Ruim honderd leerkrachten uit Velsen
willen snelle vereenvoudiging spelling
Steun van onderwijzers voor
landelijke actiegroep
voor
toneelavond
Drijvende
visfabriek
Geringe belangstelling
een sublieme
„HIJ ANTWOORT” in plaats van „HIJ ANTWOORDT”
„LEAR” IN VELSEN
„Vostok”
ter.
VERENIGINGSNIEUWS
voor kunstkring
in Velsen
TELEGRAM AAN
MINISTER
Holland-toernooi
Doorbraak van reus
verwacht
Cognac in plaats
van rum voor
spoedig worden
naar westen kan
geredden door
KNZHRM
in Beverwijk
„Twee op de wip
IN DE VISHAL
5
iiihëu
'U?
IJMUIDER COURANT
WOENSDAG 2 3 FEBRUARI
1972
V oorproefje
Experiment
- Permissie
Inleiding
Aantal regels
A
•V
<M|
Exclusieve
couture
(Van een onzer verslaggevers)
VELSEN Ruim honderd leerkrachten uit het Velsense lager onder
wijs hebben aan minister De Brauw van Onderwijs een telegram gestuurd
waarin zij aandringen op een snelle invoering van een vereenvoudigde
spelling. De letterlijke tekst van dit telegram luidt als volgt: „De onder
getekenden, leerkrachten van het openbaar en bijzonder gewoon en
buitengewoon lager onderwijs in de gemeente Velsen, geven als hun me
ning te kennen dat het een onderwijskundige en sociale nootzaak is, de
spelling nog dit jaar te vereenvaudigen op de wijze, zoals gepropageert
door de „Aksiegroep Spellingvereenvaudiging 1972”. De Velsense onder
wijzers besloten tot deze actie op een speciale bijeenkomst in de aula van
de lagere technische school aan de Briniostraat te IJmuiden. Het initiatief
hiervoor is uitgegaan van de onderwijzers Ruud Mulder en Bob Groos van
de afdeling Velsen van de Algemene Bond voor Onderwijzend Personeel.
Zij wilden door deze bijeenkomst allereerst aan de leerkrachten uit het
lager onderwijs voorlichting over deze problematiek verstrekken en tevens
nagaan of het mogelijk was de landelijke „Aksiegroep” vanuit Velsen te
steunen.
VELSEN De bedroevend ge
ringe belangstelling voor de dinsdag
avond in de Velsense Stadsschouw
burg door de toneelgroep „Centrum”
gegeven opvoering van Edward
Bonds drama „Lear”, heeft ons er
weer eens op attent gemaakt dat het
publiek de laatste jaren voor het to
neel enigszins kopschuw is gemaakt.
Althans wat betreft de door de kunst
kring „Voor Allen” verkrijgbaar ge
stelde abonnementen. Dit mag in
geep geval worden verweten aan het
ijverige en goedwillende bestuur,
doch dient voornamelijk te worden
toegeschreven aan de toneelgezel
schappen, die geregeld voor het pu
bliek moeilijk toegankelijke stukken
in het repertoire wensen op te nemen.
Velsen-1J muiden
n
e
(Van een onzer verslaggevers)
se
van
met
ik praatte
de
V'
Modehuis
IJmuiden
Vervolgens
au-regel.
kaus
kaud«
haut
Tenslotte
lettergrepen
woord).
fabriken
giter
idereen
in plaats van
in plaats van
in plaats van
van
voortaan
fabrieken
gieter
iedereen
zeilen
kwaliteit
klein ei
kous
koude
hout
(Van onze sportredactie)
Voor geïnteresseerden in deze spellings-
problematiek is het misschien handig te
vermelden dat de „Aksiegroep” alle moge
lijke informatie verstrekt, die men maar
wenst. Het adres is: Prinsengracht 792.
Amsterdam.
dat
voor
fs
ft
zijlen
kwalitijt
klijn ij
M
ie
Bt
m
n
ia
is
le
?n
el
m
;n
in
►r
i.
st
k
i-
Plein 1940-1945 nr. 48
i
HEDENAVOND WORDT deze prachtige
opvoering in de Velsense Stadsschouw
burg herhaald. Na het bovenstaande lijkt
het ons nauwelijks overbodig deze warm
in de belangstelling van de toneelliefheb
bers aan te bevelen, vooral bij hen die
hogere eisen stellen dan een ..Harten
vrouw” Of ,.En nu naar bed."
JAN VAN DAM.
In plaats van
in plaats van
In plaats van
enkele toepassingen van de
Over deze nieuwe spelling sprak op de
bijeenkomst van dinsdagmiddag de heer J.
Berits. directeur van de Alkmaarse Peda
gogische Academie, oud-voorzitter van de
Vereniging voor Wetenschappelijke Spel
ling en lid van de „Aksiegroep.” Hij
noemde veel huidige spellingsregels. „Bal
last. waar we totaal niets aan hebben.”
BEVERWIJK. Op 11 mei zal in
Beverwijkse sporthal een serie voorronden
van het internationale Holland-bokstoer-
nooi worden gehouden.
Voorts kan het publiek in Velsen voor
dinsdag 11 april ook een opvoering van
in het vooruitzicht
succesblijspel met
in plaats van
in plaats van
in plaats van
hij antwoort
zij wachte
ik hat
wij zijn gewent
ik prate
eenkomst Ruud Mulder en Bob Groos
aan, dat binnenkort een enquête zal wor
den gehouden onder alle leerkrachten van
Velsen over een vereenvoudiging van de
spelling.
Op de voorgrond inleider J. Berits uit
Alkmaar. Achter hem Bob Groos en
Ruud Mulder, die de bijeenkomst
dinsdagmiddag organiseerden.
Van een onzer verslaggevers'
IJMUIDEN. Verwacht wordt,
binnenkort het nieuwe fabrieksschip
de visserij „Vostok” van de Sovjet-Unie
op de Atlantische Oceaan zal verschijnen.
De reus is momenteel druk aan het proef
varen in de Oostzee, maar de „doorbraak”
naar de Atlantic zal niet lang op zich
laten wachten.
Tenslotte een voorproefje van deze
nieuwe spelling. Op de bijeenkomst dins
dagmiddag werd onder de aanwezigen een
stencil verspreid met verschillende raad
gevingen hoe men de actie voor spelling
vereenvoudiging het beste kan steunen.
Hieruit enkele punten.
„U kunt de aksie voor spellingvereen
vaudiging steunen door
stukken als bijvoorbeeld „Kwasten” en
„Drie maanden heen,” zich voortaan liever
bepalen tot de vrije produkties, welke zij
naar eigen goeddunken kunnen bezoeken.
MET ALS resultaat dat dinsdagavond
ongeveer tweehonderd toeschouwers in de
Stadsschouwburg aanwezig waren, waar
onder ruim de helft scholieren, wie op het
laatste ogenblik tegen reductie toegang
was verleend. En deze laatstgenoemde
categorie behoort nu eenmaal niet tot het
ideale schouwburgpubliek.
EN DIT ALLES voor een waarlijk sub-
Zoals bekend hebben de Algemene Ne
derlandse Onderwijzers Federatie (ANOF),
de Vereniging voor Onderwijs in het Ne
derlands (VON), de Vereniging voor We
tenschappelijke Spelling (VWS) en de af
deling Nederlands van de Vereniging voor
Levende Talen elkaar gevonden in hun
strijd om te komen tot een spellingsver
eenvoudiging in Nederland. Hun „mini
mumprogram” komt neer op de voorge
stelde veranderingen welke zijn ontleend
aan het rapnort „Eindvoorstellen van de
Nederlands-Belgische commissie voor de
spelling van de bastaardwoorden” (Staats
uitgeverij 1969). alsmede vier amende
menten van de genoemde onderwijsorga
nisaties. waaruit de landelijke „Aksie
groep” is voortgekomen. De actiegroep wil
bereiken dat het parlement in de eerste
helft van 1972 een principiële uitspraak
over de nieuwe spelling doet.
IJMUIDEN Een oeroude Hollandsche
distilleerderij heeft het loffelijk initiatief
genomen de reddingboten van de Konink
lijke Noord- en Zuid-Hollandsche Red
ding Maatschappij in het vervolg gratis te
voorzien van „cognac voor schipbreuke
lingen”. De cognac is van een prima merk,
maar wel geïmporteerd: ze komt in de
plaats van de tot nog toe gebruikelijke en
door de KNZHRM aangekochte rum.
Al sinds onheuglijke tijden behoort het
kistje met de „rum voor schipbreukelin
gen” tot de inventaris van reddingboten.
Vele doornatte, verkleumde en uitgeputte
schipbreukelingen hebben zich na hun
„Twee op de wip”
worden gesteld, het
Willeke Alberti en Jeroen Krabbé in de
beide rollen.
Tenslotte sprak de heer Berits over het
gewenningsproces. „Lezen in de nieuwe
spelling wordt niet moeilijker. Het went
enorm snel. Oude boeken worden vol
strekt niet waardeloos. Want het gaat bij
boeken niet om de rn-n:ng, maar om de
inhoud en het taalgebruik”, aldus de heer
Berits.
In zijn inleiding verwees de heer Berits
nog eens naar een experiment dat vorig
jaar door de „Aksiegroep” werd gehouden
op eer, aantal lagere scholen. Eerst gaf
men aan leerlingen van een zesde klas
een bepaald dictee. Uit de resultaten
bleek dat een percentage van 48 de spel
ling van de werkwoorden niet beheerste.
Daarna gaf men de jongens en meisjes
•ongeveer twintig minuten les in de ver
eenvoudigde spelling. Toen dezelfde zin
nen nogmaals werden gedicteerd, steeg
het percentage met slechts nul of één
fout plotseling van 12 naar 78.
„Nu hebben wij geen tijd om de kinde
ren in hun werkelijke taalontwikkeling
te begeleiden. Het is zaak veel meer
aandacht te schenken aan leren spreken,
luisteren, stellen enzovoorts. Elke dag dat
wij langer doorgaan met deze spelling is
ei* één verloren!”
een goed deel van de daar aanwezige
haring kunnen wegvangen.
De Russen hebben zich tot dusver loya
le voorstanders getoond van de internatio
nale maatregelen ter bescherming van de
haringstand in de Noordzee en in het
Skagerak, met name inzake de zo ge
noemde gesloten perioden voor de vangst.
Waar (tot dusver) een door Nederland
aanbevolen quotastelsel (als enig afdoende
maatregel) geen voldoende gehoor heeft
kunnen halen onder de betrokken visse-
rijlanden, is duidelijk dat een eventueel
deelnemen door de „Vostok” aan de ha
ringvisserij in genoemde kwetsbare wate
ren gedurende de open perioden voor de
overige vissersvloten een enorme concur
rentie betekent.
„Als u bedenkt dat spelling niets meer
of minder is dan het zichtbaar maken van
taal, dat spelling slechts een instrument is
en géén taal, dan kunt U zich voorstellen
dat in de loop der tijden spellingswijzen
ingevoerd zijn welke niet meer functio
neel waren. Goet werd op een bepaald
moment als goed geschreven.”
Spellen in de vierde en vijfde klassen
van de lagere scholen noemde de heer
Berits „Het opvoeren van een beruchte
tragedie,” waarin kinderen „hemelschrei
ende” werkwoordsvormen moeten leren.
Daarom kon de heer Berits volledig gaan
staan achter het inmiddels tot standaard
werk verheven proefschrift van Dr. I.
van der Velde „Tragedie der Werkwoords
vormen.”
Aan dit toernooi, dat van 8 tot 15 mei
in verschillende Nederlandse steden wordt
afgewerkt, nemen veel internationaal
hoog geklasseerde boksers deel, die deze
„kleine Europese kampioenschappen” als
voorbereiding op de Olympische Spelen
zien.
IJMUIDEN In IJmuiden werden
dinsdag door 26 vaartuigen aangevoerd:
41 kisten en 110 kleine kisten schelvis, 30
kisten en 134 kleine kisten wijting, 750
kisten kabeljauw. 2000 kisten koolvis. 18
kleine kisten haring, 2 kleine kisten ma
kreel. 939 kisten schol. 28 kisten schar, 39
kisten tarbot, 118 kisten varia. 428 stuks
stijve kabeljauwen, 11.400 kg tong, totaal
254 kleine kisten en 7995 kisten vis.
Prijzen, per kilogram, in guldens: tarbot
8.67-8.45, gr. tong 4.97-4.56, mid. tong 6.75-
6.35, kim. tong 7.35-6.75, tong 1 7.39-6.67,
tong 2 6.69-6.50, zalm 7.40-6.50.
Per 125 kg: gr. heek 596, mid. heek
648-622, gr. leng 82. Per 50 kg: schelvis 1
62-56, schelvis 3 62-59, schelvis 4 56-45.
wijting 1 52-28, wijting 2 38-15, schar
90—22.50. kabeljauw 1 62-36, kabeljauw 2
98-36, kabeljauw 3 87-36. kabeljauw 4
59-32, kabeljauw 5 50-24, tarbot 284-180.
griet 197. tongschar 121-114, bot 20-10.
lever 19-16. koolvis 1 24-23.50, koolvis 2
25-23.50. koolvis 3 27-23.50, koolvis 4 22-
14.50. schol - 27-26. schol 2 32-26, schol 3
32-27, schol 4 40-33. heek 1 196, heek 2
142-138. heek 3 82-36. haring 27.50-22, ma
kreel 44. schartong 52-48. kl. leng 32, lom
29. ham 142.
Besommingen: KW 32 10.400, 44 23.000.
55 12.700, 80 14.090. 85 30.900, 87 11.600, 132
10.400, 153 29.500, 198 12.400; SCH 117
12.400; VL 73 24.420, 115 59.900, 131 16.100:
WR 32 11.700, 33 13.700; VD 24 870; YE 25
1.100; ZL 6 1.160; WR 34 en 137 1.026; UK
54 en 208 1.320. 78 en 93 1.800; VD 9 en 19
3.600. 44 en 75 3.100, 53 en 180 1.900.
hij antwoordt
zij wachtte
x.x ik haci
in plaats van wij zijn gewend
ZIJ KOMEN hiermee uiteraard ook
naar Velsen. zonder dat het bestuur van
de kunstkring voor de samenstelling van
het jaarprogramma enige „inspraak” ge
niet. Het is aldus duidelijk dat de abonne
menthouders die op deze wijze zijdelings
worden verplicht te gaan kijken naar
in plaats van
in plaats van
in plaats van
in plaats van
Bij het tweede amendement de volgen
de voorbeelden:
aandacht geven en
werkwoortsvorming wat
Westduitse en Britse waarnemers zijn
diep onder de indruk gekomen van de
„Vostok”, die in alle geheim in Leningrad
werd gebouwd. Dit schip is 245 meter
land en 28 meter breed. Het kan een
snelheid van negentien zeemijlen per uur
bereiken. De „Vostok" vist zelf niet, maar
verwerkt de vangst van niet minder dan
veertien vissersvaartuigen, welke vang-
vloot volledig aan boord kan worden
genomen. Elk vangschip vervaardigd van
kunsstof, met een lengte van zeventien
meter weegt (leeg) vijftig ton; de beman
ning telt vijf koppen; die vangstcapaciteit
van elk dezer vangschepen kan men ge
lijk stellen met die van duizendtonstraw-
lers.
De „Vostok” zelf heeft een totaalbe-
manning van zeshonderd man. Elke dag
kan driehonderd ton vis worden verwerkt
aan boord van dit fabrieksschip: 180 ton
vis kan elke werkdag worden ingevroren.
Voorts kan de „Vostok” 150.000 tan vis-
conservenporties produceren.
Aan boord van de „Vostok” wordt
ruimschoots gebruik gemaakt van compu
ters en elektronica.
Het operatieterrein zal vermoedelijk in
hoofdzaak de midden en de zuidelijke
Atlantische Oceaan zijn. Voor het opspo
ren van visconcentraties zijn twee heli
kopters aan boord.
De „Vostok”, die gedurende vier maan
den non-stop in actie kan zijn, zou, op
top-capaciteit in de Noordzee opererende
met haar vangschepen, binnen korte tijd redding met deze rum versterkt.
„Ik heb eens bekeken hoeveel verschil
lende regels een kind moet weten, voordat
het foutloos hjj antwoordt kan opschrij
ven. Het komt neer op ongeveer tien.
Terwijl het kind voor hjj antwoort alleen
maar hoeft te weten dat je voor een t-
klank een t moet schrijven. En dan deze
werkwoordsvorm kan in de eerste klas
worden aangeleerd.”
Volgens de heer Berits wordt in Neder
land op het ogenblik meer dan de helft
van het taalonderwijs besteed aan het
leren spellen. „En wat haalt het uit?
Bijna niets. Hoeveel fouten worden er nog
gemaakt? Wie schrijft er nooit een werk
woordsvorm verkeerd? Degene die dat
kan, hoeft niet trots te zijn, want zo
in open
van een
Hij toonde 'zich bi’zpnder verheugd,
toen de ruim honderd leerkrachten uit
het lager onderwijs unan em de inhoud
van het telegram aan minister De Brauw
steunden en eveneens akkoord gingen met
een adhesiebetuiging aan de „Aksiegroep
Spellingsvereenvaudiging 1972". Tenslotte
kondigden de organisatoren van deze bij-
lieme voorstelling van een belangwekkend
stuk, dat na de Haarlemse première reeds
uitvoerig en lovend door Jac Heyer in
deze kolommen werd omschreven. Met
een magistrale rol van Han Bentz van
den Berg, die hiervoor door een keur van
„Centrum”-acteurs en actrices wordt om
geven. Op deze wijze worden zelfs de
kleinste rollen voortreffelijk bezet door
Ingeborg Elzevier, Els van Rooden, Jules
Hamel. Allard van der Scheer, Jacques
Commandeur en vele anderen. Indruk
wekkend is ook de regie van Peter
Oosthoek, waarmee de voorstelling een
waarachtige grandeur wordt verleend.
Het maandprogramma vermeldt ook
weer een kamermuziekavond op vrijdag 3
maart in het noordelijk koetshuis van het
landgoed „Beeckestijn”. Dit concert wordt
verzorgd door het Amsterdams Strijktrio,
bestaande uit Gijsbert Beths, viool’ Jaap
Melders, altviool en Henk Lambooy, vio
loncello. Uitgevoerd worden onder meer
werken van Frans Schubert, Max Reger
en Wolfgang Amadeus Mozart.
de spelling van le
(niet aan het eind
Kollegaas, die de nootzaak van een
spoedige spellingvereenvaudiging niet
inzien, om te turnen.
Auders door middel van auderavon-
den. schoolkranten en dergelijke er
van proberen te overtuigen dat spel
lingvereenvaudiging een onderwijs
kundige nootzaak is.
De vereenvaudigde spelling, zoals ge
propageert door de aksiegroep waar
dat mogelijk is toe te passen in uw
korrespondensie (buitenparlementaire
aksie)
In de school het werkelik taalonder
wijs wat meer aandacht geven
spelling en
minder belangrijk vinden.
Grotere toleransie ten aanzien
spelfauten.
Te ijveren voor herroeping van het
ministerieel schrijven (1954) waarin
onderwijskrachten en ambtenaren
werden gehauden de voorkeursspel-
WOENSDAG 23 FEBRUARI
Gebouw Velserduin, Velserduinplein. IJ-
vendomde LoWietje”. muiden. 20 u. vergadering P.v.d.A.-vrou-
wengroepen.
Sporthal Zeewijk, Planetenweg, IJmui
den 19-23 uur BC Velsen.
Openbare bibliotheek Velsen, Plein 1945,
19 tot 21.30 uur, jeugd- en tienerbïblio-
theek. Willembeekweg 19 tot 21 uur.
Boksclub De Ring, 19.30 tot 22 uur in
Ossendorpschool, Wijk aan Zeeërweg, IJ
muiden, trainen.
DONDERDAG 24 FEBRUARI
Gebouw Velserduin, Verserduinplein,
IJmuiden, 20 u. lezing over Ecuador en de
Galapegoseilanden, voor NIVON.
Stadhuis. Plein 1945, 19.30 u. openbare
gemeenteraadsvergadering.
Petrazaal, Spaarnestraat 8. IJmuiden. 20
u. ledenvergadering Chr. Besturenbond
IJmuiden.
Openbare bibliotheek Velsen, Plein 1945,
IJmuiden 10 tot 12.30, en 14.30 tot 17.30;
filiaal Willemsbeekweg jeugd- en tiener-
bibliotheek 15.30-17.30 uuur; filiaal Paro
chiezaal Petruskerk, Venusstraat, 19-21.15
uur; filiaal Santpoort, Willem de Zwijger-
laan 72,44.30-17.30 en 19-21.15 uur.; filiaal
Zeewijkplein 19-21.30 uur.
Stichting huishoudelijke en gezinsvoor-
iichting. Spreekuur leidster van 9.30-12 u.
in de Willebrordstraat 192, IJmuiden, tel.
02550-10715.
Velserbad. Briniostraat IJmuiden. 6.30-8
uur gemengd zwemmen, 8-12.15 uur
schoolzwemmen, 12.15-13.15 uur gemengd
zwemmen, 13.30-16.15 uur schoolzwem
men, 16.15-16.45 uur zwemlessen. 16.45-18
uur gemengd zwemmen, 18-18.30 uur
zwemlessen, 18.30-22.30 uur CSB, 21.50-
22.50 uur Duikersvereniging.
Sporthal Zeewijk, Planetenweg, IJmui
den, 19-23 uur badmintonclub Velsen.
Boksvereniging Manly Sport. Les en
wedstrijdtraining van 9.30 tot 21.30 uur in
de gymzaal van de Meerberg Comité-
school aan de Kerkstraat, oud-IJmuiden.
Zee- en Duin wij kclubs, Pleiadenschool,
16-17 en 19-20 uur toneel en expressie; ih
Zeewijkschool. 16.15-17.15 uur meisjessa
menkomst.
De Brulboei. Kanaalstraat 228. IJmuiden.
9.30-11.30 uur peuterspeelgroep, 9-11.30
uur bejaardensoos, 16.15-17.30 uur tim-
merclub jongens 8-10 jaar. kookclub jon
gens en meisjes 10-13 jaar, 16.30-18.30 uur
tafeltennis 19.30-21.30 uur, tienersatelier
meisjes en jongens 19-20.30 uur.
Vier amendementen gaan over het
schrijven van een t waar men een t hoort
en een d waar men een d hoort, de
vervanging van de ei voor ij en de ou
voor au. Tenslotte stelt men een nieuwe
regel voor omtrent de spelling van ie in
open lettergrepen.
Ingaand op de praktische inhoud
deze amendementen zou men
volgens het eerste voorstel moeten schrij
ven:
houdt hij zich voortdurend bezig
nutteloze zaken!”
De heer Berits was van mening dat de
spelling „morgen” kan worden vereenvou
digd, vooral cp het gebied van de werk
woordsvormen. „De min ster moet al1 een
maar aan de Tweede Kamer permissie
vragen en dan hoeft het g’rt'n’ cent'te
kosten. Je doet het gewoon. Bovendien, er
wordt wel gesproken d-t .een a'—’'e’e
vereenvoudiging honderd miljoen gulden
kost, maar is dat beter onderwijs niet
waard?”
VELSEN. Het bestuur van de
kunstkring .Voor Allen” kan voor vrijdag
24 maart in de Velsense Stadsschouwburg
de opvoering aankondigen van „Zuster
Norton verliefd”, een nieuw toneelspel
van Peter Nichols, schrijver van „Een dag
uiit de dood van
Onder regie van Adrian Brine wordt het
stuk gespeeld door het zuidelijk toneel
„Globe”, met in de voornaamste rollen
Magda Janssens, Wiesje Bouwmeester,
Petra Laseur, Siem Vroom, Henk Rigters,
Lo van Hensbergen en Cor van den
Brink.
