ONZEKERHEID IN BONN
TEN TOP GESTEGEN
wat nu.?
Tanks naderen snel
omsingeld Kontum
Een maand Brits gezag in Ulster
Korte proteststakingen in Ruhrgebied
Politiek spel in Bonn
Aanval van Bevrijdingsfront
op centraal Zuid-Vietnam
Tentoonstelling met ratten
Verder het moeras in
aktie
Castro naar
Moskou
Heupgewricht overgeplant
achtergrond
Proces in Wenen
tegen ex-SS’ers
Wunsch en Graf
l A
2
WOENSDAG 26 APRIL 1972
I
Spanningen
Haarlem/Statenbolwerk 3
tel. (023) 312170-313100
Amsterdam/Paleisstraat 17
tel. (020) 222188-224960
Wat doet u U belt aktie '68
en het werk gaat normaal
door met een sekretaresse
met garantie. (Niet goed?
Stuur binnen 4 uur weg, deze
uren zijn voor rekening aktie
'68) j
Zenuwachtig
Pas van An Khe
7
k A
Proteststaking
(Van .onze redacteur in Bonn)
BONN Eén dag voor de grote
krachtproef heerst in Bonn een al
gemene onzekerheid. Om tien uur
morgenochtend begint de Bondsdag
het debat over de motie van wantrou
wen, waarmee de oppositie bonds
kanselier Brandt ten val hoopt te
brengen. De bondskanselier zal eerst
vandaag, tijdens het begrotingsdebat,
en tenslotte morgen voor de beslis
sende stemming de politiek van zijn
regering nog eens in de Bondsdag
verdedigen.
(Van onze redacteur in Londen)
LONDEN Een maand geleden begon het directe Britse gezag over
Noord-Ierland met de verklaring van premier Heath in het Lagerhuis
en de benoeming van zijn vertrouwensman William Whitelaw tot mi
nister voor Noord-Ierland. Sinds die dag is langzaam maar zeker de be
langstelling voor het door binnenlandse onrust geteisterd gebied achter
uit gelopen. Zeker in Engeland wordt alle aandacht opgeëist door de
spoorwegstaking en andere in het eigen land spelende problemen. In
tussen gaan de moordpartijen in Noord-Ierland door, er vallen doden en
gewonden en Wililam Whitelaw probeert er van te maken wat hij kan.
Zaal uit
.'.X'
-ƒ
-
lel-
gren»
bftnfWWlfWVWtflfWVWlAAAfVVtfWVWWVWVVVWtnflfMfVWVWWWWVIfWinfWVIfWWtnfVtAn/WWWWVWWW'kAMWWVWWIMIMMMli
15
BONN (DPA). In de academische or
thopedische kliniek in Bonn is gisteren
voor de eerste keer in de geschiedenis van
de chirurgie een heupgewricht overgcplant.
Minder generaals. Het Belgische leger zal
minder generaals en andere hoge offi
cieren gaan tellen. Minister van Defen
sie Van den Boeynants heeft aangekon-
digd dat het aantal generaals in de
komende twee jaren zal worden terug
gebracht van 59 tot 39.
MOSKOU (Reuter). Premier Fidel
Castro van Cuba zal eind juni zyn eerste
bezoek sinds acht jaar aan de Sovjet-Unie
brengen, dit meldt het Russische party -
orgaan „Pravda” vandaag.
Castro is voor een „officieel vriend-
schapsbezoek” uitgenodigd door de com
munistische partij en de regering van de
Sovjet-Unie.
Het laatste bezoek van de Cubaanse lei
der aan de Sovjet-Unie dateert van 1964.
Sindsdien zijn de betrekkingen tussen de
Sovjet-Unie en Cuba nogal wisselvallig
geweest.
(CDU) getracht zijn invloed op het poli
tieke toneel te laten gelden. Het resultaat
bleef geheim. Opmerkelijk was dat alleen
Rainer Barzel, de man die Brandt als
bondskanselier hoopt op te volgen gisteren
een en al zelfvertrouwen was.
aandacht wil vestigen op toenemende
vervuiling van de bodem en het leef
milieu.
dacht kranten, radio en televisie besteden
aan de buitenlandse reacties.
lopige IRA lopen in en uit, zonder dat
de Britse troepen in staat zijn hen te
arresteren en sommige gedeelten van
het gebied zijn eenvoudig onttrokken
aan het Britse gezag.
Kontum langs de Zuidvietnamese
met Laos en Cambodja vormen.
Het tweetal wordt bovendien tenlaste
gelegd persoonlijk gevangenen te hebben
doodgeschoten en doodgeslagen. Beiden
zeggen onschuldig te zijn.
Het proces zal naar verwachting acht
weken duren.
een
een
nen-
van
il op
ver-
lOOg-
-land
mde
de
sen-
:rein
Üg-
ioor
;eide
oor-
de
den,
ging
ille-
r op
rein
16-
rige
een
igde
3re-
het
rité
lel-
>lli-
die
van
ndt
rer-
r is
te-
i het
bij-
iete-
i een
emel
nden
ogen
Op
urde
het
i de
niet
ael-
itig
t er
niet
dan
dat
het
n al
aast
ring
De discussie over de gang van zaken
typeert echter vooral de nervositeit in
Bonn. Het is opmerkelijk hoeveel aan-
Na twee dagen van gevechten beheersen
de troepen van Noord-Vietnam en het
Bevrijdingsfront een tiental Zuidvietna
mese bases die de verdedigingslinie voor
Correspondenten in Moskou en War
schau speculeren erop dat het voor een
eventuele kanselier Barzel wellicht niet
onmogelijk zou zijn over enige tijd toch
de dan wat bijgeschaafde verdragen
te sluiten. Maar inmiddels is er geen
twijfel aan dat door het ten val brengen
van Brandt voor de Bondsrepubliek veel
van het vertrouwen verloren zou gaan dat
de huidige regering in Oost-Europa heeft
verworven.
Sterker dan in reacties uit Westelijke
landen wordt Barzels poging om de rege
ringsmacht te veroveren door Oosteurope-
se commenïatoren in samenhang gebracht
met de ondersteuning die zijn CDU in
Baden-Württemberg heeft gekregen van
de rechts-extremistische NPD, met de on
frisse praktijken om politiek misbruik te
maken van geheime protocollen, die een
voudig waren gestolen en in het algemeen
met bet verzet dat CDU en CSU tot
dusver op alle fronten hebben geleverd
tegen de ontspanningspolitiek van Willy
Brandt.
ming van de door het IRA beheerste
gebieden. Een vrouw die om de terug
keer van haar man vroeg beloofde hij
dat dit zou gebeuren als de man zich
voortaan nergens meer mee zou be
moeien.
WENEN (Reuter). In Wenen is het
proces begonnen tegen de voormalige SS-
officieren Franz Wunsch en Otto Graf die
ervan worden beschuldigd een aandeel te
hebben gehad aan de massamoord op Joden
in Auschwitz tijdens de Tweede Wereld
oorlog.
Opgezette ratten worden gebruikt
voor een tentoonstelling in de West-
duitse stad Wuppertal, waar men de
Whitelaw zegt dat als er niet snel
een duidelijk beeld ontstaat van een
meer constructief en doeltreffend regi
me de kans op zijn succes aanzienlijk
vermindert. Na een maand van recht
streeks Brits bestuur is de veiligheid
van de bevolking nog nauwelijks gro
ter geworden. De leiders van het voor-
Wat de daadkrachtige maar uiterst
voorzichtige William Whitelaw in zijn
dagelijkse activiteiten in Belfast in zijn
schild voert, weet alleen een insider.
Als hij er niet in slaagt het begin van
een eventuele oplossing te vinden voor
het eeuwenoude Noordierse geschil, dan
kan na hem niemand dat.
De DGB, het Duitse verbond van vak
verenigingen, heeft aangekondigd dat de
komende dagen in verschillende fabrieken
van het Ruhrgebied korte proteststakin
gen zullen worden gehouden, waarmee de
arbeiders hun ongenoegen over de politie
ke gebeurtenissen in Bonn uiten.
gewerkte en door hem vervolmaakte me
thode toe.
Thomas verklaarde dat het probleem
met prothese-gewrichten van metaal en
kunststof, niet zozeer houdbaarheid en
draagvermogen, als wel afwijzing door het
organisme is.
De operatie nam drie uur tijd in beslag
en werd uitgevoerd door een team van art
sen. De ontvanger was een zeventienjarige
jongen. Het heupgewricht was van een
dode afkomstig.
Aan de oostkust, waar de Vietcong-
strijders al het district An Hoi onder
controle hebben bliezen zij twee bruggen
aan de belangrijkste hoofdweg naar het
noorden op. Ook hebben zij de pas van
An Khe tussen de steden Pleiku en Kwi
Nhon tevens de enige wegverbinding
met het centrale hoogland in handen.
Deze activiteit was weer aanleiding
voor de speculaties dat de Noordvietna-
mezen en het Bevrijdingsfront er op uit
zijn het land in tweeën te snijden nu de
Zuidvietnamese hoofdmacht en reserve-
troepen aan de fronten in het uiterste
noorden en in het zuid-westen van het
land verbonden zijn.
President Heinemann heeft in afzonder
lijke gesprekken met de partijleiders
Brandt (SPD), Scheel (FDP) en Barzel
De strategie van zijn opponenten in
Belfast en het binnenland is er duide
lijk op gericht Whitelaw zo nerveus te
maken, dat hij of afknapt of gekke
dingen gaat doen. Zowat iedereen in
Noord-Ierland ziet Whitelaws handelen
met grote argwaan aan.
De protestanten eisen nu van de
Britse regering dat deze de Britse troe
pen laat optrekken naar de door het
voorlopige IRA volledig beheerste „get
to’s”, die voornamelijk in en om Lon
donderry liggen. Vooral ook de mili
tante Craig, leider van de Ulster Van
guard, laat dergelijke martiale geluiden
horen. Hij heeft laten weten dat de
doden onder de katholieke bevolking,
die de expeditie ongetwijfeld zal ople-
Vooral in de FDP zijn verschillende
ideeën geopperd om de stemming op don
derdag te kunnen controleren, ook al
zulten de afgevaardigden één voor één hun
voorkeur in een stemhokje op papier
mogen zetten. Het meest drieste zou onge
twijfeld zijn wanneer de fracties van FDP
en SPD de vergaderzaal verlaten zodra de
oppositie de vertrouwenskwestie aansnijdt.
SPD-voorzitter Wehner heeft echter la
ten weten dat zijn mannen in ieder geval
in de zaal aanwezig zulten zijn. Hij heeft
niet gezegd of zij ook zullen stemmen.
Ook als degenen die de huidige regering
wensen te behouden eenvoudig op hun
plaats blijven zitten, zal duidelijk worden
welke overlopers Barzel eventueel aan
zijn overwinning helpen. Er is een reële
kans dat tot dit laatste wordt besloten.
Een in zijn nationale trots aangetast
parlementslid vroeg de minister van
Buitenlandse Zaken, Lord Douglas Ho
me, dezer dagen of er al vooruitgang
was in de gesprekken met de regering
in Dublin over de manier waarop de
mannen van het IRA vanuit Iers ge
bied Brits territoir schenden. Zo werd
onlangs op Noordiers gebied een bom
tot ontploffing gebracht met een lont
die vanuit de republiek Ierland werd
aangestoken. De ietwat verstrooide
Dougls Home had de parlementariërs
geantwoord dat het zeker allemaal
heel erg was en dat het erg prettig zou
zijn indien aan de toestand iets veran
derde.
De pantserwagens kwamen op klaar
lichte dag weg nr. 14 af. Er zijn er al
dertig in totaal gesignaleerd. De Ameri
kaanse militaire deskundigen verbazen
zich over het grote aantal in dit bergge
bied.
De naderende strijd om het omsingelde
Kontum waarop de Noordvietnamezen zich
kennelijk met alle macht concentreren
stellen de gevechten verder zuidelijk,
waar de belegering van An Loc haar
negentiende dag inging in de schaduw.
Voor da tweede achtereenvolgende dag
konden als gevolg van zware bewolking
en slecht weer slechts beperkte luchtaan
vallen door Amerikaanse en Zuidvietna
mese gevechtsbommenwerpers worden
uitgevoerd. De grote Amerikaanse B-52
toestellen smeten echter honderden ton
nen bommen op Noordvietnamese troe
penconcentraties ten noorden en ten zuid
westen van de stad Kontum.
praktische gebrek aan betekenis juist een
neergang veroorzaken, terwijl de partners
zich de keel schor schreeuwen om stimu
lerende maatregelen.
Minister Boersma van Sociale Zaken
heeft het al eerder later doorschemeren:
voor 1973 zullen er „harde afspraken”
moeten komen. Niet goedschiks, dan maar
kwaadschiks. Het eindeloze heen en weer
gepraat over macro- en micro-percenta
ges, dat aan de gewone burger allang
voorbij is gegaan, zal moeten uitmonden
in een reëel compromis, waarvoor iedere
groepering een deel van haar eisen zal
moeten laten vallen. Zolang de onderne
mers doorvechten voor rendementsverbe-
tering en betere winstposities, de overheid
de belastingen verder wil verhogen om
het begrotingsgat te dichten en de werk
nemers ieder jaar meer te verteren willen
hebben, kan ons land het niet redden.
Matiging dus, maar dan wel voor ieder
een. Ook voor de vrije-beroepsbeoefenaars
en de hoge-inkomenstrekkers, die het
met uitzondering van het kabinet zelf
bij beloften hebben gelaten. Matiging ook
voor de dividenden, waaraan een limiet
zou kunnen worden gesteld, en bij het
doorberekenen van ondememingslasten in
de prijzen. En vooral een daarop afge
stemd overheidsbeleid, waarin de „sociale
partners” zichzelf ook kunnen terugvin
den.
Wanneer dat beleid zou gaan in de
richting van rigoureuze belastingverhogin
gen omdat het begrotingstekort nu al tot
3 miljard is opgelopen, dan rijst daarbij
de vraag of van de partners nog mag
worden verlangd dat zij deze lastenver
zwaringen geheel buiten de loonbij sturing
houden. De vakbeweging is weliswaar ak
koord gegaan met een kleine drempel,
maar zal in het overleg met regering en
werkgevers zeker garanties eisen voor een
rechtvaardige lastenverdeling, die niet aan
haar doel voorbijschiet. Intussen zal die
vakbeweging zelf ook duidelijk moeten
kiezen. Als zij, zoals het NKV dat doet,
het sociale nut van collectieve voorzienin
gen benadrukt, dan zal zij zich tegelijker
tijd moeten realiseren dat er minder
ruimte is voor uitbreiding van de koop
kracht, naarmate de collectieve voorzie
ningen groeien.
een constructieve motie van wantrouwen
de post van Bondskanselier in handen te
krijgen, liever aangrijpen. Er is in West-
Duitsland grote ontevredenheid over de
economische politiek van de socialistische
regering, terecht of ten onrechte, want
ook Duitsland lijdt onder de wereldcrisis
en geen enkele regering kan ijzer met
handen breken. Over de „Ostpolitik” ech
ter zijn minder klachten en zelfs de
oppositie heeft meermalen laten dóórsche
meren dat herstel van de betrekkingen
met het Oosten voor West-Duitsland van
levensbelang is. De mogelijkheid is groot
dat de CDU probeert Willy Brandt over
zijn economische falen te laten struikelen
en dan zelf de lauweren te oogsten die op
het gebied van de betrekkingen met het
Oostblok door Willy Brandt zijn gezaaid.
Als de „staatsgreep” van Barzel donderdag
lukt, zal dat zijn met een zo geringe
meerderheid dat Duitsland tot de volgen
de verkiezingen met een zeer wankele
regering zal moeten doorsukkelen, zodat
de eventuele machtswisseling geen enkele
wijziging in de onzekere situatie brengt.
Een tussentijdse regeringswisseling
heeft bovendien het nadeel, dat een ruime
inwerkperiode voor de nieuwe machtheb
bers voorlopig iedere activiteit zal vertra
gen.
De verdragen met het Oosten zullen
blijven liggen, de economische problemen
zullen er niet minder door worden en de
betekenis van de machtsoverneming zal
uitsluitend beperkt blijven tot een partij
belang. De CDU, die intussen het over
schot van de gefailleerde neo-fascistische
NPD in haar gelederen heeft 'opgenomen,
ziet de kans om zich te wreken op de
nederlaag die socialisten en liberalen haar
tamelijk onverwacht bij de vorige verkie
zingen hebben toegebracht. Dat schijnt de
belangrijkste overweging die tot de ma
noeuvre van Barzel heeft geleid een
overweging waarbij de Duitse samenle
ving buitenspel staat.
veren, opwegen tegen de doden die nog
zullen vallen als dit niet gebeurt onder
de handen van het IRA.
Whitelaw houdt het hoofd echter
koel. Dezer dagen maakte hij een eer
ste verkenningstocht in Londonderry,
wat zeker niet van gevaar ontbloot
was. Hij wandelde er door de straten
en liet zijn veiligheidsmannen achter
zich. De vragen die de zich onmiddel
lijk om hem heen scharende katholieke
bevolking hem stelde, draaiden om
twee dingen: komt er een invasie van
Britse troepen en hoe krijgen we onze
mannen uit de interneringskampen te
rug? Whitelaw verzekerde de mensen
met wie hij sprak dat er geen sprake
zou zijn van een gewelddadige inne-
De hoofdchirurg, de 45-jarige professor
Günter Thomas, paste een in Hongarije,
Tsjecho-Slowakije en Oost-Duitsland uit-
De FDP, die in haar Bondsdagfractie
enkele leden heeft van wie Barzel het
vermoedelijk moet hebben om een absolu
te meerderheid van 249 stemmen te berei
ken, zou vandaag alle twijfelaars nog eens
onder handen nemen. Twee van hen,
Kienbaum en Kühlmann Stumm, hebben
herhaald dat hun standpunt nog niet defi
nitief vaststaat. Hetzelfde geldt voor de
zondag uit de FDP getreden Helms. Als
de fracties van CDU en CSU Barzel
eensgezind steunen, heeft hij slechts drie
stemmen extra nodig.
Als twee spinnen in één web zitten
Rainer Barzel, leider van de Westduitse
CDU en Franz Josef Strauss, hoofdman
van de Beierse CSU te wachten op
het moment waarop zij zich op de West
duitse bondskanselier Willy Brandt kun
nen werpen. Eigenlijk is deze vergelijking
niet louter symbolisch, want het is bekend
dat de beide christelijk-democratische lei
ders Brandts bloed wel kunnen drinken.
De situatie, die zich thans in de West
duitse politieke arena aftekent, is niet
alleen voor Duitse maar ook voor Europe
se begrippen zeer kritiek. Er is veel kans op
dat de socialistisch-libeirate coalitie wordt
gewipt en de kopstukken van de CDU
weer de sleutelposities gaan bezetten,
waarmee aan het zeer bewogen maar ook
zeer vruchtbare tijdperk van de socialisti
sche regering een einde komt en alles wat
Willy Brandt heeft geprobeerd te berei
ken, de bodem wordt ingeslageri. Daarbij
behoort in de eerste plaats een verbete
ring van de Duitse verhoudingen met het
Oostblok, een toenadering tot de Oostduit-
se volksrepubliek en een ontspanning op
het punt van de grootste en ernstigste
Europese problematiek van na de oorlog,
de barrière tussen Oost en West die dwars
door Duitsland en eigenlijk dwars door
Europa loopt en ook economisch ons we
relddeel in de ban van ondraaglijke be
perkingen houdt.
De machtsstrijd van de CDU op dit
moment is eigenlijk merkwaardig, omdat
over een jaar in West-Duitsland algemene
verkiezingen zullen plaatshebben en de
heren Barzel en Strauss dan alle gelegen
heid zullen hebben om te bewijzen dat
het Westduitse en Westberlijnse volk in
meerderheid conservatief confessioneel
denkt.
Aan de andere kant zijn de koplopers
van de CDU en CSU misschien niet
helemaal zeker van hun komende verkie
zingsoverwinning, zodat zij de thans voor
liggende oplossing om door middel van
Als we niet ophouden alleen maar te
ruziën over matiging, komen we niet
meer uit het moeras. Daar komt, vrij
vertaald, de waarschuwing van dr. J.
Zijlstra op neer. Als president van de
Nederlandsche Bank heeft hij opnieuw de
overbesteding afgeschilderd als hoofdoor
zaak van het moeilijke economische kli
maat, waarin Nederland zich onder zware
concurrentiedruk uit het buitenland pro
beert te handhaven. De overheidsbestedin
gen moeten minder groeien dan ze nu
doen, het loonmatigingsplan moet in twee
jaar aan zijn doel kunnen beantwoorden
en aan een straffe prijscontrole valt niet
meer te ontkomen, zo kapittelt dr. Zijlstra
de verantwoordelijken in ons land.
Als belangrijkste adviseur van het kabi
net doet hij in het jaarverslag een uit
spraak, waarmee vooral minister Nelissen
van Financiën het wel moeilijk moet
hebben. Die uitspraak luidt dat verdere
belastingverhogingen of het optrekken
van sociale premies niet zinvol zullen zijn,
omdat die toch weer zullen worden afge
wenteld. Met andere woorden: wat de
overheid er aan middelen mee wint, geeft
ze weer toe als de prijzen door afwente
ling oplopen, omdat dan de loonkosten
door bijsturing achteraf nog verder zullen
stijgen.
In feite heeft Zijlstra zijn waarschu
wingen van vorig jaar met grotere nadruk
herhaald. Bovendien heeft hij al de eerste
tekenen gesignaleerd van een teruggang
die zich voordoet omdat collectieve en
particuliere besteding in onderlinge con
currentie om het hardst beslag leggen op
het nationaal inkomen. Het Wordt dus
buigen of barsten, zo stelt hij vast en
vooral op die buigzaamheid bij werkge
vers en werknemers wil hij een beroep
doen.
In hun reacties op Zijlstra’s uitspraken
blijken de „sociale partners” intussen zo
sterk verdeeld, dat eens te meer moet
worden betwijfeld of de nu onvermijde
lijk geworden matigingsoperatie zonder
dwingende overheidsmaatregelen werke
lijkheid kan worden. We verkeren nu in
de feitelijke situatie dat de zogeheten
vrije afspraken tussen werkgevers en
werknemers, tot het bittere einde geres
pecteerd door het zittende kabinet, in hun
De spanningen waaronder Whitelaw
leeft zijn overigens niet gering. Drie
keer per week vliegt hij van Londen
naar Belfast, waar hij moet werken
onder de voortdurende bedreiging te
worden vermoord. Hij is een joviaal
man met een enorm enthousiasme en
een groot uithoudingsvermogen. In een
recent interview verklaarde hy echter
dat het reizen en de spanningen hem
danig aanvreten en dat hij niet kon
voorspellen hoe lang hij het zal kun
nen volhouden.
SAIGON (Reuter). Europese en
Amerikaanse burgers zijn gisteren geëva
cueerd uit de Zuidvietnamese stad Kon
tum in het centrale hoogland. Zuidvietna
mese troepen werpen daar een laatste
verdedigingslinie op om de uit het noor
den oprukkende Noordvietnamese pantser
wagens tegen te houden. Na de bliksem-
aanvallen van maandag op de belang
rijkste Zuidvietnamese bases bevonden
de pantserwagens van Russische makelij
zich gisteren op 20 km van Kontum, in
welke gebied in 1967 de bloedigste ge
vechten tussen de Amerikanen en het
Bevrijdingsfront werden geleverd.
1
freest#
