Verzonken
krant
Jordaan definitieve politieke grens
ISRAELS EISEN WORDEN
STEEDS HOGER
DOE ER IETS AAN!
BISSCHOP GIJSEN VAN ROERMOND
WENST VOORAL
op tijd kofïie
peilde gepalet
RUFAY
DUIDELIJKHEID
DIJKSTRA
LAMPEN
Wees de
politie voor!
Koop nu voordelige
banden bij:
„Anders verrot de kool en gaat de geit dood”
in
aktie
W est-Duitsland
verliest weer
Gastronomerie
„de bokkedoorns"
Starfighter
17
WOENSDAG 12 APRIL 1972
Piloot omgekomen
OPHEFFEN
en
ROERMOND. Het credo van de
Roermondse bisschop: duidelijkheid.
Niet sussen en sparen. Duidelijkheid.
Dat is wat mgr. dr. J. M. Gij sen, de
39-jarige bisschop van Roermond,
wil. In dat streven past geen politiek
van sparen en sussen, een politiek,
die hij onder meer de Nederlandse
bisschoppen heeft verweten in zijn
brochure „De priester en de crisis in
de kerk”. Hij zal zich duidelijk vóór
of tégen iets verklaren. De vrees
daardoor priesters te verliezen wim
pelt hij weg. „Ik ben ervan overtuigd,
dat als men duidelijk is en met over
tuiging spreekt, dat er veel nieuwe
priesters komen”.
Post deze bon vandaag nog aan
"Bijbel in onze tijd",
Plataanstraat 99, Haarlem.
Volg de duidelijke
schriftelijke bijbelkursus
in 8 lessen.
Het is kosteloos en
verplicht u tot niets.
Wij beantwoorden graag
uw vragen.
Haarlem/Statenbolwerk 3
tel. (023) 312170-313100
Amsterdam/Paleisstraat 17
tel. (020) 222188-22496Q
„GOED SLAPEN”
„GEIT”
MENTALITEIT
Van romantisch totstrak-
zakelijk en van uiterst speels
tot hyper-stijlvol en allemaal
te zien i n de toonzalen van
Dijkstra. Keus uit meer dan
1500 modellen.
uw bandenspecialist
aktie '68 is veelzijdig, zendt
ook koffiemeisjes en inpak-
sters uit.
Bovendien chauffeurs
magazijnkrachten.
Zodat bij u alles altijd op tijd
door kan blijven gaan.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
Voelt u
zich niet
zeker?
„De vervulling van uw wensen,
Speciaal op Culinair Gebied
(Van onze redacteur in Jeruzalem)
JERUZALEM Sinds koning Hoessein een maand geleden zijn plan
voor een federatie tussen Jordanië en een Palestijnse staat op de westelijke
Jordaanoever bekend heeft gemaakt, is in Israel de discussie weer op gang
gekomen hoe de toekomstige grens met Jordanië er moet uitzien. Dat is
geen discussie, zoals men zou kunnen verwachten, tussen haviken en dui
ven, maar tussen meer en minder gematigde haviken. Paradoxaal genoeg
worden Israels eisen voor veiligheid groter naarmate de bedreiging af
neemt.
(Van onze correspondent)
Medio maart hebt u beloofd uw beleids.
bedoelingen op papier te zetten. Hoe staat
het daarmee?
En behalve aan wat wel genoemd wordt
een „veiligheidsobsessie” Ijjdt Israels poli
tieke elite nog aan een ander complex: de
angst voor interne tegenstellingen en de
gevolgen daarvan voor de nationale een
heid. Liever dan de problemen zelf aan
de orde te stellen kiest de socialistische
regering de weg van de minste weerstand
en glijdt ze tot tevredenheid van de reli
gieuze partijen en de oppositie langzaam
maar zeker af naar rechts.
In uw brochure „De priester en de cri
sis in de kerk” schrijft u dat de politiek
van onder meer de Nederlandse bisschop
pen er één is van sussen en sparen. Moet
men daaruit concluderen dat u niet zult
sussen en sparen?
Hebt u bij het benoemen van een vicaris-
generaal les getrokken uit de moeilijkhe
den die uw vriend, mgr. dr. A. J. Simonis,
sinds de overname van de bisschopszetel
van Rotterdam ervaart, doordat hij de vi
carissen van zijn voorganger heeft over
genomen? Deze vicarissen de bisschop
benoemde zelf nog een derde zouden
hem in een houdgreep hebben.
mr. A.
officier
noemd
officier
officier
van
in
in
een
mr.
van
Stap uit de Zorgenwereld in een Oase
van Sfeervolle gastvrijheid bij
Modern restaurant met een klassieke stijl.
Exclusieve gelegenheid voor uw lunch, diner of party.
Goed verzorgde wildschotels en specialiteiten.
Gehele jaar geopend. Tafelreservering Gewenst!
temidden van romantisch natuurschoon
in Wethouder van Gelukpark Zeeweg S3
O verve en tel. 023-263600
Uitgangspunt voor de hernieuwde dis
cussie is een motie die het Israëlische par
lement heeft aangenomen als antwoord op
het plan van koning Hoessein. Daarin
wordt het „historische recht van het joodse
volk op het hele land Israel” onbetwist
baar genoemd. Onder het hele land Israel
valt ook de bezette westelijke Jordaan
oever. Het was de eerste keer dat met
steun van de machtige Arbeiderspartij
deze formule, die gewoonljjk alleen door
de rechtse Gahal-partjj wordt gehanteerd,
in een motie door de Knesset, het Israëli
sche parlement, werd aangenomen.
Het benadrukken van joodse rechten op
geheel Palestina ontkent mogelijke claims,
van de Arabieren. Alleen bij wijze van
„gunst” kunnen de Arabieern in geval van
goed gedrag iets terugkrijgen. Dat moet
dan gebeuren in wat officieel nog steeds
heet „onderhandelingen zonder voorwaar
den vooraf”. Gezien de ontwikkeling in
Israel is deze formule volkomen achter
haald.
Op de motie van de Knesset voortbor-
duirend heeft vice-premier Yigal Alton het
naar hem genoemde Allon-plan uit de ijs
kast gehaald. Dit uit 1968 stammende plan
voorziet in een blijvende Israëlische aan
wezigheid langs de rivier de Jordaan, ge
waarborgd door een aantol permanente Is
raëlische nederzettingen. Nieuw is Allons
suggestie onmiddellijk te beginnen met
het bouwen van een nieuwe stad bij Je
richo.
Verder wordt over de rivier de jordaan
niet meer gesproken als de veiligheids-
grens, zoals premier GoMa Meir dat vorig
jaar deed in de Londense „Times”, toen
zij zich voor het eerst aan het’tekenen van
een kaart waagde. Alton en ook Golda
Meirs rechterhand, minister zonder porte-
feueille Galili, beschouwen de Jordaan als
definitieve politieke grens. Voeg daar aan
toe dat de Gazastrook volgens Galili’s ont
boezemingen in de Knesset „nooit meer
gescheiden mag worden van Israel”, en het
is duidelijk dat de Israëlische regering
haar eisen aanzienlijk heeft opgeschroefd.
Minister van Defensie Mosje Dayan heeft
aan het plan van Alton, dat Golda Meir
als een „door alle leden van de regering
aanvaard minimumplan” omschreef, nog
een dimensie toegevoegd, die direct aan
sluit bjj de eerder genoemde motie van de
Knesset: het recht van iedere jood zich op
de westeljjke Jordaanoever te mogen ves
tigen. Geen formele annexatie dus, want
een miljoen extra Arabieren uit de bezette
gebieden zou het joodse karakter van de
staat Israel in gevaar brengen.
Met andere woorden: een de facto an
nexatie waarbij Israël wel van de rechten
profiteert, maar niet de verplichtingen die
annexatie met zich mee zou brengen op
zich neemt. Dan zouden immers alle Ara
bieren kiesrecht moeten krijgen en een
miljoen extra Arabieren stemmen zou een
ernstige bedreiging vormen voor Israels
politieke evenwicht.
De regeringspolitiek komt voort uit een
mengsel van nationale aspiraties en be
zorgdheid voor Israels veiligheid. Het va
cuüm dat door grotere veiligheid ontstaat
wordt opgevuld door nationale aspiraties.
Daarbij zijn de parlementsverkiezingen die
in het najaar van 1973 warden gehouden
ongetwijfeld nu al een impuls voor de ver
schuiving naar rechts. Een effectieve link
se oppositie bestaat niet en de Arbeiders
partij die de linkse Mapam praktisch heeft
op'geslokt, hoopt de rechtse oppositie de
wind uit de zeilen te nemen door de eisen
van de oppositie tot de hare te maken.
Daar komt de vraag bij wie het roer van
Golda Meir te zijner tijd zal «vernemen.
De gedoodverfde kandidaat, minister van
Financiën Sapir heeft bij herhaling te ken
nen gegeven dat hij daar niet voor in aan
merking wil komen, maar dat kan taktiek
zijn. Achter hem staan Dayan en Alton te
trappelen. Zij moeten tegen elkaar op
bieden in toekomstplannen, en Hoesseins
federatieplan heeft daarvoor als spring
plank dienst gedaan.
De basisgedachte van de Israëlische po-
Het discussiestuk is voor verzending
klaar. Het bevat een poging tot het aan
geven van de uitgangspunten van een aan
tal wezenlijke zaken van beleid en tegelij
kertijd een serie vragen over diezelfde
kwesties. Het betreft met name de verkon
diging en de beleving van het christen
zin”.
Bent u bereid in het tot nu toe gevoerde
pastorale beleid te gaan staan?
Behaaglijk aan zijn pijp lurkend: „Ik
moet eerst weten wat men precies met het
tot nu toe gevoerde beleid bedoelt. Want ik
dacht dat in onze nogal pluriform denken
de en levende tijd echt niet van één beleid
gesproken kan worden”.
Op welke punten zal uw beleid verschil
len met dat van de Nederlandse bisschop
pen?
„Ik hoop dat het in feite niet zal ver
schillen. Ik geloof dat de hele kwestie van
verschil in beleid niet zozeer een zaak is
van dit of dat, maar meer waarschijnlijk
een kwestie van mentaliteit. Mijn overtui
ging is, dat er veel meer duidelijkheid zal
moeten komen dan er tot nu toe is. Ik ge
loof dat dat in het verleden bijna niet kon,
omdat alles nog te zeer in beweging, in
gisting was. De tijd van enige inventari
satie is gekomen”.
Zaandam
Alkmaar
Amstelveen 020-411565 Beverwijk
Zijn voornaamste hobby’s: „Alles wat
met mijn vak, met de historie te maken
heeft. Verlekkerd ben ik op detectives in
de trant van Agatha Christie en Tennessee
Williams. Van lugubere verhalen kan ik
echt gnuiven. Ook heb ik altijd heel erg
graag problematische romans uit de we
reldliteratuur gelezen. En ’s avonds als ik
geen bezoek heb kijk ik naar de televisie,
naar shows kijk ik nooit. Wel naar docu
mentaires, reportages en griezel- en detec
tivefilms. Op prijs stel ik bovendien een
volksklucht. Dat vind ik ontspannend.
Daar slaap ik goed op”.
Tijdens de vergadering van de diocesa-
ne-pastorale raad Roermond op 29 januari
heeft ds. D. J. Monshouwer uit Brunssum,
sprekens namens de reformatorische ker
ken gezegd: „Het zou ons bijzonder spij
ten als het gevoerde beleid zou worden
teruggebogen in de richting van de vroe
gere geslotenheid van de Rooms Katholie
ke kerk, in de richting van een vertraging
van de oecumenische ontwikkeling”. Is die
vrees gegrond?
„Op geen enkele wijze. Verleden week
is hier een gesprek gevoerd met enkele
leden van het Beraad der kerken zuid.
Dat zijn de reformatorische en katholieke
kerken van Zeeland, Brabant en Limburg.
Besloten is gezamenlijk een verklaring uit
te geven, waaronder ook mijn naam komt
te staan en waarin wordt gesteld dat wat
er de afgelopen maanden ook gebeurd is
het werk aan oecumenisch overleg zonder
meer wordt voortgezet”.
Uw benoeming en wijding hebben vele
pennen in beroering gebracht. Hoe hebt u
zich gevoeld in de kolk van kritiek?
Grinnikend: „Het heeft me niet onder de
tafel gewerkt. Ik ben ervan overtuigd dat
de kranten bepaald niet de gevoelens van
het volk hebben weergegeven. Dat is ook
gebleken uit de reacties, die ik heb gehad.
Binnen 14 dagen na mijn benoeming heb
ik vijfduizend reacties gehad, waarvan 400
tot 500 van priesters uit het bisdom Roer
mond. Daar stonden nog geen honderd ne
gatieve tegenover”.
Het toestel stortte nieer tussen Martins-
zell en Volkenschwand in Beieren. De
piloot kwam om het leven.
Het is de 71ste piloot van de Westduitse
luchtmacht die bij een ongeluk met een
Starfighter omkwam.
De oorzaak van het jongste ongeluk is
niet bekend.
U neemt de vicarissen van mgr. Moors
niet over, de door hem samengestelde dio-
ces^ne-pastorale raad wel?
„Ik moet met die mensen nog in gesprek
trachten te komen. Ik heb geen reden om
te wijzigen op dit moment. Wanneer de
diocesane-pastorale raad zou zeggen: nou
bisschop, ga je gang maar, wij gaan de
onze, doen hoef ik hem niet eens op te
heffen. Dan heffen ze zichzelf op”.
„Ik zie de diocesane-pastorale raad als
een groep van gekwalificeerde mensen, die
op basis van hun kwaliteit de bisschop en
zijn naaste medewerkers adviezen geven.
En dan adviezen over de zaak, waarover
zij kunnen praten. Het liefst zou ik daarom
de diocesane-partorale raad in werkgroe
pen opgedeeld zien. Met 99 mensen kim je
geen overleg plegen. Ik vind dat de dio
cesane-partorale raad op de wijze waarop
hij nu functioneert veel te veel overkomt
als een praat- en scheldcollege”.
Mgr. dr. J. Gij sen zetelt nog altijd niet
in het bisschoppelijk paleis in Roermond.
Vanuit het rusthuis St. Elisabeth in
Nunheóim trekt hij de touwtjes van mgr. P.
Moors naar zich toe. Zijn kamer: drie wan
den vol met boeken met een riant uitzicht
op een door bossen omgorde landelijkheid.
In elke asbak ligt een pijp: recht van steel
en met besabbeld mondstuk.
Een algemene klacht van deelnemers aan
gesprekken, die u de afgelopen weken
hebt gevoerd, is dat het moeilijk is met u
tot een werkelijk gesprek te komen. „De
bisschop komt moeilijk over”, zeggen ze.
Zijn benadering is intellectualistisch. Hij
gebruikt veel woorden, maar zegt weinig.
Bent u zich dat bewust?
„Ik heb uit de persoonlijke gesprekken,
die ik gehad heb, niet die indruk gehad. Ik
vond het persoonlijk erg prettige gesprek
ken. Ik had ook wel de indruk dat we van
elkaar wisten wat we bedoelden”.
litieke leiders dat zijn in hoofdzaak
Golda Meir, Mosje Dayan en Israel Galili
is dat voor zover het Jordanië betreft,
de huidige toestand optimaal is. Dat be
tekent dat iedere concessie aan koning
Hoessein Israles militaire positie zou ver
zwakken.
Deze ontwkkeling betekent niet dat
iedere bereidheid voor een wat soepeler
houding afwezig is. Binnen de Arbeiders
partij bestaat embryonaal de bereidheid
grotere concessies te doen als er voldoende
pressie zou zijn in die richting. Die pressie
wordt noch in het binnenland, noch in het
buitenland, met name Amerika, uitgeoe
fend.
honger. Zo ver is het nog niet, maar dat
kan er wel van komen. Dat hangt ook heel
erg samen met wat men denkt over pola
risatie. Ik geloof dat door de polarisatie de
tegenstellingen in geloofsopvattingen en
geloofsbeleving in Nederland eigenlijk zo
groot zijn geworden dat links en rechts in
de werkelijke zin van het woord geen
boodschap meer aan elkaar hebben. Ze
kunnen gewoon niet meer met elkaar pra
ten. Ik geloof dat men dan niet meer moet
zeggen van, het is maar een binnenkerke
lijke polarisatie.
Dan hebben we echt te maken met schei
dende tegenstellingen. Dan haal je het niet
met te zeggen dat is allemaal niet zo erg
of we moeten maar weer eens aan tafel
gaan zitten. Dan moet je je duidelijk dur
ven uitspreken, je vóór of tégen iets ver
klaren. Niet zozeer vóór of tégen mensen,
maar wel vóór of tégen bepaalde opvattin
gen en praktijken, die vaak met de beste
bedoelingen verkondigd en uitgevoerd wor
den. Maar ook met de beste bedoelingen
kunnen we nog verkeerde dingen doen”.
Lampen
Lampen
Lampen
AMSTERDAM,
WETERINGSCHANS 84a
TEL. (020) 6 35 10
DEN HAAG,
STATIONSWEG 102,
k TEL.(070) 63 08 59
„Natuurlijk heeft die situatie in het Rot
terdamse invloed gehad. Eigenlijk meer
omdat ze mij bevestigd heeft in mijn me
ning en overtuiging, die ik van tevoren al
had over het functioneren van een bisschop
dan dat ze nu die overtuiging heeft be
paald. Ik geloof dat je ook weer omwille
van die duidelijkheid een bisschop bis
schop moet laten zijn. Ook naar buiten. En
dat je niet moet gaan vierendelen. En dat
gebeurt in Rotterdam”.
HAARLEM,
SPAARNE 65,
TEL.(023) 31 93 73
GEOPEND: ELKE DAG
9.00 TOT 6.00 UUR,
OOKZATERDAGS
02980 - 2 3104 Amsterdam-N 020 - 26 5913 Haarlem-N 023 - 37 56 58
02200-16390 Amsterdam-Z 020-733884 Den Helder 02230-12389
02510-28169 Hoorn 02290 - 4706
De contrasten tussen mensen uit ver
schillende werelddelen wier wegen
elkaar kruisen op internationale
luchthavens, kunnen een boeiend
tafereel opleveren zoals deze
Athene gemaakte foto, waar
Amerikaan verzonken is in zijn lec
tuur en de Perzen achter ■zijn rug
bidden op een kleedje.
Na een korte pauze, resoluut: „Dat mag
u rustig concluderen. Ik heb u gezegd dat
daar waarschijnlijk ook het verschil ligt
in inzicht op beleid, daar ik nogal erg voor
duidelijkheid ben. Ik heb het met een
grapje wel eens zo gezegd: wanneer men
steeds maar kool en geit wil sparen dan
verrot de kool en gaat de geit dood van
Justitie. Mr. J. M. Schampers, substituut-
officier van Justitie in Den Haag, is
benoemd tot advocaat-generaal bij het
gerechtshof in Arnhem. Tot rechter in
de rechtbank in Roermond is benoemd
A. Knijper, thans griffier. Tot
van Justitie in Breda is be-
J. J. Th. Corsten, thans
Justitie in Arnhem; tot
van Justitie in Zwolle mr. H.
Buuren, thans officier van Justitie
Maastricht. Tot kantonrechter te
Zaandam is benoemd mr. M. L. Weijl,
thans griffier van het kantongerecht te
Utrecht.
en bezoigd
MÜNCHEN. (DPA) De Westduitse
luchtmacht heeft gisteren zijn 152-ste
Starfighter verloren.
Naam
Straat:
Plaats