Canadese populieren geveld
Berisping voor stuurman na
ondergang schip en levend vee
Valpartij bij
Klaphekje
IN KADER VAN VORMINGSWERK
Experiment met video-app aratuur
Eerste winkel
in Zeewijk
VERENIGINGSNIEUWS
Coaster met
volle kracht
A utomo bilisten
Nieuw medium met
Oud-loodsschipper
J. Leegwater in
IJmuiden overleden
Twee jongens met
inbrekerstuig
aangehouden
-1
I
I
I
I
l
veel ongekende
mogelijkheden
doorgereden na
aanrijdingen
op rotsen
I
^■1
I
I
I
5
DONDERDAG 4 NOVEMBER
1971
IJMUIDER COURANT
4
U 18
Onzorgvuldig
Registratie
Lof waardig
'4
Samenwerking
Geen duidelijke orders
I BON
I
(Van een onzer verslaggeefsters)
BEVERWIJK Binnenkort zal
men ze op straat zien verschijnen.
Jongeren met een draagbare video
recorder om televisie-opnamen te
maken. In het vormingscentrum Ma
ter Amabilis aan de Schouwenaers-
straat in Beverwijk is een complete
apparatuur aanwezig om eigen tele
visie-opnamen te maken en uit te
zenden. Dit vormingscentrum, dat in
het verleden al verscheidene malen
is aangewezen als experimenteer-
instituut, werd ook nu door het mi
nisterie ingeschakeld om te onder
zoeken welke mogelijkheden de vi
deo-recorder biedt in het kader van
het vormingswerk.
Werkelijkheid was anders
Velsen-IJ muiden
„Bedreiging”
-
fe
(Van een onzer verslaggevers)
een
(Van een onzer verslaggevers)
u.
„Frau Luna”,
u.
en
NAAM
ADRES
Doorhalen wat niet verlangd wordt.
TE: -------
Daarna kun! u mij noteren al#
IJMUIDEN In IJmuiden is, 93 jaar
oud, overleden de heer J. Leegwater, die
35 jaar geleden als loodsschipper eerste
klas werd gepensioneerd.
(Van een onzer verslaggevers)
Op 29 oktober van het vorig jaar was
het motorschip „Hereford Express” (van
N.V. Vroon in Breskens) op reis van Lon
donderry naar Glasgow met een lading
levend vee. Aan de zuidoostkant van het
schiereiland Argyll liep het 496 brt me
tende schip aan de grond.
Dit zijn maar enkele aspecten van deze
volkomen nieuwe apparatuur die het vor-
Tot het werkgebied rekent men de ge
meenten Beverwijk, Heemskerk, Velsen,
Castricum en Uitgeest
gezien hij voornoemde afstand voldoende
vond.
Bovendien nam hij het vuur van Sanda
Island op de door hem gestuurde koers
op ongeveer vijf graden aan bakboord
waar en zou de stroom, naar hij aannam,
dicht bij de kust meer van recht vooruit
inkomen. Verder was het vaarwater tot
vlak onder de kust dieper.
In werkelijkheid was echter de door de
stuurman op de radar waargenomen af
stand tot Mull of Kintyre driekwart mijl.
De stuurman heeft niet meer op de kaart
gekeken, maar hij bleef uitkijken naar het
vuur van Muil of Kintyre en het vuur van
Sanda Island.
Even na 1.00 uur verdween het eerstge
noemde vuur uit zicht. De stuurman wist
toen, dat hij zich in de verduisterde sector
van het vuur bevond.
Door de zeer donkere nacht en volgens
zijn verklaring het uitstralen van licht
uit het ruim, heeft hij niets van de hoge
steile rotskust gezien. Hij gebruikte bij het
uitkijken geen kijker.
Om 1.15 uur liep het schip vast.
VRIJDAG 5 NOVEMBER
Stadsschouwburg, 20
operette door VIDES.
Beeckestjjn, Velsen-Zuid, 20 u. in noor
delijk Koetshuis opening expositie Vladi
mir Komarek.
Velserbad, Briniostraat, IJmuiden, 6.30-
8 i. gemengd zwemmen, 8-12.15 u. school
zwemmen, 12.15-13.15 u. gemengd zwem
men, 13.20-16.15 u. schoolzwemmen, 16.15-
16.45 u. zwemlessen, 16.45-18 u. gemengd
zwemmen, 18-19.30 u. IJRB, 19.30-21 u. ge
mengd zwemmen, 21-22.30 u. IJRB.
IJmuider Harmonie, van 19-21 u. in gem.
vergaderlokaal, Abeelenstraat, jeugdorkest
en van 20-22 u. tamboer- en trompetters-
korps, in MMS Tolsduinerlaan.
Sporthal Zeewijk, Planetenweg, IJmui
den, 19-22 u. basketballcompetitie.
Maar in werkelijkheid had hij het ra-
darbereik op slechts drie mijl gezet.
Toen hij op het nieuw ingestelde bereik
een afstand tot de Muil of Kintyre be
paald had van anderhalve mijl, achtte hij
het niet nodig om meer op te sturen, aan-
Na de stranding heeft de kapitein op
lofwaardige wjjze getracht zijn schip voor
een calamiteit te behoeden, waarin hij
helaas niet is geslaagd.
IJMUIDEN Vanmorgen vroeg zjjn op
de Steigerweg in IJmuiden twee Haarlem
se jongens van twaalf en veertien jaar aan -
gehouden.
Zij waren in het bezit van een brom
fiets, welke zoals zij later bekenden
was ontvreemd in Haarlem. De knapen wa
ren eveneens in het bezit van een set
schroevendraaiers en een staalkniptang.
Met dit gereedschap hadden de jongens
twee plezierjachten opengebroken. Verder
vertelden de jongens dat zij regelma
tig ’s nachts de ouderlijke woning verlie
ten om op „avontuur” te gaan. Beiden zijn
voor verder onderzoek ingesloten op het
hoofdbureau.
De video-recorder biedt daartoe onge
kende nieuwe mogelijkheden.
De recorder kan wo> den gebruikt om
gebeurtenissen in of buiten het instituut
onmiddellijk vast te leggen en de opna
men in de groepen te bespreken, waarbij
men de beelden steeds kan herhalen, stop
zetten, vertragen, knippen, zoals dat al
algemeen bekend is met betrekking tot de
geluidsbanden.
Het vormingscentrum Mater Amabilis,
dat de apparatuur kreeg toegewezen, is
gehouden elke maand verslag uit te bren
gen over de bevindingen. Dezeverslagen
van de drie groepen van vier instituten
die in Nederland bij dit experiment zijn
betrokken, worden eens per half jaar
gebundeld en als tussenrapport naar het
ministerie gezonden.
(Van een onzer verslaggevers)
IJMUIDEN De heer J. van Assema is
woensdagmiddag de eerste zakenman ge
weest die in de nieuwe winkelgalerij aan
het Zeewijkplein in IJmuiden een winkel
heeft kunnen openen. Het is een moderne
en smaakvol ingerichte drogisterij, waar
de combinatie van de betimmering met
de indirecte verlichting het interieur een
gezellige en intieme sfeer verleent. De heer
Van Assema heeft hiervoor talrijke ont
werpen bekeken, alvorens door hem zijn
definitieve keuze werd bepaald. En deze is
goed gebleken, gelet bijvoorbeeld op een
verlaagd, hangend plafond met aangeslo
ten koof. Het assortiment van deze zaak,
onder meer bestaande uit drogisterij-arti
kelen, parfumerieën, lederwaren en kleu-
terspeelgoed, met daarbij een speciale
babyshop, bewijst dat de heer Van Assema
mede mikt op de jonge gezinnen, die hier
in Zeewijk in voldoende mate aanwezig
zijn. Ook als zodanig kan deze winkel voor
deze nieuwe wijk als een welkome aan
winst worden beschouwd.
De groep kan beelden verzamelen
selecteren, interviews afnemen, reportages
en documentaires van bepaalde onderwer
pen 'maken, waarover men dan later weer
uitvoerig kan praten
Dat wat de video-recorder als registra-
tiemogelijkheid betref*.
Maar de recorder kan ook dienen als
middel ter bevordering van de creativiteit.
Met de recorder kan een film worden
gemaakt, hetzij een speelfilm, een fanta-
siefilm, een poppenfilm om maar lukraak
enkele voorbeelden te noemen. De resul
taten kunnen steeds opnieuw met elkaar
worden bekeken en besproken.
Een bepaald muziekstuk kan van bege
leidende of ondersteunende beelden wor
den voorzien en omgekeerd.
Daar men over de daarvoor noodzake
lijke apparatuur beschikt kunnen ook be
paalde TV-uitzendinger vanuit Bussum
worden opgenomen en herhaald, bijvoor
beeld discussieprogramma’s, die 's avonds
worden uitgezonden en die men de vol
gende dag in de groepen nog eens wil
bespreken.
hem na het uitzetten bleek dat het schip
ongeveer twee mijl om de noord was ge
zet, heeft hij tien graden opgestuurd.
Naar zijn mening was dit voldoende.
Dichter bij de kust, in de nabijheid van de
Muil of Kintyre gekomen, veranderde hij
het radarbereik. Naar hij veronderstelde:
van 12 op 6 mijl.
(Van een onzer verslaggevers)
IJMUIDEN. De bestuurder van
witte personenauto die woensdagochtend
bij een ongeval op het kruispunt Lange
Nieuwstraat-Engelmundusstraat was be
trokken en daarna is doorgereden, wordt
verzocht zich in verbinding te stellen met
de Velser politie.
DONDERDAG 4 NOVEMBER
Stadhuis, Plein 1945, IJmuiden, 19.30
openbare gemeenteraadsvergadering.
Stadsschouwburg, 20 u. „Frau Luna”,
operette door VIDES.
Manly Sport, boksles en wedstrijdtrai-
ning van 19.30 tot 21.30 uur in gymzaal
Moerberg-Comitéschool, Kerkstraat, oud-
IJmuiden.
De deelnemers(sters) krijgen een idee
hoe anderen tegen hen aan zitten te
kijken, hoe anderen hen zien en dat is
een zeer ingrijpende ervaring, die ook wel
eens als een „bedreiging” wordt gevoeld.
Beelden werken in dat opzicht veel ster
ker dan bij voorbeeld alleen het geluid
van een bandrecorder en voor velen is het
al een bijzondere ervaring zichzelf via de
band te horen praten.
Daarom is men in het vormingscentrum
Mater Amabilis al tot de conclusie geko
men dat de video-apparatuur zeker in het
begin door een deelnemer(ster) in de
groep in hoofdzaak moet worden gehan
teerd als een registratiemogelijkheid van
wat buiten hem of haar om gebeurt.
Pas wanneer de groep zodanig ver
trouwd is geraakt met dit nieuwe medi
um, dat men de technische kant al heel
gewoon is gaan vinden men in staat is
meerdere mogelijkheden te benutten en
wanneer bovendien de verhoudingen in de
groep zo goed zijn, dat niemand zich meer
door iemand op een onprettige manier
„bekeken” voelt, kan de recorder ook
gebruikt worden om groepsprocessen vast
te leggen, discussies on te nemen, enzo
voort.
Het lijdt geen twijfel, dat de stranding
te wijten is aan de onzorgvuldige naviga
tie van deze stuurman.
Met het oog op de te verwachten ver
zetting door de zeer sterke stroom en de
zuidoostenwind, waarvoor hij door de
kapitein wasgewaarschuwd, had hij op
z’n minst om het kwartier de positie van
zijn schip door middel van peilingen
eventueel aangevuld door radarwaarne-
mingen nauwkeurig dienen te bepalen-
Zijn eerste peiling nam hij pas om 0.35
uur. Toen hij deze peiling in de kaart had
gezet, had hij de verzetting dienen te be
palen en deze eveneens in de kaart moeten
zetten.
Dan zou hij hebben ontdekt dat tien
graden opsturen te weinig was om Sanda
Island goed over bakboord te kunnen
passeren.
Te 0.55 uur heeft hij op onzorgvuldige
wijze het radarbereik veranderd. Een po
sitiebepaling door middel van een peiling
had hem op dit moment gewaarschuwd,
dat het radarbereik anders was dan hij
veronderstelde.
Bovendien had zo’n positiebepaling hem
duidelijk gemaakt, dat het schip zich ge
vaarlijk dicht onder de wal bevond.
Hoewel hij begreep, dat het schip aan
zienlijk om de noord was gezet, achtte hij
de toestand door het aannemen van een
verkeerde afstand tot de wal nog niet ge
vaarlijk.
Hij lette verder niet op het radarbeeld,
noch hield hij goede uitkijk naar de zeer
dichtbij zijnde wal.
De „Hereford Express” is, met volle
kracht varende, tussen de rotsen aan de
grond gelopen. Schip en lading zijn ten
slotte vergaan.
De raad moet ook vaststellen, dat het
gezag dat de kapitein, inzake de wijze
waarop de navigatie diende te worden ge
voerd, over de stuurman uitoefende, on
voldoende is geweest.
De kapitein heeft geen koerslijn in de
kaart getrokken, die duidelijk het traject
aangaf waarlangs de oversteek moest wor
den gemaakt. Stringente orders om een
dergelijk traject te volgen waren er niet.
Een en ander had onder de gegeven om
standigheden niet mogen ontbreken.
Nu moest de stuurman wel de indruk
hebben, dat hij in zekere zin vrij jvas om
te bepalen langs welk traject en op welke
wijze hij de oversteek naar een punt ten
zuiden van Sanda Island zou maken. De
lijn die de kapitein in de kaart had ge
trokken was een bovenstroomse koers. Het
was geen koerslijn waarlangs 'gevaren
diende te worden en welke door de stuur
man diende te worden gehouden. De ka
pitein verwachtte ook niet, dat de in de
kaart staande lijn van 95 graden recht
wijzend zou worden gevolgd. Hij ver
wachtte een zodanig behoud, dat het schip
ongeveer twee mijl zuid van Sanda Island
zou passeren. Maar ook dit deelde hij niet
aan de stuurman mee.
De stuurman was gewend om op de door
hem reeds vele malen bevaren route naar
bevind van zaken peilingen te nemen,
maar ook veel op zicht te navigeren.
Blijkbaar was hieromtrent door de ka
pitein nooit een aanmerking gemaakt.
Door een en ander is mede te verklaren,
dat de stuurman niet de noodzaak be
greep om te 0.35 uur nauwkeurig de ver
zetting te bepalen teneinde een juiste
koerscorrectie vast te stellen en toe te
passen. Toen het schip naderhand nog
veel verder om de noord bleek te zijn ge
zet en dicht onder de kust was verdaagd,
larmeerde dit hem niet.
Het door de stuurman verkeerd instellen
van het radarbereik had ten slotte een
fatale afstandsbepaling tot Muil of Kin
tyre ten gevolge.
Of het onvoldoende navigatorische be
leid van de kapitein gelet op de zorge
loosheid en onachtzaamheid van de stuur
man in dit geval in oorzakelijk verband
staat met de stranding, is niet zeker.
Daarom gaat de raad niet zo ver de ka
pitein mede-schuldig te verklaren aan de
ramp.
IJMUIDEN Ter hoogte van het klap
hekje op de Zuiderkanaaldijk raakte
woensdagmorgen een 56-jarige bromfiet
ser verward in een stuk staaldraad, dat
over de weg lag. De man is met lichte ver
wondingen naar zijn woning gebracht.
(Van een onzer verslaggevers)
IJMUIDEN. Ruim een jaar geleden is
de Nederlandse kustvaarder „Hereford
Express” ten zuiden van Sanda Isle op de
rotsen gelopen en vergaan. De negen op
varenden werden gered, maar 262 koeien
en ossen kwamen bij de scheepsramp om
het leven. Dit gebeurde nadat eerder het
schip was gestrand door onzorgvuldige na
vigatie van de stuurman, vervolgens weer
vlot was gekomen en naar Belfast zou
worden gesleept. De Raad voor de Scheep
vaart heeft de ongediplomeerde stuurman
gestraft door het uitspreken van een be
risping.
Een belangrijke mogelijkheid is ook, dat
de groep die met de video-recorder bezig
is ook zichzelf op de televisie kan zien.
De apparatuur waar het vormings
centrum Mater Amabilis in Bever
wijk op dit moment over beschikt:
draagbare opname-eenheid met ca
mera, monitor en een reeks van tech
nische hulpmiddelen. Op het beeld
scherm een eigen opname van de
entree naar het vormingscentrum.
maandabonnee 6,90
4$ kwartaalabonnee f20.10
J acob Leegwater werd in Hens broek
(N.-H.), als zoon van een bakker, geboren.
De zee trok hem meer dan het vak van
zijn vader en op veertienjarige leeftijd
voer Jacob Leegwater voor het eerst uit.
Het was uiteraard op een zeilschip dat de
jonge Leegwater 81 jaar geleden zijn mari
tieme carrière begon, welke afgesloten
werd bij het loodswezen.
Schipper Leegwater had een groot gezag;
hij was streng, maar altijd rechtvaardig.
Hij had een hekel aan rapportjes schrij
ven en wie gezondigd had tegen de regels
kreeg het persoonlijk te horen; daarmee
was het afgedaan, herhaling kwam niet
voor, aldus weet een tijdgenoot zich nog te
herinneren.
De heer Leegwater verloor zijn enige
zoon tijdens de tweede wereldoorlog in een
concentratiekamp; een dochter is nog in
leven. Er zijn vier kleinkinderen en negen
achterkleinkinderen
De crematie vindt plaats op vrijdag 5
november in het crematorium Driehuis, na
aankomst van de trein van 10.25 uur halte
Driehuis-W est erve! d
gesneuveld om plaats ie maken voor
een kantoorgebouw van zeven ver
diepingen aan de Lange Nieuwstraat
in IJmuiden tegenover Velsens stad
huis. Uitgerust met modern ma
terieel maakten mannen van de ge
meentelijke plantsoenendienst korte
metten met de kalende ruim tien me
ter hoge bomen, die destijds werden
geplant naast het winkelpand van
Albert Heijn, om het open terrein zo
midden in de bebouwde kom van de
gemeente niet braak te laten liggen.
De Canadezen groeiden snel en zorg
den aldus in korte tijd voor een fris
stuk groen tussen de nuchtere ge
bouwen. Van het begin af stond vast,
dat de bomen maar een kort leven
zouden hebben. Er is door niemand
gedemonstreerd tegen het rooien van
deze sierlijke populieren. De kaars
rechte stammen en dikste takken zijn
in korte stukken gezaagd: de kleinere
takken gingen in de hakmolen. De
blokken hout worden verkocht, de
stukjes uit de molen worden gebruikt
om verstuiving van het duin tegen te
gaan. Op het „ontgonnen stukje bos
partij” zal dezer dagen de graverij
beginnen voor het fundament van het
gebouw dat daar verrijzen zal.
Bij dit ongeval werd een 25-jarige ver
koopster op een bromfiets aangereden. Zij
liep een lichte hersenschudding en enkele
schaafwonden op.
Verder werd woensdagavond op de
45-jarige Joegoslaaf op de bromfiets door
Noordersluisweg nabij de kolenhaven een
45-jarige Joegoslaaf op de bromfiets door
een personenauto aangereden. De man
werd licht gewond.
De politie verzoekt de automobilist, die
is doorgereden, zich met de politie in
verbinding te stellen.
Het is één van de twaalf vormingscen
tra in Nederland, die in groepen van vier
verschillende aspecten van de video-mo-
gelijkheden onderzoeken.
Het vormingscentrum Mater Amabilis
werkt daarbij samen met de andere vor
mingscentra in de IJmond, terwijl men
ook deel uitmaakt van een werkgroep
video-coördinatie IJmond, ontstaan uit be
sprekingen, waarvoor onder meer ook wa
ren uitgenodigd de Katholieke Pedagogi
sche Academie in Beverwijk, de Onder
wijsbegeleidingsdienst in Heemskerk en de
afdeling onderwijs van Hoogovens.
Het vormingscentrum Mater Amabilis,
dat de kostbare apparatuur ter waarde
van zo’n elfduizend gulden kreeg toege
wezen, maakt deel uit van de groep van
vier instituten in Nederland, die speciaal
de mogelijkheden van de draagbare appa
ratuur onderzoeken, dus ook met buiten
opnamen.
Doel is uit te proberen in hoeverre de
video-apparatuur in de toekomst zou kun
nen worden benut in het kader van het
vormingswerk en op welke wijze. Het
vormingswerk maakt al lange tijd gebruik
van bandrecorders, filmapparatuur en
dergelijke technische hulpmiddelen, waar
bij het leren gebruiken van de apparatuur
nooit doel is maar slechts middel tot
vorming.
A
Wv&sj/
Toen na de eerste stranding de sleep
boot „Hope Isle” de „Hereford Express”
uit de nabijheid van de kust trachtte te
halen en indien mogelijk het schip naar
Belfast te slepen, was de zuidwestenwind
van de kracht 6 tot 7.
Vooral met het oog op de levende lading
is tot driemaal toe gepoogd een nieuwe
sleepverbinding tot stand te brengen.
Kapitein, stuurman, eerste en tweede
machinist sprongen beurtelings over, dan
op de coaster, dan weer op de sleepboot.
Tot viermaal toe brak de staaldraad.
De kapitein van de kustvaarder sprong
in totaal vijf keer over in dit zeer slechte
weer. Tenslotte maakte zijn schip een zo
zware slagzij, dat het onmogelijk zou zijn
het vee van boord te krijgen.
De volgende dag is de kapitein met
onder anderen twee functionarissen van de
Engelse Dierenbescherming in een RAF-
helikopter boven het wrak geweest. Twee
ossen zijr toen over boord gezet. Zij be
reikten zwemmend de wal. Nog 33 dieren
aan boord waren in leven; zij moesten
worden afgemaakt.
Middernacht had de kapitein de wacht
overgegeven aan de stuurman. Hij wees
laatsgenoemde op de door hem bepaalde
laatste positie, welke hij in de kaart had
gezet. Voorts wees hij de stuurman op een
door hem in de kaart getrokken koerslijn
van 95 graden rechtwijzend. Deze koerslijn
liep vier mijl ten zuiden van Sanda Island
langs.
De kapitein gaf de stuurman geen duide
lijke orders om de door hem in de kaart
getrokken koerslijn te volgen. Blijkbaar
was dit ook zijn bedoeling niet, aangezien
hij verwachtte, dat als gevolg van de
noordwestelijke stroom Sanda Island on
geveer op twee mijl afstand zou worden
gepasseerd.
Hij volstond ermee aan de stuurman te
zeggen: goed op de stroom letten; goed
hoog aan houden; bezuiden Sanda Island
langs varen. Voorts deelde hij mee, dat hij
voor bijzonderheden gewaarschuwd diende
te worden.
De stuurman is aanvankelijk in de door
de kapitein bepaalde en aan hem opgege
ven koers verder gevaren. Een half uur
later nam hij zijn eerste peiling en toen
mingswerk in de IJmond ten dienste staat
en waarvan de mogelijkheden nog moeten
worden onderzocht.
Vast staat, dat de apparatuur ongeloof
lijk veel mogelijkheden biedt. Maar hoe
die het beste kunnen worden benut, daar
op richt zich het experiment.
Eén dezer dagen komt de Werkgroep
Video-coördinatie IJmond, waarvan onder
meer drs. Sj. Homminga deel uitmaakt
(secretariaatsadres Marquettelaan 6,
Heemskerk) weer bijeen om te praten
over de video-problematiek.
Onderwerpen van gesprek zijn al ge
weest de wederzijdse informatie en oriën
tatie over doelstelling, mogelijkheden en
samenwerking en de gezamenlijke opzet
van een regionale media-theek.
in open enveloppe zonder postzegel opsturen naar
IJmuider Courant. Antwoordnummer 47 - IJmuider
stó'N-Sb»;--
