,Wie slachtte
de kip met
de gouden
eieren
wto»?
floriade
de amsterdamse
spelen op
4
l
1
Met autoveer
naar Engeland
Meer drank mee
de grens over
I
Visplaats voor
gehandicapten
aan de Linge
op komst
9
8
DONDERDAG 27 JULI 1972
^DIENSTEN
rw
Onze redacteur in Barcelona sprak met een aantal toeristische grootheden in het zonnige Spanje, en ontdekte
dat er iets mis is met nationale industrie nummer één: het toerisme. Het werd hem duidelijk dat voor velen
de klippen aan de horizon steeds groter worden en hoteliers en reisagenten zich steeds dringerder afvragen:
WAARSCHUWING:
Geluidshinder
KORTE AUTOVI
mb
i
van
noorozec
'eebn
S’ BELGIË -
RAALTE.
Botermarkt.
i- FRANKR’JK
\'Diêppe
Le Havre - -
75
van
Onder redactie van Udo J. Buys
^Calais
Boulogne
HAARLEM. Rondleiding en bezoek
aan de oude zolders van de Grote of
St. Bavokerk, Oude Groenmarkt 23, op
29 juli, 10.30 uur.
DEN HELDER. Helderse visserijda-
pen, 1 tot en met 5 augustus.
DEN HAAG. Paleis Huis ten Bosch.
Voor het publiek gedeeltelijk open tot
en met 18 augustus. Te bezichtigen de
Oranje Zaal, de Chinese Kamer, de
Japanse Kamer en de Witte Eetzaal.
Open van maandag tot vrijdag van 10
tot 16 uur.
ZANDVOORT. Kunstmarkt op 29 ju
li. Gasthuisplein. Hele dag.
DEN HAAG. Antiekbeurs in de Kur-
zaal op 29 en 30 juli.
SCHEVENINGEN. Vuurwerk op 2t
juli en 11 augustus.
OP HET EILAND MAJORCA vertel
de ons een oude inwoner: „Geen won
der dat hier alles uit de hand gelopen
is. Generatie na generatie lieten de
ouders aan hun ijverige zoons de beste
akkers en vruchten tuin en na; de barre
grond langs de zee ging naar de „zwar
te schapen.” En zij zijn het die nu van
de ene dag op de andere miljonair
werden en de grootste mond hebben”.
DE REGERING GAF ZICH reken
schap van het belang van het toerisme
en er kwam een ministerie van voor
lichting en toerisme, dat orde op zaken
ging stellen. Maar hoe nuttig deze
VAART'JO AUTOVEERDIENSTEN
oooooo 46min. luniiiiliilU 240min.
90™,.
225mm
Het strand van heksenketel Tor-
remolinos heeft tussendoor ook
nog wel eens wat rustige mo
menten. Ook Torremolinos ver
anderde in weinige jaren in een
badplaats waar alleen flats het
ruimteprobleem konden oplos
sen. Ondanks de nog volle cam
pings en appartementen begin
nen de Spanjaarden zich dan
toch ongerust te maken over
het toerisme.
ALKMAAR. Waagplein. Demonstra
ties oude ambachten. Iedere vrijdag
van 10 tot 12.30. Tot en met eind
september gelijk met de traditionele
kaasmarkt.
„WIE HEEFT DE KIP met de gou
den eieren geslacht?” Deze noodkreet
klinkt steeds luider langs Spanje’s va-
kantiekusten, en de echo’s hebben zich
al laten horen in het bureau van de
Spaanse minister van toerisme. On
danks het feit dat het aantal buiten
landse bezoekers dit jaar weer alle
records slaat, en dat de officiële statis
tieken in december het „magische ge
tal” van de 25 miljoen toeristen zullen
overschrijden, beginnen de Spanjaar
den zich ernstig zorgen te maken over
hun „nationale industrie nummer één”:
het toerisme.
WIE KON OOK VERMOEDEN, toen
de eerste buitenlandse auto’s in de
Spaanse visserdorpjes nog door de hele
bevolking werden nagegaapt, en toen
de eerste jongedames in bikini door de
onvermurwbare Guardia Civil van het
VOOR VOLWASSENEN is er iedere
middag van twee tot zes een doorlo
pend filmprogramma in de filmzaal
van het Expo-paviljoen. Het hele pro
ject kreeg de naam „Kind en leefmi
lieu” mee. Verder is tot 30 juli een
fototentoonstelling in het Expo-pavil
joen.
ER GAAN STEEDS MEER stemmen
op dat het spotgoedkope massa-toerisme
Spanje nog duur zal komen te staan.
De inwoners van de Costa Brava en
Barcelona kregen een voorproefje bij
de recente Europa Cup II-finale, die
door de Glasgow Rangers werd gewon
nen. Twintigduizend stomdronken sup
porters, die voor een appel en een ei
naar Spanje waren gevlogen (het hotel
was inbegrepen), veroorzaakten mate
riële schade voor miljoenen peseta’s.
Volgens de ploeteraars van Spanje’s
„nationale industrie” legt de kip nu
niet veel meer dan vergulde windeie
ren. Dezer dagen overhandigde de nati
onale vakbond voor toerisme-industrie
een lang, klachtenrijk rapport aan de
regering, waarin men o.a. verzkert dat
de winstmarge uit de aanlooptijd van
het toerisme (rond 1955) nu met 68
procent is teruggebracht, en praktisch
niet meer bestaat. De vakbond vraagt
het ministerie van toerisme om voor
1973 een prijsstijging van 17,33 procent
toe te staan, om tenminste weer het
evenwicht van 1971 te herstellen.
sinds kort ligt in Den Helder het
motorschip „De Jutter” voor anker,
waarmee vaartochten gemaakt worden
op Noord- en Waddenzee. Sportvissers
kunnen hun aas bulten boord zetten,
maar gewoon kijken en genieten mag
ook. ’s Avonds zijn er speciale vaarten
met muziek en feestverlichting. Over
tjjden en prijzen kan de VVV Helders
Belang meer vertellen. Telefoon 02230-
13597-
van eiland naar eiland te paard kan
ook. Liefhebbers van paardrijden, die
hun vakantie in de (Duitse) Noordzee-
badplaats Nieblum op het eiland Föhr
doorbrengen, wordt een opmerkelijke
attractie aangeboden. Er worden daar
bij eb tochten door de Wadden onder
nomen naar het eiland Amrum. Er zijn
ook nachtelijke tochten. Inlichtingen
verschaft de Kuverwaltung, 2271 Nie
blum
Genietroepen uit Wezep bouwden met behulp van Baily-elementen een toren,
die nu het speellandschap domineert. De klimtoren slaat letterlijk een brug naar
de bouwspeelplaats aan de voet van de ringdijk en biedt een fraai uitzicht op
het water- en luchtbed.
VOOR WAT RUSTIGER geesten zijn
er de recreatieve werkplaats, de lees
hoek en niet te vergeten de kinderthe-
aterweken. Op het programma staan
van 24 tot en met 31 juli poppenthea
ter Jan Nelissen „De Kleine Wereld”.
Van 1 tot en met 6 augustus kinderen
en muziek onder leiding van Jeugd en
Muziek en van 7 tot en met 15 augus
tus het optreden van kindercircussen
uit heel Nederland. De toegang tot het
kindertheater naast het Expo-paviljoen
is gratis. De tent is vanaf 13.45 open;
om 14.00 beginnen de spelen.
HOORN. Oudhollandse markt met
demonstraties oude ambachten, kleder
drachten en folkloristische dansgroe
pen. Tot en met 16 augustus elke
woensdag de hele dag.
NOORDWIJK. Museum Oud-Noord-
wijk aan de Jan Kroonsweg 23. Kle
derdrachten, visserij, oude foto’s,
scheepsmodellen en nog meer. Open
van 10 tot 17.30. ’s Zondags gesloten.
langs de ijzeren leeuwen, die het wa
pen van Amsterdam torsen en door het
hek, waarop de naam i n ouderwets
schoonschrift is aangegeven. Magie en
wetenschap vinden elkaar in de krui
dentuin, waar de grootste collectie
kruiden te zien is, die ooit in Neder
land bij elkaar werd gebracht. De tuin
ligt verstopt in een rustig hoekje van
het park.
DEN HAAG. Oud-Katholieke kerk
tan de Molenstraat 38. Een zolder-
schuilkerk uit 1722. Interieur met ba
rokke stuc-werk in Louis XIV-stijL
Open op woensdag van 14 tot 17 uur.
HOORN. Op 27, 28 en 29 juli wordt
in het 615 jaar oude voormalige Zui
derzeestadje een folklore festival gehou
den. Dansgroepen uit negen landen,
met samen 250 deelnemers, doen er
aan mee. Het evenement wordt gehou
den in alle zalen van de nieuwe
schouwburg Het Park, Westerdijk 49.
EEN GROTE TREKPLEISTER blijft
ook de Artsenijhof in het Beatrixpark,
waar duizenden Floriadebezoekers bij
na eerbiedig door schuifelen. Ze gaan
KINDEREN KUNNEN op de Floria-
de hun hart ophalen. Nog tot 15 au
gustus kunnen ze ronddollen op de
buitenspeelterreinen. Een speciaal ter
rein is herschapen in drie reusachtige
speelkuilen, voorzien van speelstructu-
ren. Verder zijn er een bouwspeel
plaats en een speelhal.
een reminder voor degenen die nog
op vakantie gaan: op grond van de
EEG-spelregels hebben tegen ziekte
kosten verzekerde werknemers ook in
het buitenland recht op vergoeding.
Het is echter wel zaak voor het ver
trek een zogeheten „formulier e-6"
aan te vragen. Op vertoon van dat
formulier wordt men bij ziekte of
ongeval door de ziekteverzekeringsin-
stantie in dat land geholpen
eerste hulp aan toeristen geven deze
zomer in Amsterdam de Tourist Pilots.
Het zijn op rode scooters rijdende
meisjes, uitgedost in turquoise broek-
pakken. Ze rijden tussen half negen ’s
morgens en half negen ’s avonds en
doen dat tot eind augustus. De meisjes
worden gesponsored door oliemaat
schappij Texaco
IN EEN NATUURGEBIED aan het
riviertje de Linge bij Arkel ten noor
den van Gorinchem - is een visplaats
gecreëerd voor lichamelijk gehandicap
ten. Op een terrein van Staatsbosbeheer
is een plankier aangelegd met een af
rastering, waarop dertig hengelaars te
recht kunnen. De visplaats is aangelegd
met steun van het ministerie van CRM.
De Arkelse visclub verzorgt er een klei
ne kantine. Inlichtingen over deze vis
plaats zijn te krijgen bij mevrouw Van
der Velden in Arkel, telefoon 01831-450.
DE KRUIDEN ZIJN uitgeplant, ge
rangschikt naar de lichaamsdelen
waarin de tincturen, gedroogde plan-
tenbladeren of andere plantedelen hun
heilzaam werk verrichten, of eens wer
den gedacht dit te doen. Hierdoor heeft
de tuin nu niet bepaald een architecto
nisch gezicht, doet zelfs wat rommelig
aan, doordat de groeiwijze van de ge
wassen nogal uiteenloopt en er betrek
kelijk weinig bloemen te zien zijn. Sla
ontbreekt al evenmin en is te vinden
tussen de middelen tegen de aandoe
ningen van de stembanden.
VOOR DE ENGELANDVAAR
DERS ditmaal een overzicht van de
autoveerdiensten over de Noordzee
en het Kanaal. Opgenomen zijn de
autoveerdiensten die minder dan
vijf uur vaartyd vergen. De kortste
vaarttfd is drie kwartier. Die wordt
dan wel „gevlogen” met de Hover-
craftdienst, die 21 keer per dag met
130 kilometer per uur de verbin
ding Calais-Ramsgate vaart.
Harwich?
- z
LondenJ
.•Ttamsgiifê'
1-DoyeiJ
Hoe dan ook, het egoïsme waarmee de
kip met de gouden eieren werd geëx
porteerd, kende geen grenzen.
Het klimaat en de ingeboren gast
vrijheid van de Spanjaarden konden de
wantoestanden lang verdoezelen, maar
de problemen werden onvermijdelijk.
Er was een industrie van nationale
schaal ontstaan zonder dat iemand zich
had bekommerd om een gezonde
grondslag of een gemeenschappelijk
optreden, bijvoorbeeld om drinkwater
voorziening en riolering te verzekeren,
of om het natuurschoon te bescher
men. En bovenal, de winsten werden
jaarlijks afgeroomd zonder er rekening
mee te houden dat deze industrie in de
toekomst eigen kapitaal nodig zou heb
ben.
IN DE ARTSENIJHOF staan ook
bekende keukenkruiden. Bijna twee
meter hoog is de lavas, algemeen be
kend als maggiplant, en verder ziet de
bezoeker er het fijne blad van venkel,
boragie, melisse en andere kruiden. La
vendel staat er naast roosmarijn en
tijm. Deze en de volgende maand ko
men de planten in de drie hoven van
de Artsenijhof tot volle wasdom en in
sommige gevallen tot zeer grote hoog
te.
controle ook is, zij betekent geen op
lossing voor de basisproblemen. Door
de snelle inflatie van de laatste jaren,
begonnen de winsten spoedig te ver
minderen, omdat de prijzen vrijwel
stabiel werden gehouden.
De toestand werd verergerd door de
meedogenloze concurrentie van de bui
tenlandse tour-operators. Zij plannen
op langere termijn en knijpen de toch
al magere winstmarge nog verder uit.
En omdat vele Spaanse hoteliers en
reisbureaus geen eigen kapitaal hadden
opgespaard, konden zij het niet bolwer
ken en raakten zij aan handen en
voeten gebonden in de macht van de
internationale ondernemingen. Het ge
volg is dat een flink deel van het geld
dat door het toerisme in omloop komt,
door vakantiegangers al in hun eigen
land is betaald.
OP TENERIFE, Canarische eilanden,
begonnen met de bouw van een
nternationaa! vliegveld. Het vliegveld
wordt vlakbij de nieuwe urbanisatie
,E1 Guincho” gebouwd, waar buiten
landers appartementen en grond kun-
ren kopen. Het Spaans Nationaal Bu-
•eau voor Vreemdelingenverkeer in
Den Haag waarschuwt echter dat In
het gebied in de toekomst op geluids
hinder gerekend kan worden.
SCHEVENINGEN. Noordzeetrips van
uit de 2e Binnenhaven in Schevenin-
gen. Rondvaart gedurende anderhalf
uur langs Veronica en Radio Noordzee.
Vertrekuren om één, twee, drie, vier
en acht uur. Tot en met 2 september.
SCHAGEN. Westfriese folkloristische
boerenmarkt en boerendansen. Iedere
donderdag tot en met 24 augustus van
10 tot 15 uur.
Sallandse
Tot en met 16 augustus iedere woens
dag van 9.30 tot 12.30 uur.
strand werden verwijderd dat zulke
alledaagse zaken als de zon, de goedko
pe wijn, het strand en de gastvrijheid
in weinige jaren zouden uitgroeien tot
„macro-economische elementen”? Drie
traditionele kenmerken van het Spaan
se volk maken zich meester van het
Slimme Spanjaarden vonden overal
egoïsme en de bureaucratie.
Terwijl het ministerie van toerisme
triomfantelijk miljoenencijfers te voor
schijn tovert (acht miljoen toeristen in
de eerste vijf maanden van dit jaar,
tegenover „slechts” zeven miljoen in
dezelfde periode van 1971; 724,71 mil
joen dollars inkomsten uit het toerisme
van januari tot en met mei, een stij
ging van 23 procent tegenover 1971;
enz.), klagen hoteliers en reisagenten
steen en been. Volgens hen hebben de
buitenlandse tour-operators, de inflatie
in Spanje en de strenge prijzencontrole
van het ministerie de kip met de
gouden eieren geslacht.
Men vraagt het ministerie om de
buitenlandse tour-operators meer onder
controle te houden, en verzekert ter
loops dat alleen al een twintigtal
Spaanse reisbureaus van buitenlandse
organisaties nog achterstallige betalin
gen van 72 miljoen peseta’s te ontvan
gen hebben. Maar het laatste onder
houd van een vakbondscommissie met
de minister heeft niet tot wederzijdse
inschikkelijkheid geleid. Niemand wil
duidelijk antwoorden op de vraag:
„Wie heeft de kip met de gouden
eieren geslacht?”
Verder is vrije invoer toegestaan van
300 sigaretten (EEG-landen) en 200 uit
niet EEG-landen 75 of 50 sigaren;
dranken met een alcoholgehalte van
meer dan 22 percent 1,5 of 1 liter;
dranken met een alcoholgehalte
ten hoogs+e 22 percent 3 of 2 liter: niet
mousserende wijnen 3 of 2 liter: niet
nousserende Luxemburgse wijnen 8 li
ter of 10 flessen: parfum 75 of 50
gram; koffie 750 of 500 gram en thee
150 of 100 gram.
de jaarlijkse tentoonstelling
middeleeuwse kloostertapijten wordt
dit jaar van de 19e tot de 27ste augus
tus gehouden in het klooster Liine
nabij Lüneburg in Nedersaksen
het openbaar lichaam Rijnmond
heeft een recreatieatlas van het Rijn
mondgebied uitgegeven. Het „lichaam”
wil hiermee aantonen dat er meer
recreatie in het Rijnmondgebied te
vinden is dan men denkt
Slimme Spanjaarden vonden overal
oplossingen voor, om het de buiten
landse bezoekers naar de zin te maken
en hen terloops van hun harde munten
te verlichten. De dorpskastelein groeide
uit tot hotelmagnaat, de metselaar
werd promotor van vakantiekolonies,
de jonge visser of landarbeider ontpop
te zich tot kelner, reisgids, tolk én
„latin lover.” De traditionele kapitalis
ten van de familiezaakjes en de her
bergen en boerderijen investeerden hun
peseta’s in nieuwe hotels, restaurants,
reisbureaus, campings of grondspecula-
tie zonder meer, veelal met ongekend
hoge winsten.
AMSTELVEEN. Kaasboerderij Klara
Maria Bovenkerkerweg 106. Van
maandag tot vrijdag van 9 uur tot
11.30 wordt er kaas gemaakt. BER
GEN. Plein 7. Kunstmarkt. Iedere
dinsdag van 14 tot 22 tot en met 15
augustus.
SPAARNDAM. Edelambachtsmarkt.
Zaterdag 29 juli op de Kolk.
MAAR HET RAPPORT onderstreept
zelf al dat het ministerie in de jaren
voor 1971 dergelijke aanvragen van de
vakbond systematisch heeft afgewezen.
„De regering controleert de prijzen zo
dat Spanje aantrekkelijk blijft voor de
toeristen, wier komst onmisbaar is om
de betalingsbalans in evenwicht te
houden. Zeker, wij verkopen al onze
„produktie” en er komen miljoenen
toeristen. Maar hoewel de globale in
komstencijfers indrukwekkend zijn,
berusten zij op het feit dat wij met
verlies verkopen,” zo klaagt de vak
bond.
VAKANTIEGANGERS kunnen, als
ze uit EEG-landen terugkeren wat
meer alcohol en tabak in hun tas
meenemen. Sinds enkele weken zijn de
douanebepalingen voor het reizigers
verkeer wat „verlicht”. In het buiten
land gekochte souvenirs, cadeaux en
goederen kunnen uit EEG-landen vrij
worden ingevoerd tot een waarde van
f 450,- als ze uit andere landen af
komstig zijn.
L hu
s® s as t
:r
