VERSCHIL VAN MENING
Moskou erkent
Bangladesj
Weinig aandacht voor nazi-processen
Betogingen
Egypte
verboden
OVER „CONCORDE”
Verdeeldheid in Raad van Europa
Pompidou met
tomaat
bekogeld
Begrafenis Deense koning
CDU verwerpt
Nieuwe rellen
in Madrid
in
verdrag met
Moskou
KAMPERMAN
Israels moeilijke diplomatie
SZ
ANTIEK
Japanse militair
hield zich op
Guam 27 jaar
verborgen
Sjeik van Sjarjah
doodgeschoten
MM
3
BONTSPECIAHSTEN
Het wapen van Enkhuizen
Jansstraat 5
Haarlem
DINSDAG 25 JANUARI 1972
Knallen
Huidkanker
Wiesenthal
Niet afgesloten
Weinig aandacht
Gemmeker
(Van onze redacteur in Bonn)
BONN Duitse communisten, voor de oorlog gevlucht naar Neder
land en België, werden in de jaren 1940-1941 door Hitlers rechters zwaar
gestraft voor politieke activiteiten die vaak geen enkele betekenis had
den. Eén van de aanklagers in de processen tegen zulke tegenstanders
van het Hitler-regime was Hubert Schrabbers. In de Bondsrepubliek is
hij nu president van het bondsbureau voor bescherming van de grond
wet, leider dus van de instantie die waakt over de grondrechten van de
democratie.
r,
e
3
Op onze bestaande
collectie exclusieve
bontmantels
en
bontartikelen
geven wij
15% korting
(Uitgezonderd de nieuwste modellen) S
'P
MVWVWWVVWWVWVVWVIAfUWWAAAAAIVVIAfVVVVWVVVW^
B
n
e
ADVERTENTIE
fWVWWWWVVVWVVUWVVWVWVIfVWVIfWWlfVVtfVWWVIfifVVlflIWllWIMlIlIlfinfWWWWWVlAfVWlAflIVW^
ADVERTENTIE
bfWWWVWWWIiMWWWWWWVWWWWWWWVWVWWWWWVWWVWWVWWVWlfWWVWVVWW'lfWWS I
r
i-
e
s
Ook sluiten zij de mogelijkheid niet uit
dat het stikstofoxyde het ozon zal vernie-
Düssel-
hij mij
naar de
tigen dat de gevaarlijke ultraviolette stra
ling van de zon tegenhoudt, en dat ten
gevolge daarvan meer mensen aan huid
kanker zullen gaan lijden.
Enkele van Ruslands bondgenoten zoals
Oost-Duitsland, Polen en Bulgarije hadden
TOKIO. (Reuter) Op het eiland
Guam is een Japanse sergeant gevon
den, die zich 27 jaar in het oerwoud
verborgen heeft gehouden. De 57-jarige
Sjoitsji Jokoi werd in uitgeputte toe
stand bij een rivier aangetroffen.
De man vertelde dat hij in 1944 met
negen andere Japanse militairen in het
oerwoud was gevlucht, toen zij hoor
den dat de Amerikanen waren geland.
In 1952, hadden zij gehoord, dat Japan
de oorlog had verloren. Acht jaar gele
den had Jokoi zijn metgezellen verla
ten.
Hij zei al die 27 jaar van garnalen,
vis en noten te hebben geleefd. De
oud-sergeant ligt nu in een ziekenhuis
om op zijn verhaal te komen.
d
•e
n
1
e
E
Wagenweg 11 - Haarlem - Tel. 312086
100 meter van Houtplein
De Wagenweg Is lijdelijk opgebroken.
Parkeerplaats bij Florapark!
n
tv
e
e
e
d
n
il
r
De tegenstanders van vluchten, sneller
dan het geluid baseren hun mening op de
vrees van geleerden, dat waterdamp en
andere verbrandingsprodukten het stra-
lingsevenwicht in de atmosfeer zullen
wijzigen, zodat een temperatuursverande
ring ontstaat die het klimaat kan beïvloe-
den.
Mocht het zover komen, dan zal Sadat
nog heel wat te stellen krijgen met zijn
„oorlogsmeute”, het jonge volkje dat al
leen aan vechten en vernietigen denkt als
het over Israel gaat. Die oorlogsstemming
heeft Sadat zelf meermalen opgeroepen
en aangevuurd, blijkbaar in de veronder
stelling dat hij te zijner tijd wel weer een
voorwendsel zou kunnen vinden om de
zaak wat af te remmen. Regeren is in
Egypte blijkbaar voor een groot deel een
kwestie van bespeling der sentimenten.
Men krijgt de indruk dat de hele kwestie
Israel van Arabische kant met weinig
politieke realiteitszin wordt verwerkt en
dat de politici hun beleid voornamelijk
trachten te baseren op de gefrustreerde
Arabische gemoederen en niet op de haal
bare politieke mogelijkheden. Wat dat be
treft lijkt het voor Israel een handige
manoeuvre Sadat een succesje in handen
te spelen om daardoor de redding van
grote Israëlische belangen wat zekerder te
maken.
Een subtiele politiek, waarvan het niet
verwonderlijk is dat er binnen de Israëli
sche regering verschil van mening over
ontstaat.
NEW DELHI, (Reuter). De Sovjet
unie heeft de nieuwe staat Bangladesj
officieel erkend, zo meldt het Indiase
persbureau PTI uit Dacca. Het besluit is
gisteravond tegen middernacht plaatselij
ke tijd in Dacca bekend gemaakt. De
Sovjet-Unie is de eerste van de grote
mogendhedendie deze stap heeft geno
men.
MADRID, (Reuter). Na de rust van
het afgelopen weekeinde zijn gisteren in
de Spaanse hoofdstad Madrid opnieuw ge
vechten uitgebroken tussen studenten en
de politie.
De politie joeg studenten na die zij uit
de biologische faculteit had verjaagd.
Volgens een studente waren de lessen
juist geëindigd en stonden de studenten
nog met elkaar te praten toen de politie
verscheen en hen verwijderde. Naar het
schijnt, is niemand ernstig gewond.
HET BREDE publiek boeit het niet
meer. Simon Wiesenthal heeft de laat
ste tijd nogal eens aangedrongen op
een proces tegen Ludwig Hahn, be
schuldigd van massamoorden in War
schau.
vliegtuigindustrie. Deze commissie vindt
dat nu moet worden beslist of het toestel
in serie zal worden gebouwd, en of het
vanaf begin 1974 op de Transatlantische
routes kan worden ingezet.
De standpunten van beide commissies
liggen zo ver uiteen, dat een stemming
over de resoluties waarin zij hun opvat
tingen hebben neergelegd is uitgesteld.
Na langdurige voorbereiding was een
jaar geleden al een 133 banden (25.000
bladzijden) omvattende documentatie
verzameld en waren meer dan twee
duizend getuigen gehoord. Nu het pro
ces eindelijk in Hamburg begint, is te
verwachten dat het even weinig aan
dacht trekt als het laatste grote massa-
moord-proces in Frankfort.
Zeven oud-nazi’s (van wie er vier
het tot commissaris van politie in de
Bondsrepubliek brachten) moeten zich
daar verantwoorden voor moord en
medeplichtigheid aan moord op 30.000
joden en 6000 politieke commissarissen
van het Russische leger. Het proces is.
in de pers alleen aangekondigd.
Het behandelt een zaak, die in grote
mate onvoorstelbaar is geworden voor
de krantenlezers, die in pagina-grote
artikelen lezen over de man die vier
meisjes vermoordde en de terrorist die
zijn Baader-Meinhof-bende verraadt,
onderwerpen die ten minste volop van
deze tijd zijn.
STRAATSBURG (ANP) De
assemblee van de Raad van Europa
is het toneel geworden van felle
strijd tussen de voor- en tegenstan
ders van de Concorde, het Frans-
Britse supersonisch verkeersvlieg
tuig waarmee president Pompidou
naar de Azoren is gevlogen voor zijn
ontmoeting met president Nixon.
De commissie voor sociale zaken en
volksgezondheid is van mening dat super
sonische passagiersvluchten niet moeten
worden toegestaan voordat een diepgaand
onderzoek naar de gevolgen van dergelij
ke vluchten voor het leefmilieu en de
gezondheid van de passagiers is voltooid.
tariër ervan beschuldigde de oud-SS’er
de hand boven het hoofd te houden.
De aanwezigheid van vroegere nazi’s
op belangrijke posten in de Bondsrepu
bliek is één van de gevolgen van een
falende denazificering onmiddellijk na
de oorlog. Hieraan zou ook voor een
goed deel te wijten zijn dat in de
Bondsrepubliek te weinig medewerking
is verleend bij het opsporen van nazi-
misdaden. Nu nog, 26 jaar later ,zijn
bij de Centrale Dienst der Opheldering
van Nationaal-socialistische Misdaden
in Ludwigsburg 580 zaken tegen nazi-
misdadigers aanhangig.
De leider van deze dienst, Adalbert
Rückerl, heeft onlangs de ervaringen
van „Ludwigsburg” samengevat in een
boek, „NS-prozesse”. Het boek wekt de
indruk dat het langzamerhand onbe
gonnen werk wordt om nog grote nazi-
processen te voeren. Het bewijsmateri
aal wordt steeds omvangrijker en
steeds beter, maar het wordt moeilij-
ker om nog getuigen te vinden die
voor de rechters kunnen en willen
verschijnen.
De studentenrelletjes in de Egyptische
hoofdstad maken oppervlakkig beschouwd
de indruk van tamelijk onbelangrijke de
monstraties, op touw gezet door onbe
kookte jeugdige fanaten die door deels
religieuze, deels politieke hartstochten de
nuchtere kijk op de realiteit hebben ver
loren.
Er is echter een interessante gevolg
trekking te maken uit de tamelijk onge
wone Israëlische vriendelijkheden aan het
adres van de Egyptische president Sadat,
waarbij zelfs een officieus aanbod tot
onderhandelingen over een beperkte te
rugtrekking van Israëlische stellingen in
de buurt van het Suezkanaal werd ge
voegd. Naar uit Tel Aviv verluidt zou het
vooral de Israëlische minister van Defen
sie Dajan zijn die het ijzer wil smeden nu
het heet is en door Israëlische concessies
het bewind van Sadat wil helpen redden.
Want hoe onbelangrijk de studentenrellen
ook lijken, de positie van Sadat is kenne
lijk zeer verzwakt na zijn besluit om de
veldtocht tegen Israel op te schorten. Ook
in Egyptische militaire kringen heerst on
tevredenheid, er is een algemeen onbeha
gen over de Russische halfslachtigheid
maar ook over de toenemende corruptie
en bureaucratie en het uitblijven van
leder spoor van Egyptisch leiderschap in
de Arabische wereld. Sadat zit in duidelij
ke moeilijkheden en een succes tegenover
Israel zou hij uitstekend kunnen gebrui
ken, ook al zou dat behaald worden met
welwillende medewerking van Israe’ zelf.
Het is wel bekend dat men in Israel in
het algemeen niet ontevreden is met de
afruil van Nasser tegen Sadat, omdat men
van deze laatste meer denkt te kunnen
verwachten ten aanzien van een eventuele
vreedzame oplossing der problemen van
het Midden-Oosten. Het is echter wel een
naar buiten tredend verschijnsel dat de
Israëlische premier Golda Meir een al te
voortvarende tegemoetkoming in de rich
ting van de Egyptische eisen als gevaar
lijk beschouwt en in dat opzicht haar
minister van Defensie Dajan af remt.
Veel hangt af van wat de Verenigde
Staten in deze situatie ondernemen, zowel
VOORTS noemt Rückerl het feit dat
veel veroordeelden al gauw weer in
vrijheid werden gesteld, omdat dit pas
te in de politiek van de westelijke
mogendheden. Het bekende „Überlei-
tungsvertrag” sloot een nieuwe vervol
ging door de Westduitse autoriteiten
uit.
Niettemin is de reeks Duitse nazi-
processen zeker nog niet afgesloten en
zullen ook in de toekomst nog oud-
nazi’s in topfuncties worden ontdekt.
Een aantal SPD-parlementariërs dringt
erop aan dat de regering eindelijk het
Berlijnse „document center” van de
Amerikanen overneemt. In dat Berlijn
se archief liggen, volgens één van de
Neurenbergse aanklagers, zoveel belas
tende documenten dat tal van invloed-
De rechter-commissaris in
dorf heeft vorig jaar, naar
vertelde, nog reizen gemaakt
Verenigde Staten en Zuid-Afrika om
getuigen tegen Gemmeker te horen.
Naar verluidt heeft hij nieuw bewijs
materiaal, dat de vroegere kampcom
mandant, die in Nederland tot tien
jaar werd veroordeeld en er drie uit
zat, zwaar belast. De komende maan
den zal het openbaar ministerie in
Düsseldorf beslissen of er een nieuw
proces-Gemmeker komt. De kardinale
vraag: kunnen nog goede getuigen
worden opgeroepen?
Dat nazi-processen in de Bondsrepu
bliek nooit populair zijn geweest, wijt
Adalbert Rückerl ten dele aan de
falende denazificering. De geallieerden
hebben ook de moorden op joden, poli
tieke tegenstanders en bijvoorbeeld
geestelijk gestoorden onder oorlogsmis
daden gerangschikt en daardoor naar
zijn oordeel een groot aantal meelopers
ten onrechte in de hoek van de nazi-
moordenaars terecht laten komen, het
geen tot een zeker solidariteitsgevoel
zou hebben geleid.
De commissie voor economische zaken
daarentegen acht voltooiing van het ,Con-
corde’-project van groot belang voor het
handhaven van een moderne Europese
Op een affuit is gisteren het stoffelijk
overschot van de Deense koning
Frederik overgebracht naar het Cen
traal Station van Kopenhagen, van
waar het verder naar Roskilde werd
„Als uitvloeisel van haar vredelievende
buitenlandse politiek van gelijkheid en
vriendschap tussen alle staten, en geleid
door de beginselen van zelfbeschikking
der volken, verklaart de Sovjet-Unie dat
zij de volksrepubliek Bangladesj als sou-
vereine staat erkent, en spreekt zij haar
bereidheid uit tot vestiging van diploma
tieke betrekkingen en uitwisseling van
diplomatieke vertegenwoordigingen’zo
staat in het telegram aan president
Sjowdhoeri en premier Moedjiboer Rach
man. De Sovjet-Unie wenst het volk van
Bangladesj vrede en welzijn toe, evenals
„successen bij het consolideren van de
staatssouvereiniteït van uw land en de
opbouw van een vreedzame democratische
republiek”.
Bangladesj al eerder erkend. Pakistan
heeft tot dusver de betrekkingen verbro
ken met landen die dat deden.
Juist gisteren toonde het Russische par
tijblad Pravda enige ongerustheid over de
uiteindelijke toekomst van Bangladesj. In
een artikel van een speciale verslaggever
van de Pravda werd de leider van de
communistische partij in de nieuwe staat,
Moni Singh, geciteerd die verklaard heeft
dat het hoofddoel van de Awami-Liga
vorming van een duurzame democrati
sche staat beantwoordt aan de wensen
van het volk. Maar, aldus Singh, de toe
komst zal leren of dit verwezenlijkt
wordt.
wat hun politieke en diplomatieke hou
ding tegenover Israel als hun beleid ten
opzichte van de Sovjet-Unie betreft. Da
jan gaat binnenkort naar Washington om
daar nog eens van gedachten over te
wisselen, waarbij vooropstaat dat een Is
raëlische bereidheid tot beperkte terug
trekking aan het Suezkanaal al bij voor
baat aan de wensen van Washington zou
tegemoetkomen. Op dat punt heeft Golda
Meir enkele maanden geleden tijdens haar
gesprek met Nixon geen duimbreed toege
geven. Als Dajan de premier zou kunnen
meekrijgen wat zijn standpunt betreft,
zou er wellicht in de naaste toekomst een
verrassende ontwikkeling in het Midden-
Oosten kunnen plaatsgrijpen, die zowel
Sadat als de regering in Tel-Aviv tot
uitgangspunt zou kunnen dienen om af
zonderlijke Israelisch-Egyptische onder
handelingen over de gehele kwestie aan
hangig te maken.
ONDER DE ZAKEN, die Ludwigs
burg nog niet terzijde heeft kunnen
leggen, is die van de voormalige kamp
commandant in het Nederlandse Wes-
terbork, SS-obersturmführer Albert
Konrad Gemmeker.
NIAMEY, Niger (UPI) De Franse
president Georges Pompidou, is gisteren
getroffen door een tomaat die werd ge
worpen uit een groep Afrikaanse jonge
ren, terwijl hij Niamey binnenreed en een
bezoek van vijf dagen aan voormalige
Franse gebieden in Afrika begon.
Pompidou die in een open witte Cadil
lac naast zijn gastheer, president Hamani
Diori, stond toen hij van het vliegveld
naar het presidentiële paleis reed, kreeg
het projectiel tegen zijn borst.
SJARJAH. (Reuter en AFP) De sjeik
van de Perzische golfstaat Sjarjah, Kaled
Mohammed Kassimi, is in zijn paleis
doodgeschoten.
Radio-Aboe Dabi onderbrak vanmorgen
de uitzending om verzen uit de koran
voor te lezen.
Gisteravond was bekend geworden dat
bedoeïnen het paleis van de sjeik waren
binnengedrongen en dat de heerser van
het oliestaatje aan de Perzische Golf en
zijn familie als gijzelaars werden vastge
houden. De opstandelingen stonden onder
leiding van de neef van de sjeik, de
voormalige heerser Saqr Bin sultan al
Kassimi, die in juni 1965 was afgezet.
Het Russische persbureau Tass heeft de
erkenning van Bangladesj door de Sovjet-
Unie bevestigd. President Podgorni en
premier Kosigin hadden de regering van
de nieuwe staat per telegram op de hoog
te gesteld van het besluit.
LONDEN-SALISBURY (DPA-AFP-Reu-
ter) Ondanks de bloedige onlusten en de
arrestatie van oppositieleden in Rhodesië
zal de Britse commissie-Pearce haar werk
daar voorlopig voortzetten. De Britse mi
nister van Buitenlandse Zaken, Sir Alec
Douglas-Home, deelde dit gisteren in het
Lagerhuis mee.
De zaak van de commissie-Pearce is na
te gaan of de Brits-Rhodesische regeling
voor de toekomst-ge staatsvorm van Rho
desië voor de overwegend Afrikaanse be
volking acceptabel is.
vervoerd. Achtenveertig manschap
pen van de Deense marine werden
gevolgd door de Deense koninklijke
familie. De koningin en prinses Bea
trix woonden de uitvaart bij.
BONN. (AFP) De Christen-Democra-
tische Partij in West-Duitsland (C.D.U.)
heeft officieel besloten de verdragen die
in 1970 door West-Duitsland met de Sov
jet-Unie en Polen zijn getekend, in hun
huidige vorm van de hand te wijzen.
Dit nieuwe „neen” van de Westduitse
oppositie tegen bekrachtiging van de ver
dragen van Moskou en Warschau werd
uitgesproken door de negentig leden van
de nationale commissie van de CDU, na
het congres de hoogste instantie van de
partij.
CAIRO. (Reuter) De Egyptische re
gering heeft gisteravond alle betogingen
verboden en de studenten gevraagd, rustig
uiteen te gaan. Aan deze oproep ging een
felle strijd in het centrum van Cairo
vooraf, waarbij de politie met behulp van
traangas groepen demonstrerende studen
ten had verjaagd.
De studenten eisen dat Egypte ten strij
de trekt tegen Israel. Voorts willen zij dat
de regering op een aantal punten haar
beleid wijzigt
Volgens een mededeling van het minis
terie van Binnenlandse Zaken zijn vrijwel
alle studenten die gisteren werden aange
houden, op vrije voeten gesteld. Enkele
betogers worden nog vastgehouden voor
ondervraging. Het gezaghebbende blad „Al
Achram” meldde echter dat het aantal
arrestanten nog zeventig bedraagt.
Er bestaat nog geen zekerheid dat het
voortdurend blootgesteld zijn aan de
knallen waarmee het doorbreken van de
geluidsbarrière gepaard gaat geen schade
lijke invloed op het menselijk organisme
zal hebben. Onderzoekingen naar de mo
gelijke schadelijke consequenties van
straling op inzittenden van supersonische
verkeersvliegtuigen die op een hoogte
van twintig kilometer zullen vliegen
zijn nog niet voltooid.
De regeringen van Zweden, Noorwegen
en Denemarken hebben al te kennen ge
geven dat zij van plan zijn supersone
vluchten boven hun gehele grondgebied
en niet alleen boven dichtbevolkte stre
ken te verbieden. Zwitserland heeft
een dergelijk verbod al afgekondigd.
De voorstanders van het Concorde-pro-
ject stellen zich op het standpunt dat,
zelfs in het theoretische geval dat een
beslissing over het gebruik van de „Con
corde” twee jaar zou kunnen worden
uiitgesteld, „de enkele geleerden die menen
dat meer onderzoek nodig i s naar de
directe en indirecte gevolgen voor het
klimaat van het vrijkomen van water
damp in de benedenste lagen van de
stratosfeer, ook binnen twee of drie jaar
niet tot overeenstemming zullen komen”.
Vonnissen. Drie jonge Tsjechoslowaken
zijn tot gevangenisstraffen veroordeeld
variërend van een half jaar tot vijftien
maanden wegens beschadiging van een
monument van een Russische officier in
Smidary.
Intelsat-4. De communicatiesatelliet Intel-
sat-4 die het Amerikaanse bureau voor
lucht- en ruimtevaart (NASA) zaterdag
van Kaap Kennedy heeft gelanceerd, is
in een stationaire positie boven de Stille
Oceaan gebracht
DE ACTIE-GEMEENSCHAP van
Westduitse advocaten eiste de scjorsing
van Haidinger en een onderzoek door
het ministerie van Justitie in Bonn.
Veel aandacht trok de onthulling ech
ter niet. Wat meer belangstelling be
stond enkele weken geleden voor het
bericht in het SPD-weekblad
„Vorwarts” dat een hoog aangeslagen
academie voor leidende funtionarissen
in de economie wordt geleid door een
man (prof. Reindhard Höhn), die
hoofdafdelingsleider bij de veiligheids
dienst van de SS en de directe chef
van Adolf Eichmann was. De interesse
was toen echter groter omdat
„Vorwarts” een bekend SPD-parlemen-
Het bovenstaande wordt deze week
onthuld in Der Spiegel, het weekblad
dat nog regelmatig hoge nazi’s op hoge
posten in de Bondsrepubliek ontdekt.
Niet zo lang geleden stelde het de
president van de senaat van het bonds-
gerechtshof (één der allerhoogsten),
Oskar Haidinger, aan de kaak, een
oud-nazi-rechter die in het bezette Po
len niet alleen doodvonnissen zou heb
ben uitgesproken, maar van wie bo
vendien dit proza zou zijn: „Hier in
Lodz zagen wij voor het eerst de jood
in zijn hele afstotende weerzinwek
kendheid en verdorvenheid”.
rijke Westduitsers er belang bij zou
den hebben dat het in Amerikaanse
handen en daardoor moeilijk bereik
baar blijft.
Met de Fransen is een verdrag geslo
ten waardoor de bepalingen van het
„Überleitingsvertrag” voor Bonn en
Parijs vervallen en de in de Bondsre
publiek vrij rondlopende Kurt Lischka,
beschuldigd van ernstige misdaden, kan
worden vervolgd. Het verdag is echter
nog altijd niet van kracht, omdat rati
ficering in het parlement op veel
weerstand (vooral van de kant der
CDU-CSU) zou stuiten.
*4
...5,
