De vlag
VADER ELFERS MIKT
NET ZOALS ZOON
ROB OP MÜNCHEN
Nationaal
schietcomplex
in Haarlem
NOG
München 0991972
WAT 7
Onbekend
17
Kosten
Plan
Onthullend
Perfectie
ZATERDAG 10 JUNI 1972
Erbij
relativiteit»*
theorie over
sport
Schieten op ritme van hartslag
ROB KAT
u»
Anton Elfers streeft naar perfectie.
Gedurende een wedstrijd is hij in staat
schieten wel vergeten. De ontwikkeling
van het prestatieniveau bij het schieten
is zo vergevorderd, dat iemand mij
eens zei, jullie prestatieniveau bereikt
de top van het menselijk kunnen”.
Dat een lichamelijke en geestelijke
topconditie hierbij onontbeerlijk is, is
een duidelijke zaak. Anton Elfers laat
zich daarom wekelijks masseren door
Rob Breuker, die werkzaam is bij de
sportschool van Nauwelaerts de Agé.
het ritme van zijn schoten parallel te
laten lopen met zijn hartslag. „Alles is
tot in de perfectie berekend. Na ieder
schot laat ik mijn hart tot rust komen
en neem de hele reeks handelingen
opnieuw door. Pas als ik volkomen
ontspannen ben, leg ik aan voor het
volgende schot. Richten hoeft, als alles
goed gaat, niet meer. Het geweer moet
gewoon vanaf de eerste keer goed
liggen. Ik kijk Voor de zekerheid wel
even of de loop op de roos ligt. Dan
sluit ik mijn ogen en hou mijn adem
in. Ik open daarna mijn ogen en vuur.
Een lichte beweging slechts, want de
trekker gaat reeds over bij een druk
van twee gram. Iedere zwaardere druk
haalt het wapen uit zijn juiste stand en
kan een misser, in dit geval dus een
„negen" betekenen. Normaal weet ik
wanneer ik een tien of een negen
schiet, dat voel je gewoon aan als je
schiet.”
Over de kosten verbonden aan het
schieten op topniveau wil Elfers het
liefst zwijgen. „Slechts twee procent
van de Nederlandse schutters beoefent
topsport. Voor de overigen is het recre
atie. Daarom zijn de kosten die wij
maken niet doorslaggevend voor het
schieten. Overigens is de topsport die
wij beoefenen bepaald niet goedkoop.
Het geweer kostte 1800 gulden en ver
der zijn het jack, de broek, de hand
schoenen, de speciale schietbril en
overige attributen niet bepaald goed
koop. Met de reiskosten en de munitie
beloopt het bedrag jaarlijks vele dui
zenden guldens”.
pelende organisatie van de achtduizend
Nederlandse schutters, de voordracht
voor München aan het NOC voorleg
gen.
De twee onderdelen waarin Elfers
zich heeft gespecialiseerd zijn de
Olympia-match en het onderdeel drie
houdingen. Bij de Olympia-match ma
ken de deelnemers vijftien proefscho-
te en dan zestig wedstrijdschoten.
Iedere voltreffer levert tien punten op.
Het totaal kan dus zeshonderd punten
worden. Een aantal, dat nog nooit is
gehaald, al was een Hongaar er met
597 punten wel erg dicht bij.
Het tweede onderdeel is het schieten
in drie houdingen. Achtereenvolgens
schieten de deelnemers veertig maal in
liggende, knielende en staande houding.
Met steeds tien proefschoten een kar
wei, dat ruim vijf uur in beslag neemt.
Vijf uur opperste concentratie ver
eist niet alleen een perfecte lichaams-
conditie maar ook een geestelijke
krachttoer. „Vijf uur lang moet je je
lichaam kunnen ontspannen en gecon
centreerd blijven. Daarvoor moet je
geestelijk volkomen ontspannen zijn.
Geen enkel probleem moet je hebben
in je privéleven, anders kun je het
Het maakt voor vader en zoon Elfers
niet veel uit. De heer Elfers kan het
betalen en doet er alles aan de moeilij
ke weg naar München met succes af
te leggen.
Bij de Europese kampioenschappen
haalde Elfers een behoorlijke klasse
ring in een sterk veld schutters. „De
verschillen waren echter uiterst gering
en vele deelnemers eindigden met een
gelijk puntenaantal. Indien dat ge
beurt, wordt de afstand van de „negen”
tot de roos bepalend voor de volgorde.
Verschillen van slechts twee-honderste
millimeter zijn de normaalste zaak van
de wereld”.
De KNSA (Koninklijke Nederlandse
Schutters Associatie) bestaat pas enke
le jaren en is ontstaan door het sa
mengaan van drie kleinere bonden.
Aanvankelijk werd het schieten voor
de oorlog alleen beoefend door een
kleine groep beter gesitueerden die hun
wedstrijden hielden op de schietbanen
van Prins Hendrik bij Paleis ’t Loo. Na
de tweede wereldoorlog werden er
vooral door veel mensen uit het verzet
schietverenigingen opgerichl, die de toe
passelijke naam van De Vrijheid kre
gen. Op initiatief van De Vrijheid
Haarlem fuseerden de bonden (in het
Oosten van Nederland bestond ook nog
de Nederlandse Luchtbuksvereniging)
zich tot de KNSA. Veel werk hiervoor
werd vooral verricht door advocaat-
procureur mr. Boers uit Haarlem.
Naast zijn activiteiten voor het tot
„Ik heb dit zo belangrijke seizoen
bewust in twee stukken gedeeld. Na
een rustige opbouw haalde ik kortgele
den mijn eerste top met enkele series
van 589 en hoger. Nu doe ik het wat
kalmer aan en ga dan werken voor
München.
Vader en zoon Elfers mikken op
hetzelfde 'doel: München. Rob
Elfers (rechts) is reeds geselec
teerd, zijn vader is nog niet zover
In de sportieve familiestrijd tussen
vader Anton en zoon Rob Elfers is de
zoon voorlopig als winnaar uit de bus
gekomen. De zestienjarige Overvener is
door het NOC uitverkoren deel te ne
men aan de Jeugdolympiade te
München op het onderdeel schieten.
Deze Jeugdolympiade, waarvoor veertig
Nederlandse jongeren uit allerlei tak
ken van sport zijn geselecteerd, wordt
gelijktijdig gehouden met de Olympi
sche Spelen. Voor de echte Olympiade
hoopt vader Anton Elfers (43 jaar) zich
te kwalificeren. Gezien zijn prestaties
in de afgelopen maanden rekent Elfers
er al een beetje op, dat zijn naam op
15 juli voorkomt op het voordrachts-
lijstje van de KNSA aan het NOC. Hij
baseert dat op het feit, dat hij al
enkele keren de limiet van 589 punten
heeft gehaald met een persoonlijke top
van 594 punten. Het maximum te ha
len aantal punten is 600.
stand komen van een schietcomplex in
Haarlem, is Anton Elfers druk doende
zich te kwalificeren voor München. De
Overvener heeft zich een Spartaanse
levenswijze aangemeten, die niet onder
doet voor topzwemmers of atleten. El
fers traint al sinds vele jaren gemid
deld 25 uur per week en beperkt zich
niet alleen tot het afvuren van patro
nen. De Overvener volgt een nauwkeu
rig door Ben Holleboom opgesteld trai
ningsschema en draaft dagelijks vele
kilometers door bos en duin. Alles om
zijn conditie te brengen op het peil
waar het moet zijn om zich te kunnen
meten met zijn buitenlandse tegenstan
ders. Het schieten is een uitermate
vermoeiende bezigheid waarvoor een
topconditie vereist is. Daarom ook
rookt Elfers niet en beperkt drankge
bruik tot een minimum. Ook aan de
voeding wordt de nodige aandacht ge
schonken.
Toen de coureur Emerson Fitti
paldi de Grote Prijs van België had
gewonnen ging achter hem en het
erepodium de Engelse vlag omhoog.
Als een eresaluut aan de wagen en
diens constructeur. Waarmee dan
weer eens zonneklaar werd bewe
zen, dat het niet om de mens, de
sportman gaat bij de racerij, maar
om de techniek en om het gewin.
Niet de wagen, de techniek is in
strument in handen van de mens,
maar de mens is instrument in de
klauwen van de techniek. De vlag
in top voor de techniek, niet voor
de man, die het stuk techniek door
de bochten wringt en dat stuk tech
niek ook heel houdt bij het slippen
en jagen, door een streling van het
pedaal, dan wel door dat pedaal met
beheerste drift tot op de plank te
duwen op de rechte eindjes. Mijn
grote vraag is: welke vlag dekt de
baar als de dienaar van zijne hoog
heid de techniek gevallen is doordat
een bevestiging het begeven heeft
of een wiel niet te bestemder
plaatse bleef zitten en wegrolde
naar de eeuwigheid? Het zal voor
Fittipaldi dan de Braziliaanse vlag
wel zijn, omdat zijn heengaan te
wijten zal zijn aan menselijk falen
(dat is het dan altijd) en niet aan
een weigering van de techniek. De
techniek immers is net als de
Paus van Rome onfeilbaar. Wel
licht bloeien er Lotusbloemen op de
graven van de coureurs....
De strijd op de circuits gaat door.
Coureurs komen en gaan. Jim Clark
kwam en ging om er één te noemen,
die bekend stond als een veilige
rijder. Er staat altijd wel iemand
anders op het podium, de man éch
ter het podium blijft dezelfde. Hij is
de griezelige man van de techniek.
En de Engelse vlag blijft omhoog
gehesen worden als de Engelse
wagen gewonnen heeft
We zullen geen sermoen houden
over de autoracerij noch een ren
filosofie opzetten noch open circuit-
deuren intrappen Racers moeten het
zelf weten of ze zich inspinnen in de
cocon van avontuur, angst en duiten.
Misschien zijn de collega’s van
Jacky Stewart wel jaloers, omdat hij
wél een pracht van een maagzweer
heeft en zij niet. Zij zullen dat na
tuurlijk nooit zeggen. Zij zijn ten
slotte de he-men van de huidige
maaschappij. Zij zijn de onderdanige
dienaren van de techniek. De tech
niek zelf heeft nooit een maagzweer,
zoals bekend.
Dat hijsen van die vlag voor het
voorwerp, waarmee sport bedreven
wordt, kan als dat ook elders dan
op de racecircuits usance wordt
merkwaardige verwikkelingen gaan
geven. Neem nou maar eens het
voetballen, de wedstrijden om het
wereldkampioenschap. Tot nu toe
gingen de nationale vlaggen van de
beide elftallen (plus de landsvlag
van de scheidsrechter) de mast in.
Wie heeft er ooit aan gedacht om
de natie te eren, die de bal heeft
vervaardigd? Zonder bal geen voet
bal, nietwaar. Derhalve rap uitge
zócht uit welk land de bal, waarmee
de wedstrijd gespeeld wordt, afkom
stig is. En hup: die vlak de wind
ingejaagd. Zo kan het dan gebeuren
dat bij de ceremonie protocollaire
niet het dundoek van de wereld
kampioen door de plaatselijke ver
kenners omhoog getrokken wordt,
maar van bijvoorbeeld Nederland,
omdat er in Leiden of St. Anna-
parochie een fabriekje staat, waar
mooie, soepele ronde viertjes of
Anton Elfers werd kortgeleden twee
de in het nationaal kampioenschap
schieten drie houdingen. Weliswaar
won Elfers het knielend schieten maar
zijn grootste concurrent Willy Hille uit
Winterswijk behaalde in totaal toch
een beter aantal punten. Zoon Rob
Elfers werd in dit scherpschuttersge-
weld vierde. Een fraaie prestatie van
een zestienjarige knaap, die nog een
ernstige handicap heeft, doordat zijn
gezichtsvermogen nog geen honderd
procent is.
vijfjes worden gemaakt.
Moeilijker wordt het als men ook
zal besluiten ander voetbalmateriaal
dan de bal te eren. Met name als
het om het schoeisel gaat. Men
weet immers, dat er achter de spor
tieve schermen commercieel fel slag
qeleverd wordt door schoenenfabri-
kanten. Met name Puma en Adidas,
merken van twee met elkaar in on
min en zakelijke nijd levende Duitse
broeders, infiltreren op allerlei ma
nieren in het (óók amateuristische)
sportwezen. Maar schoenmakers van
andere nationaliteiten blijven even
min bij hun leest zitten. Als er een
nationaal elftal Europees of wereld
kampioen wordt zou je dus een aan
tal vlaggen moeten hijsen voor de
United Shoemakers.
Enkelen zullen mij nu voor de (niet
gesponsorde) voeten werpen dat de
vergelijkingen mank gaan en dat het
allemaal niet zoveel uitmaakt, waar
mee je je sport beoefent, behalve
dan juist in de autoracerij. Maar wat
dan te denken van de glasfiberstok?
De polsstokhoogspringers-van-nu
kijken minzaam lachend vanuit de
hoogte van 5 meter zestig neer op
de mannen, die zich vroeger met
behulp van een belachelijk stuk
bamboehout over minuscule hoogten
werkten. Dat deze moderne pols-
stokspringers, astronauten van de
atletiek, van die geweldige hoog
vliegers zijn geworden danken ze
aan de constructeur van de glas
fiberstok. Waarom dan ook niet de
vlag voor hem uitgestoken als er
wéér iemand wéér zoveel hoger via
de stok ver boven de vlaggemasten
de lucht ingeschoten wordt?
HANS ROMBOUTS
Anton Elfers neemt in de KNSA een
vooraanstaande plaats in. Niet alleen
om zijn gewaardeerde capaciteiten als
schutter maar meer nog om zijn be
reidheid de sport meer bekendheid te
geven in Nederland. Elfers heeft na
melijk een ambitieus plan opgesteld
om in Haarlem een prachtig schiet
complex te verwezenlijken. „Het is een
persoonlijk initiatief, dat ongeveer
300.000 zal gaan kosten. Wij hebben
bij de gemeente Haarlem een verzoek
ingediend om iets dergelijks te mogen
bouwen op een stuk terrein aan het
verlengde van de Kleverlaan bij de
ijsbaan. Dat stuk terrein, dat beschik
baar is voor sportaccommodaties, lijkt
ons reuze geschikt voor onze plannen.
Het kan een prachtig, voor Nederland
uniek complex worden. Naast wed-
strijdschutters is het ook uitermate
geschikt voor minder-validen, waar
voor het schieten een ideale sport is.
Wij hopen, dat de plannen snel werke
lijkheid worden, want Nederland is
echt wel toe aan een dergelijk com
plex."
Het schieten is in Nederland een vrij
onbekende sport. Alleen voor de Olym
pische Spelen komt deze tak van sport
wat in de publiciteit. Voor velen is het
echter totaal onbekend wat er in het
Nederlandse schutterwereldje gebeurt
en wat de Olympische kandidaten doen
en vooral ook laten om in München
aan ’s werelds grootste sportmanifesta
tie te mogen deelnemen.
Anton Elfers uit Overveen is zo’n
topschutter die met bijna wiskundige
precisie dagelijks honderden Flobert-
patroontjes afvuurt op een vijftig me
ter verder geplaatst bord. De meeste
van die patronen raken de roos. Een
roos die niet groter is dan een dubbel
tje
Anton Elfers is in zijn jarenlange
carrière als schutter reeds drie keer
kampioen van Nederland geweest en
boekte tal van successen, zowel in
binnen- als buitenland. Hoogtepunt
van zijn carrière moet echter deelname
aan de Spelen van München worden.
Voor het zover is, moet Elfers eerst
nog deelnemen aan interlandwedstrij
den in Wenen, Bonn en Luxemburg.
Pas daarna zal de KNSA, de overkoe-
Onthullende zaken, want wat lijkt er
meer nodig te zijn dan alleen maar
zuiver richten. „Vergeet dat maar,”
zegt Elfers, „bij staand schieten sta je
zeker twee uur met het geweer in je
handen. Het wapen weegt meer dan
acht kilo en je mag ook na twee uur
geen enkele verkeerde beweging ma
ken of met je handen gaan trillen. Wij
staan dan ook dagelijks met halters en
trekveren te werken om de spieren te
versterken. Ieder spier In je lichaam
moet je gedurende de wedstrijd onder
controle kunnen houden. Na het proef-
schieten hebben wij de juiste houding
gevonden en mogen dan zelfs geen
teen meer bewegen. Als je begint te
schuiven is het gebeurd, dan raak je
geen enkele roos meer. Opperste con
centratie is daarom geboden met ver
der een uitgebalanceerd bewegingsrit-
me. De enige beweging is het herladen.
En dat moet veertig of zestig keer
exact gelijk gebeuren. Iedere fout
heeft funeste gevolgen.”