Fel verzet tegen
hoger collegegeld
Stuttgart wacht in grote spanning
uur
IN MIDDEN-EUROPA”
lm
tnco
op vrijdagmiddag omstreeks één
„TROEPENVERMINDERING
NAVO-richtlijn voor gesprek met Russen:
Onafzienbare rij autowrakken
Federatie
NVV-NKV
in januari
Politie werkt op volle toeren na brief „Rote Armee”
PATRIA
DIGESTIVE
volkorenbiscuits
gezonde biscuit
uitgoud-geel graan
Onze moeilijke taal
Grote betoging in Den Haag
Kinderen
voordeel
kaas in de rust
V ARA’s Lot erom:
omgekomen bij
gasontploffing
1,6 miljoen
r
3
7
>1
WOENSDAG 31 MEI 1972
i
Omzichtigheid
„Rogers verdwijn”
Grieks regime
DYNAMIET
Miljoen leden
Nog geen paniek
DEN HAAG Naar uit goede
bron wordt vernomen, is de kans
groot dat NKV en NVV van 1 januari
1973 af in een federatie zullen
samengaan. De NKV-bonden, tijdens
het afgelopen weekeinde in vergade
ring bijeen, hebben daartoe eenstem
mig besloten. Op 19 juni komt het
definitieve voorstel tot het aangaan
van een federatieve samenwerking
met het NVV bij het NKV in een
openbare bondsvergadering aan de
orde.
Politieke gevolgen
niet vergeten... Frico eten
(Van onze Haagse redactie)
ADVERTENTIE
o
d
haar
PATRIA
Het overleg tussen de vakcentrales over
nauwere samenwerking is al enige jaren
gaande. Van de kant van het CNV is
tegen de federatiegedachte een groeiend
verzet gerezen, sinds men van die zijde bij
het NVV een politieke stellingname ver
moedde die zich tegen protestants-christe-
lijke ministers (zoals de heer Roolvink)
richtte. De NW-waartse koers die zich
bij het NKV heeft ontwikkeld, is door het
CNV bewust niet gevolgd.
De per 1 januari van volgend jaar te
vormen federatie van vakbewegingen zal
ornd een miljoen leden tellen.
Denemarken heeft gisteren uiting gege
ven aan bezorgdheid over het on-demo-
cratisch karakter van het Griekse regime.
Maar omdat de agenda voor de NAVO-
ministeraad geen ruimte meer biedt voor
bespreking van deze kwestie zal Dene
marken de toestand in Griekenland niet
tijdens het ministersoverleg ter sprake
brengen.
De Deense minister van Buitenlandse
Zaken Andersen heeft dit gisteren meege
deeld aan zijn Griekse ambtgenoot Xan-
UTRECHT In 1980 kan van het aantal in Nederland voorkomende autowrakken
een rtf worden gevormd die bumper aan bumper reikt van Amsterdam tot Vladi
vostok. Dit staat in een rapport van de „Werkgroep Autowrakken” van de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten.
Het rapport stelt, dat in 1970 op een totaal van 2,5 miljoen personenauto’s ongeveer
207.000 w'rakken voorkwamen, ongeveer acht percent van het totaal. In 1980 zal dat
ongeveer 14 percent zijn van de dan in totadl 4,5 miljoen auto's.
de stad het aantal anonieme dreigementen
snel toe.
Ook de papieren oorlog tussen de stu
denten en minister De Brauw werd dins
dag voortgezet. Tijdens een bijeenkomst
met de pers deelde het LOG afschriften
rond van zijn correspondentie met de
bewindsman, waaruit bleek dat deze niet
zonder meer tot een onderhoud bereid
was geweest.
De minister noemt de berekeningen van
de studenten, waaruit blijkt dat ouders
met inkomens tussen 15.000 en 18.000
door het nieuwe toelagenbeleid megr voor
hun studerend kind moeten gaan betalen,
Rupsbaan-ongeluk.
Bij een ongeluk met een rupsbaan op een
kermis in het Londense Battersea Park
zijn vijf mensen gedood. Tweeëntwintig
personen, voornamelijk kinderen, raak
ten gewond. Een van de wagentjes is
waarschijnlijk uit de rails geraak, en
tegen de zijkant opgevlogen.
Zowel bij het NKV als bij het NVV
acht men het uiterst onwaarschijnlijk, dat
ook het CNV nog te elfder ure deel zal
gaan uitmaken van de federatie samen
werking. Verwacht wordt dat het CNV
een soort vluchthaven zal worden voor
NKV’ers, die van federatievorming met
het NVV niet willen weten. Dit zou met
name in Limburg zwaar wegen.
Per rol tijdelijk van
f 1,20 voor
f 1,08
Ongeveer duizend Westduitse studenten
hebben gisteren in Bonn gedemonstreerd
tegen de aanwezigheid van de Amerikaan
se minister van Buitenlandse Zaken, Wil
liam Rogers. Onder spreekkoren als „Ro
gers verdwijn” en „Dood aan het Ameri
kaanse imperialisme” trokken ze met rode
vlaggen door de straten.
o
o
Supertelescoop. In een nieuw observatori
um aan de voet van de Kaukasus is
alles in gereedheid voor het monteren
van ’s werelds grootste telescoopspiegeL
Deze heeft een middellijn van zes me
ter en vormt een onderdeel van een
telescoop, die 800 ton weegt. Daarmee
zullen sterren kunnen worden geobser
veerd, die tien miljard lichtjaren van
de aarde zijn verwijderd.
„Er ligt dynamiet onder dat granieten
fundament”, zo kaatste het LOG dinsdag
terug; „de lont brandt”. Als de Tweede
Kamer zo dom zou zijn de collegegeldver
hoging aan te nemen, zo werd betoogd,
dan zullen de studenten en het universi-
teitspersoneel dat evenwel niet doen.
„Wij zijn in Amsterdam in staat geble
ken een hele universiteit plat te krijgen;
het universiteitsbestuur heeft de acties niet
veroordeeld. Dat kan in alle universiteits
steden gebeuren. Zulke acties kunnen
overal en veel langer gevoerd worden.
Wij zijn in staat het betalen van het
hogere collegegeld volkomen te boycot
ten”, aldus het LOG.
Terwijl de politie zelf met de controle
van 2500 kilometer Stuttgarter straat na
genoeg de opdracht heeft naar de bekende
naald in de hooiberg te zoeken, assisteren
de bedrijven met het controleren van
parkeerplaatsen. Auto’s die er niets te
zoeken hebben, worden gemeld. De con
trole bij de ingangen van grote fabrieken
is versterkt, een warenhuis breidde de
bedrijfsveiligheidsdienst tijdelijk uit.
VALDEES. (UPI —Minstens zes kin
deren zijn gisteren in Valdese in de Ame
rikaanse staat Noord-Carolina om het le
ven gekomen toen de schuilkelder waarin
zij speelden, door een gasontploffing vol
ledig werd vernield.
De schuilkelder stond in een tuin van
een huis. Zeker tien kinderen tussen de 12
EN 16 jaar zaten er in toen de explosie
zich voordeed.
Van een paniekstemming is in Stuttgart
zeker geen sprake. De terroristen zijn er
met hun reeks explosies echter wel in
geslaagd, een klimaat te scheppen, waarin
inderdaad elke dreigbrief de bevolking
van de stad beïnvloedt. Symptomen van
dat klimaat zijn ook de intensieve klop
jacht door de gehele Bondsrepubliek, het
steeds weer inschakelen van de televisie
om foto’s te tonen van jongelui op wier
hoofden kapitalen zijn gezet, de beelden
van de ravage op het Amerikaanse hoofd
kwartier in Heidelberg en de scherpe
bewaking van de NAVO-conferentie in
Bonn.
Tijdens de massale studentenoptocht
in Den Haag voerden de betogers
leuzen mee, waarin geprotesteerd
werd tegen de verhoging van de col
legegelden in het bijzonder en het
onderwijsbeleid van dit kabinet in het
algemeen.
BONN (AP, ANP en Reuter) De
vijftien NAVO-landen die vandaag
en gisteren in Bonn vergaderden
hebben richtlijnen opgesteld voor een
reeks nieuwe besprekingen met de
Sovjet-Unie.
Op deze besprekingen zouden de vol
gende onderwerpen aan de orde moeten
komen:
A
De RAF wil bewijzen, zo heet het in de
brief, dat ze overal en op elk moment kan
toeslaan. En aan die capaciteit wordt
nauwelijks getwijfeld. Daarom heeft de
politie geen keus. De burgerij is aangera
den de auto’s deze week goed af te sluiten
en bij voorkeur in garages te parkeren.
Eventuele verdachte afwijkingen aan au
to’s dienen onmiddellijk te worden ge
meld.
Er hoeft geen sprake te zijn van paniek
om toch veel mensen enkele uren bin
nenshuis te houden. Bij de Mercedes-
fabrieken heeft komende vrijdag een
groot aantal werknemers een extra vrije
dag genomen. Warenhuizen overwegen
tussen de middag te sluiten. De scholen,
die in de Bondsrepubliek dikwijls tegen
enen sluiten, zullen vrijdag in Stuttgart
om twaalf uur hun leerlingen laten ver
trekken.
Uit de maatregelen blijkt, dat de poli
tie de kans, dat ze eenvoudig is beetge
nomen, heel klein acht. De brief is te
De vermindering van de troepensterk
te en het wapenarsenaal in Midden-Euro-
pa.
duidelijk gesteld in het typische jargon
van de Baader-Meinhof-groep.
In Bonn heeft de ontwikkeling
politieke uitvloeisels. Scherpslijpers van
CDU en CSU hebben het altijd al gewe
ten; dat komt er van als tegen links-
radicalisme niet streng wordt opgetreden.
Maar ook redelijk argumenterende com
mentatoren vragen zich meer dan ooit af:
Hoe bestaat het, dat een groepje verbit
terde jongelui, temidden van een mis
plaatste romantiek van snelle auto’s en
nog snellere schietwapens, jarenlang door
het land heeft kunnen jagen, beschermd
door intellectuelen en blijkbaar onder
schat door de autoriteiten, die pas nu echt
in staat van alarm verkeren?
Vrijdag kijkt de Bondsrepubliek naar
Stuttgart: een climax in de strijd tegen de
Baader-Meinhof-bende, los van het feit
of de ontploffingen werkelijk plaatsheb
ben.
Overigens is, zo blijkt uit gisteren gepu
bliceerde zijfers, de criminaliteit in de
Bondsrepubliek weer toegenomen. Zo is
het illegaal wapenbezit in de Bondsrepu
bliek in tien jaar verveelvoudigd: van
1894 delicten in 1962 tot 19.575 in 1971. In
1971 werden vier maal zoveel diefstallen
gepleegd als in 1953.
In 1969 werden in West-Duitsland 2.025
moorden geregistreerd, een aantal dat in
1971 met 20 procent is gestegen tot 2.529.
„Dit is het hoogseizoen voor psychopa
ten”, zegt een woordvoerder van de Stutt
garter politie. Sinds de RAF zondagmid
dag in de uit kranteknipsels en typewerk
samengestelde brief waarschuwde, dat
„het lot op Stuttgart is gevallen”, nam in
„De meerderheid van de vijftien NA
VO-landen, maar niet Frankrijk, is het
erover eens dat een of andere band moet
bestaan tussen een veiligheidsconferentie
en wederzijdse en evenwichtige troepen
vermindering”, aldus minister Schmelzer
na afloop van de eerste dag.
Bij de officiële opening hebben zowel
kanselier Willy Brandt, als secretaris-ge-
neraal Luns en de erepresident van de
raad, de Luxemburger Gaston Thorn uit
drukking gegeven aan de nieuwe verhou
ding tussen Oost en West.
DEN HAAG. Negenduizend studen
ten, scholieren, leden van het Actiecomité
Amsterdams Onderwijs en werkende jon
geren hebben gisteren in Den Haag met
een ordelijke demonstratie geprotesteerd
tegep de voorgenomen verhoging van de
school- en collegegelden.
Samenwerking tussen oost en west
met het doel betere betrekkingen tussen
regeringen en volken tot stand te brengen.
Om een taal te leren schrijven en
«preken moet men de grammatica bestu
deren, de spelling leren, de betekenis van
de woorden begrijpen en een woorden
schat opbouwen. Met deze elementen
komt men een heel eind. Maar wat voor
het aanleren van een vreemde taal geldt,
is uiteraard in de eerste plaats vereist
voor de moedertaal. Wie het Nederlands
niet goed beheerst, zowel wat grammatica
als stijl betreft, zal zich moeilijk een
vreemde taal eigen maken.
Niettemin, aldus meldt onze verslagge
ver in Bonn, maande Brandt tot omzich
tigheid bij de verdere stappen voorwaarts
die nu moeten worden ondernomen, want
zo zei hij, wie zijn ene been te haastig
voor het andere zet, struikelt.
Volgens Brandt kan het bondgenoot
schap het niet stellen zonder voortgezette
en blijvende Amerikaanse betrokkenheid
in Europa. Maar ook acht hij binnenland
se stabiliteit van belang voor de defensie
ve paraatheid van het Westen. En hij zal
daarbij zeker het oog hebben gehad op de
terroristische aanslagen en bedreigingen
die in Bonn dezer dagen tot omvangrijk
vertoon van politiemacht hebben geleid.
Mr. J. Luns, als secretaris-generaal om
standig door Brandt geprezen, waar
schuwde ervoor dat onderhandelingen
over een verdere oplossing van de oost-
west-problemen in een geest van geven en
nemen moeten worden gevoerd.
thopoulos-Palamas. Hij heeft hem wel een
brief overhandigd, waarvan de inhoud
niet is gepubliceerd.
Hulp. De V.S. zullen krachtens een in
Dacca ondertekende overeenkomst
Bangladesj voor bijna 300 miljoen gul
den hulp verlenen.
(Van onze redacteur in Bonn)
STUTTGART Een stad wapent zich tegen een vijand, die onzichtbaar
zal blijven, maar nauwkeurig heeft aangegeven wanneer hij wil toeslaan.
De Rote Armee Fraktion, vernietigende arm van de Baader-Meinhof-groep,
schreef in haar „brief aan de burgers van Stuttgart”: vrijdagmiddag tussen
13.00 en 14.00 uur exploderen in de stad drie bommenauto’s met elk 30 kilo
springstof. Politie en gemeentebestuur hebben het er moeilijk mee. In dit
land breekt men zich al zo lang het hoofd over de praktijken van de ver
bitterde jonge anarchisten rond Ulrike Meinhof (van wie overigens niet
eens zeker is of ze nog leeft) en Andreas Baader, dat de lessen voor „stads
guerrilla’s” elke beschermer van recht en orde bekend zijn. Volgens de
leer van Carlos Marighela kan louter met een paar dreigbrieven een com
plete stad uit haar evenwicht worden gebracht.
Het is bovendien niet geheel uitgesloten,
dat in Stuttgart een speciale „crisisstaf”,
geleid door de ijlings van vakantie terug
geroepen chef van de moordbrigade, zich
wapent tegen een van die macabere grap
jassen, die na de reeks bomontploffingen
van de laatste weken (vier doden bij
dertien aanslagen) in actie zijn gekomen.
ADVERTENTIE
„volledig in strijd met de feiten”. Hij
blijft bij wat hij altijd al heeft gesteld,
dat de nieuwe toelagenregeling geen en
kele drempel opwerpt op de weg naar de
universitaire studie.
„Dat u aan dit granieten fundament
van het gevoerde beleid probeert te kna
gen, spreekt boekdelen over de krampach
tigheid waarmee u naar argumenten zoekt
om uwpositie nog enigszins aannemelijk te
kunnen maken tegenover de Nederlandse
bevolking”, aldus de brief van de minister.
Thewis Witts riep onder oorverdovend
gejuich, dat de „oorlogsverklaring” van de
regering aan de studenten „met vuur zal
worden beantwoord”. De heren Bakker en
Steenbergen kantten zich in hun speeches
met name tegen de regeringsplannen om
het schoolgeld te verhogen en uit te
breiden tot de leerplichtige jaren van het
voortgezet onderwijs. Vooral Marcus Bak
ker werd met gejuich beloond. ABOP-
voorzitter Steenbergen verspeelde de aan
dacht voor een stuk met een te lange
toespraak.
Na afloop van de optocht, die georgani
seerd was door het Landelijk Overleg van
studenten-grondraden (LOG) werden de
demonstranten op het Binnenhof toege
sproken door Thewis Witts (LOG), het
Kamerlid Marcus Bakker (C.P.N.) en
voorzitter E. Steenbergen van Algemene
Bond van Onderwijzend Personeel
(ABOP).
De Nederlandse taal leert men bij het
basisonderwijs in haar eenvoudigste maar
zeer bruikbare vorm. Bij voortgezet on
derwijs dringt men dieper in de taal door,
maar men mag toch verwachten dat het
basisonderwijs de jeugd in ieder geval de
spelling heeft bij gebracht, zodat men daar
bij het voortgezet onderwijs niet meer
uitvoerig op hoeft terug te komen.
Toch blijkt een groot deel van de
Nederlandse jeugd de spelling niet goed te
beheersen, omdat, zeggen deskundigen, die
spelling te moeilijk is. Bij het voortgezet
onderwijs blijken veel leerlingen nog ele
mentaire spellingskennis tekort te komen.
Dat is jammer, aangezien de lesuren die
bij het voortgezet onderwijs nog aan spel
lingsleer moeten worden besteed, nuttiger
zouden kunnen worden gebruikt door bij
voorbeeld de litteratuur uitgebreider te
behandelen.
Vereenvoudiging van de spelling kan
haar nut hebben, omdat een zo eenvoudig
mogelijke spelling een ideale basis vormt
voor taalbeheersing en taalontwikkeling.
Eigenlijk zou een spelling zó eenvoudig
moeten zijn, dat er een minimum aan
fouten mogelijk zou zijn. Hoe minder last
met de spelling, hoe meer aandacht voor
de taal, het idioom, de stijl, de litteratuur.
Er zijn echter bij het voortgezet onder
wijs leraren in het Nederlands die blijk
baar minder waarde hechten aan het
doceren van de taal dan aan het bijbren
gen van een zo groot mogelijk aantal
onnederlandse technische taaltermen aan
hun leerlingen. Een voorbeeld van Neder
landse les uit een derde klasse atheneum
onthult dat het vak Nederlands werd
gedoceerd aan de hand van grammaticale
termen, die weliswaar bijzonder indruk
wekkend klonken, maar met het leren
van ons mooie Nederlands al heel weinig
meer van doen hadden: subject, predikaat,
zinshomonymie, nominale constituent, ver
bale constituent, gebeursubstantief, deter-
<UVWVVMVMWWAAAAMAMAMAWVMVMVVWUVVU«MMWMAAAAAnAAA>UVVMVUVVVVUWUVUVVWUVVUVVVVUVVUVVV
minator, lidwoord van categorialiteit,
pseudotransitief werkwoord, specificerend
complement, voorzetselconstituent, enzo
voort, of liever, etcetera want enzovoort is
Nederlands en dat hoort bij de Neder
landse les zo min mogelijk thuis.
Als onze spelling nu zo moeilijk is dat
een abituriënt misschien wel het woord
abituriënt kan schrijven maar „hij word”
en „ik vindt” tot op de universiteit blijft
volhouden, dan is het misschien nuttiger
om Nederlandse leraren op de universiteit
een cursus te geven in het gebruik van
Nederlands bij het doceren, zodat zij de
jeugd met minder tijdverlies goed Neder
lands leren schrijven en spreken, en wel
licht ook voor de spelling nog wat tijd
overhouden.
Het lijkt volkomen onzinnig om bij de
toch al betrekkelijk lastige Nederlandse
grammatica een scala van ondoorzichtige
en gelatiniseerde termen te bezigen, wan
neer men er evengoed een Nederlands
woord voor kan nemen. Op de vooraf
gaande zin zou trouwens „scala” best
vervangen kunnen worden door „patroon”
en „gelatiniseerd” door „verlatijnst”. Ie
dereen maakt zich schuldig aan het onno
dig gebruik van vreemde termen, maar
wat wil men dat onze toekomstige gene
ratie zal doen als zij op de hiervoor
geschetste manier Nederlands leert? Het
is trouwens de vraag of het nodig is, de
aanduidingen van grammaticale construc
ties zo gedetailleerd in de hoof dj es te
stampen. De constructies zelf zijn veel
interessanter en die leert men door lezen,
lezen en nog eens lezen van goede lectuur
en goede litteratuur. Het „vertalen” van
middelnederlandse litteratuur bijvoor
beeld, zoals „Elckerlyc” of „Marike van
Nieumegen” doet de bijzondere taal- en
stijlconstructies er vanzelf uitspringen,
ontwikkelt het taalgevoel en brengt de
leerling in kennis met de taalcultuur en
de mutatievormen, zonder dat hij het
nodig heeft te weten dat een stukje van
een bepaalde zin op de universiteit een
.zinshomonymie” wordt genoemd.
Als men weinig tijd voor uitgebreide
leerstof heeft en ook de moeilijke spelling
nog moet doceren, moet men datgene
kiezen wat het belangrijkst is. Een docent
Nederlands moet trouwens ook nog terde
ge rekening houden met het feit dat zijn
collegae voor de vreemde talen op hem
moeten steunen. Met gebrekkige Neder
landse taalkennis komt er van Frans,
Duits en Engels ook niets terecht.
HILVERSUM. De actie .Loterom”,
door de VARA georganiseerd ten bate van
de Stichting Ombudsman, heeft tot nu toe
een bedrag opgeleverd van ruim 1,6 mil
joen gulden. In dit bedrag zijn niet begre
pen de giften die zijn gestort op het
gironummer van de stichting.
De opbrengst - van de loterij betekent,
dat de winnaar nu al op een prijs van een
kwart miljoen kan rekenen. De trekking
vindt op dinsdag 20 juni plaats in het
VARA-programma „Zomaar een zomera
vond”.
Volgens het rapport heeft de «taalindustrie weinig belangstelling voor dit schroot,
omdat dit van matige'tot slechte kwaliteit is. De groep zegt dat er weinig geschikte
mogelijkheden zijn om de autobezitter te dwingen zijn autowrak te laten verwerken.
De werkgroep vindt dat wellicht een „wrakkenopruimingsfonds” een oplossing zou
kunnen bieden.
Uit de opbrengst hiervan kunnen de kosten worden betaald van de verwijdering
van wrakken van de straat als de eigenaar niet meer kan worden gevonden, het
transport naar bufferterreinen en verwerkingsbedrijven en het verplaatsen van
planologisch gezien onaanvaardbaar gelegen sloopbedrijven of opslagplaatsen.
De werkgroep acht het redelijk, dat de koper van een nieuwe auto (of, zegt de
werkgroep: de koper van een potentieel wrak) een bepaald bedrag betaalt voor het
fonds bij aankoop van zijn automobiel.
