ZEEDIJK: nep-romantiek
Zedenpolitie:
„GEEN HEKSENJACHT"
I
i
p
i
“Mi
„OER
GEZELLIG”
i I
S! s
e
;llil
I
fe
B)
Buurtbewoonster
e,
t»
<0
1 f I J-ffl
i®
(Van een medewerkster)
ian
loot
/an
an
Sex in Amsterdam
een
Erbij
in Amster-
Prostitutie Is in Nederland toege-
staan. Officiële registratie is niet
nodig. Souteneur mag iemand ook
zijn tot op zekere hoogte. Want hef
verdienen aan sex, in welke vorm
dan ook, Is toegestaan. Amsterdam
is tolerant. „Zoals het met de sex in
Amsterdam is, Is het goed. Mense
lijk, zelfs wel schilderachtig, niet
„fabrieksmatig”. We trachten alleen
excessen te vermijden”, zegt de ze
denpolitie.
„Hoeveel publieke vrouwen Am
sterdam telt? Ergens rond de 2000.
„Al die sexbioscoopjes moeten een
officiële vergunning hebben en ze
mogen ook alleen door de filmkeu
ring goedgekeurde filmpjes laten
zien. Dat is allemaal zachte porno,
niets meer dan een striptease. Daar
bij val je van verveling in slaap.
Als ze niet-gekeurde films vertonen,
grijpen wij af en toe in”.
„De besloten clubs zijn die echt
besloten?”
„Prostitutie, zegt men wel eens, is
een nuttige zaak. Anders liep geen
vrouw meer veilig over straat.”
mo
de
„Hoe gaat het met de sexwinkel-
tjes?”
re
Op maandagen is het stil in de
buurt. Dan hebben de pooiers
„sleepdienst”. Dat wil zeggen: dan
worden de vrouwen een dagje mee
uitgenomen. Want die hebben óók
behoefte aan een dagje vrij. Over
dag is het matig druk in de buurt.
Er wordt wat gewinkeld. De prijzen
zijn vrij hoog, maar er wordt aan
beide zijden goed verdiend en er
kan best wat af.
De Amsterdamse Zeedijk is als
het ware het sluitstuk van de Wal
letjes. Op de begane grond is het
één rij kroegen met en zonder ani-
meermeisjes, dure comestibleszaken.
sexshops, kappers en souvenierwin-
kels. Op de hoeken, bijvoorbeeld bij
het Kolkje, zitten „de dames’ ’1 n
ploegendienst. Boven wonen de ei
genaars van de cafés, een enkele
madam, gewone neringdoenden, een
enkele artiest, jurist of andere on
verdachte, die daar alleen maar
woont omdat hij de buurt zo intens
gezellig en schilderachtig vindt.
„Dat zou ik niet durven beweren.
We hebben nog nooit het ja en nee
kunnen aantonen. Ik ben wel blij
dat het in Amsterdam met de pros
titutie is zoals het is. Er zijn bijster
weinig klachten over de prostitutie.
Misschien wordt er vaak gezwegen
over kleine berovingen, maar in ie
der geval is het toch zelden zó erg
dat iemand zwaar toegetakeld
wordt. Wat niet wegneemt dat we
wel steeds op het vinketouw blijven
zitten om de zaken in te dammen.
de huizen, in opdracht van het
gemeentebestuur en de justitie.
Normaal is echter dat wij pro
beren de prostitutie in de hand
te houden met prettige mid
delen.
korte rokken, strakke truitjes, diepe
decolletés.
Als nieuwsgiere vrouwelijke toe
risten iets te nadrukkelijk naar hen
kijken, wordt er af en toe gezegd:
„Mens, kijk me moois er niet af”
of: „Wijf, kijk vóór je”. Of: „Nog
nooit een temeie gesien? Ik vraag
gewóón geld jij huishoudgeld en
dan doe je óók nog slecht. Dat sien
ik wel an je ponem.” De winkeltjes
hebben het redelijk druk, meer kij
kers dan kopers overigens.
Vóór de theatertjes en de bio-
scoopjes zitten landerig exploitanten
in de zon. Maar 's avonds wordt het
drukker. Hoe donkerder het wordt,
hoe meer mensen, maar ook meer
nieuwsgierigen dan klandizie. Uit de
kroegen barst het lawaai los uit de
juke-boxen, elk café een andere
deun. Grote Amerikaanse sleeën rij
den over de Dijk; auto’s van de
pooiers, die af en toe even pools
hoogte komen nemen. Er zwabberen
wat aangeschoten zeelui over straat.
„Dag moppie”, roepen ze tegen alles
wat een rok aan heeft. Dan tuime
len ze de volgende kroeg in. Twee
agenten kuieren over de Dijk. lede-
Want prostitutie is in onze maat
schappij getolereerd en ook in Am
sterdam is dat het richtsnoer voor
politie, gemeentebestuur en justitie.
„Officiële registratie van prostitue-
renden is er niet. We voeren wel zelf
een kleine registratie, maar die is er
voornamelijk ter bescherming van
de dames en hun klandizie. Want er
moet toch wel enig maatschappelijk
toezicht op zijn.”
Vaak niet écht homofiel, maar al
leen maar op de centjes uit. Deze
groep schrikt niet terug voor ge
bruik van geweld. Het zijn ook
meestal jonge jongens: de leeftijds
grens ligt sinds enige’ tijd op 16
jaar.”
Daar treden we tegen op. Wél voor
behoedmiddelen, met en zonder ten
takels, over een voorwerp heenge-
schoven. De sexshops lopen een
beetje terug. Men tracht het nu te
zoeken in steeds méér extravagante
zaken om de omzet te stimuleren.
De porno wordt steeds harder. Dat
trachten we een beetje binnen de
perken te houden. Wat we daar
onder verstaan? Gemeenschap met
dieren, masochistische en sadistische
voorstellingen, het openlijk en wel
lustig etaleren van geslachtsdelen.
Gewoon naakt is géén porno voor
ons. Al die extravagante dingen, dat
is porno. En al mag dan tegenwoor
dig alles en ook al doet het ons
persoonlijk niets, er is toch een deel
van het Nederlandse volk dat zich
daar deerlijk aan bezeert en dat is
onze maatstaf.”
„De sexbioscoopjes komen
menteel als paddestoelen uit
grond. Kan dat nu zo maar?”
De dames gaan gezellig met elkaar
om. Allemaal goed gekapt, brand
schoon, zwaar opgemaakt, hyper-
Er Is zelfs een redelijk druk be
klante club voor masochisten en
sadisten, waar zelfs de Amsterdam
se zedenpolitie misselijk van wordt.
Er wordt gezeten, er wordt getip
peld, er zijn autoprostituées, er zijn
bordelen en er zijn ook keurige
gesloten huizen van „zelfstandige
vrouwen” die bij tijd en wijle ad
verteren via raamadvertenties. En
dan, als betrekkelijk nieuwe uitwas,
zijn er de massage-instituten en de
sauna’s, waar het soms wat warmp
jes letterlijk en figuurlijk
toegaat.
De zedenpolitie van Amster
dam zegt: „Prostitutie is in
Nederland toegestaan. Alleen
de uitwassen van de prostitutie
zijn verboden: het exploiteren
ervan, zoals de pooiers dat doen,
het rendez-vous geven, het tip
pelen. Maar uitroeien kun je het
niet. Prostitutie was er, is er en
zal er ook altijd blijven. Het
enige dat wij doen is trachten
tegen te gaan dat de prostitutie
zich verder uitbreidt. We doen
dat via de banen der geleidelijk
heid en pas in extreme gevallen
gaan we over tot het sluiten van
Controle op geslachtsziekten heb
ben we bij de beroepsvrouwen ook
niet. Het is niet nodig; ze zorgen
zelf wel voor hun „materiaal”. De
gelegenheidsprostitutie, de jonge
meisjes die met iedere man meelo
pen, die vormen wél e en gevaar.
Niet de beroepsmeisjes. Nee, zoals
de officiële prostitutie in Amster
dam reilt en zeilt, is het goed.” Niet
alleen de klanten, maar ook de
„Er wordt, als men het woord
prostitutie gebruikt, voornamelijk
gedacht aan vrouwen. Maar er is
ook duidelijke mannelijke prostitu
tie. Schandknapen, travestieten, die
zich aanbieden als vrouwelijke
prostituée. We kennen ze allemaal.
Verder de zogenoemde pisbakken
jongens en de mannelijke tippelan-
ten, die zich vooral ophouden rond
de zogenoemde „nichtententen”.
Hun aantal is minder groot, maar
het zijn vaak gevaarlijke jongens.
„Als ze echt besloten zijn, hebben
ze geen reden van bestaan. De
meeste geven op dat zij slechts
voorlichting willen geven. Dat is
natuurlijk onzin. Ze zijn er alleen
maar om geld mee te verdienen en
dat doe je, zo blijkt, beter door
buitenlanders binnen te laten dan
Nederlanders. Conclusie: met die
beslotenheid gooien ze er met de
pet naar. Zo nu en dan grijpen we
er één. Maar we willen geen hek
senjacht ontketenen; we blijven
soepel en tolerant. Bij de theatertjes
volgen we eenzelfde beleid. Als het
te gek wordt, snijden we de extre
miteiten af, om het even plastisch
uit te drukken.”
Zo van „Lieve vrouw zoekt bijver
dienste” of: „Mooie jongeman wil
graag fotomodel worden.” Wat die
massage-instituten en sauna’s be
treft: natuurlijk zijn er een aantal
nette bij, maar de meeste zijn ver
kapte bordelen.”
Met zogenoemde sportmassages is
het al van hetzelfde laken een pak.
We controleren deze inrichtingen zo
veel mogelijk. Daar vind je over het
algemeen als „eigenaars” mensen
die nogal het een en ander te ver
bergen hebben. Die controle is er
óók ter bescherming van de bona
fide inrichtingen én van de klan
ten.”
„Er zijn ook sauna’s alleen voor
homofielen. Maar dat zijn meest
nette inrichtingen, die alleen maar
fungeren als contactpunt. Daar ge
beurt verder niets. De mala fide za
ken, we noemen die intern „theekis
ten”, zijn uitsluitend gericht op geld
verdienen door middel van prostitu
tie, meestal tussen man en vrouw.
„Ek sal Amsterdam altyd
onthou as ’n plek wat vir my
net te veel was. Amsterdam,
jou liederlike prostituut van die
mensdom. Amsterdam, jou stin
kende ou dooie koe. Al wat in
jou leef is die wurms wat krioel
in jou verrotte siel. Ek sal jou
nooit vergeet nie, Amsterdam.
Ek sal nie vergeet nie die oue-
rige mans wat vinnig oor hul
skouers loer, bii ’n deur inglip
en hul laatste stukkie selfresuek
verkoop: die pragtige klokke-
spel wat elk kwartier uitbeier
oor die vuil graggie tussen die
rooi ligte. Jy is nie meer ’n mooi
meissie nie, Amsterdam. Daar
is geen aanloklike misterie
Jou nie. .Tv het niks meer wat
geld nie kan koop nie
ren kent hen, zij kennen óók ieder
een. Als er niet geknokt wordt,
hebben zij niets te doen.
Maar de meisjes hebben het nu
druk. Bij de goedkope adressen
staan zes, zeven mannen op hup
beurt te wachten. Meest buitenland
se gastarbeiders, Marokkanen, Tur
ken en Spanjaarden. Ze staan na
vijf minuten weer buiten de deur.
De prijs is er ook naar: een tientje.
Een enkele onaantrekkelijke, die
wat achteraf zit, vraagt vijf gulden,
maar dat zijn uitzonderingen.
De meeste vrouwen zijn jong en
mooi, maar ook hier bevestigen uit
zonderingen die regel: er zijn vrou
wen van dik in de vijftig en er zit
in één van de zijstraatjes zelfs een
dikke dame van ruim 250 pond, die
een overweldigende klandizie heeft
van oude mannetjes.
’s Nachts om een uur of drie, vier
rijden de grote auto’s weer voor. De
dames worden opgehaald. Nog even
een slokje en dan slapen in het eigen
huis in Amsterdam-Zuid, Amstel
veen of Badhoevedorp. Het werk
zit er weer voor een paar uurtjes op.
Die 2000, dat zijn een aantal zif
tenden, een aantal tippelanten, call-
girls, mensen uit massage- en sau-
nahuizen, de bezetting van de hoe
renkasten. De callgirls, dat is een
wereld apart. Hun aantal is niet
goed te schatten. Vaak zijn het
gewezen prostituées in de bekende
zin des woords. Portiers van hotels
weten ze wel te vinden; sommigen
bieden zich aan ook mannen
trouwens via raamadvertenties.
„De buurt heeft wel zijn eigen
ere- en moraalcode en die door
breekt niemand. Ze zijn allemaal
gek op kinderen. Maar nergens is
ook het verval zo groot als hier.
Bloeiende jonge vrouwen zie je in
twee, drie jaar verouderen en dan
wordt het van kwaad tot erger:
eerst een raam aan de gracht, dan
een zijstraat, tot slot een doodlo
pend steegje tegen vijf-guldentarief.
Romantiek? Vergeet het maar!”
En bezoekers? Niet te schatten.
Sommige insiders zeggen: ruim
50.000 per week, alleen al voor het
centrum. Maar dat zrn cijfers die
de politie niet kan controleren.”
Wie er trek Jn heeft, kan In
Amsterdam voor veel verschillende
sex-zaken terecht. Keurisre strintea-
se. minder keurige strintease; clubs
voor gehuwden, waar ie even snel
van partner als van schoenen kunt
verwisselen, met chambres séparées
erbij en een koele dronk toe, en
besloten sleutelclubs. sexwlnkeltjes.
sextheatertjes. sexbioscoopjes, sex
tentoonstellingen: chique callgirls
en de vtff-gulden-prostltuees
schandknapen, travestieten, af en
toe een enkele zich te koop aanbie
dende lesbienne.
Keurige meneer Johan Steynberg,
redacteur van het Zuidafrikaanse
zondagsblad „Rapport”, is een beetle
geschrokken van Amsterdam. Hij
heeft in Amsterdam kennelijk de
nek gebroken over wat Amsterdam
wild en zlid bekendheid heeft rege-
ven over de hele wereld: de Walle
tjes, de prostitutie, de sex-in-explol-
tatie, die zich overigens niet geheel
tot het oude stadscentrum beperkt.
taalse „live shows ue peiangstei-
ling ervoor? Enkele echtparen,
maar voornamelijk mannen, van 16
tot voor mijn part 100 jaar. Van
notarissen tot bootwerkers, van
scholieren tot hoogleraren. Ik vind
er dit van: Zo’n show voor wie
er behoefte aan heeft uiteraard
is eigenlijk gezonder dan een dure
striptease in een ballentent.”
„Concurrentie voor de prostitu
ées? Welneen! De dames varen er
wel bij onder het motto: „Daar
honger krijgen, hier komen eten”.
Twee dingen vallen me de laatste
tijd op: Er lopen hier hoe langer hoe
meer buitenlandse werknemers als
klanten rond in deze buurt en er
komen hoe langer hoe meer gekleur
de prostituées bij. Op de grachten
zit *t jongste en mooiste spul, in de
stegen de oudere kleurlingen en de
tweede en derde keus. Bordelen zijn
er nog wel, maar dank zij de wel
vaart hebben ze een wat ander
etiket gekregen. Ze zijn wat chiquer
en een enkele zogenoemde „chauf-
feurszaak” blijkt vaak ook niets an
ders te zijn dan een verkapt bor
deel. Het enige dat steeds minder
voorkomt, zijn de ouderwetse pooi-
ersrellen. „Veel pooiers hebben hier
meer dan één meid. Utrechtse Kees
heeft er bijvoorbeeld drie zitten. In
de minderheid is hier de hoerenma-
dam; er is er hier één die kijkt
vanuit haar huis uit op de hoek
waar haar meiden zitten en ze turft
nauwkeurig hoeveel klanten er naar
binnen gaan. Elk uur haalt ze het
geld op. Er is ook een lieverdje: die
haalt allemaal lekkere hapjes, een
harinkje, een slaatje, een lekker
broodje „voor mijn meisjes”, zoals
ze altijd zegt.”
„Of er hier veel verdiend wordt?
Ja en nee. Het geld komt hier met
schepen binen, maar het gaat er
met tankers weer uit. Wie een pooi
er heeft wordt nooit rijk. Wie zon
der pooier werkt, wat trouwens ta
melijk riskant is, kan wel rijk wor
den. Hier schuin tegenover werkt er
één, die op een wêekend 180 man
nen afwerkt. Die heeft in Delft een
herenhuis vol antiek, met butler-
chauffeur. Andere zelfstandigen
hebben hele huizenblokken in Am-
sterdam-Z. Die komen ’s ochtends
behangen met goud, bij hun werka
dres. Dat zijn de orchideeën onder
de straatbloemen. Maar voor het
overige is het een trieste zaak, zon
der een centje romantiek, waarbij
het me overigens altijd weer opvalt
dat de meeste Hollandse prostituées
een zachte, zuidelijke „g” hebben.”
„Voor de lol of het lekkere doet
bijna niemand het. Op een dooden
kele na, zoals bijvoorbeeld Buikie;
ze is getrouwd met een taxichauf
feur, heeft een dochter op de havo,
een zoon op het gymnasium. De
kinderen weten van niets. Haar
man wél. Die zegt altijd: „Meid,
schaam jij je maar niet, hoor. Dat
tuig dat ik soms door het Amster
damse Bos moet rijden is véél
slechter”. Er is hier ook een vrouw
die getrouwd is met een kantoorbe
diende. Tijdens „het werk” mag ze
alles, na het werk, als ze nog even
slokje drinken, is die man
waanzinnig jaloers. Als ze alleen
maar naar een andere man kijkt,
krijgt ze al een optater.”
dam niet meer geëtaleerd worden.
politie is er tevreden mee.”
lil
Er zijn natuurlijk bepaalde din
gen die ik niet kan doen. Ik kan
bijvoorbeeld niet ’s avonds in mijn
eentje in de buurt aan een bar gaan
zitten. Dat wordt niet op prijs ge
steld. Té grote nieuwsgierigheid
overigens ook niet, maar daar heb
ik na al die tijd geen last meer van.
't Doet je gewoon niets meer.”
„De prostitutie is hier constant.
Alleen de „tippelantes” verleggen
nog wel eens hun werkterrein.
Prostitutie is hier een dag-en-
nacht-bedrijf. De sexwinkeltjes, de
theatertjes met hun live shows, de
bioscoopjes zijn hier de laatste ja-
ren als paddestoelen uit de grond
gekomen. Wat die winkeltjes be
treft: de eerste tijd zag het zwart
van de mensen. Lekker kijken naar
kunstpenissen er waren zelfs
zwarte bij en al die andere arti
kelen, maar die belangstelling is nu
sterk tanende, tenminste wat de
Amsterdammers betreft.”
f
W
te
i
„Wat je er nu nog ziet zijn
Frans- en Duitsprekenden en enkele
giechelende plattelanders. De mees
te hebben nu een ander assortiment:
blootbladen, foto’s en onhandige
amateurfilmpjes voor goed geld.”
„De aankondigingen bij theater en
bioscoopjes beloven vaak meer dan
wat er gegeven wordt: Zweedse,
Hollandse, Amerikaanse en oriën-
ff ‘C
T
n u a- jiu. V
w
Eén van de „gewone” bewoners
van „de buurt”, een aantrekkelijke
vrouw van bijna 50, helft van een
echtpaar, heeft haar hart verpand
aan de Dijk en de Wallen, ,,’t Is
hier werkelijk oergezellig. Ik woon
hier nu 16 jaar en langzamerhand
ken ik de meesten wel. Ik heb hier
nog nooit last gehad, alleen wel
eens van het lawaai, want we wo
nen recht boven een café met „le
vende muziek”. En daar word je
wel eens krankzinnig van.