KAMLESJWAR
EN SATISJ KUMAR:
.VREDESGUERRILLA’S”
Umuider Courant
MN
GOLF v. BENGALEN
9f
ambassades in
héle wereld
Volgende maand
hongerstakingen
bij Pakistaanse
is
Jk, 1
■f
V redes guerrillas
r
Voettocht
Amerikaans geld
Als pleitbezorgers voor Bangla
Desj in het algemeen en de hon-
gerstakingsactie in het bijzonder,
waren deze week in Nederland de
36-jarige Indiase journalist en
schrijver Kamlesjwar en de 35-
jarige voormalige Indiase monnik
Satisj Kumar. Zij zijn bezig aan
een Europese tournee en willen
trachten internationaal de aan
dacht te vestigen op wat er in
Oost-Pakistan gaande is en de we
reld inlichten over de achtergron
den van het conflict in dat deel
van Azië. Zij doen dit onder meer
door het organiseren van een
fototentoonstelling over Oost-
Pakistan en het praten met ver
slaggevers en anderen bij wie zij
belangstelling voor hun zaak
hopen te kunnen wekken.
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM „Operatie Omega”, een inter
nationale organisatie die haar basis in Londen
heeft en zich vooral bezig houdt met de kwes
tie-Pakistan, stelt zich voor op 22 november
een internationale hongerstakingsactie te begin
nen voor de ambassades van Pakistan in de
gehele wereld om daarmee de aandacht te
vestigen op de grote nqod waarin het volk
van Oost-Pakistan (Bangla Desj) op het ogen
blik verkeert. Voor Nederland is de organisatie
van de protestactie, die door de deelnemers
bij toerbeurt moet worden gehouden en ten
minste tien dagen zal duren, in handen gelegd
van het Martin Luther King Centrum, Binnen
kant 46 in Amsterdam. Zij die vinden dat zij
aan het protest mee moeten doen, kunnen zich
bij dit centrum aanmelden.
□WEST-
ZE£
JAJA CHAN
om economische redenen
JAAP FABER
Erbij
Een oude man uit Oost-Pakistan
steekt hier, met zijn schamele be
zittingen op zijn hoofd, de rivier
de Kapotasjki over op weg naar
India waar hij veilig hoopt te zijn
voor de soldaten van Jaja Chan.
is eten, maar dan moet je wel doen
wat ik zeg, is de verleiding groot”.
Beide mannen toonden zich bijzon*
der ingenomen met het initiatief van
een aantal bekende Nederlanders die
de regering hebben gevraagd geen di
recte of indirecte steun meer aan Pa
kistan te geven, zolang men geen op
lossing wenst te zoeken die in overeen
stemming is met de volkswil in Bangla
Desj. „Nederland zou het eerste land
zijn dat tot een dergelijke maatregel
overgaat”, aldus Kamlesjwar.
Deze afscheiding werd overigens al
direct door zeer velen als bijzonder
ongelukkig gezien. Zij werd tegen
vooral op het platteland steden zijn
vast in handen van de regeringstroe
pen door vechten. Nu voor een ge
heel onafhankelijke staat Bangla Desj.
„En al die tijd hebben zij te kampen
gehad met oppositie van de oorspron
kelijke bewoners van Pakistan, met
name in de provincies Baluchistan, Pa-
than en Sind. De onderdrukking in
Bangla Desj is alleen maar wereld
nieuws geworden door de grote schaal
waarop moorden worden gepleegd en
de enorme hongersnood in de vluchte
lingenkampen over de grens met India.
De onderdrukking is volgens de bei
de Indiërs ook geen op zichzelf staande
schanddaad van Chan. „Al 24 jaar
lang, sinds het voormalige Brits-Indië
onafhankelijkheid van Engeland kreeg
en werd verdeeld in het islamitische
Pakistan en het hindoestaanse India,
wordt in Pakistan de dienst uitgemaakt
door 21 rijke families die in feite het
koloniale bewind van de Engelsen heb
ben overgenomen.
Satisj heeft enkele jaren geleden een
voetreis rond de wereld gemaakt om
de aanklacht te vestigen op de nood
zaak tot ontwapening. Na de reis
schreef hij een boek waarvoor hij de
Russische Nehroe-prijs kreeg toege
kend. Hij weigerde die echter met de
mededeling dat het Kremlin eerst
maar eens zijn eigen om politieke re
denen gevangengezette schrijvers moet
vrijlaten.
Een groep Oostpakistaanse vluchte
lingen in een opvangkamp in Bena-
pol vlak bij de Indiase grens met
Oost-Bengalen. De meesten van
hen waren afkomstig uit de pro
vincie Jessore.
de wil van Engeland en van Gandhi in
toch doorgedrukt nadat Gandhi
door politieke tegenstanders was ver
moord. De Islamieten wensten van Pa
kistan een religieuze staat te maken,
terwijl India streefde naar een politie
ke eenheid.
Pakistan is een arm land. Oorlogvoe
ren of volkenmoord plegen is duur.
Hoe wordt deze campagne gefinan
cierd?
„Al deze mensen zijn namelijk af
komstig uit streken in India die vroe
ger een islamitische bevolking hadden.
Zij waren door de Engelsen altijd al
enorm bevoordeeld en vormden in feite
al tijdens de koloniale periode een
leidende kaste. Na de onafhankelijk
heid emigreerden ze naar Pakistan
waar zij direct, op verdienste van hun
opleiding en achtergrond, op sleutelpo
sities terecht kwamen. Alle Westpakis-
taanse leiders, president Jaja Chan,
diens voorganger Ajoeb Chan, de hui
dige militaire gouverneur in Oost-Pa-
kistan, „Opper-onderdrukker” generaal
Tikka Chan, zijn afkomstig uit streken
die nu binnen het grondgebied van
India vallen.
De beide Indiërs wijzen er met na
druk op dat de revolutie in Oost-
Bengalen „links noch rechts” van aard
is. „Het volk wil gewoon zijn eigen
leven leiden, over zijn eigen toekomst
beslissen, zelf een maatschappij opou-
wen en vooral: met rust worden gela
ten. Oorspronkelijk is het ook nooit de
bedoeling van de Awami-Liga geweest
een aparte staat Bangla Desj te vor
men, geheel los van Pakistan. Natuur
lijk zou Moedjiboer na de verkiezingen
premier zijn geworden, hij had meer
dan de helft van het aantal zetels in
het parlement tot zijn beschikking.
Maar oorspronkelijk wilde men niets
meer dan een beperkte vorm van auto
nomie, een soort federale staat. Nu, na
het genadeloze ingrijpen van West-
Pakistan, ligt dat heel anders. Tegen
sjeik Moedjboer is deze week de dood
straf geëist. De Awami-Liga blijft,
De beide activisten, die al een bezoek
aan België achter de rug hebben, zul
len verder nog naar Denemarken,
Zweden, West-Duitsland, Oostenrijk,
Zwitserland. Frankrijk en Italië gaan.
„De machthebbers in West-Pakistan,
een kliek van 21 rijke families, is
enorm geschrokken van de daverende
overwinning die de Oostpakistaanse
sjeik Moedjiboer Rachman met zijn
Awami-liga in maart van dit jaar bij
de algemene verkiezingen heeft be
haald. Onmiddellijk nadat de uitslag
bekend was, en toen vaststond dat de
sjeik krachtens zijn overwinning pre
mier van geheel Pakistan zou worden,
heeft president Jaja Chan snel 80.000
man Westpakistaanse troepen gestuurd,
bijna uitsluitend bestaande uit de ge-
zaggetrouwe en per traditie militaris
tische Punjaabs. Toen begon direct
een wrede slachtpartij waarbij al een
miljoen mensen zijn omgekomen en
die nog steeds voortduurt. Men is van
plan de bovenste laag van de maat
schappij geheel te elimineren en zo
doende het gebied, dat 75 miljoen in
woners telt, weer onder controle te
krijgen. Oost-Bengalen is namelijk
verreweg het rijkste deel van Pakistan
wat de grondstoffenwinning betreft.
Men kan zeggen, aldus Kamlesjwar,
dat 70 percent van de nationale econo
mie in het oosten wordt „gemaakt”.
Kamlesjwar is vlak na het begin
van de acties van het Westpakistaanse
leger zes weken in Bangla Desj ge-
Kamlesjwar: „Met Amerikaans geld.
Dat wil zeggen, met geld dat is be
stemd voor ontwikkelingshulp. Hier
mee probeert de regering-Chan name
lijk de honger lijdende bevolking om
te kopen. En vaak slagen zij daar
natuurlijk in. Als je honger hebt en er
komt iemand naar je toe die zegt: hier
weest. Hij vertelt daarover het al be
kende verhaal over grootscheepse
moordpartijen, plundering en ver
krachting. „Maar”, zo zegt hij, „hoewel
de pers in Europa zeer veel aandacht
heeft besteed aan het lijden van het
volk van Oost-Pakistan, de hongers
nood in de vluchtelingenkampen in
India etc., lijkt het wel of er van de
achtergronden van het afschuwelijke
drama weinig bekend is”. Hij vond het
ook vreemd dat intellectuelen en
schrijvers in het westen, die zich regel
matig plegen uit te spreken over on
derdrukking en massamoord elders in
de wereld, over Pakistan blijven zwij
gen. „Günther Grass, Sartre, Harold
Pinter en Harry Mulisch, om er maar
een paar te noemen, protesteren te
recht tegen de onderdrukking van de
volken van Vietnam, Biafra en Zuid-
Amerika. Over de kwestie-Pakistan
zwijgt men echter. Misschien heeft
men het idee dat deze zaak erg moei
lijk en ingewikkeld ligt. Maar dat is
niet zo. Integendeel. Het is juist heel
eenvoudig. Het gaat hier om onder
drukking en volkenmoord uit zuiver
economische motieven.
Satisj noemt zichzelf liever „vredes-
guerrilla” dan revolutionair. Hij heeft
in India gewerkt voor de zogenoemde
Gandhi-beweging, een groep vrijwilli
gers die zich ten doel stelt door middel
van overreding de grondbezitters er toe
te bewegen land af te staan aan de
armen. Zij trekken te voet door heel
India en proberen de bevolking ervan
te overtuigen dat zij zelf moeten be
ginnen met pogingen tot lotsverbete
ring. Zij sporen hen aan dorpsraden,
rechtbanken en scholen op te richten
en over te gaan tot ruilverkaveling en
grondverdeling. Dit alles zoveel moge
lijk gecoördineerd met het programma
van de socialistische regering van pre
mier Indira Gandhi dat ook in deze
richting werkt. Er zijn op het ogenblik
ongeveer 12.000 vredesguerrilla’s in In
dia werkzaam.
„Oost-Pakistan: Volkenmoord
CHINA
sovjetunie
.Muit:
SOVJET. I
CHINA
Afghj
[PAKISTAN
Kamlesjwar (rechts) en Satish Ku
mar in Amsterdam.
Belangrijkste
Spoorlijnen
S«E3
jlttt!lllliiilüüüiliii|
»l
•■Wemh
J Islamabad
Itóer
KabJ<5'
AFGHANISTANJ
..JShikarpu^w
I^larkanajl S
Hydera>ï
Kundi KARACj
■-
P «n—Bestandsgrens
tussen India en
Pakistan in Kasjmir
km 400
Sylhèt«^%
IF 1|»- t W
I. W
