1
h
I
ZATERDAG 8 APRIL 1972
4
De wind wierp bij vlagen nijdige
regenstriemen tegen de ruit van
de bloemenkiosk. Het water droop
uit de goot langs het glas, waarop
met sierlijke gotische letters „Ru
dolf Goliat, bloemenhandel” ge
schilderd was, en spoelde de
bruine tegels van het buitenkozijn
schoon, voordat het plassen vorm
de op de stoeptegels.
Goliat had al voor vijven het
licht moeten aandoen, ofschoon het
op deze tijd van het jaar toch
eigenlijk tot ruim zes uur daglicht
moest zijn. De forensenstroom was
nog niet losgebroken uit het sta
tion vlak om de hoek, maar Goliat
verwachtte vandaag niet veel van
zijn handel. Hij zat mistroostig
tussen zijn bloemen, zijn kleine,
forse figuur gebogen, steunend
met de handen op de knieën, als
of hij op het punt stond een aan
loop te nemen. Zo zat hij altijd,
want zijn rug was pijnlijk als hij
achterover leunde. Versleten wer
vels. Het waren blijkbaar wervels
van niet zo beste kwaliteit ge
weest, want ze hadden eigenlijk
langer dan vierenvijftig jaar mee
gemoeten zonder te verslijten.
deVMR
n
k
is
van dagely
verso
uw eigendom.
seconde, geen
ien,
ieer
te
>rk-
ler-
rala
•ge-
nde
ien
de
te
er
■rkt
nde
jm)
iels
het
lui-
en-
ka-
;ge-
in-
-uit
de-
liet
dse
;e-
as-
nd
es-
aor
de
en,
en
ok
iu-
be-
ve-
eid
idt.
in
;al-
i.
an
ten
en,
in
jke
>ei-
;n-
en
:en
>en
lie
tan
ire-
ren
r.k.
ra
nk
iet
en
!Ó-
de
te
de
rts
later bekende hij dat hij haar een duw
heeft geven. Hij was later zo in de war
dat hij zijn paraplu op de plaats van
!»em
ontdekt welke paraplu van u is, zeg
het me dan. Want alleen de waarheid
is van belang, meneer Goliat.
Wij zoeken alleen de waarheid. U be
wijst niemand een dienst door die
waarheid voor ons verborgen te hou
den. Geloof me, meneer Goliat, alleen
de waarheid is van belang.
Nu wist hij dus zeker dat dit een val
was. Het lot van Stoph hing af van dit
moment. Maar hoe kon Stoph iets te
maken hebben met de dood van zijn
vrouw, als die veertig kilometer ver
weg in een rivier gevallen was op
ongeveer dezelfde tijd als die waarop
Stoph bloemen voor haar kocht in
Goliats Bloemenhandel? Het duizelde
hem. Hij zou Stoph willen redden door
de waarheid of door een leugen, maar
hij wist niet wat de uitkomst zou zijn.
Alleen de waarheid is van belang,
meneer Goliat. Hij greep een van de
beide paraplu’s en keerde zich om.
Dit is de mijne. Ik zie het nu.
Waaraan ziet u dat dit uw exem
plaar is?
De stalen punt aan het uiteinde is
licht gebogen. Ik herinner me hoe dat
gekomen is. De punt bleef vastgeklemd
zitten tussen twee stoeptegels.
Juist. Ons laboratorium had die af
wijking ook vastgesteld. Het is inder
daad het enige verschil. U hebt ons
prachtig geholpen, meneer Goliat.
Wat... hoe...zit het nou? Wat is nu
bewezen of niet bewezen?
Ik zal u in diep vertrouwen vertel
len wat er aan de hand is. Maar u
moet me beloven er met niemand over
te praten.
Natuurlijk.
Meneer Stoph heeft, nadat het lijk
van zijn vrouw was opgevist, bekend
dat hij getuige is geweest van haar
verdrinking. Hij wist dat zijn vrouw
op reis was gegaan, want zij had hem
op zijn kantoor opgebeld om hem te
zeggen dat zij zou weglopen. Uit haar
verwarde opmerkingen had hij opge
maakt dat ze naar Dieburg zou reizen.
Hij dacht dat ze naar haar zuster zou
gaan en hij besloot haar na werktijd
na te reizen. Hij kocht bloemen voor
haar, zoals hij iedere dag deed, want
het arme schepsel leefde in voortdu
rende angst dat hij niet meer van haar
zou houden vanwege haar toestand. Ja,
inderdaad, een tragische geschiedenis.
Maar hij was tegen zessen bij mij
in de winkel. Hoe kon hij in die korte
tijd....
We hebben het nagegaan. Het was
krap, maar het ging net. Er vertrekt
twee minuten voor zes een trein naar
Dieburg. De reis duurt vijftig minuten,
drie tussenstations inbegrepen. Het
horloge van mevrouw Stoph was op
anderhalve minuut voor zeven uur stil
blijven staan. Krap, maar in theorie
kan het allemaal. Stoph beweerde dat
zijn vrouw geen zelfmoord heeft ge
pleegd, maar dat ze is uitgegleden. Wij
vonden dat zeer twijfelachtig, maar
was het toch wel
hij wist niets af
stoeptegels waren
binnen geschoten,
eigenlijk toe? Het was een gok ge
weest.
Alleen de waarheid is belangrijk,
maar is het belangrijk dat iemand die
waarheid kent?
Soms wel, dacht hij. Bijvoorbeeld
mevrouw Stoph en de waarheid van
dagelijks verse bloemen.
Geen seconde, geen haar op m’n
hoofd! Zo’n goeie klant als u geef ik
graag crediet. Maar ik dachtnou ja,
het kost u nogal wat, zo iedere dag.
Ik heb altijd prompt betaald aan
het eind van de week.
Daar gaat het ook niet om, meneer
Stoph. Ik zit een beetje tegen mijn
eigen belangen in te kletsen. Zand
erover!
Ja, zand erover. Dat is het beste.
Zand erover
Er zullen niet veel mannen zijn die
hun vrouw zo verwennen, zou ik zeg
gen.
Zand erover, meneer Goliat
Het ging steeds harder regenen en de
lucht was inktzwart. Toen de eerste
forensentreinen binnengelopen waren,
werd het een rennen en hollen op
straat van mensen met opgeslagen kra
gen en druipende paraplu’s, die een
goed heenkomen zochten in bussen en
trams. Niemand piekerde erover, bloe
men te kopen. Maar klokslag half zes
kwam meneer Stoph drijfnat binnen.
Vanmorgen vergeten een paraplu
mee te nemen, meneer Stoph?
Ja. Het was redelijk weer. Ik zal
proberen een bus te nemen. Ik kan in
dit weer niet gaan lopen.
ongeluk gebeurd. Meneer Stoph kon
onmogelijk iets ernstigs hebben mis
dreven. Misschien was hij wel ver
moord!
Meneer Stoph was niet vermoord.
Brigadier Dücker vertelde na vijven
op het bureau kortweg waar het om
ging. Mevrouw Stoph was dood. Zij
was verdronken in een riviertje en de
politie had kunnen vaststellen waar zij
te water was geraakt. Het was op een
plek in de buurt van Dieburg, veertig
kilometer van haar woning. In Dieburg
woonde haar zuster, maar zij was daar
niet geweest. Het was vrijdagavond
gebeurd, omstreeks zeven uur. Me
vrouw Stoph was al maanden zwaar
moedig en sterk neurotisch. Zij leed
aan een ongeneeslijke ziekte, en de
politie veronderstelde zelfmoord.
Is het waar dat de heer Stoph
iedere dag bloemen bij u kocht?
Ja, iedere dag, behalve zaterdags.
En zondags natuurlijk. Al jaren. Hij
sloeg nooit over.
Kwam hij vrijdagavond ook?
Jawel.
Hoe laat?
Op zijn gewone tijd.
Hoe laat precies, meneer Goliat?
Tegen zessen denk ik.
Weet u het niet nauwkeuriger?
Nee, het was altijd zo tussen half
zes en zes uur.
Merkte u iets bijzonders aan hem?
Niet dat ik weet.
Praatte hij over zijn vrouw? Over
iets speciaals?
Nee. Alleen over de margrieten. Hij
kocht margrieten.
Bleef hij lang in uw winkel?
Een paar minuten. Vijf of zes mi
nuten.
Maakte hij de indruk dat hij haast
had?
Niet speciaal. Hij was nooit erg
spraakzaam. Maar haast, nee.
Mevrouw Stoph moet van huis ge
gaan zijn voordat haar man thuis
kwam. Een buurvrouw hoorde om vier
uur de buitendeur en het tuinhekje. Ze
heeft de trein van drie voor vijf geno
men. Een stationsbeambte van Dieburg
herinnert zich dat hij haar heeft zien
uitstappen. Ze zag er een beetje opval
lend uit, in een lange zwarte mantel
en met een witte sjaal om haar hoofd.
Op de plek waar zij te water is
Op de plek waar zij te water is
geraakt werden haar tas, haar paraplu
en haar handschoenen gevonden, ver
spreid over een kleine afstand langs de
oever. Er waren sporen van andere
voetstappen dan die van haar, maar
het regende die avond en het was een
modderige zaak daar.
Waarom vraagt u mij al die dingen
over meneer Stoph? Denkt u dat hij
Wij gaan alleen mogelijkheden na,
meneer Goliat. Ik ga u nu een belang
rijke vraag stellen. Had meneer Stoph
een paraplu bij zich, toen hij de mar
grieten kwam kopen?
Een paraplu? Nou
Goliat zocht vertwijfeld naar woor-
U kunt een paraplu van me lenen,
als u wilt.
Oja, dat is erg vriendelijk.
Graag. Dan blijven de margrieten ook
droog. Hoeveel geld krijgt u? Het is
weer vrijdag.
Vrijdag betaaldag. Ja, ik heb het
opgeschreven.
Meneer Stoph knoopte zijn natte jas
los en grabbelde in zijn zakken. Hij
leek nerveus en gespannen. Zijn bril
was halverwege zijn neus gezakt en
dat gaf hem een onnozel uiterlijk.
Deze margrieten zijn sterk en blij
ven het hele weekeinde mooi. Ik kan de
paraplu best missen tot maandag.
Ik breng hem maandagochtend te
rug.
Maar noch maandagochtend, noch
maandagavond kwam meneer Stoph
opdagen. Het was stralend weer en
Goliat maakte zich geen zorgen over
de paraplu. Het was een exemplaar
van de goedkoopste Japanse soort, in
ieder warenhuis voor minder dan een
tientje te koop. Maar hij vroeg zich
wel af waarom meneer Stoph geen
bloemen kwam kopen. Waarschijnlijk
had hij kou gevat in dat hondeweer.
Goliat stelde zich voor hoe meneer
Stoph hoestend en niezend tot zijn
neus onder de dekens lag weggedoken,
terwijl mevrouw Stoph hem verwende
met hete grocs en gloeiende kruiken.
In ruil voor die dagelijkse bloemen.
Ook dinsdag en woensdag verscheen
meneer Stoph niet. Goliat hoorde pas
op donderdag wat er gebeurd is.
Om elf uur in de morgen kwam een
bleke, sombere man in een wijde re
genjas de bloemensalon binnen. Hij
wachtte onbeweeglijk bij de deur, tot
de winkel geen klanten meer had, en
kwam toen naar de toonbank waar hij
Goliat een legitimatiebewijs onder de
neus hield. Goliat las het woord „Re
cherche” boven een pasfoto met een
blauw stempel.
Bent u meneer Goliat, de eigenaar
van deze zaak?
Om u te dienen, jawel.
Kent u een zekere meneer Stoph?
Stoph? Ik ken een meneer Stoph
die wel eens bloemen bij me koopt.
Deze?
Goliat staarde naar de foto die de
man hem voorhield. Hij zag meneer
Stoph met zijn uitgezakte wangen en
zijn dunne, sliertige haar. Voor en
opzij, met en zonder bril.
Jawel. Deze meneer Stoph ken ik.
Er kwamen klanten binnen.
Kunt u na vijven op het bureau
komen? Ik wil een paar vragen stellen.
Vraagt u maar naar brigadier Dücker.
Ik schrijf de naam even voor u op.
Goliat bleef achter met het kaartje
tussen zijn vingers. Het speet hem dat
hij niet meteen had gevraagd wat er
met Stoph aan de hand was. Het ging
tenslotte om een klant. Hij had moeten
informeren waar het om draaide. Dan
had hij zich enigszins kunnen voorbe
reiden. Hij wilde Stoph geen moeilijk
heden bezorgen. Misschien was er een
den. Hij vond er geen.
Weet u het niet meer?
Jawel. Ik weet het heel goed. Hij
was doornat en ik heb hem mijn
paraplu geleend.
Juist. Dat heeft de heer Stoph ons
ook verteld. Weet u ook waarom de
heer Stoph zonder paraplu was?
Hij had hem die ochtend thuisgela-
ten, omdat het redelijk weer was.
Juist. Het is allemaal erg eenvoudig.
U begrijpt dat wij de verklaringen van
meneer Stoph ambtshalve moeten veri
fiëren. Ik ben u zeer dankbaar voor
uw medewerking. U kunt nu gaan,
meneer Goliat.
Goliat stond opgelucht van zijn stoel
op en ging naar de deur. Maar toen hij
de hand op de deurklink legde, hield
de stem van brigadier Dücker hem
terug.
Eén moment nog, meneer Goliat. U
verbaast mij een beetje.
Huh?
Waarom vraagt u uw paraplu niet
terug?
Mijn parapluO ja. Zenuwen,
denk ik. Ja, mijn paraplu. Kan ik hem
meenemen?
Natuurlijk. Hij is
Daar ligt hij.
Brigadier Dücker wees naar een ta
feltje in de hoek. Er lagen twee keurig
opgerolde paraplu’s op.
Goliat schuifelde naar het tafeltje,
terwijl hij zijn ogen onafgebroken op
de twee paraplu’s gevestigd hield. Het
was of een gloeiend hete bloedstroom
langzaam opsteeg uit zijn buik naar
zijn hoofd. Dit was het moment waar
op hij gewacht had en dat hij gevreesd
had met de verlammende zekerheid
van groot onheil. Hij wist dat hij in
een val gelopen was. De politie wist
wat zij deed. Het herkennen en aan
wijzen van zijn eigen paraplu was
zonder twijfel het sluitstuk van een
bewijs. Een bewijs waarvan? Een be
wijs va nschuld of onschuld van die
arme meneer Stoph met zijn zieke,
levensmoede vrouw en zijn ellende van
dag in- dag-uit, zijn bloemen, zijn
martelgang naar een huis waarin de
dood rondwaarde.
Let u goed op, meneer Goliat. De
paraplu’s zijn bijna niet van elkaar te
onderscheiden. Vergis u niet.
De paraplu’s waren precies hetzelfde.
Massaprodukten van goedkoop maak
sel, met imitatie-leren handkrukbekle-
ding, beide tamelijk nieuw, onbescha
digd, wel vaak gebruikt maar zonder
enig persoonlijk kenmerk. Goliat nam
ze in zijn handen, deed ze zorgvuldig
allebei verscheidene keren open en
dicht, keek aan de binnen- en aan de
buitenkant. Inspecteerde de stalen ba
leinen en het mechanisme. Hij vond
geen enkel verschil
Ik weet niet welke van mij is, ik
zie geen enkele aanwijzing.
Dat zou jammer zijn. Kijkt u nog
eens goed. Het is erg belangrijk.
En als u op een of andere manier
De bloemenhandel was niet zo’n rus
tig bestaantje als buitenstaanders
dachten. Dat zitten in de kiosk en
verkopen was eigenlijk maar een klein
stukje van het werk. Het halen van de
bloemen op de veiling en het sjouwen
en opbergen en op de kar laden en
afladen en alles wat eraan voorafging,
was een zwaar karwei. Te zwaar voor
deze soort wervels blijkbaar. Maar het
ging nog. Als hij voortdurend voorover
bleef zitten ging het nog best. Hij zou
vanavond niet al te dikwijls behoeven
op te staan. Er kwam geen hond met
dit weer. Geen hond, behalve dan na
tuurlijk meneer Stoph. Meneer Stoph
kwam iedere dag, weer of geen weer,
en dat ging nu al jaren zo. Goliat had
eens berekend wat hij al die tijd aan
meneer Stoph verdiend had. Het was
een enorm bedrag, ook al kocht me
neer Stoph altijd een boeketje tamelijk
goedkoop spul.
Het is maar voor één dag, meneer
Goliat.
Ze houden het best wat langer, als
u een asperientje in het water oplost.
Een asperientje? Nee, dat lijkt me
niet nodig. Ik koop liever verse.
Mijn zegen hebt u, allicht! Ik ver
koop liever dan dat ik ermee blijf
zitten. Maar ik dacht
Bent u bang dat u uw geld niet
krijgt?
het misdrijf liet liggen. Of liever: üw
paraplu. Zijn eigen paraplu stond al die
tijd bij hem thuis in de hal, vertelde
hij.
Dus u had mijn getuigenis hele
maal niet nodig! Meneer Stoph
heeft alles bekend waarom moet ik
als argeloos burger dan op deze manier
nog bijdragen tot zijn veroordeling? Is
het niet erg genoeg allemaal?
Alleen de waarheid is belangrijk,
meneer Goliat. U hebt ons aangetoond
dat dat hele verhaal van meneer Stoph
een verzinsel is. Het was namelijk de
andere paraplu, die wij in Dieburg
hebben gevonden. Mevrouw Stoph
heeft die van huis meegenomen. Het
regende pijpestelen toen zij om vier
uur wegging. Meneer Stoph is een
merkwaardig man. Hij heeft gepro
beerd zijn vrouw de schande van zelf
moord te besparen.
En zelf voor moord op te draaien?
Maar dat is waanzin.
Misschien wel. Meneer Goliat, is het
eigenlijk ook niet een beetje waanzin
om iedere dag bloemen voor je vrouw
te kopen?
Hij probeerde nooit om ze twee
dagen goed te houden. Lieve hemel.
Hij had toch kunnen proberen om ze
twee dagen goed te houden. Er zijn
middeltjes voor.
Ook in de liefde is alleen de waar
heid belangrijk, meneer Goliat.
Goliat wandelde naar huis met de
paraplu als een wandelstok in de rech
terhand. Hij was niet gewend om met
een paraplu te lopen. Hij dacht na
over de wijze woorden van brigadier
Dücker: alleen de waarheid is belang
rijk. Voor wie belangrijk? Voor me
neer Stoph leek het leven niet belang
rijk genoeg meer om zich nog druk te
maken over waarheden en onwaarhe
den. Voor de politie? De politie was
zeer tevreden als ze de waarheid ont
dekte. Maar ze sloot daarna de waar
heid op in een dossier en niemand
keek er ooit meer naar om.
Alleen die waarheid van iedere dag
verse bloemen, ja. Die was belangrijker
dan al of niet gebogen punten van
paraplu’s. Het was niét belangrijk dat
deze paraplu, waarmee hij nu liep te
wandelen, niet eens van hem was. Die
verbogen punt had hij al gezien toen
de twee paraplu’s zo keurig naast el
kaar op het tafeltje lagen. Misschien
zijn paraplu, maar
van die punt. Die
hem zomaar
Wat deed het
