Ouders call girl boos
over onthullend boek
Authentieke
Nederlandse Operastichting
belooft een boeiend seizoen
Wisselend balletwerk
R’dams Danscentrum
Keiler
Gloedvolle bronzen sieraden
uit Finland
„Mattheus”
Haar modejournaal
Nu: recepten
bij KlopKlop
Santo
half
B
F
v
GÖTZ FRIEDRICH EN MICHAEL GIELEN
BENOEMD IN AR liSUEKE LEIDING
Roemeense auteurs
Succes voor stuk
van Hella Haasse
in Boymans
uitgesloten
Grafiek Goltzius
BIER
BOTTEL-
VERS
Ur U bóftils u van vis
ferf -
9
DINSDAG 16 MEI
1972
Primeur voor Groningse
Bachvereniging
(Van onze correspondent)
(Van onze kunstredactie)
AT
halfvolle
koffiemelk
ALLEEN BIJ
UW SLIJTER
BUSSUM De Bussumse uit
geverij Aquarius heeft afgelopen
zaterdag de vertaling van de Ameri
kaanse bestseller (sinds februari twee
miljoen exemplaren verkocht) „The
happy hooker” op de markt gebracht.
In een recordtijd van drie weken is
het vertaald, gedrukt en verzonden.
Want er was haast bij. De ouders im
mers van de jonge schrijfster van het
boek, dat in het Nederlands de titel
heeft gekregen „De Xaviera Hollan
der Story”, zijn een in Amsterdam
wonend echtpaar dat vindt dat zijn
goede naam en faam door het boek
in geding wordt gebracht.
lekker van
smaak....
uw koffie
op kleur
Viervoudige hoofdrol
voor Liz Taylor
bia te bewonderen, waarbij de ex
clusieve kaarsencollectie van Ju-
hava zeker niet misstaat. Dan is er
de zeer aparte confectie van Vuok-
ko en Marimekko, waaraan zeer
inventieve ontwerpers hun naam
verbonden.
DE KENNIS over Finland gaat
begrijpelijkerwijs voor velen niet
verder dan dat het langge
rekt en bosrijk is, de zomer kort
en koning Winter er lang en streng
regeert. Voorts wordt het hogelijk
geroemd als het land der duizend
meren en is het uiterste noorden
het domein van de Lappen en de
rendieren. Spreekwoordelijk voor
dit land is dé befaamde sauna,
doch over deze knusse stoom-
werkgewoonten heb ik u korte
lings al uitvoerig mogen infor
meren. Finland heeft echter op an
dere gebieden nog aanmerkelijk
meer boeiende zaken te bieden. Zo
valt er bijzonder fraai glas- en
aardewerk onder andere van Ara-
AMSTERDAM De Nederlandse
Operastichting heeft gistermiddag op
een persconferentie de plannen be
kendgemaakt voor het nieuwe sei
zoen. Intendant Hans de Roo stelde
met zichtbare voldoening vast dat er
in het seizoen 1972-1973 een zo breed
mogelijk overzicht zal worden ge
geven van het huidige opera-reper-
toire. Monteverdi en Maderna mar
keren dere ikwijdte van het nieuwe
speelplan, dat veertien opera’s omvat.
Er zijn enkele herhalingen, maar er
zijn zeven nieuwe produkties, die bij
zondere aandacht verdienen. Het
grootste nieuws is, dat met ingang
van 1 september 1973 Michael Gielen
gaat optreden als chef-dirigent en
Götz Friedrich zijn intrede zal doen
als chef-regisseur. Zij zullen worden
belast met de opbouw van het reper
toire en met de uitbreiding van het
aantal voorstellingen per seizoen. Er
kon nu al aangekondigd worden dat
het seizoen 1973-1974 een Monte-
verdi-seizoen zal worden met voor
stellingen van Orfeo, Poppea, II Com-
battimento, etcIn hetzelfde sei
zoen zijn opvoeringen te verwachten
van Norma (met Christine Deute-
kom), Wozzeck, Pelleas, Tristan en
Isolde, en Dorian Gray van Hans Cox.
Vis op z’n Spaans
MM
'Ml***.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
b.v. Bayovla
33
Bé TER MAAT
ROTTERDAM. In het prentenkabi
net van het Museum Boymans van Beu-
ningen in Rotterdam wordt tot en met 16
juli een tentoonstelling gehouden van gra
fiek van Hendrick Goltzius (1558-1617) en
zijn leerlingen.
De Haarlemmer Goltzius neemt een be
langrijke plaats in in het Nederlandse
kunstleven aan het eind van de zestiende
en het begin van de zeventiende eeuw.
Zijn werk bestaat uit een groot aantal
tekeningen, schilderijen en gravures.
ROTTERDAM Het Rotterdams Dans
centrum onder leiding van Ineke Sluiter
bestaat nu drie jaar en presenteerde za
terdag in de Rotterdamse schouwburg een
wisselend programma. Op een suite uit
„Watermuziek” van G. F. Handel maakte
Ineke Sluiter zelf voor tien dansers een
choreografie, waarbij ze haar groep onge
veer behandelde als een orkest. De bewe-
gingsstroom wordt continu overgenomen
door steeds weer andere groepjes of solis
ten, die gebruikt worden als instrumenten.
GRONINGEN. De Groningse Bachvere
niging zal als eerste in Europa in 1973
onder leiding van haar dirigent Johan van
der Meer een authentieke concertuitvoe
ring geven van Bachs Mattheus Passion.
Een dergelijke poging is tot nu toe alleen
op grammofoonplaten verwezenlijkt.
IN HET HIERBOVEN genoemde ge
zelschap mogen evenwel de uitstekende
edelsmeden niet worden vergeten. De
kunstzinnig uitgevoerde ontwerpen zijn
ware meesterwerkjes van edelsmeed
kunst. Behalve met goud en zilver wer
ken de Finnen echter ook veel met
brons. Om ons daarmee eveneens te
laten kennismaken heeft Aragne Sie
raden N.V. in Haarlem veel fraais ge
ïmporteerd van het bekende Finse ju
welenatelier Lapponia Jewelry.
De ontwerper van dit atelier, Björn
NEW YORK. Elizabeth Taylor is van
plan een viervoudige hoofdrol te gaan
vervullen in de verfilming van het toneel
stuk Twigs dat op Broadway triomfen
heeft gevierd.
Het stuk is geschreven door George
Furth en is een comedie over drie zusters
en hun moeder.
Liz, thans bezig met de verfilming van
het toneelstuk Night Watch, zal begin vol
gend jaar aan Twigs kunnen gaan begin
nen.
Sinds enkele jaren streeft de Groningse
Bachvereniging op initiatief van haar diri
gent Johan van der Meer naar de grootst
mogelijke stijlzuiverheid in uitvoeringen
van oude muziek. Het was op uitnodiging
van dit koor, dat het beroemde ensemble
Concensus Musicus uit Wenen in novem
ber 1970 voor het eerst in Nederland
optrad in een gezamenlijke uitvoering van
Bachs Magnificat.
BOEKAREST (AP). Het Roemeense
communistische bewind heeft op afdoende
wijze de lastigste dissidenten het zwijgen
opgelegd door ze uit te sluiten van de a.s.
vergadering van de- vakbond van Roe
meense schrijvers.
De dissidente schrijvers, zoals de beken
de romanciers Paul Goma en Doemultroe
Tepeneag, zijn niet uit de vakbond zelf
gestoten, hetgeen hun de mogelijkheid
van een bestaan als schrijver in Roemenië
ontnomen zou hebben.
Maar zij zullen niet het woord mogen
voeren of stemmen op d e vergadering
welke voor 22 mei is vastgesteld de
eerste in bijna vier jaar. Daardoor wordt
iedere hoop die zij nog mochten hebben
de bodem ingeslagen, een liberaal bestuur
voor de vakbond te kiezen.
De dissidenten verzetten zich over het
algemeen niet tegen het communistische
stelsel maar slechts tegen de manier
waarop dit in Roemenië functioneert.
Dell Publishing,
van Vera de Vries voor
100.000 dollar zou hebben
Het gevolg van een dergelijke werkwij
ze is, dat als één van de stemmen hapert,
het hele bewegingsspel in het water valt.
Bij de uitvoering in Rotterdam wist de
groep dit gevaar met elan te vermijden.
Een ander gevolg van dit gebruik van de
dansers als instrumenten is, dat het ver
schil tussen mannelijke en vrouwelijke
instrumenten nauwelijks meer opvalt, be
halve dan in de kleding.
Icarus van Lucas Hoving vormde het
tweede programma-onderdeel. We zagen
twee dansers als Icarus en zijn vader
Daedalus een aantal totaal onbegrijpelijke
bewegingen maken, die volgens het pro
gramma moesten betekenen dat ze gevan
gen gehouden werden en zochten naar
een mogelijkheid om te ontsnappen. Ze
vinden die door het aanbinden van vleu
gels van was en daarmee weg te vliegen.
BeKend is het verhaal dat Icarus dan in
zijn enthousiasme te hoog wil stijgen en
zo dicht bij de zon komt, dat zijn vleugels
smelten en hij neerstort.
De instrumentale koren zullen worden
gevormd door ruim 30 barokspecialisten,
die alle oorspronkelijke instrumenten be
spelen. Deze musici zijn voornamelijk af
komstig uit het Nederlandse Leonhardt
^Consort en het Brusselse Allarius Ensem
ble. Voor de sopraan- en altsoli zal ge
poogd worden jongensstemmen aan te
trekken. Het is de bedoeling in deze
uitvoering de dubbelkorigheid niet te be
perken tot de opstelling van koren en
orkesten, maar deze ook door te voeren in
die van solisten. De uitvoeringen zullen
worden gegeven 31 maart en 1 april
volgend jaar in verschillende plaatsen in
het land.
van Dell Publishing en toen er moeilijk
heden dreigden door de stappen van Ve
ra’s moeder bij Dell schadevergoeding te
hebben geclaimed. Hierop heeft Dell nim
mer gereageerd, aldus de Bussumse uitge
verij. Jako Otte zegt dat „ook Vera ak
koord is gegaan met de gekuiste Neder
landse vertaling.” Hij heeft haar opge
haald van Schiphol toen ze daar een week
geleden aankwam, nadat ze uit Amerika
was uitgewezen. Otte heeft nog dit week
einde contact met Vera’s moeder gehad
waarbij hij het inmiddels uitgegeven boek
heeft laten zien. Ze zou toen gezegd
hebben „wel, dan is er niets meer aan te
doen”, aldus Aquarius.
In de bestseller neemt Vera geen blad
voor de mond. Geen detail van haar
handel en wandel in de „business”, tot het
omkopen van politie enz. toe wordt ver
zwegen. Vera, tijdens de Tweede Wereld
oorlog geboren, was via Zuid-Afrika
naar New York getrokken, kwam daar in
het wereldje van de callgirls terecht en
heeft zich toen binnen twee jaar opge
werkt tot de meest bekende „directrice”
van een call-girlcentrale. Omdat de politie
haar op de hielen zat, moest zij tenslotte
onlangs Amerika verlaten.
WECKSTRÖM HEEFT voor zijn
kunstwerkjes al heel wat prijzen in de
wacht gesleept en als u met zijn werk
kennismaakt zal dat geenszins verwon
dering wekken. Hij maakte ringen,
armbanden, ceintuurs en hangers, als
kleine sculptures. Zijn bronzen sieraden
passen bovendien bijzonder goed in het
huidige modebeeld; warm materiaal dat
niet voor niets de toepasselijke naam
Flame Bronze kreeg toebedeeld. Als u
werkelijk eens heel iets anders wilt, dan
bieden de exclusieve ontwerpen van
Björn Weckström u hiertoe een goede
gelegenheid.
Weckström, betiteld als een revolutio
nair man, heeft nu dan ook brons als
materiaal gekozen voor zijn nieuwste
collectie. Een materiaal overigens dat
voor sieraden zeer lang uit de gratie is
geweest, doch in het verre verleden bij
Etrusken en Kelten zeer gewild was.
Vooraanstaande juweliers in Nederland
hebben deze zogenoemde Flame Bronze-
collectie, naast het goud en zilver van
Lapponia, opgenomen.
caloriearm f 1.27 per pakje
-I leuk recept op elk zakje
„22 Pages” is al een ouder werk van
Ineke Sluiter en bestaat ook al uit vele
korte fragmenten waarvan ik in het bij
zonder wil noenjen een deel voor vier
mannen, een solo voor (alweer) Louise
Frank en vooral het slot, waar alle dan
sers als silhouetten tegen een lichte blau
we achtergrond op een zachte roffel in
het orkest hun beweging langzaam laten
stollen tot een volslagen stilstand, die dan
opeens weer belicht wordt.
Het laatste ballet werd gemaakt door
Bianca van Dillen Het heet „Evolu” en is
wat lichter van aard dan de rest van het
programma. In wijdmazig gebreide zilve
ren pakken, met helmen uit het zelfde
materiaal en metalen brillen op, werd er
tamelijk vrijblijvend gehuppeld over het
toneel op muziek van Miloslav Kabelac,
waarbij het als een verademing werkte,
toen de dansers één voor één hun helmen
en brillen afdeden en ons lieten genieten
var» loshangende haren
Als algemene indruk mag gezegd wor
den, dat het Rotterdams Danscentrum
met een zeer bezienswaardig programma
te voorschijn kwam, dat in vlot tempo
werd afgewerkt, dat wil zeggen met bij
zonder korte pauzes tussen de nummers,
wat bepaald niet van al onze dansgezel
schappen gezegd kan worden. Het Rotter
dams Danscentrum treedt 6 juni op in het
Vondelpark te Amsterdam en op 28 juni
in het Openluchttheater van Bloemendaal.
CONRAD V.D. WEETERING
DEN HAAG. „Geen Bacchanalen",
dat Hella Haasse in opdracht vap Nieuwe
Komedie schreef, heeft groot succes: deze
maand wordt er de honderdste voorstel
ling van gegeven, op 25 mei in de Brakke
Grond in Amsterdam.
„Geen Bacchanalen” werd in de regie
van Erik P'ooyer op 10 december vorig
jaar uitgebracht in het Haags Ontmoe-
tingstheater. In 36 plaatsen werden
voorstellingen gegeven. De voorstellingen,
waarvoor het publiek vrij kaartjes kon
kopen, waren praktisch allemaal uitver
kocht. De honderdste voorstelling in Am
sterdam is de laatste van de serie opvoe
ringen van het stuk in Amsterdam.
Leg 1 kg schelvis-, kabeljauw- of wijtingfilets
in vuurvaste schotel. Verdeel 1 in plakken gesneden
ui, 6 eetlepels gehakte rode paprika, 2'h dl
tomatensap, 1 eetlepel worcestershiresaus,
1 eetlepel azijn, 1 eetlepel bruine suiker en
1 eetlepel fijngehakte peterselie over de vis.
Enkele klontjes boter erop. Stoof de vis 25.
minuten in hete oven gaar. Vis houdt fit
k Vraag recepten bij uw vishandelaar of bij het Produktschap
voor Vis en Visprodukten, Wassenaarseweg 20, Den Haag^
Dus tekende mevrouw De Vries haar
man is namelijk ernstig ziek protest
aan en nam een advocaat in de arm om
de verschijning van het boek (Vera de
Vries’ autobiografie als madam van een
call-girlgroep in New York) te verhinde
ren.
Aquarius, al eerder in het nieuws door
de plagiaatbeschuldiging na de uitgave
van het puzzelwoordenboek, zegt de rech
ten voor vertaling en uitgave in Neder
land via de Haarlemse publiciteitsagent
Jako Otte te hebben gekocht van de New
Yorkse uitgeverij Dell Publishing, die
rechten van Vera de Vries voor naar
verluidt 100.000 dollar zou hebben ge
kocht.
Otte zou met de moeder van Vera de
Vries zijn overeengekomen dat hij in het
„onthullende en niets verhullende” boek
de passages over de call-girlpraktijk die
betrekking hebben op de Amsterdamse
familie zou weglaten. Op het thans ver
schenen boek „De Xaviera Hollander Sto
ry” staat dan ook een brief van Vera
waarin zij verklaart dat zij „het grootste
respect voor haar ouders heeft” en: „als
het boek in Nederland verschijnt zal ik
die gedeelten eruit weglaten die schade
zouden kunnen berokkenen aan de reputa
tie van mijn ouders.”
Aquarius verklaart de rechtenaankoop
telegrafisch te hebben bevestigd gekregen
Groot nieuws is dat het twee-maande-
Iljkse tijdschrift „Opera” zal worden op
geheven. Daarvoor in de plaats komt een
magazine dat maandelijks verschijnt en
waarmee men een veel groter publiek
hoopt te bereiken. „Opera” had een oplaag
van twaalfhonderd exemplaren zes maal
per jaar. „Opera-magazine” krijgt een op
laag van 8.000 exemplaren twaalf maal
per jaar.
Voorts zijn er plannen om met de
Opera Studio verschillende kameropera’s
uit te gaan voeren van Poulenc, Menotti,
Donizetti, Offenbach en Bernstein.
Het nieuwe seizoen begint in september
Götz Friedrich (links), de komende
chef-regisseur en Michael Gielen, die
chef-dirigent wordt.
met zes voorstellingen van Lohengrin van
Richard Wagner, met het Rotterdams
Philharmonisch Orkest onder leiding van
Edo de Waart. Hanneke van Bork zingt
Elsa en Sven Olaf Eliasson neemt de rol
van* Lohengrin op zich.
In oktober volgt een herhaling van „La
Fedeltó Premiata” van Joseph Haydn, met
Eugenia Ratti en Renato Capecchi. Deze
voorstelling was het grote succes van het
Holland Festival 1970.
In november worden acht voorstellin
gen gegeven van „Aus einem Totenhaus”
van Leos Janacek met het Radio Filhar
monisch Orkest. Deze opera wordt gezon
gen in een Nederlandse vertaling, die tot
stand is gekomen met de medewerking
van de Tsjechische dirigent Bohumil Gre
gor, die ook de voorstellingen zal leiden.
Op 1 december begint een reeks van
negen voorstellingen van „Nabucco” van
Giuseppe Verdi een herhaling uit 1970
met het Omroeporkest onder leiding
van Hans Vonk en met een bijna volledi
ge Nederlandse bezetting.
Te beginnen op 21 december volgen tien
voorstellingen van Lucia di Lammermoor
van Donizetti met het Amsterdams Phil
harmonisch Orkest onder leiding van
John Matheson.
In januari 1973 worden zes voorstellin
gen gegeven van „Erwartung” van Arnold
Schonberg en Blauwbaards Burcht van
Bela Bartók, dirigent Edo de Waart, regie
Erik Vos. Blauwbaard’s Burcht wordt ge
speeld in een Nederlandse vertaling van
Geza Frid een Bartok-kenner bij uit
stek.
In februari twaalf voorstellingen van
Tosca van Puccini onder leiding van Bo
humil Gregor met Jan Derksen en Gerry
de Groot.
Begin maart een herhaling van de on
vergefelijke „L’Incoronazione di Poppea”
van Monteverdi onder leiding van Gustav
Leonhardt.
Op 16 maart beginnen zes voorstellin
gen van „Aventures et Nouvelles Aventu-
res” van Györgi Ligeti door „Satyricon”
van Bruno Maderna. Deze opvoeringen
staan onder leiding van Maderna en de
regie is in handen van lan Strasfogel. Dit
is een gloednieuwe produktie in opdracht
van de Nederlandse Operastichting.
Voor april 1973 staan twaalf voorstel
lingen van „Die Fledermaus” op het pro
gramma met het Promenade Orkest onder
leiding van Franz Allers. Op 2 mei begint
een reeks van zes voorstellingen van „Al
bert Herring” van Benjamin Britten met
een geheel Nederlandse bezetting onder
leiding van Jochem Slothouwer.
Het seizoen wordt besloten met acht
voorstellingen van „Idomeneo” van Mo
zart een geheel nieuwe opvoering on
der leiding van Michael Gielen met
medewerking van Elly Ameling en Eric
Tappy.
Het is werkelijk bemoedigend om te
kunnen constateren, dat de Nederlandse
Operastichting zich niet laat intimideren
door allerlei moeilijkheden, die ontstaan
door het gebrek aan een eigen opera
gebouw, maar vol vertrouwen verder
bouwt aan een onmiskenbaar stuk mu
ziekcultuur.
Deze zon werd dan ook ten tonele
gevoerd en wel door Louise Frank, en
het was prachtig hoe ze de zinderende
zonnestralen voelbaar maakte met niet
veel meer dan trillende vingers en een
trillende voet onder een goudgele rok,
waarna ze zich als een werkelijke zon
langzaam ronddraaiend wikkelde in haar
meters lange gouden sleep. Bewegingen
uit dit ballet zijn geïnspireerd op Japans
toneel. De muziek is van de Japanner
Matsuchita
Als laatste nummer voor de pauze volg
de toen „lm Wind der Zeit” van de Duitse
Pina Bausch. Ze heeft een duidelijk an
dersoortig bewegingspatroon dan de groep
gewend is, maar toch zeker vallend onder
de term „eigentijdse dans”. In tegenstel
ling tot klassiek ballet, waar de bewegin
gen hun oorsprong vinden in de voeten, is
dat bij de zogenaamde moderne techniek
zo dat de bewegingen beginnen midden in
het lichaam, met als resultaat dat deze
dans meer aan de grond gebonden lijkt.
Dit werk bestaat uit acht korte bewe
gingsconstructies, die vaak doen denken
aan tot leven gekomen beeldengroepen
waarbij nog opgemerkt moet worden dat
dit leven zich erg traag afspeelt, maar
wel erg fraai
AS
