Politiek testament vlak voor fusie in NKV
ST. ELOY WIL GRAAG
ARBEIDERSZ ELFBESTUUR
Dick Bartels
Model Nederlandse satelliet klaar
Strekking is te beperkt
vinden vele Kamerleden
In Wageningen
in drie jaar
promoveren
HI-FI
Defensie richten op het
voorkomen van oorlog
Stereo-aanbieding
D’66: Niet met alles in NAVO meedoen
Actie voor nieuwe
Ratificatie van
Kamerlid Schafer
ontevreden over
antwoord van
minister
verkeerslawaai
Weer brandkasten
uit Mark
W etsontwerp Gewetensbezwaarden
ANS WORDT ZWAAR BEPROEFD
Watervervuiling
kost Rotterdam
Huurconflict door
christelijke krant
Aangereden man
lag vier uur in
open riool
VN-verdrag tegen
discriminatie
Ultra linkse groep
politiseert
VVDM
1,5 miljoen
J
Atphenaar
H j
r
v
VRIJDAG 10 DECEMBER 1971
2
Bontmodehuis
Automobilist spoorloos
(Van onze redactie in Amsterdam)
In Amsterdam-West
KRUISWEG 47-49
HAARLEM
TEL. 023-320244
1190.00
890,00
SPECIAALZAAK IN
PELTERIJEN
PERSOONLIJKE
DESKUNDIGE
BEDIENING
waarbij de
KLANT
Minister van Defensie:
UTRECHT „De inspraak van de
werknemers in het ondememingsge-
beuren zal in toenemende mate ele
menten van arbeiderszelfbestuur
moeten bevatten. Ook zal de invloed
van de gemeenschap in het onder
nemingsbeleid moeten worden uitge
breid”.
Meerderheid Kamer voor
herziening financiële
verhouding kerk en
staat
INTERNATIONAAL
v.a. f 175,
;4
i rj
i
ADVERTENTIE
uw
ADVERTENTIE
s
I
i
DEN HAAG. Deskundigen van bijna
alle Tweede-Kamerfracties zijn teleurge
steld over de beperkte strekking van het
regeringsvoorstel tot wijziging van de Wet
Gewetensbezwaren Militaire Dienst. Dat
blijkt uit het voorlopig verslag van de
bijzondere commissie die de Kamer heeft
ingesteld om de openbare behandeling van
het wetsontwerp voor te bereiden.
Daar hij nog niet gehoord kon worden
is het onderzoek van de politie niet ge
makkelijk. Alles waarover men tot nu toe
beschikt om het ongeluk te kunnen re
construeren zijn de sporen op het wegdek,
een hoeveelheid glassplinters van de voor
ruit van de auto en een stuk glas van een
knipperlicht.
De tewerkstelling van erkende gewe
tensbezwaarden zou volgens enkele grote
fracties door een ander departement dan
Defensie moeten gebeuren.
DEN HAAG. Het is niet onmogeljjk
dat er in Nederland een nieuwe christe
lijke krant gaat verschijnen met de jour
nalistieke formule van de „kwartetbladen”,
die met het landelijk ochtendblad Trouw
worden samengevoegd. Het Comité tot
Behoud van de „Christelijke Pers” oriën
teert zich op mogelijkheden tot de uitgifte
van een dergeljjke krant.
teel de tijd gekomen is voor een herbezin
ning en een herziening van het beleid.
Nederland dient zich niet meer te richten
op de verdediging van het grondgebied
tegen een massale aanval. De aandacht
moet gericht worden op een bijdrage aan
het voorkomen van oorlog en het beheer
sen van crises.
bestuur
Medische
1
i
i
tiji
gei
m«
me
me
be
de:
de
tat
he
ge
me
zie
ho
ap
do
ap
ko
De Katholieke Bond van werknemers in
het Metaalbedrijf „St. Eloy” zegt dit in
een rapport waarin de vorig jaar door de
bondsraad aanvaarde beleidsconclusies na
der zijn uitgewerkt. Het rapport is een
soort politiek testament van de bond: de
publikatie ervan valt vijf dagen voor de
fusie van „St. Eloy" met de katholieke
bonden van werknemers in de industrie,
textielarbeiders en mijnwerkers tot een
industriebond NKV (met in totaal 140.000
leden).
vil
di<
sit
ge
pe
va
de
m
zv
mi
de
aa
ki
be
bl
lie
ox
al
de
ai
gs
te
oi
st
VI
m
h<
h<
tii
m
(e
vi
ei
di
v
b
ge
in
NU met 300 gulden voordeel voor
Te beluisteren in onze nieuwe show
room.
PIONEER versterker-tuner
type SX 440 795.00
PIONEER platenspeler
met stofkap 395.00
U ontvangt een
nog
KONINGIN
8(
zi
g'
d
IT
o;
v<
a
k
S1
E
b
S'
Het gereedgekomen beproevingsmodel,
dat er, zoals men het bij Fokker noemt,
uitziet als een kinderdoodskistje, gaat bin
nenkort naar het plaatsje Porz Wahn bij
Keulen om daar te worden onderzocht op
zijn gedragingen onder omstandigheden
die het beste die in de ruimte en onder
weg daarheen benaderen. Lukt dat alle
maal, dan wordt het definitieve model
gebouwd. Trouwens meer dan één: uit
geheel beproefde onderdelen wordt een
tweede gebouwd, die zo nodig in elkaar
kan worden gezet als de eerste lancering
mislukt. Bovendien nog een serie onderde
len, al dan niet beproefd.
De hele satelliet weegt 136 kilo en meet
58 bij 70 met een hoogte van 112 cm.
Indien eenmaal in de ruimte de zonnepa
nelen voor energielevering worden uitge
klapt, wordt de breedte 150 cm.
NEW YORK. Nederland heeft vrij
dag op het hoofdkwartier van de Verenig
de Naties in New York op de Dag voor de
réchten van de mens het internationale
verdrag inzake de uitbanning van elke
vorm van rassendiscriminatie geratifi
ceerd. Het verdrag dat op 2 september
van het vorig jaar zonder hoofdelijke
stemming door de Tweede Kamer is goed
gekeurd, voorziet in maatregelen van ver
schillende aard om rassendiscriminatie te
gen te gaan. De ratificatie geschiedt in het
jaar dat de Verenigde Naties hebben uit
geroepen tot jaar van actie tot bestrijding
van racisme en rassendiscriminatie.
De voorzitter van „St. Eloy”, de heer P.
Brussel, zei donderdag op een persconfe
rentie dat de beleidsconclusies moeten
worden gezien als een inbreng voor het
actie- en visieprogramma van de nieuwe
bond. Volgens hem hebben de vier fusie-
partners in grote lijnen dezelfde opvattin
gen over maatschappij- en ondernemings-
struktuur.
ATs fase op de weg naar het arbeiders-
zelfbestuur zal de inspraak van de werk
nemers in de onderneming volgens de
bond reële inhoud moeten krijgen door
hen preventief te betrekken bij iedere
beleidsbeslissing die de belangen van de
werknemers raakt.
Het tot stand komen van fusies zou
volgens „St. Eloy” gebonden moeten wor
den aan vergunningen die alleen worden
Ook is er een verbod van elke actie of
ander collectief optreden dat rassendiscri
minatie tot gevolg heeft. Daarbij bevat
het een systeem tot het houden van
toezicht op de naleving van het verdrag.
In de laatste twee brandkasten heeft
respectievelijk drieduizend en zesduizend
gulden gezeten. De buit van de bende die
vermoedelijk de brandkastkraken heeft
gepleegd is daarmee gekomen op ongeveer
17.000.
Maar los van deze bereidheid bleef het
verlangen overeind, dat de Kamer destijds
tijdens de behandeling in eerste lezing
door de aanvaarding van een motie van
drs. J. Voogd (PvdA) tot uitdrukking had
gebracht.
Daarin werd de regering gevraagd de
commissie-Verdam of een andere com
missie opdracht te geven een regeling te
laten uitwerken, die is gebaseerd op een
jaarlijks subsidie aan de kerkgenootschap
pen en de genootschappen op geestelijke
grondslag.
SCHIPHOL. In het kader van de
werkzaamheden voor het industrieel con
sortium Astronomische Nederlandse Satel
liet (ANS) is Fokker deze week gereedge
komen met de bouw van een beproevings
model van de satelliet. Dat is een belang
rijke stap naar de verwezenlijking van
een project dat ruim 50 miljoen gulden
zal kosten, en dat in augustus 1974 moet
uitmonden in de lancering van een raket
waarvan de satelliet, de ANS, gegevens
moet verzamelen voor de rijksuniversitei
ten van Groningen en Utrecht.
Ingerekend. In Herpt is een 18-jarige
jongen aangehouden die begin deze week
een 93-jarige man met zijn auto had
aangereden en daarna was doorgereden.
Na enige tijd was hij teruggegaan om
een verloren sierstrip te zoeken. De strip
gooide hij in een weiland. De jongen
heeft bekend. Zijn slachtoffer verkeert
nog in levensgevaar
Het regeringsvoorstel voorziet in open
baarheid van de erkenningsprocedure, toe
voeging van een raadsman en beroep op
een administratief rechterlijk orgaan.
Vele Kamerleden bepleiten uitbreiding
van de categorieën gewetensbezwaarden
die voor vervangende dienst in aanmer
king komen, een speciale regeling voor
groepen als de Jehova’s Getuigen, verbete
ring in de tewerkstelling van erkende
gewetensbezwaarden, beperking van de
tijdsduur van de vervangende dienst tot
de gemiddelde duur van de gewone
krijgsdienst en een sterke verkorting van
de langdurige erkenningsprocedure.
De „atoom-pacifisten” mensen die ge
wetensbezwaren hebben tegen het deelne
men aan een krijgsmacht die niet elk
gebruik van kernwapens uitsluit, zouden
volgens zeer vele leden door de wet
moeten worden erkend, evenals zij die
gebruik van bepaalde wapens afwijzen en
van diegenen die tegen persoonlijke deel
neming in een bepaald leger of tegen een
bepaald gebruik van dat leger zijn.
Uit de Kamercommissie kwam voorts
het voorstel om in de wet vast te leggen
dat ieder, die zich op gewetenbezwaren
beroept, in afwachting van de beslissing
van militaire dienst wordt vrijgesteld.
Dit is het beproevingsmodel van de
Nederlandse satelliet ANS, dat ge
bouwd is in de ruimtevaartafdeling
van Fokker-VFW. De ANS zal in 1974
in California worden gelanceerd om
straling in de ruimte te onderzoeken.
AMSTERDAM. De woningstichting
Patrimonium in Amsterdam heeft plotse
ling aan meer dan de helft van de 72
huurders in het flatgebouw aan de Leeuw
van Vlaanderenstraat de huur opgezegd.
De huurders hadden huurverhogingen af
gewezen. De huuradviescommissie achtte
volgens het bewoners-comité hun afwij
zing echter redelijk.
De huurders klagen sedert de openstel
ling van het laatste deel van de Ringweg
tussen Bos en Lommerplein en Jan van
Galenstraat over ernstige overlast van het
verkeerslawaai. Daardoor zijn 108 slaap
kamers in het gebouw ongeschikt gewor
den om als zodanig te worden gebruikt, al
dus het bewonerscomité. Bovendien klagen
de bewoners erover dat de balcons niet
meer kunnen worden gebruikt en de wo
ning niet normaal geventileerd kan wor
den.
Teneinde de zaak aan de kantonrechter
te kunnen voorleggen, heeft Patrimonium
de huurders medegedeeld dat de bestaan
de huurovereenkomst per 1 januari wordt
beëindigd. Dan kunnen zij een nieuw
huurcontract aangaan, waarin de huurver
hogingen toch zijn verwerkt.
DEN HAAG Een meerderheid van de
Tweede Kamer is bereid er aan mee te
werken dat de bestaande financiële ver
houding tussen kerk en staat wordt her
zien. Dat bleek donderdag tijdens de be
handeling in tweede lezing van het wets
voorstel om artikel 185, waarin deze
verhouding is geregeld, uit de Grondwet
te schrappen.
Dit zei de Rotterdamse wethouder van
Fianciën drs. J. Reehorst, donderdagmid
dag tijdens de behandeling van het voor
stel van B. en W. een heffing vast te
stellen op de watervervuiling.
De gemeenteraad stelde zich, uitgezon-
der de C.P.N.-fractie, unaniem achter het
voorstel. Het communistische raadslid me
vrouw De Vos-Krul vond het onjuist de
kleine vervuiler te laten betalen, terwijl
nog geen inzicht is in de vervuiling door
de grote bedrijven.
Drs. Reehorst antwoordde, dat de hef
fing aan alle bewoners moet worden
'doorgêspéeld, omdat' anders Gedeputeerde
Staten de begroting van Rotterdam nooit
zullen goedkeuren. „Maar het is duidelijk,
aldus de wethouder, „dat de grootste ver
vuiler het meest betaalt”.
Het P.v.d.A.-raadslid Van der Vlerk
voerde aan dat Rotterdam de vervuiling,
waar het zelf iets aan kan doen moet
terugbrengen.
„Dat is ook de bedoeling”, zei de heer
Reehorst, „maar het is erg moeilijk zolang
we nog geen subsidie krijgen voor de
bouw van rioolwaterzuiveringsinstallaties.
Het rijk wil eerst aan de bovenstroom
van de rivieren beginnen”.
ROTTERDAM. Rotterdam moet vóór
mei van het volgend jaar 1,5 miljoen
gulden aan het rijk betalen voor het
afvoeren van rioolwater op Nieuwe Maas
en Nieuwe Waterweg. Hiervoor zullen alle
bewoners van de stad worden aangespro
ken.
DEN HAAG. D’66 vindt dat Neder
land niet meer met alle taken in de
NAVO moet meedoen. In een gisteren
gepubliceerde nota zegt de partij dat Ne
derland moet aandringen op zinvolle ta
ken en op een voor ons land betaalbare
specialisatie. Die betaalbare specialisatie
zou voor Nederland betekenen een kleine
re landmachtbijdrage en meer nadruk op
marine en luchtmacht De nota is tegen
gebruik van nucleaire wapens door de
Nederlandse strijdkrachten. Dit past niet
in het kader van het doel van de defensie,
namelijk crisisbestrijding. aldus de nota.
DEN HAAG. Minister De Koster van
Defensie heeft in antwoord op vragen van
het Tweede-Kamerlid de heer Van Eisen
bevestigd, dat een kleine groep ultra links
ingestelde militairen bezig is de VVDM te
politiseren en dienstbaar te maken aan
hun uitralinkse politieke doelstellingen
om de paraatheid van de krijgsmacht van
binnenuit uit te hollen. De bewindsman
ziet een duidelijk verband tussen dit ge
signaleerde verschijnsel en het streven
van de bond voor dienstplichtingen (BVD),
blijkt uit het antwoord aan de heer Van
Eisen.
Minister de Koster adstrueert zijn be
vestiging met een passage uit de recente
uitgave van de BVD „Het rode boekje
voor soldaten.” In deze passage wordt niet
alleen geschreven, dat de BVD heeft ge
kozen voor infiltratie in de WDM, maar
ook wordt daarin gesteld, dat binnen ver
schillende VVDM-afdelingsbesturen reeds
eerder mensen werkten met opvattingen
over belangenbehartiging en het leger, die
overeenstemmen met die van de BVD.
De samenvoeging van de kwartetbladen,
de Rotterdammer, de Nieuwe Haagse Cou
rant, de Nieuwe Leidse Courant en het
Dordts Dagblad, is voor het actiecomité
onverteerbaar. De journalistieke formules
van Trouw en van het „kwartet” liggen te
.ver uit elkaar, aldus de voorzitter van het
actiecomité, burgemeester Schakel van
Noordeloos, tevens Tweede-Kamerlid voor
de Anti-Revolutionaire Partij. Volgens de
heer Schakel is het actiecomité al in on-
derhandeling over de uitgifte van een
nieuwe krant.
maan in de ruimte te brengen voor deze
sterrenkundige waarnemingen. vOp astro
nomisch gebied neemt Nederland een
vooraanstaande plaats in”, zegt men bij
Fokker.
„De Amerikanen, en met name de NA
SA, toonden zo’n grote belangstelling voor
dit project dat ze zich bereid verklaarden
de raket gratis beschikbaar te stellen
indien de satelliet voor twee Amerikaanse
faculteiten ook gegevens zou verzamelen.
Weliswaar andere, maar in dezelfde
sfeer.”
Dat resulteerde in een contract tussen
het ministerie van Economische Zaken en
de NASA waarbij de laatste zich verplicht
in augustus 1974 vanaf de Western West
range in California een Sooutraket met
de ANS de ruimte in te zenden. Dat is
een besparing van 1 tot 1.5 milicien gul
den.
Nederlandse industrieën, zoals Fokker,
Philips, Hollandse Signaal Apparaten en
Van der Heem bouwen de satelliet, het
Amerikaanse concern General Electric
treedt op als adviseur bij deze bouw.
Wat nu als de raket tijdens de lance
ring ontploft? Ir. J. H. de Koomen van
Fokker. „Het contract spreekt van lance
ring van de satelliet, niet slechts van
beschikbaarstelling van de raket. Ontploft
de raket, dan is er geen lancering ge
weest.”
De satelliet kost 7,5 miljoen gulden
Landbouwhogeschool in Wageningen is
niet bereid een promotie-assistentschap
dat niet binnen de vastgestelde tijd een
proefschrift oplevert, te verlengen. Een
promotie moet zeker, als de promovendus
geheel voor dit werk is vrijgemaakt, in
drie jaar gereed kunnen zijn. Thans kost
het promoveren vaak teveel tijd.
Dit heeft de rector-magnificus van de
Wageningse Landbouwhogeschool, prof,
mr. J. M. Polak vandaag gezegd ter gele
genheid van de 500ste promotie die werd
verleend.
In Wageningen is men bezig het promo
veren aan te passen aan de huidige in
zichten en verlangens Zo wordt onder
zocht hoe de financiering en de publiciteit
kunnen worden verbeterd. Men overweegt
voorts de promotor, die zijn promovendus
te lang laat wachten, waardoor tijdsover
schrijding dreigt, een duwtje in de goede
richting te geven.
Volgens D’66 zou de uitvoering van de
Nederlandse defensiehervormingen in
twee gedeelten kunnen geschieden. De
eerste zou kunnen zijn het verkleinen van
de defensie binnen de in 1970 in Brussel
gemaakte afspraken, het doorvoeren van
een doeltreffender organisatie, het samen
voegen van diensten en het „afkappen van
franje”.
In de tweede fase zou dan bij de NAVO
kunnen worden aangedrongen op herzie
ning van de NAVO-strategie en van de
Nederlandse taak daarin.
Meting van ultra-violette straling voor
Groningen en van röntgenstraling voor
Utrecht die worden uitgezonden door he
mellichamen is vanaf de grond niet moge
lijk. Nederlandse astronomen en indus
triëlen hebben daarom in 1966 de regering
voorgesteld een wetenschappelijke kunst-
In het verdrag staat een aantal strafbe
palingen met betrekking tot de belediging
van groepen mensen, op gewelddadig op
treden tegen persoon of goed van mensen
wegens hun ras, hun godsdienst of de
grondslag van hun levensbeschouwing.
Het Kamerlid wijst erop, dat uit de
instructie van de enquêteurs naar schuil-
gelegenheden in Amsterdam volgens hem
op zijn minst gelezen kan worden, dat de
enquêteurs worden geïnstrueerd bij wei
gering aan het onderzoek deel te nemen
om naam en adres van de bewoners te
noteren en te rapporteren. Minister Geert-
sema had die suggestie „ongemotiveerd”
genoemd.
Arbeidsverzuim. Het bestuur van de
Gemeenschappelijke Medische Dienst
(GMD) die voor de 26 bedrijfsvereni
gingen in ons land de arbeidsongeschikt
heid vaststelt en revalidatiemogelijkhe-
den onderkent en bevordert, heeft be
sloten een stafafdeling wetenschappelijk
onderzoek op te richten Hoofd van de
afdeling wordt prof dr J A. Weijel,
bijzonder hoogleraar in de sociale ge
neeskunde. Als eerste taak van de af
deling zal een begin worden gemaakt
met een wetenschappelijke studie naar
het verschijnsel van het toenemend
langdurig arbeidsverzuim Van de totale
Nederlandse loonsom van 50 miljard
gulden in 1970 werd bijna vier miljard
uitbetaald zonder dat er een arbeids
prestatie tegenover stond.
BREDA. Uit de Mark tussen Terhey-
den en Oosterhout zijn donderdag weer
brandkasten opgevist die bij inbraken in
Lopik en Kruiningen in oktober waren
verdwenen. Het totaal is hiermee geko
men op tien.
DEN HAAG. Het Tweede-Kamerlid
Schafer (P.v.d.A.) heeft minister Geertse-
ma (Binnenlandse Zaken) gevraagd zijn
uitspraak terug te nemen als zou het
Kamerlid in vragen over de fall-out-
enquête „een niet op feitelijke gegevens
berustende suggestie” hebben neergelegd.
verstrekt als aan bepaalde voorwaarden is
voldaan. Ook zullen er normen moeten
worden opgesteld voor de toetsing van de
ondernemingsbesiissingen, waarbij naast
economische groei en werkgelegenheid
ook ruimtelijke ordening en milieubeheer-
sing een belangrijke rol moeten spelen.
De bond zou de produktie van een aantal
goederen en diensten willen binden aan
een vergunningenstelsel in die gevallen
waarin er consequenties zijn voor de be
steding van de nationale geldmiddelen
(bijvoorbeeld voor onderhoud en bedie
ning van zendapparatuur in verband met
de produktie van kleuren-tv’s en voor
aanpassing van kunstwerken en waterwe
gen bij de produktie van mammoetsche-
pen) en waarin die produktie arbeids
krachten onttrekt aan de produktie ter
vervuiling van primaire behoeften.
I Grote collectie nerts en beverhoeden
I Wagenweg 146, Haarlem. Tel. 316529
stellen van de bevindingen van hun on
derzoeken”. aldus ir. De Koomen.
„Alle Europese landen besteden geld
aan dit soort onderzoeken. Maar anders
dan in Nederland geven zij het meest aan
nationaal onderzoek uit. Van het totaal
gaat het kleinste deel naar projecten
waarin internationaal wordt samenge
werkt. In Nederland is het juist anders
om. Wel is het zo dat de astronomen
over de hele wereld elkaar in kennis
D’66 heeft de nota onder andere toege
zonden aan de door de regering ingestelde
commissie van civiele en militaire des
kundigen (commissie-Van Rijckevorsel)
die bezig is aan het opstellen van een
advies over het door Nederland te voeren
defensiebeleid. Zij moet begin volgend
jaar haar advies uitbrengen. Naar de me
ning van D’66 spelen de werkzaamheden
van de commissie zich te veel in het
duister af. Een behoorlijke publieke me
ningsvorming over de zo belangrijke de-
fensieproblematiek is zeer noodzakelijk,
zegt het hoofdbestuur van D’66 in een
toelichting bij de nota.
De nota gaat ervan uit, dat defensie-
inspanningen aangepast behoren te zijn
aan de internationale situatie van het
ogenblik. „De koude oorlog is nu afgelo
pen en er is thans een streven naar
ontspanning en normalisatie van de be
trekkingen tussen Oost en West. Dit bete
kent een soort diffuse vrede, waarin con
flicten op beperkte schaal zullen kunnen
voorkomen”, aldus de nota.
D’66 vindt, dat het lidmaatschap van de
NAVO weliswaar een grote praktische
betekenis heeft gehad, maar dat momen-
(Van onze correspondent)
SCHINNEN. Levensgevaarlijk
wond heeft een 42-jarige monteur
Schinnen vier uur lang tegenover zijn
woning tot aan zijn hals in een open riool
gelegen voordat hij door zijn zoon werd
gevonden. De man, die waarschijnlijk
door een auto aangereden was waarna
de automobilist zonder zich om het slacht
offer te bekommeren is doorgereden
was buiten bewustzijn. Hij had een gebro
ken arm en een zware hersenschudding.
'M, ''i