BRANDT ZAL VANMIDDAG
VERKLARING AFLEGGEN
ft
Gevangenissen in
VS zijn propvol
ASSISTENT-
H00FDB0EKH0UDER
Keflavik: het kwade geweten van Ijsland
Boze vissers
de Theems
op
Hulp
Amerika
aan
Middeleeuwse toestanden
achtergrond
Politieagent
doodgeschoten
„Opgetrokken wenkbrauwen” in Washington
o
i F t
I
Leden van drie
terechtstaan
koningshuizen
naar Sjah-feest
Ex-koning Idris
van Libië moet
Malraux gaat als
vrijwilliger
naar Pakistan
3
2
ZATERDAG 18 SEPTEMBER 1971
I11
I
500 dollar
Samen in één vliegtuig
DIRECTIE N.V. STOUTENBEEK
W aakhond
Radicaal
Aanslagen in Ulster
XL
Geïnteresseerden worden verzocht hun eigenhandig ge
schreven sollicitatiebrief, die met uiterste discretie zal
worden behandeld, te richten aan:
BONN (DPA). Bondskanselier
Brandt zal vanmiddag direct na zijn
terugkeer uit de Sovjet-Unie op het
vliegveld van Keulen-Bonn de mi
nister van Buitenlandse Zaken,
Scheel, op de hoogte brengen van zijn
ontmoeting met de Russische partij
leider Brezjnev. Daarna zal hij een
verklaring vor de pers afleggen en
kunnen de journalisten vragen aan
hem stellen.
(Van onze redacteur in Stockholm)
REYKJAVIK. Het kwade geweten van IJsland ligt op circa 50 kilo
meter afstand ten zuiden van de hoofdstad Reykjavik, de enige hoofd
stad in Scandinavië die geen spoorwegstation heeft en heet Keflavik.
Het is de Amerikaanse NAVO-basis met een bezetting van ongeveer
3.700 soldaten, een stukje Texas op het schiereiland waar bijna nooit
bezoekers worden toegelaten. Een erfenis van de vorige regering die be
sloot dat een klein land een supermacht nodig heeft als bescherming
tegen andere supermachten.
W I
Opperrechter Hugo Black
van VS neemt ontslag
'V
in-
len
Postbus 70 Beverwijk
On onze centrale administratie te Beverwijk hebben wij de
functie vacant van
De eventuele functionaris moet in het bezit zijn van
praktijkdiploma boekhouden, bij voorkeur M.B.A.
wel worden rond
van
lui-
het
en.
dienst heeft maar hij kon niet zeggen
hoeveel en bij welk onderdeel.
DE EERSTE moeilijkheden begonnen
in het begin van de jaren zestig toen
de eilandbewoners ineens Coca Cola-
gegeven, dat hij wellicht een bezoek aan
Bonn zal brengen. „Ik wil deze mogelijk
heid niet uitsluiten”, zei hij. „In elk geval
moeten de voorwaarden daarvoor gescha
pen worden.”
af wat er met de
na het waarschu-
BELFAST (AFP en Reuter). Leden van
het ondergrondse Ierse Republikeinse leger
(IRA) hebben in de afgelopen nacht in de
Noordierse grensplaats Strabane. bij Lon
donderry, een politieman doodgeschoten.
(Van onze redacteur in Stockholm)
an
ie
g-
ti-
at
agd
der
or-
aen
or-
zo
Irs.
jen
rid,
X
ifpr
igd,
een
;pe-
of
iger
ioer
e
n
•r
le
de
<e-
rd.
nst
[en
*in
en.
ng
en
de
lie
en
it-
en
de
en
an
ijf
n-
er
s.
ie
?n
ril
id
in
s-
en
te
en
■e-
I
im
pe
nd,
de
ge-
on-
len
"♦e,
'Qls
die
nen
iris-
ne-
Volgepropt. Een vrachtwagen die 86 ne
gers vervoerde heeft bij de Zuidafri-
kaanse plaats Makwassie een ongeluk
m en is in brand gevlogen. Daar
bij zijn vijftien passagiers omgekomen
en 38 gewond. De volgepropte vracht
wagen reed naar het bantoe „thuisland”
Transkei.
Behalve deze mededeling van Westduit-
se en Russische zijde hierover werden
geen nadere inlichtingen gegeven over het
lange onderhoud van beide politici, dat
Een lange rij visserschepen voer gis
teren langs de geopende Tower
Bridge de Theems op om in de En
gelse hoofdstad Londen te proteste
ren tegen Britse aansluiting bij de
EEG. De vissers zijn boos over het
voorstel dat de territoriale wateren
zullen worden teruggebracht van 12
mijl tot zes mijl.
gistermiddag tijdens een boottocht op een
staatsjacht op de Zwarte Zee werd voort
gezet.
Voor het gesprek begon, had Brezjnev
aan Westduitse journalisten kennen
Voor deze interessante functie met goede toekomstmo
gelijkheden gaan onze gedachten uit naar een energieke
jongeman van 22 jaar, die een deel der huidige werk
zaamheden van de chef-administratie zal gaan overnemen.
en tandpastareclames op de televisie
kregen van de Amerikaanse zender
Nadat de laatste jaren discussies on
der meer hierover steeds meer op ko
lossale vechtpartijen uitdraaiden werd
het de Amerikanen verboden de bases
te verlaten. Uitgezonderd op woensda
gen wanneer alle verkoop van alcohol
houdende drank verboden is en de
soldaten in burger gekleed dienen te
zijn. Door gebrek aan informatie doen
dan ook de vreemdste geruchten de
ronde. Er zouden geheime nachtclubs
zijn, alleen voor de soldaten waar ook
op woensdag een borrel wordt ge
schonken én menigeen is van mening
dat de soldaten na tien uur niet meer
op straat mogen komen.
de door Duitsland en Japan bezette of be
dreigde landen hun eigen boontjes maar
moesten doppen, gaat ieder voorstellings
vermogen te boven. Natuurlijk zeggen de
nuchterlingen dan dadelijk dat er ook van
Amerika niet veel zou zijn overgebleven,
als de „As-mogendheden” hun heerschap
pij over de wereld hadden kunnen vesti
gen en consolideren, maar het is de grote
vraag of die bedreiging in 1942 door de
Amerikanen al zo duidelijk gevoeld werd.
Het is welhaast zeker dat miljoenen Ame
rikanen hun inspanningen en duizenden
hun leven veil gehad hebben om een goede
zaak te dienen en anderen te redden.
Of in 1971 de toestand ook maar in de
verte vergelijkbaar is met die van de oor
logsjaren, valt sterk te betwijfelen. Daar
gaat het echter niet om. Het gaat erom
dat, wanneer er nu een kans is om Ameri
ka van Europa uit iets terug te doen uit
erkentelijkheid voor eertijds bewezen dien
sten, Europa die kans niet moet laten
voorbijgaan.
Is die kans er? Monetaire en economische
specialisten van het Europese vasteland en
Engeland zijn geneigd de oorzaak van de
huidige moeilijkheden bij Amerika zelf te
zoeken en niet bij een eventuele bedreiging
van buitenaf. De levensstandaard in Ame
rika is veel hoger dan elders in de wereld.
De luxe van de „American way of Life”
is in gevaar, maar zouden de Amerikanen
niet in de eerste plaats een beetje sober
heid moeten aanleren, zoals die elders tra
ditie is? En die soberheid betreft niet in
de eerste plaats datgene wat men gemeen
lijk „luxe” noemt, maar vooral de over
dadigheid aan militair vertoon en avon
tuur, waaraan Amerika als het ware ver
slaafd is geraakt. Men kan van de Euro
peanen met recht hulp verlangen, als men
zelf de tering naar de nering zet en op
houdt met dollarverslindende ondernemin
gen die macht en prestige dienen. Een re
alistische defensie van de geïndustrialiseer
de en gecultiveerde milieus op het weste
lijk halfrond is een zaak voor alle landen
die tot die milieus behoren, maar is dat
militaire apparaat van de NAVO wel zo
realistisch georganiseerd en uitgerust, of is
het vermilitariseerde denken van politici
misschien langzamerhand zowel onrealis
tisch als luxueus geworden?
De nog immer voortgaande dollarver-
kwisting in Vietnam zou twijfel kunnen
wekken aan de Amerikaanse kunst van
efficiënt leven en laten leven. Vrijwel de
helft van de Amerikaanse bevolking heeft
schoon genoeg van deze geweldspolitiek,
maar de andere helft kan misschien uit
overwegingen van welvaart en welstand
tot betere inzichten komen. Soberheid en
zelfs armoede hebben op de wereld vaak
verrijkend gewerkt. Misschien komt er een
beter Amerika uit de crisis te voorschijn,
en daaraan zal Europa waarschijnlijk
graag willen meehelpen.
*WVVVVVVV\A/\/VVVVVVVVVV\/V\A/V\A-^/VVVV\/VV\A/VV\A/\A/V\A/VVV\A/VVVV\C/V\AA/V\A/VV\A/VVV>A/VNA/\/VVVVVVVVV
*'zvvvvvV\/VVVV\/VVVVVVV\A/VVVVV\n/VVVVVVV\AAAn/VVV\A/VV\*VVVVV\A/VVVVV\/V\nAA/V\/VVVVVV\/V\A/V\A/V\A/V\A/'
Het uitgezonden materiaal was aan
gepast aan de soldaten zodat de TJslan-
ders de indruk kregen te worden geïn
doctrineerd. De demonstraties leidden
ertoe dat een eigen televisiestation
werd gebouwd en ie Amerikaanse zen
der werd afgeschermd. Het radiostation
daarentegen zendt nog 24 uur per dag
waarbij voornamelijk nieuwsberichten
de woede opwekken van alle IJslan-
ders die links van het midden staan.
In perscommentaren in elk der landen
wordt erop gewezen dat het niet juist is
een dergelijke miljoenenfeest te geven,
terwijl de bevolking in Iran van honger
sterft en politieke gevangenen er worden
doodgemarteld.
De huidige, vrij radicale regering
onder premier Johansson, heeft beslo
ten een einde te maken aan de moei
lijkheden Onderhandelingen over het
opheffen van de basis zullen binnen
kort van start gaan. Het zijn vooral de
communisten die met tien zetels in het
parlement vertegenwoordigd zijn die
op een beëindiging van het NAVO-
verband aandringen Maar over Kefla
vik spreekt men in Ijsland als over
het zwarte schaap in de familie dat
verstopt moet worden als er bezoek
komt.
Voor het geld behoefden de bewakers
dan ook niet te blijven. Een cipier ver
dient in vele gevallen minder dan 500
dollar per maand, (tegen bijvoorbeeld) een
Newyorkse politieman bijna driemaal zo
veel.
De Bondskanselier zal het kabinet
lichten en zal maandag aan een bijeen
komst van het landelijke bestuur en de
Bondsfractie van de socialistische partij
deelnemen. Vermoedelijk zal hij dinsdag
de Westduitse oppositie op de hoogte stel
len.
In Washington heeft men volgens het
CDU-lid van de Bondsdag Walther Kiep
met „opgetrokken wenkbrauwen” gerea
geerd op de Krimreis van Brandt. Na
terugkeer van een bezoek van twee we
ken aan de VS en Canada meldde Kiep,
dat zijn gesprekspartners in Washington
functionarissen en politici er geen
geheim van hadden gemaakt, dat zij van
mening zijn, dat de overeenkomst van de
ambassadeurs over Berlijn „geheel geen
geschenk” van de Sovjet-Unie is.
Bondskanselier Brandt en de Russische
partijleider Brezjnev hebben gisteren in
Oreanda op de Krim „actuele kwesties
van de Duits-Russische betrekkingen” en
internationale vraagstukken van gemeen
schappelijk belang besproken. Daarbij
nam vooral de Europese veiligheid een
grote plaats in.
Hij wordt beschuldigd van politieke en
administratieve corruptie. Koning Idris is
uit Libië gevlucht nadat hij bij een
staatsgreep twee jaar geleden werd af ge
zet.
Een volkomen vruchteloze bijeenkomst
van de financiële kopstukken der tien
„rijke landen” in Londen is na twee dagen
plotseling geëindigd. De bedoeling was ge
weest, dat op deze conferentie het probleem
van revaluatie en devaluatie der munt
eenheden zodanig zou worden geanaly
seerd, dat een bevredigende oplossing van
de monetaire wereldcrisis dichterbij zou
komen. Deze bedoeling is niet gehonoreerd.
Het wordt steeds duidelijker dat de Ver
enigde Staten van de partners en bond
genoten verwachten, dat het Amerikaanse
standpunt volledig wordt aanvaard en dat
niemand aan een andere methode van
oplossing denkt dan die, welke voor de
Verenigde Staten de meest gunstige is.
Er is wel enige tekening gekomen in de
gedachtengang, die de Amerikaanse specia
listen op monetair gebied volgen. De eco
nomische moeilijkheden van Amerika zou
den door een drastische verlaging van de
defensielasten aanzienlijk kunnen worden
verminderd, indien althans de economische
betekenis van het defensie-apparaat er
niet onder zou behoeven te lijden. Dat wil
zeggen: de wapenproduktie, de werkge
legenheid in de voor defensie werkende
bedrijven en in alle nevengeschikte indu
striële activiteiten zou moeten worden ge
handhaafd en zelfs met vastgestelde per
centages moeten stijgen, terwijl de kosten
van onderhoud, die het Amerikaanse de
fensie-apparaat vergt alsmede de kosten
van dollarverslindende militaire onder
nemingen als in Vietnam en op alle buiten
het Amerikaanse grondgebied liggende mi
litaire bases gedeeltelijk zouden moeten
worden afgewenteld op de bondgenoten.
Washington staat op het standpunt dat
het kostbare Amerikaanse militaire appa
raat en de dure militaire avonturen die
nen ter beveiliging van de vrede en de
welstand in de gehele wereld. Vandaar
dat de Amerikaanse vertegenwoordigers
op internationale conferenties voortdurend
de nadruk leggen op hun verwachting, dat
de rest van de wereld zijn steentje zal bij
dragen om de ernstige Amerikaanse crisis
te helpen lenigen.
Ook in Londen is die verwachting dui
delijk tot uiting gekomen, waarbij nog een
andere Amerikaanse overweging niet on
der stoelen of banken werd gestoken,
namelijk: toen Europa en Azië onder de
voet dreigden te worden gelopen door
vijanden van vrede en beschaving, heeft
Amerika de wereld gered. Nu is de tijd
gekomen om dankbaarheid te tonen, want
nu verkeert Amerika in gevaar en kan de
rest van de wereld althans de „bezitten
de” rest bij springen.
Er is geen enkele reden om de Ameri
kanen deze overweging kwalijk te nemen,
want zij hebben gelijk. Wat er van de
wereld en ons Europa of Nederland ge
worden zou zijn, als president Roosevelt
in 1942 van oordeel zou zijn geweest dat
Het resultaat
volgens de
voerder Ahlers „in een groot aantal
lichtingen” zowel in Bonn als aan
bondgenoten worden meegedeeld.
Bij het Amerikaanse gevangeniswezen
werken 200.000 functionarissen. „Het bud
get bedraagt één miljard dollar. Hiervan
wordt slechts een gering percentage be
steed aan reclassering en nog minder aan
onderzoek.
De „New York Times” noemde het deze
week een mirakel dat de ongelooflijke
toestanden zo lang hebben kunnen be
staan waardoor het leven in Attica on
duldbaar werd, evenals dat in nagenoeg
alle Amerikaanse strafinrichtingen het ge
val is”.
„Nu het drama tot een uitbarsting is
gekomen, dient het antwoord geen krach
tiger onderdrukking en andere nog bloedi
ger drama’s te zijn maar een diepgaande
hervorming”, aldus een commentaar in
deze krant.
bedrijven. Zij spreken dan ook van de
„revolutionairen van de gevangenissen”,
die verantwoordelijk zijn voor agitatie en
oproer.
Vooral in het noorden van de Verenigde
Staten, waar de gevangenissen propvol
zitten, heersen middeleeuwse toestanden.
De gevangenissen daar zijn in het alge
meen forten in de neo-gothische stijl uit
het eind van de vorige eeuw. In het
zuiden daarentegen gelijken zij op uitge
breide plantages waar de gedetineerde^
werken op de velden onder toezicht van
bewakers te paard.
„Broeder” George Jackson schreef fft
zijn bekende „Gevangenisbrieven” dat 180
als zeer gevaarlijk beschouwde gedeti
neerden in de Californische Soledad-ge-
vangenis geïsoleerd in kooien zitten opge
sloten.
Alle gevangenissen hebben een ding ge
meen dat de overbevolking een klimaat
van geweld heeft veroorzaakt en na het
incident in de gevangenis van San Quen
tin hebben drie bewakers ontslag geno
men. „Ik ben er zeker van dat twee van
hen dat deden op aandringen van hun
vrouwen”, aldus de directeur Louis Nel
son.
Het toestel start in Oslo waar koning
Olaf aan boord stapt, in Kopenhagen
krijgt hij gezelschap van koning Frederik
en koningin Ingrid. De Zweedse kroon
prins Carl-Gustaf stapt daar ook op.
Officieel bevestigd is dit nog niet, maar
uit betrouwbare bronnen uit Helsinki
wordt vernomen dat president Kekkonen
de uitnodiging eveneens heeft aangeno
men. Een zaak die hem de nodige moei
lijkheden in het parlement gaat opleveren
wanneer dit officieel wordt bekendge
maakt. Zo verwacht men. Of hij in het
zelfde toestel meereist kon een woord
voerder van SAS niet bevestigen.
Doel van de reis is Shiraz in Iran waar
de sjah een luxueus feest op touw heeft
gezet om het 2500-jarig bestaan van het
Perzische rijk te vieren. In de respec
tieve Scandinavische landen heeft het
voorgenomen bezoek van de staatshoofden
nogal wat negatieve reacties opgeroepen
NEW YORK (AFP). Twee bloedige
tragedies binnen een maand tijd hebben
de aandacht gevestigd op het Amerikaan
se gevangeniswezen. Maandagochtend
vonden zeker 42 mensen de dood bij de
bestorming van de gevangenis in Attica in
de staat New York en op 21 augustus
werd „Soledad-brother George Jackson”
by een vluchtpoging uit de gevangenis van
San Quentin in Californië gedood. Bij dit
incident kwamen ook drie bewakers en
nog twee gevangenen om het leven.
CAIRO. (AFP) Ex-koning Idris el
Senoussi van Libië zal door een volkstri
bunaal worden berecht.
Gesteund wordt de basisleiding door
het reactionaire dagblad „Morgunbla-
did” dat regelmatig erop wijst dat de
Russische vloot aan de horizon de dag
ligt af te wachten wanneer de Ameri
kaanse troepen verdwenen zullen zijn
Het conservatieve Amerikaanse week
blad „US News and World Report”
heeft IJsland vergeleken met de waak
hond die blaft wanneer zijn baas
wordt aangevallen. In Ijsland vragen
ze zich daarentegen
hond gaat gebeuren
wen.
Gevangenisoproeren zijn de afgelopen
jaren in de Verenigde Staten steeds talrij
ker geworden en ook steeds gewelddadi
ger. In de meeste gevallen zijn het ethni-
sche minderheden als Portoricanen, Chi-
cano’s (Mexicaanse Amerikanen) en voor
al negers die in opstand komen. Het zijn
vooral de negers die de gevangenissen
bevolken.
Als gevolg van hun maatschappelijk
meestal slechtere omstandigheden, zo zeg
gen deskundigen, komen zij eerder met de
rechter in aanraking en daardoor eerder
in de gevangenis terecht. Zo bestaat tach
tig percent van de gedetineerden in de
Newyorkse gevangenissen uit negers, die
toch maar twaalf percent van de Ameri
kaanse bevolking uitmaken.
Volgens waarnemers heersen er in de
Amerikaanse gevangenissen grote raciale
spanningen. Deze worden dikwijls nog
opgevoerd door bewakers die de verdeeld
heid benutten om beter controle te kun
nen uitoefenen.
Verscheidene gevangenisdirecteuren
zeggen dat de militante negers een kli
maat scheppen om politiek te kunnen
Gespeculeerd kan
de economische kant van de zaak
Worden aan de IJslandse luchtvaart
maatschappij „Loftleidir” bijvoorbeeld
de landingsrechten in de VS ontnomen
dan is dat zonder meer economisch een
catastrofe.
pf
Dit tot vreugde van de NAVO-lei-
ding die een versterking van de noord-
flank wel geschikt vond. Minder blij
waren daarentegen de IJslanders zelf
met een besluit van de coalitieregering
en men protesteerde dan ook voorna
melijk wel uit nationalistische overwe
gingen.
Bezorgd als ze waren voor het zuive
re bloed van de eigen bevolking werd
toen een overeenkomst gesloten, ge
heim natuurlijk, tussen het Pentagon
en Reykjavik. Er zouden geen negers
op het eiland worden gestationeerd
Begrijpelijkerwijs wordt deze zaak
ontkend door iedereen die er bij be
trokken is, maar volgens IJslandse
persbronnen was het de angst voor
rassenvermenging die de regering tot
het besluit dreef.
De persofficier van de Amerikaanse
basis verklaarde desgevraagd dat men
wel degelijk een paar negersoldaten in
Hoeveel er eigenlijk aan deze basis
wordt verdiend wordt niet bekendge
maakt. Blijft de vraag hoeveel er de
VS aan is gelegen de basis te behou
den en of men in dat geval economi
sche druk op de IJslandse regering
gaat uitoefenen. Regeringswoordvoer
ders hebben in ieder geval laten weten
optimistisch gestemd te zijn over de
beginnende onderhandelingen en ne
men aan dat de rol als waakhond voor
IJsland binnen vier jaar is uitgespeeld.
Zij schoten met automatische wapens
vanuit een auto op twee patrouillerende
politieagenten. De andere agent werd ern
stig gewond. Gisteravond raakten drie
burgers en drie militairen gewond toen
zich in een winkel naast een militaire post
in Belfast een ontploffing voordeed.
De salariëring is uitstekend en evenredig aan de belang
rijkheid der te vervullen functie.
vaa de conferentie zal
Westduitse regeringswoord-
in-
de
STOCKHOLM. Leden van drie ver
schillende koningshuizen vliegen op 13
oktober a.s. in een charter DC-8 van de
Scandinavische Luchtvaartmaatschappij
SAS naar Iran. Het zijn de koning en de
koningin van Denemarken, de Noorse ko
ning en de Zweedse kroonprins.
XX^ XX
PARIJS (AP). Dt 65-jarige Franse
oud-minister André Malraux heeft gezegd
dat hij zich als vrijwilliger heeft aange
meld om <iaar Oost-Pakistan te gaan en
zich daar onder Bengaals bevel te stellen.
Malraux verklaarde tegenover een ver
slaggever dat er nog niets definitief is
geregeld.
WASHINGTON (Reuter). Hugo Black,
een van de rechters van het Amerikaanse
hooggerechtshof, heeft ontslag genomen.
Verwacht wordt dat het vertrek van de
85-jarige rechter, die sinds eind vorige
maand in een ziekenhuis ligt, het begin zal
zijn van een nieuwe strijd over zijn op
volger tussen president Nixon en de Senaat.
WW
