d
1
Jl
K.APPIE
r9
Verkeerde groep onnodig
door moppentrend gekwetst
PANDA
Arman
en
Ilva
RADIO EN TELEVISIE
KEES VAN KOOTEN EN WIM DE BIE,
HET BEKENDE DUO VAN HADIMASSA:
„De wagen staat
voor, meneer” spel
van Wim Povel
7
DINSDAG 16 MEI 1972
TV DINSDAG
TV VANAVOND
RADIO WOENSDAG
I
TV WOENSDAG
en de
woeste
Podhtli
Grote massa
(Van onze correspondent)
TILBURG Prof. dr. A. C. Zijderveld komt in zijn boek „De grenzen
van de humor” tot de weinig optimistische conclusie, dat door de zucht
naar prestige en macht in de huidige samenleving geen plaats meer is voor
humor. Als de leden van deze samenleving niet bereid zijn zich in hun
machtsstrijd te matigen, dan staat hen ongetwijfeld een maatschappij te
wachten, waarin het lachen hen langzaam maar zeker zal vergaan. Boven
dien signaleert hij een toenemende commercialisering van de humor, vooral
in de t.v., waardoor de beroepshumorist tot leverancier van populaire hu
mor voor een groot publiek is gedegradeerd. Humor is tot produkt gewor
den, waar alleen de uitverkoren enkeling nog bij mag komen. Kees van
Kooten en Wim de Bie, onlangs in het nieuws gekomen door hun bijdrage
aan Hadimassa, beamen dit. 4
Ongelukje
g r V
J
eens!de vork
IS GEBROKEN
meester*
goudmaker
BRUSSEL
Nederland I
Nederland I
HILVERSUM 2
ikele
Aart Staartjes en Karin Meerman in
de hoofdrollen van „De wagen staat
voor, meneer”, het t.v.-spel van Wim
Povel, waarin Aart Staartjes als Har
ry de rol speelt van een keiharde
autoverkoper, die niemand ontziet.
Andere rollen worden gespeeld door
Wim de Meijer, Fien Berghegge, Jan
Hundling, Ine Veen, Carola Gijsbers
en Paul Deen. De regie is van Eimert
Kruidhof.
ALLES IWT W!)
WILLEN IS IN
VREDE EN RUST
LEVEN. W!)
Kees: „Je bent dan hetzelfde aan het
doen als satirici, die alleen maar vertellen
wat er aan de hand is. Alleen de ellende
op een rij zetten en daarmee uit. Wij
willen nu graag een komisch duo worden
als Laurel en Hardy omdat wij geloven
dat de problematiek van Vietnam niet
kan worden bezongen in een liedje tegen
een decor van Rob Touber. Iets zonder
meer stellen en dan op applaus hopen.
Een voorwaarde voor een komiek is dat
hij voor lui moet durven staan. Mensen
als Cox en Van Vliet weigeren dat. Als
Van Vliet van de Commune doet, zorgt
hij toch dat het bandje elgant in zijn
haar zit.”
Prof. Z.: „Hij blijft zijn eigen cliché
dus.”
Kees; „Ja, in zoverre is de neger op het
ogenblik een geaccepteerd mop-object in
Amerika.”
Prof. Z.: „Dat is hij gewéést. Op het
ogenblik waagt geen mens het meer. Ze
zouden je keel doorsnijden. De negers
accepterendie grappen niet meer. Wel als
ze verteld worden door negers onderling.
Ze hebben nu door de Black-ower-bewe-
ging, dat is het grote voordeel, identiteit
en machtsgevoel gekregen.”
Humor speelt een grote rol in sociale
conflicten. Prof. Zijderveld werkt dat in
zijn boek nader uit.
boek nogal kritisch benaderd en u zou het
met deze stelling waarschijnlijk ook niet
eens zijn. Een grap, zegt hij, kan je ook
inderdaad gebruiken om bepaalde sterio-
tiepen nog eens dik aan te zetten.”
22.15
22.40
22.45
10.45
17.00
18.45
18.50
18.55
19.00
19.05
19.30
19,55
20.00
20.15
20.20
20.30
20.36
22.40
23.05
23.10
18.45
18.50
18.55
19.00
19.05
19.30
19.55
20.00
20.15
20.20
20.50
21.30
22.45
22.50
'>an de
verbluft.
aan de
et in
sten",
van
ogen
imen
War-
irtij-
iste-
men
ling,
haar
iring
t het
Kees: „Vooropgezetheid is het, hè. De
zaal weet het al. daar staat een hippie en
de artiest stelt zich op een de kant van de
zaal.”
ALLES GOED EN WELMAAR STEL-
DAT ER HER CM DE EENOFANDERE
REDEN N NOODTOESTAND ONT
STAAT... HOE WIUTU ONS DAT LATEN
WETEN, HOE KUNNEN WJ1 U S
HS.PEN ALS UIN.„ y
Is er voortANG GEBOEKT MET DE
JARENLANGE STRIJD VAN Van Kooten
en De Bie tegen de clichés?
18.45
18.50
18.55
19.00
19.05
19.30
19.55
20.00
20.15
20.21
22.00
22.40
22.50
22.55
23.00
NOS: (K) De Fabeltjeskrant.
STER: (K) Reclame.
NOS: (K) Journaal.
STER: (K) Reclame.
AVRO: (K) Tarzan (serie).
STER: (K) Reclame.
NOS: (K) Journaal.
STER: (K) Reclame.
AVRO: Muzikale show Adamo.
(K) TV-spel Henk Voges.
De Cursisten: opleiding comman
do’s.
IKOR-CVK-RKK: Kenmerk.
NOS: (K) Journaal.
TELE AC: Filosofie (10).
18.45
18.50
18.55
19.00
19.05
19.55
20.00
20.15
20.21
20.45
21.40
horst
ïerste
P de
o het
is.
heeft
span
horst
i op-
die
i ali
nder-
voor
groep. Het is ook omgekeerd voor het
publiek moeilijk om te begrijpen wat er
achter een bepaalde grap zit. Zoals die
laatste van u, ik heb hem niet gezien.
Maar als je dus duidelijk antisemitische
grappen gaat vertellen, juist om het anti
semitisme te hekelen....”.
Kees: „Humor is een instituur gewor
den. Er zijn enkele representanten en die
bedrijven humor. Dat is waar”. Prof. Z.:
„Ja, je betaalt er geld voor. Dure kaartjes
voor Wim Kan om een avond lol te
hebben. Een griezelig verschijnsel”.
handelaar of een antiquair en doe
uw best. En als ge deze munten
verkocht hebt, huur dan een bestel-
autootje, want er komt veel meer.
Bovendien kunt ge dit valies even
in gindse ruïne zetten. Te werk,
manneke. Te werk.” Met die woor
den gaf hij Panda een ouderwetse
tas, die vreemd rinkelde...
Prof. Z.: „Ik geloof wel dat je erg moet
oppassen met een moralistisch oordeel
over de grappenmaker. De Russische lin
guist Schlowsky zegt: het bloed in anek
dotes is nooit bloedig. Ik heb dat in mijn
Wim: „Dat is het cabaret van het ogen
blik. Het is showbussiness geworden, die
geen enkele functie meer heeft.”
Wim: „We zijn ermee gestopt toen we
tot de conclusie kwamen dat ze allemaal
waar zijn. Je kunt aan de gang blijven
aan te tonen dat ze op alle terreinen
aanwezig zijn. Maar dat wisten we al.”
NOS: (K) De Fabeltjeskrant.
STER: (K) Reclame.
NOS: (K) Journaal.
STER(K) Reclame.
(K )Pipo op Bizarra (serie).
(K) Tik Tak Tor.
STER: (K) Reclame,
NOS: (K) Journaal.
STER: (K) Reclame.
VARA: (K) Tegenvoeters (serie).
(K) Achter het nieuws.
(K) TV-spel Wim Povel.
NOS: (K) Journaal.
TELEAC: (K) Graven naar het
verleden (15).
Nederland II
NOS: (K) De Fabeltjeskrant.
STER: (K) Reclame.
NOS: (K) Journaal.
STER: (K) Reclame.
NCRV(K) Zo vader, zo dochter.
(K) Vakantie (inform, serie).
STER: (K) Reclame.
NOS: (K) Journaal.
STER(K) Reclame.
NCRVMet liedjes het land in.
Hier en Nu.
Het nieuwe kerklied.
NOS: (K) Journaal.
Den Haag vandaag.
TELEAC: Futurologie (3).
Kees: „Voor tv kun je niet al te mo
dieuze grappen brengen”. Prof. Z.: „Dat is
een element uit mijn definitie van humor.
De intentie, de motivatie, var» de grappen
maker is totaal onbelangrijk. Belangrijker
is hoe dat gedefinieerd wordt door de
MAAR UBE&RJlPT 'TIMET l
IK HEB OPDRACHT OM UW
COMMUNCATIE-SVSTEEM
NATE KOKEN. IK MOET T
CONTROLEREN. DAAR KOMT) HEBBEN RECHT
U NIET ONDERUIT OM TE LEVEN ZO-
Nederland 1. De wagen staat voor, me
neer. is dg titel van een vanavond door de
VARA uit te zenden en door Wim Povel
(de hoorspelacteur) geschreven TVspel. De
hoofdrollen worden gespeeld door Aart
Staartjes en Karin Meerman. Verder wer
ken mee Guido Zuiver, Jan Hundling,
Wim de Meijer, Anneke Couvreur, Lou
Steenbergen en Paul Deen.
De VARA-avond wordt geopend door
Pipo die in een herhaling avontuur op
avontuur op Ibiza beleeft. Na het nieuws
van acht uur, komt Adriaan Venema’s
Tegenvoeters.
Aan het slot van de avond de herhaling
van de 15e les van de Teleaccursus Gra
ven naar het verleden.
Nederland 2. Bij de NCRV, op het
tweede net vanavond ruim anderhalf uur
muziek en zang en dat betekent, dat het
weer tijd is voor het programma Met
liedjes het land in. Maar voordat het
zover is kan men in de vooravond nog
kijken naar het spel „Zo vader, zo doch
ter’’ en het programma van de familie
Huyskens, „Net effe een andere vakantie”
waarin ditmaal de dolfinaria centraal
staan. „Met liedjes het land in” dat na het
journaal op het scherm komt, komt uit de
Rijnhal in Arnhem. Optredenden daar
zijn onderandere het Cocktail Trio, de
Gebroeders Brouwer en de Koninklijke
Luchtmachtkapel. Spanning biedt de finar
le-wedstrijd tussen vier muzikale families.
7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymn. 7.20 (S)
Dag woensdag! 7.25 Van de voorpagina.
7.54 Deze dag. 8.00 Nws. 8.11 Actualiteiten.
8.23 Dag woensdag. 8.35 Van alle markten
thuis. 9.00 (S) Radioweekblad. 9.15 Koning
Klant. 9.35 Waterstanden. 9.40 Schoolradio.
10.45 Voor kleuters. 11.00 Nws. 11.03 Op
de koffie. 12.00 (S) Dansorkest. 12.35 (S)
Licht ensemble. 13.00 Nws. 13.11 Actuali
teiten. 13.25 Muziek van gisteren. 13.45
Gesproken portret. 14.00 (S) Speelruimte.
16.00 Nws. 17.00 (S) Verzoekplaten. 17.55
Meded. 18.00 Nws. 18.11 Actualiteiten.
18.20 Uitz. Partij van de Arb. 18.30 (S)
Klink Klaar, zonder nonsens 19.30 (S)
Licht orkest. 20.00 Nws. 20.05 (S)Fragm.
musical The dancing years. 20.25 (S) Wim
mag het zeggen. 21.00 (S) Popsmuk. 21.45
(S) Koloriet. 22.30 (S) Mod. liederen. 22.55
Meded. 23.00 Nws. 23.10 Actualiteiten.
23.20 (S) Radio Jazz Magazine. 23.55 Nws.
HILVERSUM 3
7.00 Nws. 7.02 Steevast. 8.00 Nws. 8.02
Radiojournaal. 9.00 Nws. 9.03 Negen-uur-
show. 10.00 Nws. 10.03 Arbeidsvitaminen.
Wim: „Het is nog geen angtige situatie.
Maar het is voor ons een reden om tv
niet meer zo belangrijk te vinden. We
doen jarenlang niets anders dan „media”.
We hebben persoonlijk daar de moeilijk
heden van gezien en stoppen daar dan
ook mee. Je krijgt geen enkele respons
meer....” Prof. Z.: „Nog afgezien van de
hysterie natuurlijk”. Kees: „Als die hyste
rie er niet is, dan belt alleen mijn
moeder en zegt: móest dat nou zo nodig?
En dan begin je weer aan de volgende
aflevering. Die frequentie is een heel
moeilijke zaak, hè. Toch moet je je bij tv
niet verkijken op het bereik van die 3,5
miljoen mensen. Want wat is het? Dick
Cavett heeft gezegd: ik heb opgegeven er
over na te denken”.
12. De maat staarde met uitpui
lende ogen naar de pijl die rake
lings langs hem was gevlogen en
draafde toen overspannen naar de
stuurhut.
„Ze-ze schieten!" riep hij. „Z-ze
pro-proberen me te raken! Vergif
tige pijlen! Help! Indianen!".
„Hoe kom je aan die onzin?"
vroeg Kappie geprikkeld „Je hebt
toch ook altijd wat!”.
„M-maar het is waar!" zei de
stuurman bevend. „Ik was aan het
lezen in een oud reisverslag, en toen
schoten ze op me. Net toen ik bij
het stukje over vergiftige pijlen
was.’”
„Je blaat onzin!" riep de gezag-
Wim de Bie (links) en Kees van
Kooten (midden) in gesprek met prof,
dr. A. C. Zijderveld.
Wim: „Zelfs de cabaretnummers van de
laatste jaren, die geweldig succes hebben
en die wij even weerzinwekkend vinde,
gaan over Harm met het harpje of Bram
van de commune. Dat vinden wij echt
hele slechte nummers. Slecht bekeken en
slecht georiënteerd. Allerlei cliché-opvat-
tingen worden daarin bevestigd in plaats
van dat. ze ontmanteld worden.”
Prof. Z.: „Maar aan de andere kant kan
humor nooit erf effectief zijn, hooguit
indicatief voor een stellingname. Goede
humor bouwt altijd bruggen. In een reco-
lutionaire strijd kun je je dat nooit per
mitteren. De humor relativeert de eigen
positie en dat kan niet.”
Wim: „Die staat elke avond voor het
gróótste publiek. Het is voor ons een
fijne, makkelijke conclusie, maar we de
len hem. Er valt bijna niet over na te
denken. Alle soorten publiek zitten daar
tegelijk te kijken en dus zijn alle reacties
mogelijk. Bij het schrijven wikken en
wegen we. We denken echt: dit onder
werp zal door dat-en-dat publiek op zijn
werkelijke bedoelingen worden beoor
deeld. Dat wil niet zeggen dat de andere
twee miljoen het nummer niet begrijpen.
Iedereen begrijpt het nummer. Het is
ongelooflijk wat voor een verscheidenheid
aan bedoelingen in één nummer zit....”.
Kees: „Niemand zal zeggen: ik heb dat
nummer niet begrepen in Hadimassa. Ie
dereen zegt: ik heb precies begrepen wat
ze bedoelden. Een kwestie van interpreta
tie” Wim: En dat i< ook helemaal niet
erg. Dat is een gegeven feit. Op den duur
is dat voor ons toch niet interessant meer.
Nu we een zaalprogramma aan het voor
bereiden zijn, weten we al dat dat er héél
anders uit zal zien”.
wij goud maken, nietwaar?" Maar
toen maakte zijn vriendelijke glim
lach plaats voor een ernstige blik.
„Overigens ben ik niet tevreden
over u,” vervolgde hij streng. „Ik
had u gevraagd om dat goud te
verkopen en daar hebt ge niets
van gemaakt. Op die manier kan ik
u geen salaris betalen, baaske. Wel
nu rept u voort naar een goud-
Kees: „Ja, we dóen daar twee mannen,
die een antisemitische grap vertellen. En
dat is één stap te ver. Want wij vertellen
hem. En die extra-stap wordt niet geno
men”. Wim: „Wel begrijpelijk. Als excuus
wordt dan wel aangevoerd- dit is een
satirisch programma. Maar het begrip sa
tire, wie zegt dat wat? We dachten echt
duidelijk te zijn geweest....”.
Er is dus niets veranderd sinds de
beeldreligie-rel in „Zo is het toevallig??".
Wim: „Och. deze rel is er niet mee te
vergelijken. Wij noemen dit meer een
ongelukje. Een taxatiefout. We hebben dat
toegegeven en dat menen we ook echt.
We hebben echt een groep gekwetst, die
niets weet van een nieuw ontstane mop
pentrend”. Kees: „Ja, dat is een interes
sant punt, hè. Stel, je wilt dit aan de
kaak stellen. Je wilt zeggen: mensen, er
zijn ontzettend veel recistische moppen in
omloop en dat moet maar eens afgelopen
zijn. Ik geloof dat alleen wanneer de
„afzender” geaccepteerd wordt - dus als
Duys zou zeggen, dames en heren, moet u
eens luisteren, en hij vertelt dezelfde
moppen - er niets aan de hand is. Wij
zijn natuurlijk dubieuze afzenders, die
rotjongens. De VARA komt er nog eens
bij. Verdacht, hè”.
HILVERSUM 1
7.00 Nws. 7.02 (S) Ontbijt zo's. 7.30 Nws.
7.41 Aktualiteiten. 8.30 Nws. 8.41 Aktuali-
teiten. 10.00 Voor de vrouw. 10.30 Nws.
11.55 Meded. 12.00 (S) Van twaalf tot
twee. 12.26 Meded. t.b.v. land- en tuin
bouw. 12.30 Nws. 12.41 Echo. 13.00 Raden
maar.14.00 Huisbezoek. NOS: 14.10 Van
Ta-ta tot totale taal. 14.20 (S) Aspekten
kamermuz. 14.50 Jazz uit archief. 15.10
Meer over minder. 15.30 Nws. 16.45 (S)
Kom met je boek. 17 (S) Vocaal ensemble.
Overheidsvoorl. 17.20 Ontwikkelingslan
den. 17.30 Nws. 17.32 Hier en Nu. 18.00 CS)
Aperitief. 18.00 (NOS) Olympia’s Ronde
om Nederland. 18.30 Nws. 18.41 Gewijde
muz. 19.00 De kerk vandaag. 19.10 Voor
blinden en slechtzienden. 19.20 Openbaar
Kunstbezit. 19.30 (S) Muz. magazine. 22.25
Bond zonder Naam. 22.30 Nws. 22.40 Den
Haag vandaag. 22.50 Zintuig nr. 74, kunst
kroniek. 23.20 CS) Rostrum of Composers
1971. 23.55 Nws.
12. 115 Joris schrok toen hij hoor
de dat iemand wilde weten waar
*ijn gouden munten vandaag kwa
men. „Maar ik heb hem niets ver
teld, hoor," zei Panda geruststellend.
„En ik ben even vlug geweest, zodat
hij me niet kon volgen." „Dat is
goed, makkertje,” sprak Joris prij
zend. „We willen immers niet dat
jan en alleman komen kijken hoe
'WE HEBBEN TOCH EEN VERBANDTROMME?
Prof. Z.: ,Had u voor de New Yorkse
TV een racistische anti-negergrap aange
durfd?”
Kees. „Humor is een instituut gewor-
wel op straat. Maar een klein groepje
mag haar alleen maar oprapen”. Prof. Z.:
„Filosofisch gezien zou je kunnen zeggen:
zolang er mensen zijn, is er humor. Zo
iets is niet de nek om te draaien”
Kees: „Door de tv kun je de humor nu
thuiskrijgen....”. Prof. Z.: „Vooral in Ame
rika- moeten de tv-komieken hun humor
afstemmen op de grote massa. Ze worden
door de sponsors betaald. Als ze het niet
doen, raken ze hun sponsors kwijt”. Kees:
„Dat is hier theoretisch nog vrij. Hier
gelden dan geen sponsormaatstaven, maar
heel concreet waarderingscijfers. En dan
scoren de Mounties toch altijd hoger dan
Farce Majeure. Dus dat is dezelfde ver
vlakking die de humorist zelf in de hand
werkt”.
12.00 Nws, meded. SOS-berichten. 12.08
Lichte muz. 12.50 Buitenl. persoverz. 13.00
Nws. toneelagenda. 13.20 Lichte muz. 14.00
Nws. 14.03 Muzikale meesterwerken. 14.30
Waarom wij niet. 14.50 Schoolkoren. 15.00
Nws. 15.15 Kinderprogr. 16.00 Beursber.
16.10 Operafragm. 17.00 Nws. 17.10 Lichte
muz. 17.55 Weegschaal. 18.00 Nws. 18.05
Voor soldaten. 18.15 Lekenmoraal- en fi
losofie. 18.45 Sport. 18.55 Taalwenken.
18.57 Lichte orkestmuz. 19.00 Nws. lichte
muz. 19.40 Keurig Engels. 20.00 Promena
deconcert 22.00 Nws. de zeven kunsten.
22.20 Concertwerken. 23.00 Zangcycli.
23.40 Nws.
NOS-NOT: Schooltelevisie.
AVROKinderprogr.
NOS: (K) De Fabeltjeskrant.
STER: (K) Reclame.
NOS: (K) Journaal.
STER: (K) Reclame.
TROS: (K) Nancy (serie).
(K) TROS Pop International.
STER: (K) Reclame.
NOS: (K) Journaal.
STER: Reclame.
Pol. Partijen: DS’70.
Socutera.
TROS: (K) Film.
(K) Podium - jonge kunstenaars.
NOS: (K) Journaal. k
Den Haag vandaag.
De mogelijkheid bestaat dat het
avondprogramma ingrijpend ge
wijzigd wordt i.v.m. evt. 2de finale
Europa-Cup III.
Nederland II
Om tien uur wordt vervolgens in „Hier en
Nu” aandacht aan de actualiteiten be
steed. Het laatste programma van de
NCRV is „Het nieuwe kerklied” met een
uitvoering door vier koren van het Pink
sterlied van J. W. Schulte Nordholte en
Frits Mehrtens. Na het laatste nieuws en
„Den Haag vandaag” wordt les 3 van de
Teleac-cursus Futurologie herhaald.
Kees: „Ik heb de laatste - jaren geen
goeie, ouwe, simpele mop meer gehoord,
hoor, of het is weer een Sam-en-Moos-
Mop. Het is, gebonnen met Softenon, en
dat ging over in de homoseksuelensfeer,
ja, het gaat bijna automatisch over een
minderheid, hè. Een echt vrijblijvende
mop over een olifant, die met een oranje
onderbroek gaat zwemmen, nee, die hoor
je niet meer”.
voerder uit. „L
landrot op de oei
Toen hij echter i<. ;il>l
maat volgde, zweeg hij
Want in het bos, dat tot
rivier groeide, zag hij een inboorling
die aan een liaan van boom naar
boom zwierde...
Zijn moppen over minderheden een be
langrijk onderdeel van de hedendaagse
humor geworden?
Kees: „De ouderwetse gezellige mop
wordt gemaakt misschien vanuit een
zucht om iemand aan het lachten te
brengen, maar ze worden toch verteld
vanuit een zeker superioriteitsgevoel. Ik
ben géén joog, ik heb wél een gezond
kind.”
11.00 Nws. 12.00 Nws. 12.03 Radiojourn.
12.06 Zet ’m op. 13.00 Nws. 14.00 Nws.
14.03 Superclean Dreammachine. 15.00
Nws. 15.03 Lichte platen. 16.00 Nws. 17.00
Nws. 17.03 Radiojourn. 17.06 Postbus 700.
WAT NU??f
KXIOOMOtl» STüOXji
DEZE KANT
ALSTUBLIEFT
WAT
frENS
A1ENS
K,on>
j® o o>
ERVOOR KONING NEPTUNUSi
NIET OVER-1<7-3-
8UJUEN! J
LANG MEER DUREN
OM HET WRAK WEER
ZÊEkflARblG TE
KRIJGEN LZ
'we NEMEN 6EW00N NOU, HET ZAL NIET fOEI, KIJK NOU
KONING NEPTUNUS
Z'N MESTVORK
HET WRAK OP TE 7'
TILLEN
