i
Italiaans publiek viimt
Sophia en Gina te deftig
I
V
lil
17
ZATERDAG 5 FEBRUARI 1972
Erbij
t
Noodzaak
r
Naaktscènes
ras
EAN SEBERG nipt aan haar glas en kijkt me kalm
I afwachtend aan. „Nou. vraag het maar”, zegt ze.
J Ik heb net de film te berde gebracht, waarin ze
dit jaar onder regie van schrijver-diplomaat Romain
Gary speelde.
Vraag wat?
„Hoe twee mensen die al drie jaar gescheiden zijn,
kunnen samenwerken?”
Dat was ik helemaal niet van plan.
„Vast wel. Je maakt me niet wijs dat je, als je in je
artikel de naam van Romain vermeldt, je er niet bij
zult zetten „ex-echtgenoot” of „niettegenstaande hun
scheiding”. Sorry hoor, je bent niet de eerste journa
list met wie ik te maken heb. Daarom leg ik het liever
zelf uit dan het over te laten aan de interpretatie van
iemand die er niets van afweet”.
Vertel dan maar.
Lastercampagne
G rX
Drughandel
(Van onze redacteur in Rome)
ROME Mortadella is een
soort uit zijn krachten gegroei
de boterhamworst. De plak
ken kunnen de omvang van
een kinderwagenwiel aannemen.
Met zo’n ding in haar arm komt
Sophia Loren in New York uit
een Boeing 747 (althans in de
pas van haar gemaakte film die
zijn titel aan genoemd broodbe
leg ontleent) en ze wuift naar
haar vrijer, die al eerder de
grote plas overstak en met wie
ze zal gaan trouwen. Bij. de
douane wordt het op een te rijke
diva lijkende fabrieksmeisje
echter met haar carnale cadeau
tegengehouden. Het Amerikaan
se volk is bang dat vreemd vlees
de pest meebrengt. Dat is al
eeuwen zo en ook nu nog.
tia
LI
JEAN SEBERGVOOR BLACK PANTHERS
1
makkelijk kwetsbaar zou zijn”.
l
AB VAN IEPEREN
ALLEEN
CLAUDIl
NOG
GELIEFD
GINA LOLLOBRIGIDA te bang om te lachen.
SOPHIA LOREN is te deftig geworden.
Sophia met haar
reuzenworst.
CLAUDIA CARDINALE met het hese stemmetje.
GARY EN U ZIJN recentelijk ook nog op een heel andere
manier in het nieuws geweest.
Jean Seberg, zoals ze te zien was in een van haar vroege
films, „A bout de souffle” van Jean-Luc Godard in 1959.
Sordi is een van de grote Italiaanse
filmspelers. Hij verdoezelt niet dat
hij in de vijftig is en in de film
heeft hij zijn haar uit zijn nek en
tot boven zijn oren laten wegsche
ren, zoals slechte dorpskappers dat
ver-
geen
een
DAT KAN IK NIET professioneel noemen, dat vind ik
commercieel opportunisme-
„Jarenlang zijn er films gemaakt waarin helemaal geen
bloot mocht, waarin zelfs twee geklede mensen samen in bed
taboe waren. Toch zijn die films niet minder of niet minder
erotisch dan wat er nu wordt gemaakt. De problemen zijn pas
begonnen toen er een béétje mocht. Onhandig gefrommel met
lakens, een angstvallig-tot-hier (ze wijst ter hoogte van haar
sleutelbeenderen). En dat is belachelijk, dat kan niet meer”.
Maar hoe was het nu om onder zijn regie te spelen?
„Sinds onze eerste film samen „Les Oiseaux vont Mourir
Perou” in 1968 ia hij veel filmibewuster geworden. Des
tijds zag hij film net als een verhaal schrijven, het stond
stram van de litteraire symboliek. Nu was hij veel gecon-
Maar was om tot die autonomie te komen een scheiding
nodig?
„Natuurlijk is het te gek dat voor twee tamelijk sophisti
cated mensen als wij die allebei al eender getrouwd zijn
geweest een trouwboekje zoveel verschil uitmaakt. Ik
heb destijds de scheiding aangevraagd, omdat ik dacht dat ik
op een ander verliefd was. Een bevlieging die heel snel over
was en toen zat ik met de brokken. Door ons kind Diego
zijn we toch weer tot elkaar gekomen. En het gaat nu beter
dan ooit tevoren”.
Maar begrijp me niet verkeerd als dat bericht wel
waar was geweest, dan was het toch geen schande?
was uitgeroepen. Van zo’n laffe om
mezwaai houdt het fabrieksmeisje
niet en een eindje verder in de film
komt ze het hele restaurant kapot
gooien met borden en dikbuikige
Italiaanse wijnflessen. Verder ge
beurt er niets meer dat het vermel
den waard is en Sophia’s echtgenoot,
Carlo Ponti, mag blij zijn als hij de
kosten van de boterhamworst eruit
krijgt, althans hier in Italië. Maar
wellicht heeft Ponti de film voor
een Amerikaans publiek gemaakt en
die vinden het misschien een lacher.
Sophia is intussen in Rome aan een
verfilming van Don Quichotte be
gonnen, samen met Peter O’Toole en
onder regie van Arthur Miller. Als
dit ook mislukt kan ze inderdaad
DIE FILM VAN GARY „Kill” gaat over drugs.
Ze wordt onmiddellijk ernstig: „Over drug-handel, tégen
de drug-handel. Daar werd ik in de States met mijn neus
bovenop gedrukt. De baby-sit van Diego in Hollywood
een meisje van 18, 19 heb ik dood gevonden, een injectie
naald in de arm. De behoefte aan drugs bewijst hoe ziek onze
maatschappij is. Maar daarom is het waanzin om de gebrui
kers als criminelen te behandelen en de handelaren buiten
schot te laten”.
„Maar het Amerikaanse Bureau en haar internationale
vertakking zijn volslagen corrupt, omgekocht. Al die men
sen worden schatrijk. De handel is niet te achterhalen, zeggen
ze. Ieder kind van tien kan in het Central Park van New
York zonder moeite alle dealers vinden, van hasjiesj tot he
roine toe. Waarom zouden getrainde agenten dat dan niet
kunnen?”
„DAN MOET IK BEGINNEN met te vertellen dat ik
volgens mijn moeder als kind altijd al zei: ik doe het zelf
wel, laat maar. Zo’n instelling maakt je niet tot de meest
ideale huwelijkspartner. En als je dan ook nog twee afzonder
lijke, zeer absorberende carrières hebt, zoals Romain en ik,
dan komen er wrijvingen”. „Maar nu we feitelijk geen rech
ten op elkaar kunnen doen gelden, zijn we dankbaar voor elk
moment dat we samen kunnen zijn, voor de dingen waarin
we wél overeenstemmen. Er is een flauw gezegde in Holly
wood: het huwelijk was een misser, maar de scheiding is
raak, maar het gaat voor ons wel op”.
Dit Is het gegeven voor de eerste
twintig minuten van een film, die
tot de slechtste behoort die er in
lange jaren zijn gemaakt, zelfs in
Italië. Sophia weigert haar worst af
te geven. Een „linkse” journalist
krijgt er de lucht van. Hij schrijft
over haar en ze wordt een geval
naar wie de New Yorkers in drom
men komen kijken. Maar als Sophia
honger krijgt en de op een lekker
hapje beluste douanemannen, die om
haar heen zijn blijven zwerven, ook
van het vlees eten, verdwijnt met de
worst ook het probleem en voor de
journalist zijn kopij. Van haar vrijer
is Sophia dan al lang af.
Die heeft intussen een restaurant geo
pend en hij staat nu helemaal aan
de kant van het gezag, terwijl hij bij
zijn vertrek uit Italië nog een fer
vent communist was, die met rode
vlaggen liep als er weer een staking
In de ene film kun je volkomen vanzelfsprekend voortdurend
naakt rondlopen, in de andere ben je belachelijk zodra je
het bovenste knoopje losmaakt. Er is voor een actrice niets
erger dan bij haar film aanwezig te zijn en de zaal homerisch
te horen brullen, hoeplakee, daar gaat ze weer”.
Van de drie grote filmdames is Claudia
Cardinale nog steeds de meest sym
pathieke gebleven. Ze wordt in Italië
ook als enige nog zonder voorbehoud
geaccepteerd. Ze heeft de gave zich
moeiteloos voor de camera’s te be
wegen, zonder dat men dit al meteen
acteren zou kunnen noemen en ze
verwierf zich nieuwe lof met een
pas uitgekomen film, die ze samen
met Alberto Sordi maakte. De regie
is van niemand minder dan Luigi
Zampa (bekend uit de tijd van het
neo-realisme) en de film heet „Bello.
onesto emigrato in Australia spose-
rebbe illibita” wat betekent dat een
knappe, eerlijke, naar Australië
geëmigreerde Italiaan zou willen
trouwen met een Italiaanse maagd.
Zampa werd beroemd om de wee-
moedig-ironische manier waarop hij
de anekdotes uit het dagelijks be
staan wist weer te geven. De film
wordt heel duidelijk niet als drama,
maar als satire aangekondigd en dat
is ze ook.
En nu?
„Ik geef niet op. Ik zal alles doen om mijn zoon te bescher
men en hij is juist op een ontvankelijke leeftijd, maar ik geef
niet op! Maar: dat is een bittere ironie, ik kan het me permit
teren om op te geven. Ook al zou ik als filmactrice onmoge
lijk zijn gemaakt, kan ik toneel gaan spelen. Een blanke
vrouw met een behoorlijke opleiding kan altijd in haar on
derhoud voorzien”.
„Dat geldt natuurlijk ook voor Vanessa, voor Jane Fonda,
voor Jean-Luc Godard. Wij doen mee uit een innerlijke nood
zaak, geen feitelijke noodzaak. Het is onze eigen keus. Maar
de negers, het sub-proletariaat, de Vietnamezen, die hébben
helemaal geen keus”.
„In een andere maatschappij dan de onze niet. Maar, stel
dat een zwarte activist en ik (of om het even welke blanke
vrouw) verliefd op elkaar zouden worden, dan geloof ik be
slist dat we daarvan af zouden zien. Omdat het de tegenpar
tij weer het aloude argument in handen zou geven: zie je wel,
het is alleen maar daarom te doen? Omdat het vernederend
zou zijn voor de zwarte vrouwen, die toch al zo weinig zelf
vertrouwen hebben, gehersenspoeld als ze zijn door de blanke
glamour-reclame. „Black is beautiful” is echt nog niet volle
dig ingevoerd. En dat maakt dat bericht zo intens smerig,
naar alle kanten toe”.
„Er zit nog een kant aan, maar daar durf ik eigéhlijk hele
maal niet aan te denken, want dan wordt ik helemaal para-
noide. Toen ik in het ziekenhuis weer ’n beetje kon nadenken,
vroeg ik me af: hoe zijn ze in godsnaam aan dat bericht geko
men? En toen herinnerde ik me dat ik een paar dagen voor
de publikatie met Hakim Jamal in Los Angeles gebeld had.
Hij is een neef van Malcolm X, ook bij onze school betrokken.
In het gesprek vertelde hij dat zijn vrouw in verwachting was
en ik was in de zevende maand, dus er werd nogal over
zwangerschap gepraat”.
„Nu wéét ik dat die telefoongesprekken worden afgetapt,
maar hoe is de vertekende of verkeerd begrepen neerslag
daarvan in Newsweek gekomen? Hoe liggen de vertakkingen
van de CIA? In Frankrijk weet je hoe en door wie de publici
teitsmedia gemanipuleerd worden, daar hou je gewoon reke
ning mee”.
centreerder, ook op het medium zelf. En hij heeft één plus
punt boven veel andere regisseurs, hij houdt van acteurs. Hij
is helemaal professioneel geworden. (Lachend): Hij heeft
zelfs twee versies gemaakt, een mét en een zonder naakt”.
beter doorgaan met het schrijven
van kookboeken.
Het bioscoopkaartje is in Italië weer
opgeslagen en het kost nu zo’n klei
ne tien gulden voor alle rangen. Wie
dat geld uitgeeft en de namen van
Sophia, van een Claudia Cardinale
of vroeger van een Lollobrigida op de
aanplakbiljetten zag staan, wist
waaraan hij zijn ogen de kost kon
geven. Maar de drie genoemde da
mes zijn intussen zo ontzettend def
tig en rijk geworden, dat ze er niet
meer aan denken zich in slordige
onthullingen te laten filmen .In dit
verband mag worden vermeld, dat
de uitbeelding van de magere lief
desaffaire tussen het fabrieksmeisje
Sophia en de Amerikaanse journalist
Vorig jaar werd in het weekblad Newsweek het bericht
gepubliceerd dat Jean Seberg in verwachting zou zijn van
de Black Panther Hakim Jamal. Seberg overstuur kreeg
een miskraam. De baby was blank. Inmiddels is uitspraak
gedaan in het proces dat Gary en Seberg hadden aangespan
nen en werd Newsweek tot schadevergoeding veroordeeld.
„Als je in Europa woont, wordt je niet zó geraakt door
wat er in de States gebeurt. Het blijft een tamelijk abstracte
woede. Het lijkt allemaal ver weg en dichtbij is er al genoeg
om je over op te winden: Griekenland, wat er hier in Frank
rijk gebeurt. Maar toen ik een tijd in Hollywood was voor een
reeks films, besefte ik: verdomme, dit is het land waar ik
geboren ben, hier wonen mijn familie en vrienden, ik zie
mensen voor mijn ogen kapot gaan”.
„Toen hebben Venessa Redgrave en ik in het zwarte ghetto
van Los Angeles een opvangcentrum en school voor neger
kinderen en kinderen van drug-addicts opgericht. Daaruit is
een hele organisatie gegroeid, waarin nog meer acteurs zit
ten, Joanne Woodward en Paul Newman, en de schrijver
James Baldwin”.
„Zo kwam ik in contact met de Panthers, die ik op alle
mogelijke manieren ben gaan steunen. „Men” zei toen al:
pas op, dat kun je niet doen, maar ik heb me daar niks van
aangetrokken. Ik merkte wel dat opeens de Europese films
nog wel presteren. Dan loopt hij in
te grote broeken met bretels, tot aan
het kruis opgetrokken. En de manier
waarop hij in „Bello, onesto emigra
to” tegen de dierlijk-mooie en Itali-
aans-hooghartige Claudia afsteekt is
een reden om aan te nemen dat
Alberto Sordi zijn vak zeer ernstig
opneemt.
De emigrant is al 20 jaar uit Italië weg.
Hij werkt aan een spoorlijn in een
onwaarschijnlijke woestijn in het
hart van Australië en hij schrijft
tenslotte via de pastoor naar Italië
om een echtgenote. Steeds stuurt hij
een foto in waarop hij temidden van
twee vrienden staat en steeds komt
de foto terug met de mededeling, dat
de dames niet hem, maar wel de
vriend aan zijn linkerzijde willen.
Dan geeft hij zich tenslotte voor
deze Adonis uit en het resultaat is
desastreus.
De arme emigrant haalt het meisje
natuurlijk van het vliegveld af en de
reis naar zijn huis duurt dan nog
eens drie dagen. In die tijd hoopt hij
haar wel te hebben overtuigd van
zijn eigen eerlijke kwaliteiten. Als
de beeldschone Claudia de trappen
van het vliegveld afdaalt, begrijpt de
stakker echter al meteen dat hij te
noog gegooid heeft. Het wordt alle
maal nog moellijker als tijdens de
reis blijkt.dat Claudia verre van
maagd is, maar een Romeinse hoer,
die een nieuw leven wilde beginnen.
De film van Zampa is geen meester
werk, maar ze werkt oprecht ontroe
rend in de uitbeelding van de on-
nandige, eenzame, brave man, die
met alle macht zijn pasverworven
onrustbarend bezit probeert te red
den en daar tenslotte, zij het dan
met enig lichamelijk geweld in
slaagt. De Italianen die hun land
verlaten om in het buitenland hun
brood te verdienen, zijn op hun ma
nier helden. Ze worden verteerd
door heimwee naar een land dat
onvervangbaar is. Ik heb Italianen
ontmoet die vertelden, dat ze hun
nieuwe land hadden moeten verlaten
omdat ze letterlijk de schurft van de
zenuwen kregen.
Van dit soort ellende blijkt onuitge
sproken iets in de film van Zampa.
Door de documentair indrukwekken
de opnamen van het Australisch na
tuurschoon dringt de eindeloze leegte
heen, waarachter, ontzettend ver
weg, Italië ligt met zijn duistere
dorpspleintjes met de rieten stoelen
voor de deuren en de poezen op de
stoepen, met de roddelende vrouwen
in de keuken en het luie stappen
van de met hout voor de dorpsoven
beladen ezel. Dat dit land intussen
ook verandert, kan de al 20 jaar in
de Australische woestijn wonende
emigrant Sordi niet weten en hij
probeert dan ook tevergeefs de tango
te dansen met het te mooie meisje,
dat hij daarbij voortdurend op de
tenen gaat staan.
Van de vrouwelijke grote drie van
weleer is inderdaad alleen Claudia
Cardinale als nog helemaal aan
vaardbare filmheldin overgebleven.
Haar rauwe, hese stem wordt steeds
meer een van haar charmes, terwijl
de andere nog niet verbleekt zijn.
Gina Lollobrigida daarentegen durft
niet eens meer hardop te lachen, op
de manier waarop ook Marlene Die
trich het niet meer durft. De toe
schouwer denkt: uit angst dat de
knoop van de face-lifting achter
haar oren zal springen. En Sophia
Loren heeft het helemaal verbruid
sinds een Romeins journalist die bij
haar werd toegelaten, vaststelde, dat
ze tegen haar eniggeboren zoon en
oogappel uitsluitend een soort Ame-
rikaans-Engels spreekt. „Welke
rechtgeaarde Napolitaanse moeder
zou zoiets in haar hoofd halen?”,
vraagt de man zich af, want Sophia
komt daar vlakbij vandaan, uit Poz-
zuoli. Niet één natuurlijk.
Maar gelukkig? er is een jongere gene
ratie van actrices in Italië. Die kle
den zich naar de nieuwste filmmode
meteen helemaal uit.
waarin ik speelde bij de douane op onverklaarbare wijze zoek
raakten, nooit in Amerikaanse bioscopen kwamen”.
„Een soort indirecte chantage via mijn werk, mijn car
rière. Maar ik had nooit gedacht dat ze me in mijn persoon
lijke leven zouden treffen, en ook niet dat ik daarin zo ge-
door een Romeinse recensent „een
gotieke kathedraal” werd genoemd.
Gina Lollobrigida doet al jaren niet
meer mee. Ze werd dezer dagen op
een eiland boven Sicilië gesignaleerd,
waat ze voor het Amerikaanse tijd
schrift „Life” bezig was foto’s te
maken van de op het eiland opgeslo
ten mafia-bazen. Binnenkort
schijnt van haar weliswaar
kookboek zoals Sophia er
schreef maar een fotoboek met
ifbeeldingen van bekende Italiaanse
filmartiesten. De foto’s van La Lollo
zijn overigens zeer talentvol en het
is te hopen dat ze met haar opdracht
voor „Life” klaar is vóór ook dat
blad wordt opgeheven.
