Kamer verlangt honorering
van haar standpunt
Bedreigde diersoorten
worden beschermd
Minister betrad via
zijingang Kamer
Schooltoets weegt zwaar
Hoge Raad
vernietigt
hasj-vrijspraak
Wetsontwerp hij Raad van State
Takel wagentje
voor
Scheldkanonnade voor premier
Groot aantal
vacatures bij
Gastronomer ie
DEELNAME DOOR 70.000 KINDEREN
Meerderheid tegen vrijlating
van de drie van Breda
Eet geen
kikkerbilletjes
het rijk
Haagse boekhouder
vergokte ruim
261.000,-
gehandicapten
„de bokkedoorns"
2
KAMERLID:
DUISTER
GEVAARLIJK
WOENSDAG 1 MAART 1972
(Van onze parlementsredactie)
(Van onze onderwijsredactie)
DEN HAAG Ruim 70.000 van
de 200.000 zesdeklassers nemen op
1, 21 en 22 maart aan de schooltoets
deel. De onthulling van de spelling-
opgaven door de Kritische Leraren
Amsterdam heeft ertoe geleid dat op
dat punt niet ondervraagd wordt. De
onderdelen die overblijven zijn stil
lezen, rekenen, taal en algemene
kennis. Het resultaat dat een leerling
bij de schooltoets haalt weegt zwaar
mee bij zijn toelating tot het voort
gezet onderwijs.
F
ADVERTENTIE
(Van onze parlementsredactie)
een
N0M
temidden van romantisch natuurschoon
in W ethouder van Gelukpark Zeeweg 53
Overveen tel. 023-263600
Met het takelwagentje voor invaliden
werd gistermiddag een demonstratie
gegeven in Amstelveen. Met dit liftje
kan de gehandicapte in kleine ruim
ten worden gebracht.
AMSTERDAM Doctoraal economie G.
L. Konings, Haarlem.
DEN HAAG. Alle veiligheidsmaatre
gelen bleken achteraf overbodig. De tal
rijke demonstranten, die dinsdagmiddag
tijdens het debat over de Drie van Breda
verzameld waren op het Binnenhof, ge
droegen zich rustig. De emoties kwamen
nauwelijks aan de oppervlakte. De tafere
len die een week eerder de hoorzitting tot
«o’n indrukwekkend hoogtepunt hadden
gemaakt sommige Kamerleden spraken
zelfs van een hoogtepunt in de parlemen
taire historie bleven achterwege.
uniform proefwerk voor zesdeklassers. Daar
deden toen rond 6.000 kinderen aan mee.
Aanleiding daartoe was de ministeriële be
schikking in het kader van de Mammoet
wet, dat een leerling alleen tot havo, gym
nasium of atheneum mag worden toegela-
In 1966 begon men in Amsterdam (van
daar dat nog vaak gesproken wordt van de
ring is verplicht het oordeel van de Ka
mer te volgen. Het gaat niet aan het
parlement nu nog buitenspel te zetten.
Mr. dr. C. Berkhouwer (V.V.D.) vond
dat de regering eerst organisaties had
moeten horen. Hij ging er vanuit dat de
regering conform het oordeel van de Ka
mer zou handelen. Anders zou de Kamer
tegenover zichzelf verplicht zijn een motie
van wantrouwen tegen de minister in te
dienen.
Ook drs. H. Wiebenga (P.S.P.) vond dat
de regering het oordeel van de Kamer
moet volgen. Vrijlating legt een ondraag
lijke psychische belasting op de slachtof
fers en houdt tegelijk een stuk gratiëring
van het neo-nazisme in.
ten op basis van het advies van het hoofd
van de lagere school en een onderzoek
naar de geschiktheid van de leerling.
Het eerste doel van de Amsterdamse
schooltoets was dat onderzoek naar de ge
schiktheid zo objectief mogelijk te laten
verlopen. Tegelijkertijd hoopte men uit de
resultaten te kunnen aflezen aan welke
scholen het onderwijs blijkbaar onvoldoen
de niveau bezat en dus verbeterd zou moe
ten worden.
De snelle landelijke verbreiding van de
schooltoets garandeert echter nog niet dat
hij ook alom bruikbaar zou zijn. Dat zou
alleen kunnen als het basisonderwijs over
al dezelfde doelstellingen nastreefde. Maar
dat is niet zo. De commissies die voor elk
onderdeel de toetsen opstellen, tasten vaak
in het duister.
Na zes jaar schooltoetsen blijkt nu, dat
er een wisselwerking is ontstaan tussen de
toetscommissie en de scholen. De commis
sies krijgen jaar na jaar via commentaar
en kritiek uit de scholen een duidelijker
beeld van wat er getoetst kan worden en
de scholen richten zich in hun onderwijs
steeds meer naar de eisen van het CITO.
Deze ontwikkeling is gevaarlijk. Als men
de schooltoets steeds meer gebruikt om het
leerplan te bepalen, wordt de aandacht te
zeer gericht op het mechanisch-meetbare.
Lang niet alle belangrijke onderwiisdoelen
zijn geschikt voor de computer. Men denke
bijvoorbeeld aan een opstel.
De massale verbreiding van de school
toets mag één reden zijn waarom velen er
een te grote waarde aan toekennen, onbe
grip voor de scores die ermee behaald wor
den, vormt de tweede reden.
Scores zijn geen punten, ze geven geen
In de toelichting voegt hij er aan
toe, dat in India in 1970 niet minder
dan 25 miljoen kikkers zijn afgemaakt.
Het nuttig effect van deze dieren, die
per dag hun eigen gewicht aan insec
ten eten, wordt geheel te niet gedaan
door deze handel.
(Van onze Haagse redactie)
Het werd snel duidelijk dat de Amster
damse schooltoets beantwoordde aan een
grote behoefte. Na vier jaar kon men het
werk al niet meer aan; het werd overge-
dragen aan het inmiddels (1968) opgerich
te CITO in Arnhem.
Zo schreef de commissie-Rekenen in haar
verantwoording voor 1971: „Het zou ge
wenst zijn dat de commissie de beschik
king had over een inventaris van nu gel
dende onderwijsdoelen bij het vak Reke
nen. Onder inventaris te verstaan een ge
detailleerde overzichtelijke lijst van vaar
digheden op het gebied Rekenen, die men
bij leerlingen eind zesde klas veronderstelt
als resultaat van onderwijs.”
Bij gebrek aan een dergelijk overzicht
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG. Zeven maanden gevan
genisstraf, waarvan twee maanden voor
waardelijk eiste de officier van justitie bij
de Haagse rechtbank tegen een 47-jarige
boekhouder uit Den Haag wegens verduis
tering van 61.000.
Stap uit de Zorgenwereld in een Oase
van Sfeervolle gastvrijheid bij
Prof. dr. L. de Jong, directeur van het
Rjjksinstituut voor Oorlogsdocumentatie,
is na zijn tv-verklaring ten gunste van
vrijlating van de „drie van Breda” zoveel
malen telefonisch en schriftelijk bedreigd,
dat hij voor enige dagen zijn woning in
Amsterdam heeft verlaten en zich in zijn
tweede huis in Hattem heeft gevestigd.
Het wetsontwerp verbiedt behoudens
ontheffing het onder zich hebben en
verhandelen van bedreigde diersoorten.
„De vervulling van uw wensen,
Speciaal op Culinair Gebied!”
DEN HAAG Een duidelijke
Kamermeerderheid sprak zich gis
teren uit tegen de vrijlating van de
drie Duitse oorlogsmisdadigers in
Breda. De lijn van voor- en tegen
standers liep dwars door alle fracties
heen. Het enige waar men het una
niem over eens bleek te zijn was de
opvatting dat de regering nu zij
het parlement heeft ingeschakeld
zich ook aan een uitspraak van de
Kamer dient te houden.
DEN HAAG. Het Tweede-Kamer-
lid Wiebenga (P.S.P.) heeft vernomen
dat pogingen worden ondernomen de
afzetmogelijkheden voor kikkerbilletjes
in Nederland te vergroten. De ROKA-
expositie in Utrecht zou daartoe stimu
leren. Hij vraagt minister Langman, of
die daarvan op de hoogte is en ook of
hij weet dat de kikkerstand hierdoor
niet alleen wordt bedreigd met uitster
ven, maar ook met groot dierenleed
omdat de billen alleen mogen worden
afgesneden van levende kikkers. Hij
vraagt dan ook maatregelen tegen in
voer en bevordering van soortgelijke
maatregelen binnen de EEG.
nam de commissie een „Proeve van een
leerplan”, opgesteld aan de universiieit van
Amsterdam en stelde haar toetsen op bin
nen de grenzen van dat leerplan. Iets der
gelijks gebeurde ook bij de andere toetson-
derdelen.
Hiertoe behoren verscheidene apensoorten.
Verder bevat het ontwerp een wijziging
van de Wet op de Dierenbescherming,
welke beoogt het afleveren aan particulie
ren en detailhandelaren tegen te gaan van
dieren die niet geschikt zijn om als huis
dier te worden gehouden. Daartoe behoren
apen.
De bewindsman deelt mee, dat het „ge
bruik” van apen door laboratoria de laat
ste jaren een teruggang vertoont ten ge
volge van verbetering van onderzoekme
thoden. In 1966 bedroeg dit nog 6.800 apen
in 1971 zal het minder dan 2.000 zijn. Voor
1972 wordt een „gebruik” van niet meer
dan 1.500 verwacht.
Hoeveel apen aan particulieren worden
verkocht is niet te schatten, omdat een
overigens onbekend aantal van de inge
voerde apen na enige tijd weer wordt
uitgevoerd, maar toch als ingevoerd blijft
geregistreerd, aldus de minister.
De bewindsman zegt, ermee bekend te
zijn dat het vangen van apen, en met
name van chimpansees leidt tot het doden
van talrijke exemplaren. Het is hierbij
namelijk uitsluitend te doen om jonge
dieren,die slechts zijn te bemachtigen na
het schieten van het moederdier en soms
van een ander agressief dier. Hoewel niet
kan worden gesteld dat alle vervoer
schandalig is, sterven toch vele van de
gevangen jonge dieren voordat zij hun
plaats van bestemming hebben bereikt.
De man raakte vorig jaar steeds meer
verslaafd aan het gokspel, dat hij veelvul
dig aan Belgische speeltafels bedreef.
Toen zijn eigen geld op was, schreef hij
cheques uit van de firma waar hij werkte
voorzag deze van een valse handtekening
van de directeur en inde op die manier
61.000. Hoewel hij eenmaal 10.000 won,
kwam hij toch steeds dieper in de put te
zitten. Toen zijn schuld was opgelopen tot
twee ton en ook de f 61.000 in drie dagen
spelen door de Belgische croupiers was
„weggeharkt” meldde hij zich bij de poli
tie. Voor de rechtbank gaf hij alles toe.
De rechtbank zal op 14 maart uitspraak
doen.
Binnen de problematiek van de (afwezi
ge) doelstellingen moet ook de actie van de
Kritische Leraren Amsterdam geplaatst
worden. Zij vinden dat de spelling dermate
ondergeschikt is bij de bepaling van wat
een leerling waard is, dat deze niet in de
schooltoets opgenomen mag worden. Spel
len is voor hen geen belangrijk onderwijs
doel.
voldoende of onvoldoende aan. Scores la
ten slechts zien waar een bepaalde leer
ling staat tussen zijn medeleerlingen. Als
een leerling score 80 haalt voor een onder
deel, dan betekent dit dat 20 percent van
de leerlingen meer punten heeft gescoord
dan hij zelf en 79 percent minder.
Het mog duidelijk zijn dat zo’n score on
geschikt is als doorslaggevend argument
voor de verwijzing van een leerling naar
lts, huishoudschool, mavo, havo, gymna
sium of atheneum. Toch worden de scores
vaak zo gebruikt. Er zijn scholen, die bij
een bepaalde score een grens trekken en
geen nieuwe leerlingen aannemen die daar
onder zitten. En er zijn hoofden van lagere
scholen die de scores op dezelfde wijze ver
staan en die daarop hun advies aan het
voortgezet onderwijs baseren.
En dan te bedenken dat de score die het
CITO opgeeft het resultaat is van bereke
ningen met zekere marges. Een score van
80 moet in een bepaald geval verstaan wor
den als „een score tussen 74 en 85”, zoals
het CITO ta een handleiding aangeeft.
De schooltoetsen niet geschikt om als
selectiemiddel te dienen zouden de scho
len moeten helpen hun onderwijs zo goed
mogelijk af te stemmen op de leerlingen.
De lagere-schoolhoofden zouden dat
was immers van de aanvang af de bedoe
ling aan de hand van de resultaten moe
ten nagaan op welke punten zij het onder
wijs aan hun school kunnen verbeteren.
Het voortgezet onderwijs zou op basis van
dezelfde scores moeten vaststellen waar het
de lessen in het eerste leerjaar kan begin
nen. Selectie van de leerlingen behoort in
het brugjaar of in de meerjarige brugpe-
riode te gebeuren, niet daarvóór.
AMSTERDAM. Een in verrijdbare
patiëntenliften gespecialiseerde Engelse
firma (Mecanaids ltd.) heeft een soort
takelwagentje voor gehandicapten geïn
troduceerd dat gebruikt kan worden in
woonhuizen. Met het ding kan een per
soon een zware patiënt optillen en ver
voeren van en naar bed, rolstoel, bad,
toilet en personenauto. Bij de constructie
heeft de ontwerper, dr. James uit Glouces
ter, vooral gelet op veiligheid, bedrijfsze
kerheid en wendbaarheid in beperkte
ruimtes. Ook kan de lift in twee delen
uiteen genomen worden die passen onder
het bed of in de kofferruimte van een
auto.
De lift, is in Engeland al sinds oktober
in gebruik in klinieken en bij particulie
ren. Proefnemingen in twee Nederlandse
revalidatiecentra en bij enkele particulie
ren leidden tot het besluit de lift ook hier
te introduceren. De „mecalift” zal 1200
gulden kosten. Nederland telt enkele tien
duizenden gehandicapten die thuis ver
pleegd worden en eigenlijk gedwongen
zijn steeds in dezelfde kamer te leven.
Met aangepaste woningbouw kan nog
slechts een zeer klein deel der gehandi
capten worden geholpen.
DEN HAAG. Minister Stuyt van
Volksgezondheid heeft in antwoord op
vragen van het Kamerlid Tuijnman
(V.V.D.) meegedeeld, dat het wetsontwerp
bedreigde diersoorten door de Minister
raad is aanvaard. Het is thans bij de Raad
van State in behandeling.
DEN HAAG. Minister Geertsema
van Binnenlandse Zaken bevestigt de he
ren Maenen. Franssen en Horbach, alle
drie Kamerleden voor de K.V.P. dat er bij
de rijksoverheid 1.476 vacatures bestaan,
waaronder 304 bij defensie.
Mr. Th. Dolk overleden. In Den Haag is
op 84-jarige leeftijd overleden de oud-
dijkgraaf van het Hoogheemraadschap
van Delfland en oud-directeur van de
Unie van Waterschappen, mr. dr. Th.
F. J. A. Dolk, die als kenner van het
waterschaps- en waterstaatsrecht en als
waterschapshistoriucus grote bekendheid
genoot
DEN HAAG. De Hoge Raad heeft
dinsdag een Rotterdamse „hasj-vrijspraak”
vernietigd. Dat betekent, dat volgens het
hoogste rechtscollege voor strafbaarheid
voor hasjiesjbezit niet behoeft te worden
bewezen, dat deze stof de hars bevat uit
gedroogde foppen van hennepplanten.
De tegenstanders verenigden zich in een
mofie-Voogd (P.v.d.A.), waarin de regering
wordt gevraagd geen gevolg te geven aan
haar voornemen de drie vrij te laten. De
motie was mede getekend door V.V.D.,
C.P.N., D’66, DS’70 en P.S.P.
In het debat van gistermiddag werden
door vóór- en tegenstanders de volgende
motieven naar voren gebracht:
De heer Bremen (K.V.P.) zei onder
meer: „In onze rechtsstaat wordt niet
geoordeeld door of uit de positie van het
slachtoffer. Afkeer en leed mogen niet
doen vergeten, dat we leven onder de
vigeur van een rechtsstaat, waarbinnen de
drie ons meer en meer conflictstof zullen
opleveren. We moeten wat betreft wreed
heid niet in concurrentie treden met de
nationaal-socialisten van toen. De doelma
tigheid van de straf is na 27 jaar verdwe
nen. Offers van slachtoffers en verzets
mensen zijn vergeefs geweest als wij
falen in het optimaal toepassen van de
regels, waarop onze rechtsstaat is gefun
deerd en waarvoor het grote leed juist is
geleden. De drie moeten onherroepelijk
verwijderd worden uit onze gemeenschap
in de oprechte hoop dat dat een bevrij-
ding zal blijken te zijn van een steeds
terugkerende smartelijke herinnering.
Mej. mr. Haars (C.H.U.) zei dat de
regering verantwoordelijk is voor gratie
verlening, niet de Staten-Generaal. Advies
vragen aan het parlement is onjuist. De
drie is recht gedaan. Verdere straf dient
De schooltoets werkt met opgavenboek
jes, die aan de leerlingen worden voorge
legd. Daarin staan voor elk onderdeel vra
gen met telkens vier antwoorden. Eén van
die vier is goed; het kind moet op een
ponskaart het vakje aanstippen dat bij dat
goede antwoord hoort. De 70.000 ponskaar
ten die dit jaar zo bewerkt worden, gaan
naar de computer van het Centraal Insti
tuut voor Toetsontwikkeling (CITO) in
Arnhem, die de goede en de foute ant
woorden telt. Op grond daarvan haalt elk
kind een bepaalde ..score”
In Zuid-Holland bedroeg het aantal va
catures op 12 januari 814 en in Limburg
negen. De minister kent de rapporten die
in Limburg uitgekomen zijn over de
noodsituatie in de werkgelegenheid voor
de werknemers in die provincie, die tot da
conclusie komen dat er voor 1.000 ambte
naren op middelbaar niveau geen werk is.
Voor de oplossing van het probleem
door de minister niet eenvoudig genoemd
wordt verwezen naar de te verwachten
nota „De ontwikkeling van de Haagse
agglommeratie en de afremming van de
kantorensector.” Daarin zal een hoofdstuk
worden opgenomen over de spreiding van
de rijksdiensten.
geen ander doel meer dan vergelding. Het
is in het belang van het geestelijk klimaat
binnen onze gemeenschap dat de drie
daaruit verwijderd worden.
De Rotterdamse rechtbank was in okto
ber vorig jaar er vanuit gegaan, dat het
bezit en het verhandelen van hasjiesj vol
gens de Opiumwet alleen strafbaar zijn, als
deze stof hars bevat, bereid uit de gedroog
de toppen van bloeiende of vruchtdragende
hennepplanten. Aangezien dit volgens des
kundigen onmogelijk was te bewijzen,
sprak de Rotterdamse rechter de verdachte
vrij.
De procureur-generaal bij de Hoge Raad
ging in cassatie tegen een dergelijk vonnis
van de Rotterdamse politierechter van de
cember waarbij een loswerkman werd
vrijgesproken.
De uitspraak van de Hoge Raad, die al
leen „in het belang der wet” is gegeven, zal
geen consequenties hebben voor de vrijge
sproken los werkman.
De Hoge Raad vindt, dat de opvatting
van de Rotterdamse rechtbank niet als juist
kan worden aanvaard, omdat anders de
in-, uit- en doorvoer en het bezitten of ge
bruiken van hasj, die niet uit gedroogde
toppen van de hennepplant is verkregen,
niet onder de verbodsbepalingen van de
Opiumwet zouden vallen.
Dit is in strijd met de strekking van de
Opiumwet, meent de raad, want voor de
verdovende werking van hasjiesj maakt
het geen verschil of die hasj wel of niet
uit verdroogde henneptoppen is verkregen.
Dinsdagavond verklaarde zijn echtgeno
te, dat prof. De Jong thans op net punt
stond terug te keren naar Amsterdam. Op
de vraag of de directeur van het rijksin-
situut door de bedreigingen verontrust is
geraakt, antwoordde zij ontkennend. „Het
is een soort Mies Bouwman-syndroom”,
verklaarde zij daarmee duidend op de
stroom afkeurende brieven, die Mies
Bouwman pleegt te krijgen wanneer zij
eens iets doet wat het publiek niet bij
haar vindt passen.
Mr. Keuning (DS’70) zei dat in zijn
fractie geen eensgezindheid was. Een klei
ne minderheid is voor verwijdering van
de drie. De rest vraagt zich af: Hoever
reikt het besef van hun eigen daden?
Waar zijn hun openlijke blijken van mee
leven met hun slachtoffers of de nabe
staanden? De drie hebben tijdens hun
gevangenschap een hemel gehad vergele
ken met de hel van hun slachtoffers.
Ds. Abma (S.G.P.): „Barmhartigheid
voor de drie is tegen het gevoel van
duizenden. De regering, die beslissen moet,
wil kennelijk niet zelf regeren. Laat God
beslissen. We zullen geen steun geven aan
de motie.”
De heer Jongeling (G.P.V.) vond dat de
fout is gemaakt bij de gratiëring in 1952.
„Doodstraf was de enige goede straf toen.
Nu kunnen we het alleen nog maar
verkeerd doen. Gratieverlening is een
zaak van de regering, niet van de Tweede
Kamer. Wij voelen er niet voor de rege
ring in een motie te vertellen wat ze
moet doen.”
De heer Koekoek (B.P.): „Vrijlating
maakt de rechtsgang te schande. Kotalla
heeft in Amersfoort gevangenen doodge
schopt. Het eenmaal uitgesproken vonnis
moet worden uitgevoerd. De regering
moet doen wat de Kamer wil. Doet zij dat
niet dan moet er vanuit de Kamer een
motie van wantrouwen worden inge
diend.”
De middenstanders De Jong en Te Pas
waren tegen vrijlating. De heer Dijkstra
(D’66) zei dat „we allemaal in Nederland
de psychologische gevangenen zijn van de
drie”. Uitstoting zou bevrijdend werken
en op de langere duur de pijn voor de
slachtoffers verminderen. Maar door de
vele reacties van de slachtoffers van de
laatste dagen was een deel van zijn frac
tie nu tegen vrijlating.
Dr. De Gaay Fortman (P.P.R.) zei: „We
hebben moreel gefaald. We moeten erken
nen dat het overgrote deel van ons volk
schuld heeft tegenover de slachtoffers. We
komen er niet uit door ons tegen collec
tieve gratieverlening te verzetten. Er is
geen weg meer terug.”
Dr. Roethof (P.v.d.A.) was vóór vrijla
ting. „Toekomstige discussies, die er zeker
zullen komen als de drie niet worden
vrijgelaten, zullen weer mateloos leed
veroorzaken. Verdere voortzetting van de
straffen is niet zinvol.”
Mr. Van Dam verklaarde dat de meer
derheid van de A.R.-fractie voor vrijlating
is en een minderheid tegen. Voorstanders
willen de drie verwijderen uit ons land,
maar in het gratiebesluit opnemen dat
aan de drie voorwaarden worden opgelegd
zoals niet in de publiciteit treden en niet
actief worden in organisaties die het oor
logsverleden verheerlijken. „In onze
rechtsorde ligt besloten, dat gevolg moet
worden gegeven aan de gunstige adviezen
van de bevoegde adviserende instanties.”
Drs. Voogd (P.v.d.A.): „Beoordeling van
wel of niet vrijlaten moet vooral worden
ingegeven door de slachtoffers. Er moet
een zo rechtvaardig mogelijke beslissing
vallen. Of er een pijnlijke situatie ont
staat of niet kan alleen worden beoor
deeld door artsen en psychiaters en door
de slachtoffers zelf. De regering heeft
fouten gemaakt en zich nu in een situatie
gemanoeuvreerd dat ze in geen geval tot
vrijlating mag overgaan als de Kamer dat
niet wil.”
De heer Wolff (C.P.N.): Minister Van
Agt stelt zich boven de wet als hij de drie
van Breda vrijlaat. Als de regering het
standpunt van de Kamer naast zich neer
legt dan is dat strijdig met iedere funda
mentele opvatting van democratie.
Mej. mr. A. Goudsmit (D’66) wees erop
dat onze strafrechtnormen niet voor dit
soort misdaden geschreven zijn. De groot
ste schuld van de regering is dat zij
discussie heeft laten ontstaan. Die schuld
kan afnemen door inzicht te tonen dat
gratie niet kan worden verleend. De rege-
Slechts toen premier Biesheuvel op het
Binnenhof verscheen, laaiden de emoties
even op. Zijn zwarte Limousine werd
voorafgegaan door een politiewagen. Toen
de premier voor het Tweede Kamerge
bouw uitstapte, gooiden enkele oorlogss-
bouw uitstapte, gooiden enkele oorlogs
slachtoffers kunstledematen en krukken in
de richting van de regeringsleider. Men
riep „fascist, schurk, schoft” en schreeuw
de om Van Agt. Deze arriveerde nagenoeg
gelijktijdig met premier Biesheuvel, maar
achtte het verstandiger het gebouw via
een achteringang te betreden.
De bijeenkomst buiten verliep verder
rustig. Men luisterde naar kleine toespra
ken over de sociale voorzieningen voor
oorlogsslachtoffers en joodse jongeren
hielden een kleine gebedsoefening. De
meeste betogers volgden de debatten via
draagbare radio’s. Binnen konden genodig
den de debatten horen via tv-toestellen in
verschillende vertrekken. Met enkele te
genstanders kregen voorstanders van de
vrijlating, die naar men verwachtte min
der emotioneel zouden reageren, een
plaats op de tribune. Vertegenwoordigers
van de slachtoffers van de drie, die ook
tijdens de hoorzitting aanwezig waren ge
weest, hadden elders in het gebouw een
plaats gekregen.
Vele honderden Nederlanders en enkele
tientallen Duitsers, die de tv-uitzending
van het Tweede-Kamerdebat over de Drie
van Breda volgden, hebben tijdens de
schorsing van de vergadering na het ant
woord van minister Van Agt de Tweede
Kamer opgebeld om bijval te betuigen of
afkeer kenbaar te maken.
Vanaf kwart voor tien moest de Twee-
de-Kamertelefonist zo’n 30 telefoontjes
per minuut verwerken. Veel mensen riepen
alleen maar verwensingen, anderen be
tuigden bijval. Tal van mensen vroegen
naar politici. Ze werden zoveel mogelijk
naar de Kamerleden doorverbonden. De
meest gevraagde Kamerleden waren Den
Uyl, Voogd, mejuffrouw Goudsmit Koe
koek en Bakker.
Veel mensen wensten ook minister Van
Agt te spreken. Zij kregen meestal een
van de vele secretaresses aan de lijn die
zich steeds bereid verklaarden boodschap-
pen aan te nemen. Of veel van die „Amsterdamse schooltoets”) met een soort
boodschappen ooit bij minister Van Agt
zullen komen is wegens de weinig opwek
kende inhoud zeer de vraag. Er werden
veel dreigementen geuit. Ook vanuit
Duitsland werd verschillende keren om
minister Van Agt gevraagd.
Modern restaurant met een klassieke stijl.
Exlusieve gelegenheid voor uw lunch, diner of party.
Goed verzorgde wildschotels en specialiteiten.
Gehele jaar geopend. Tafelreservering Gewenst!