RAAD VAN EUROPA WIL
MILIEUFUNCTIONARIS
KVP
defensie
en
Drs. Voogd: „Welvaart
deed weer
Mintoff
Israel weer
bereid tot
in Rome
moeilijk
r
Britse soldaat
omgekomen
in Ulster
Harde eisen
Amerika beraadt zich op doodstraf
tegen acht
jonge
Grieken
Al bijna 1000
doden door
griep in VS
gesprek met
Egypte
moet welzijn dienen”
Bevuiling van leefklimaat is misdaad”
TEL 023-379909
achtergrond
VELDH U IJZEN
BLOEMENDAAL
Oostduitse officier
door vluchter
MALTESE PREMIER WILDE
BOTER BIJ DE VIS
Verdachten
verklaren te
zijn gemarteld
Colombo gaat een
nieuwe Italiaanse
doodgeschoten
regering vormen
»CENT«^
HET BESTE VOOR EEN g
DE BLOCK 1
afd. centrale verwarming JÉ»
Ook Noorwegen
wil Bangladesj
erkennen
'V. U?
y
3
i:
i
zilvcrlas
HAALBARE PRIJS g
ZATERDAG 22 JANUARI 1972
(Van onze redacteur in Washington)
V olksvermaak
Over heropening
Suezkanaal
WASHINGTON Het Amerikaanse hooggerechtshof beraadt zich
voor het eerst over de afschaffing van de doodstraf, die nog steeds door
35 staten wordt gehandhaafd. De beslissing van het hof, die pas over
enkele maanden wordt verwacht, raakt de levens van 696 gevangenen
die in de meeste gevallen al sinds jaren wachten op de voltrekking van
de doodstraf, waartoe zij werden veroordeeld.
I
t
'4
voor
(Van onze redacteur in Rome)
van
laten
ADVERTENTIE
18-
Patrick Nairni van de Engelse delegatie, de Britse minister van Defensie Lord
OlMWVVVI/WVWVWWVWVWWVVVVVVWWIA/WVUtfWVlAAAAAMWWVVMVWWIA/WVWWMVWVVWVWVWVVVWWVWWWVVWVWWVWWMWWVWlAJVVWVVVfWV
DE BAKKENSPECIALIST
hiUMiAMMIAMIAAMMMIMVIAAMIMWIAfMMtflAAMAMIAAMIAAIIMMMMIM
het
ssen
aagt
De
atie
de
iden
Carrington, de Maltese premier Dom Mintoff en een niet-geïdentificeerde funk-
tionaris maken een wandelingetje tijdens een pauze in de besprekingen in Rome.
In Georgia, waar een witte elektri
sche stoel wordt gebruikt, wordt bij
deze gelegenheden een bepaald ritueel
gevolgd, waarbij de gevangenen in ge
zelschap van een geestelijke en staats-
functionarissen zijn laatste gang aflegt
op weg naar de stoel.
De route leidt door een gang, waar
de buitenlucht is te zien door een open,
afgerasterd plafond, en waar traditio
neel wordt gestopt om de terdoodver-
oordeelde een laatste blik op de hemel
te gunnen.
De meeste executies worden in Ameri
ka nu voltrokken door middel van de
elektrische stoel, of door middel van
vergassing met capsules.
zonder betekenis wanneer zij niet langer
het menselijk welzijn dienen.
Een Oostduitse soldaat die dinsdag naar
het Westen vluchtte, had gezegd dat hij
zijn commanderend officier op een pa
trouille had bevolen zijn wapen af te
geven. Toen deze daaraan geen gevolg gaf,
had hij hem in de hand geschoten en het
wapen ontnomen.
Meier is postuum onderscheiden met de
medaille van verdiensten van het Volksle
ger in goed.
t de
uitse
zoek
i het
>urg.
t het
voor
land
van
doze
iden,
al te
itoor
auit-
ada)
ndse
1000
aven
van
het
ver-
ch—
Jon-
lem-
lakte
wa-
<rte-
aan-
eerd
zijn,
igen
reid,
aar-
bij
■den
van
iken
de
Hen
die
j te
osi-
zag
k te
het
I.A.)
ter-
'ens
sen,
ven
rte-
terie
acht
„De
be-
van
een
wd”,
de
ef-
de
oet
eeds
een
zijn
.,de
ader
ven-
ioto-
be-
van
d zo
n de
iwe-
iere
men
kin-
van
niet
mr.
tie
aid
co
rners
egen
taken
werd
het
moot
fi te
sval-
die
d op
’aas-
onde
BERLIJN (ADN en DPA) „Een luite
nant van het Oostduitse Volksleger, Lutz
Meier is bij de uitoefening van ztfn func
tie op lafhartige wijze vermoord”, zo
meldt het Oostduitse persbureau ADN.
„De dader bevindt zich in de Bondsrepu
bliek”.
Het socialistische Tweede-Kamerlid drs.
J. J. Voogd heeft gezegd dat de afgevaar
digden in de Assemblee tot plieht hebben
hun regeringen en hun kiezers te overtui
gen van de grote offers die gebracht
moeten worden om een menswaardig be
staan te blijven leiden. Economische groei
en welvaart zijn belangrijk, maar zij zijn
Hongkong-griep overleden,
gezondheidsautoriteiten
maakt. In de winter van 1968-’69 stierven
27.900 mensen in Amerika aan die griep.
ATLANTA. (AFP) In Amerika zijn
deze maand al bijna duizend mensen aan
de Hongkong-griep overleden, zo hebben
de gezondheidsautoriteiten bekendge-
BELFAST. (UPI en AFP) Een
jarige Britse soldaat is gisteren in Ulster
om het leven gekomen toen langs de
grens met de Ierse republiek drie mijnen
op hetzelfde moment tot ontploffing kwa
men. De drie mijnen waren verbonden
met een kabel die naar het grondgebied
van de Ierse republiek leidde.
De Assemblee constateerde een groot
tekort aan samenwerking in Europa bij
bestrijding van milieuverontreiniging. Men
was van mening dat acties alleen effectief
kunnen zijn als de regeringen de plannen
steunen. De Westduitse staatssecretaris
ROME. (Reuter) President Leone van
Italië heeft de demissionaire premier Emi
lio Colombo gisteravond ontboden om
hem een mandaat aan te bieden om een
nieuwe regering te vormen, zo hebben
zegslieden van de president bekendge
maakt. Colombo heeft de opdracht aan
vaard.
De kwestie is bij het hof aanhangig
gemaakt door de advocaten van vier
wegens moord en verkrachtiging ter-
doodveroordeelden. De doodstraf is
voor vele Amerikanen nog steeds meer
een emotioneel dan een rationeel
vraagstuk.
Landelijke opiniepeilingen hebben in
de afgelopen jaren uitgewezen dat
voor- en tegenstanders bijna gelijkelijk
verdeeld zijn, en dat de fluctuaties in
de percentages blijkbaar samenvallen
met de mate waarin men zich bedreigd
voelt. Een Gallup-peiling in 1966 wees
bijvoorbeeld uit dat 47 percent van de
Amerikaanse bevolking tegen de dood
straf wegens moord was, maar het
meest recente onderzoek gaf weer een
percentage van 51, in een periode
waarin de misdaad in het land opzien
barende proporties bereikte.
Gezien het gewelddadige verleden en
heden van de Verenigde Staten, de
De Assemblee was tevreden over het
succes van het Europese natuurbescher-
mingsjaar. Men was van oordeel dat de
Raad van Europa een permanente cam
pagne zou moeten voeren voor de be
scherming van het milieu. In het bijzon
der zouden de activiteiten zich moeten
richten op voorlichting en het onderwijs.
Volgens een legerwoordvoerder ontston
den na de ontploffingen drie kraters (2,5
meter breed en diep) in de weg bij het
dorpje Keady. De mijnen en de kabel
zaten verstopt in een haag.
Bomaanslagen brachten gisteren ook
ernstige schade teweeg aan een café in de
stad Dungannon en een aardappel- en
graanfabriek in Belfast.
Het komende debat over de defensiebe
groting in de Tweede Kamer zal onge
twijfeld weer de scherpomlijnde scheiding
der geestente zien geven, zoals die al
sinds jaar en dag de voor- en tegenstan
ders van alsmaar meer defensiegelden te
genover elkaar heeft geplaatst. Maar wel
licht komt er uit de hoek van de K.V.P.
ditmaal wat meer steun voor de oppositie,
wanneer die zich keert tegen een traditio
neel voortgaan op de weg van verhogin
gen van de defensie-uitgaven onder het
afgesleten beginsel dat iedere cent méér
ook meer veiligheid betekent.
Om die veiligheid is het allen te doen,
alleen is er nog steeds een aanmerkelijk
verschil van mening over da vraag of een
niét kostbaarder gemaakt defensie-appa-
raat niet even grote (of kleine?) garanties
kan geven voor de Nederlandse veiligheid.
En zelfs of een goedkoper defensie mis
schien door efficiënter gebruik van de
gelden en reorganisatie van de krijgs
macht wellicht doelmatiger kan worden
in het licht van de huidige internationale
gevaren.
Deze laatste opvatting huldigt onder
meer de K.V.P.’er Van Eisen, generaal
b.d., die het weten kan maar die in de
rest van de K.V.P.-fractie niet veel gehoor
krijgt. Intussen echter is de partijvoorzit
ter De Zeeuw op andere paden geraakt
dan zijn voorganger en het is de vraag of
de opvattingen van De Zeeuw ook op het
gebied van de defensiepolitiek intussen
enige wijziging in het fractiebeleid hebben
bewerkstelligd. Die fractie zit overigens
klemvast aan het regeerakkoord en inder
tijd heeft de K.V.P. onder vriendelijke
aandrang van Steenkamp zich neergelegd
bij verhoging van de defensiegelden, om
dat Veringa zo nodig met de coalitiegeno
ten in een niet al te wankel schuitje
moest.
Dat regeerakkoord geldt nog steeds
onverkort en daarom zijn de defensiedebat-
ten opnieuw een stroming vol klippen en
verborgen rotsen voor het coalitiescheepje.
De K.V.P. zal zich gedurende deze debat
ten solidair moeten verklaren met hetgeen
bij de kabinetsvorming over defensie is
afgesproken, anders komt de verstandhou
ding in het kabinet in gevaar. Bij de
coalitiegenoten van de K.V.P. is nagenoeg
niets veranderd, wat de inzichten omtrent
Van de 696 nu op hun executie
wachtende gevangenen, bevindt het
grootste aantal zich in Califomië (103.)
Califomië vaardigde zijn assistent-ad-
vocaat-generaal Ronald M. George af
naar het hooggerechtshof om voor de
doodstraf te pleiten in één van de vier
zaken die aanhangig werden gemaakt.
George zei in zijn betoog voor het hof
dat het er niet om ging of de doodstraf
„moreel of sociaal wenselijk” was, maar
„of de ingezetenen van Califomië het
recht hebben om middels de door hen
gekozen afgevaardigden de doodstraf
uitvoerbaar te maken.
De houding van de K.V.P. in de komen
de maanden zal van groot belang zijn
voor een zinnige herordening der Neder
landse militaire aangelegenheden, een
herordening die in de eerste plaats gericht
moet blijven op verkrijging van een zo
groot mogelijke veiligheidsmarge en pas
in de tweede plaats tot bezuinigingen mag
leiden. Het woord „bezuiniging” heeft in
verband met de defensie trouwens een
beladenheid die niet bevorderlijk is voor
de goede verstandhouding. Het gaat erom
dat het geld voor defensie goed besteed
wordt niet voornamelijk om witte
voetjes te halen bij de grote bondgenoten,
maar om te zorgen dat in tijden van nood
de bestede gelden een zo groot mogelijk
effect hebben voor de veiligheid des lands.
Het is de taak van de commissie-Van
Rijckevorsel om de richtlijnen en doelein
den aan te geven die voor de doorlichting
van onze defensie noodzakelijk moeten
worden geacht. Over die richtlijnen en
doeleinden behoeft zelfs tussen kabinet en
oppositie geen verschil van mening te
bestaan, als men van beide kanten beseft
dat het om de veiligheid en niet om het
prestige gaat.
Er zou een strafwetgeving moeten ko
men voor misdaden tegen het milieu. De
bestaande wetten zouden dan alvast kun
nen worden aangepast aan de tegenwoor
dige omstandigheden.
Het executiemoratorium is niet zo
zeer het resultaat van een grotere
gevoeligheid van de betrokken staten,
maar van de talloze methodes die de
rechtspraak in de Amerikaanse staten
biedt om nieuwe uitstellen van de
executie te verkrijgen, waardoor een
groot aantal van de terdoodveroordeel-
den al jaren ni de speciale afzonde-
ringscellen heeft doorgebracht in af
wachting van een definitieve beslissing
over hun lot. Daarnaast is de executie-
pauze ook het werk van een toegewtfde
groep die zich „burgers tegen gelegali
seerde moord” noemt en die een deli
cate en intelligente campagne heeft
gevoerd.
Volkswagen-winst. Volkswagen heeft over
1971 tóch een kleine winst gemaakt. Dat
is namens de maatschappij meegedeeld.
Er zijn weliswaar minder auto’s ver
kocht, maar de maatschappij had ook
inkomsten uit schroot, zo werd gezegd.
Hoeveel winst er is, werd niet meege
deeld. In 1970 heeft Volkswagen een
nettowinst gemaakt van 190 miljoen
mark.
voorliefde voor het persoonlijk bezit
van wapens en de nog steeds grote
tegenstand tegen de invoering van zelfs
maar een wettelijke wapenregistratie,
is het niet verwonderlijk dat Amerika
een van de laatste Westerse landen is,
waar de doodstraf wordt gehandhaafd.
Na Engeland werd ook in Canada de
doodstraf afgeschaft (behalve voor het
vermoorden van een politie-agent in
functie en gevangenisbewakers), zij het
voor een proefperiode van Vijf jaar.
Toch heeft zich in de afgelopen ja
ren een tendens ontwikkeld die er op
schijnt te wijzen dat er een soort
stilzwijgend moratorium is ontstaan
ten aanzien van de voltrekking van de
doodstraffen. De laatste executie had
plaats in 1967 in Colorado, maar tege
lijkertijd bleef het aantal door recht-
bankjury’s toegemeten doodstraffen ge
durende de afgelopen tien jaar con
stant op ongeveer 100 per jaar.
lo
in,
jkt
en
•n-
al-
>or
STRAATSBURG (ANP). De Assemblee van de Raad van Europa wil
een hoog commissariaat voor het milieu instellen, dat de verschillende na
tionale activiteiten op het gebied van natuurbescherming coördineert. De
Europese Hoge Commissaris zou eveneens aan de regeringen van de lid
staten voorstellen moeten doen over de te nemen maatregelen. Dit plan zal
op de agenda worden geplaatst van ministersconferentie van de Raad begin
1973 in Wenen, die gewijd is aan de Europese milieuproblematiek.
van Binnenlandse Zaken, Dietrich Gen
scher, heeft voorgesteld een milieupolitiek
te voeren die alle Europese staten zou
omvatten.
Een Europese milieupolitiek dient vol
gens de Assemblee gericht te zijn op een
gelijktijdige strijd op alle gebieden waar
de natuurlijke omgeving wordt bedreigd.
Dit betreft zowel bestrijding van lucht
en waterverontreiniging, als lawaai en
beperking van afval door hergebruik. Bij
deze strijd zullen alle maatschappelijke
en professionele groepen betrokken moe
ten zijn, aldus de Assemblee. In het
bijzonder zal aandacht moeten worden
besteed aan het gebruik van brandstoffen
die de minste vervuiling veroorzaken. Het
is de taak van de nationale parlementen
toe te zien dat er een wetgeving tot stand
komt die voldoet aan de behoefte.
ATHENE. (Reuter en DPA) De audi-
teur-militair bij een krijgsraad in Athene
heeft tegen acht jonge Grieken gevange
nisstraffen geëist van 1 tot 11 jaar. Hij
achtte de verdachten schuldig aan het
vervaardigen en plaatsen van explosieven
in verschillende delen van de Griekse
hoofdstad.
defensie betreft. Weliswaar kan de uitslag
van de commissiestudie onder leiding van
Van Rijckevorsel, die tot een advies kan
leiden dat het mes zet in traditionele
krijgsmachtconstructies, aanleiding zijn
om de besteding van de defensiegelden
anders en met gewijzigde strategische in
zichten te doen plaatshebben. Maar een
advies tot vermindering of zelfs bevrie
zing van de begrotingscijfers voor de
komende jaren zal niemand durven ver
wachten, temeer niet omdat de kostenver
hogende factoren die het particuliere le
ven steeds duurder maken ook in het
bedrijf dat de krijgsmacht is hun rol
spelen.
De NAVO, die kan worden beschouwd
als de grote stimulator achter de omhoog
kruipende defensiekosten, heeft onder lei
ding van ex-minister Luns nóg meer
greep op de Nederlandse regering gekre
gen, al is in regeringskringen en ook bij
de K.V.P. de neiging merkbaar om niet
alles voor zoete koek te slikken wat de
heer Luns over de financiële behoeften
van de NAVO ten beste geeft.
KORROSSIEVRIJE
VRAAG VRIJBLIJVEND I» jS
OFFERTE BIJ 30
SCHOTERWEG44 TEL. 25 42 82 O
Nog lang nadat een executie in Eu
ropa niet meer werd beschouwd als
een openbaar spektakelstuk waar het
publiek voor samendromde, was de
voltrekking van een doodvonnis in
Amerika een zaak waar men voor op
de been kwam. Zo was het met het
lynchen van negers in het Zuiden, zo
was het ook nog omstreeks 1920, toen
dagbladen in Illinois hun meest be
gaafde verslaggevers naar een opkno-
ping stuurden voor een smeuïg voorpa-
ginaverhaal, geïllustreerd met foto’s.
JERUZALEM. (UPI en AFP) Israel
en de Verenigde Staten zijn het bijna
eens over hervatting van de onderhande-
lingen voor een „interim”-akkoord met
Egypte. Volgens de Israëlische radio zijn
„bevredigende” ophelderingen van de Ver
enigde Staten verkregen.
Deze zijn: de levering van militaire
vliegtuigen in redelijke aantallen en met
redelijke tussenpozen; de rol van Amerika
zal louter neutraal zijn bij de besprekin
gen en Washington zal daarbij zelf geen
voorstellen doen; de Verenigde Staten
zien kort en bondig af van het zes punten
omvattende plan van minister van Bui
tenlandse Zaken Rogers als basis voor
hun inspanningen om tot vrede in het
gebied te komen.
De Israëlische radio zei voorts dat de
resultaten van het overleg spoedig in het
kabinet zullen worden besproken.
Volgens zeer gezaghebbende kringen
zou de regering de „ophelderingen” ook al
bevredigend hebben genoemd”.
Een interim-akkoord zou in hoofdzaak
betrekking hebben op de heropening van
het Suezkanaal. Israel is tegen het plan-
Rogers omdat dat voorts een volledige
terugtrekking beoogde uit de in 1967 be
zette gebieden.
In een vraaggesprek met het blad
„Ma’Ariv” zei premier Golda Meir giste
ren dat Egypte „vredessignalen heeft ge
geven maar dat men zich daardoor niet
moet laten verblinden”.
Ook wil Dom Mintoff een eind maken
aan de Britse hegemonie over de commu
nicatiemiddelen op het eiland, zoals de
radio, de verkeerstorens van de vliegvel
den en de telefoon. De Britssen van hun
kant denken er niet aan de enorme som
men op tafel te leggen die Mintoff vraagt
als ze niet precies weten wat voor waar
ze voor hun geld krijgen. Bovendien
schijnt Mintoff het geld meteen in cori-
tanten te willen ontvangen.
De Britse onderhandelaar Lord Carring
ton vertrok gistermiddag om drie uur
naar Londen. Mintoff bleef nog in Rome
om te lunchen met de Italiaanse minister
van Buitenlandse Zaken, Moro. Naar men
aanneemt zal volgende week een nieuwe
ronde van besprekingen beginnen, hetzij
in Rome, hetzij elders.
Donderdag al bleek dat de besprekingen
niet snel tot een goed einde gebracht
zouden kunnen worden. Woensdag leek
het daar even op. In de vroege avond
werden de gesprekken onderbroken en
ging Lord Carrington de pas geopende
nieuwe Britse ambassade bekijken, in fei
te kennelijk om van daar uit met premier
Heath te overleggen. Het probleem scheen
tenslotte in mindere mate de te betalen
som te behelzen, maar het ging veel meer
om de faciliteiten die de NAVO hiervoor
terugkrijgt en de mate van exclusiviteit
die de NAVO op Malta zou genieten.
De stemming was donderdagavond ech
ter al zo bitter, dat Mintoff niet meer kon
verklaren dan dat de partijen overeenge
komen waren te proberen een overeen
komst te bereiken. De Britten betaalden
tot nu toe 5,2 miljoen pond Sterling aan
Malta. Dat was het leeuwedeel in de
gezamenlijke bijdrage van 9,5 miljoen
pond, die door de NAVO-partners betaald
werd, die nu te zamen tot 14 miljoen
pond zullen gaan. De Britten willen hun
oorspronkelijke bijdrage in dit geheel
echter niet verhogen.
Met economische hulp zou de bijdrage
totaal op 16 miljoen pond komen, terwijl
Mintoff om 18 had gevraagd.
OSLO. (UPI) Ook Noorwegen heeft
nu besloten tot erkenning van Bangladesj.
Minister van Buitenlandse Zaken Cappe-
len deelde gisteren het parlement mee dat
het een beginselbesluit was, en dat nog
geen datum voor erkenning is vastgesteld.
Zweden, Denemarken en Finland heb
ben ook al tot erkenning van de Oostben-
gaalse staat besloten.
Volgens de aankleger waren de 29-
jarige Kyriazis (huisschilder) en de 28-
jarige Valirakis (elektricien) als leiders
van de groep de voornaamste verantwoor
delijken voor de reeks van explosies tus
sen september 1969 en mei 1971. Tegen
hen eiste hij respectievelijk elf en negen
jaar. De rest hoorde straffen van 1 tot 3*/a
jaar tegen zich eisen. Het merendeel van
de beklaagden zou lid zijn van de Panhel-
lenistische Bevrijdingsbeweging van de in
het buitenland verblijvende oud-minister
Andreas Papandreoe.
Vijf verdachten zouden een bekentenis
hebben afgelegd. Drie van hen, onder wie
de twee leiders, verklaarden dat zij tij
dens de ondervraging zijn gemarteld.
ROME. De conferentie over de toe
komstige Britse aanwezigheid op Malta is
gistermiddag in Rome voorlopig vastgelo
pen. De Maltese premier Dom Mintoff
had zich de gehele ochtend een grilliger
onderhandelaar dan ooit getoond en de
Britten waren geïrriteerd geraakt. Mintoff
is er duidelijk op uit de huur voor de
bases en installaties op te strijken en
tegelijkertijd zich het recht voor te be
houden op die bases ook schepen
andere nationaliteiten dan alleen die van
de NAVO-landen toe te laten met
name natuurlijk de Russen.
Volgens de Nederlandse afgevaardigde
zijn er enkele oorzaken te noemen voor
de huidige bedreiging van het milieu. Dit
zijn onder meer gebrek aan moed om aan
milieubescherming de hoogste prioriteit te
geven vanwege commerciële belangen en
gebrek aan belangstelling voor de be
scherming van het milieu. Degenen die
opkomen voor natuurbehoud worden al
gauw als hobbyisten gezien die de econo
mische en technische vooruitgang in de
weg staan, aldus drs. Voogd.
De Assemblee was van mening dat
milieuverontreiniging als een misdaad
moet worden beschouwd. Waterverontrei
niging met zeer giftige stoffen is schade
lijker voor de samenleving dan een bank
overval.
t