van Peter Schat
Amsterdam
Reorganisatie toneel
m
PANDA
F
v.
a
K.APPIE
1
I
wK
I
I
boeit stampvol Carré
„To You
g!
J®
INGRIJPENDE NOTA VAN TWEE RAADSLEDEN
Pol Ie. Felle en Pingo
Arman
en
II va
S:
iA
1
'L
T|<
Tenor Rosvaenge
overleden
V'v)
„ZE MAKEN ONS GEK MAAR
WE MOGEN HET NIET WETEN”
RADIO EN TELEVISIE
wfy
I
I
A
WOENSDAG 21 JUNI 1972
9
8
1
TV VANAVOND
RADIO DONDERDAG
i
TV WOENSDAG
1
TV DONDERDAG
O,
wijnvaten!
^2)
'o
en de
z,
meester*
TO
goudmaker
1,
p
i
en de
woeste
Pochtli
Ié
lEtgj-a1
1
M
wLj
r* k
IJ w
Mr WAT'N RARE
C PLAATS VOOR
M WIELEN; INOUDE
I
XMaei.BHjsJ
P F
’HET IS HELEMAAL NIET MOEILIJK EEM
-KOETS TE MAKEN
Ais JE HET
MATERIAAL
.MAAR HEBT.'
AMSTERDAM
Het wil niet
erg met de Cheap
Imitation van
John Cage. Vori
ge maand kon het
op een concert
ter gelegenheid van de zestigste ver
jaardag van de componist in Den
Haag niet integraal worden uitge
voerd, gisteren kregen we op een in-
legvelletje in het programma van het
concert in Carré de korte mededeling
te lezen: „Het werk „Cheap Imita
tion” van John Cage komt te verval
len”. Ik vraag me af of dit betekent
dat van het uitstel inderdaad afstel
j is gekomen het lijkt me in ieder
geval de moeite waard het stuk op
een ander tijdstip nog eens te pro
grammeren.
HET ZOU NATUURLIJK
HELEMAAL FIJN ZIJN,
i.K—ALS ER WIELEN
//.Z-A—pl AAN ZATEN
44/ fc,
»mjL.
1
ll 4^4
DIE VIND
JE WEL IN DE
^VIJN KELDER
Jklli
;e
rf
HILVERSUM III
et
HILVERSUM I
Nederland 1
HILVERSUM II
ROB DU BOIS
Nederland II
(Van onze redactie in Amsterdam)
J/A
7
t".
C«l
a AXz
r i W -
AMSTERDAM. De bezem moet ri
goureus door de toneelwereld in Amster
dam, vinden de gemeenteraadsleden mr.
Evert van Antwerpen (D’66) en Wim Po
lak Emzn (P.v.d.A.). Zij willen alles
tonelisten, theaters, dramaturgen, admi
nistraties en geld bij elkaar stoppen in
één pot, waaruit voor elke produktie kan
worden geput.
Spelers van het Werktheater steken
hun hoofd uit een enorm zeildoek
tijdens hun weg door het leven.
wel
een
was
18.45
18.55
■19.05
20.00
20.20
20.50
21.25
21.50
22.10
22.35
22.40
17.00
18.45
18.55
19.05
19.30
19.50
20.00
20.20
20.30
20.35
20.05
22.35
22.45
22.50
18.45
18.55
19.05
19.10
20.00
20.21
21.20
22.10
22.50
19.30
19.48
20.00
20.21
20.35
21.40
22.40
23.05
18.45
18.55
19.05
VARA: (K) Kinderprogramma.
NOS: (K) De Fabeltjeskrant.
NOS(K) Journaal.
NOS: Van gewest tot gewest.
Internat, agrarisch nws.
Tips Nat. Bureau Toerisme.
NOS: (K Journaal.
Pol Partijen: C.P.N.
Socutera
NCRV: (K) Ellery Queen (film.)
Indiaas dansensemble.
Dagsluiting.
NOS: (K) Journaal.
Den Haag vandaag.
NOS: (K) De Fabeltjeskrant.
NOS: (K) Journaal.
VARA: (K) Coronation Street.
NOS: (K) Journaal.
VARA: (K) Festival Montreux.
(K) Uitreiking J. B. Broekszprijs.
Ned. speelfilm.
(K) „Van Onderen” Special.
IKOR-RKK: Kenmerk.
NOS: (K) Journaal.
Teleac: Filosofie (13).
Nederland I
NOS: (K) De Fabeltjeskrant.
NOS: (K) Journaal.
TROS: (k) Calimero (tekenfilm).
(K) Op losse groeven.
NOS: (K) Journaal.
TROS: (k) Studiozomer.
(K) De FBILisa (serie).
(K) Show Marcel Amont.
NOS: (K) Journaal.
AVRO: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymn.
7.20 (S) Dag met een gaatje. 8.00 Nws. 8 11
Radiojourn. 8.50 Morgenwijding. 9.00 Top
pers van toen. 9.35 Waterstanden. 9.40
Schoolradio. 10.00 Voor kleuters. 10.10 Ar
beidsvitaminen. 11.00 Nws. 11.30 Rondom
12. 11.55 Beursber. 12.30 Modern platte-
ZE BEHANDELT
HEM WERKELJJK
ALSOF THFWR
EIGEN KIND 15
debuut van de 37-jarige Maastrichtenaar
Jacques Huinck uitgezonden. Het is de
film „Het kind met het scheermes”, waar
in de bom centraal staat. De bom, zegt
Huinck, wordt gezien als een statussym
bool en als bewijs van intelligentie;
Huinck wil met zijn film aantonen, dat de
mensheid niet rijp is voor de techniek die
haar ten deel gevallen is. Het laatste
Vara-programma is een „Van onderen-
special”, dat over de vrouwen van Fa-
kingham gaat, die zich niet bij hun ont
slag wilden neerleggen. IKOR/RKK
komt hierna met de rubriek „Kenmerk”,
waarna we nog het laatste nieuws en de
herhaling van les 13 van de TELEAC-
cursus over Filosofie volgen.
tend theater. De leden van het Werkteater
worden, op het toneel, geboren en maken
onder een van gaten voorziene lap elf
stadia vah het menselijk leven mee, en
het moet gezegd: het is lang niet alles
botertje tot de boom. Vervolgens maken
de dezelfde stadia nog eens mee, maar
minder direct, via de tekst en de muziek.
De acteurs veranderen eerst in luisteraars,
maar op een bepaald moment worden ze
weer ingeschakeld: zes van hen bedienen
de bromtollen. De functie daarvan: het
accentueren van de nagalm die het ref
rein met zich meebrengt: „My love, they
are trying to drive us mad.” Mijn lief, zij
proberen ons gek te maken.”
Peter Schat heeft, zoals hij dat gewend
is, weer een stuk van grote pretentie
afgeleverd. Misschien is het resultaat,
vooral muzikaal, iets te eenvormig om de
pretentie helemaal waar te maken. Maar
in ieder geval heeft een vol Carré zeer
geboeid gekeken en geluisterd. Ook Toon
Hermans deed aan de staande ovatie na
afloop mee.
Nederland II
NOS: (K) De Fabeltjeskrant.
NOS: (K) Journaal.
E.O.: Impressie feestelijke dank
dag.
VPROLaurel en Hardy.
(K) Popeye, (tekenfilm).
NOS: (K) Journaal.
VPRO: Berichten uit de samenle
ving.
(K) Disappearing world, (doc.).
Griezelfilm.
NOS: (K) Ter Visie.
(K) Journaal.
straat tegen kom en d-dan kan
ik hem vertellen dat hij niet woest
op mij moet z-zijn De indiaan
vooi -
een
de maat en de inboorling maar nét
had nisgelopen. Want die twee
rondden juist een gebouw zodat ze
aan het gezicht onttrokken werden.
„Indringers niet te vinden
mompelde Pilli-pilli triest „Mis
schien ver weg. Zal je plaatje van
woeste Pochtli laten zien, intussen”.
„J-ja”, zei de stuurman onzeker.
„D-dat is goed. D-dan herken ik
hem t-tenminste, als ik h-hem op
vast bespelend gezelschap. Het vindt ook
dat voor al de verschillende publieksgroe
pen er eigen theaters moeten zijn, waar
een bepaald soort repertoire wordt gebo
den Mogelijkheden om daarin te voorzien
sommen zij op in hun nota.
In plaats van de huidige subsidiëring,
moet er een financieringsfonds worden
opgericht waarin jaarlijks de overheids
bijdragen voor het toneel worden gestort.
Er dient een tonelistencentrale te worden
opgericht van spelers en technici, die ’n
basissalaris van bijvoorbeeld 80 procent
van het laatstgenoten salaris zouden moe
ten ontvangen. Een dramaturgencentrale
moet er komen, waaraan dramaturgen,
toncelschrijvers-vertalers en regisseurs
zijn verbonden. Er moet een toneelpro-
duktie en projectgroepen komen. Mede
werkers moeten per produktie of project
worden geëngageerd en gehonoreerd vol
gens vast te stellen normen.
Dan moet er een theatercentrale wor
den opgericht, vinden Van Antwerpen en
Polak. Die krijgt tot taak: de coördinatie
tussen theaters, het publiek en de toneel-
produktie en projectgroepen, het pro
grammeren van de beschikbare accommo
daties waarbij verschillende voorstellingen
naar genre in verschillende theaters wor
den ondergebracht, zodat een duidelijker
situatie voor het publiek ontstaat.
Voorts: administratieve en technische
1 begeleiding van de produktie- en project-
Nederland 1: De aflevering „Ellery
Queen en het hydra-mysterie” uit de
World Premiere reeks vormt vanavond de
vervanging voor de gebruikelijke hoofd
film op de woensdag. De rol van Ellery
Queen, de beroemde detectiveschrijver,
wordt gespeeld door de acteur Peter Law-
ford. Het gaat er in de film, die vijf over
half negen op het scherm komt, erg
spannend aan toe.
Vervolgens is er een opname van een
optreden van het Indiase dansensemble
Kalakshetra, dat klassieke dansen uit In
dia vertolkt. Wie dan nog tv wil kijken,
an de dagsluiting door ds. A. C. D. van
den Bosch uit Ginniken, het laatste
nieuws en „Den Haag vandaag” meema
ken. Voor en direct na het journaal van
acht uur zijn er de gebruikelijke onder
werpen: „Van gewest tot gewest” „Tips
van het Nationaal Bureau voor Toerisme”,
„Internationaal agrarisch nieuws”, zend
tijd van de politieke partijen (CPN) en de
Stichting Socutera met een filmpje van de
Maatschappij tot Redding van Drenkelin
gen. Het kinderprogramma om vijf uur
wordt door de VARA verzorgd. Eerst is er
een aflevering van» „De wind in de wil
gen” en vervolgens een ontdekkingstocht
door het dierenrijk en het negende deel
van „Zes kinderen op een kotter”.
land. 12.35 Sportrevue. 13.00 Nws. 13.11
Radiojourn. 13.30 (S) Mod. muziek. 14.00
(S) Tombola: Ned. artiesten. 15.00 Voor
zieken. 16.00 Nws. 16.03 Aspecten. 17.00
Mobiel. 17.55 Meded. 18.00 Nws. 18.11
Radiojourn. 18.20 Pol. Partijen: D.S.’7O.
19.00 (S) Amateurs musiceren. 19.25 Ge
sproken brief. IKOR. 19.30 Kleur: schrift
en samenleving. NOS: 20.00 Nws. 20.05 (S)
Holland Festival 1972: inform.20.15 Rot
terdams Philharm. Orkest. AVRO: 22.30
Partners in Europa. 22.55 Meded. 23.00
Nws. 23.10 Radiojourn. 22.30 Essay: Natio
nalisme in Oostenrijkse en Joegoslavische
litter. 23.55 Nws.
De twee raadsleden hebben hun ge
dachten neergelegd in een nota die van
daag in de raadsvergadering zal worden
behandeld, wanneer het voortbestaan van
het Amsterdams Toneel aan de orde
komt. Burgemeester en wethouders stellen
voo- het contract waarbij het Amster
dams Toneel als vaste bespeler van de
Stadsschouwburg is aangewezen, niet te
verlengen. Een van de overwegingen
daarbij is dat de publieke belangstelling
voor de voorstellingen van het toneelge
zelschap uiterst gering is.
Met het verdwijnen van het Amster
dams Toneel hebben de twee raadsleden
ook geen moeite. Ze vinden dat in zijn
opbouw het gezelschap niet de verschei
denheid kar^ bieden waaraan in Amster
dam behoefte bestaat.
Voor een belangrijk deel zit de fout van
het hele toneelbeleid in de subsidierege-
TROS: 7.00 Nws. 7.02 Hugo van Gelde-
ren Show. 8.00 Nws. 9.00 Nws. 9.03 Take
nine. 10.00 Nws. 10.03 Robbie Dale. E.O.
11.00 Nws. 1103 Verzoekplaten voor zie
ken. KRO: 12.00 Nws. 12.03 Van twaalf
tot twee. 13.00 Nws. 13.03 Raden maar.
14.00 Nws. 14.03 Dis jockeyshow. 15.00,
16.00 en 17.00 Nws.
donderdag
BRUSSEL
12.00 Nws, meded. SOS-ber. 12.08 Lichte
muz. 12.50 Buitenl. persoverz. 13.00 Nws
weerber. toneelagenda. 13.20 Lichte muz.
13.55 Beursber. 14.00 Nws. 14.03 Amuse-
mentsmuz. 15.00 Nws. 15.03 Liedjesprogr.
16.00 Nws. 16.10 Licht concert. 17.00 Nws.
17.10 Voor oudere luisteraars. 17.55 Weeg
schaal. 18.00 Nws. 18.05 Voor soldaten.
18.28 Paardesportber. 18.30 Wegwijs we
zen. 18.45 Sportmagazine. 18.55 Taalwen-
ken. 18.57 Lichte orkestmuz. 20.00 Operet
te. 22.00 Nws. De Zeven Kunsten. 22.20
Jazz. 23.00 Kamermuz. 23.40 Nws.
NCRV: 7.00 Nws. 7.02 Het levende
woord 7.08 Te Deum laudamus. 7.30 Nws.
7.41 Hier en Nu. 7.55 (S) Preludium. 8.30
Nws. 8.41 (S) Podium voor de vrouw. 9.10
Klass, muz. 10.00 Zondagslied. 10.04
Schoolradio. 10.30 Nws. 10.33 (S) Voor
zieken. 11.05 (S) Inspraak - verzoekprogr..
11.30 Hier en Nu. 11.55 Meded. 12.00 Los-
Vast. 12.10 Kunst- en vliegwerk. 12.26
Meded. t.b.v. land- en tuinbouw. 12.3C
Nws. 12.41 Hier en Nu. 13.00 De titel van
drie. 13.30 Volksmuziek. 13.45 Litter, ge
sprek. 14.05 Schoolradio 14.25 (S) Altmez-
zo en piano. 15.00 Herv. dienst. 15.30 Nws
15.33 Lichte orgelklanken. 15.45 (S) Koor
zang. 16.00 (S) Pop-Tater. 17.00 (S) Pop-
muz. 17.30 Nws. 17.32 Hier en Nu. 18.00
Country and western. 18.24 Op de man af.
18.30 Nws. 1841 Wereldpanorama. 18.50 (S)
Muz. in vrije tijd. 19.20 (S) leger des
Heils. 19.35 Radiospel 21.00 (S) Ned. klein-
kunsttheaters. 21.20 (S) Metropole Orkest
21.50 (S) Kerkorgelconcerto. 22.20 Avond-
overdenking. 22.30 Nws. 22.40 Den Haag
vandaag. 22.50 Rondom 1572. 23.10 (S)
Late Date. 23.55 Nws.
groepen, beheer van de toneel-technische
middelen en het behandelen van de zake
lijk en administratieve rompslomp van
alle groepen en groepjes die in het Am
sterdamse toneelleven werkzaam zijn. To
nelistencentrale, dramaturgencentrale en
theatercentrale moeten volgens het plan
onder één bestuur komen, waarin specia
listen uit de verschillende centrales wor
den gekozen. De dagelijkse leiding moet
dan berusten bij tenminste drie mensen,
een artistiek leider, een zakelijk leider en
een technisch leider.
MÜNCHEN De in Kopenhagen gebo
ren tenor Helge Rosvaenge is maandag in
München dood op bed aangetroffen. De
74 jaar geworden zanger heeft waar
schijnlijk een hartverlamming gehad. En
kele dagen geleden nog had Rosvaenge in
Wenen opnamen gemaakt voor een jubi
leumprogramma bij gelegenheid van zijn
75sm verjaardag op 28 augustus.
Rosvaenge, die van 1929 tot 1944 aan de
Berlijnse staatsopera verbonden was, ex
celleerde vooral in Mozart- en Verdirol-
len. Jarenlang gold hij als Duitslands
meest vooraanstaande operatenor. Sinds
1932 werkte Rosvaenge mee aan de Salz
burger Festspiele, en sinds 1934 ook aan
het Wagnerfestival van Bayreuth.
Hoe dit zij, gisteren hoorden we het
niet. In plaats van Cage speelde men de
Serenata I van Luciano Berio, een werk
voor fluit en dertien instrumenten dat het
aantal van vijfentwintig Berio-stukken in
dit festival volmaakte. Met alle respect
voor de componist moet men zich toch
wel afvragen of dat nu niet overdreven is.
De Serenata I is inmiddels een bijzon
der fijnzinnig stuk, dat het beluisteren
altijd weer waard is. Koos Verheul speel
de de solopartij met gave toon, maar voor
mijn gevoel iets te ingetogen Michel
Tabachnik dirigeerde exact en overtui
gend.
Fijnzinnig en ingetogen zijn bijvoeglijke
naamwoorden die men met geen moge
lijkheid zou kunnen gebruiken bij het
tweede stuk van Berio op het programma
van gisteren: „Allez-hop”. Het is een or
kestwerk uit de vijftiger jaren, dat door
de toevoeging die het werkteater er mi
misch aan gegeven heeft zijn eigenlijke
bestemming pas vorig jaar heeft bereikt.
Oorspronkelijk is het uitgevoerd als or
kestwerk met enkele vocale toevoegingen
door Cathy Berberian, vorig jaar is het
bij het Residentieorkest in een met mime
gecombineerde vorm in première gegaan.
„Allez-hop” is niet Berio’s sterkste mu
ziek de uitvoering werd daarbij giste
ren ongunstig beïnvloed door de, in ver
band met de mime noodzakelijke maar
akoestisch zeer ongelukkige opstelling
van het orkest achter op het toneel en
door het feit dat er in de tweede song van
Cathy Berberian nogal opvallend iets mis
ging met de begeleidende tape.
Het Werkteater had de nogal geënga
geerde achtergrond van het werk benut
voor een mimevertoning die voor mijn
gevoel wat al te naïef was. Hoewel er
zeker voortreffelijke vondsten te bewon
deren waren, was het geheel op een voor
mij onverwachte wijze zo traditioneel, dat
de voorstelling me betrekkelijk gauw ging
vervelen. Ook traditionele mime kan boei
end zijn, dat spreekt vanzelf. Maar het
y HEB JE ZO'N
VERDRIET, MNSCHATJE
HIER IS 'N STUKJE
KOEK. MAAR JE
MOET'T WEL VLUG
X.OPETEN. DAGly
lingen, vinden Van Antwerpen en Polak.
In hun nota zeggen zij: „Toneelsubsidie is
in het algemeen gericht op twee doelstel
lingen: het stimuleren van de produktie
of het bevorderen van de afname. Het
toneelbeleid sinds 1945 is ten onrechte
vriiwel uitsluitend op die eerste doelstel
ling gericht geweest, zodat wij een over
producerend toneelbedrijf kregen (onge
veer 70 premières per jaar van 11 gesub
sidieerde gezelschappen) waarvoor zeer
geringe publieke belangstelling bestond”.
Voornaamste oorzaak daarvan vinden
Van Antwerpen en Polak, dat tekorten op
grond van de subsidieregeling tóch wel
werden gedekt. Daardoor „hoefde het aan
bod niet meer op de vraag te zijn af ge
stellid en verviel ook iedere behoefte om
nieuw publiek te werven. Op zichzelf is
het een goed ding dat het repertoire niet
op basis van „verkoopbaarheid” hoeft te
worden samengesteld, maar een aantal
gezelschappen verviel in het andere uiter
ste, vervreemdde een groot publiek van
zich met het gevolg dat een groot gat viel
waar juist grote behoefte lagen van een
publiek dat graag gezellig uit wil. Een gat
dat steeds meer door vrije produkties
werd opgevuld”.
Van Antwerpen en Polak vinden dat in
een toekomstig toneelbeleid niet langer
het grootste deel van het in Amsterdam
voor toneel beschikbare geld wordt geïn
vesteerd in één groot, de Stadsschouwburg
tegenwoordig, met al die oneerlijk
heid”, sprak de inspecteur meele
vend. „Neem dat winkeltje nu, bij
voorbeeld Dat zit stampvol gestolen
waar!” „Behalve de munten dan
toch, die ik daar verkocht heb”, zei
Panda „Want die waren écht niet
gestolen, hoor. Waarom wees u me
eigenlijk de weg hierheen, als u
wist dat het hier oneerlijk toe
<2-M5|
42. De politie had een inval ge
daan in het zaakje van Kleine
Klaasje, en was nu druk bezig om
de heler van Aal de Glibber te
arresteren. „Dat was maar net op
tijd”, zei Panda die opgelucht naar
inspecteur Snappers toe stapte.
„Want Aal wilde de helft van mijn
geld hebben, en hij ging akelig doen
met een revolver". „Het is toch wat,
ging?" Daar hoefde de inspecteur
niet op te antwoorden, want Kleine
Klaasje en Aal kwamen juist naar
buiten. En die waren heel boos op
Panda „Je hebt ons verlinkt!" rie
pen ze. „Met je gestolen goud bij
ons binnenkomen, en de politie
hierheen lokken!” „Dat goud was
natuurlijk niet gestolen”, sprak
Snappers.
42. De meester stapte de tempee
uit om het flesje van Wartz te gaan
halen. Maar omdat hij toch
eens weten wilde of er nog
laatste overlevende Azteek
keek hij zoekend rond.
„Dat is pech” prevelde hij. „Die
indiaan is er vandoor. Met Tjeerd.
Nu ben ik nog niets wijzer
Hij verdween schouderophalend
het oerwoud in, niet wetend, dat hij
Nederland 2. Ook vanavond, tien voor
half negen bij de VARA, weer een Mon-
treux-inzending. namelijk de Belgische
produktie „Baratzeartea”, die op het tv-
festival goed was voor de persprijs. In dit
programma wordt de tv voorgesteld als
een droomfabriek. Hoewel Baratzeartea”
een Belgische schepping is, zal de Neder
landse kijker er een landgenote in kunnen
aantreffen, namelijk Liesbeth List, die
haar liedjes zingt met op de achtergrond
een muurfresco van de surrealistische
schilder René Margritte.
De liedjes die zij brengt zijn o.a. van
Boudewijn de Groot en Jaques Brel. De
VARA begint na het nieuws van zeven
uur met vijftig minuten „Coronation
Street”. Na vertoning van de Belgische
Montreux-inzending volgt de uitreiking
van de J.B. Broeksz-prijs aan Ria Janse,
hoof van de educatieve dienst van het
Museum Boymans-van Beuningen in Rot
terdam. Deze avond wordt ook het film-
w Ir
ging hem vooi naar zijn huis, en
wees op een afbeelding die daar
naast de deur hing.
„Boomstam' verklaarde hij „Van
mijn fanmie. Allemaal hier ge
woond. Nu ben ik enige Alles van
mij. Maar niets leuk, hoor. Bescher
men is héél druk”!
Werkteater haalde het voor mij in Berio
niet.
Geheel in tegenstelling overigens tot de
prestatie van datzelfde Werkteater in het
stuk na de pauze: Peter Schats nieuwe
stuk „To You and to Joe Cocker who said
he would otherwise kill somebody.” Peter
Schat heeft op een tekst van de Engelse
dichter Adrian Mitchell een stuk geschre
ven voor acteurs, zang, negen gitaren
(elektrische en elektrisch versterkte), zes
toetsinstrumenten (elektrisch versterkt) en
zes gigantische bromtollen. Om te begin
nen, Peter Schats muziek is bijzonder
helder van vorm, hangt qua openheid van
klank tegen de popmuziek aan zonder
enige concessie te doen aan de stompzin
nigheid, die veel popmuziek eigen is en
bestaat het ook nog op voor iedereen
verstaanbare wijze een boodschap over te
brengen: ze maken ons gek maar we
mogen het niet weten.
De eerste helft van het stuk is uitslui-
r ZO-KOMTU
EENS kuiken hoe
HETBUONS
7QE6AATÏ ^4
