Prof. dr. H. Berkhof:
Kerk
lichaam
Christus
is voor mi|:
van
DE TAAK VAN DE VROUW VOLGENS Dr ANNA A. A. TERRUWE
14
Experiment voor
ploegijzers
Anglikanen: twee
vrouwen priester
Frustatieneurose is tot een volksziekte geworden
Onderwijs in Amerika
gehandicapten
Zwaarden en
ZATERDAG 11 DECEMBER 1971
Erbij
Nederland werd toen nog heel tam over Hitler gedacht.
Anders gezegd
Niets nieuws
Open voor een ander
Zelfbevestiging
Dolle Mina
Getuigenis
Ik kwam daar in aanraking met de belijdende kerk.
Toen besefte ik, wat de naam van Jezus Christus be
tekent in de tijd van de afgoden. Daar zag ik het.
Daar wist ik, dat het de moeite waard was daarvoor
te staan en desnoods te vallen”. Prof. Berkhof is de
man die de term „midden-orthodoxie” introduceerde.
Zijn Amsterdamse collega prof. Van Niftrik zei ons
eens daarover: „Dat neem ik hem nog altijd kwalijk,
al is het erg moeilijk lang op Berkhof boos te blijven!”
Hieronder fragmenten van het gesprek:
De Nijmeegse vrouwelijke psy
chiater dr. Anna A. A. Terruwe
heeft onlangs in Haarlem in de
grote zaal van het Concertgebouw
een causerie gehouden met als
onderwerp „De taak van de vrouw
in het huidige tijdsbestel”. Dit ge
schiedde onder auspiciën van de
afdeling Haarlem van de Neder
landse Vereniging voor Vrouwen-
belangen, Vrouwenarbeid en Ge
lijk Staatsburgerschap. Dr. Ter
ruwe die als spreekster altijd volle
zalen trekt zeker beneden de
rivieren had in Haarlem ook
niet over gebrek aan belangstel
ling te klagen, want zeker vijfhon
derd mensen, onder wie ook vele
mannen, waren naar het Concert
gebouw gekomen om haar te be
luisteren.
„Hervormde kerk is
Onze medewerker Rik Valkenburg bracht een be
zoek aan prof. dr. H. Berkhof, Julianalaan 18, te Oegst-
geest, om te discussiëren over „zijn” Nederlands Her
vormde Kerk en over enkele kerkelijke zaken. Profes
sor Berkhof studeerde in Leiden, omdat hij daar ge
confronteerd werd met alle mogelijke stromingen en
daaruit een eigen keus wilde maken. Hij studeerde ook
een jaar in Amsterdam en eveneens een half jaar in
Berlijn. Die tijd in Berlijn betekende veel in zijn leven.
Het gaf er richting aan. „Het was in het jaar 1937. In
Aangepaste theologie
een belijdende kerk"
wel
door-en-door
her-
van
RIK VALKENBURG
«vvvvvwvvvvvvvvvvwvvvwnAHniwnnAnnwvwnHHWiMAravmfwvvvvvvvvvvwvwvvvvwwvvwvwwwnfvwvvMnAfwwnHAHnfwwAAfWiAnnHArvvvvvWHWvwnfiHnnnwvvvwvwAAivvvvw^^
BEP ANDREAS.
BASTIAAN BAAN.
Uw kerk
Het gaat er dan om dat de zieke
mens met een psychische afwijking tot
de ontdekking komt dat de ene mens er
is voor de ander „geopend" (open moet
staan) voor de ander en hem(haar)
helpen los te geraken van allerlei rem
mingen, die deze persoon beletten ge
lukkig te zijn. Dat was wel de kern
van haar betoog.
En verder: „agressiviteit is een laat
ste poging tot zelfbevestiging. Door be
vestiging kan men genezen worden van
frustratie. De ander is dan de absolute
schenker. Gelukkig zijn veronderstelt
namelijk open zijn. De onbevestigde
mens evenwel dwaalt rond in een ker
ker die zich niet opent. Bevestiging
kan men niet afdwingen of afbidden.
De bevestiging is een duur geschenk,
slechts ontvangen door de goedheid
van anderen.
de
en
Als reactie op het getuigenis vroeg
een aantal theologen (onder wie Prof.
Rasker, Prof. Miskotte, Dr. Buskes) aan
Van Niftrik en de zijnen, of zij even
zeer verontrust waren over zaken als:
Hierna bepaalde spreekster zich tot
de neuroses, waarbij zij stelde dat de
neuroticus in aanleg normaal is Doch,
zoals haar leermeester prof. mr. W.
Ik geloof stellig, dat u deze ortho
doxe kerken onrecht doet
Een man heeft naast vrouw en kin
deren nog zijn werk nodig. Iedere
vrouw lijkt een man te steunen door
In Erbij van twee weken geleden 1c
door een verkeerde plaatsing van een
tussenkop wellicht niet geheel duide
lijk geworden waar het blad „smeed de
zwaarden tot ploegijzers” te bestellen
is. Proefnummers van dit aan vredes
vraagstukken gewijde blad zijn te be
stellen bij de administratie, Markweg
4a, Renkum. Het blad is te koop in de
wereldwinkels.
Maar toch kunnen wij „binnen het
lichaam van Christus” hun afwijkende
meningen verkondigen: Ongestraft!
De Hervormde Kerk is een belij
dende kerk. Dat heeft zij bewezen door
een reeks uitspraken sinds 1945, of
eigenlijk al sinds 1940. Maar de Her
vormde Kerk hanteert geen juridische
leertucht. Dat is toch hetgeen u be
doelt?
De beleids-organen in de Hervorm
de Kerk hebben er geen twijfel aan
laten bestaan, dat ze afwijzend tegeno
ver ideeën als die van Smits en Krop
staan.
Rome kwam hier in 1965 op terug.
Dr. Terruwe kreeg volledige rehabilita
tie van het H. Officie, toen overtuigd
van de katholieke mentaliteit van dr.
Terruwe Het Officie had vertrouwen
gekregen in haar publikaties over de
door haar gelanceerde „bevestigings-
therapie”. Voor vele mensen, vrouwen,
mannen of kinderen, die zich eenzaam
voelen of die niet voldoende aandacht
en waardering krijgen betekende dit
hoop van hun neuroses te genezen Zij
noemt deze frustratie-neurotici „niet-
bevestigde” mensen mensen dus, die
niet in staat zijn zonder hulp van een
ander levensgeluk te vinden.
De kerkelijke tucht verwerpt U?
Vroeger heb ik zelf ook wel ge
dacht, dat je de kwestie van de dwaal
leer zou kunnen oplossen door juridi
sche processen. Maar ik ben daarop
teruggekomen. Het kerkrecht behoort
tot het slechtste recht dat er bestaat,
ómdat de aanklager tegelijk rechter
isVaak moest de uitspraak later
weer worden teruggenomen.
dat het probleem van de dwaalleer ons
overal achtervolgt.
De opstellers beschouwen mij te
recht niet als één der hunnen. Tk zei u
al dat ik me eer tot de etische reken.
Zuivere theologie is voor mij wat D.
Chantepie de la Saussaye zei: „Ver
menselijk het goddelijke, zonder daar
aan zijn goddelijk karakter te ontne
men”. Bovendien, zij denken natuurlijk
ook horizontaal en politiek. Maar voor
mij liggen de consequenties van het
Evangelie veel linkser.
hoop dat dat er in het aangevraagde
gesprek duidelijk uit zal komen.
Mag ik concluderen dat u dus ter-
wille van de kerkelijke eenheid iemand
straffeloos laat verkondigen: „Dood is
dood?"
Ik ben volledig tegen die uitspraak.
Maar hoe kunt u zeggen dat dat „on
gestraft” gebeurt? Je moet niet alleen
zeggen: dat is dwaalleer. Maar je moet
je ook af vragen: Hoe is de situatie
ontstaan die ertoe leidde dat dit gezegd
kon worden? Ds. Krop sprak uit, wat
duizenden die zich christen noemen,
telkens weer diep in hun hart denken
en vrezen. Dan moet je niet straffen,
maar overtuigen en gaan onderzoeken
hoe je daar’ een belijdende verklaring
tegenover moet stellen. Deze zaak
wordt in de Raad voor Kerk en Theo
logie voorbereid. De Hervormde kerk
zal mogelijk een verklaring over deze
zaak afleggen.
Summier bracht dr. Terruwe ook de
brochure „Dolle Mina klaagt aan” ter
sprake, waarin ondermeer een pleidooi
wordt gehouden voor het wettelijk
toestaan van abortus, seksuele voor
lichting op scholen, alsmede voorbe
hoedsmiddelen voor ongehuwden en
minderjarigen.
Met uitsondering van alle anderen
zegt V? Vindt u dat de prediking in
uw kerk wel een voldoende getuigend
karakter draagt?
Ik hunker naar predikanten ze
zijn er wél, maar altijd veel te weinig
bij wie een krachtig getuigenis is.
Predikanten die niet alleen vanzelf
sprekend verkondigen, maar a la Pau
lus op de Areopagus. Ik heb bijvoor
beeld veel bewondering voor Buskes.
Hij predikt het evangelie recht en is
daarbij volop bezig met de problemen
waar de mensen door de week mee
bezig zijn. Dat mis ik te veel in de zich
orthodox noemende kerken.
O, jaOf de kerk „Kerk van
Christus” is. Ja, dat is heel moeilijk te
beantwoorden. Maar ik vind het tole
reren van dwaalleer nog weer iets
anders dan verkondiging van dwaalleer
door leidende organen. Allerlei wat
eerst dwaalleer heet, blijkt trouwens
na het optrekken van de kruitdamp er
heel anders uit te zien. Allerlei wat
eerst in de Hervormde Kerk wordt
verkondigd, wordt in de zich orthodox
noemende kerken aanvankelijk als
ketterij beschouwd en later door hen
zelf overgenomen. Het is een algemeen
probleem. De ene kerk komt er vroe
ger mee te zitten en de andere kerk
later. Als men zich eenmaal af gaat
scheiden, dan blijft men scheiden, om-
Professor Berkhof, het komt mij
voor, dat thans één van de grote vra
gen is, die velen sterk bezighoudt: wat
is het wezen van de kerk?
Wat het wezen is van de kerk? Ik
zou een hele formule kunnen beden
ken, maar mag ik het in een paar
woorden zeggen? Dan betekent „kerk”
voor mij „lichaam van Christus.”
Als de kerk zó gedefinieerd moet
worden, kan er in de kerk dan nog
plaats zijn voor theologen die volgens
velen de kerninhoud van het christe
lijk geloof loochenen? Ik noem als
voorbeeld twee namen: Prof. Smits en
Ds. Krop.
De gemeente bestaat in toenemende
mate uit twijfelende mensen. Mensen
die zich bevinden in een leefsituatie,
waarin de vooronderstellingen van het
geloof zijn weggevallen. Natuurlijk,
dominee’s die voor doorgewinterde
De thans 58-jarige rooms-katholieke
psychiater dr. Anna Terruwe is gebo
ren in Noord-Brabant, in Vierkleins-
beek. Zij studeerde medicijnen aan de
Rijksuniversiteit in Utrecht. In 1949
promoveerde zij op een proefschrift,
getiteld: „De neurose in het licht der
rationele psychologie.”
Nu, na ongeveer vijtien jaar in haar
spreekkamer in Nijmegen in de meest
uiteenlopende „gevallen” geconsulteerd
te zijn, ziet zij het als haar taak
mensen die aan een bepaalde neurose
lijden, zoveel mogelijk te helpen.
Dr. Terruwe is een gedrevene. Zij
reist stad en land af om lezingen te
houden en ook bij onze Zuiderburen
vindt zij een willig oor en volle zalen
om haar te beluisteren.
Tijdens haar lezing in Haarlem be
nadrukte zij zelfs dat de frustratieneu-
rose volgens haar praktijkervaring
vrijwel een volksziekte is geworden,
waartegen de handschoen moet worden
opgenomen. Op dat punt heerst er een
grote nood onder de mensen, ook in
Nederland en deze psychiater is er zich
sterk van bewust dat zij daar iets aan
moet doen om die nood te leningen.
Men kan nader kennis maken met de ge
dachtenwereld van de schrijfster in ..Gelo
ven zonder angst en vrees”, uitgave J. J.
Romein Zonen.
christenen preken, hebben daar geen
moeite mee. Maar juist in de Hervorm
de Kerk zitten de mensen zelf met de
grootste moeilijkheden. Onze kerk
heeft altijd de spits af moeten bijten.
Hoewfel zij enerzijds niets nieuws
heeft verteld er, haar stellingen door
de eeuwen heen opgeld hebben gedaan,
was het toch dapper dat deze psychia
ter deze problematiek in deze vorm, zij
het ook voor velen wat ouderwets
aandoende, aan haar gehoor heeft
voorgelegd. Zij verwoordde wat wij
allen misschien al lang weten, maar
ons vaak genoeg niet realiseren. Zij
heeft met haar lezing getracht en zich
ook tot taak gesteld de ander te ope
nen, te activeren.
Zij heeft in haar betoog tevens de
psychiatrie op straat gebracht en daar
was wel moed voor nodig, die zij niet
uit de weg is gegaan. Haar betoog
getuigde bovendien van een grote deer
nis met de eenzamen en met allen die
ongelukkig zijn in de wereld van van
daag.
Eerst deelde ik die kritiek. Ik heb
een hekel aan conferenties waar de
deelnemers van tevoren langs partij
politieke lijnen worden geselecteerd.
Later begreep ik, dat deze conferentie
er één was in een bepaalde serie en
een bepaald karakter. Toen kwam de
zaak er anders uit te zien. Het zou niet
Paulus trad daar in een heidense
omgeving op. Moet de benadering in de
gemeenten eenzelfde karakter dra
gen?
In de Anglikaanse St. Jan’s kathe
draal in Hongkong heeft bisschop Gil
bert Baker afgelopen zondag twee
vrouwen tot priester gewijd. Afgezie-
van een geval tijdens de tweede wereld
oorlog, eveneens in Hongkong, be
schikt de Anglikaanse gemeenschap nu
voor het eerst over, in de apostolische
successie staande, vrouwelijke pries
ters.
Het Hongkongse diocesane synode
keurde maandag veertien dagen gele
den het voorstel goed tot officiële wij
ding van beide dames over te gaan.
Tijdens de besprekingen had bisschop
Baker de synode voorgehouden, dat de
geestelijkheid eeuwen lang een club
alleen voor mannen was geweest en
voorts wel iets van haar representatief
karakter had verloren.
De bisschop wees op het in deze
eeuw groeiend verlangen binnen de
kerklen) naar vrouwen in het (priester-)
ambt en zei dat de stap van het
bisdom, dat in de precaire situatie
verkeert als enige van de Chung Hua
Sheng Kung Hui (Anglikaanse kerk in
China) nog te functioneren, allereerst
was ingegeven door de pastorale noden
van de (Anglikaanse) kerk van Hong
kong.
De opmerkelijke beslissing over te
gaan tot vrouwen in het priesterambt
kreeg al in januari 1970 een grote
meerderheid van Hongkongse paro
chies, die het probleem zorgvuldig had
den bestudeerd. Het Hongkongse prin-
cipe-besluit werd ter kennis gebracht
van de bisschoppen van Zuid-Oost Azië
en van de wereldwijde Anglikaanse
raad van overleg, die op zijn vergade
ring in februari 1971 in Limoeroe,
Kenya, met kleine meerderheid uit
sprak, dat het voornemen van bisschop
Baker aanvaardbaar was.
Als u het zo vraagt, zeg ik. neen.
Waarmee ik niet bedoel dat deze kwes
ties niet brandend zijn. Maar ze zijn
symptonen van een veel dieper liggend
verschil over hoe het Woord van God
ons heden moet worden gezegd. Ik
In de zomer van 1972 zal van 22 tot
en met 29 juli voor het eerst een
experimentele vakantieweek voor wel
en niet gehandicapte jongeren van 18-
35 jaar worden gehouden, waarin de
deelnemers met en zonder lichamelijke
handicap een gelijkwaardige rol ver
vullen.
Tot nu toe was het in de vakantie
weken gebruikelijk dat niet-gehandi-
capten aanwezig waren als helpers van
de gehandicapten. In de experimentele
week zal dat anders zijn. Om te bena
drukken dat het hulpaspect niet voor
op mag staan, zal slechts een derde
van de beschikbare plaatsen aan ge
handicapten worden toebedeeld.
Het idee voor het experiment is
geboren tijdens een werkweek in het
F. D. Roosevelthuis te Doorn in de
zomer van 1971. Aan de opzet ligt de
gedachte ten grondslag dat niet-gehan-
dicapten er dikwijls veel te vlug van
uitgaan dat gehandicapten hun hulp
nodig hebben. Dat leidt er dan vaak
toe dat hulp wordt geboden op een
moment dat de gehandicapte het liever
eerst nog maar eens zelf had willen
proberen.
De maximaal zestig deelnemers aan
de week (prijs 180.- per persoon)
zullen zelf het programma samenstel
len. De organisatie is in handen van
een speciale werkgroep van wel- en
niet-gehandicapten. Nadere inlichtingen
worden verschaft door de secretaresse
van de werkgroep: mevr. T. Ketelaar-
Van de Kamp, p/a Van Nesstraat 9 te
Alphen aan de Rijn: tel. 01720-5968.
Hoe beoordeelt u de steeds zo eenzij
dige opstelling van de Wereldraad?
Zuid-Afrika wordt veroordeeld, maar
Rusland ontziet men
Dat vinden we zelf ook een heel
nare situatie. Overigens: Griekenland
ontziet men ook! Vanwaar dat verschil?
Eenvoudig omdat de Russisch-ortho-
doxe kerk zelf lid is en absoluut niet
wil, dat wij uitspraken doen. Dan ver
biedt de regering hun het lidmaat
schap. Een moeilijke zaak. Moeten we
hén de prijs laten betalen voor óns
spreken?
U bent een van de belangrijkste
Nederlandse representanten in de We
reldraad van Kerken. Vindt u niet, dat
het horizontale daar sterke invloeden
heeft. Ik denk bijvoorbeeld aan de
theologie van de revolutie, die daar
veel weerklank vindt
In de Wereldraad van Kerken vindt
altijd dat weerklank, wat er in de
kerken leeft. Wat is daar tegen? Dat
moet juist, zou ik zeggen! En de We
reldraad is geen kerk, maar een raad.
Een andere vraag is, wat de Wereld
raad nu zélf over die theologie van de
revolutie heeft gezegd. En over hori
zontaal en vertikaal. Maar dat wordt
niet gelezen. Men praat elkaar na
Inderdaad. Maqr kan men nog van
een „belijdende” kerk spreken, als de
dwaling wordt getolereerd?
Maar wat houdt u er voor een
kerkbegrip op na? Verliest de kerk
haar karakter van „kerk” als er dwa
lingen zijn? Waar zijn die niet’ Wan
neer kan een kerk dan nog „kerk van
Christus” heten? Kunt u wel de Ne
derduits Gereformeerde kerk van
Zuid-Afrika kerk van Christus noe
men, waar deze uitdrukkelijk heeft be
paald dat alleen blanken lid van deze
kerk kunnen zijn?
Dat is inderdaad de vraag, en daar
kan dan over gediscussieerd worden,
maar
Ik bedoel niet, dat ze door de week
niet handelen naar hun geloof, maar
dat ze het leven van maandag tot
zaterdag niet kunnen verbinden met
het Woord dat ze zondags horen. Ik
zag de televisie-uitzending van een bij
eenkomst die docr de Vrije Universiteit
was georganiseerd in Harderwijk. Daar
sprak een moeder die zei: „Als we
prof. Kuitert niet hadden, waren mijn
vijf zonen niet meer Gereformeerd
Ieder geslacht moet vanuit zijn eigen
wereldbeleving het Woord van God
ontdekken.
In Haarlem stelde zij ondermeer dat
het toppunt van menselijk succes ener
zijds (zoals bijvoorbeeld de landing op
de maan) geen gelijke tred heeft ge
houden met de onrust van de jeugd,
die zelfs nog onrustbarend toeneemt.
Door de eeuwen heen heeft
vrouw altijd een grote rol gespeeld
wat is in deze bijzondere tijd nu de
bijzondere positie van de vrouw? zo
vrooeg spreekster zich af.
Zij citeerde in dit verband schrijf-
kwam in de publiciteit
door het getuigenis van Prof, van Nif
trik c.s. dat in orthodoxe kringen met
zoveel instemming werd begroet.
Waarom stond uw naam niet onder dit
geschrift?
de eerste keer zijn dat de Telegraaf
ons via halve waarheden hele leugens
vertelde.
U bent
vormd!
Dr. A. de Wilde zei eens, naar
anologie van Churchill’s definitie van
de democratie als staatsvorm: „De
Hervormde Kerk is de slechtste kerk
die ik ken, met uitzondering van alle
anderen.”
Vindt u niet, dat vele theologen zich
meer richten naar de modieuze impe
ratieven van deze tijd? Dan dat ze zich
oriënteren op het heil in Jezus Chris
tus?
Daar zou ik een duidelijk onder
scheid willen maken. Er zijn theologen
die dat doen, die ik daarvan beschul
dig. In het leven Van mijn kerk kom
ik ze echter heel weinig tegen. Ik
constateer op het ogenblik wel gewel
dige aanvechtingen, vooral in de
Rooms-Katholieke kerk, maar ook in
de Hervormde Kerk. De theologen in
onze kerk moeten werken, preken,
zielszorg beoefenen, catechetiseren, in
een wereld waarin door de mensen zó
gedacht wordt, zoals u het voorstelde.
Hoe moet de theoloog zich tot deze
mensen richten? Ik denk aan de wijze
waarop Paulus in Athene optrad. Ik
geloof, dat de theoloog de dingen zó
moet brengen, dat de mensen het heil
vanuit hun eigen situatie gaan ver
staan.
Duynstee het uitdrukte, deze mensen
drukken vaak bepaalde, normale ge
voelens weg voor andere afwijkende
gevoelens.
Eenzame en onzekere mensen komen
in onze Westerse cultuur veelvuldig
voor en hun aantal neemt nog steeds
toe. Deze gefrustreerde mensen zijn niet
in staat contacten met anderen te leg
gen en missen daardoor de menselijke
vreugde, bovenal het hoogste menselijk
geluk: de liefde. Deze ongelukkige
mensen nu, die in hun gevoel van
eigenwaarde ernstig zijn gestoord,
moeten door anderen worden geholpen.
Daarnaast legde dr. Terruwe er ook de
nadruk op dat het leven als zodanig
een geschenk van god is. Volgens dr.
Terruwe moet de vrouw een belangrij
ke, onvervangbare rol vervullen in de
ze ontwikkelingsfase zowel van de
maatschappij als in de kerkelijke ver
houdingen.
Zij zegt: „praktisch elk beroep staat
tegenwoordig voor de vrouw open. Dat
is het probleem niet. Wel moet iedere
vrouw ervoor waken dat zij het beroep
kiest dat bij haar past, dat haar roe
ping is. Een beroep tevens dat de goede
sfeer in haar gezin niet verstoort.
Bevestiging is het wezen van alle
liefde, namelijk om de mens die bij
zijn geboorte „gesloten” is, open te
breken en tot een gelukkig mens te
maken. De wortel van het goede ligt in
de mens binnen het gezin. Materiële
verlangens mogen daarbij bepaald niet
prevaleren.”
Vervolg van pagina 1 Erbjj
Dergelijke „agressiefeesten” behoren
soms tot de dagelijkse aktiviteiten in
een Free School. Zodra stoom is afge
blazen zo zegt de theorie zijn
kinderen in staat hun interesse op
andere zaken te richten.
In de Free School heerst een sfeer
van volledige individuele vrijheid ieder
kind bouwt zijn eigen speel- en leer
gang, en geen volwassene dwingt hem
tot iets. Het kan voorkomen dat ie
mand pas op zijn vijftiende jaar zin
krijgt om te leren lezen hoewel de
ervaring leert dat veel kinderen uit
zichzelf op vroege leeftijd tot beheer
sing van lezen, schrijven en rekenen
komen.
Sociaal is ieder kind gebonden: de
rechten van anderen worden in een
Free School strikt gerespecteerd.
De doeleinden van de free school
worden door Neill als volgt geformu
leerd: „Het doel van het leven is:
geluk te vinden. Dat betekent: interes
sen te vinden”.
Achter deze enthousiasmerende doel
stelling staat een beweging die zich
met hand en tand verzet tegen een a-
morele technologie en een staat die
individuele vrijheden dreigt te vernie
tigen. „Kij maken geen radertjes voor
de kultuurmachine”, betitelt een free
school zijn brochure.
Het blijft de vraag of de free school,
die in navolging van Neill vasthoudt
aan de veronderstelling dat gelul, al
leen mogelijk wordt door kinderlijke
agressie, sexualiteit en emoties de vrije
loop te laten, het juiste antwoord op
de krisis is.
Deze zenuwarts kwam in 1964 in
het nieuws omdat zij toen een brochu
re het licht had doen zien, waarvan de
inhoud „opening van zaken” gaf over
aantijgingen in voorgaande jaren tegen
haar gericht, onder meer door het H.
Officie te Rome. De psychiater was
beschuldigd in veel gevallen immorele
adviezen te hebben gegeven. Dit alles
bracht haar toen in hevig conflict met
Rome.
tegen hem aan te leunen, doch zij
zoekt bevestiging.
Een vrouw kan in haar beroep pas
gelukkig zijn als ze uit roeping die
taak vervult en uit liefde voor de
mensen. Zij moet behoedster zijn van
de geopende mens in de wereld.”
En dan zo vroeg dr. Terruwe zich af:
waarom trouwt een man een vrouw?
Omdat zij hem gelukkig wil en zal
maken. De nieuwe, moderne vrouw
moet zich meer bewust worden van
haar ware natuur, enkel en alleen
afgestemd op de liefde en die zowel
schenken als ontvangen. Het is daarom
ook nodig dat de moeder haar kind
koestert met heel haar hoedende we
zen. Als het verstand begint te komen,
dan pas komt althans volgens dr. Ter
ruwe, de vader eraan te pas.
De man kent twee facetten: zijn
liefde en zijn werk. Thuis moet hij
door zijn vrouw, die hem opwacht en
hem vertroetelt, „geopend” worden. De
vrouw die zich bewust is van de di
mensie van de bevestiging tegenover
haar man en kinderen in deze verzie
kende maatschappij is dan de enige
genezingbrengende medicijn in haar
gezin en daardoor in de maatschappij.
U was gedurende vijf jaar verbon
den aan „kerk en wereld.” Onlangs
werd dit instituut sterk gekritiseerd
vanwege het mede-organiseren van
kosmo-komplot. Deelt u de kritiek?
De opslag van kernwapens op Ne
derlandse bodem,
De recente verhoging van de Neder
landse defensiebegroting,
De positie van de buitenlandse
werknemers in Nederland.
Vindt u deze vragen van principieel
gelijke aard als de kwestie die door
Van Niftrik c.s. aan de orde werden
gesteld?
sters als Simone de Beauvoir, Betty
Friedan en Helene Deutsch, die menen
dat de rol van de vrouw cultuurhisto
risch nu wel is bepaald en dat het
eindelijk tijd wordt dat zij met die
haar toebedeelde rol geen genoegen
meer neemt.
Dr. Terruwe is een fervent aanhang
ster van de theorie van prof. Buyten-
dijk die stelt dat hoewel er uiteraard
in psychisch opzicht aanzienlijke ver
schillen tussen man en vrouw zijn, een
vrouw zeker niet de mindere van de
mar is. Daarnaast mag de vrouw niet
vergeten haar vrouw-zijn uit te dragen.
Dat is namelijk de taak van de vrouw
tegenover de mens en de mensheid en
daarom is het altijd begonnen, wil een
mens gelukkig worden.
Zich nu in vogelvlucht verdiepend in
het historisch verleden van de vrouw
als zodanig, vroeg spreekster zich af of
de vrouw met de emancipatie nu ge
wonnen of verloren heeft. Want, zo
meent zij, hoe primitiever de mens,
hoe waardiger de vrouw is.
Van oudsher was het zo, dat de
vrouw thuisbleef en de man erop uit
trok. In de oercultuur bijvoorbeeld (bij
de Pygmeeën) was de vrouw gelijk
gesteld aan de man.
Hoewel er in vroeger tijden nog geen
sprake van was, vinden wij in deze tijd
het kiesrecht voor de vrouw heel ge
woon. In fascistische landen verloren
zij echter dat recht. In Rusland daar
entegen werden man en vrouw gelijk
geschakeld.
;i*C
