Romantiek
Deens Oostzee-eiland kent geen mondain
op stilte-
uitgangsleven, wel een schitterende natuur
eilanden
BORNHOLM: RUST, RUST
EN NOG EENS RUST
Bloesem-
bericht
♦to’8 tart!
Kennismaking op Tweede Pinksterda
Toerisme
naar
Indonesië
f 185.-
alles in-
begrepen
■J
ime
12
||jg
WOENSDAG 19 APRIL 1972
"•J
IN DE REISWERELD doen er tal van grapjes de ronde over Europa
bezoekende Amerikanen. Een van de bekendste is dié van de Amerikaan
die Europa in zeven dagen „doet”. Als de man in een bus door Brussel
tourt, kijkt hij naar zijn buurman en zegt: „It’s Tuesday, this must be
Belgium”. Het is dinsdag, dit moet België zijn. Een dergelijk grapje is
ook dat van die toerist die trots wat geografische wijsheid spuit en
spreekt over Kopenhagen als „the capital of Amsterdam”. De hoofdstad
van Amsterdam.
JSïïS®.’
w
De rotsen bij Heiligdommen
I
aaiiKWJ
tl»
Onder redactie van Udo J. Bugs
m'
Haventje en kerk van R0nne
Haringroken in Gudhjem
PROGRAMMA
15.00 Tweede deel excursie
O luchthavenbelasting:
reisverzekering
19.00 Vertrek richting Schiphol.
20.15 Aankomst in Nederland
20.45 Vertrek richting Haarlem
bit
Sport-
'•riSSOM
Bornholm.
I
...de NBBS, het studentenreisbureau,
opende op 17 april een nieuw kantoor
In Rotterdam. Het gaat de stichting
goed. In het afgelopen jaar zag ze haar
omzet stijgen tot 10.2 miljoen gulden.
Er werden 55.000 studenten naar alle
uithoeken van de wereld vervoerd Het
NBBS heeft acht eigen hotels. In Ne
derland heeft ze achttien kantoren
Wilt u een avondje uit in Amster
dam en weet u niet waarheen precies,
dan kan de Cisca-krant uitkomst bren
gen. Cisca staat voor Cultureel Infor
matie- en Service Centrum Amster
dam. Iedereen mag naar de Cisca bel
len of schrijven: Leidseplein 26, Am
sterdam. telefoon 020-229011. Ze helpen
u graag op weg
WIJ WETEN BETER, weten tenmin
ste dat Kopenhagen de hoofdstad is
van Denemarken, kennen exact de lig
ging en weten misschien ook nog wel
(eerlijk zeggen) dat Denemarken be
staat uit 500 eilanden. Van die 500 is
Groenland het grootste met ruim twee
miljoen vierkante kilometer oppervlak
te. Honderd van de eilanden zijn be
woond. Over één van die honderd gaat
dit verhaal. Bornholm: de oostelijkste
uithoek van Denemarken, zo’n 75 kilo
meter rechts van het zuidelijkste punt-
vervoer per bus van Haarlem naar
Schiphol v.v.;
Het bruggetje dat Christiansö en
Frederiksd met elkaar verbindt.
SCHILDERACHTIG ZIJN de kleine
stadjes en dorpjes op Bornholm. Een
goede gewoonte is dat de inwoners
voor de pinksterdagen hun huis een
O
DE BETUWE is dit jaar vroeg ge
kleurd. De VW Gelders Rivierenge
bied meldt dat het aanstaande week
einde pere-, prulme- en kersebomen
op z’n mooist zijn. Het wit zal dan al
aangevuld zijn met de rose appelbloe
sem, die naar verwachting tot 5 mei
te zien zal zijn. Inlichtingen over rou
tes en zo meer krijgt men bij de VW,
Stationsstraat 37 in Tiel. Tel. 03440-6441.
ren en bromfietsen zijn er onbekend.
Het middel van bestaan is de visvangst,
’s Zomers worden de bewoners min of
meer uit hun rust gehaald door de
aanvoer per boot van toeristen. Chris
tians» en Frederiksd zijn door een
kippebruggetje met elkaar verbonden.
Het eerste, in feite een rots van 710
meter lengte en 430 meter breedte, is
het grootste.
je van Zweden. „Toerisme en Recrea
tie” was er dezer dagen de gast van de
zeer beminnelijke toerismechef John
Sangild. Een man die zijn energie ver
bergt achter een niet te verstoren ui
terlijke rust, wat ook het absolute
kenmerk van het eiland is.
VIJFTIEN KILOMETER ten oosten
van Bornholm liggen twintig mini-ei-
landen, de zogenaamde Ertholmene.
Daarvan zijn er drie bewoond:
Christiansd, Frederiksd en Graeshojmen.
De twee eerste door mensen, het
laatste, een reservaat, door honderd
duizend vogels. De tijd telt niet op de
eilandengroep. Televisie, auto’s, moto-
fris kleurtje geven en zich dan niet
beperken tot schutkleuren. Geel en
roodbruin zijn geliefde tinten. In alle
dorpen zijn ook de kleurige vakwerk-
huisjes te vinden. Van de 47.000 men
sen die op Bornholm wonen, leeft een
groot deel van de visvangst. Het is dan
ook niet verwonderlijk dat het gezicht
van het eiland mede bepaald wordt
door de typisch gebouwde schoorstenen
van de vele bokkingrokerijen. Liefheb
bers van bokkingen zullen zeker wel
eens gehoord hebben van „Bornhol-
mers”, zoals de gerookte haringen na
hun leven nog kort door het leven
gaan. Zo’n bokkingrokerij is leuk om
te zien. Vooral het plaatsje Gudhjem is
wat dat betreft de moeite waard. Het
is bepaald aan te raden juist in die
omgeving, in de rokerij, een met grof
zout bestrooide bokking te verorberen.
Plaatsbewijzen voor deze kennisma-
kingsreis naar Bornholm zijn tegen
contante betaling vanaf donderdag 20
april morgens tien uur verkrijgbaar
aan het loket van ons kantoor in de
Grote Houtstraat. Lezers van de t.T-
muider en Beverwjjkse Courant kun
nen de plaatsbewijzen krijgen bij de
plaatselijke kantoren.
Deelnemers aan de reis moeten in
het bezit zijn van een geldig paspoort.
IN SAMENWERKING met onze reisagent Anthony Veder organiseren
wij een speciale kennismakingsreis naar het Deense eiland Bornholm
op tweede pinksterdag, maandag 22 mei. Een unieke kans voor rust-
zoekers om het heuvelachtige Oostzee-eiland te verkennen. Deze ken
nismakingsreis kost, alles inbegrepen, 185,—.
18.30 Terugkeer op het vliegveldje van
Rdnne.
In de reissom van ƒ.185,- is begre
pen:
Aan
boord wordt een maaltijd geser
veerd.
DE GROEI VAN het toerisme naar
Indonesië wordt nog steeds ernstig ge
remd door het gebrek aan hotelaccom
modatie. Dat liet dezer dagen een ver
tegenwoordiger van de VVV in Dja
karta, F. Tomosoa, zich in Den Haag
ontvallen. Vorig jaar waren het 82.000
vreemdelingen die een bezoek aan Dja
karta brachten, toeristisch of zakeliik.
Er waren 3.300 Nederlanders onder De
meeste buienlandse toeristen komen uit
Amerika, Japan, Australië en West-
Duitsland. Op het moment beschikt de
Indonesische hoofdstad over 1942 twee-
nersoonskamers. Men is druk aan het
bouwen geslagen en denkt er volgend
iaar nog eens 1516 kamers bil te krij
gen. In ieder geval verwacht meneer
Tomosoa dit iaar een stiiping van het
toeristencijfer van 25 percent.
nog vier, waarvan die in psterlars de
mooiste en ook grootste is. Eens golden
die kerken als verdedigingswerken en
als schuilplaats voor de bevolking.
Bornholm heeft namelijk een kras ver
leden achter de rug: door de eeuwen
heen was het een strategisch punt voor
zee- en landveroveraars.
....De Nederlandse Reiskamer krijgt
een bredere basis. Hierover wordt tus
sen de ANVR, de Reiskamer en de
Nederlandse Consumentenbond ge
praat. De Reiskamer is een vrijwillig
door een groep ondernemerns ingestel
de arbitragemogelijkheid ten behoeve
van de consument....
Voor meer informatie over Born
holm beschikt het Deens Verkeersbu
reau, Keizersgracht 518 in Amsterdam.
Telefoon 020 - 226717.
BREUKELEN. Kasteel Nflenrode.
Voorjaarsbloei. Openstelling tuinen
en theeschenkertj. Op 22, 23, 29 en
30 april van 9.30 tot 19.30 uur.
12.30 Zeer uitgebreide lunch in hotel
Heiligdommen aan de noordkust,
bestaande uit typisch Deense
koude en warme gerechten. Het
restaurant waar de lunch wordt
gebruikt ziet uit over zee. Na de
lunch is er voldoende tijd een
wandeling in de omgeving te
maken.
de Grontmij in De Bilt heeft een
plan ontwikkeld voor de inrichting van
een 30 hectare groot kustgebied in
Tunesië, gericht op het sociaal toeris
me. Er moeten een hotel, een bunga
lowpark, een camping een jachthaven
komen. Voor dit en eventueel volgende
projecten heeft de Grontmij samen
met de Heidemij in Arnhem een apart
bureau opgericht: Tourism Develop
ment Consultants. Men gaat nu praten
met de Tunesische autoriteiten.
BEIDE EILANDJES worden be
woond door ongeveer 160 mensen. Op
Frederiksd ligt de voormalige staatsge
vangenis een torenachtig bouwsel,
waarin vroeger de gevaarlijkste misda
digsters uit het Deense rijk, waartoe
toen ook Noorwegen en Zweden be
hoorden, werden opgesloten
Christiansd is uniek voor kampeer
ders. Het klimaat is er bijzonder. Er
staan zelfs vijgebomen en er rijpen
citroenen tussen de stenen. Het aantal
zonuren ligt een kwart hoger dan el
ders in Denemarken of in Nederland.
Dat is trouwens ook het geval op
Bornholm. Op Christiansd herinneren
oude wallen en kanonnen aan de oud
heid, toen het een vestingeiland was.
Uitermate geschikt voor een uitstapje
vanaf Bornholm.
UTRECHT. Koninklijke Neder
landse Jaarbeurs. Bemhardhal.
Internationale hondententoonstel
ling op 23 april van 9.30 tot 17 uur.
vliegreis SchipholRdnne v.v.; per
Caravelle van Transavia en maaltijden
op heen- en trugreis:
dag durende excursie op Bornholm
met uitleg door Nederlands sprekende
gidsen:
uiitgebreide lunch in hotel Heilig
dommen:
■MNHOUI
DIE ZELFDE RUST IS de grootste
verkoopkracht van het eiland, dat on
geveer veertig minuten vliegen van
Kopenhagen verwijderd ligt, of zeven
uur varen. Vanaf het Duitse Tra
vemünde tien uur. De mensen die
tijdens hun vakantie een mondain toe
ristische omgeving verlangen, moeten
er zeker niet naar toe gaan. Ze zullen
zich mateloos vervelen en na één dag
mogelijk het hazepad kiezen. Nee,
Bornholm is voor die ander, voor die
rustzoeker, die een stuk bos of een
stuk strand voor zich zelf wil. Die
verloren langs rotsachtige paden wil
dwalen, in kleine haventjes wil dro
men of in een morsig kroegje bezadigd
aan zijn Akvavit wil nippen. Voor al
die mensen is Bornholm een uitgelezen
vakantiecentrum.
Het eiland is veertig kilometer lang
en heeft een kustlijn van 110 kilome
ter. Vijftig kilometer daarvan is strand.
Reisgidsen schermen graag ten onrech
te met witte stranden en een helder
groene zee. In Bornholm is het werke
lijkheid.
In het zuid-oosten liggen zij aan een
brede duinenrij. Ook verder kan men
op het eiland alle typisch Deense land
schappen terugvinden: in het noorden
de rotsen, overal heuvels en vooral
veel bossen. Achttien percent van
Bornholm bestaat uit bos. Groot, don
ker en imposant is het woud Almin-
dingen, midden op het eiland. Wat de
grootte betreft neemt het een derde
plaats in in Denemarken.
ZOALS AL OPGEMERKT zijn de
eeuwen niet ongemerkt aan Bornholm
voorbij gegaan. Door zijn ligging bij de
Botnische Golf was het strategisch, van
grote belangrijkheid. Aan dat wilde
verleden herinnert de op het noorde
lijkste puntje gelegen ruïne van Ham-
mershus, eens de meest gevreesde
burcht van Skandinavië. Hij dateert uit
1255 en werd door een Deense aartsbis
schop gebouwd op een 74 meter hoge
rots. Het laatste wapenfeit waar het
eiland mee te maken kreeg is van
recente datum. Na de tweede wereld
oorlog moest het nog enige tijd op
bevrijding wachten, omdat de Duitse
commandant zich weigerde over te ge
ven. Dat resulteerde in een zwaar
bombardement van de hoofdplaats
Rdnne en van het schilderachtig her
bouwde stadje Neksd door de Russen.
9 0< Aankomst op het vliegveld
Rdnne. Begin excursie op het
eiland. De uitleg wordt verzorgd
door Nederlands sprekende gid
sen. De excursie voert langs de
westkust naar het meest noorde
lijke punt van het eiland.
ARCHITECTONISCH de moeite
waard zijn de ronde kerken. Er zijn er
IJMUIDEN. Voorjaarsstrandloop.
Start strand IJmuiden 23 april om
12 uur.
HET EILAND IS nog niet aan groot-
toerisme toe, hoewel het al door heel
wat mensen is ontdekt. Onder de
250.000 toeristen die er vorig jaar te
gast waren, namen de Denen zelf de
belangrijkste plaats in. Gevolgd door
Zweden en Duitsers. Nederlanders ko
men er nog maar weinig. Over de
accommodatie die het eiland de toerist
te bieden heeft zegt toerismechef John
Sangild: „De hotels en pensoons hebben
ongeveer 4500 bedden. Dan zijn er nog
zo’n twintig campings, bieden een aan
tal boerderijen en andere particulieren
gastvrijheid en zijn er zomerhuizen.
Alles bij elkaar hebben we daardoor
plaats voor 25 a 30.000 gasten”. De
verwachting voor dit jaar is dat er
tienduizend gasten meer op het eiland
zullen neer strijken. Over de hoogsei-
zoenmaanden juli en augustus zegt
Sangild: „Het is dan druk, maar de
mensen verspreiden zich over het hele
eiland en dan zijn er nog volop plaat
sen waar je toch nog absoluut alleen
kunt zijn”.
Om een zo volledig mogelijke indruk
te krijgen van Bornholm en zo lang
mogelijk op het eiland te verblijven,
wordt op de 22ste mei vroeg vanaf
Schiphol vertrokken. De vlucht heen
en terug wordt uitgevoerd met een
Caravelle van Transavia Holland.
6.30 Vertrek uit Haarlem per bus
naar Schiphol, vanaf de parkeer
plaats bij het Sportfondsenbad
De bussen staan een half uur
voor die tijd gereed.
7.00 Aankomst Schiphol, waar gele
genheid bestaat belastingvrije in
kopen te doen.
7.45 Vertrek naar Bornholm. De
vliegtijd bedraagt ongeveer vijf
kwartier. Aan boord wordt een
ontbijt geserveerd.
'«uHiuia
21.15 Aankomst Haarlem
fondsenbad.
Z.
tl 5
WW w
Het schilderachtige haventje van Gudhjem
"UY r'