Ex-president Lyndon Johnson in zijn memoires (IV)
BUNDY DRONG AAN OP
ACTIE TEGEN HANOI
Ontslagen bij
IBB-Kondor
Tattersall en
Hazewind
idee
I
I
Ministerraad actief tegen
concurrentievervalsing
WERELDBEROEMDE KWALITEIT.
prettig
f
Brand in Duitse
tabakfabriek:
20 miljoen schade
CAMEL en CAMEL FILTER
Gewoon geweldig lekker.
Arnhem krijgt
nieuw dagblad
Man omgekomen
bij brand
3
‘t
I
21
DONDERDAG 21 OKTOBER 1971
„Great Society'
Bergafwaarts
Zuiderlingen
Straalvliegtuigen
ii
SA
MTN
meerd zjjn van de flatteuze en (vooral) veelzijdige collectie
'i
JE
dh W<1
‘1*’
Hi
ti*.
v
I
GAMEL FILTER
ADVERTENTIE
de telefoon voor aan mijn perssecreta
ris George Reedy. Zijn reactie kwam
meteen. Reedy zei dat mijn besluit te
laat kwam en dat mijn weigering om
kandidaat te zijn „het land eenvoudig
aan Goldwater zou geven.”
gemeld
torpedoboten
aanval. Wij achten het mogelijk dat
zij misschien een overmatige reactie
zouden vertonen en een grootscheepse
invasie in Zuid-Vietnam zouden begin
nen. Zij konden zelfs aan de Chinezen
vragen om zich bij hun strijd aan te
sluiten.
Johnson en generaal Westmoreland
met de kleinzoon van de president,
Patrick Lyn Nugent.
Later op de dag kreeg ik een briefje
van mijn vrouw in antwoord op mijn
vraag om haar mening over mijn con-
cept-verklaring. In enkele woorden trof
zij mij op twee zeer gevoelige en
dwingende punten: wat ik van plan
was, zou verkeerd zijn voor mijn land
en het zou een gebrek aan moed mij
nerzijds tonen.
(Door Lyndon B. Johnson)
Als mij in de eerste maanden van 1964 weer eens gevraagd werd of
ik nu van plan was om een verkiezingscampagne te gaan voeren voor een
volledige ambtstermijn in het Witte Huis, dan antwoordde ik dat ik nog
geen vaste plannen had. Want ik had de mogelijkheid om naar het presi
dentschap te dingen niet uitgesloten, maar ik werd bestormd door twijfels
en onzekerheden omtrent de wijsheid ervan. Die twijfel kende ik al lang,
en de vervulling van het amht had ze niet weggenomen.
Met een onge-
dwongen assistentie
van vriendelijke, vak-
bekwame verkoopsters
- immers een pré van
j ons modehuis - wordt het
kiezen van uw najaars- en wihtergarderobe (weer) een boeiende
bezigheid. Ook de vrouw die iets ouder is dan jong, zal gechar
De vraag, of ik naar een vierjarige
eigen ambtstermijn wilde streven, riep
bepaald gemengde gevoelens in mij op.
Enerzijds had ik grote animo voor deze
post, een aantal welomlijnde ideeën
van wat er te doen was en vertrouwen
in mijn bekwaamheid om het samen
met het Congres gedaan te krijgen.
Anderzijds voelde ik een tegenzin die
men in de verhoudingen van die tijd
moet bekijken.
De ministers (Nederland werd door zijn
minister van Economische Zaken, Lang-
man, vertegenwoordigd), kwamen verder
overeen dat niet-doorzichtige steunverle-
ningsmaatregelen moeten worden uitge
bannen. Dat betekent dat de raad einde
lijk het probleem heeft aangepakt van het
elkaar overbieden door sommige lidstaten
bij hun pogingen om industrieën op hun
grondgebied gevestigd te krijgen.
IN AUGUSTUS 1964 ontwikkelde er
zich een onverwachte crisis, die enige
tijd lang de aard van de oorlog in
De Maddox, op patrouille, speurde
onder andere naar aanwijzingen om
trent Hanoi’s voortdurende infiltratie
van troepen en oorlogsvoorraden over
zee naar Zuid-Vietnam. We besloten
dat er misschien een overijverige
Noordvietnamese scheepscommandant
zich vergist had of dat een kuststation
een verkeerde berekening had gemaakt
en daarom besloten we geen tegenactie
te ondernemen.
Twee dagen later vielen de Noord-
vietnamezen onze torpedoboot jagers
weer aan, met torpedo’s. Mijn raadge-
één oliëdepot.
vers waren eenstemmig van oordeel
dat we deze tweede provocatie niet
konden negeren en dat deze aanval
beantwoord moest worden. Ik was het
ermee eens. Wij besloten tot luchtaan
vallen op Noordvietnamese patrouille
boten en hun bases, plus een aanval op
Wij konden er niet zeker van zijn
hoe Hanoi zou reageren op onze tegen-
van de Amerikaanse Special Forces in
de Vietnamese bergen in een vijande
lijke hinderlaag ingesloten zaten. Met
luchtaanvallen werden de vijandelijke
manschappen in bedwang gehouden
terwijl transporthelikopters de Vietna-
mezen en Amerikanen redden zonder
ook maar één man verlies.
In de middag van 6 februari kwam
het bericht dat de communisten om
vangrijke aanvallen hadden gedaan op
de kazerne van de Amerikaanse leger-
adviseurs in Pleikoe en op een Ameri
kaanse helikopterbasis een kilometer of
acht verderop, plus verscheidene Viet
namese doelen. Acht Amerikanen wa
ren onmiddellijk bij de aanvallen ge
dood, een was er later gestorven en
ruim honderd waren er gewond.
Mijn adviseurs in de Nationale Vei
ligheidsraad drongen er met kracht op
aan dat wij de aanvallen onmiddellijk
moesten beantwoorden met aanvallen
op vier doelen in Noord-Vietnam.
Amerikaanse vliegtuigen zouden er
drie aanpakken. De Zuidvietnamese
luchtmacht zou het vierde aanvallen.
De doelen waren kazernes die betrok
ken waren bij Noord-Vietnams stelsel
van infiltratie in het zuiden.
Na lange discussie gaf ik toestem
ming tot de aanvallen, mits de Zuid
vietnamese regering ermee instemde.
Daar bestond weinig twijfel aan, want
Saigon had al enige tijd aangedrongen
op vergelding tegen het noorden. De
volgende ochtend bleek dat drie van de
vier afgesproken doelen in mist gehuld
waren geweest, slechts één was er
aangevallen. Moesten we nog terug
naar de andere drie? Het algemene
oordeel was „nee”, en daar was ik het
mee eens.
Ik was president van de Verenigde
Staten geworden op de verschrikkelijk
ste manier die je je maar denken
kunt: door de kogel van een moorde
naar. In een sfeer vart nationale smart
had ik mijn ambtseed af gelegd. Al in
die eerste maanden in het Witte Huis
wist ik heel goed dat het president
schap van de Verenigde Staten een
bekroning is waarvoor men een hoge
prijs betaalt.
Daar kwam de voortdurende onze
kerheid bij of mijn gezondheid wel
bestand zou zijn tegen een hele vierja
rige ambtstermijn. De inspanning van
mijn werk in de Senaat had bijgedra
gen tot mijn ernstige hartaanval toen
ik pas zesenveertig was. En nu was ik
negen jaar ouder. Ik voelde een sterke
neiging om terug te gaan naar Texas
voor het te laat was.
Een voorbeeld ervan is ons buurland
België, waar het al lang geen geheim
meer is dat bijvoorbeeld Amerikaanse in
dustrieën naar het land gelokt werden
met de belofte dat ze over een bepaald
aantal jaren geen belasting over hun
winst behoeven te betalen.
De lidstaten van de EEG gaan zich ook
aan een strengere controle door de EEG-
commissie, het uitvoerend orgaan van de
gemeenschap in Brussel, onderwerpen.
Alle concrete steunverleningsmaatrege-
len moeten voortaan van geval tot geval
in Brussel gemeld worden, waarna de
commissie bekijkt of ze stroken met de
spelregels die nu zijn afgesproken.
Van de woensdag in Luxemburg ge
maakte afspraken zijn uitgezonderd die
EIND JANUARI 1965 vroeg en kreeg
generaal Westmoreland toestemming
om Amerikaanse straalvliegtuigen te
gen de Vietcong in te zetten ter onder
steuning van Vietnamese troepen als
hij dat strikt nodig achtte. Eind febru
ari maakte hij voor het eerst gebruik
van die bevoegdheid toen twee com
pagnieën Vietnamezen en een ploeg
MACGEORGE BUNDY en zijn des
kundigen kwamen die avond uit Sai
gon in Washington terug. Omstreeks
elf uur ’s avonds kwam Bundy me in
het Witte Huis opzoeken. Hij overhan
digde me het verslag dat hij en zijn
groep gemaakt hadden op hun rondreis
door Vietnam.
Bundy’s groep deskundigen had ge
constateerd dat het bergafwaarts ging
met de toestand in Vietnam en zij
rieden onder andere grootscheepse ac
tie tegen het noorden aan om die gang
van zaken om te keren.
„De toestand in Vietnam wordt
slechter”, begon het rapport, „en zon
der nieuwe Amerikaanse actie lijkt de
nederlaag onvermijdelijk waar
schijnlijk niet over een paar weken of
misschien zelfs maanden, maar binnen
enkele jaren. Er is nog tijd voor een
omkering, maar niet veel.”
Hij was van oordeel dat een Ameri
kaanse terugtocht via onderhandelin-
gen op dat moment een „overgave in
termijnen” zou betekenen. Een beleid
van „aangepaste en voortdurende ver
gelding” zoals geschetst in het aan
hangsel van zijn rapport, vond Bundy
„de meestbelovende koers die ons
openstaat.”
DE LAST VAN ’s lands eenheid
drukt het zwaarst op één man, de
president. En evenmin als vroeger ge
loofde ik dat de natie zich voor onbe
paalde tijd zou verenigen achter een
zuiderling. In die maanden van voor
jaar en zomer 1964 werd algemeen en
absoluut en gezaghebbend aangenomen
dat ik de Democratische kandidaat zou
zijn, maar ik persoonlijk worstelde met
ernstige twijfels. Ik kwam pas tot mijn
besluit om drie uur ’s middags op 25
augustus, de dag na de opening van de
Democratische partijconventie in At
lantic City.
Toen ik mijn verklaring (dat ik mij niet
de leider achtte die het land ne'Rg
had) geschreven had, las ik hem over
•ff
ENSCHEDE. Bij de rechtbank in
Almelo is het faillissement aangevraagd
van de in surséance verkerende machine
fabriek Tattersall en Holdsworth in En
schede. Hierbij zijn ongeveer 140 personen
betrokken. De bewindvoerder, mr. J. C.
van der Sijs is tot deze faillissementsaan
vrage overgegaan, nadat de besprekingen
met twee gegadigden namelijk enerzijds
G. B. Sanders en Hankamp n.v. en ander
zijds Crane Nederland in Deventer op
niets ■zijn uitgelopen. Van de 140 personen
is eenderde ouder dan 45 jaar
Het filiaal van Hazewind kledingindus
trie te Tubbergen zal met ingang van 4
december worden gesloten. De 75 perso
neelsleder (60 mtisjes en 15 mannen) is
ontslag aangezegd. Met de vakbonden is
overeenstemming gevraagd over een af
vloeiingsregeling.
Het moederbedrijf van Hazewind is ge
vestigd in Winterswijk. De directie heeft
het nodig geacht om kosten te besparen
de produktie in Tubbergen te staken.
De teleurstellende resultaten over het
eerste halfjaar 1971 en tussentijdse advie
zen van het raadgevende bureau ir. B. W.
Berenschot hebben de raad van bestuur
van de IBB-Kondor Groep doen besluiten
in versneld tempo een vergaande centrali
satie door te voeren. Dat kost 47 mensen
hun baan. Het ligt in de bedoeling de
bouwproduktie van Ebbine, IBB en de
Kondor binnen een aannemingsmaat-
schappij te concentreren. Hierdoor is een
nieuwe organisatiestructuur noodzakelijk.
Er is volgens de vakbonden een goede
afvloeiingsregeling.
NIJMEGEN Met ingang van 1 januari
of zoveel eerder als mogelijk is, zal Het
Vrije Volk te Arnhem worden overgenomen
door de n.v. Audet, Associatie van Uit
gevers van Dagbladen En Tijdschriften te
Nijmegen
In de plaats van Het Vrije Volk en het
Arnhems Dagblad zal in samenwerking
met de dochtermaatschappij uitgevers
maatschappij De Gelderlander een nieuwe
krant voor Arnhem en wijde omgeving
worden uitgegeven. De doelstelling zal wor
den ontleend aan de waarden van christen
dom en humanisme. Voor 106 van de 135
thans bij beide bladen werkzame werk-
temers is behoud van werkgelegenheid
aanwezig.
Vietnam dreigde te veranderen. In de
vroege ochtenduren van zondag 1 au
gustus kwam er een dringend bericht
binnen waarin gemeld werd dat
Noordvietnamese torpedoboten de
Amerikaanse torpedobootjager Maddox
in de Golf van Tonkin aangevallen
hadden.
regio’s in Europa, waarvoor, omwille van
hun ontwikkeling, een duidelijk steun ver
lenend regionaal beleid gevoerd moet
worden. Dat zijn bijvoorbeeld Zuidwest-
Frankrijk, de Mezzogiorno in Italië en
andere randgebieden plus Berlijn.
De president ondertekent op
10 augustus 1964 de Zuidoost-Azië-
resolutie.
BREDA. Bij een brand in Breda is
woensdagmiddag de 43-jarige invalide
heer F. J. van der Linden om het leven
gekomen. De man moet door de rook
verstikt zijn, toen hij de brand op de
zolderverdieping van zijn woning probeer
de te blussen.
Eén van zijn drie kinderen, een 16-
jarige dochter, heeft nog geprobeerd haar
vader te redden, maar dat lukte niet door
de sterke rookontwikkeling. De bovenwo
ning brandde volledig uit. De man ver
zorgde het huishouden, terwijl zijn vrouw
de kost verdiende in een inrichting voor
psychisch gestoorde bejaarden.
dingsaanvallen uit de lucht beschadig
den of vernietigden 25 vijandelijke bo
ten en 90 percent van de olie-opslag-
tanks in Vinh. Wij verloren twee
vliegtuigen.
De Zuidoost-Azië-resolutie bracht de
president congressionele steun om „alle
noodzakelijke maatregelen te nemen
om elke gewapende aanval op de
strijdkrachten van de Verenigde Staten
af te slaan en verdere agressie te
voorkomen.” Ook sprak de resolutie de
Amerikaanse bereidheid uit om „op
presidentieel besluit alle nodige stap
pen te nemen, wapengeweld inbegre
pen, tot bijstand aan elk lid of be
schermd land van de Zuidoost-Aziati-
sche Verdragsorganisatie dat hulp
vraagt bij de verdediging van zijn
vrijheid”. De resolutie noemde nog
maals onze verplichtingen volgens het
ZOAVO-verdrag en verklaarde dat de
handhaving van vrede en veiligheid in
Zuidoost-Azië van levensbelang was
voor onze eigen Amerikaanse belangen
en voor de wereldvrede. De Senaat
nam de resolutie met 88 tegen 2 aan,
het Huis van Afgevaardigden eenstem
mig met 416 tegen nul.
FRANKFORT (DPA) Een grote
brand heeft gisteren een tabak verwer
kende fabriek in Schifferstadt (Rijnland-
Palts) verwoest. De politie schat de schade
op ca. twintig miljoen gulden.
LUXEMBURG. De Europese minis
terraad heeft woensdag in Luxemburg een
eerste belangrijke stap gezet op de weg
naar uitbanning van een bepaalde vorm
van concurrentievervalsing in Europa,
door het verlenen van steun aan indus
trieën.
In een resolutie van de raad werd
onder meer een plafond voor steunverle
ning vastgesteld. Bepaald is dat die niet
meer mag bedragen dan 20 percent van
de investeringen in vaste activa.
DE PLANNEN voor een „Great So
ciety” zijn op verschillende momenten
in verschillende bewoordingen om
schreven. In hoofdzaak zag ik het als
een actieprogramma om een lange lijst
van maatschappelijke hervormingen af
te werken die al bijna van het begin
van deze eeuw dateerde, en om meteen
te beginnen aan de opstelling van een
lijstje van dingen waaraan onmiddel
lijk begonnen moest worden.
Het programma dat wij bij de ver
kiezingscampagne van 1964 aan de kie
zers voorgelegd hebben, wilde het
Amerikaanse volk voortgang laten ma
ken met de strijd tegen de armoede,
ruimere onderwijskansen bieden aan
alle Amerikaanse kinderen, medische
zorg verschaffen aan de bejaarden, ons
water en onze lucht en onze natuurlij
ke rijkdommen in stand houden en de
strijd aanbinden met het oude tekort
aan woningen. De bevolking heeft op
dat programma gereageerd met een
enthousiasme dat indruk gemaakt
heeft in de Amerikaanse geschiedenis.
Niet alleen hebben de kiezers het De
mocratische verkiezingsprogramma de
ruimste meerderheid in de geschiedenis
gegeven, zij hebben ook gezorgd voor
de grootste Democratische meerderheid
in het Congres sedert 1936.
MIJN EERSTE grote besluit over
Vietnam was geweest dat ik president
Kennedy’s beleid zou voortzetten. Dit
was mijn tweede: bevel geven tot een
vergeldingsaanval tegenover de aanval
len in de Golf van Tonkin en streven
naar steun van het Congres voor onze
Zuidoost-Azië-politiek. Onze vergel-
j
