Distel-
MARIE-CECILE MOERDIJK LEERDE TIJDENS
bloem
EXPEDITIE IN ZUID-AMERIKA:
Zorg voor geld-achter-de-hand
in
èn voor een blikopener
sausje
T
SCHEREN BEVORDERT DE HAARGROEI NIET
VROUWELIJKHEDEN
1*
VROUW
Die Zauberflöte
verdiende ik
Nederlands Tijdschrift
voor
voordeliger en zindelijker dan ontharingscreme
Geneeskunde: Sneller, veiliger,
KW'...:
mijn beurzen”
„Met aria’s uit
17
ZATERDAG 12 AUGUSTUS 1972
Erbij
(Van een medewerker)
8 50*
Belerend
Schutterig
(Van onze medische medewerker)
Crème
Rose
Stad en dorp
DAT DE NEDERLANDSE huis
artsen ook de kosmetische proble
men van hun patiënten willen be
hartigen, blijkt wel uit een vraag
die aan de redactie van het Neder
lands Tijdschrift voor Geneeskun
de werd gesteld en die prompt uit
voerig werd beantwoord.
„ZINGEN met Cecilia”, het
volksliedprogramma van Marie-
Cecile Moerdijk, tot nu toe weke
lijks voor de NCRV te beluis
teren. Ook in de zomermaanden,
want ook al gaat de bekende zan
geres, die in Zeist woont, met va
kantie, er zijn zoveel verzoeken
binnengekomen om dit of dat lied
nog eens te draaien, dat de zomer
maanden alleen al met het vol
doen aan de wensen gemakkelijk
door te komen zijn. Van de win
ter wordt het programma, mede
om de zendtijd die aan de EO
moet worden afgestaan, door de
NCRV teruggebracht tot één
kwartier per veertien dagen. Dat
vindt niet alleen Marie-Cecile
Moerdijk jammer, de zangeres die
dank zij indianen een broodwin
ning vond.
-
IA/VVtfVVWVVVVVVVVVWWVVVVVVVVVWVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVIA/VVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVV^
■i,
de
verandert
niets
aan
jen,
erte
GASTON GOURMET.
rVVVV5MHrVVWVVVVVVVtfV>
/VVVVVteVVVVVVVVVWVWVVVVVVVVVVVWifVVVVVVVVVVVVVVWVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVIMflfVWVVVVVVWVVVVV^
VOLGENS Woman’s Own verloopt
fVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVtfVVVW^HfVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVWVVVVVVVV1
^HHfVVirVVVVVVVVVWVWVVWWIfWIflMfWVVVVVVVWWVVVVVVVVVV^HH/VVWVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVV
EN
•M.
ts
jen.
.ar t.
OVER HAAR beroemde zoons van
wie alleen Edward nog in leven is:
„We weten allemaal dat Ted misschien
zou worden vermoord als hij zich kan
didaat zou stellen voor het president
schap. Maar we praten er nooit over.”
grote staatslieden. Redevoeringen van
De Gaulle en Malraux en uitvoeringen
door de Comédie Fran^aise staan op
haar favoriete grammofoonplaten.
i0
k
’S-
uik
;tig
oor
.en meestal sulfiden (zwavelprodukten)
als werkzaam bestanddeel en in dit
geval kun ie zo’n crème bij een dro
gist, apotheek of een parfumerie ko
pen.
ik-
JL-
en
em.
519.
ied.
het enkele weken geleden gestarte pro
ject tot nu toe bemoedigend. Gezinnen
uit betonnen nieuwbouwsteden hebben
een dorp in Sussex bezocht, van alles
over bossen en bomen geleerd en ont
dekt dat onkruid diverse namen kan
hebben. Plattelandsvrouwen hebben op
hun beurt de nieuwe stad bezocht,
Romeinse munten bewonderd die tij
dens de afbraak van oude gebouwen te
voorschijn kwamen, en supermarkten
gezien die aanzienlijk groter waren
dan hun dorpswinkel en hun dorps
school. Of ze van dat laatste erg onder
de indruk zijn geraakt, wordt niet
vermeld.
VIER VAN HAAR kinderen zijn nog
in leven, ze heeft 28 kleinkinderen en
deze zomer wordt ze 82 jaar: Rose
Fitzgerald Kennedy. Ze is (volgens een
WEET DE ENE helft van Engeland
eigenlijk wel hoe de andere helft leeft?
De nationale federatie van vrouwen
verenigingen in Engeland betwijfelt
het en is daarom met een landelijk
project begonnen. Doel: mensen die in
de stad en op het platteland wonen, te
helpen bij het leren begrijpen van
eikaars levenswijze en problemen.
OOK MOGELIJK: een gewone Hol
landse saus, waarvan j door verschil
lende toevoegingen allerlei andere
eveneens zeer smakelijke slasauzen kunt
maken. U maakt een basis van 2 tot 3
eidooiers, loskloppen, daarbij voegen
onder voortdurend kloppen wat vocht
dat is samengesteld uit Vz kopje water,
*/i kopje azijn, theelepel ge
kneusde peperkorrels. Tot de helft la
ten inkoken en dit vocht bij de geklop
te eidooiers gieten. Intussen 100 tot 200
gram boter smelten en deze tenslotte
bij de geklopte eidooiers en het krui
denmengsel gieten. De eidooiers mogen
niet rechtstreeks met de warmtebron
in aanraking komen. U neemt bijvoor
beeld een pannetje dat u in een andere
grotere pan met heet water houdt.
cremeren zijn. Heb ik gezongen van:
zing en dans, want straks is het te laat,
dan ben je dood. Ze zaten allemaal
heel ernstig te kijken. Ik zeg: Jullie
zijn toch nog niet gecremeerd. Dat
hielp. Later bleek ook dat ze zich
kostelijk hadden geamuseerd”.
„WAT OOK leuk is om te zien,
vanaf het toneel dan bedoel ik, hoe
schutterig de mensen zich soms ge
dragen. Dan laat ik ze bijvoorbeeld
eerst tegen mij lachen. Dat gaat, ik
lach vriendelijk tegen hen en dan
lachen ze terug. Maar dan zeg ik: Uw
buurman is ook erg aardig, kijk nou
allemaal eens naar je buurman en
lach vriendelijk tegen hem of haar.
Als je die mensen dan ziet stunte
len maar tien minuten later is alles
oké, dan loopt het prima”.
Marie-Cecile Moerdijk, geboren in
Zuiddorpe bij Terneuzen, is de doch
ter van een Waalse moeder en een
Zuidvlaamse vader. Ze liep een fran-
stalig gymnasium af en studeerde
zang bij Ruth Horna in Nederland en
MAAR IN vergelijking met de gewo
ne overtollige beharing op diverse
plaatsen van het lichaam komen deze
wee ziektebeelden zeer zeldzaam voor.
,'n verreweg de meeste gevallen gaat
net om gezonde, verder normale vrou
wen, antwoordde de tijdschriftredactie
Jan ook heel geruststellend. Deze be-
uaringsafwijking is dan een variant
van de ontwikkeling van het haarsys-
teem die alleen erg hinderlijk is. door
dat ze niet strookt met het in de
omgeving der betreffende vrouw heer
sende schoonheidsideaal. Ze is boven
der zo’n ding kun je in het oerwoud
zo lastig bij je voedsel komen. Dat
hebben we door schade en schande
moeten leren”.
dien dikwijls ergerlijk en er zijn be
langrijke rasverschillen in dit opzicht.
Wat in Zuid-Europa als normaal
geldt, drijft bij ons niet zelden een
vrouw voor dezelfde soort beharing
naar een dokter' Deze zal naar eventu
ele andere verschijnselen zoeken die op
echte virilisatie kunnen wijzen. Ook
zal hij nog naar afwijkingen in haar
menstruatie vragen die op een hormo
nale stoornis zouden berusten. Maar als
dergelijke nevenverschijnselen ontbre
ken en er uitsluitend sprake is van te
sterke beharing (zoals dit bij het over
grote aantal het geval is) hoeft er geen
verder onderzoek te gebeuren. En dan
is er ook geen reden om een hormoon-
oehandeling toe te passen, die niet
alleen misplaatst, maar ook nutteloos
en hier zelfs beslist schadelijk is.
IN TERNEUZEN kreeg ze onlangs
twee medailles, van het aldaar geves
tigde gilde De Vliegende Hollander,
omdat ze op deze beroemde Neder
lander een lied had gemaakt, dat ze
in dien.: geboorteplaats Terneuzen
ook heeft gezongen. Want compone
ren doet Marie-Cecile Moerdijk ook.
MAAR VOLKSLIEDEREN zijn en
blijven haar fort. Het is zaak dat zij
haar vondsten, haar bewerkingen en
haar interpretaties, die een belangrijk
onderdeel in onze cultuur vormen,
kan blijven vastleggen, uitzenden en
zingen. Vandaar dat het te betreuren
is dat het programma „Zingen met
Cecilia” wordt teruggebracht tot een
frequentie van eens in de veertien
dagen.
ALS DIE overmatige beharing uit
sluitend op de benen zit, vormt de
ehandelinp rauwelijks een probleem
de meeste vrouwen die een ontha-
-ingscièmt gebruiken zijn daar volko
men mee tevreden. In zo’n crème zit-
EIGENLIJK hadden we allang bezig
moeten zijn met het bedenken van
snelle, zomerse hapjes voor die dagen
waarop we onbekommerd aan het
strand zouden liggen, om dan bjj het
ondergaan van de zon huiswaarts ke
rend, die vooraf bereide gerechtjes uit
de koelkast te halen en ze de hongeri
ge familieleden voor te kunnen zetten.
Nu de echte zomer nog is uitgeble
ven kunnen we gewoon wat meer tijd
in de keuken doorbrengen. Heerlijke
sausjes bereidend bijvoorbeeld voor de
artisjokken, die door sommige groot
winkelbedrijven al tegen zeer redelijke
prijzen worden verkocht.
„STORENDE been- en dijbeharing
bij jonge vrouwen vormen soms voor
een arts een lastig probleem. Moet hij
de patiënte teleurstellen, doorsturen
naar een schoonheidsspecialiste, een
Kuur met vrouwelijke hormonen voor
schrijven? Ik heb eigenlijk het meeste
behoefte aan een goede ontharings-
crème. Weet u een recept?” Zo luidde
de vraag van een huisarts.
Nu zijn het zeker niet alleen een
-terke been- en dijbeenbeharing die
onge en ook oudere vrouwen zo
stoort, dat zij er. ten einde raad voor
naar hun dokter of naar een huidspe-
•ialist gaan. Die overtollige of té zware
neharing kan ook op het gelaat, de
armen,, schouders en/of zelfs op en
rond haar borsten zitten. Deze „hyper-
„MAAR GOED. Wij zijn gegaan
zonder kralen met hoge laarzen en
kapmessen, want anders kom je daar
niet levend uit. Driehonderd dollar
borg gestort, dan kreeg je een zen
dertje op zak, dan kon je altijd een
helikopter bestellen om je uit de
nesten te halen. Tijdens die trip dan
heb ik een groot aantal melodietjes
van de indianen genoteerd, en enige
daarvan heb ik als toegift gezongen
later op mijn concerten in Caracas”.
„TOEN SCHREVEN de kranten:
dat een buitenlandse zangeres ons
nou onze eigen liedjes moet komen
leren. Het had klaarblijkelijk succes.
Die reis heeft me twee dingen ge
leerd: zorg ervoor geld achter de
hand te hebben om je te redden en
zorg voor een blikopener, want zon-
HAAR WERK brengt de zangeres
overt! in ons land. „Ik heb vier
begeleiders: mijn broer Carlos, hoofd
leraar aan het conservatorium te Til
burg, Thom Bollen, Rob van Krefeld
en Nel van Buiten. Eén van hen is
altijd wel beschikbaar”. Met hen
brengt ze overal meest vrolijke pro
gramma’s. „Laatst trad ik op voor
een vereniging van mensen die voor
ER IS echter wel een „maar” aan
deze chemische ontharingsmiddelen
'erbonden Zij verwijderen alleen het
haar boven het huidoppervlak en deze
behandeling noet dus telkens herhaald
worden zodra de haren weer zijn aan
gegroeid. Soms veroorzaakt dat irritatie
en pukkels van d<= huid ter plaatse, die
er niet zo fraai uitzien. Het eenvoudig
alternatief gewoon wegscheren, al dan
niet elektrisch Daarmee wordt precies
netzelfde resultaat bereikt als door het
insmeren met een ontharingscrème.
Bovendien is scheren veel sneller, vei-
tger. voordeliger en ook nog zindelij-
ker, zo meent de redactie van het
tijdschrift. En je hoeft heus niet bang
te zijn dat scheren de haargroei zou
tevorderen want dat is een (zeer ver
breid) vo'komer ongefundeerd idee.
Terwijl vrouwen net heel gewoon vin
den om hun benen te scheren, hebben
zij een zekere aversie om de overtolli
ge haren in het gelaat weg te scheren
omdat dit icherer nu ’enmaal tot de
typisch mannelijk» gewoonten behoort.
In onze tijd past deze aversie nauwe
lijks meer.
EEN EIGEN gemaakte mayonaise,
een zelfde saus met wat knoflook erin
uitgeknepen, een mayonaise met tuin
kruiden. Maar hoe lekker ook: deze
eler-olie-saus maakt dik, een ravigote-
saus, tartaarsaus, of een geraffineerde
vinaigrette-saus.
Om met de laatste te beginnen: u
kunt die maken van olie en azijn in een
verhouding 4 eetlepels olie op 1 eetle
pel azijn. Daarbij peper en zout naar
smaak, een paar druppeltjes Worces*
tershiresaus en vee] verse tuinkruiden
peterselie, selderie, bislook, kervel,
dragon) en wat kappertjes (de laatste
naar keuze, beslist niet noodzakelijk).
Alles goed kloppen in een schaal met
de garde.
DE ARTISJOK koopt u op de markt,
of in de winkel, liefst zo groen moge
lijk. U snijdt er de dikke steel af,
knipt de puntjes van de bladeren, legt
ze in licht gezouten, kokend water en
laat ze in een half uur tot drie kwar
tier gaar worden. (Een geëmailleerde
pan gebruiken om ze ook groen te
houden. Hebt u ‘alleen aluminium pan
nen dan worden ze wat donkerder,
BEZIG IS Marie-Cecile ook voor
haar negenjarig dochtertje, voor wie
ze - haar man is overleden - vader
en moeder tegelijk moet zijn. Mari-
Lotte mag een lief meisje zijn, men
sen van wie ze denkt dat ze haar
moeder, niet gunstig gezind zijn, krij
gen de wind van voren. En wel met
een keiharde stem, die qua volume
voor die van haar moeder beslist niet
onder doet. Voor Mari-Lotte heeft
Marie-Cecile veel belangrijke toer-
nees moeten afzeggen en ook willen
afzeggen in haar leven. Rusland, Ja
pan onder meer. „Ik zou wel willen,
maar ik laat mijn dochtertje niet drie
maanden alleen”.
DIE PRACHTIGE groene vruchten,
bloemen eigenlijk, zijn tegenwoordig
voorzien van een licht oranje papie
ren sierrandje waarop het merk „Prin
ce de Bretagne.”
Keert u ze maar eens om. U vindt
aan de achterzijde op die oranje ver
siering een gebruiksaanwijzing in drie
talen. Daarbij ontvangt u nog eens een
losse folder, waarop met grappige te
keningetjes staat aangegeven hoe deze
vorstelijke bloem klaar te maken en
te genieten.
En ik zeg maar steeds „bloem,” maar
het is in feite de bloem van een distel.
Onkruid. In Frankrijk en België heel
gewoon, hier als (jammer genoeg) nog
zeer exclusief geldend. Gek hè? Die
paar honderd kilometer verschil.
De hierboven genoemde soort, ook
wel „Cannes de Bretagne" genoemd,
heeft een grote bloemknop en een
brede, dikke bodem. Een ook daarom
gaat het. Want het is niet een voor een
de blaadjes aftrekken en het kleine
vlezige stukje eetbaars in een sausje
dopen, maar vooral de bodem is het
waar de liefhebbers naar uitzien.
<4 .Vs,*
medewerkster van Ladies’ Home Jour
nal) een goed uitziende slanke vrouw
die er modieus uitziet in een broekpak
met gemakkelijke moccassins en zelfs
vroeg in de morgen, zonder make-up,
een fris en stevig gezicht heeft. Ze
woont in een groot huis in Spaanse
stijl aan de Atlantische Oceaan, zwemt
elke morgen in zee, speelt iedere mid
dag haar partij golf in een club waar
ze al bijna 20 jaar lid van is. Weet
niets van effecten, leest nooit de
beursberichten maar wel boeken over
in Venezuela aan het conservatorium
in Caracas bij de daar woonachtige
Weense professor Hollander. In We
nen rondde ze haar studie af bij
professor Grossman. Ze is de echtge
note geweest van een Russische man,
ze zingt in vijftig talen, ze schrijft
boekjes en boeken en is directrice
van de Nederlandse Vereniging voor
de Volkszang, enzovoort, enzovoort.
OOK MOGELIJK: 1 eetlepel fijne
en Franse met wat water of witte
wijn aangemaakte mosterd en 1 hard
gekookte eidooier fijnwrijven, wat zout
en peper erbij en 1 eetlepel azijn: goed
roeren en dan langzaam zoveel olie
toevoegen onder goed kloppen dat een
mooie gladde saus ontstaat. Een eetle
pel fijngehakte tuinkruiden toevoegen.
„MAAR DAAR KOMT u natuurlijk
niet voor, voor dat soort verhalen. U
komt voor mij als zangeres en niet
om te horen dat ik bang ben van
kakkerlakken. In Turkije zat er een
keer een op mijn bed. Eén, en ik
was als de dood. Als je er in Zuid-
Amerika honderd bij elkaar ziet, dan
doet het je niets”.
Marie-Cecile Moerdijk die soms
wat moeilijk tot het punt komt
waarover ze wil praten, woont in een
zeer groot huis, dat toch overal een
knusse indruk maakt, en dat daarom
al met lof in maandbladen betreffen
de de kunst van het wonen, gefigu
reerd heeft. Je kunt er struikelen
over en tegelijkertijd je hoofd stoten
aan alle mogelijke soorten muziekin
strumenten uit de hele wereld, zon
der de idee te hebben op bezoek te
zijn bij een zangeres.
Het voorbereiden van haar pro
gramma „Zingen met Cecilia” houdt
meer in dan alleen het instuderen
van de volksliederen en liedjes. De
zangeres zoekt alle liederen zelf op.
Of ze noteert ze, of ze doet een keuze
uit haar immens grote verzameling
die ze zelf heeft aangelegd. Deze is
zonder enige twijfel uniek in Neder
land. En ze schrijft voor dit pro
gramma tevens de verbindende tek
sten.
OVER DE veranderde rol van de
vrouw: „Toen ik opgroeide, hadden
vrouwen nog niet eens kiesrecht. Ik
heb nooit politieke aspiraties gehad. Ik
was altijd gelukkig dat ik erbij kon
zijn, als ambassadeursvrouw, als moe
der van de president. Maar ik weet
niet wat er zou gebeuren als ik van
daag pas zou beginnen.” Rose Kennedy
is er wel van overtuigd dat een of
meer van haar kleindochters in de
toekomst zeker in de politiek zullen
gaan.
trichose” zoals het in geneeskundig
Grieks heet, kan volkomen onschuldig
zijn, maar er komen gevallen voor
waarin zij één der verschijnselen
vormt van enkele bekende ziektebeel
den, waaronder ook ernstige aandoe
ningen. Zo is ei een bepaald gezwel
van de eierstok bekend waarbij „man
lijke” beharing éen der symptomen is,
waardoor dit soort gezwel als virilise-
lend, dat wil zeggen vermannelijkend
bekendstaat. Ook bij een andere inge
wikkelde aandoening, die verschillende
hormonale oorzaken kan hebben en die
het .Cushing-syndroom” wordt ge
noemd, vormt hirsutismus (een sterk
mannelijk type beharing) één der op
vallende en hinderlijke verschijnselen
die de vrouw naar de arts en deze op
het spoor brengt van het bij haar
aanwezige „Cushing-syndroom.”
„DIE TEKSTEN zijn belangrijk
voor me, hoor! Mijn moeder zei een
keer na een liedje: „Kind, wat heb je
dat mooi gezongen”. Waarop ik zei:
Hou nou je mond, je praat door mijn
verbindende tekst heen. Weet u, ei
genlijk ben ik heel erg belerend. Ik
wil altijd opvoeden. De mensen iets
meegeven. Dat wil ik me zelf
overigens ook. Ik kom er daar
om ook zo moeilijk toe om romans te
lezen. Het klinkt natuurlijk ontzet
tend egocentrisch, maar ik vind mijn
eigen leven veel belangrijker dan het
leven van gefingeerde personen. Maar
leg dat nou niet verkeerd uit. Ik
bedoel - het leven is toch al zo kort -
ik wil graag steeds nuttig bezig zijn”.
ZIJ VERTELT: „Met de aria’s van
de „koningin van de nacht” uit Mo
zarts Zauberflöte heb ik vroeger al
tijd mijn beurzen verdiend. Ik was,
en ben nog, coloratuursopraan. Maar
om uitsluitend met klassieke muziek
een wereldnaam te krijgen, dat kost
ontzettend veel tijd en studie. Voor
mij lagen er ook duidelijk andere
mogelijkheden. Ik ben mee geweest
op een antropologische expeditie in
Zuid-Amerika. Ik woonde toen in
Caracas. Naar zo’n gebied waar ze
een paar jaar geleden nog dominees
opaten. Ja ik maak geen grapje. Het
was toen nog geen twee jaar tevoren,
in 1959, dat een dominee zich liet
droppen, ten zuiden van Caracas,
compleet met een mand klassieke
spiegeltjes en kralen. Maar ze aten
hem mooi op”.
maar het
smaak).
Na de kooktijd even laten uitlekken.
Opdienen op een groot plat bord. Elke
disgenoot krijgt een kommetje saus
daarbij. En om die sauzen gaat het
juist.
MOOIE V
I MELOEN 1
r
1 TipCVjjK
e
r
