Frans Erkelens: surrealistische schilderijen
Renske Morks: inventieve beeldhouwwerken
BOEIEND AFSTAND NEMEN VAN DE
REALITEIT IN GALERIE EIJLDERS
van
Gluck gaaf vertolkt
1
Bintangs en Kraayeveld
Soosagenda
Kroegjool als
zelfkastijding
•en even lekker
in de koffie/
o
z>
•beter voor de lijn
•goed voor hart
en bloedvaten A
Top de pop pop dertien
Greenfield en Cook in Haarlem
^Handlanger
samen in Beverwijk
Sweelinckprijs
voor Badings
„Orfeo ed Euredice”
Gastronomerie
INVENTUM
Omroep
verenigingen
willen zelf gidsen
gaan bezorgen
L' 1
De Bokkedoorns”
Personalityshow
Gerard v. d. Berg
15
WOENSDAG 10 MEI 1972
NUTRICI2L
CONCERTGEBOUWORKEST MET
AMSTERDAMS TOONKUNSTKOOR
1
a
Veel te genieten
IN MIGKERY
Nieuw hij NCRV
zon-
Stap uit de Zorgenwereld in een Oase
van Sfeervolle Gastvrijheid, bij
1
fl
I
JjS
7b
0
0
ra
F f
Ontdekking
temidden van romantisch natuurschoon in het Weth. Van
GelukparK Zeeweg 53. Overveen, tel.: 023-263600
Wij zijn in staat om U en Uw gasten Culinair te verwennen!
Omdat wij vakbekwame medewerkers hebben die gelukkig
begrijpen dat U ten volle wilt genieten van onze Culinaire
schotels, alsmede onze Service en Rustieke omgeving!
Daarom staan wij reeds jarer bekend als een gerenommeerd
Restaurant!
Gelegenheia voor Recepties en Parties!
Het gehele jaar geopend!
Kloppen en roeren en kneden gaat in géén handomdraai
met de Inventum handmixer. De onmisbare, uiterst
betrouwbare keukenhulp met de drie snelheden.
Die zo prettig in de hand ligt: 59,r
(inklusief hulpstukken, ophangbcugel, receptenboekje).
Het is altijd erg moeilijk bij popgroepen om uit te
pluizen wat het woord „verschillende muzika'e
ideeën’’ betekent als er weer eens een groep uitéén
gaat. Zo was het ook toen Arti en Frank Kraayeveld
vorig jaar annonceerden dat ze de Bintangs gingen
verlaten en een nieuwe groep onder eigen naa.r
zouden oprichten. De geruchten over ruzie, de dood
van de Bintangs en naijver waren uiteraard niet van
de lucht. Wat er ook van waar was, feit is dat zowel
de Bintangs als Kiaayeveld sinds de scheiding niet
meer aan het succes van de oude Bintangs zijn toe-
gekomen maar wie weet.
ZANDVOORT Een opmerke
lijke expositie weer, in Galerie Eijl-
ders. Een tentoonstelling ook van
twee gelijkwaardige partners met
werk dat elkaar uitstekend verdraagt
niet alleen want kan ook bij
tegenstellingen maar dat als het
ware elkaar beanwoordt. Van Frans
Erkelens zijn er schilderijen in een
heel eigen surrealistische stijl en van
Renske Morris plastieken, die even
eens een surrealistische zweem heb
ben. En dat laatste is moeilijk in haar
vak, dat zoveel minder ruimte biedt
tot de extravaganties in de vorm, die
in de schilderkunst veel gemakke
lijker zijn te realiseren.
„Droomstoj”
ADVERTENTIES
Elcemel
U kunt er op rekenen.
J. H. MOOLENIJZER
DE BINTANGS.
toch nog altijd graaf- in Nederland
176.
Y. HEIJER
34.
4
i
Dat hij hiervoor de sage van Orpheus
koos was geen toeval, want in deze mythe
spelen de menselijke zwakheden en het
aardse verdriet een grote rol. Als leider
van het Hofburgtheater was Gluck vrij in
zijn keuze en met medewerking van zijn
tekstdichter Reniero de Calzabigi compo
neerde hij een opera, die juist door zijn
eenvoud de mensen zou moeten bekoren.
Uiterlijk vertoon en virtuoze kunststukjes
van de zangers liet hij achterwege Zijn
muziek diende slechts als onderstreping
van het dramatisch gebeuren. Het ging
hem alleen om de pure muzikale schoon
heid.
ver<’ (1567-1643) in vergetelheid geraakt
en Gluck wilde dit weer in ere herstellen.
Shoes
tot
'\x
1
1
AMSTERDAM. „Andy Andrews and
the Rythim Aces” zijn een groepje jonge
lieden uit New Castle upon Tyne (Enge
land) dat vermaak brengt in Britse kroe
gen. Ze zijn nu in het Mickerytheater in
Amsterdam, waarvan de foyer geacht
wordt een kroeg te zijn, zodat het geheel
en al uit de toon zal vallen.
„Desillusion d la réalité” heet dit grote doek van Frans
Erkelens, een hem typerend staal van zijn opvatting van
het surrealisme, een vrijuit schilderen van „droomachtige”
beïnvloedingen.
heden Duitse marker
optreedt.
Als de a vend die om 20 uur begint en waarvoor ook een
aantal patiënten van hel revalidatiecentrum Heliomare zijn
uitgenodigd (een uitstekend idee!), zonder wanordelijkheden
verloopt, is Bos van plan ook Golden Earring, Humble Pic,
Slade, Fairport Convention, Focus en Earth and Eire naar
de sporthal te halen.
De Linge, lang het parochieh'tis van
de kerk, is sinds vorig jaar oktober
gepacht door een particulier, de heer
H. A. Beerepoot, die het gebouw onaf
hankelijk van de kerk beheert. Naast
de normale personeels- en jubiieuma-
vonden wil de heer Beerepoot in de
toekomst met grote regelmaat culture
le activiteiten gaan organiseren Hij
UTRECHT. De CNRV overweegt
met bevriende omroepverenigingen een
goedkopere bezorging van de radiogidsen
op te zetten. Dit wegens het feit dat de
posttarieven van 1966 tot eind vorig jaar
met 150 percent zijn gestegen.
Dit blijkt uit de woorden van de voor
zitter van de groep PTT van de Neder
landse Christelijke Bond van Overheids
personeel (NCBO) vanochtend tijdens de
opening van de landelijke vergadering
van deze groep in Utrecht. NCRV-direc-
teur G. A. Kieft heeft deze tarief stijging
namelijk sterk gekritiseerd.
De plannen, aldus de heer De Jong, zijn
al in een ver gevorderd stadium. Hij vrees
de evenwel dat de uitvoering ervan gevol
gen zal hebben voor de werkgelegen
heid bij de PTT. Het gaat namelijk om 2,5
miljoen radiogidsen per week. Het facet
van de werkgelegenheid zal derhalve bij
de onderhandelingen tot op het hoogste
niveau moeten worden betrokken, aldus
de heer De Jong.
begint met de jeugd op zondaga
vond 4 juni komt Brainbox maar
heeft al contacten met zeer uiteenlo
pende figuren als de Mounties, Conny
Vink, Neerlands Hoop in Bange Dagen.
Don Quishocking en Mickery.
„Brainbox is zeker, de andere nog
niet” zegt de heer Beerepoot. „Het is
een gok, maar ik wil gewoon uitvinden
wat Haarlem wil en wat het daar voor
over heeft. Dat geldt voor jong en oud.
Maar ja, ik draai voor eigen rekening
dus ik wil eerst eens voorzichtig de
markt aftasten. Als de reacties gunstig
zijn, ga ik door.”
Greenfield Cook en The
spelen zondagavond van 20 uur
half een. De entree is zes gulden
Muziekhistorisch gezien was de uitvoe
ring van gisteravond een gebeurtenis die
alle aandacht verdiende. Ook in muzikaal
opzicht viel er veel te genieten en dat was
in de eerste plaats te danken aan de
fenomenale, dramatische prestatie van de
Engelse alt, Norma Procter. Zij heeft de
rol van Orfeus gezongen met de volledige
inzet van haar sterke persoonlijkheid. Op
het moment dat zij „omkeek” naar Eure-
dice ging er een huivering door de zaal.
Haar aria „Che Faro senza Euredice"
maakte een onvergetelijke indruk.
Euredice werd gezongen door Hanneke
van Bork,die Orpheus inderdaad als een
schaduw volgde. Voor Ank Reinders in de
rol van Arnor viel er niet zoveel eer te
behalen, maar zij zong haar partij met de
verlangde ongekunsteldheid en met veel
muzikaal begrip. Het Toonkunstkoor was.
zonder meer uitstekend opvallend was
het evenwicht tussen de mannen- en
vrouwenstemmen. De uitvoering stond on
der leiding van de toonkunstdirigent
Frans Moonen, die misschien wel iets
teveel waarde hechtte aan een objectieve
benadering. Dat het Concertgebouworkest
gezorgd heeft voor een uitstekende bege
leiding behoef ik nauwelijks te vermel
den, dat spreekt vanzelf.
Renske Morks ook Haags opgeleid en
met veel exposities achter de rug is in
deze omgeving een regelrechte ontdek
king. Ze kreeg inderdaad volkomen te
recht kort geleden de prijs van de Haagse
Kunstkring. Het werk is knap, het is ook
gedreven en ze ziet kans om met de
menselijke figuur als uitgangspunt nieuwe
dingen te doen, die plastisch volkomen
verantwoord zijn en toch verrassen. Daar
heeft ze niet eens sterke deformaties of
drastische styleringen of abstructies voor
nodig. Integendeel, ze „verschikt” als het
ware maar heel weinig aan het natuur
beeld en toxh ontstaat er dan iets dat
boeiend nieuw lijkt. Ze werkt in brons,
hout en kunststoffen en al die materialen
krijgen de volle portie van haar inventivi
teit.
Deze beeldhouwster bindt zich niet te
zeer aan één uitspraak. Ze werkt met
ge sloten vormen zowel als hol- en bolle
elkaar aanvullende figuurdelen, ze kent
stapelingen van figuren, maar evenzeer de
geïsoleerde s taande in zichzelf gekeerde
mensfiguur.
Een verrassing is een groep als hierbij
gereproduceerd, „Aankleedpopje”, waarbij
lichaam, huis en draperieën een bizarre
lingen, soms iets te hevig-schrijnend, een
door hem opzettelijk toegelaten dissonant.
Daarmee draagt hij in feite een persoon
lijke drama voor in een ononderbroken
rij zeer fantastische vormen, die alle ver
van alke realiteit staan, behalve dan als
hij de menselijke figuur in de beeldvor
ming betrekt. Die blijft deels herkenbaar
en levert een extra spanning op in werk,
dat toch al volop spanningen te bieden
heeft.
1. Après toi Vickey Leandros; 2. Memories Earth and Fire; 3. Ela Ela
Axis, 4. Sylvia’s mother Doctor Hook and the Medicine Showband; 5. Lets
dance - Cats; 6. Tumbling dice Rolling Stones; 7. Talk of all the USA
Middle of the Road, 8. Mama Papa Cardinal Point; 9. Streets of London
Ralph MacTell; 10. Buddy Joe Golden Earring; 11. Beg, steal or borrow
New Seekers; 12. A thing called love Johnny Cash; 13. Iron horse Christie.
De jongelui brengen een klungelige pa
rodie, „Nuts in May” die voornamelijk
uitgaat van en betrekking heeft op de
popmuziek. Al is hét zelden amusant ge
noeg om er om te lachen, toch gaat men
niet bedroefd weg. Dat komt omdat het
groepje zo onbedorven pretentieloos musi
ceert en anderszins bezig is, dat het zelfs
de pretentie mist om pretentieloos te zijn.
Op een paradoxale manier is deze
kroegjool zeer leerzaam. Mickery-stam-
gas'ten krijgen klap na klap op het bolle
cultuurhoofd. Het is zelfkastijding. Daar
om is het een aardige bezigheid, om te
zien hoe gerenommeerde cultuurminnaars
de klappen incasseren. Andy Andrews
kwam tot besluit van de show met het
aardige idee op de proppen, om voortaan
met zijn jongens bier te drinken en on
derwijl het publiek gade te slaan. „Zeer
avant garde” zei hij. Haha.
^Aankleedpopje” van Renske Morks, waarin ze toont hoe
met kunststof een indringende verbeelding kan ontstaan,
toch uitgaande van een klassiek besloten opvatting van
de menselijke figuur.
drieëenheid zijn geworden door de knappe -
toepassing van het materiaal, een kunst
stof, die nu eens iets van nobelheid meek
reeg, wat zo vaak bij plastics ontbreekt.
Kortom, deze beelden zijn een uitstekend
complement van de schilderijen en de
tentoonstelling is daardoor een bijzondere
belevenis, tot 28 mei te zien.
HEIN STEEHOUWER
Zondagavond 14 mei treedt het zo
langzamerhand ook al internationaal
bekende Haagse duo Greenfield en
Cook (Don’t turn me loose”) op in zaal
de Linge, gelegen achter de Elizabeth
en Barbarakerk aan de Rijksstraatweg
in Haarlem. Ook The Shoes komen
dan.
In ieder geval zijn beide groepen niet te beroerd om zater
dagavond in één en hetzelfde programma op te treden Jat
de Beverwijkse organisator Ed Bos in de sporthal van Be
verwijk heef< georganiseerd. En dat is een goed teken.
Kraayeveld is op het ogenblik druk bezig met de opnamen
van een LP.
Trekpleister van de avond is Livin’ Blues, de groep lie
het met hits als „Wang Dang Doodle” en nu weer „L.B.
Boogie” niet alleen in Nederland maar vooral ook in Duits
land erg gced doet, maar ondanks aanlokkelijke hoeveel-
Frans Erkelens uit Den Haag heeft een
naam verworven na zijn opleiding aan de
Haagse Academie. Hij exposeerde in de
Europese hoofdsteden en ook in Amerika.
Dat hij de aandacht trekt is duidelijk om
twee redenen: hij is een exponent van het
„klassieke” surrealisme, dat een opleving
meemaakt en ten tweede heeft hij een
uitbundige verbeeldingskracht, die van ie
der schilderij een andere picturaal avon
tuur maakt, terwjjl het toch allemaal
sterk is gebonden door een persoonlijke
stijl.
Elkelens is geen estheet. De meeste sur
realisten a la Breton en daarheen gaat
zijn werk via figuren als Max Ernst en
dergelijke wel terug zochten geen
schoonheid, maar ontdekking van hun on
derbewustzijn, hun droomleven, visioenen,
bij de beeldvorming zo weinig mogelijk
intelligente controle toegelaten. Later
werd er allerwege water bij de wijn
gedaan, maar veel bleef er hier en daar
toch ook van hangen en dat is dan het
geval bij een (toch nog jonge) schilder als
Frans Erkelens.
Veel minder dan anderen (bijvoorbeeld
Johfra en Johan Hermsen) is Erkelens via
symbolen „leesbaar”, of je moet aan in-
leggerij gaan doen. Integendeel, het werk
vraagt om een even open benadering, een
overgade eigenlijk, zoals aan het eigen
droomleven. Een en ander duidt er al op,
dat je weinig zinnigs over de inhoud van
het werk kunt navertellen. De reproduk-
tie hierbij maakt dat wel duidelijk.
Wel valt vast te stellen, dat Erkelens
een voorkeur heeft voor het suggereren
van een „middenstof” waarin via een
nogal droge wijze van schilderen bijvoor
beeld steen en vlees dezelfde structurele
geaardheid tonen. Barsten en anderen
krijgen dezelfde functie, zelfs al het om
in schijn vegetatieve suggesties gaat, dan
wel vlammen of wat dan ook. Dat amorfe
schilderen is overigens een der kenmerken
van de „echte” surrealisten, omdat ze zó
veronderstelden dat materie zich in de
droom aan ons voordoet.
Hoe Frans Erkelens dat alles opvat is
bijzonder boeiend, in levendige kleurstel-
AMSTERDAM. Gisteravond is voor
het Nederlands Theater Centrum het mu
ziekdrama „Orfeo ed Euredice” van Chr.
W. Gluck ten gehore gebracht in het
Concertgebouw door het Concertgebouw
orkest met medewerking van het Toon-
kunstkoor Amsterdam. De eerste opvoe
ring van dit werk in 1762 in het Hofburg
theater in Wenen was een daad van grote
betekenis. Gluck probeerde hiermee een
hervorming op opera gebied tot stand te
brengen. Het publiek verlangde in die
dagen niet anders dan virtuoze staaltjes
van zangkunst en de Italianen werden op
handen gedragen. Het echte muziekdrama
op een klassiek gegeven was sinds Monte-
DEN HAAG. De minister van cul
tuur, recreatie en maatschappelijk werk,
P. J. Engels, heeft de Sweelinckprijs toe
gekend aan de componist Henk Badings
voor zijn totale compositorische arbeid.
De prijs is toegekend op grond van een
advies dat is uitgebracht door een com
missie die op voordracht van de Raad
voor de Kunst was samengesteld uit de
heren R. van Yperen (voorzitter), W. van
Otterloo en drs. E. M. Verhuist (leden) en
mr. J. A. Brester (secretaris).
De minister zal deze prijs persoonlijk
aan de heer Badings uitreiken op donder
dag 18 mei tijdens een concert dat door
de Koninklijke Zangvereniging „Rotte’s
Mannenkoor” in de R.K. Kerk aan de
Mathenesserlaan 305 te Rotterdam wordt
gegeven.
Op het programma van dit concert
staat o.a. de eerste uitvoering van de St.
Mark Passion van Henk Badings, gecom
poneerd in opdracht van de minister van
Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk
Werk.
HILVERSUM. Steeds hetzelfde
(meepratende) publiek van 26 mensen zal
het auditorium vormen bij de Gerard van
de Bergpersonalityshow, waarmee de
NCRV op 9 juni een begin maakt en die
onder de naam „Mensen, mensen, mensen”
gedurende de zomermaanden regelmatig
ruim een uur lang wordt uitgezonden.
Een associatie met Koos Postema s „Een
groot uur U” ligt voor de hand, maar
Gerard van de Berg zal zijn show een
eigen gezicht geven Hij ontvangt interes
sante mensen, die in de actualiteit staan
of komen, er zijn filminlassen, muzikale
intermezzi en een spelletje. In elk pro
gramma komt ook een pechvogel zijn
sores uitmeten.
Alle uitzendingen komen uit de arena
in de Rijnhal te Arnhem.
Entre Nous, Grote Houtstraat
donderdag’ disco drive-in.
Youth for Christ. Turf steeg 2a, za
terdag: dia-avond „Israël toen en nu.”
Riverside. Spaarne 91, woensdag:
soos, vrijdag en zaterdag: disco.
Refleks, Camplaan 18, Heemstede,
zaterdag: Disco drive-in.
HJC, Sanderzaal, Elisabeth Gasthuis,
vrijdag: Jan Rath Kwintet.
Toy-Toy, Stoofsteeg 1, iedere avond:
bar-dancing-disco.
Jeugdcafé, Eemstraat 6, vrijdag: soos.
Kamis, Leidsevaart-Westergracht, za
terdag: dansen.
De Huif, Gen. d ela Reijstraat 4,
dinsdag: De Bond; donderdag: Love-
Inn.
Koudenhorn, Koudenhorn
dagmiddag: disco.
Appelaer. Damstraat 19. vrijdag en
zaterdag: Loop-in.
Deining, Ripperdastraat 13a, woens
dag en vrijdag: theehuis: zaterdag; dis
cobar.
Donkeyshot, A. Verherentstraat 1,
Heemskerk, vrijdag: disco; zaterdag en
zondag: disco.
