Vier pakjes sigaretten per dag
Rap Brown
Ontslag
Waarnemers
George Jackson
Europa
Wetgeving
Breuklijn
(Van onze redacteur in Washington)
WASHINGTON Na verscheidene juridische manoeuvres en een ver
andering van rechtbank zal Angela Davis, die het symbool geworden is
van „Black Power”, op 31 januari terecht staan in San José in Californië.
Zij zal dan bijna vijftien maanden in voorarrest hebben doorgebracht.
Haar proces is een van drie rechtszaken, die de Verenigde Staten in dit
verkiezingsjaar zullen beroeren. De andere zijn een proces tegen de
priester Berrigan die terecht staat wegens een vermeende samenzwering
om Nixons adviseur dr. Henri Kissinger te ontvoeren en de zaak tegen
dr. Daniël Ellsberg die de geruchtmakende Pentagon-studie over de oor
log in Vietnam ter beschikking stelde van de pers.
„Op een ochtend”
Leiders
NIEUW BOEK OVER PROCES
„Als ze jou
een ochtend
weghalen,
komen ze die
nacht nog
voor ons”
r
Angela Davis
maandag
voor de rechter
onder meer waarnemers uit de Sovjet
unie uit om de zittingen bij te wonen.
Bij de ontvoering van rechter Hea
ly in San Rajael wordt (links) een
politieman, die zijn geweer op de
grond moest gooien onder schot
gehouden door twee negers. De
man in het midden (vermoedelijk
Jonathan Jackson) is juist bezig
zich te bukken om het wapen op
te rapen. Rechts een van de ont
snapte verdachten.
Arrestatie van Angela Davis in
een motel in New York.
in Mann een jaar
a voor dit hof als do
VOORAL DE dood van George Jack-
son, die zeer waarschijnlijk vanuit de
gevangenis een liefderelatie ontwikkel
de met Angela Davis (zij bezocht hem
daar één of meer keren), smeult nog
steeds onder de gevoelsoppervlakte van
militante negers in California. Tijdens
het proces tegen Angela Davis zouden
opnieuw explosieve demonstraties kun
nen worden gehouden.
Angela Davis, die in de gevangenis
vier pakjes sigaretten per dag rookt in
afwachting van een proces waarvan ze
al heeft gezegd dat het een „farce van
justitiële gerechtigheid” zou zijn, is een
zwarte heidin tegen wil en dank ge
worden.
verdiepte ze zich systematisch in de
verschillende negerbewegingen, zonder
echter een duidelijke keus te maken.
Haar afzijdigheid liep zo in het oog dat
functionarissen van de Nationale Vere
niging ter Behartiging van Zwarte Be
langen (NAACP) aanvankelijk meen
den dat ze een spionne van de binnen
landse veiligheidsdienst (FBI) was.
t mij wordt
ledigen. Ik
voegen dat
Erbij
rechter, en twee van de vier gevange
nen die terechtstonden, werden in een
vuurgevecht met de politie gedood.
Zij is één van de weinige negerlei
ders die niet uit emotionele, maar uit
strikt verstandelijke overwegingen be
trokken raakte, eerst bij de „U.S.”-
beweging van Ron Karenga (die een
zwart nationalisme voorstond) en ver
volgens bij de Zwarte Panters. Het is
echter niet zeker of zij ooit lid werd
van de Panters-organisatie.
Haar rationaliteit en intellectuele
bagage maakten haar automatisch tot
een middelpunt van die kringen waar
in zij zich bewoog, hoewel zij niet voor
een officieel leiderschap voelt en van
mening is dat degenen die zich haar
volgelingen noemen dat zelf maar
moeten weten.
Studenten en professoren protesteer
den. De kwestie werd aanhangig ge
maakt bij een rechtbank die het ont
slag ongeldig verklaarde, maar de re
genten aangevoerd door Californië’s
aartsreactionaire gouverneur Ronald
Reagan, zonnen op wraak. Een jaar
later, in juni 1970, werd Angela op
nieuw ontslagen, nu op grond van het
feit dat ze „opruiende toespraken” had
gehouden.
Twee maanden later vond de fatale
ontvoering van rechter Healy plaats.
De politie stelde vast dat enkele van
de gevonden wapens gekocht waren
door Angela Davis, die overigens zelf
niet in San Rafael was toen de overval
op de rechtbank plaatsvond. Het kostte
geen moeite verband te leggen tussen
Jonathan Jackson, die het plan be
raamde en Angela Davis. De broer van
George Jackson was sinds enkele
maanden opgetreden als haar „lijf
wacht”.
Angela Davis dook onder en werd
tenslotte in oktober 1970 in New York
gearresteerd in het gezelschap van een
welgestelde neger, David Poindexter,
wiens vader eens lid was geweest van
de communistische partij (Poindexter
heeft een blanke moeder).
Een recente opname van Angela
Davis in de Maringevangenis van
Californië.
KENNISSEN en vrienden van Ange
la Davis achten het zeer onwaarschijn
lijk dat zij, zo zij al van de overval op
de rechtbank wist, er persoonlijk bij
betrokken was. Nog minder gelooft
men dat zij Jonathan Jackson voor dat
doel de beschikking gaf over de wa
pens die zij had gekocht (één van de
geweren kocht zij twee maanden voor
de overval, een mogelijk bezwarend
feit, evenals de omstandigheid dat zij
in de weken voor de overval gezien
werd terwijl zij oefende op een schiet
baan)
De Californische wetgeving stelt dat
medeplichtigen aan een moord even
zwaar gestraft kunnen worden als de
genen die hem plegen. Angela Davis
zal verdedigd worden door de advocaat
John Abt. een bekende pleitbezorger
voor linkse gedaagden zoals de zanger
Paul Robeson en de communistische
partij zelf.
HERBERT MARCUSE
meisjes die op zondagmorgen omkwam
toen er een bom explodeerde in een
kerk.
Op 15-jarige leeftijd werd zij uit dit
milieu gehaald en op een exclusieve
privéschool in New York geplaatst.
Sindsdien ontwikkelde haar leven zich
steeds meer op de breuklijn tussen de
blanke en zwarte cultuur een sche
mergebied waarvan onder meer de
schrijver James Baldwin één van de
exponenten is. Angela Davis bleek in
tellectueel begaafd te zijn, te beschik
ken over een koel, nieuwsgierig brein
dat zich niet liet meeslepen door ge
voelsmatige argumenten. Ze kreeg een
studiebeurs voor Brandeis University,
waar ze onder meer een studie schreef
over de Franse schrijver Alain Robbe-
Grillet.
Ze leerde er de links-radicale marxis
tische filosoof Herbert Marcuse ken
nen. Het was een kennismaking die
haar uiteindelijke intellectuele vorming
bepaalde. Ze had toen al een jaar in
Parijs doorgebracht, een ervaring die
haar in de gelegenheid stelde haar
houding ten aanzien van de Ameri
kaanse samenleving te analyseren en
nog verder te objectiveren. Toen Mar
cuse haar na terugkeer in de dialectiek
van het marxisme introduceerde, sloot
de theorie dan ook aan op wat zij in
Parijs had ontdekt.
EEN NIEUW BREUKPUNT deed
zich voor toen zjj, na aangenomen te zijn
als lectrix in de filosofie aan de uniT
versiteit van Californië in Los Angeles,
ontslagen werd omdat de Amerikaanse
BVD de conservatieve regenten van de
universiteit had verteld dat zij commu
niste was.
NA HAAR kandidaatsexamen keerde
ze opnieuw terug naar Europa, ditmaal
als studente van de Goethe-universiteit
in Frankfort, waar ze zich snel weg
wijs maakte in de wereld van de
filosofen Kant en Hegel.
Maar in tegenstelling tot haar tijd in
Parijs, voelde ze zich steeds meer een
banneling en in 1967 keerde ze naar de
Verenigde Staten terug, besloten om
deel te hebben aan het gistingsproces
dat het rassenprobleem opnieuw aan
de orde had gesteld, als één van de
centrale vraagstukken van de Ameri
kaanse samenleving. Haar vorming was
zo goed als voltooid, ze was nu klaar
om haar visie aan de praktijk te toet
sen.
Nadat ze aan de universiteit van
Californië ill San Diegq^ promoveerde
bij KÏarcusej, die_aaar inmiddels een
leerstoel naa ^gekresen (haar proef-
schrirt was_aiet zonder betekenis: een
studie van xvants analyse van het ge
weld gedurende de Franse revolutie),
Te zamen bestrijken deze processen
drie aspecten van de huidige Ameri
kaanse samenleving, die centraal staan
in de sinds enkele jaren gegroeide
maatschappelijke crisissituatie: het
particuliere verzet tegen de gevestigde
orde, de geloofwaardigheid van de re
gering plus het recht van een functio
naris om dat aan de kaak te stellen en
de sociaal-politieke kanten van het
rassenvraagstuk.
Zich bewust van mogelijke internati
onale reacties, heeft de regering daar
om kennelijk besloten van het proces
een „show” te maken: men nodigde
DE NIET te benijden rechters, die
deze exclusieve rechtszaken moeten
behandelen, zullen waarschijnlijk pro
beren zich zoveel mogelijk te bepalen
tot de droge feiten van de dagvaar
ding: samenzwering tot ontvoering,
ontvreemding van regeringsdocumen
ten, medeplichtigheid aan moord. Zij
zullen, zoals rechter Julius Hoffman in
het proces tegen de „acht van Chica
go”, alle registers opentrekken om te
voorkomen dat de rechtszittingen wor
den gebruikt voor ideologische debat
ten. En evenmin als rechter Hoffman,
zullen zij daar volledig in kunnen
slagen omdat de processen in zichzelf
een ideologisch standpunt van de Ame
rikaanse regering vertegenwoordigen.
Van de drie rechtszaken is het Ange
la Davis-proces het meest geladen met
mogelijk ernstige gevolgen. Want deze
27-jarige voormalige docente in de fi
losofie van de universiteit van Califor
nië in Los Angeles vertegenwoordigt
meer dan één mogelijk belastend feit
in het overwegend blanke, conservatie
ve Amerika: ze is zwart, ze is betrok
ken bij militante bewegingen en ze is
lid van de communistische partij.
ANGELA DAVIS is verder de enige
van de negerleiders van betekenis die
terechtstaat, met mogelijk als uitzon
dering Rap Brown, die kort geleden
door de politie van New York werd
aangewezen als degene die bij een
overval werd neergeschoten. Rap
Brown wordt nog steeds verpleegd in
een ziekenhuis (anderen hebben echter
ontkend dat de patiënt Brown is).
Zwarte Panter-leider Huey Newton,
die beschuldigd werd van het doden
van een politieagent, werd in december
voorlopig vrijgelaten, nadat de jury
niet tot een beslissing kon komen.
George Jackson, één van de drie
„Soledad brothers” zo genoemd naar
de Soledad-gevangenis die beschul
digd waren van het vermoorden van
een cipier, werd in augustus verleden
jaar tijdens een gevangenisrei in San
Quentin onder omstreden omstandighe
den door een bewaker doodgeschoten.
Zijn dood, die hem nog meer tot een
martelaar maakte dan hij al was, zal
ongetwijfeld ook een rol spelen in het
Angela Davis-proces. Het was zijn
broer Jonathan die, in een poging om
hem te bevrijden, het mislukte plan
ontwierp om in augustus 1970 de 65-
jarige rechter Harold Healy tijdens een
rechtszitting te ontvoeren en als gijze
laar te houden. Jonathan Jackson, de
„Als ze ’s ochtends komen" is een
huiveringwekkend boek over in bet
nauw gedreven mensen. Jammer
genoeg werd het hier en daar onno
dig gelardeerd met verouderde pro
pagandistische slogans. Onnodig,
omdat de feitelijke gegevens voor
zichzelf spreken.
In de titel is een slotregel ver
werkt van een brief die de schrijver
James Baldwin Angela Davis een
jaar geleden schreef. Baldwin legt
in die brief uit dat in de Verenigde
Staten geen rassenoorlog aan de
gang is maar een burgeroorlog:
„Wij die het weten moeten vechten
voor jouw leven alsof het het onze
was wat het ook is en met
onze lichamen de weg naar de gas
kamer versperren. Want als ze jou
op een ochtend weghalen, komen ze
die nacht nog voor ons. Daarom:
vrede
Broeder James
Die vrede waar Baldwin op doelt
is voor Angela Davis nog lang niet
gekomen. Maar het zonder twijfel
langdurige proces tegen laar zal
wel een nieuw belangrijk hoofdstuk
toevoegen aan de geschiedenis van
de negerbevolking van Amerika.
ZIJ WERD in Birmingham in Alaba
ma als de dochter van een min of
meer welgesteld eigenaar van een ben
zinestation en een moeder die lerares
was, geboren. Haar jeugd stond niet in
het vale teken van de karaktervermin-
kende getto’s.
Wel woonde zij daar in een wijk die
bekend stond als „dynamietheuvel”.
omdat er een aantal neger-activisten in
de strijd om burge>>''chten woonden.
Hun huizen werden regelmatig door
racistische blanken met brandbommen
bestookt Ze kende ook één van de
Centraal staan de figuren die
wrzetab<-schouwen: Zwarte Panter-
leiders Bobby Seale en Huey New-
toi
de
Uk st
een politieke samenzwering,
it deze politieke vraagstukken
zeld worden, voel ik me
t actief op te treden in
verdediging”.
igt: „Ik twijfel zeer sterk
■lijkheid van het proces,
>P het ogenblik gevoerd
de mogelijkheid van een
ces te vergroten is het
lodzakelijk dat
lijzeil te
ir nog aan --
Bk niet zonder preceden-
S rechtspraak”.
•klaring voor de recht-
Marin in Californië kan
n in het boek „Als ze
nds komen”. Het werd sa-
ïld door Angela Davis, Bet-;
:heker en andere leden van!
ité dat ijvert voor de vrijla
ting van Angela Davis en andere
politieke gevangenen. De Nederland
se vertaling verscheen zojuist bij Pe
gasus in Amsterdam.
„Als ze 's ochtends komen” tekent
overzichtelijk in de vorm van
vraaggesprekken, brieven, artikelen
en verklaringen een beeld van de
ongelijke strijd die de Amerikaanse
negers moeten voeren tegen allerlei
vormen van onderdrukking va
riërend van economische en politie
ke tot racistische methoden.
(Van onze redactie buitenland)
Een belangrijk punt in het proces
Angela Davis vormt meteen al de
het litteraire fenomeen George
kson, die door zijn brieven uit
uC Soledad-gevangenis beroemd
werd. John Clutchette en Fleeta
Drumgo (de andere Soledad-bro-
thers). En natuurlijk Angela Davis
zelf.
Het boek wordt afgesloten met
een reeks verklaringen en oproepen
naar aanleiding van het komende
proces. Daarbij treft men de meest
uiteenlopende, vaak heel bekende
namen aan: Georg Lukacs, Ernst
Bloch, Rolf Hochhuth, mevrouw
Binh (afgevaardigde van het Zuid-
vietnamese Bevrijdingsfront bij de
Parijse vredesonderhandelingen).
Voorts brieven van het Zuidafri-
kaanse Nationale Congres, de wedu
we van dr. Martin Luther King,
Ralph Abernathy, Herbert Marcuse
en Herbert Aptheker.
Onvoorstelbare toestanden in de
VS op het justitiële en strafrechte
lijke vlak kan men putten uit het
opstel „De maatschappelijke functie
van de gevangenissen” van Bettina
Aptheker. Over de voorwaardelijke
invrijheidstelling bijvoorbeeld
schrijft zij: „Hij (de vrijgelaten ge
vangene in Californië) kan bijvoor
beeld te allen tijde aangehouden en
gefouilleerd worden; zonder machti
ging kan men zijn huis doorzoeken;
hij heeft de toestemming van zijn
„reclasseringsambtenaar” nodig
wanneer hij geld wil lenen, trou
wen, auto wil rijden, van baan ver
anderen, het land verlaten enzo
voort. Zijn proeftijd kan te allen
tijde weer in een onvoorwaardelijke
gevangenisstraf worden omgezet,
zonder proces. Dan moet hij zijn
volledige straftijd uitzitten”
