Amendement aanvaard
STUDIO KRIJGT
3 TON MINDER
a
De mens heeft een fabrieksfout
en
NJG niet blij
methalf miljoen
moet uit de produktie”
B
Bladen over toneel
SCIENCE FICTION-REDACTEUR MANUEL VAN LOGGEM:
voor
I
gaan samen
TV donderdag
TV vanavond
„Grosse Fuge”
van Beethoven
Alphenaar
gedanst
Les Diaboliques
van Clouzot
Geen geld
regionale omroep
.'1
11
Radio donderdag
TV woensdag
WOENSDAG 17 NOVEMBER 1971
II
(Van een medewerker)
PHILICORDA
STAPELSTEIGERS
ROTTERDAM „De toekomst
fantasie is een aangenaam tijdver
drijf voor mensen, die van een
boeiend en goed geschreven ver
haal houden. Maar wie had kun
nen denken dat science-fiction
(SF) de mensheid van de onder
gang zou redden?” Dit schrijft Ma
nuel van Loggem ter introduktie
van zijn eigen verhaal in het blad
Morgen, het eerste en enige Neder
landstalige science-fiction-maand-
blad. Van Loggem is hoofdredac
teur van dit zeer snel de markt
veroverende blad. Vandaar die
dubbele bodem van de prijzende
woorden: aangenaam tijdverdrijf.
ORGELAVOND
(Van onze correspondent)
DEN HAAG Op het Binnenhof
tegenover het gebouw van de Twee
dy Kamer, waar dinsdag de moties en
amendementen op de CRM-begroting
in stemming kwamen, gaven leden
van de Amsterdamse experimentele
toneelgroep „Studio” met geestdrift
een stukje vooruitstrevend theater
ten beste. Die geestdrift kon echter
niet verhinderen, dat op hetzelfde
BEN vam OOSTEN
de talentvolle zestienjarige organist
uit Den Haag speelt op de grote Phi-
licorda met volledig pedaal werken
van Bach en Mendelssohn, en besluit
met een grootse improvisatie.
KRUISWEG 47-49
HAARLEM
TEL. 023-320244
moment in de Kamer het amende
ment van de VVD’er Van Dijk om het
subsidiebedrag aan het gezelschap
met drie ton te verlagen, door de re
geringsfracties werd aangenomen.
Het vonnis over de toneelgroep werd
niet mede geveld door de oppositie
partijen, de heer Koekoek en de
KVP’ers Mommersteeg, Zeelissen en
Verdijk Zij waren tegen het amende-
ment-Van Dijk.
/WWWUWWWWWWWWVW
ADVERTENTIE
van „Les
i
aardse
SF-
Omslag
22 40
Vanaf 21.15 uur staan er negen Phi-
licorda’s voor U klaar om zelf op te
spelen
(Van onze correspondent)
LOENERSLOOT Het orgaan van het
theater Mickery, „Mickery Mouth” is sa
mengegaan met het blad Toneel Teatraal.
Mickery Mouth was de laatste tijd snel
uitgegroeid tot een informatief blad over
actualiteiten in de toneelwereld, speciaal
toegespitst op de activiteiten in Mickery,
terwijl Toneel Teatraal zich had toegelegd
op het maken van specials over verschijn
selen in het theater.
Redacties van beide bladen wilden wel
iets van eikaars taak overnemen, hetgeen
tenslotte resulteerde in een fusie. Het re
sultaat is een landelijke informatiekrant,
die in een oplage van 12.000 exemplaren
verschijnt. Beide bladen houden hun eigen
identiteit, wat de inhoud betreft. Toneel
Teatraal heeft terwille van de fusie de uit
voering en de opmaak aangepast aan Mic
kery Mouth. Dat laatste blad blijft tien
maal per jaar verschijnen. Toneel Teatraal
wordt vier maal per jaar als special toe
gevoegd. Beide jaargangen worden per ka
lenderjaar gelijkgeschakeld. De admini
stratie is samengetrokken in Loenersloot.
Voor Toneel Teatraal betekent de fusie
een stijging van 10.000 exemplaren.
19 50
19 55
20.no
20 15
19.55
20.00
20.15
20.21
Zit er wel een dikke boterham in
SF?
12.15
per-
Electromsche Orgels
18.45
18.50
18.55
19.00
19.05
18.45
18.50
18.55
19.00
19.05
19.30
19.55
20.00
20.15
20.21
21.20
21 50
in brons van Jules Verne en aan de
drie wanden rondom hingen geschil
derde portretten van Bradbury, Asi
mov, Kuttner en de kleinere heiligen
van het SF-dom. Zelfs een pasfoto van
Manuel van Loggem was ergens in een
donkere hoek aan de wand geplakt.”
Kleine SF-god Van Loggem over het
genre: „Het schijnt dat science-fiction
nu in Nederland gezien de verkoop
een soort volwassenheid heeft be
reikt, terwijl het vroeger werd be
schouwd als een minderwaard5 te vorm
van verhalen vertellen. Het was een
soort jongensboekenlitteratuur. Nu is
hef opeens volwaardig.”
WETERING’S e-
STAPELSTEIGERBOUW
JAN HARINGSTRAAT 60 HAARLEM
Telefoon 0 23-25 34 56; b.g.g. 32 67 92
Verhuur
Montage
Demontage
Vraag onze
conc. offerte
bijeenkomst in Heidelberg waren „alle
grote jongens, van de SF er en verder
honderden aanhangers. Dat hele fan
dom is een wonderlijk sociaal ver
schijnsel. Je merkt daar dat het ver
schijnsel van’ de fijnproevers en de
ware kenners hoogtij viert. Je hebt
orthodoxe groepen zoals in elke re
ligie die bepaalde schrijvers niet tot
de SF willen rekenen. Ér zijn zelfs
Wijlen Vera Clouzot als het zieke
lijke vrouwtje in „Les Diaboli
ques”.
21.40
22.15
22.30
23.00-23.05
Nederland I
10.45- 11.35 en 14.25-14.50 NOS-NOT:
Schooltelevisie.
NOS: (K) De Fabeltjeskrant.
STER: (K) Reclame.
NOS: (K) Journaal.
STER(K) Reclame.
VPRO: Popeye (tekenfilm).
19,13 (K) Jazz-ensemble Sun Ra.
STER: (K) Reclame.
NOS: (K) Journaal.
STER: (K) Reclame.
VPRO: Berichten uit de samen
leving.
20.35 Chaplin op weg naar Charlie
(serie).
20.45 (K) Our Sunday Times (spel).
Interview.
Deze week.
IKOR-CVK: (K) Leerhuis.
NOS: (K) Journaal.
Nederland II
NOS(K) De Fabeltjeskrant.
STER: (K) Reclame.
NOS: (K) Journaal.
STER: (K) Reclame.
TROS: Zorro (film).
(K) De laatste Sporen.
STER: (K) Reclame.
NOS: (K) Journaal.
STER: (K) Reclame.
TROS: IK) Zevensprong.
iK) Sport en muziek.
<K) The Golddiggers in Lon
den.
NOS: (K) Journaal.
22.45- 23.10 (K) Ter Visie.
18.45
18.50
18.55
19.00
19 05
19.55
20 00
20 15
20.21
22.05
22 30 22 35
Nederland I
17.00-17.50
18.45
18.50
18.55
19.00
19.05
De science-fiction (voor de zuivere
proever ook wel als essef aangeduid)
tiert welig als letterkundige vorm.
Dam benaderde Van Loggem, vroeg
hem zes nummers te willen samenstel
len en startte de reeks. Drs. Manuel
van Loggem, psycholoog („met een hele
kleine praktijk”), toneelrecensent, let
terkundige (toneel: Jeugdproces, Moord
na de maaltijd), ex-medewerker van
het NVSH-blad Sextant (waar hij nu
met ruzie is weggelopen), werd aange
kocht. „Dat verbaasde me niets. Ik sta
bekend in science-fictionkringen. Ik
heb een groot essay over SF geschre
ven en ook een verhaal dat wordt
beschouwd als een klassieke toekomst-
fantasienovelle.” Bedoeld wordt „Insec
ten in plastic”, een cadeauboek je vol
toekomst van een Boekenweek in het
verre verleden.
Van Loggem (55 jaar) voelde het als
een uitdaging een goed Nederlandstalig
SF-blad op poten te zetten. Hij zal ook
niet nalaten te wijzen op de groot
meesters van het genre. Neem hiervoor
maar een citaat uit Van Loggems eigen
verhaal: „Op het altaar waar de verza
melde werken H. G. Wells lagen opge
slagen, brandde een lamp met devoot
licht. Achter het altaar stond een beeld
FRANKRIJK IS AL van voor de
oorlog gerenommeerd geweest als be
oefenaar van het genre „film noir” en
het heeft zijn reputatie die vooral
afkomstig was van een filmmaker als
Marcel Carné („Quai des brümes”, „Le
jour se léve”), na die tijd voortgezet
via het werk van Henri-Georges Clou
zot. Van deze regisseur is vooral be
kend „Le salaire de la peur” uit 1953
met Yves Montand en Charles Vanel
als de beide chauffeurs die een lading
hoog-explosieven moeten vervoeren
langs een uiterst gevaarlijke bergweg.
in het concertgebouw
op donderdag 18 november 20.15 uur
4 leerlingen van ons orgelpracticum
zullen u de resultaten van hun studie
voorspelen op
Van het eerste nummer (met onder
andere een verhaal van de nestor der
Nederlandse toekomstfahtasie: Rein
Bijlstra) werden er meer dan 10.000
verkocht. Het tweede nummer gaat
even grif van de hand. Uitgeverij De
Dam in Schiedam schijnt in de roos te.
hebben geschoten met dit blad. Zegt
Van Loggem: „We trekken door dit
blad talent aan en we bundelen het.
Als zo’n blad er is, worden allerlei
mensen aangemoedigd dit werk te gaan
schrijven. Nu heb ik voor het derde
nummer al voldoende verhalen toege
stuurd gekregen, die ik wil publiceren
na wat litterair-technische schaaf-
werkzaamheden.”
HILVERSUM II
7.00 Nws. 7.11 Gymn. 7.20 (S) Dag
met een plaatje. 8.00 Nws. 8.11 Journ.
8.20 (S) Dag met een plaatje. 8.30 De
groenteman. 8.50 Morgenwijding. 9.00
Toppers van toen. 9.35 Waterstanden.
9.40 Schoolradio. 10.00 Voor de kleu
ters. 10.10 Arbeidsvitaminen. 11.00 Nws.
11.30 Rondom 12. 11.55 Beursber. 12.30
Sportrevue. 13.00 Nws. 13.11 Journ.
13.30 (S) Klass, strijkkwintetten. 14.02
(S) Tuba en piano. 14.30 (S) Koninklij
ke Militaire Kapel. 15.00 Voor de zie
ken. 16.00 Nws. 16.03 Aspecten. 17.00
Mobiel. 17.55 Meded. 18.00 Nws. 18.11
Journ. 18.20 Uitz. G.P.V 19.00 Jeugd en
ritme. 19.25 De gesproken brief. 19.30
Kleur. 20.00 Nws. 20.05 (S) Culturele
uitwisseling. 20.35 (S) Mod., klass. muz.
21.30 Hoorspel. 22.30 (S) Dichter bij de
muziek. 22.55 Meded. 23.00 Nws. 23.10
Journ. 23.20 (S) Omroeporkest. 23.55
Nws.
De amusementskant wordt U gebracht
door Chris van der Vliet op de nieuw
ste Philicorda met electronische leslie
HAARLEM DEN HAAG DELFT
I Nederland 1. In het middagprogram-
I ma van de CNRV het vierde deel van
I Wop en Flop in wonderland en „Kijk
zelf maar naar” waarin poppenkast-
poppen worden gemaakt. De avond
met vele bekende rubrieken, zoals de
Fabeltjeskrant, het journaal, Van ge-
I west tot gewest, tips van het Nationaal
I Bureau voor toerisme, weer en jour-
I naai, een uitzending van DS’70, de
I uitslag van de trekking van de staats-
I loterij en een Socuterafilmpje over het
gebrek aan speelruimte voor de jeugd.
De hoofdfilm van deze avond is Les
Diaboliques.
In Openbaar Kunstbezit komt ver-
I volgens de nieuwe serie aan de orde.
I Mies Bouman introduceert die in een
I gesprek met Karei Jonckheere.
I In Studio Sport beelden van de in-
I terland wedstrijd voetbal Nederland
Luxemburg, die vanavond wordt ge-
speeld. Het is de laatste wedstrijd van
Ihet inmiddels al uitgeschakelde Oran-
jeteam in de voorronden van de strijd
I om het wereldkampioenschap voor
I landenteams.
[I Na het laatste nieuws en Dan Haag
I vandaag wordt in het programma Ei-
I gentijds aandacht besteed aan het bal-
let Grosse Fuge, op muziek van Lud-
wig van Beethoven en in een schitte-
Irende choreografie van Hans van
I I Maanen, gedanst door het Nederlands
II Dans Theater.
[I Nederland 2: De KRO begint als
I Fabeltjeskrant en het journaal zijn
geweest zijn avondprogramma in
de Stadsschouwburg in Nijmegen met
MIK. Behalve de Boertjes van Buuten
Izijn er het Cocktail Trio en The Pat-
II tersons, twee broers en een zus uit
l| Ierland, die folk-liedjes brengen.
I Na het journaal is het KRO pro-
I gramma als blok opgemaakt. Studio
|l Vrij, zo heeft dit programma is een
[Ivan de vijf die dit seizoen op het
I I scherm zullen komen. Er wordt veel
I aandacht geschonken aan vrijetijdsbe-
steding en een rubriek Zelf doen.
IVoorts Schaatsen voer kinderen waarin
I Anton Huiskes zal vertellen welke
I schaatsen de beste zijn, een program-
I maatje rond het jonge zangeresje Wil-
Irna, die samen mat de bekende tenor
I John van Kesteren in Duitsland een
I film maakt, een nieuw quiz van Ra-
KRO: (K) Kinderpgr
NOS: (K) De Fabeltjeskrant.
STER: (K) Reclame.
NOS: (K) Journaal.
STER: (K) Reclame.
NOS: (K) Van gewest tot ge
west.
(K) Nat. Bur. vooi Toerisme.
STER: (K) Reclame.
NOS: (K Journaal.
STER: (K) Reclame.
20.20 Pol. Partijen - ds’70.
20 30 Staatsloterij
Socutera.
NOS: Les Diaboliques (film).
HILVERSUM I
7.00 Nws. 7.02 Het levende woord.
7.07 (S) Preludium. 7.30 Nws. 7.41 Hier
en Nu. 7.55 (S) Preludium II. 8.10 (S)
Te Deum laudamus. 8.30 Nws. 8.41 (S)
Podium voor de vrouw. 9.10 (S) Klass.
muz. 10.00 Geestel. liederen. 10.04
Schoolradio. 10.30 Nws. 10.33 (S) Samen
leven. 11.05 Gewijde muz. 11.30 Hier en
Nu. 11.32 (S) Pop. klass. muz. 11.55
Meded. 12.00 Los-Vast. 12.10 Kunst- en
vliegwerk. 12.26 Meded. land- en tuin
bouw. 12.30 Nws. 12.41 Hier en Nu.
13.00 De tafel van drie. 13.30 Volksmuz.
13.45 65 MIN. 14.05 Schoolradio. 14.25 (S)
Klass. en mod. instrumentaal ensemble.
16.00 (S) Jeugdland. 17.00 (S) Popmuz.
17.30 Nws. 17.32 Hier en Nu. 18.00 (S)
Lichte muz. 18.24 Op de man af. 18.30
Nws. 18.41 Wereldpanorama. 18.50 (S)
Leger des Heils. 19.05 (S) Kerkorgel-
concert. 19.35 (S) Tijd vrij voor muz. in
vrije tijd. 20.05 Hoorspel. 20.30 (S) Ra
dio Actief. 22.20 Avondoverdenking.
22.30 Nws. 22.40 Den Haag vandaag.
22.50 Synodaal Synodaad. 23.10 (S) Me-
tropole-orkest. 23.55 Nws.
den maar met Kees Schilperoort als
spelleider en voorts allerlei tips voor
bloemschikken, leerbewerken, auto-on-
derhoud e.d.
De actualiteitenrubriek Kenmerk
van de gezamenlijke kerken sluit het
avondprogramma op het tweede net af.
Dr. van Dijk is met zijn amendement
gekomen, omdat hij vindt dat er een
einde moet komen aan de tendens dat het
aantal door „Studio” verzorgde voorstel
lingen terugloopt, terwijl het gemiddeld
aantal bezoekers per voorstelling daalt.
Minister Engels had eerder de Kamer
dringend verzocht het amendement niet te
aanvaarden, omdat het de experimenteer-
positie van „Studio” aantast. Bovendien
achtte hij sterke subsidievermindering af-
keurenswaardig uit sociaal oogpunt.
De groep is ruim een jaar geleden
onder meer na advies van de Raad voor
de Kunst subsidie verleend, zonder dat ze
zich hoefde te binden aan een bepaald
aantal voorstellingen. De nu bewerkstel
ligde subsidievermindering betekent voor
„Studio” dat de experimenten abrupt
moeten worden afgebroken. Dat is voor
de groep des te onprettiger, aangezien ze
kortgeleden een nieuw gebouw, Felix Me
ritts in Amsterdam, heeft betrokken en
midden in een nieuw toneelseizoen zit.
De heer Van Dijk wil de drie ton, die
nu is vrijgekomen, besteden aan museum-
aankopen en museumbeveiliging. De
500.000 gulden, die door aannemen van
het amendement-Du Chatinier vrijkomt
voor de sport, moet voor een vijf de deel
(één ton) eveneens door de toneelwereld
gedragen worden. De overige vier ton
moet komen uit posten als „culturele
centra” en „onderzoek maatschappelijke
ontwikkeling”.
De medewerkers van Studio willen zich
niet bij de beslissing van de Kamer
meerderheid neerleggen. Zij zullen zich
terugtrekken om te bekijken wat zij kun
nen doen, en zullen daarom tot aanstaan
de dinsdag onbereikbaar zijn, met uitzon
dering van zaterdagavond, wanneer zij
zoals gewoonlijk in Felix Meritis in Am
sterdam in het openbaar zullen werken.
De beslissing betekent volgens de mede
werkers dat hun het werk onmogelijk
wordt gemaakt. De sociale zekerheid van
mensen die geen economisch rendement
opleveren is in gevaar, aldus Studio.
20.35
20.40
22.30 Openbaar Kunstbezit.
22.35 Studio Sport.
23 00 (K) Journaal.
23 05 Den Haag vandaag.
23.10-2340 Eigentijds.
Nederland II
NOS: (K) De Fabeltjeskrant.
STER: (K) Reclame.
NOS: (K) Journaal.
STER: (K) Reclame.
KRO: MIK.
STER: (K) Reclame.
NOS: (K) Journaal.
STER (K) Reclame.
KRO' (K) Studio Vrij
IKOR-CVK-RKK- Kenmerkt
NOS: IK) Tournaal.
UTRECHT, De raad van afgevaar
digden van de Nederlandse Jeugd Ge
meenschap (landelijke koepel voor jeugd
en jongerenwerk) heeft dinsdag op een
bijeenkomst in Utrecht besloten niet met
staatssecretaris Vonhoff van CRM te pra
ten over de besteding van 500.000 gulden,
een bedrag om de ergste nood bij het
jeugd en jongerenwerk te lenigen.
De bij de NJG aangesloten organisaties
zijn bovendien helemaal niet blij met het
half miljoen gulden, omdat de verruiming
van de subsidies voor 1972 met 1,5 percent
ten opzichte van 1971 niet wordt verwe
zenlijkt.
De NJG wil alleen nog praten indien
alsnog door het ministerie concrete toe
zeggingen worden gedaan voor een
herstructureringsfonds voor het jeugd en
jongerenwerk in 1973 en voor een verho
ging van de subsidiepercentages voor de
landelijke organisaties.
van het nieuwe
tijdschrift.
„Dit blad is voorlopig liefhebberij.”
U zweert bij dit soort ontspannings-
verhalen?
„Het is een misverstand om te den
ken dat SF louter ontspanning zou
zijn. Dat is geredeneerd vanuit een
denigrerende achtergrond. Voor mij
zijn de maatstaven om litteratuur te
schrijven dezelfde als om SF te maken.
De verhalen moeten goed gecompo
neerd zijn en de schok, de verrassing
moet de lezer op zijn kop slaan. Of
inzicht bij hem te voorschijn brengen
Hij spreekt over de fans van de
toekomstfantasieverhalen of -romans.
Bij de eerste grote niet-Engelstalige
HILVERSUM III
7.00 Nws. 7.02 Wake up little Suzie.
8.00 Nws. 8.02 De Hugo van Gelderen
Show. 9.00 Nws. 9.03 Take nine. 10.00
Nws. 10.03 Robbie Dale on Radio. 11.00
Nws. 11.03 Gospelsound. 12.00 Nws.
12.03 Van twaalf tot twee. 13.03 Raden
maar13.00 Nws. 14.00 Nws. 14.03
KRO-op-Drie. 15.00. 16.00 en 17.00 Nws.
BRUSSEL 324
12.00 Nws. 12.08 Intermezzo.
Kleinkunstkroniek. 12.50 Buitenl.
soverz. 13.00 Nws, toneelagenda. 13.20
BRT-produkties. 13.55 Beursber. 14.00
Nws. 14.03 Schoolradio. 15.00 Nws.
15.25 Lichte muz. 16.00 Nws, beursber.
17.00 Nws, meded. 17.15 Progr. voor
oudere luisteraars. 17.55 Weegschaal.
18.00 Nws. 18.02 Uitz. voor de soldaten.
18.28 Paardesportber. 18.30 Wegwijs
wezen. 18.45 Sportmagazine. 18.55 Taal-
wenken. 18.57 Intermezzo. 19.00 Nws,
actualiteiten. 19.40 Intermezzo. 19.45
Pol. uitz. 19.55 Intermezzo. 20.00 Ope-
rettemuz. 22.00 Nws, De zeven kunsten.
22.20 Jazzmuz. 23.00 Nws. 23.10 Klass.
muz. 23.40 Nws.
In „Les Diaboliques” die vanavond
om 20.40 op Nederland I te zien is en
die twee jaar na bovengenoemde pres
tatie ontstond, is Clouzot dezelfde har
de, genadeloze filmer gebleven als door
vroegere films gesuggereerd werd. Zijn
„Les Diaboliques” is een demonische
film over twee vrouwen die zich koel
bloedig ontdoen van de man die hen
respectievelijk als echtgenoot en als
vriend teleur heeft gesteld. Maar ei
genlijk is deze omschrijving van de
inhoud er volkomen naast, omdat pas
in de laatste paar honderd meter van
de film onthuld wordt wat er feitelijk
aan de hand is geweest.
Dan wordt het geheim
Diaboliques” vrijgegeven dat uiteraard
hier niet verklapt zal worden. Het is
voldoende te constateren dat het Clou
zot opnieuw lukt zijn publiek te
schokken en over te leveren aan angst
en spanning. Het perfecte vakman
schap van de filmer geeft zijn nihilis
tisch wereldbeeld, waarin haat, de
structie en hebzucht de boventoon voe
ren, een schijn van realiteit die tege
lijk terugstotend en betoverend werkt.
Want de film die zich afspeelt in een
vervallen kostschool even buiten
Parijs, accentueert met een bijna dui
vels plezier het contrast tussen de
schuldeloze kinderwereld en het mis
dadige driehoeksgeval directeur-echtge-
note-lerares (Paul Meurisse, Vera
Clouzot, Simone Signoret), dat zich
binnen die naïeve sfeer afspeelt. Het is
Grand Guignol van klasse, spannend
tot het einde en met een dubbele
bodem, die zelfs een Hitchcock jaloers
zou kunnen maken.
CHARLES BOOST
DEN HAAG. De pogingen van de
samenwerkende oppositiepartijen
i P.v.d.A. D’66 en P.P.R. om aan de
I begroting 1972 van CRM uit ’s rijks
middelen 1 miljoen toe te voegen
voor experimentele stappen tot uitbrei-
ding van het aantal regionale radio-
I omroepen, alsmede 4 miljoen om een
begin te maken met instructieve om-
I roep, zijn mislukt.
De desbetreffende amendementen
I verwierven alleen de steun van de
I indienende partijen, alsmede van de
I P.S.P. en de C.P.N. Binnen de begro-
i ting is wel 4 miljoen voor instructie-
i ve omroep beschikbaar, maar dit geld
komt uit de omroepbijdrage en gaat
ten koste van de Hilversumse omroep-
j componenten.
Een motie van de oppositie om de
Wereldomroep ingaande 1 januari 1973
I uit ’s rijks kas te financieren in plaats
I van uit de omroepbijdrage werd even-
I eens verworpen. De vijf partijen van
I links kregen alleen steun van het GPV.
I De heer Jongeling zei dat het profijt-
I beginsel, dat de regering-Biesheuvel
I beleidt, inhoudt dat de gebruiker moet
betalen. De Wereldomroep wordt niet
gebruikt door de luisteraars in Neder-
land. De begrotingssituatie is geen mo-
tief daar thans anders over te denken.
De K.V.P., A.R.P. en C.H.U. verklaar-
den zich nogmaals voor een afbouwre-
I geling, waardoor de W.O. in 1975 ten
I laste van ’s rijks kas zou komen, maar
I minister Engels heeft verklaard ook
I deze wens naast zich neer te zullen
I leggen. Het verwerpen van het amen-
I dement van de oppositie scheelt de
i binnenlandse omroep rond 25 miljoen
per jaar. ofwel pl.m .10 percent van
hun inkomsten.
schriftgeleerden: fans die je kunnen
vertellen wanneer Heinlein of Asimov
deze of die roman voltooiden.”
Hoe onderscheidt het heuse, boter-
zuivere Nederlandse SF-verhaal zich?
„In niets. Nee, toekomstfantasie is
internationaal. Dat is het zelfs in hoge
mate. Steeds weerkerende motieven:
het verschuiven van de tijd, het reizen
in de tijd, het verschijnsel robot. Het
zijn de internationale standaardmotie
ven die in eindeloze variatie op je
afkomen.”
U gelooft in bepaalde SF. Bijvoor
beeld in een maatschappij die voor 50
percent wordt bestuurd door robots.
„We zijn toch al bijna zover. De
robot is toch niet meer dan de gero
mantiseerde vorm van de computer.
Die zal nu en in de toekomst een
steeds grotere rol gaan spelen in ons
leven.”
Wat ziet u dan van ons.
stervelingen, terechtkomen?
„Ik heb een heel pessimistische toe
komstverwachting. Ik geloof namelijk
dat mensen geschapen zijn met fa-
brieksfouten en ook uit de produktie
zullen worden genomen, zoals slecht
geconstrueerde auto’s. De ontzaglijke
tegenstelling tussen het biologisch-li-
chamelijke en het alles overwoekeren
de hersenste'sel is zo groot....”
U bedoelt: we nemen onszelf wel uit
de produktie.
„Er is geen enkele tijd in de hele
menselijke geschiedenis aan te wijzen
waarin geen oorlog werd gevoerd. Ik
zie geen oplossing op korte termijn.”
Geen overlevenden door maan-,
Venus- en Marsreizen?
(Zwaarmoedig): „Ach, nee.”
Nergens in het hele heelal?
(Zeer zwaarmoedig): „Waar twee
mensen zijn is één de vijand en moet
de hersens orden ingeslagen. Als je je
baseert op de feiten in de geschiedenis
blijft er maar één gevolgtrekking over:
overal slaan ze elkaar de hersens in”
En vlak voordat we de deur van
Van Loggems huis achter ons dicht
trekken. zegt hij met een blik in de
toekomst: „Iedereen weet toch dat
ethergolven nooit verlo’’en gaan? Van
daar dat over duizenden jaren deze
historische woorden wel ergens worden
opgevangen.”
i
Ai
