Leef op goede voet
met ow voeten
■IIE
De keuken in met Wina en Toussie
ren met gelijke hoeveelheid spuit
water.
IHI
pBOUW?
ri
Vrouwelijkheden
de
w"*
Perfect kinderschoeisel
van beslissend belang
Hi
ZATERDAG 11 SEPTEMBER 1971
17
Erbij
(Van onze medische medewerker)
Schoenen
H
OPVOEDING
KONINKLIJKE
POPPEN
GEVECHT TEGEN
Kruiden
GESLACHTSZIEKTEN
BLOOT ALS
BEROEP
Een mens loopt in 75 jaar
minstens 100.000 kilometer. De
eerste 10.000 kilometer hiervan
kunnen van beslissend belang
zijn voor het gehele verdere
prestatievermogen van de voet.
Een huisvrouw legt per jaar
binnenshuis gemiddeld 5000 ki
lometer af. Een spelend school
kind. loopt per dag al huppelend
en dravend zeker 20 kilometer.
Verzorging
Appeltjes
Meetapparaat
HAARLEM De meeste kinderen worden geboren
met normale voeten, maar heel veel volwassenen heb
ben voetafwijkingen. Onze voeten worden weleens „de
stiefkinderen van ons lichaam genoemd”, terwijl ze
eigenlijk de troetelkinderen moesten zijn. Dat vertroe
telen van de voeten moet al heel vroeg in de kinderja
ren beginnen. Tussen het eerste en het vijftiende le
vensjaar wordt de kindervoet twee maal zo lang en an
derhalf maal zo breed. Dit normale groeiproces verloopt
alleen gunstig bij een ongestoorde groei in de juiste „be-
huizing”. De kindervoet bestaat voor een belangrijk deel
uit kraakbeen. Pas omstreeks het twaalfde tot vijftien
de levensjaar wordt dat zachte kraakbeen stevig bot.
Voor die tijd went de voet gemakkelijk aan te smalle
of te korte schoenen en daardoor ontstaan (helaas meest
al pijnloos) allerlei vervormingen. In het algemeen gaat
men pas aandacht aan de voeten schenken wanneer de
klachten al vrij ernstig zijn en dat zijn niet altijd uit
sluitend klachten van de voeten zelf. Want hoofdpijn
en pijn in de rug worden heel vaak veroorzaakt door een
verkeerde stand van de voeten en kleinere of grotere
afwijkingen van die voeten.
- c
r
k
Kinderschoenen die niet voldoen
Het
voor
nk/WWVWVVVVWVWVVVWWWWVWVVWWWWWWWrfWWWWMVVVIA/WWWWVWWVW'HWWWWVWWW**
MWMWWVWVWWWWWWVWWWWWWMWWWWWMMWRlfWWWWWWWVWWWMVVll
Het is heel opvallend dat de medis
che wereld zo weinig aandacht heeft
geschonken aan het vervaardigen van
de juiste schoenen.
Aangezien het mosselseizoen mo
menteel in volle gang is lenen we
uit haar grill en barbecueboek het
volgende recept voor mosselen aan
spitjes: wikkel gekookte mosselen in
plakjes gerookt spel (twee mosselen
per plakje), steek ze aan pennetjes
en bestrijk ze met olijfolie. Grillen
in de oven of op een houtvuur, en
opdienen met tartaarsaus: mayonai
se met kappertjes, fijngehakte sja
lotjes, verse gehakte kruiden, door
elkaar gemengd in een kom waar
van de wand met een teentje knof
look is ingewreven.
„Koninklijke poppen” zijn een maand
lang te zien in het Nederlands Textiel
museum in Tilburg. Vanaf 5 oktober
wordt in het museum een expositie ge
houden van meer dan 100 poppen, af
komstig uit de privé-collectie van ko
ningin Juliana die in de loop der jaren
tijdens haar binnen- en buitenlandse
reizen honderden poppen heeft gekre
gen.
Renata-m eetapparaat
lengte èn breedte.
„volgroeide” leeftijdsgroep verdubbelt
ruim, maar in de breedte is de groei
niet meer dan anderhalf maal.
mate ze in actie komen voor de came
ra’s: simpel naakt levert 50 tot 100 gul
den per uur op, groepssex en „harde”
porno zo’n 500 gulden per uur. Dat is
dan nog maar een fractie van wat de
grote mannen achter de schermen, de
uitgevers, met hun porno-op-papier
verdienen.
verschillende breedtematen die Renata
maakt worden vervuld. Het zijn ia
feite maatschoenen, waarmee bijvoor
beeld de te-pas-en-te-onpas gebruikte
steunzolen, als doekje voor het bloe
den, kunnen worden nagelaten.
„Ik heb het gevoel dat niemand zijn
kinderen nog werkelijk opvoedt. We
staan alleen maar in stomme verbazing
terzijde en kijken hoe ze zichzelf op
voeden”. (Beryl Pfizer in de Almanak
van „Ladies” Home Journal).”
„De toename van geslachtsziekten is
zo dramatisch dat met spoed een natio
nale bestrijdingsactie nodig is”. Deze
noodkreet stond kortgeleden in het
Amerikaanse maandblad „McCall’s” en
is afkomstig van de American Health
Association.
Kinderen hebben vaak lange, platte
of mollige hoge voetjes, waarvoor het
heel moeilijk was goed-passende schoe
nen te krijgen. Ook het niet zo zelden
voorkomende euvel van twee ongelijke
voetlengten bij kinderen kan nu beter
worden opgelost. In die gevallen moest
de moeder altijd twee paar schoenen
van verschillende maten kopen, en van
ieder paar een schoen gebruiken, een
kostbare aangelegenheid.
Een van de grootste vijanden van
onze voeten is de mode. Meer dan 40
jaar lang liep de mensheid op te smal
le, te spitse, te nauwe schoenen en wat
Anderen zeggen: „Het kan me niet
schelen of iemand me herkent. Ze dur
ven het toch niet te zeggen omdat
ze niet willen toegeven dat ze porno
grafische tijdschriften kopen”. De hono
raria voor de modellen lopen op naar-
Hamertenen, spreidvoeten, doorge
zakte voeten en talloze andere afwij
kingen komen maar al te vaak voor
als bron van vermoeidheid en het niet
zelden daarbij behorende slechte hu
meur. Daarnaast komen dan nog lik
doorns en ingegroeide nagels die er
dikwijls mede oorzaak van zijn dat
men zijn voeten verkeerd neerzet, uit
angst voor pijn.
De verdere verzorging van de voeten
laat eveneens vaak te wensen over.
Regelmatig wassen, minstens een keer
per dag en de voeten goed afdrogen
(ook tussen de tenen) waardoor de
beruchte voetschimmel zich niet kan
ontwikkelen.
Ontelbaar veel mensen lopen slecht
en gebruiken hun voetspieren onvol
doende, vooral de buig- en strekspie-
ren. Het is merkwaardig hoeveel vol
wassenen eigenlijk nog moeten leren
lopen, goed leren lopen. Kinderen moe
ten leren om hun voeten van achteren
naar voren echt af te wikkelen. Daar
naast kunnen zij bij wijze van spelle
tje met hun tenen knikkers oprapen.
Het is voor kindervoeten uitstekend
wanneer kinderen, op het gras of in
het zand, op blote voeten spelen.
Ooit geweten dat ons oer-Holland-
se appeltje de oudste cultuurvrucht
Likdoorns (het bijna unanieme voet
euvel) ontstaan zowel door te nauwe
als door te ruime schoenen, doordat de
voeten daarin voortdurend schuiven.
Aan een wandelschoen mogen dan
misschien andere eisen gesteld worden
dan aan een „zit”-schoen, een eerste
vereiste is dat schoenen goed zitten.
Ook wanneer men uitstekend passende
schoenen draagt, is het belangrijk om
regelmatig van schoenen te wisselen.
De Zweedse porno-koning Berth Mil
ton, beschreven als een soort kruising
tussen een middengewichtbokser en een
broertje van Clark Gable, vliegt per
eigen straalvliegtuig de wereld over
om modellen te zoeken en vindt ze,
naar eigen zeggen, „zowel in de super
markt als in de kerk” Een 24-jarige
Duitse uitgever: „Ik houd niet van wer
ken. En wat brengt snel en met weinig
moeite geld in ’t laatje? Pornografie”.
De nagels moeten recht geknipt wor
den en niet mooi rond aan de nagel
boeken, omdat ze hierdoor naar binnen
kunnen groeien. Voor de kinderen
geldt dezelfde wijze van goed nagel-
knippen. Grotere kinderen die hun voe
ten zelf willen verzorgen, moeten re
gelmatig gecontroleerd worden op de
wijze waarop zij de nagels knippen.
Een „oude rot” in het orthopedische
schoenmakersvak, de heer P. J. J.
Heesters, die gedurende vele jaren ook
als leraar op dit gebied en bij het TNO
werkzaam was, heeft een vernuftige
methode bedacht waardoor het moge
lijk is om zowel de lengte als de
breedte van de voet tegelijkertijd te
meten. Zijn geesteskind is door de
Renata-kinderschoenenfabriek gereali
seerd in de vorm van een speciaal
meetapparaat. Dit bedrijf (in Oister-
wijk en in Reusel) fabriceert voor elke
lengtemaat vier verschillende breedte
maten. Andere fabrikanten van kinder
schoenen in ons land: Jimmy Joy,
Piedro en Pediform, maken van een
speciaal voetbed gebruik.
Meisjes moeten vóór hun twaalfde
jaar geen hogere hakken dragen dan
drie tot vier centimeter, al willen ze
nog zo graag. Een hogere hak verlegt
het lichaamsgewicht te veel naar de
voorvoet, waardoor het veel voorko
mende euvel van de voorvoetverzak-
king ontstaat.
Dank zij het meetapparaat kunnen
ook ongelijke schoenen worden besteld.
De orthopedische specialist in de kli
niek kan een kind met een briefje
naar de schoenwinkel sturen, waarop
hij aangeeft welke maten het heeft, en
bij speciale gevallen zelfs direct con
tact met de fabrikant opnemen. De
artsen willen proberen deze verwijzin
gen voor speciale maten schoenen via
het ziekenfonds te laten lopen. Ook is
de mogelijkheid niet uitgesloten dat de
methode straks bij volwassenen zal
worden toegepast.
de vrouwen betreft bovendien op veel
te hoge punthakken. Pas vorig jaar
schreef de mode weer een ruime, brede
schoen voor met een niet te hoge
blokhak.
Het Renata-meetapparaat heeft ertoe
geleid dat er een zekere band is gaan
bestaan tussen orthopedische specialis
ten en deze schoenenfabrikant, vooral
voor kinderschoenen. Sinds een jaar
wordt het toestelletje ook gebruikt aan
de orthopedische kliniek der Nijmeegse
universiteit. De vakkundige wensen
van de orthopedist ten aanzien van kin
derschoenen kunnen dank zij de vier
Volgens de statistieken neemt in
Amerika het aantal infecties met go
norroe elk jaar met 15 procent, dat met
syphilis elk jaar met 8 procent toe. In
1970 waren er in totaal meer dan twee
miljoen gevallen van geslachtsziekten
in de Verenigde Staten. Vooral jonge
mensen zijn de zorgenkinderen: rela
tief komt het grootste aantal besmet-
tingsgevallen voor in de leeftijden tus
sen 15 en 24 jaar.
Volgens de jongste cijfers mag wor
den aangenomen dat bijna elke minuut
een teenager wordt geïnfecteerd. Ge
brek aan voorlichting is ook in de Ver
enigde Staten het grote probleem bij
de bestrijding. Dr. David Reuben in
„McCall’s”: „Als iedereen in dit land
zowel jongeren als volwassenen maar
een aantal basisfeiten over geslachts
ziekten zou weten, zou het gevecht al
half gewonnen zijn”.
Rondom onze hedendaagse in- en
uitheemse vruchten heeft Wina
Born in dit boek een paar honderd
recepten verzameld voor ontbijtge-
rechten, hoofdschotels, kleine hap
jes, salades, vruchtendranken en in-
maakgerechten. Als variatie op de
bekende zuidelijke sangria geeft ze
het volgende recept voor een drank
met de intrigerende naam „Moren-
bloed”: pel en halveer vier perziken
(bij voorkeur de oranje buitenland
se), verwijder de pit, snijdt ze in
kleine dunne schijfjes. Strooi er
drie eetlepels suiker en een afge
streken theelepel kaneel over, giet
er het sap van een citroen en een
fles rode wijn op. Twee uur in de
koelkast laten staan, daarna serve-
Zes meisjes en een jongeman staan
in het Duitse blad „Jasmin” afgebeeld
in „beroepskleding” en dat betekent in
dit geval: in hun blootje. Zij zijn veel
gevraagde „porno-modellen”. verdienen
met dit hedendaagse beroep honoraria
die tot 5000 gulden per maand kunnen
oplopen en willen best vertellen hoe ze
het vinden om de kost te verdienen met
naakt in aktie zijn.
Een 26-jarige voormalige herenkap
per, getrouwd, van plan om zanger te
worden: „Naaktmodel zijn beschouw ik
niet als werk, maar als spel. Bovendien
levert het goed geld op.” Een 21-jarige
studente: „Ik doe het in de eerste plaats
voor het geld, maar ook omdat ik er
Vandaar dat er behalve Nederlandse
poppen ook exemplaren uit andere
Europese en uit Aziatische landen zul
len worden tentoongesteld. De expositie
duurt tot 8 november, een deel van de
entreeprijs gaat naar het Koningin Wil
helmina Fonds.
Ja, die schoenen. Juist tijdens het
groeiproces tussen het eerste en het
vijftiende levensjaar moeten kinderen
perfect passende schoenen dragen, zo
dat hun voetskelet correct wordt opge
steld, banden en spieren zich op de
juiste wijze ontwikkelen en er in die
voor de voeten zo belangrijke periode
geen afwijkingen kunnen ontstaan.
Per lengtemaat moet een kinder
schoen in verscheidene breedtematen
bestaan. Bij een slanke voet die bij een
volgende schoenlengte ook een bredere
schoen krijgt, bestaat de kans dat er
oen voorvoetspreiding ontstaat. In 14
jaar doorlopen kindervoeten niet min
der dan 21 schoenmaten. De voetlengte
tussen het eerste levensjaar en de
Bij het staan of lopen wordt het
lichaamsgewicht door de gehele voet
gedragen en het spreekt dus vanzelf
dat ook een goede lichaamshouding
voor onze voeten heel belangrijk is.
Zwangere vrouwen lopen tijdens de
laatste maanden van hun zwanger
schap zo graag op „gemakkelijke”
schoentjes of slofjes. Juist in die perio
de vragen de voeten om een stevige
schoen.
plezier in heb. Geschaamd heb ik me
nooit. Maar mijn ouders vertel ik het
niet, dat geeft maar onnodige ergernis”.
Sommige modellen houden van dit
werk, maar zouden niet graag willen
dat vrienden en familieleden hen her
kennen en „vermommen” zich dus zo
goed mogelijk met pruiken en kosme-
tische hulpmiddeltjes.
Toussie Salomonson, die het
schrijven van kookboeken en het
geven van kleine verfijnde kookcur-
susjes op wonderbaarlijke wijze
combineert met een drukke baan op
ander terrein, is een tovenares met
kruiden. Vandaar dat zij eerst een
aantal bladzijden van het „groot
grill en barbecue boek” wijdt aan
het parfum van het gerecht, de
kruiden. Haar recepten voor het
roosteren van allerlei vlezen, wild,
gevogelte en vis kruidt ze bovendien
met een groot aantal tips voor saus
jes en mayonaises, kruidenboters,
pittige drankjes en nagerechten.
(Van een medewerker)
HAARLEM. De Haarlemse uit
geverij 3. H. Gottmer is bezig, de
Nederlandse culinaire bibliotheek
uit te breiden met een aantal royaal
uitgevoerde kookboeken. Ze gaat
daarbij niet over één nacht ijs en
heeft medewerksters aangetrokken
die zowel van koken als van schrij-
vertellen weten. Onlangs
al het
Toussie
Salomonson, dezer dagen is van de
zelfde schrijfster het „Groot grill en
barbecue boek” uitgekomen. Tege
lijkertijd verscheen het „Groot
vruchtenboek” van de hand van
Wina Born, begaafd en bij tijd en
wijle lyrisch schrijfster over de ge
neugten van de goede keuken en de
goede wijn.
Al deze „grote” kookboeken zien
er bijzonder smakelijk uit: de in
gekleurde lettertjes gedrukte recep
ten zijn doorschoten met kleurenfo
to’s om van te watertanden. Wina
Bom begint haar „Groot vruchten
boek” met een klein college over de
vrucht van A tot Z, in dit geval
van aalbes tot walnoot.
ven en
verscheen in deze serie
„Groot Fondueboek” van
s
is? De rol die de appel in het
paradijs moet hebben gespeeld kent
iedereen wel. Appelpitten zijn in
restanten van prehistorische paal
woningen gevonden.
„Helaas” verzucht Wina Born,
„onze appelen beginnen meer en
meer te lijken op de vergiftigde
appel die Sneeuwwitje van haar
schoonmoeder kreegDie oerou
de appel wordt in Engeland en
Frankrijk tot cider verwerkt, en in
Normandië weet men aan die cider
„de ziel van de appel” te onttrekken
door haar te distilleren tot de be
roemde calvados.
k, -
Resultaat van een leven lang on
deugdelijk schoeisel.
W
