HONDERD PROCENT” „DE HELE AVOND VOOR wijzer Hans Vonk leidt NPO FILMS Haarlem Twee jazzavonden Thriller in Haarlem in met prijswinnaars Globe met Filantroop Velsen Bloemendaal Satire Cabaret De Waag Hoofddorps koor 40 IJmuiden in Amati in Widoivserie ViooPduo 11 10 DONDERDAG 20 JANUARI 1972 Mephisto Waltz King Kong ontsnapt Overige films 1I ‘£3 r- Onder redactie van Charles Boost Verbazingwekkend weinig. Dat klinkt wat autoritair. J. HEYER Wat wilde u dan doen? HESSEL v. d. WAL HANS DULFER individualiteit”. GIJS HENDRIKS Vonk, die en UIT Wat is de voorwaarde daar toe? „Dat is kunstmuziek gewor den in de loop der eeuwen”. En u vindt, dat het dat moet blijven? Is het werken met kleine en sembles niet prettiger? Ziet u de ondergang van het symfonieorkest nabij? „Nee helemaal niet. Dat wordt nu al tien jaar lang voorspeld, maar ik geloof er niets van. De behoefte aan concerten zal gro ter worden; de mensen krijgen steeds meer vrije tijd. Natuur lijk, het is een 19e eeuwse in stelling, maar ik zie niet in waarom dat nog niet een paar eeuwen vol te houden is.” Om nog even op die vijf jaar jazz terug te komen. Waarom bent u er mee gestopt? IN TRESLONG te Hillegom wordt dinsdag 25 januari het blijspel „Hartenvrouw” gespeeld met in de voornaamste rollen Mar ja Habraken, Maxim Hamel en Ton Lensink. Aanvang 8 uur. zou moe Hans Vonk repeteert met het NPO. IN CINEMA PALACE draait nog een week de nieuwste James Bond-film „Dia monds are forever”. In de nachtvoorstel- ling een Italiaanse western „The big gun down’’. „Ja ik geloof van wel. Zeker als je ziet hoe ze zich er in gooien. Er zijn er wel, die den ken: ik strijk mijn noten wel en verder bemoei ik me ner gens mee. Maar dat kan niet. Het is een voorwaarde, dat ze zich voor 100 percent erin gooi en en dan de héle avond „Je hebt moderne partituren, waar wordt gevraagd dat de musici bijvoorbeeld tien maten improviseren. Nee, het wordt weinig op de conservatoria ge geven. Maar het is goed voor jezelf om eens los te komen van je noten.” Kunt u een concert zien als vorm van theater? Wanneer is een concert ge slaagd? V bent er op tegen dat men praat tijdens een concert? „Het hangt van de muziek af. Bij een stuk van Webern asje blieft niet. Daar zijn toch al zo weinig noten in”. Maar bij onderhoudende ba rokmuziek? Wat probeert u om een heel orkest tot één bepaalde over tuiging te brengen, van waaruit gemusiceerd wordt. Ik kan me voorstellen dat niet alle musici er voor voelen iets hedendaags te spelen „Ik probeer ze te overtuigen door mijn eigen ernst en instel ling dat het eerlijke muziek is. Ik ga geen preken houden en ga niet in op flauwe kul” „Je staat er toch eenmaal. Als je niet autoritair bent, ik moet zeggen als je je niet auto ritair gedraagt, dan kun je geen orkest leiden. Ik ben helemaal niet autoritair. In een klas met kinderen kan ik absoluut geen orde houden. Maar in een or kest zijn we volwassen mensen onder elkaar. Men moet zich zelf serieus nemen”. DAT KING KONG een wat buiten proporties gegroeide aap is die het echter goed meent met de mensen en telkens alleen maar verkeerd begrepen wordt, is nu langzamerhand, na het terugzien van het origineel en van de talrijke hiervan afgeleide sensatiefilms, iedereen wel dui delijk. Het blijkt nog eens ten overvloede uit de Japanse film „King-Kong ontsnapt” die begint met het eiland, waarop de reuzenaap van alle emoties uit vroegere avonturen uitrust tot er een onderzeeër van de V.N. aanlegt en de driekoppige bemanning aan land gaat. Eerst stoeit K.K. wat met de verpleegster Susan, maar hij doet haar geen kwaad en laat haar zonder kleerscheuren weer vrij. Maar dan gaat een duistere Mr. Who zich met de zaken bemoeien. Hij wil in opdracht van een niet nader genoemde mogendheid (die in ieder geval Japan en het Westen weinig goed gezins is) nucleai re stof weghalen van onder het Noord- pool-ijs, waar het ligt opgeslagen. Daartoe en dat ligt wel voor de hand heeft hij een kunstaap geconstrueerd en als deze een mislukking blijkt, laat hij zijn misdadige blikken vallen op King Kong die hij onder hypnose hoopt te brengen. Maar King Kong heeft de opzet beter door dan de V.N.-bemanning. Hij reist af naar Tokio, heeft daar een ge vecht met zijn geconstrueerde alter ego en rekent op zijn eenvoudige manier af met Mr. Who en diens kornuiten. Regisseur is Ishiro Honda, maar in de eerste plaats dient de naam van Eiji Tsiburaya genoemd te worden die voor de vaak verbluffende trucage heeft gezorgd, waardoor het geheel toch een spannend schouwspel wordt. Studio prolongeert „Le souffle au coeur”, terwijl daar ’s middags een reportage draait over het koninklijk bezoek aan In donesië „Naar de gordel van smaragd”. Voor de kinderen in Cinema Palace za terdagmiddag het sprookje „In het paleis van de waterkoning’’. In de nachtvoorstel- ling van Frans Hals Jeanne Moreau in een western „Monte Walsh”. na gesproken, hoor. Ik ben er mee gestopt. En het komt nooit meer terug. Ja, dat weet ik zeker. Het heeft iets met mijn jeugd te maken. Het heeft me geholpen me vrijer te voelen. Je leert improviseren.” Kunt u dat gebruiken bij wat u nu doet? EEN ONGENEESLIJK zieke concert pianist Duncan Ely (Curt Jurgens) met een incestueuze belangstelling voor zijn dochter Roxanne (Barbara Parkins uit „Peyton Place”) neemt met behulp van duivelse machten bezit van de jeugdige, door hem vermoorde collega Alan Alda om zodoende voort te blijven leven in diens gedaante. Alan’s vrouw Paula (Jac queline Bisset) krijgt voorlopig zonder iets te merken op die manier een nieuwe echtgenoot en als zij doorkrijgt in welk duivels spel zij betrokken is, gaat zij Ely-Alda met dezelfde wapenen te lijf. Ook zij sluit een pact met de duivel, vermoordt Ely’s dochter en betrekt het lichaam van Roxanne, waarna zij met het uiterlijk van Barbara Parkins terugkeert bij haar vader die het uiterlijk heeft van haar echtgenoot. Het klinkt allemaal wat ingewikkeld, maar met enige fantasie is de griezelfilm van regisseur Paul Wend- kos toch best wel te volgen, al moet men zich wel voortdurend afvragen wie, wie is en wie zich achter het uiterlijk van de ander verscholen heeft. Een criticus heeft „The Mephisto waltz” spottenderwijs „Rosemary’s kleindochter” genoemd en met de film van Polanski, waarop gezinspeeld wordt heeft de Dui velse wals met zijn bovennatuurlijke bondgenootschappen en occulte vrijetijds bestedingen dan ook wel iets gemeen. In ieder geval is het een spannend geheel voor liefhebbers van het „horror”-genre die door regisseur Wendkos als volwaar dig worden beschouwd, want hij heeft een hoop vakmanschap en camera trucjes in zijn film verwerkt die er dan ook in de meest letterlijke zin fantastisch is gaan uitzien. In Roxy gaat een oud-romeins spektakel „Opstand der legioenen” met veel onrecht en warrige gevechten van gespierde man nen in korte tunieken. In de nachtvoorstel- lingen van Roxy een kijkje in de rosse buurt van Hamburg „24 uur in Sankt Pauli”. ZONDAGAVOND KAN men in de Haar lemse schouwburg griezelen bij de thriller „Wachten tot het donker is” van Frederick Kott. Het is een zogeheten vrije produktie, die wordt gespeeld in regie van Luc Lutz. Het stuk gaat over een blind meisje, dat ongewild en zonder dat zij het merkt in de perikelen van een gangsterbende terecht komt De gangsters staan het meisje naar het leven maar zij gebruikt haar handicap en intelligente om een vrijwel zekere moordaanslag af te wenden Het gegeven is enige jaren geleden verfilmd waarbij Audrey Hepburn het meiste speelde Dat gebeurt op het tonvel doo' Simoru Roos- kens. De gangsters worder gespeeld door Jan Blaaser, John Leddy en Ton Vos. De debutante Mar ja Lieuwen speelt een buur meisje. „Zo goed en eerlijk mogelijk muziek maken. Zo stijlvol mo gelijk; ik bedoel daarmee in de stijl van de tijd waarin die muziek geschreven is. Nee, niet in mijn eigen stijl. Ik stel mij zelf in de laatste plaats”, zegt Vonk. Maar hij geeft toe, dat vele dirigenten dat van zich zelf zeggen en dat er toch heel verschillende muziek gemaakt wordt. Zodat je toch moet aan nemen dat je er iets van je zelf in legt. Furtwangler zeer bewondert, is gevraagd twee opera's te leiden in het komend seizoen’ „Na bucco” van Verdi en een opera van Haydn; verder leidt hij het Radio Blazersensemble en geeft hij les in de orkestklas van het A’dams conservatorium. Wordt hij er niet moe van, zoveel verschillend werk? „Er is veel meer inspraak mogelijk. Er is veel meer tijd om problemen uit te praten, zodat iedereen voor 100 percent happy is. Er is veel meer per soonlijk contact mogeliik en dat kan enorme voordelen heb ben. Hoe groter het orkest, hoe massaler het wordt.” OOK HOOFDDORP heeft een mannenkoor, dat „Zang en Vriendschap” heet. Het viert zaterdagavond 22 januari het veertigjarig bestaan met een feestelijk concert. Erevoorzitter Ab Smit schrijft in het pro grammaboekje: „Al mag er in die afgelopen 40 jaar heel veel veranderd zijn één belangrijk feit is als een rots in de bran ding blijven staan en dat is de kameraadschappelijke geest, die altijd in ons koor heeft ge heerst” Waaraan voorzitter H. Buis „met gepaste trots” toe voegt: „De naam „Zang en Vriendschap is dan ook door de oprichters goed gekozen”. EEN SATIRE OP William Shakespeare’s overbekende Ro meo en Julia is vrijdagavond 21 januari om helf negen te zien in het Beverwijkse Micro-theater, waar dan de Amerikaanse film „The secret life of Romeo and Juliet’’ gedraaid wordt. De rol prent werpt een geheel ander licht op de liefdesgeschiedenis, dan Shakespeare. „Dat gebeurde op het mo ment dat de free jazz kwam, het moment dat men de ak koordenschema’s los heeft gela ten. Toen bleken mensen, die vroeger helemaal niet méé konden komen, plotseling free jazz te speten. Ze deden maar wat. En het publiek was even enthousiast. De goeden niet te „Dan is er iets gebeurd. Ik streef niet naar perfectie; je probeert het natuurlijk wel. Maar een concert is geslaagd als het publiek gevoeld heeft dat er muziek gemaakt is, dat er niet geslapen is”. De formatie, waarmee Gijs Hendriks vrijdagavond speelt, bestaat uit Rein de Graaf, Henk Haverkamp en Ruud Pronk. Het concert begint om half negen. IN DE HAARLEMSE Jazz club, Groot Heiligland 47 in Haarlem geeft het Hans Dulfer Trio een concert. Dulfer, die een van de winnaars van de Wessel Heken-trofee is kreeg bekend heid door de concerten die hij in Paradiso in Amsterdam or ganiseert Hij is een tenor saxofonist met naar kenners zeggen een heel eigen geluid. Hij wordt begeleid door Arjan Gorter bas en Martin van Duin hoven drums. Morgenavond. HET AMATI-kwartet geeft vrijdagavond 21 januari om acht uur een kamerconcert in het noordelijk Koetshuis van het landgoed Beeckestijn aan de Rijksweg in Velsen-Zuid. Het kwartet, dat bestaat uit de vio listen Jacques Holtman, Richard Kilmer en Ton Wilmes en de cellist Ben de Ligt, speelt werk van Haydn, Bela Bartók en Maurice Ravel. Het concert wordt georganiseerd door de Velser Kunstkring Voor Allen. Het Amatikwartet De Engelse regisseur Adrian Brine heeft het stuk geregis seerd als een comedie, met veel lachertjes en af en toe een ern stige scène, maar hij heeft niet diep genoeg gegraven om de spirituele kern van het stuk bloot te leggen en voor de toe schouwer zichtbaar althans voelbaar te maken. De op voering draait om de vertolking van de titelrol door Siem Vroom en die is op zichzelf zeer zeker de moeite waard. Het spel van Vroom is een fijn-geschakeerde mengeling van lichte, ironische humor en gedempte ernst, waar uit wel een beeld ontstaat van de tragi-komische figuur, die Hampton heeft getekend”. Al dus Simon Koster. DE TONEELGROEP Globe speelt maandagavond in de Vel- sense schouwburg „De filan troop” van de Engelse schryver Christopher Hampton, een „stuk dat eigenlijk gericht is tegen een samenleving als de onze waarin geen plaats voor tolerante, zachtmoedige, niet-vechtlustige mensen”, aldus onze toneelcri ticus Simon Koster. HET CABARETTHEATER Haarloheim heeft zop de zater dagen 22 en 29 januari een cabaretier die nog niet eerder hier optrad: Hessel van der Wal. Begeleid door Henk Alke- ma brengt hij voor het over grote deel eigen liedjes. Een tekst is van een ander, Jan Boerstoel. Van der Wal bracht zijn programma, dat „De heren worden bedankt” heet, eerder in gerenommeerde cabaretthea ters Pepijn en Lurelei, alsook in Diligentia en de Doelen in Rot terdam. Van der Wal schrijft teksten voor de KRO en heeft elke maand een programma voor de RONO, de regionale omroep in het noordoosten van het land. DIRIGENT HANS VONK (29 jaar) heeft een zware repetitie met het Noordhollands Phil- harmonisch Orkest achter de rug, als we praten aan het pluche in café Keyzer naast het Amsterdams Concertgebouw. Het orkest speelt vrijdagavond in Haarlem „De vier jaargetij den” van Vivaldi, de „Suite provengale” van Milhaud, het vioolconcert dat Jan van Vlij men voor Theo Olof de solist van de avond) schreef en de „Symfonie in drie delen” van Strawinsky. De muziek is nieuw voor het orkest en een werk als dat van Van Vlij men zeer gecompliceerd van structuur. Het kost Vonk moeite uit te leggen waarom het gecompliceerd is en kan niet voorspellen of het goed zal worden. „Voldoende repetitietijd. Ik heb nu, bij het NPO, niet te klagen: zeven repetities Het gemiddelde is vier, maar dat vind ik te weinig”. DE WAAG IN HAARLEM ontvangt vrijdagavond een Vlaamse jongen van 20, luiste rend naar de voornaam Koen. Hij zingt het Vlaamse lied, maar ook Engelse folk en blues. Hij zwierf de halve we reld door van Noorwegen tot Biafra en zong in België, Duits land en Frankrijk. De opbrengst van zijn optreden is voor Rea- lease. „Dat weet ik nooit”, zegt de consciëntieus antwoordende Vonk, „Het hangt van de avond af. Dat is juist het leuke van concerten; je weet het nooit tevoren of het goed wordt”. ZATERDAGAVOND komt Mark, in de Waag eerder ge weest met ene Dan. Mark komt uit het Amerikaanse Colorado, zit al tien jaar op de folkscene, werkte met bluegrassblues- en jugbandgroepen, maar treedt nu in z’n eentje op. Hij zingt van alles wat. WAAROM SOLLICITEERT Hans Vonk niet naar de functie van vaste dirigent voor drie of vijf jaar bij het NPO? Het bestuur heeft vier buitenlan ders op het oog. Het heeft erbij verteld dat er één Nederlander was, maar dat die niet wilde. Dat is Vonk natuurlijk. „Laat ik vooropstellen dat ik het NPO heel goed vind. Iede re keer als ik er voor sta vind ik dar het beter is geworden. Dat is geen vleierij. Er is een heel goede sfeer. Ze werken zeer consciëntieus en reageren snel en ad rem. Je zou dus zeg gen: je bent gek als je het niet deed. Maar ik wil de eerstko mende jaren bij zoveel moge lijk ensembles werken om zo veel mogelijk ervaring op te doen en een zo groot mogelijk repertoire op te bouwen Ik zit voor de komende jaren vrij vol. Ik hoop wel eens bij één orkest terecht te komen. Nee nooit voor het teven. Contracten voor drie of vijf jaar zijn veel beter voor beide partijen”. Klemperer HET CHRISTELIJK mannen koor IJmuiden geeft vrijdag 21 januari een concert in de Ne derlands Hervormde kerk aan de Kanaalstraat. Niemand min der dan de organist Piet van Egmond begeleidt het koor en speelt ook alleen. De sopraan Ursula van ’t Wout-Stamm zingt alleen en met het koor enige solopartijen. Het koor, dat on der leiding staat van Geert de Boer zingt werk van Mozart. Andriessen, Ceccherini en semeyer. ZONDAGAVOND TREEDT Jan van der Wal op, van wie op dit moment niet meer bekend is dan dat hij zal zingen. Wie verwacht anders. Van die oprichters zullen de heren Kort en Duizer het feest van het koor, dat zestig leden telt en vroeger gedirigeerd werd door Gerard de Barbanson en thans wordt gedirigeerd door Marinus Metz kunnen mee maken Men brengt een geva rieerd programma. Het koor zingt religieuze liederen van een Bach-hymne tol negro spirituals van volksliederen tot operakoren (uit Der fllegende Hollander en Faust) Met Aals- meers Harmonie, die aan een flink deel van het programma meewerkt, voert men ook het fameuze „Op een Perzische markt” van Ketèlbey uit. De hoofdpersoon van het stuk is Philip, een docent aan een universiteit. Hij wil vriendelijk zijn voor iedereen, niemand pijn doen of ook maar teleurstellen, en begrijpt niet dat hij daar door voortdurend misverstan den veroorzaakt, waarvan hij uiteindelijk zelf altijd het slachtoffer wordt De schrijver demonstreert dat aan de hand van een hele reeks voorvallen: Philip drijft een jonge toneel schrijver tot wanhoop (en dan bij ongeluk tot zelfmoord) door hem zó te prijzen dat het erger klinkt dan eerlijke kritiek; hij maakt zich belachelijk door de walglijk grove conversatie van een arrogante auteur, die op bezoek komt, nog te willen goedpraten; hij beledigt zowel zijn verloofde als een nymfo- mane studente door alleen uit vriendelijkheid en angst om te kwetsen tegenover allebei de verkeerde houding aan te ne men. Het resultaat is dat ieder een hem in de steek laat omdat hij weliswaar van de mensen houdt maar met zo weinig inzet van eigen persoonlijkheid dat de mensen niet van hém houden. LEUK IS ANDERS heet het programma van een cabaret groepje van vier personen, dat vrijdag 21 januari zijn opwach ting maakt in het kasteel As- sumburg te Heemskerk, waar het optreedt in de serie „Wij op vrijdag”. De mannelijke medewerkers, Jacques Vriens, Sietze Dolstra en pianist-componist Jan Gouw, alle drie onderwijzer, beginnen hun samenwerking in de kleinkunst destijds als kweekschoolstudenten. De eer ste tijd mikten zij in hoofdzaak op louter vriendelijk amuse ment, doch vooral door invloed van de muzikale begeleider werd enkele jaren geleden de koers verlegd naar meer geëngageerd cabaret, waardoor volgens de cabaretiers een programma is ontstaan dat een wisselwerking biedt van kolderieke humor en duidelijk engagement. Debutante bij het gezelschap is Els Prinsen, vijfentwintig jaar en in 1965 winnares van de trofee „De broodplank” op het cabaretconcours van mid delbare scholen „Broodje Caba ret” in Amsterdam. Haar optre den tijdens „Camaretten”, vorig jaar in Delft, werd vrijwel unaniem geprezen als uniek en talentvol. Het optreden in kasteel As- sumburg begint vrijdagavond om half negen. „Nee, helemaal niet. Integen deel. Ik zou me veel meer moe voelen als ik iedere dag naar hetzelfde orkest zou moeten. En zij zouden moe van mij worden.” GIJS HENDRIKS, de winnaar dit jaar van de Wessel Ilcken- prijs, speelt vrijdag 21 januari in de Progress-sociëteit, Con- stantijn Huyghensstraat 97 te Heemskerk. In het jury-rapport staat dat de baritonsaxofonist Hendriks zich in verbluffend korte tijd heeft doen kennen als een uiterst veelzijdig crea tief musicus met een verras send geluid. „Hij uit zich”, al dus de jury, „op zijn eigen fijnzinnige en warme wijze als solist ook op de sopraan-, alt-, en tenorsax, klarinet en piano. Zijn compositorische kwalitei ten zijn gebleken bij zijn re cente werk voor kwintet en groot orkest. Die composities getuigen van originaliteit, scherp actueel bewustzijn en WE PRATEN OVER de vraag hoe de klassieke muziek nieuw publiek kan werven. Vonk meent dat de muziek als vak op schoten („van jongsaf aan”) meer aandacht moet krij gen en dat jeugdconcerten „geen enkele zin” hebben als muziekleraren ze niet beter in leiden. Verder meent hij dat de entourage van klassieke con certen een drempelvrees op wekken bij potentieel nieuw publiek. Daarom leidt hij graag een der concerten die het Rot terdams Philharmonisch Orkest in de hal van de Doelen gaat spelen. Tegen de formule van de Frascati-concerten, waarbij velerlei muziek door velerlei ensembles achter elkaar werd gespeeld, heeft Vonk bedenkin gen: „Dat het gratis was, is essentieel. Ik zelf was buitenge woon ongelukkig, omdat er godsliederlijk veel lawaai was. Het was een enorme keet. Dat kon niet anders want er waren duizend mensen”. „Ja eigenlijk wel. Ik ben echt geen puritein, hoor. Ik heb vijf jaar lang jazz gespeeld; beebop, een beetje Thelonious Monk. Daarbij kan wel gepraat wor den. Dat kan soms zelfs stimu leren. Maar als je wekenlang op ieder nootje hebt gevijld en je merkt dat de mensen gaan praten, dan maakt je dat hels”. Waarom vindt u dirigeren leuk? „Je bent niet belemmerd door technische problemen. Bij een viool bijvoorbeeld moet je rekening houden met de voch tigheid van de zaal en je moet de snaren stemmen. Ik heb pia no gestudeerd. Ik weet er alles van. Ik heb me altijd waanzin nig belemmerd gevoeld om dat gene te doen wat ik wilde doen DE ORGANIST THIJS Kra mer zal in de kathedraal St. Bavo een serie van drie orgel concerten geven die gewijd zijn aan werk van de Franse orga nist en componist Ch. Widor, opvolger van César Franck aan het conservatorium van Parijs. De concerten worden gegeven op de zondagen 30 januari, 20 februari en 12 maart, telkens om drie uur ’s middags. Op het eerste concert wordt de Achtste symfonie gespeeld en „Prelude et variations”. HET VIOOL SPELENDE echt paar Bouw Lemkes en Jeanne Vos geven op maandag 24 ja nuari om acht uur in de burger zaal van het gemeentehuis van Bloemendaal een recital, dat ge organiseerd wordt door Muzen Forum. Het speelt zowel oude als moderne muziek. Men begint met twee achttiende eeuwse werken van Jean Marie Leclair en Joseph Haydn en een sonate in de 31 toons-stemming van Henk Badings. Na de pauze volgt een duo van Boccherini, een sonatine van Honegger en tot slot duo’s van Bela Bartok. Expositie DE HAARLEMSE kunstenaar Jeroen ten Berge stelt zijn naar de natuur getekende werken ten toon in de galerie „Lieve Hemel, stoot je hoofd niet”, aan de Vijzelgracht 6 en 8 in Amster dam. Hij exposeert samen met de jonge Canadees Robert Clib- bon. De tentoonstelling, die vrij dagavond met country-blues wordt geopend, duurt tot 1 maart. a i f

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1972 | | pagina 11