Variabiliteit en eenheid in
kunst van Kees Verwey
Proeft maar.
Charlie Chaplin na 20
jaar terug in Amerika
Skol spreekt uw taal.
DUREX
FIFAX
zorg dat u 't in huis hebt
verkrijgbaar bij de drogist
Anter"aU°
I
STERKE EXPOSITIE IN AULA
VAN HAARLEMMERMEERLYCEUM
radio-actief
van de NOS
Big band-festival
in Delft
Haya in Hemelbed
bij Eenmaal-
andermaal
Componist Grofe
overleden
Pleidooi beter
Drumbandfestival
Radio woensdag
TV vanavond
TV woensdag
TV dinsdag
Ml
AS
7
DINSDAG 4 APRIL 1972
EERBETOON NA HEKSENJACHT
Hervertoning
Klacht
programmamakers
Kunstdiefstal opgelost
overal verkrijgbaar
V ocalistenconcours
in Den Bosch
BADHOEVEDORP Kees Ver
wey exposeert in de aula van het
Haarlemmermeerlyceum. Dat is een
kans die iedere liefhebber van zijn
werk moet aangrijpen, want hij expo
seert niet zo vaak binnen handbe
reik. Die gelegenheid is geschapen
door de afdeling van „Het Nut”.
Ieder jaar organiseert die een paas-
tentoonstelling en deze keer is Kees
Verwey bereid gevonden om daar
zijn werk te laten zien. Heel geluk
kig, want de ruimte laat toe, dat er
nu eens grote werken van Verwey
.voldoende „kijkafstand” krijgen en
dus heel goed tot hun recht komen.
ÉF" AFVOER VERSTOPT?
VVVVVVVVVVVVVVWVVV V
HILVERSUM I.
muz.
HILVERSUM H.
HILVERSUM III.
(Van onze RTV-redactie)
BRUSSEL.
informatie
ADVERTENTIE
19.30
Nederland I
de
19.50
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
film
Russische
21.10
Charlie Chaplin arriveert met zijn
vrouw Oona op Kennedy Airport.
ROME (DPA). De Italiaanse politie
heeft maandag vier kostbare schilderijen
opgespoord, die zaterdag uit een parochie
kerk in Bergamo waren gestolen. Er is
een arrestatie verricht. De vier schilderij
en, waaronder een doek van Veronese en
een van Titiaan zijn in Triëst gevonden.
Het was de 37ste kerkdiefstal dit jaar in
Italië.
18.45
18.50
18.55
19.00
19.05
19.55
20.00
20.15
20.21
22.10
22.35
19.55
20.00
21.05
21.45
22.45
22.50
17.00
18.45
18.50
18.55
19.00
19.05
19.55
20.00
20.15
20.21
19.30
19.55
20.00
20.15
20.21
20.45
22.00
22.05
22.45
22.50
18.45
18.50
18.55
19.00
19.05
18.45
18.50
18.55
19.00
19.05
SANTA MONICA (Reuter). De Ame
rikaanse componist Ferde Grofe is maan
dag op 80-jarige leeftijd na een beroerte
overleden. Hij hielp George Gershwin met
de orkestratie voor „Rhapsody in Blue”,
en schreef zelf verscheidene symfonische
werken waarvan hedentendage alleen de
„Grand Canyon Suite” nog wordt uitge
voerd. Andere composities waren „Symp
hony in Steel” en „Hollywood”.
Grofe heeft nog in de band van Paul
Whiteman gespeeld. Zijn eigenlijke naam
luidde Ferdinand Rudolph von Grofe.
THE BEST THERE IS...
Na het nieuws kan men weer kijken
naar Kom maar binnen. Simon Car-
miggelt leest na de film om tien uur
weer een van zijn kostelijke Kronkels
voor. Het laatste VARA-programma
Achter het Nieuws is dit keer gewijd
aan de binnenlandse actualiteit. Na het
laatste nieuws wordt nog de voorlich-
tingspot over schooltelevisie uitgezon
den.
Nederland II
NOS: (K) De Fabeltjeskrant.
STER: (K) Reclame.
NOS: (K) Journaal.
STER(K) Reclame.
NCRV: (K) Zo Vader, zo doch
ter.
(K) De Jonkvrouw van Avignon
(feuill.).
STER(K) Reclame.
NOS: (K) Journaal.
STER: (K) Reclame.
NCRV: (K) Hoofd en Hart, (se
rie).
Hier en Nu.
(K (Eenmaal. Andermaal.
(K) Dagsluiting.
NOS - (K) Journaal.
Rond het begin der jaren vijftig maakte
Chaplin in Amerika een moeilijke tijd
door. Senator Joseph McCarthy leidde de
heksenjacht op mensen die van commu
nistische sympathieën werden verdacht,
en Chaplin was een van hen. Bovendien
liep er een proces tegen hem wegens
beweerd vaderschap. Toen hij in 1952 aan
boord van een lijnschip uit Amerika was
vertrokken voor een vakantiereis, deelde
de toenmalige Amerikaanse minister van
Justitie McGranery mee dat hij niet meer
terug mocht keren „tenzij hij zijn zedelij
ke deugd kon aantonen.” Chaplin Brits
staatsburger vestigde zich daarop verbit
terd in Zwitserland.
Nederland II
NOS: K) De Fabeltjeskrant.
STER (K) Reclame.
NOS' (K (Journaal.
STER (K) Reclame
KRO MIK.
STER (K) Reclame
NOS: (K) Journaal.
STER: (K) Reclame.
KRO: (K) Paul Vlaanderen (se
rie).
Geschiedenis
(2).
IKOR-CVK-RKK: Kenmerk.
NOS: (K) Journaal
Nederland I
NOS: (K) De Fabeltjeskrant.
STER: (K) Reclame.
NOS: (K) Journaal
STER: (K) Reclame.
VARA: De smokkelaars van
Moonfleet (2).
(K) Tik Tak Tor.
STER: (K) Reclame.
NOS: (K) Journaal.
STER: (K) Reclame.
VARA: (K) Kom maar binnen
(serie).
Filmcomedy uit 1936
(K) Simon Carmiggelt.
(K) Achter het nieuws.
NOS: (K) Journaal.
Weekoverzicht
schooltelevisie.
KRO: (ged K) Kinderprogr.
NOS: (K) De Fabeltjeskrant.
STER: (K) Reclame.
NOS: (K) Journaal.
STER: (K) Reclame.
NOS: (K) Van gewest tot ge
west.
(K) Tips Nat. Bureau Toeris
me.
STER: (K) Reclame.
NOS: (K) Journaal.
20.10 Ajax—Benfica.
22.05 Muziekmagazine.
22.40 (K) Journaal.
De BBC heeft maandag bekendgemaakt
dat zij de -echten heeft verworven voor
de vertoning van een reeks klassieke Chap-
lin-films op de televisie. Daartoe behoren
City Lights Modern Times, Lime-Light,
Monsieur Verdoux, The Gold Rush en
The Great Dictator. De BBC heeft voor de
rechten naar verluidt ruim twee miljoen
gulden betaald.
AVRO- 7.00 Nws. 7.02 Steevast. 8.00
Nws. 8.02 Radiojourn. 9.00 Nws. 9.03
De negen-uur-show. 10.00 Nws. 10.03
Arbeidsvitaminen. 11.00, J2.00 Nws
12.03 Radiojourn. 12.06 Zet ’m op. 13.00,
14.00 Nws. 14.03 Superclean Dreamma
chine. 15.00 Nws. 15.03 Lichte platen.
16.00 17.00 Nws. 17.03 Radiojourn. 17.06
Postbus 700.
„De antiquair” heet dit heel grote
doek van Kees Verwey. Het is een
antiquair in interieur. Het zijn geen
antiquiteiten, die hem omringen, maar
zijn vervagende indrukken aan éen
lang leven. Eén indruk komt naar
voren, een vrouwelijk naakt, ge
deeltelijk omhuld door een lange
cape, opdoemend als een niet uit te
wissen herinnering.
HILVERSUM Vijfendertig radio-
programmamakers hebben er door
middel van een brief aan het college
van programmaleiders op aangedron
gen. de nodige verbeteringen aan te
brengen in het historisch geluidsarchief
van de omroep. Het historisch archief
geeft volgens de programmamakers
een volstrekt incompleet beeld van het
verleden.
Het archief is bijvoorbeeld zeer een
zijdige georiënteerd. Op officiële ge
beurtenissen zoals die rond het konink
lijk huis. Nieuwe, wat meer „onder
grondse” bewegingen zijn er nauwe
lijks in opgenomen, aldus de program
mamakers. Ze klagen er in hun brief
over, dat van het Provo-verschijnsel in
het archief vrijwel niets is te vinden.
Bovendien heeft men een grote achter
stand bij de verwerking van het mate
riaal geconstateerd. Voor zaken, die
een tot twee jaar geleden aan de orde
waren, kan men bij het archief niet
terecht. Ook vindt men, dat er in het
archief weinig buitenlands materiaal te
vinden is, alsmede opnamen in de cul
turele en artistieke sector.
De ondertekenaars van de brief vin
den, dat er meer middelen voor het
archief vrijgemaakt moeten worden,
dat de staf dient te worden uitgebreid
en dat men bij de keuze van het
materiaal niet alleen moet letten op
actualiteitenprogramma’s, maar ook op
documentaires, kunstprogramma’s, jon
gerenprogramma’s en dergelijke.
Het college van programmaleiders
heef laten weten, de ongerustheid van
de 35 programmamakers bij de radio
te delen en spoed te zullen betrachten
met het zoeken naar een oplossing.
Nederland 1. Het belangrijkste be
standdeel van het VARA-programma
vanavond is de vertoning van de speel
film Poppey van A. Edward Suther
land. In de vooravond vertóont de
VARA de tweede aflevering van de
Smokkelaars van Moonfleet. Het
vraag- en antwoordspelletje Tik tak
tor kan men ook nog voor acht uur
verwachten.
Nederland 2. Vanavond moet het kij-
kersvolk afscheid nemen van de zus
ters Marianne en Elinor, de hoofdfigu
ren uit het verhaal Hoofd en Hart,
waarvan de vierde en laatste afleve
ring vanavond door de NCRV wordt
uitgezonden.
Tussen zeven en acht uur brengt de
NCRV twee programma’s: het spel Zo
vader, zo dochter en de tiende afleve
ring van de Jonkvrouw van Avignon.
Na het journaal en de slotaflevering
van Hoofd en Hart komt om even over
negenen de actualiteitenrubriek Hier
en Nu op het scherm. Vervolgens pre
senteert Gerrit den Braber weer Een
maal, andermaal, het programma voor
het goede doel, waarin ditmaal V.V.D.-
voorzitster Haya van Someren-Downer
en K.V.P -voorzitter Dick de Zeeuw de
opmerkelijkste gasten zijn, die een
fragment uit Het Hemelbed van Hugo
Claus spelen. De dagsluiting, tenslotte,
wordt verzorgd door ds. S. E. Hoff.
’s-HERTOGENBOSCH. Het 19e In
ternationaal Vocalistenconcours van de
Stichting ’s-Hertogenbosch-Muziekstad
wordt van 2 tot en met 9 september
gehouden. Deelname staat open voor zan
gers en zangeressen jonger dan 34 jaar.
De jury voor het concours staat onder
leiding van Johannes den Hertog. Voorts
maken er deel van uit: Kim Borg (Fin
land), Cora Canne Meijer (Nederland),
Halinka Lukomska (Polen), Janlne Mi-
cheau (Frankrijk), Frits Ollendorff (Duits
land), Herman Reuter (Duitsland) en John
Shaw (Engeland). De voorselecties zijn op
2, 3, 4 en 5 september, de demi-finale op 7
en 8 en de finale op 9 september. Het
concours wordt in de stadsschouwburg
Casino gehouden.
12.00 Nws., meded. SOS-ber. 12.08
Lichte muz. 12.50 Buitenl. persoyerz.
13.00 Nws., toneelagenda. 13.20 Lichte
muz. 14.00 Nws., 14.03 Schoolradio.
14.30 Waarom wij niet. 14.50 Radio-
schoolkoren. 15.00 Nws. 15.15 Kinder-
prog 16.00 Nws., beursber. 16.10 Ope-
ramuz. 17.00 Nws. 17.10 Lichte muz.
17.55 Weegschaal. 18.00 Nws. 18.05 Voor
-soldaten. 18.15 Lekenmoraal en -filoso
fie. 18.45 Sport. 18.55 Taalwenken. 18.56
Amusementsmuz. 19.00 Nws. filmmuz.
19.40 Keurig Engels. 20.00 (S) Prome-
nademuz. 22 00 Nws. De Zeven Kun
sten. 22.20 Lichte klass. muz. 23.00
Beroemde zangcyclussen. 23.40 Nws.
Nog maar kort geleden heb ik een
lange recensie over Kees Verwey geschre-
van naar aanleiding van zijn tekeningen
expositie in de Rijksacademie in Amster
dam. Toen is in deze kolommen een
aantal achtergronden belicht, die ik nu
maar als bekend veronderstel. Sommige
van de schilderijen in Badhoevedorp zijn
overigens ook reeds in vroegere recensies
naar voren gehaald. Deze recensie zal zich
daarom beperken tot een enkel aspect,
namelijk de grote variabiliteit in het werk
van Kees Verwey.
Het heet, dat Verwey sterk aan de
traditie is gebonden, dat hij een late
vertegenwoordiger is van de typisch Ne
derlandse realistische school. Wel dat is
hij ook, als je alleen naar het uiterlijk
klikr
Maar er is bij Verwey veel meer. Hij is
veel expressiever dan de meeste realisten
van zijn type. Ondanks het feit, dat hij
een dwingende persoonlijkheid is, kent hij
een grote overgave jegens zijn onderwerp.
Hij leeft zich heel sterk in, hij identifi
ceert zich met zijn onderwerp. Dat onder
werp bepaalt dan mede in hoge mate het
beeld, dat op het doek komt. Nauturlijk
bedoel ik niet het uiterlijk van het onder
werp, maar het innerlijk leven. Dat wordt
geopenbaard in telkens weer sterk van
elkaar verschillende uitkomsten. Die over
gave is ook weer niet totaal, want toch
altijd komt er in de eerste plaats een
„Verwey” te voorschijn, om het even of
er een portret is geschilderd, een bloem
stuk of een stilleven, dan wel een groep
mensen.
Een paar voorbeelden moeten het ver
duidelijken. Er hangt hier in Badhoeve
dorp een „portret” van de beruchte Russi
sche monnik Raspoetin. Hij had een ver
woestende invloed op de laatste Roma
novs. Hij' was magisch in de slechte zin
van het woord. Wél, dat portret biedt
behalve de uiterlijke gelijkenis, die eigen
lijk maar amper in donkere kleurvlekken
is aangeduid, een summum aan demoni
sche dreiging. In de veelal heel donker
blauwe kleuren duikt een fel rood op, een
vlek op Raspoetins voorhoofd en die vlek
in de schaduwen werkt als een gevaarste-
ken.
Een ander doekje, twee grijze kruikjes,
heel ingehouden geschilderd, ademt stilte
en rust, alsof Verwey ze als meditatieob-
jecten heeft gezien. Die kruikjes zijn heel
beschouwelijk geschilderd, in tegenstelling
tot een mansgroot doek met een carnavals
optocht, waarin de vormen de projecties
van wilde bewegingen zijn geworden.
Verwey is als het ware in dat carnaval
gedoken en beleeft het van binnenuit als
een veelkleurige en vrolijke verwarring,
die niets meer van doen heeft met de
Het merkwaardigste bij dat alles is, dat
toch alle werk typisch „Verwey” is. Uiter
lijk mag er een grote variabiliteit zijn in
de vormgeving, wie verder kijkt, ziet toch
achter alles een filosofisch ingestelde
schilder, die aan bepaalde middelen ge
bonden blijft. Daar het penseelschrift, aan
het kleurengamma, de vaak gedurfde,
schijnbaar losse compositorische opbouw,
is toch elk werk een typische „Verwey”,
uit het werk van honderden onmiddellijk
te herkennen. De gedrevenheid, waarmee
hij zijn middelen hanteert, geeft toch elk
werk de onmiskenbare signatuur van Ver
wey mee. Die variabiliteit, gekoppeld aan
dat onloochenbare voordragen van zijn
persoonlijkheid maakt zijn werk onver
vangbaar.
De expositie duurt maar tot en met 10
april. Het lyceum is alle dagen open van
3-5 uur ’s middags en 7-9 uur ’s avonds.
De kans, dat dit werk spoedig weer dicht
bij te zien zal zijn, is niet groot.
HEIN STEEHOUWER
ffi
NEW YORK (AFP) De 82-jarige
filmster Charlie Chaplin is na een afwe
zigheid van 20 jaar, vergezeld van zijn
echtgenote, maandag in New York aange
komen voor een verblijf van vier dagen
in de Verenigde Staten Hij werd ontvan
gen door de bankier David Rockefeller,
die voorzitter is van de organisatie die een
programma tot huldiging van Chaplin
heeft opgesteld. Dit programma „Eer aan
Chaplin” zal dinsdag in het culturele
centrum van New York „Lincoln Centre”
worden gegeven.
Chaplin en zijn vrouw zullen ook naar
Hollywood gaan waar de acteur een spe
ciale onderscheiding van de Academie
voor Filmkunst en -wetenschappen zal
ontvangen.
VARA 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymn.
7.20 (S) Dag woensdag. 7.33 Van de
voorpagina. VPRO: 7.54 Deze dag. VA
RA- 8.00 Nws. 8.11 Aktualiteiten. 8.23
(S) Dag woensdag. 8.35 Van alle mark
ten thuis. 9.00 (S) Radioweekblad. 9.15
Koning Klant. 9.35 Waterstanden. 10.45
Voor kleuters. 11.00 Nws. 11.03 Op de
koffie. 12.00 Breda Centraal. 13.00
Nws. 13.11 Actualiteiten. 13.25 (S) Licht
ensemble. 13.45 Gesproken portret
14.00 (S) Speelruimte. 16.00 Nws. 17.00
(S) Geef me de vijf. 17.55 Meded. 18 0n
Nws. 18.11 Actualiteiten. 1820 Uitz.
P.v.d.A. 18.30 (S) Klink Klaar zon
der nonsens. 19.30 (S) Licht orkest.
20.00 Nws. 20.05 (S) Aan de overkant
van het Marsdiep. 21.00 (S) Popsmuk.
21.45 (S) Koloriet. 22.30 (S) Basklarinet
en piano. 22.55 Meded. 23.00 Nws. 23.10
Actualiteiten. 23.20 (S) Radio Jazz Ma
gazine. 23 55 Nws.
Nederlandse traditie, althans die van de
realisten. Het is hoogst expressief.
Er zijn bijna abstracte doeken, alsof
Verwey zich in zijn beschouwelijkheid
van het onderwerp heeft losgemaakt en
het denken langs louter picturale lijnen is
gaan verlopen. Dan heeft de compositie
van kleur en lijn het onderwerp naar de
achtergrond gedrongen. Veel kleurige
bloemstukken zijn er, waarin het begrip
„bloeien” levensgroot, in de bloemen staat
geschreven. In andere verdrinken de bloe
men in een soort verstilde auariumsfeer.
Bij deb loemen gaat het dan om de aqua
rellen van Verwey.
Is Verwey een portrettist? Ja, mits je
hem de ruimte geeft om een eigen inter
pretatie van zijn model te geven. Er
hangt een portret van Charlotte van Pal-
land. Uit een donkerblauwe achtergrond
verrijst als een fantoom een verinnerlijkt
vrouwengezicht. Een ander portret van
dezelfde vrouw, een schets in waterverf
toont uiterlijk een andere, maar innerlijk
dezelfde. Verwey benut de „buitenkantse”
vormen uitsluitend om innerlijkheden
naar voren te halen.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG. In de aula van
Technische Hogeschool in Delft wordt op
dinsdag 11 april aanstaande een big-band-
festival gehouden. Deelnemende orkesten
zijn The Caledonians uit Zaandam-Am
sterdam, The Melomaniacs uit Delft, het
Utrechts Jazz Orkest en Rob Madna’s Big
Band uit Den Haag.
De vier orkesten, op zichzelf al een
uniek feit dat deze op één avond te horen
zijn, hebben allemaal ongeveer dezelfde
bezetting, namelijk vier trompetten, vier
trombones, vijf saxofoons en een ritme-
groep van vier man. De eerste drie zijn
voornamelijk uit amateur-musici samen
gesteld. De big band van pianist Rod
Madna bestaat grotendeels uit professio
nals. Het is de eerste keer dat dit orkest
in het openbaar te horen is.
Het festival wordt georganiseerd door
de personeelsvereniging van de Hoge
school, „Prometheus”.
In ons land lijkt de belangstelling voor
big band-muziek de laatste jaren te zijn
toegenomen: opmerkelijk is het toene
mende aantal concerten, dat is gewijd aan
buitenlandse grote orkesten, zoals die van
Stan Kenton, Count Basie, Duke Ellington
en Buddy Rich. Ook in de amateursfeer is
de animo tot het formeren van big bands
sterk toegenomen.
TROS: 7.00 Nws. 7.02 (S) Ontbijt zo’s.
7.30 Nws 7.41 Aktualiteiten. 8.3Ó Nws.
8.41 Aktualiteiten. 10.00 Voor de
vrouw. 10.30 Nws. 11.55 Meded. KRO:
12.00 (S) Van twaalf tot twee. 12.26
Meded. land- en tuinbouw. 12.30 Nws.
12.41 Echo. 13.00 Raden maar.14.00
Huisbezoek. NOS: 14.10 Van Ta-ta tot
totale taal. 14.20 (S( Aspekten kamer-
14.50 Meer over minder. 15.30
Nws. NCRV- 16.45 (S) Kom met je
boek: litt. jeugduiz. 17.00 (S) Vocaal
ensemble Overheidsvoorl. 17.20 We-
reldgezondheidsdag 1972. NCRV: 17.30
Nws. 17.32 Hier en Nu. 18.00 (S) Aperi
tief. 18.30 Nws. 18.41 Gewijde muz.
19.00 De kerk vandaag. NOS: 18.10
Voor blinden en slechtzienden. 19.20
Openbaar Kunstbezit 19.30 (S( Muziek
magazine. 20.10 AjaxBenfica. 22.05
Muziekmagazine. 22.50 Zin Tuig.
23.20 (S) Signaal muz. eigen tijd.
23.55 Nws.
HILVERSUM. De redactie van
het NOS-radioprogramma „Inzet”, dat
zich beweegt op het terrein van de
amateuristische muziekbeoefening, or
ganiseert op zaterdagmiddag 20 mei in
de foyer van Tivoli in Utrecht een
experimenteel drumbandfestival. Dit is
een vervolg van een vorig jaar decem
ber in het Bredase Turfschip gehouden
soortgelijk festival, waarvoor door de
deelname van 20 bands enorm veel
belangstelling was.
Nu zullen zes bands in het krijt
treden. Dat zijn Aurora en Prins Wil
lem Alexander uit Utrecht, Voorwaarts
uit Baarn, Tubantia uit Amsterdam,
Prins Willem Alexander uit Zwolle en
de Franciscus Band uit Leiden.
Het festival begint om één uur. Elke
drumband krijgt 20 minuten de tijd
voor een optreden. Het festival wordt
besloten met een discussie over drum-
bandzaken. „Inzet” zal het feest recht
streeks uitzenden.
