ANTI-THIEU COMITÉ
IN ZUID-VIETNAM
Stille
m
Sensationele verhalen over Russische
spionnen doen ronde in Engeland
„VS leggen
basis aan
Sai
Oceaan”
Betogingen in Qui Nonh, Da Nang en Saigon
Een ambassade vol spionnen
Noord ierse
minister
treedt af
Moskou zou kapitalen betalen voor waardeloze gegevens
in Rome
Alarmkreet
IN DAG TOT DAl
[JLV JUF JrtL ’W A A/r*
„Bijna tweehonderd politieke
gevangenen in Russische
psychiatrische inrichtingen
Zware Russische
Volgens L’Express
Weinig verandering
in samenstelling
Franse Senaat
kernexplosie op
Nova Zembla
Israel verwerpt
resolutie van
V eiligheidsraad
Telegrammen
„Canadese premier
Trudeau is een
Dit jaar 89 doden
bij bergklimmen
crypto-communist”
3
MAANDAG 27 SEPTEMBER 1971
A mnesty-afgevaardigde Reddaway:
Honkbal
Jacht
T siechen
Europees congres over
waterverontreiniging
George Wallace:
(Vervolg van pagina 1)
LONDEN In Engeland doen allerlei sensationele verhalen de ronde
over de ondergrondse Russische activiteiten. Dit land wordt nu eenmaal
gekenmerkt door een zekere lichtgelovigheid, gebrek aan controle en ge
brek aan efficiency, omdat het zolang een eiland is geweest. Het is niet te
verwonderen dat de Russen hier hun hoofdbasis voor spionage tegen de
NAVO hebben gevestigd, aldus meldt onze redacteur in Londen.
commentaar op actuele zaken
In Frankrijk
SCHADEVERZEKERINGEN:
r
ADVERTENTIE
in
i
WW
Uw assurantieman weef er MEER van!
HELVETIA
ONGEVALLEN
UPPSALA (AP). In het seismologisch
instituut van de universiteit van Uppsala
is vanmorgen een zeer zware ondergrondse
kernontploffing op het Russische eiland
Nova Zembla geregistreerd.
PARIJS (Reuter en AFP). Bij de gis
teren gehouden verkiezingen voor 90 van
de 293 zetels van de Franse Senaat heb
ben de gaullisten en hun bondgenoten hun
positie weten te versterken.
De politie greep niet in bij deze anti-
Thieubetoging, die de grootste was van de
laatste drie weken. Ook in Da Nang, de
tweede stad van Zuid-Vietnam, kwam het
tot een betoging tegen Thieu. De daar mar
cherende veteranen werden door de politie
met traangas uit elkaar gedreven.
In de Cambodjaanse hoofdstad Pnom
Penh hebben communistische guerrilla
strijders handgranaten en kneedbommen
geworpen naar Amerikaans ambassade
personeel dat een partijtje honkbal speel
de. Twee ambassadefunctionarissen wer
den gedood en er vielen ruim tien gewon
den, onder wie gezinsleden van de Ame
rikanen. Er zouden ook Cambodjanen ge
wond zijn.
Wat de communistische ambassades be
treft wordt vooral de Tsjechische ambas-
JERUZALEM (AFP). De Israëlische
regering heeft de zaterdagavond door de
Veiligheidsraad aangenomen resolutie over
Jeruzalem met grote nadruk verworpen.
Dit blijkt uit een gisteren in Jeruzalem na
afloop van een kabinetsvergadering uitge
geven communiqué.
Gearresteerd. In West-Berlijn is de 29-
jarige Dorothea Ridder gearresteerd. Ze
wordt ervan verdacht leden van de ui
terst linkse groep Baader-Meinhof steun
te hebben verleend.
BELFAST (Reuter) De Noordierse
gen, David Bleakley, is afgetreden uit
protest tegen het beleid van de provin
ciale regering-Faulkner. In zijn ontslag
brief aan de premier uit hij vooral be
zwaren tegen het recente interneringsbe-
sluit.
Reddaway, lector politieke wetenschap
pen aan deLondense economische Hoge
school, vertelde dat het aantal dissiden
ten van wie bekend is dat ze opgeno
men zijn, nu bijna veertig bedraagt maar
dat het werkelijke cijfer waarschijnlijk
dichter in de buurt van de 200 ligt.
mensen worden geplaatst die in ernstige
mate geestelijk gestoord zijn. Vaak ook
krijgen ze strafbehandelingen. Hij wist
van een man die in hongerstaking was
gegaan en toen een zeer sterk verdovend
middel toegediend had gekregen waar
door hij in „catastrofale lichaamscondi-
tie” kwam.
SAIGON (AFP, AP en Reuter)
Op een bijeenkomst in Saigon is in
het weekeinde een „coördinatie
comité tegen de dictatuur van presi
dent Thieu” opgericht. Dit is uit
goedingelichte bron in de Zuidvietna-
mese hoofdstad vernomen.
PARIJS (Reuter). De Verenigde Sta
ten zijn in het diepste geheim bezig met de
aanleg van een nieuwe reusachtig lucht
machtbasis in de Stille Oceaan.
De voornaamste verliezers zijn de in
oppositie zijnde gematigden en de zich
links van het centrum opstellende groe
peringen.
De machtsverhouding in de Senaat zal
echter geen wezenlijke verandering onder
gaan. De belangstelling voor de verkie
zingen in Frankrijk was gering. De be
voegdheden van de Franse Senaat met
haar niet-gaullistische meerderheid zijn
niet groot.
Hij levert ook kritiek op het één-partij-
bestuur door de protestantse unionisten
en bepleit de vorming van een regering
op bredere basis, waarin vertegenwoor
digers uit alle lagen van de bevolking
(ook rooms-katholieken) zijn opgenomen.
De 46-jarige Bleakley, die van 1958 tot
1965 als Labourafgevaardigde zitting had
in het Nordierse parlement, bekleedde
zijn ministerspost pas een half jaar. Zijn
aftreden is een slag voor premier Faulk
ner aan de vooravond van diens topcon
ferentie met de premiers Heath en Lynch
van Groot-Brittannië en de Ierse Repu
bliek.
Een voormalig postkantoor in de buurt
van het centrum van Belfast is .gister
avond door een bomontploffing vernield.
sade als een uitstekende spionagebasis be
schouwd mede doordat de Russen bij hun
inval in Praag in augustus 1968 zich mees
ter hebben gemaakt van de gehele orga
nisatie van de Tsjechische spionagedienst.
De Britten beschouwen de Tsjechen als
de best getrainde spionnen ter wereld.
De Britse contra-spionage wist al jaren
lang dat de Russische handelsdelegatie in
Londen een broeinest was voor militaire
en industriële spionage. De groeiende om
vang van deze handelsdelegatie was buiten
alle proportie vergeleken met het volume
van de handel tussen Engeland en de
Sovjet-Unie Soms was deze handelsdele
gatie wat zijn personeelsbezetting betreft
een werkelijke aanfluiting.
In tien jaar tijd moest de Britse regering
de Russen verzoeken 27 leden van de dele
gatie wegens spionage te laten vertrek
ken. Er zijn nu bij de handelsdelegatie
200 man permanent personeel en 60 tijde
lijke employés.
De Russen geven kapitalen uit voor
spionage en betalen soms grote sommen
voor gegevens die volgens de Britse auto
riteiten waardeloos zijn. Er is nu ook een
jacht geopend op Britse verraders die de
Russische spionnen hebben geholpen.
dienst in
bijzonders,
natuurlijk
De „Sunday Times” waarschuwde gis
teren tegen hysterie die nu achter alles
van Ulster tot de „Concorde” het rode
gevaar wil zien.
Toegegeven wordt dat de Russen hoewel
potentieel daartoe bereid in feite nog geen
sabotage hebben bedreven.
De 47-jarige elektronische inspecteur
James Dayle, heeft toegegeven Concorde-
geheimen aan de Russen voor 35.000 gul
den te hebben verkocht gedurende de vijf
tien maanden dat hij werkzaam was in de
vliegtuigfabrieken van de British Aircraft
Corporation in Filton. Anderhalf jaar ge
leden verliet hij deze firma.
Dayle zou de Russen volgens sommige
berichten ook materiaal over geheime ra-
ketprojecten hebben verschaft, als dit
waar is kan het zijn dat hij door de Justi
tie met rust werd gelaten om de spionnen
verder te kunnen schaduwen.
De regering van Israel, aldus dit com
muniqué, zal geen enkele discussie begin
nen op basis van deze resolutie. Men is
van mening dat er geen enkele reden
bestaat voor de aanvaarding van een reso
lutie over de kwestie-Jeruzalem in de
Veiligheidsraad.
De politiek van Israel met betrekking
tot Jeruzalem blijft ongewijzigd. Israel, zo
gaat het communiqué verder, „zal zich
bezig blijven houden met de ontwikkeling
van de stad ten behoeve van alle inwo
ners, de godsdienstige rechten van alle ge
meenschappen eerbiedigen en de heilige
plaatsen van alle religies en de vrije toe
gang tot deze plaatsen verdedigen”.
In de resolutie van de Veiligheidsraad
wordt Israel verzocht alle in het bezette
deel van Jeruzalem getroffen maatregelen
die zouden kunnen leiden tot een veran
dering in de status van de stad, ongedaan
te maken.
toenadering tot op de bodem worden uit
gebuit. Met name Willy Brandt in West-
Duitsland zal een heftige tegenwind on
dervinden bij zijn zigzaggende koers in
oostelijke richting, want Westduitse con
servatieve kringen zullen net doen alsof er
in Londen iets geheel nieuws en iets ge
heel onverwachts is gebeurd, dat alle
hoop op goede betrekkingen met de Sov
jet-Unie de bodem inslaat.
Ook in Nederland zijn de kreten van
^fschuw niet van de lucht, waarbij het
opmerkelijk is dat zij bijna allemaal ein
digen in de roep om meer geld voor
defensie. Dat men met een nog groter be
drag aan bewapening op de begrotingen
geen Russische spionnen zal tegenhouden
of vangen, staat wel vast maar de stem
ming wordt door dergelijke affaires na
tuurlijk rijp voor alles wat tegen de „be
dreiging uit hei Oosten” in het veld kan
worden gebracht.
Intussen zijn Engeland en de Sovjet-
Unie bezig aan de afwikkeling van hun
tragi-komische spel, dat bij dergelijke
diplomatieke conflicten behoort. Moskou
weet niets van spionage in Londen, vindt
de uitwijzing van 105 man een ernstige
belediging en eist genoegdoening. De uit
wijzing van Brits diplomatiek personeel
uit de Sovjet-Unie zal ongetwijfeld volgen
en dan kan men aan beide kanten weer
van voren af aan beginnen.
Sinds onheuglijke tijden leven de naties
met de „diplomatieke milieuverontreini
ging” der spionage. Van lieverlede heeft
de activiteit van de spionnen een meer
technische inslag gekregen, omdat de tech
niek, niet alleen de zuiver militaire maar
ook de industriële, van zo’n gigantisch be
lang is geworden voor de nationale syste
men. Het is niet in de laatste plaats aan
spionnen te danken dat de wetenschappe
lijke en technische uitkomsten der grote
machten gemeengoed zijn, ofschoon zij
vaak in het diepste geheim zijn uitgedok
terd. Het is niet overdreven om te stellen
dat de spionage-activiteit, die iedere res
pectabele mogendheid bedrijft, geholpen
heeft om oorlogen te voorkomen. Maar
onthullingen zoals Londen die nu beleefd
heeft wijzen erop dat het riskant is om de
dingen te overdrijven. In Moskou is men
zeer boos, maar waarschijnlijk het meest
op de eigen inlichtingendienst die zo on
beheerst de gemakkelijkste weg van de
ambassade heeft gekozen, met alle risico’s
van dien.
Jarig. Paus Paulus VI is gisteren 74 jaar
geworden. „Hij heeft dit niet gevierd en
zijn dagelijkse werk voortgezet als
altijd”, aldus een bekendmaking.
Ris?
In Saigon hebben zaterdag Zuidvietna-
mese militaire veteranen hun ongenoegen
over de regering van president Nguyen
Van Thieu geuit door verkiezingsborden in
brand te steken. Elders in de stad staken
studenten vijf voertuigen in brand, waar
van drie van Amerikanen.
Guerrillastrijders hebben gisteren tien
Zuidvietnamese versterkingen en een
Amerikaanse basis aan de grens tusen
Zuid-Vietnam en Cambodja aangevallen.
Amerikaanse militaire woordvoerders
noemen het de zwaarste reeks aan. allen
in de laatste vier maanden.
Wallace zei dat er „een kryp to-commu
nistische premier in Canada is, vlak ten
noorden van onsen erger dan Castro
zelf”. Verwacht wordt dat Wallace volgend
jaar weer een gooi zal doen naar het
Amerikaanse presidentschap.
Een woordvoerder van het instituut ver
klaarde dat de ontploffing een uitslag van
6,7 graden op de schaal van Richter te
weegbracht en ongeveer even hevig moet
zijn geweest als de ontploffing van 14 ok
tober vorig jaar op Nova Zembla, die gold
als de zwaarste kernontploffing ooit tot
stand gebracht.
CHAMONIX (AP). Van officiële zijde
is in Chamonix bekendgemaakt dat dit
jaar tot nu toe het klimseizoen is bijna
afgelopen in Frankrijk bij het berg-
klimmen 89 mensen het leven hebben ver
loren. Vierenvijftig mensen kwamen om
in het massief van de Mont Blanc, de
hoogste berg van Europa.
ROME. (AFP) Op het interparlemen
taire Europese Congres over de waterver
vuiling, dat in Rome wordt gehouden, is
met grote nadruk gesteld dat het wankele
ecologische evenwicht in Europa tot een
wereldcrisis kan leiden. Dit kan gebeuren
als er geen doeltreffende maatregelen te
gen de vervuiling worden genomen, de be
volkingsaanwas niet in toom wordt gehou-
en geen halt worden toegeroepen aan de
irrationele industriële ontwikkeling.
Uit de aan het congres voorgelegde rap
porten blijkt onder meer dat:
maandelijks 80 ton arsenicum, 20 ton
cadmium en grote hoeveelheden insek-
tenverdelgende middelen in de Rijn
worden gegooid, terwijl deze rivier
toch de voornaamste bron voor het
drinkwater is van miljoenen Nederlan
ders.
In Engeland een derde van het drink
water afkomstig is van meren of ri
vieren waarvan het water besmet is
door rioolvuil en industrieel afval.
Elk jaar 100.000 ton koolwaterstoffen
in de Middellandse Zee worden ge
stort.
Aan het congres in Rome nemen parle
mentsleden uit zeven Europese landen deel.
Deze zal in gebruik worden genomen als
de huidige basis op het Hand Okinawa aan
Japan zal overgedragen.
Dit meldde gisteren het Franse weekblad
,,1’Express”.
Volgens Japanse bouwvakarbeiders die
een zwijgplicht is opgelegd, zou de basis
zich bevinden op het Mkajoero-atol in de
Marshall-archipel.
Dat de Russische geheime
troebel water vist is niets
Maar nuchtere lieden staan
sceptisch tegenover de nu overal gehoorde
mening dat de Russen verantwoordelijk
zouden zijn voor Engelands talrijke in
wendige kwalen. Zoals industriële onrust.
Dit is de primitieve reactie van een be
zorgd publiek dat blij is eens een zonde
bok te hebben gevonden.
Wel schijnt het vast te staan dat enkele
van de uit Engeland gezette Russen recht
streeks betrokken zijn geweest bij de Rus
sische campagne om Engelands lidmaat
schap van de EEG te verhinderen.
Ze zouden daartoe nauw samenwerken
met communistische agenten van andere
Oosteuropese landen met instructies van
Moskou om een offensief te richten tegen
Britse politici, vakbondsleiders en jour
nalisten.
De oprichtingsvergadering werd onder
meer bjjgewoond door vice-president
Ngoeyen Cao Ky, de ex-kandidaat voor
het presidentschap Doeong van Minh en
vertegenwoordigers van de An Qoeang-
boeddhistcn, de religieuze groeperingen
Cao Dai en Hoa Hao. rooms-katholieken.
studenten en arbeiders.
De samenstelling van het comité en zijn
actieprogramma zullen de komende dagen
bekend gemaakt worden.
In de Zuidvietnamese kuststad Qui
Nhon hebben ongeveer tweeduizend in
valide veteranen en studenten een vreed
zame betoging gehouden tegen de presi
dentsverkiezingen van 3 oktober, waarin
president Nguyen Van Thieu de enige
kandidaat is.
Wanneer niet al te veel vissers in troebel de tegenstanders van iedere Oost-West-
water proberen voordeel te halen uit de
Brits-Russische spionage-affaire, behoeft
deze geenszins de nekslag te betekenen
voor de goede betrekkingen tussen beide
landen. Het is algemeen bekend dat de
Sovjet-Unie een grote activiteit ontwikkelt
op het gebied van de „buitenlandse waar
neming”, zowel door middel van haar am
bassades als op alle andere subversieve
manieren die de inlichtingendiensten ter
beschikking staan.
Engeland, Amerika en andere Westelijke
landen zijn uitstekend op de hoogte van
die middelen en manieren, aangezien zij
zelf op dat gebied ook niet stilzitten. In
het algemeen wordt geen bekendheid ge
geven aan successen of mislukkingen in de
spionage en contraspionage, omdat het een
obscuur bedrijf is waarvoor geen enkele
regering openlijk verantwoordelijk wenst
te zijn. Alleen bij bijzondere gelegenhe
den komt men met „sensationele onthul
lingen” te voorschijn omdat zelfs een ge
heime dienst niet buiten enige waardering
kan.
De Britten zijn in het spionagebedrijf
nooit zo erg gelukkig geweest. Zelfs in de
Tweede Wereldoorlog hebben zij zich vaak
tot ergernis van hun bondgenoten in
de luren laten leggen, waarbij men slechts
behoeft te denken aan de enorme flaters
van het „Englandspiel” en de „Affaire-
Cicero”. Ook na de oorlog moesten zij
meermalen nederlagen bekennen en zel
den konden zij triomfantelijk met een
grote zege op de „vijandelijke” infiltran
ten voor de dag komen.
Het overlopen van de Sovjetrussische
spion in Londen is niet zozeer aan de
Britse activiteit danwel aan de liefde van
de overloper voor een Engels meisje te
danken. De onthullingen die er een ge
volg van waren, moesten wel leiden tot
een schandaal omdat de spionage-activi-
teiten van personeel der Sovjetrussische
ambassade uitwijzingen noodzakelijk
maakten. Waarschijnlijk heeft men in
Londen toen maar besloten er een flinke
openbare sensatie van te maken, om het
effect van de Britse waakzaamheid in het
kader van de NAVO zo groot mogelijk
te doen zijn.
Dat effect is intussen uiteraard overge
slagen op alle andere landen van de
NAVO. Het publiek krijgt nu de onbe
haaglijke emotie dat alle Sovjetrussische
ambassades krioelen van spionnen en sa
boteurs. Deze emotie zal door de verklaar-
Studenten in Saigon hebben in het
weekeinde tijdens demonstraties mili
taire voertuigen in brand gestoken.
Hier wordt een brandende politie-
jeep omgegooid. De betogingen zijn
gericht tegen het regime van de
Zuidvietnamese president en tegen
de „verkiezingen” op 3 oktober, waar
bij men de keus heeft van één kandi
daat, Nguyen Van Thieu.
In 1969 waren er nog maar een of twee
van zulke gevallen bekend. „De meeste
van deze mensen zijn gearresteerd voor
politieke delicten zoals het verspreiden
van pamfletten of het organiseren van
protesten tegen politieke congressen, en
alle inlichtingen waarover wij beschik
ken wijzen erop dat zij niet ziek zijn”, al
dus Reddaway.
Amnesty, dat ijvert voor de vrijlating
van politieke gevangenen over de hele
wereld, wil zijn contacten met psychia
trische instanties in de Sovjet-Unie en
het Westen uitbreiden en de Russische
regering blijven bewerken om een einde
te maken aan dit soort internering. Een
desbetreffende resolutie zal de interna
tionale Amnesty-raad aan het slot van
de driedaagse conferentie worden voor
gelegd.
Volgens Reddaway vrezen de dissiden
ten de internering in een psychiatrische
inrichting veel meer dan die in een
dwangarbeiderskamp, omdart ze tussen
NEW YORK (Reuter). De uiterst-
rechtse gouverneur van de Amerikaanse
staat Alabama, George Wallace, heeft za
terdagavond in een toespraak de Canadese
premier Trudeau betiteld als „krypto-
communist”.
Al eerder was bekend geworden dat
Moskou de ambassades van Hongarije,
Tsjecho-Slowakije, Polen en Bulgarije had
meegedeeld dat de voorkoming van het
Britse EEG-lidmaatschap een Russisch
doelwit met de hoogste prioriteit is. Tot
de propagandisten behoorden, zo onthult
de „Sunday Telegraph” een belangrijke
Tsjechische diplomaat, die onlangs zijn
post heeft verlaten. Hij wordt ervan be
schuldigd valse informatie in de vakbewe
ging te hebben laten circuleren en mening
hebben doen postvatten dat de Britse ar
beiders van het EEG-lidmaatschap kind
van de rekening zouden worden.
De Russen zijn er vooral voor bevreesd
dat Engelands toetreding spoedig zal lei
den tot een vorm van een Europese de-
fensiegemeenschap, waarin West-Duits-
land een leidende rol speelt.
Volgens sommige vakbondsleiders die uit
vrees voor intimidatie niet met name wen
sen te worden genoemd, zouden commu
nistische diplomaten bepaalde agitatoren
in de arbeiderswereld helpen onder andere
door het betalen van hun reiskosten en
het financieren van hun werk.
LUXEMBURG, (Reuter) Het aantal
politieke andersdenkenden dat in Russi
sche psychiatrische inrichtingen is ge
plaatst, is de laatste twee jaar drastisch
gestegen. Dit heeft de Britse afgevaar
digde Peter Reddaway gisteren een
werkgroep van de negende wereldconfe
rentie van de organisatie „Amnesty In
ternational” in Luxemburg meegedeeld.
