GODFRIED BOMANS: GEZIEN
SCHRIJVER EN HAARLEMMER
de meester van de
ernstige humor
NAPO
IJS M4ZD4
N.S.U.
Bekend door groot aantal publicaties
en optreden voor radio en televisie
DAF-NAM
AUSTIN
BOMANS,
onna
g SAAB
£3 M4ZD4
dealer voor IJmuiden. Bever
wijk e.o.
i TRIUMPH
gyy
VOLVO
RENAULT
MERCEDES - BENZ
Garage Stormvogels
Lada - Zastava - Scaldia
SKODA
Rotterdam heeft
hypermoderne
telefooncentrale
Herdenking
op televisie
8
N
AUSTIN-TRIUMPH
VAN WIJK
D ATSU N-dealer
HANOMAG
HENSCHEL
V
KOSTER’S
GARAGE BOEMERANG
HARRY OOMEN
v. d. VELDEN
SANTPOORT
VAUXHALL - BEDFORD
W. KOKS
VAN BUGNUM
9
(Van onze kunstredactie)
T elevisie-verschijning
Hoofddealer
PEUGEOT
Velserbeek
n.v.
Rustige dood
BMW
SIMCA
CITROEN
Computer belt op
TOYOTA - DEALER
KALVERSTRAAT 9
IJMUIDEN-O
Telefoon 1 48 06
automobielbedrijf
A. VAN LEEUWEN N.V.
ZENTVELD EN
VAN BREEMEN
N.V. AUTOMOBIELBEDRIJF
VAN DONGEN N.V.
Automobielbedrijf
J. GIESBERTS
W. IMMERS
Trompstraat 9-11 IJmuiden
Telefoon 1 18 48
Alleenverkoop voor
IJmuiden - Velsen - Santpoort
Automobielbedrijf Kuyt
Garage
Maarschalk
HAARLEM Godfried Jan Arnold Bomans is als journalist en proza
schrijver, maar ook door zijn optreden voor de televisie een der meest be
kende Nederlandse auteurs geworden. Reeds tijdens zijn studententijd
kreeg hij naam, onder meer door zijn humoristische toneelstuk Bloed en
liefde uit 1937. Hij studeerde rechten in Amsterdam en psychologie in Nij
megen, terwijl hij tevens werkte aan een van zijn meest bekende boeken,
Memoires van minister Pieter Bas.
Tijdens de oorlog werd hij in wijdere kring bekend door Erik, of het
klein insectenboek, dat in 1941 verscheen. Na de oorlog volgden in grote
regelmaat een groot aantal speelse verhalen, parodieën, zowel voor volwas
senen als kinderen. Hij toonde zich daarin een origineel denker, die allerlei
vraagstukken op vaak humoristische wijze benaderde.
GEBR. BEEKMAN N.V.
AUTOMOBIELBEDRIJVEN
Huygensstraat 67 - IJmuiden - tel. 11159
Tevens vestigingen
in Bloemendaal en Haarlem
Fa. FLINTERMAN
GARAGE ZONNEVELD
GEBR. NEFKENS
BOTERMARKT 1 -7 (Centrum)
TEL. 31 43 40
BEATRIXPLEIN 18 (Parkwijk)
fe /-
OPEL
Autobedrijf KONING N.V.
j
J
-
automobielbedrijf
W G TWEEHUYSEN
ADVERTENTIE
|AUTODEALERS|
Privé 2 7193
f i-UM 1*1
SfMCA
GROENEWEG 89
IJmuiden - Tel 1 02 71
Na de opnamen van de televisie-film
Bomans in Triplo werd deze foto van
hem gemaakt in Auberge d’Arent in
Breda gezeten tussen zijn zuster en
broer. De gesprekken, die hij met dit
tweetal over geloofsvragen voerde is
NIJVERHEIDSWEG 15
0 23 32 32 40
een t
gespitst sociëteitsgezelschap.
Vanavond om 8.20 uur herdenkt de
NCRV-televisie Godfried Bomans. Jan
van Hillo. de maker van het program
ma „Bomans in triplo” zal een kort in
memoriam uitspreken. Daarna wordt
een klein deel van „Bomans in triplo”
herhaald.
Het programma wordt in zijn gehele
lengte herhaald op 1 januari a.s. op
Nederland 1. Dat is de dag, waarop een
nieuw programma met Godfried Bo
mans was gepland en waarin de schrij
ver zijn visie op 1972 zou geven.
Wijkermeerweg 39 Beverwijk
Tel. 02510-2 53 91
Jan de Windstraat 2
Beverwijk - Tel 02510 - 39118
Kennemerlaan 224. IJmuiden
Tel. 0 2550 - 14324 - 16238
Dealer voor Haarlem en omgeving
IJmuiden en Velsen
r Fa.Gebr. JA K
SANTPOORT
Autobedrijven
Zentveld en Van Breemen
HAARLEM
OFFICIAL-DEALER
AUTOMOBIELBEDRIJVEN
SCHELDESTRAAT 81-83 - IJMUIDEN
TEL. 0 2550 - 1 55 65
KROMHOUTSTRAAT 62 - IJMUIDEN
TEL. 0 2550 - 1 68 01
HEERENDUINWEG - IJMUIDEN
TEL. 0 2550 - 1 39 91
WENCKEBACHSTR. 146 - VELSEN-N
TEL. 0 2510-2 34 26
TUSSENBEEKSWEG 7. IJMUIDEN-O
Telefoon 1 41 56
Dealer voor de gemeente Velsen
AUTOMOBIELBEDRIJF
Van Dalenlaan 171 - Santpoort-Z.
Telefoon 0 23 - 37 85 50
OFFICIEEL DEALER voor HAARLEM
en KENNEMERLAND
Off. dealer voor Haarlem
en omstreken
Automobielbedrijven N.V
WÜSTELAAN 99
Santpoort - Telefoon 023-378025
dealer voor de gemeente Velsen
ljfvlajmd
Parklaan 2426 - Haarlem
Telefoon 0 23 - 25 05 00
HOOFDSTRAAT 183 - SANTPOORT
Telefoon 0 23 - 37 82 30
r
WOENSDAG 22 DECEMBER 1971
Zijn belangrijkste werken waren Kop
stukken en Sprookjes uit 1947, Buitelingen
en De avonturen van Bill Clifford uit
1948. De avonturen van Pa Pinkelman in
de Volkskrant als stripverhaal en later
Tante Pollewop werden bijzonder popu
lair en zijn in 1955 tevens als boeken
verschenen. Later verschenen Nieuwe
Buitelingen, nog een sprookjesboek, vele
andere werken en tenslotte als laatste
Een Hollander ontdekt Vlaanderen.
Volgens Jan Bomans is zijn broer God
fried bezweken aan te veel inspanning.
„Mijn indruk is dat zijn reis door België
veel te vermoeiend is geweest. Daarna
ging hij naar de Rottummerplaat, en vlak
daarop weer naar een Dickensbijeenkomst
in Engeland. Hij reisde enorm veel de
laatste tijd. Na het uitkomen van zijn
laatste boek over Vlaanderen, twee weken
geleden, werd hij in Brussel gehuldigd.
Dat is hem waarschijnlijk te veel gewor
den. Toen hij thuiskwam, klapte hij in
elkaar. Een week geleden knapte hij ech
ter weer op.”
Maar gisteravond bleek de inspanning
van de laatste maanden zich toch te
wreken. Na een partijtje schaak in zijn
vereniging zei hij bij thuiskomst, om half
een, dat hij zich niet lekker voelde. Zijn
vrouw belde de huisarts, die er een hart
specialist bij haalde. Medische hulp baatte
evenwel niet meer. Godfried heeft volgens
Jan Bomans een „hele mooie, rustige dood
gehad.”
Godfried Bomans, baardig en afgemat
na zijn verblijf op Rottummerplaat in
juli van dit jaar. Naast hem Jan
Wolkers.
diepe grond van zijn geestige monolo
gen. Zij werden misleid door de eigen
schap van Bomans om iedere stunt,
iedere practical joke, iedere originele
gedachte onmiddellijk te accepteren als
achtergrond voor zijn spitse, filosofisch
doordrenkte humor. Het is niet te veel
gezegd als men beweert dat „Bomans
voor alles te porren was”, maar daarbij
moet men toch de uitzondering voor
ogen houden: Bomans was niet te por
ren om als pias op te treden, al was
hij onmiddellijk bereid om in een ge
zelschap van piassen net te doen alsof
hij van hetzelfde hout gesneden was.
Hij wist dat zijn aap altijd uit de
mouw zou komen: zijn onnavolgbare
kunst tot beheersing van zotte situaties
en overheersing ervan door de eenvoud
van zijn geestig woord, zijn gespeelde
naïviteit, zijn tot een tweede natuur
geworden afweging der tegenstellingen,
zijn gave om het komische effect te
doen oprijzen uit een ogenschijnlijk
verwarde gesprekssituatie, dat alles
bracht hem altijd boven de clowns en
de piassen uit. De door Dickens geïn
spireerde uiteenrafeling van mensen en
toestanden tot in hun eenvoudigste be
standdelen, paste Bomans toe in een
niet aan Dickens maar aan Bomans
ontleende simpelheid van formulering,
en wel op een wijze die veel imitato
ren maar geen enkele gelijke heeft
opgeleverd.
Bomans heeft geen lang ziekbed ge
had. Zijn bewonderenswaardige activi
teit en onuitputtelijke werkkracht lie
ten hem geen tijd om aan zijn rust te
denken. Zijn laatste onderneming, een
ontdekkingsreis in Vlaanderen, het
schrijven van zijn logboek daarover en
alles wat de Vlamingen hem bij deze
gelegenheid deden doen en zeggen heb
ben hem lichamelijk de genadeslag ge
geven, al zou hij bij deze opmerking
zich haasten te repliceren met de wijs
gerige terechtzetting dat ieder mens
zichzelf de genadeslag geeft, als de tijd
daartoe gekomen is.
Was zijn tijd gekomen? Godfried Bo
mans moet voor het lot een moeilijk
probleem zijn geweest. Hij was niet
een man om langzaam uit te doven,
seniel te worden, op te houden met
datgene wat hem tot Bomans heeft
gemaakt: een stijl van leven en wer
ken van deels mystieke, deels spiritue
le, deels filosofische herkomst, aan de
wereld en de mensen gepresenteerd als
een goede, milde, zonnige gave. Hij was
een man om heen te gaan met een
verrassende, overrompelende besluit
vaardigheid, zoals hij kon wegstappen
uit een gesprek waarin hij de betrek
kelijkheid van woorden met een glim
lach had onderstreept.
De wereld is armer geworden, niet
zozeer door het vertrek van een mens
tussen zovelen die sterven,-maar door
het wegvallen van een beoefenaar der
eenvoudige levenskunst, die als een
nuchter romanticus in woord en ge
schrift getuigde van die kunst waarvan
zo weinig fenomenen overblijven.
JOS LODEWIJKS
Zandvoortselaan 365, Bentveld
Telefoon 24 22 12
Dealer: Haarlem - IJmuiden - Velsen
en omstreken.
Frans Naereboutstraat 2-4
IJmuiden - Telefoon 02550-14155
Reinier Claeszenstraat hoek Wijk aan
Zeeërwee - IJmuiden-O Tel 14650
■nmii
|lmyuano|
AUTOBEDRIJF
Leidsevaart 442, Tel. 24 44 44. Haarlem
ROTTERDAM. Rotterdam heeft de
eerste door een computer bestuurde tele-
foonverkeerscentrale ter wereld. Dit zei
de adjunct-directeur van de Zweedse le
verancier Ericsson Telephone Company in
Nederland, ir. A. G. C. van Bruggen,
vandaag bij de opening van deze nieuwe
centrale. Met deze apparatuur, die 12
miljoen gulden heeft gekost is de capaci
teit in -het Rotterdamse telefoondistrict
sterk vergroot. Het telefonisch verkeer
wordt erdoor versneld.
Het optreden van Godfried Bomans be
perkte zich niet tot het schrijven. Wel
licht is hij door zijn vele optreden voor
de televisie nog meer bekend geworden.
Hij deed dat in een eigen stijl, die aan
vankelijk opviel in de bekende serie Hou
je aan je woord, het quasi-litteraire forum
met Karel Jonckheere, Victor van Vries
land en andere bekende schrijvers. Daar
na voerde hij vele gesprekken voor de
televisie, met als hoogtepunt die met zijn
broer en zuster, beiden kloosterlingen. Het
gesprek kwam dit jaar in boekvorm uit.
Voor televisiereportages maakte hij rei
zen naar emigratielanden als Canada en
Australië, waar hij sprak met Nederland
se emigranten en voor hen optrad. Een
van zijn laatste activiteiten voor de tele
visie, behalve zijn gesprekken met beken
de Nederlanders, was zijn verblijf van een
week op Rottummerplaat, om daar het
leven van een Robinson Crusoë te leiden,
zoals zijn collega Jan Wolkers dat daarna
deed.
Godfried Bomans was boven alles een
groot bewonderaar van de Engelse schrij
ver Charles Dickens. Hij was lid van de
Engelse Dickens Society en voorzitter van
de Nederlandse afdeling daarvan. Hij be
woog zich overigens meer op verenigings-
gebied eerst als voorzitter en later als lid
van de bekende Haarlemse kunstenaarsso
ciëteit Teisterbant.
Hij was namelijk een echte Haarlemse
figuur, die kort na zijn geboorte op 2
maart 1913 in Den Haag met zijn familie
naar Haarlem verhuisde. Voor zijn stu
dententijd in Amsterdam was hij leerling
van het lyceum Sanctissimae Trinitatis in
Haarlem.
In 1968 werd Bomans benoemd tot rid
der in de orde van Oranje Nassau. Hij
kreeg deze koninklijke onderscheiding uit
handen van Bloemendaals burgemeester
dr Peereboom Voller.
AUTOMOBIELBEDRIJF
De nieuwe centrale is berekend op de
snel kiezende druktoets-telefoon, die in de
komende jaren de kiesschijf toestellen gaat
vervangen.
Dergelijke centrales komen als in
Utrecht-Óvervecht, Wormerveer en Die
men aan de beurt.
De centrale in Rotterdam is een knoop
punt voor nationale en internationale ver
bindingen. Zij bestaat uit drie delen: twee
computers, waarbij de tweede als reserve
geldt en een derde computer die de ande
re twee controleert.
De Rotterdamse computercentrale kan
een half miljoen nationale en internatio
nale gesprekken per etmaal verwerken.
Het aantal in- en uitgaande lijnen, nu
4800 wordt 60.000.
Nieuwe districtscentrales zijn noodzake
lijk daar het interlokale verkeer elke
zeven jaar verdubbelt en het internatio
nale verkeer elke vijf jaar.
Het Zweedse bedrijf, dat in 1923 even
eens in Rotterdam de eerste telefooncen
trale bouwde, heeft berekend dat met de
nieuwe centrale ongeveer 1500 telefonis
tes voor het internationale verkeer wor
den uitgespaard.
GODFRIED BOMANS OVERLEDEN.
Het is een bijna absurde tijding, die
vreselijk dissoneert met de gewoonte-
verwachting. Het is nauwelijks te gelo
ven dat deze ietwat raadselachtige hu
morist, deze meester van het geschre
ven en gesproken woord voorgoed zal
zwijgen en niet meer in de boekwin
kels, op de televisieschermen en in de
radio zijn spitse, kwasi-aarzelende filo
sofie zal uitschenken, zoals hij dat
sinds jaar en dag met weloverwogen
regelmaat en overvloed gedaan heeft.
Bomans was een auteur, maar hij
was veel meer dan dat. Veel van wat
hij schreef, werd uitgesproken voordat
het gedrukt werd, want hij was er niet
de man naar om in zijn rustig huis
met de bossen van Bloemendaal rond
om teruggetrokken te zitten schrijven
om de rest aan zijn uitgevers over te
laten. Wat hij schreef, zei hij ook en
hij zei het niet alleen in de enscene
ring van de ethermedia, die hem de
laatste jaren vrijwel geheel in be
slag namen, maar bij toevallige ont
moetingen en bij alle gelegenheden
waar mensen bijeen waren en waar hij
vorsend en als een voorzichtige bij
ziende binnenkwam, de hand aan de
bril, met de stap van een woestijnno-
made, maar boordevol van die kant en
klaar geslepen opmerkingen over de
gewoonste en gecompliceerdste dingen.
Wat heeft hij geschreven en gedaan?
Het is niet doenlijk daar een enigszins
volledige opsomming van te geven, en
zelfs zo’n opsomming zou weinig of
niets verduidelijken ten aanzien van de
plaats die Godfried Bomans zich in de
Nederlandse samenleving veroverd
heeft. Het was geen plaats tussen de
rijen boeken in de bibliotheken, maar
een plaats in de huiskamers en zelfs
aan tafel. Zijn stijl, zijn humor, zijn
stem, zijn manieren, zijn denken en
spreken en zelfs zijn haardos deden in
een feilloos samenspel mee om de Bo
mans te doen leven zoals bijna ieder
een hem heeft leren kennen.
Zo’n plaats als Bomans in Nederland
kreeg, verovert men niet met schrij
ven, maar evenmin met praten. Er zijn
maar weinig mensen die alle talenten
meekrijgen om het zó ver te brengen
dat zij op alle denkbare niveaus geres
pecteerd en vereerd worden. In litte
raire kringen was Bomans kind aan
huis door zijn enkele maar dan ook
onvergankelijk goed geschreven speci
mina van litteratuur, in kringen van
de belletrie, het amusement en de
journalistiek bewoog hij zich even ge
makkelijk als in de oubollige sfeer van
gezellig café of een op bon mots
Het is de grote verdienste van Bo
mans geweest dat hij heeft kunnen
voorkomen, te worden gebruikt als
clown, ofschoon daarmee niets ten na
dele van clowns gezegd wil zijn. Zijn
humor was altijd van de beste kwali
teit, maar hij liet niet toe dat ermee
gemarchandeerd werd als publieke
vermakelijkheid. Degenen die probeer
den hem tot nar te promoveren, misten
te enen male het goede begrip voor de
OVERVEEN
boekvorm verschenen.
voor uw reparaties
AUTOMOBIELBEDRIJF
official
dealer
tel
tel
I 51 41*
I 10 01
Bloemslraat
Showt oom
SHOWROOM Van Dalenlaan 388
SERVICE Hoofdstraat 262
Telefoon 0 23 - 37 52 41
VOOR IJMUIDEN
EN OMSTREKEN
AUTOMOBIELBEDRIJF
TEL. 0 23 - 32 62 50
Jan de Windstraat 2 - Beverwijk
Telefoon 0 2510 - 3 91 18
Kennemerlaan 224 - IJmuiden
Telefoon 0 2550 1 43 23
Simca-dealer voor Velsen. Beverwijk
Heemskerk en omstreken
dealer voor Santpoort
Bloemendaal en Overveen
Min. van Houtenlaan 10 - Velsen-Z.
Tel. 16245 t.o. sportpark Schoonenberg
MIDDENHAVENSTR hoek Dokweg
Telefoon 1 02 44 -1 34 40 (0 2550)
F Hoofdstraat 189
Tel 0 23 37 83 45
F Uw dealer vooi
toyotaA
34 IJmuiden
Vechtstraat 2
voor de eem Velsen. Driehuis en
Santpoort
's-Gravenlust 37, Velsen-Zuid
Tel 02550-13811 bij Brandweerkazerne
voor betrouwbare occasions
met BOVAG-certificaten
voor levering nieuwe auto’s
(elk merk)
HOOFDAGENT
voor Haarlem e.o
Zijlweg 242 - Haarlem - Tel. 32 63 40