Hirohito in
België
HOME WIJST OP GEVAAR
VAN NIEUWE STRIJD
Een grote centrumpartij?
Sovjet-Unie en India wensen
spoedige regeling kwestie
Priesters in
Handel met kinderen van vluchtelingen in Oost-Europa
Argentinië
melden
Lijdensweg van twee Tsjechoslowaken
martelingen
om hun kind naar
Zweden te halen
Kant en klare
Pakistaanse vluchtelingen
kunsthars vulpasta
PORION
Dialoog noodzakelijk in Midden-Oosten”
Ex-medewerker van
Mindszenti wil in
Oud edict kost
Pompidou van
oplichting
beschuldigd
Brussel 230.000
i
Wenen gaan wonen
ten
DONDERDAG 30 SEPTEMBER 1971
3
(Van onze redacteur in Stockholm)
Podgorni naar Hanoi
V liegtuigkopers
Geld
VERHOEVEN
Te
DOE-HET-ZELVERS ATTENTIEI
Loze belojte
STOCKHOLM Een officieel telexbericht van het Tsjechische pers
bureau bevestigde gisteravond dat een vertwijfelde vluchtpoging uit
Tsjecho-Slowakije was mislukt. In korte bewoordingen werd gemeld dat
twee Zweden, C. Larsson en C. G. Wikenberg, waren gearresteerd, in gezel
schap van een jonge Tsjechische vrouw, Anna Porizka. De achtergrond
van dit bericht is even dramatisch als tragisch.
(Van onze redacteur in Brussel)
ben.
minister
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
ANN01792
's-Graveland - H'sumo Holland
Van de zijde der Tsjechische ambassade
werd toen door zowel consul Knapek als
zaakgelastigde Bajla beloofd dat de zaak
in behandeling zou worden genomen als
de hongerstaking zou worden afgebroken.
Hetgeen een loze belofte bleek.
Tenzij men duizenden dollars op tafel
kan leggen om het kind vrij te kopen of
het land uit te laten smokkelen zoals nu
dus bijna gebeurde, is er geen enkele kans
de kinderen te krijgen.
BRUSSEL. Drie dagen officieel staats
bezoek van de Japanse keizer Hirohito en
zjjn echtgenote Nagako aan België: te oor
delen naar de eerste dag een emotieloos
gebeuren, waarvoor de publieke belang
stelling matig, om niet te zeggen gering is.
De Japanse keizer bracht gisteren in
Brussel nogal onverwacht de offi-
ciersgroet met „blanke sabel”. Dit
militaire gebaar maakte Hirohito voor
de vlam bij het graf van de onbeken
de soldaat.
PARIJS (AP). Een vroegere mede
werker van president Pompidou is gisteren
in Par(js beschuldigd van oplichting, door
hem als lid van de directie van een fonds
in onroerende goederen gepleegd.
Anna Porizka, die op het ogenblik in de
Tsjechische stad Brno in de gevangenis
zit, verwacht over drie maanden een kind.
De ontwerpers van het plan het kind te
gaan ontvoeren, warén twee jonge Zwe
den die, onder de indruk van haar ver
geefse gevecht tegen de autoriteiten aan
boden met een 4-persoons vliegtuigje haar
dochtertje te gaan halen in Tsjecho-Slo-
wakije.
Home prees het werk van VN-bemidde-
laar Jarring maar voegde hieraan toe dat
het wantrouwen tussen beide partijen niet
door een eenvoudige briefwisseling over
grote afstanden uit de weg kan worden
geruimd.
Na twee uur van besprekingen met de
Amerikaanse minister van Buitenlandse
Zaken William Rogers zei Riad tot ver
slaggevers dat een voorlopig akkoord het
risico meebrengt dat de huidige stand van
zaken wordt bestendigd.
In de bemoeiingen van de Verenigde
Op dinsdag 25 mei jl. besloten Anna en
Jiri Porizka ten einde raad maar in hon
gerstaking te gaan. Binnen enkele dagen
verzamelden zij
De moeder van Pavlina, Anna Po
rizka.
Dit voor een trottoir ongewoon grote
bedrag dient gevoteerd te worden omdat
de raad gehouden is aan een oud edict.
„Wij blijven stellen dat een vrede met
vreedzame middelen moet worden be
werkstelligd als dat mogelijk is, maar het
moet een blijvende vrede zijn en een
definitieve oplossing,” aldus de Egyptische
minister.
BRUSSEL (ANP). De gemeenteraad
van de stad Brussel heeft ruim 230.000
gulden moeten uittrekken voor vernieu
wing van het trottoir rond het stadspark
van Brussel, tegenover het koninklijk pa
leis.
onder een petitie. Daaronder ook die van
153 parlementsleden uit alle politieke par
tijen.
Op het vliegveld gisteren zwaaiden en
kele honderden Japanners en schoolkinde
ren met vlaggetjes, ’s Middags, ter ge
legenheid van een bezoek aan het wereld
beroemde stadhuis, een publiek dat zich
vooral bij de Grote Markt verdichtte,
omdat daar een folkloristisch schouwspel
voor de monarch uit het Verre Oosten
werd opgevoerd, compleet met 16de-eeuwse
klederdracht, vaandels en vendelzwaaiers.
Kosmos. De Sowjet-Unie heeft gisteren
een nieuwe onbemande Kosmos-satelliet
gelanceerd. Deze droeg nummer 442.
Cholera-slachtoffer. In een ziekenhuis in
Lissabon is een Portugees meisje van
twee jaar aan cholera gestorven. Volgens
ziekenhuiskringen is dit het eerste cho
lerageval met dodelijke afloop sedert de
ziekte deze maand in Portugal werd
geconstateerd.
Tsjechische ouders die in dezelfde situa
tie als de familie Porizka verkeerden,
werden gedreigd dat ze hun kind nooit
meer zouden terugzien wanneer zij derge
lijke acties zouden doorvoeren. Ondanks
dat ging meteen dezelfde week een ander
echtpaar in hongerstaking. Tegen zowel
de consul als de zaakgelastigde zijn
klachten ingediend bij het ministerie van
Buitenlandse Zaken en de politie in
Stockholm en de justitie-ombudsman heb
ben het optreden van de diplomaten nog
steeds in onderzoek.
Een interim-regeling waarbij de Israë
liërs zich stap voor stap zouden terugtrek
ken en het Suez-kanaal zou worden hero
pend, zou volgens de Britse minister ver
trouwen wekken. Het zou de partijen
ervan overtuigen dat zij meer winnen met
een dialoog en co-existentie dan met oor
log.
Een grote vooruitstrevende middenpar
tij, samengesteld uit een van conservatie
ven ontdane V.V.D., een van Nieuw Link
ers bevrijde P.v.d.A., D’66, DS’70 plus die
niet meer aan hun confessionele politiek
verknochte progressieven uit de confessio
nele partijen zou bij verkiezingen een
forse meerderheid kunnen halen, aldus
verwacht mevrouw Van Someren, die
daarbij toch wel aan een verkiezingspro
gramma schijnt te denken dat veel op het
thans in uitvoering zijnde program van de
V.V.D. lijkt.
Een zo hoge concentratie van liberaal
gerichte geesten in een gelijkgeschakelde,
kalme progressiviteit moet echter voor
Nederland toch wel een illusie worden
geacht. Als de concentratie niet zo groot
wordt dat zij een overwegende rol speelt,
verandert er in de Nederlandse politiek
ROSARIO, (AFP) Drie Argentijnse
priesters van de „Derde-Wereldbeweging”
hebben na hun vrijlating na 33 dagen
gevangenschap in Rosario, verklaard ge
tuige te zijn geweest van het martelen
van politieke gevangenen.
Van demonstraties tegen keizer Hirohito,
die nauwelijks glimlacht en ogenschijnlijk
in opperste bevreemding zijn Belgische
uitstapje ondergaat, is tot nu toe niets ge
bleken.
Bij aangehouden kameraden hadden zij
tekenen van mishandeling geconstateerd.
Zij hadden verder vaak kreten en klach
ten over martelingen gehoord.
Zij deelden mee te hebben gezien, dat
jonge gevangenen zich voortsleepten van
pijn en hun handen masseerden om daar
in weer gevoel te krijgen. Anderen kon
den zelfs geen stuk brood kauwen vanwe
ge de hevige pijn die zij in hun wangen
voelden.
Mevrouw Porizka vluchtte, tijdens de
invasie van Tsjecho-Slowakije in 1968,
met haar echtgenoot Jiri naar Oostenrijk.
Terwijl de gevechten tussen Russische en
Tsjechische troepen volop aan de gang
waren durfden ze hun kind, de toen 3-
jarige Pavlina niet mee te nemen.
Zoals zoveel andere ouders hoopten zij
erop met behulp van het Rode Kruis en
een beetje medewerking van de Tsjechi
sche autoriteiten het kind naar het bui
tenland te kunnen krijgen. Dit liep uit op
een drie jaren lang vergeefse poging via
diverse autoriteiten en instanties in ver
schillende landen. Totaal vertwijfeld ging
het echtpaar in mei in een hongerstaking
die na elf dagen werd afgebroken op
advies van een arts.
NEW YORK (Reuter en DPA)
De Britse minister van Buitenlandse
Zaken, Sir Alec Douglas-Home, heeft
er gisteren in de Algemene Vergade- Egypte niet veel vertrouwen meer te heb-
ring der Verenigde Naties bij de Ara
bische landen en Israel op aange
drongen zich in te spannen om tot een
gezamenlijk gesprek te komen. Als
een dergelijke dialoog niet op gang
komt zal de strijd vroeg of laat weer
uitbreken, aldus Home.
Volgens een woordvoerder van het In
ternationale Rode Kruis in Zweden wordt
aan ongeveer 150 kinderen in Oostblok
landen een uitreisvergunning geweigerd.
Op 20 juli 1776 bepaalde keizerin Maria
Theresia namelijk dat de bedekking van
het voetpad rond het stadspark niet mag
bestaan uit gewoon bestratingsmateriaal
maar van arduin, een soort natuursteen
gemaakt moet zijn.
MOSKOU (Reuter). De Sovjet-Unie
en India hebben zich in een gemeenschap
pelijke verklaring uitgesproken voor een
regeling op korte termjjn van de kwestie-
Oost-Pakistan en de terugkeer van de
vluchtelingen in India naar Oost-Pakistan.
weinig want dan gaat de vorming of het
behoud van splinterpartijtjes aan de rech
ter- en linkerzijde onverdroten voort. Het
is trouwens evenzeer een illusie te ver
wachten dat de enorm belangrijke, le
vensgrote problemen van het ogenblik
bijdragen tot een grotere politieke eenheid
van denken. Integendeel, over de wijze
van aanpak ontstaat een steeds grotere
verdeeldheid, een verscherping der tegen
stellingen die met name in de grote mid
dengroep der „kalme progressieven” eer
der een nieuwe splijting dan een toenade
ring veroorzaakt.
Dat de overdreven aantallen politieke
partijtjes een belemmering vormen om
snel en doelmatig werk te doen, zal ieder
een moeten bekennen. Dat echter al deze
partijtjes op zich toch een stukje van „de
stem des volks” betekenen, valt al even
min te ontkennen. De versplintering is
mede veroorzaakt door het feit, dat grote
partijen te log en te onbeweeglijk werden
en noch het ene, noch het andere kracht
dadig konden ondernemen omdat men aan
de top geen kruit wenste aan te dragen
voor een ontploffing la Van Mierlo.
Deze ontploffingstheorie is theorie ge
bleven, maar de groeiende tegenzin bin
nen de partijen om nog langer roerloos te
blijven, heeft wel de afsplintering bevor
derd.
Het is niet goed te zien onder welke
katalysator nu plotseling een roerende
eensgezindheid in het centrum zou kun
nen ontstaan, en dan nog wel gericht op
een concentratie die opnieuw het risico
van onwrikbaarheid en onbeweeglijkheid
in de Nederlandse politiek zou vergroten.
Aan de andere kant is het een verheu
gend teken dat politici als mevrouw Van
Someren zich bezinnen op „iets” dat zal
moeten gebeuren om het patroon van het
Nederlandse politieke leven eens grondig
te vernieuwen. Dat de voorzitster van de
V.V.D. er zelfs het voortbestaan van haar
eigen V.V.D. veil voor zou hebben, wijst
erop dat zij in grotere lijnen denkt dan
die welke de huidige partijbelangen om
vatten.
MOSKOU (AP). President Nikolai
Podgomi van de Sovjet-Unie is vanmorgen
als leider van een partij- en regerings
delegatie naar Hanoi vertrokken. Podgornl
reist via New Delhi en Rangoon.
Heeft Nederland behoefte aan een grote
middenpartij tussen links en rechts? De
voorzitster van de V.V.D., mevrouw Van
Someren-Downer meent van wel. Zij
heeft zich her en der al eens eerder over
zo’n concentratie van het politieke cen
trum uitgelaten, zelfs al vlak na de laat
ste verkiezingen waaruit de V.V.D. niet
als een triomfator te voorschijn is getre
den, maar nu schijnt vanuit de V.V.D.
contact te zijn tot stand gekomen met
P.v.d.A.-, en D’66-figuren die ook wel iets
voor het idee voelen.
Mevrouw Van Someren wordt steeds
downer over de regeermogelijkheden in
Nederland, die door de grote versplinte
ring op het gebied van het partijwezen
inderdaad steeds minder worden. Zij vindt
dat een groot aantal kleine partijen onno
dig verdeeldheid brengt, aangezien de
meeste van die politieke groeperingen het
op vitale punten wel ongeveer eens zijn.
De verdeeldheid ontstaat daar, waar de
kleine groepen volkomen aparte wensen
en eisen van secundair belang als de
essentie van hun verkiezingsprogramma
omhoogsteken, waaromheen zich dan een
aantal kleine fracties vormt die in de
Kamer alleen maar vertragend werken.
In Zweden zijn momenteel twee organi
saties werkzaam die proberen de gezinnen
te herenigen, maar dit is tot dusverre
slechts in enkele gevallen gelukt. Met
behulp van toeristenvisa die slechts drie
maanden geldig zijn, is het merendeel van
deze versplinterde families erin geslaagd
hun land om economische of politieke re
denen te ontvluchten. Men nam het risico
en dacht dat het naderhand niet zo moei
lijk zou zijn het eigen kind te laten
overkomen. Maar hierin vergiste men
zich. De verschillende regeringen houden
voet bij stuk.
Mahtnoed Riad, de Egyptische minister
van Buitenlandse Zaken, heeft gisteren
gezegd dat de zending die is toevertrouwd
aan de ambassadeur Gunnar Jarring nog
de beste manier is om vrede in het
Midden-Oosten te brengen.
een burgerbewlnd heeft waarin alle Pa-
kistanen vertrouwen hebben”.
Dit zei gisteren de Britse
Douglas-Home in de Algemene Vergade
ring van de Verenigde Naties.
Het drama begon toen de ouders van
Anna Porizka weigerden het kind mee te
geven. De brieven van Anna en Jiri
waarin verzocht werd hun dochter te
laten vertrekken, hadden geen effect op
de grootouders die de beide Zweden ver
weten onmogelijke risico’s te nemen. Na
nogmaals getracht te hebben de ouders te
overreden, gaven Larsson en Wikenberg
het op en vlogen terug naar Stockholm.
Wat slecht te repareren, lijkt
lukt met PORION, de in Zwitserland
ontwikkelde universele kunsthars
VUL/STOP/PLAMUUR-MASSA.
Gebruiksgereed, geen verlies van
resten, onbeperkt houdbaar. On
misbaar bij elk karwei. Hecht op al
les; op hout, steen, beton, metaal,
tegels, glas, noem maar op, en zowel
op droge als vochtige ondergrond.
Onschadelijkvoorde handen. Krimpt
niet, zet niet uit, scheurt niet.
In. emmertjes van 1 kg f 8.55,2 kg
f 15.30,5 kgf29.95, bij dhz-, verf-, ijzer
waren- en bouwmaterialenhandeL
In Lund in Zuid-Zweden waar de fami
lie Porizka woonde was de teleurstelling
natuurlijk enorm. In haar vertwijfeling
besloot Anna Porizka toen een tweede
poging te wagen, maar nu zou ze zelf
meegaan.
Een in Zweden woonachtige Poolse arts
slaagde erin zijn twee kinderen los te
krijgen nadat hij 35.000 gulden vergoeding
had betaald. Vergoeding voor de opleiding
die hij op staatskosten in Polen had
genoten. Een Poolse arts verdient gemid
deld 400 a 500 gulden per maand. In
Zweden is daarentegen een inkomen van
70.000 100.000 gulden jaarlijks niets
abnormaals voor medici. Wetende dat
men in een jaar tijds evenveel kan ver
dienen als in Polen in vijftien jaar, wagen
velen de sprong om dan te ontdekken dat
zij hun nieuwe leven en vrijheid moeten
betalen met het gemis van één of meer
10.000 handtekeningen kinderen die zijn achtergebleven.
flWWIAfWWWVWlAIWVm/VVVVWVWWWVVVVWVl/WWVVWVWWWUVVVWUWWWIAA/VVWVVVIA/VWWVWVifWWVWVWWWWWWVVVVVVVWW»
échte graan-genever,
'n zuiver natuurprodukt,
dié is van Verhoeven.
Andere zuivere natuurproduk-
ten bessengenever, citroen-
brandewijn, frambozenbrande-
wijn. aardbeienbrandeyunn,
abrikozenbrandewijn, kersen
brandewijn
Vraag erom bij uw slijter
De kleine keizer, in keurige gelegen-
heidskledij, werd met discrete handge
baren langs de hinderlagen van het proto
col gemanoeuvreerd en hij legde voort
durend licht buigend vele meters af langs
erewachten en muziekkorpsen.
Zijn naam is André Roulland. Hij is oud-
lid van het parlement voor de Gaullisti
sche partij en was destijds als economisch
adviseur aan de staf van de president ver
bonden.
Roulland is op borgtocht vrijgelaten
in deze zaak zijn nog vijf personen be
schuldigd, onder wie een huidig gaullis
tisch parlementslid van een Parijs’ kies
district.
Het betreft hier kinderen in Tsjecho-
Slowakije. Polen, Roemenië en Oost-
Duitsland, die worden gebruikt als pres
siemiddel. Door de betrokken autoriteiten
wordt er meestal op gewezen dat een
hereniging van de familie mogelijk is als
de gevluchte ouders terugkeren. Sinds de
vlucht van Anna en Jiri uit Tsjecho-
Slowakije hebben ze zich tot de voigende
instanties gewend, waarbij alle inspanning
vruchteloos bleek: het Oostenrijkse Rode
Kruis, het Internationale Bureau voor
Kinderbescherming, het departement van
Binnenlandse Zaken in Tsjecho-Slowakije
(drie keer), de Tsjechische ambassade in
Stockholm verschillende malen, het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken in Stock
holm, de president van de Republiek
Tsjecho-Slowakije, de Verenigde Naties,
het Zweedse Rode Kruis, de ideologische
afdeling van de Tsjechische Communisti
sche Partij en de Communistische Partij
in Zweden
VATICAANSTAD (Reuter). Kardi
naai Mindszenti, de r.-k. primaat van
Hongarije die dinsdag in Rome aankwam
na vijftien jaar als politiek vluchteling de
Amerikaanse ambassade in Boedapest te
hebben gewoond, zal waarschijnlijk in
Wenen gaan wonen.
Tot zijn vertrek naar Wenen zal de 79-
jarige Mindszenti als gast van paus Pau
lus in Vaticaanstad verblijven.
De Hongaarse regering heeft bekend ge
maakt kardinaal Mindszenti amnestie te
hebben verleend. Hij werd in 1949 veroor
deeld tot levenslange gevangenisstraf. De
rest van de straf wordt hem geschonken
maar de aanklacht wordt gehandhaafd.
Vrienden, kennissen en Tsjechische ver
enigingen financierden het geheel. De bei
de piloten en Anna waren zich terdege
bewust van het geweldige risico dat zij
namen. Voor de vliegers betekende het
waarschijnlijk een gevangenisstraf, terwijl
Anna Porizka wegens haar vroegere
vlucht in 1968 bij verstek tot achttien
maanden gevangenisstraf werd veroor
deeld, die ze nu waarschijnlijk ook nog
moet uitzitten.
Op dinsdag 21 september vertrok het
groepje met de Pipercup weer naar Brno.
Anna was inmiddels voorzien van een
Zweedse pas van een meisje dat sterk op
haar leek, de echtgenot^ van Wikenberg.
Tevoren was besloten Pavlina op te
wachten wanneer ze ’s morgens in het
stadje Prostejev naar school zou gaan.
Haar moeder zou haar dan opvangen en
na een rit van een half uurtje zou men
weer op het vliegveld zijn. Daar had het
toestel klaar moeten staan op weg naar
Wenen.
In werkelijkheid zit het drietal nu al
naar alle waarschijnlijkheid bijna een
week gevangen. Hoe de ontsnappingspo
ging is mislukt weet men niet met zeker
heid, maar volgens Tsjechische bronnen
bestaat de mogelijkheid dat de grootou
ders van Pavlina,' Anna’s vader en moeder
dus, na de vorige vluchtpoging de politie
hebben verteld wat er was gebeurd. Ver
moedelijk werd het drietal dan ook direct
na aankomst in Brno gearresteerd. Be
loofde ansichtkaarten met een code die
verzonden zouden worden kreeg niemand
in de vriendenkring in Zweden.
In een gesprek met Anna’s man Jiri
gisteravond zei deze wanhopig te zijn,
behalve zijn vrouw heeft hij nu ook twee
kinderen verloren van wie één ongeboren.
Hij vertelde al direct te hebben voorge
steld zelf te zullen gaan de tweede keer
maar werd weerhouden door Anna die
dacht een betere kans te hebben. Tsjechi
sche woordvoerders in Stockholm weiger
den gisteravond commentaar te leveren
op deze onverkwikkelijke zaak.
C. Larsson is in het bezit van een
vliegcertificaat en Wikenberg fungeerde
als co-piloot. In de tweede week van
september vertrok men vanaf het vlieg
veld Joenkoeping in Zuid-Zweden met
bestemming Brno waar een luchtvaartten-
toonstelling plaatsvond wat hun een uit
stekend alibi verschafte. Zij zouden ver
tellen geïnteresseerd te zijn in kleine
Tsjechische vliegtuigen. Als kopers in spé
werden ze dan ook met alle eerbied
behandeld
Staten om Israel te bewegen tot een
voorlopige overeenkomst voor de herope
ning van het Suezkanaal als eerste etappe
naar een definitieve regeling, schijnt
De verklaring is opgesteld voor het ver
trek uit Moskou naar India van de Indiase
premier Indira Gandhi die in de Russische
hoofdstad besprekingen heeft gevoerd met
de Russische autoriteiten.
De Russen zeggen voorts in de verkla
ring dat zij bereid zijn het voorstel te be
studeren van mevrouw Gandhi om de In
dische Oceaan tot een vredeszone te ver
klaren. Zij zijn bereid deze kwestie samen
met andere landen te regelen. Indiase
functionarissen beschouwen de steun van
het Kremlin aan het standpunt van India
over het Oostpakistaanse vraagstuk als het
belangrijkste resultaat van mevrouw
Gandhi’s bezoek aan Moskou.
„Het gevaar van oorlog tengevolge van de
ontwikkelingen in Oost-Pakistan kan pas
worden afgewend als Oost-Pakistan weer
