Recreatiegebied Spaarnwoude voorlopig niet
meer dan moeilijke invuloefening
Mooie Nel kabbelt straks
In Houtrakpolder eerste
tot aan dorp Spaarnwoude
ligweide klaar
speel-
en
tw
7
I
SCHIEREILAND
OEVERRECREATIE
VOGELEILAND
DINSDAG 23 MEI 1972
6
(Van een onzer verslaggeefsters)
Voor het zuidwestelijk deel van het toekomstige re
creatiegebied het compartiment ten westen van rijks
weg 6 zijn de plannen nog niet tot in details uitge
werkt. Volgens het voorontwerp wordt dit gebied inge
vuld met sportterreinen, openluchtbaden en met speel-
en ligweiden. Het bestaande natuurgebied bij Pennings-
veer blijft gehandhaafd en wordt zo mogelijk nog uit
gebreid en rond Spaarndam komt een groot watersport-
gebied, dat zijn vorm krijgt door uitbreiding van de
Mooie Nel in oostelijke richting.
Tiinniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiir
Driehonderdduizend bomen en struiken zijn tot nu toe
al aangeplant in de compartimenten van het recreatie
gebied Spaarnwoude, waarvan de aanleg de komende
jaren wordt afgerond. De bomen en struiken staan
voornamelijk langs de noordelijke en oostelijke grens
van het gebied, waar zij vaak de randbeplantirig vor
men. Deze randbeplanting moet zo snel mogelijk een
natuurlijk windscherm gaan vormen, want achter deze
lijn van veelvoorkomende boomsoorten wil men een
gunstig klimaat scheppen voor de edeler houtsoorten.
■t SX I
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniii
ua
ina-
elij-
r te
iven
w
men
dan
iade
ran-
lurt
een
E w ouder kerkje, dat onze fotograaf
Z tot statief diende bij het nemen
S van deze bijzondere foto (onder).
zal
zo
slijk
zich
het
i de
t er
van
eten
van
alles
de
een-
n in
gen.
lan-
de
de
van
izee
vin-
i de
t is
aw-
hun
ook
eeds
s de
men
lerd
hei-
op
■end
pen
>ord
laar
die
lik-
ren,
eeft
mor
vol-
rie-
ipen
nen
om
idig
de
ier-
te-
m.
dag
dit
pen
De-
i al
Dat
rtoe
sico
en
ren,
iten
zer-
.an-
len-
van
on-
van
ne-
rer-
hun
ken
liep
en
litie
pig
au.
11,
:no-
ool-
aAt
leze
ring
leze
uen
lein
een
te
izee
de
het
aen.
De grond verwerking in dit zuidwestelijke compartiment is
rond met dien verstande, dat de huidige bewoners nog tot 1976
de beschikking hebben over hun vroegere eigendommen. Zij
kunnen contractueel nog vijf jaar ongestoord blijven wonen en
werken; pas na die tijd gaat het recreatiegebied Spaarnwoude
zich in dit gebied ontwikkelen.
Fiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiii
Deze weide was eind 1970 het eerste object van het recreatie
gebied, dat in aanleg werd genomen. De groei van de beplan
ting ging dit voorjaar zo voorspoedig, dat gebruik van de
weide nu al verantwoord is.
Op het terrein staan enkele houten banken en een aantal
picknicktafels. Voor de jeugd zijn twee oude geknotte boom
stammen ingegraven, die zonder veel gevaar kunnen worden
beklommen en beklauterd.
Niet alleen aan de speelweiden en het vogeleiland is te zien,
dat het recreatiegebied Spaarnwoude werkelijkheid aan het
worden is. Op diverse plaatsen wordt duidelijk voorbereidend
werk gedaan, zoals bij het Noordzeekanaal door enkele zand
zuigers. Dat zand gaat naar een tweetal depots, een van 150.000
m3 in de Noordspaarndammerpolder en een tweemaal zo groot
depot in de Zuidspaarndammerpolder. In het deelplan Houtrak
wordt een derde zanddepot gevuld vanuit Amerikahaven. Deze
voorraad krijgt een omvang van 200.000 m3. De enorme hoeveel
heden zand zijn straks nodig wanneer Houtrak en Buitenhuizen
geheel zijn ingeplant en verder moeten worden ingevuld.
Voor het projectbureau houdt deze afspraak in, dat pas tegen
1976 zuidwestelijk Spaarnwoude gedetailleerd op kaart moet
staan. Niettemin wordt nu al gewerkt aan de oplossing van een
aantal problemen, die bij die detaillering centraal zullen staan.
Een van dit vraagstukken is de vergroting van de Mooie Nel.
Het is de bedoeling, dat de Mooie Nel straks tweemaal zo
groot is als de huidige tachtig hectaren. De uitbreiding gaat ten
koste van de Verenigde Binnenpolder, het gebied tussen Spaarn
dam, Spaarnwoude en Penningsveer. Boven het laatstgenoemde
dorpje en onder Spaarndam zullen waarschijnlijk stukken grond
in de vorm van een schiereiland gehandhaafd blijven. Op de
grens van de huidige Mooie Nel en zijn uitbreiding worden een
of meer stukken grond als eilanden boven de waterspiegel ge
houden. Op deze wijze wil men de overlengte zo groot mogelijk
maken, want het is bekend, dat de recreatieve waarde van een
meer evenredig groeit met zijn oeverlengte.
De problemen rond de vergroting van de Mooie Nel hebben
als uitgangspunt het feit, dat het waterpeil van de nieuwe plas
straks hoger is dan dat van het omringende polderland. Om de
uitbreiding moet dus een dijk worden gelegd en het is op het
ogenblik nog geen uitgemaakte zaak welke vorm die water
kering moet krijgen. Men denkt aan een breed, langzaam op
lopend oeverland, uit recreatief oogpunt de beste oplossing.
Evenmin is al bekend van welk materiaal en op welke onder
grond deze dijk kan worden gemaakt. Bij het ontgraven van de
Verenigde Binnenpolder komt een veenmassa van anderhalf
miljoen kubieke meter vrij en het lijkt logisch, dat dit mate
riaal wordt gebruikt voor het dijklichaam. Voor de verwerking
van het veen zijn echter ook weer alternatieve mogelijkheden
genoemd. Men zou er de diepe putten in de Mooie Nel mee
willen opvullen of het bunkergebied bij Spaarndam mee willen
egaliseren. Het dumpen in de Mooie Nel heeft echter weer
consequenties voor de waterkwaliteit, want het is niet uitge
sloten, dat de veengrond van de Mooie Nel een dikke brijpot
maakt. Toepassing in het bunkergebied heeft minder onaan
gename gevolgen, hoewel men dan weer moeilijkheden ver
wacht met de beplanting van dit gebied.
Naast de verwerkingsproblematiek wordt ook studie gemaakt
van de mogelijkheid om de veenlaag in het uitbreidingsgebied
een halve meter te laten zakken door er klei en zand vanonder
weg te zuigen. Voor deze materialen kunnen zonder meer goede
bestemmingen worden gevonden. De uitslag van het onderzoek,
dat het ingenieursbureau Spaarnwoude gaat verrichten, is straks
mede bepalend voor de definitieve vorm van de vergrote Mooie
Nel. Over detailzaken worden in afwachting van die uitslag
nog geen beslissingen genomen. Wel heeft men zich al een beeld
gevormd van het karakter van het watersportgebiedde Mooie
Nel blijft een plas voor bescheiden zeilers en het gebied in zijn
totaliteit krijgt niet alleen een functie voor die watersport, maar
evenzeer en in cijfers uitgedrukt nog wel belangrijker een
functie voor de oeverrecreatie. RITA HÖWELEB
lUiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiijy
Bij de foto’s I
E Op de speelweide achter de Bau-
E duinlaan staan twee uit het goede
E hout gesneden klimbomen (links
boven).
E Het vogeleiland heeft een schel-
De plantactiviteiten beperken zich voorlopig nog tot de deel-
plannen Buitenhuizen en Houtrak. Zo is bijvoorbeeld een strook
langs het Noordzeekanaal al flink van groen voorzien, terwijl
zich daar ook al de parkeerterreinen en speelweiden aftekenen.
Fietsers kunnen de noordelijkste strook van het recreatiegebied
over een nieuw fietspad doorkruisen, terwijl de meer profes
sionelen onder hen zich ten oosten van Zijkanaal C al kunnen
gaan verlustigen in de aanblik van de toekomstige wielerbaan.
Ter hoogte van boederij Westhof, waarvan op het ogenblik niet
veel meer over is, is namelijk het oefencircuit voor wielren
ners uitgezet. Voorlopig kan op de baan echter alleen nog maar
gewandeld worden, want de verharding is nog niet aangebracht.
Het terrein, dat overigens ook in de toekomst als wandelgebied
belangrijk blijft is inmiddels ook ingeplant. Zoals bekend wordt
het oefencircuit 3,2 kilometer lang. Los van de wielerbaan komt
over het terrein een wandelpad te lopen. Op de plaats van de
voormalige boerderij verrijst straks een gebouwtje, dat dienst
kan gaan doen als clubhuis of als restaurantaccommodatie.
Boerderij Westhof heeft men hiervoor niet willen bewaren.
Enerzijds leek de hoeve ongeschikt en anderzijds was men bang
voor de gevolgen van het jarenlange leegstaan van de boer
derij.
In het deelplan Houtrak is de aanleg van het recreatiegebied
al in een meer herkenbaar stadium. Aan het einde van de Zui-
derweg ligt het vogeleiland in statu nascendi. Het publiek heeft
het gebiedje nog niet ontdekt, maar de vogels hebben zich al
wel laten zien. Op het ogenblik broeden er fazanten en in de
struiken houden zich al vogelsoorten op als de heggemus, mezen,
vinken, lijsters, roodborstjes en winterkoninkjes. Verder wordt
het eiland bevolkt door eksters en gaaien. Op het met schelpen
bezaaide imitatiestrandje hebben de meeuwen af en toe gezel
schap van de tureluur, de kluut, de scholekster, de strandple-
vier of het witgatje. Om al deze vogels naar het vogeleiland te
lokken, heeft men veel voor vogels aantrekkelijke struiken ge
plant, zoals de besdragende meidoorn, duindoorn, sleedoorn en
de egelantier. Verder staan op het eiland wat wilgensoorten,
kruiden, diverse grassoorten en als afscheiding hoogopgaande
iepen. Tussen de struiken laat men bewust diverse soorten on
kruid groeien.
Juist deze week is de speel- en zonneweide aan de Bauduin-
laan even ten noorden Halfweg voor het publiek opengesteld.
fi penstrand voor de gevleugelde
E liefhebbers van kustgebieden.
E Linksonder een van de eerste be
zoekers (rechtsboven).
E Over dit pad gingen vroeger de
S Spaarndammers te voet naar het
fi kerkje van Spaarnwoude. Zoals
E zovele stukjes grond in het re-
E creatiegebied heeft ook dit strook-
E je weiland een rijk verleden
(midden).
E Dit polderland wordt opgeofferd
aan de recreatie. De in de verte
zichtbare Mooie Nel komt straks
tot aan de voet van het Spaarn-
SPAARNWOUDE Bijna zeven jaar na de eerste stuurgroepbe-
sprekingen bewijzen een paar minuscule vlekjes op de plankaart,
dat het destijds menens was met het recreatiegebied Spaarnwoude.
De bijna drieduizend hectaren grote speeltuin voor West-Nederland
is duidelijk, in aanbouw en wie goed zoekt kan momenteel tussen het
natuurlijke schoon van het Houtrakse weidegebied al de eerste ge- E
cultiveerde bebossing vinden. Wie niet in een weiland tussen de S
boter- en paardebloemen wil gaan zitten, kan zich op het ogenblik S
al ongestraft uitstrekken op het kortgeschoren gras van een speel- en E
zonneweide. Wie niet genoegen wil nemen met een toevallig passeren-
de kievit maakt bij het vogeleiland kans op de aanwezigheid van een S
zeldzamer grutto. Recreatiegebied Spaarnwoude krijgt vorm en van
de eerste invuloefeningen laten wij op deze pagina de resultaten zien.
x.V
--
JA. v
