Verhalen van twee oude leden
UIT HET RIJKE VERLEDEN VAN
DE BEVERWIJKSE HARMONIE
Muurplastiek in centrale
bibliotheek
we
Mi
1
Verkeer kon omleiding via
Halve Maan naar Breestraat
gemakkelijk nemen
donder en
bliksem
Wisselvallige weer van
invloed op groenteprijzen
Cadeau-actie
voor pater
Duivenvoorde
Klapstuk met
STICHTING PROMENADE:
Gemeente gaat
tegen artiesten
voetballen
5
I J
mm
4
ZATERDAG 19 AUGUSTUS 1972
IJMUIDER COURANT
t
jk,
128
Wijk aan Zee
In
o
ml
Jan Plezier
ner
40
Stampvol
Fremersberg
Parkeermeters
Optocht
(Van en onzer verslaggeefsters)
BEVERWIJK. Op 16 september bestaat de Beverwijkse Harmonie
Kapel zestig jaren. Twee nu nog spelende leden zijn van de oprichting af
lid. Het zijn de heren M. M. A. Davidson en R. Hommes, terwijl de heer
W. Klein al die tijd het vaandel heeft gedragen. De heren Hommes en
Davidson hebben ons op een ochtend fraaie verhalen verteld uit het ver
leden van deze oude Beverwijkse vereniging. Met hen willen we wat
herinneringen ophalen.
Vertrouwen
5
t
B
5,
I en
v. V.s v.v VS...
be-
(Van een onzer verslaggeefsters)
(Van een onzer verslaggevers)
(Van een medewerker)
v.<
4
5
1
t
Spreekuur, De wethouder van onder
wijs in Velsen, de heer M. Roessingh en
de wethouder voor Sociale Zaken, de heer
Th. Witte, houden op dinsdag 22 augustus
geen spreekuur.
I
L
5
1
t
1
Twee jaren na de oprichting werd de
mobilisatie afgekondigd, die tot 1918 zou
duren. Penningmeester Driesen was met
verschillende andere leden in Egmond aan
Zee gelegerd en de Beverwijkse Harmonie
verzorgde daar een concert, ter verstrooi
ing van de militairen. Met enkele rijtui
gen en een Jan Plezier van stalhouderij
Andijvie is nog steeds een massaprodukt,
waarbij de kwaliteit nog al eens uiteen
liep. Er werd tot 45 cent per kilo voor
betaald.
De aanvoer van bonen kan nog maar
niet op gang komen. Door het wisselvalli-
ip
?en
ea-
er-
ier,
.m-
*ld.
or-
akt
er-
eds
ve-
zan
rop
r:
aat 14
3
BEVERWIJK. Elke marktdag staat
de hal van de groenteveiling in Beverwijk
nog vol met een veelheid aan produkten.
De groenten zijn de afgelopen week
weer duur geweest, waarbij vooral de
spinazie en ook de postelein de kroon
spanden. Voor de spinazie werd ruim
schoots boven een gulden per kilo betaald.
De postelein kwam in het begin van de
week nog tot 140 cent per kilo. Bloemkool
is ook prijzig, terwijl de bospeen nu al
weken lang een prijs van goed een gulden
per bos noteert. Sla liep in het midden
van de week weer wat op en varieerde
van 6 tot 23 cent per krop.
1
BEVERWIJK. Het dekenaat Bever
wijk heeft zijn gironummer beschikbaar
gesteld voor degenen, die geld willen stor
ten om pater J. Duivenvoorde uit Heems
kerk met een cadeau uit de IJmond-
Noord te verrassen. Pater J. Duivenvoorde
is onlangs benoemd tot bisschop van Me-
rauke op West-Irian, het voormalige Ne
derlands Nieuw Guinea. De datum van de
wijding is nog niet bekend, maar deze zal
naar alle waarschijnlijkheid plaatsvinden
in Nieuw-Guinea of Djakarta. Het giro
nummer van het dekenaat is 471136 (ver
melding „cadeau nieuwe bisschop”).
WIJK AAN ZEE. Zondagmiddag 27
augustus wordt op het sportterrein een
voetbalwedstrijd gehouden tussen een ge-
meente-elftal en een team van artiesten.
Johnny Jordaan geeft om twee uur de
aftrap van de wedstrijd. De opbrengst van
de entree is bestemd voor de gehandicapte
kinderen in Heliomare.
- 1
In die mobilisatietijd gaf men ook con
certen bij het fort Velsen en het fort
Zuid wij kermeer. Onder de daar gelegerde
militairen bevonden zich enkele vakmuzi-
kanten uit Amsterdam: een violist, een
pianist, een cellist en een hoboïst. Zij
kwamen in die jaren op hun beurt con
certen geven in Beverwijk, in samenwer
king met de harmonie. Stampvolle zalen
trok dat. Het korps genoot in die tijd een
populariteit, die men nu nauwelijks voor
mogelijk houdt. Kwalitatief stond het
korps ook uitstekend bekend, want de
lijst van successen tijdens belangrijke
concoursen is niet gering. Die concoursen
werden toen altijd op zondag of tweede
pinksterdag gehouden, onder meer in
Utrecht. Daar ging men naar toe per boot,
over de Vecht. Vrouwen en supporters
mee en groot feest aan boord. Ook toen al
beschikte het korps over een kleine kapel,
die de feestmuziek verzorgde. Voordragen,
zingen, hossen, dansen, mensen wat een
feest aan boord.
De heren Hommes en Davidson herin
neren zich ook nog een concours op het
Draka-terrein in Amsterdam-Noord. Een
windhoos blies alle muziek de lucht in en
de muzikanten zaten plotseling als zwarte
Pieten op het podium, want de wind had
de koolas van het terrein opgeblazen.
Zestig jaren lid en nog steeds spelen
zij hun partij. Links de heer M. M. A.
Davidson, 78 jaar, trombonist en
rechts de heer R. Hommes, 73 jaar en
klarinettist. De heer K. Klein (in het
Wat het repertoire betreft, is er niet
eens zo gek veel veranderd. Men voert nu
uiteraard wel meer moderne muziek uit,
maar op de lessenaars staat op het ogen
blik nog „Peter Schmoll” van Weber en
volgens de heer Hommes speelde men dat
vijftig jaar geleden ook al.
(Van een onzer verslaggevers)
BEVERWIJK. De Stichting Bree-
traat Promenade heeft deze week met
vreugde kennisgenomen van de resultaten
van een verkeersonderzoek op de Velser-
weg en de Halve Maan.
Dinsdag, woensdag en een gedeelte van
de donderdag namelijk werd het verkeer,
komende van de Velsertunnel, op de krui
sing Velserweg-Vondellaan, de Halve
Maan ingestuurd wegens werkzaamheden
aan de stoplichten aldaar.
De stichting bestudeerde ’s morgens acht
uur en tijdens de spitsuren om twaalf en
vijf uur, de wijze waarop het verkeer zich
gedroeg op de Halve Maan en de kruising
Breestraat-Stationsplein, die moest wor
den gepasseerd om d e winkelstraat te
kunnen inrijden.
Volgens de stichting kon de verkeers
stroom zonder noemenswaardige moeilijk
heden de Breestraat via de omleiding
bereiken. Reden te meer om te veronder
stellen, dat in het bijzonder de Halve
Maan en de kruising Velserweg-Vondel-
lan het bij een afsluiting van de Bree«
straat „ook wel zullen redden”.
De stichting, die donderdagavond verga
derde, wil naast deze constatering, die in
een brief aan het college van burgemees
ter en wethouders kenbaar wordt ge
maakt, ook diverse acties gaan houden om
het i dee van burgemeester Bruinsma
laten wij de Breestraat eens bij wijze
van proef afsluiten te steunen. De
stichting verworpen. In het bestemmings-
ma gedurende de laatste weken speciaal
voor wat betreft zijn Breestraat-idee, door
diverse personen onheus is bejegend.
De Breestraat-winkeliers ontvangen een
dezer weken een informatiepakket van de
stichting, waarin de stand van zaken om
trent de promenade uit de doeken wordt
gedaan en welke plannen de stichting
denkt uit te voeren om opnieuw de aan
dacht op het promenade-idee te vestigen.
Het gemeentelijk plan onder andere op
de parallelwegen in de Breestraat par
keermeters te plaatsen, wordt door de
stichting verworpen. In het bestemming-
plan stadscentrum wordt voorgesteld de
parallelwegen af te sluiten en tot voet-
gangersdomein te maken. Om daar nu
parkeermeters te plaatsen, en, als het
bestemmingsplan is aangenomen, deze la
ter weer te laten verwijderen, vindt de
stichting niet juist. Beverwijk kan het
geld, uitgetrokken voor het plaatsen van
de parkeermeters wel op een andere en
betere wijze gebruiken, zo meent de stich
ting. De Raad van State, die op 31 augus
tus de bezwaren tegen het bestemmings
plan gaat behandelen, zal van de stich-
tingsgedachte op de hoogte worden ge
steld.
gemakkelijk binnen loopt, een krantje
leest, studeert, gegevens verzamelt, enzo
voort. Voorwaarde daarvoor achtte hij
een geschikte „omgeving” van het gebouw
en hij had wat dit betreft met teleurstel
ling de pessimistische berichten over de
verdere inrichting van het omgevende
stadscentrum gelezen. Hij sprak de wens
uit, dat er bij de bibliotheek spoedig een
cultureel centrum hoe dan ook en
vele winkels zullen verrijzen.
Ten aanzien van de toekomst van de
„op de groei” gebouwde bibliotheekcentra
le was de heer Pennock optimistisch. „Wij
tellen nu al tienduizend ingeschreven le
zers.” In de eerste zeven maanden van
1972 is er in de gemeenten Beverwijk en
Heemskerk een groeipercentage van 13
percent berekend. In Heemskerk groeide
het aantal lezers zelfs met 25 percent.
Wat niet meer wordt gespeeld en de
heren Hommes en Davidson betreuren dat
zeer is het muziekstuk, dat iedere oude
Beverwijker kent. Het was gedurende zeer
veel jaren letterlijk en figuurlijk het
klapstuk, namelijk „De Fremersberg” van
Koenemann. Men speelde het vaak op de
muziektent die toen midden in de tuin
derijen stond opgesteld in het latere „vil
lapark” tussen de Prinsesselaan en de
Bernhardlaan. Het podium bestond aan
vankelijk uit planken met schragen en
werd „het schavot” genoemd. Als er een
concert werd gegeven, stonden er duizen
den mensen op straat te luisteren. Men
mocht niet heen en weer lopen. De politie
was aanwezig om erop te letten, dat men
met dit geloop het concert niet zou ver
storen. Het slotstuk, waar iedereen op
stond te wachten, was dan „De Fremers
berg”. Het was een jachtstuk. De heren
Hommes en Davidson vertellen de inhoud
met een paar woorden: „Een marktgraaf
roept zijn ruiters op. Er volgt dan een
jachttafereel, maar de markgraaf raakt
gescheiden van zijn groep. Dan barst er
een onweer los. Dat bootsten we na met
magnesiumlicht en ijzeren platen. Een
geweldig lawaai, vuurpotten naast het po-
ge weer groeit de boon heel slecht. Deze
moet warmte en vooral geen wind hebben.
De prijzen zijn voor de tijd van het
jaar aan de hoge kant. De snijbonen
gingen boven de twee gulden per kilo,
terwijl de sperziebonen van 100 tot 175 cent
per kilo noteerde. De prijzen van de
tomaten zijn lager dan in de voorgaande
week. Men betaalde nu tot een gulden per
kilo. Ook de komkommers stonden lager
genoteerd. Deze bleven nu onder de 50
cent per stuk. Er is nog steeds een aanbod
van aardbeien die vlot weg gaan tot goed
vier gulden per kilo. Rode bessen kwa
men tot drie gulden per kilo.
Er komt nog wat fruit, waaronder prui
men uit het Betuwse Doornenburg. Deze
aanvoer gaat door tot in de appelen- en
perentijd.
Onverwachts kwam er een flink aanbod
van prei en daar was de markt niet
helemaal op ingesteld. De prijzen liepen
wat terug en kwamen op 25 tot 40 cent
per kilo.
De jongensharmonie in 1932, de ze
ventigers en tachtigers van nu.
W. Huyer aan het begin van de Meer
straat begaf men zich naar Egmond. De
oudere leden gingen na het geslaagde
concert keurig met de rijtuigen terug,
maar de jongeren stapten eerst veel later
in de Jan Plezier met als koetsier Jan
Leguit. Toen men eindelijk terugreed
stond er in Egmond-Binnen een man op
de weg. „Waarschijnlijk een stroper of
zo”, vertelt de heer Hommes, die met
pretogen vervolgt: „De man wilde meerij
den en Jan Leguit zei dat’ie maar op de
bok moest stappen.
Bij Bakkum wilde de man er weer af
en hij drukte Jan Leguit een gulden in de
hand. Een gulden was in die tijd goed
voor een flink aantal pilsjes en bij De
Rustende Jager in Castricum werd de
waard uit zijn bed gebeld. Het was toen
twee uur ’s nachts. Die man wilde echter
wel een paar centen verdienen en hij
tapte vlot pils. Met een breed gebaar
legde Jan Leguit na het rondje de gulden
op de tap. Die bleek vals te zijn. Dat had
hij in het donker niet gezien. Om zonder
kleerscheuren uit De Rustende Jager te
komen „lapten” de Beverwijkers elk een
paar stuivers.”
7
In het elftal van de gemeente komen
onder anderen uit: de wethouders Camf-
ferman, Schipperus en Klomp, de raadsle
den Boelen, Reij kers en Jansen sr., de
ambtenaren Geurts, Leeuw en Ham en de
journalisten Mens, Kriek en Stokman.
In het artiestenelftal komen heel wat
gerenommeerde namen voor, zoals: Ben
Cramer, Piet - Mounties - Bambergen,
Sjakkie Schram, het Lowland Trio en Da
Jantjes. Joop de Knegt heeft de verzor
ging van het artiestenelftal op zich geno
men. Drumband Arion zal tijdens de pau
ze van de ongetwijfeld zware strijd een
muzikaal intermezzo verzorgen.
Over de aanleiding tot de oprichting. In
feite een heroprichting, want in 1889 was
er al een harmoniekorps in Beverwijk.
Dat ging in 1908 ter ziele wegens geldge
brek. Er waren nog wat leden die met
elkaar bleven blazen, maar van een echte
I vereniging was geen sprake meer.
Toen zouden in 1912 de onafhankelijk-
heidsfeesten worden gevierd met een alle
gorische optocht. Het ging om de onaf
hankelijkheid van het Franse juk. Een
soort bevrijdingsfeest dus. De heer D.
Mello kwam op het idee een paard en
wagen beschikbaar te stellen voor de
resterende leden van de oude harmonie.
Die plantten er een boom op en aan de
takken hing men de niet gebruikte muziek
instrumenten en een groot bord met als
tekst: „Beverwijks Harmonie Korps zon
der steun”. Het sprak vele Wijkers aan.
Er kwam weer geld en jongens als van
Davidson en Hommes werden lid. „Ik
moest tijden wachten op een lek klarinet-
je. We hadden geen dirigent en we leer
den de eerste beginselen van de oudere
leden”, herinnert de heer Hommes zich.
Maar al spoedig kwam dirigent H. W.
Hofmeester uit Haarlem terug, die ook de
oude harmonie had geleid en die tot na de
Tweede Wereldoorlog dirigent is gebleven.
Zijn vijftigjarig jubileum als dirigent is
hier nog gevierd.
Direct in de eerste jaren waagde men
het al deel te nemen aan concoursen in
Warmond en Oostzaan en het korps
kwam nog met prijzen thuis ook, zij het
dat men in de laagste afdeling begon.
Beschermheer bij de oprichting was de
heer C. J. K. van Aalst. Later werd dat
A mevrouw Van Hattum, die tot haar over-
I lijden bijzonder veel voor het korps heeft
I gedaan en meeleefde met elke belangrijke
gebeurtenis.
In het jaar van de oprichting telde
Beverwijk zo’n zevenduizend zielen. De
gemeente beschikte over één gemeente
werkman en één straatmaker. De harmo-
I nie liet zich horen bij alle gouden echtpa-
I ren, alle schoolfeesten, alle koninginneda-
I gen en noem maar op, want zó veel was
er in dat Beverwijk van die dagen nu ook
weer niet te doen en elke aanleiding werd
dus benut voor een feest. Later werden
ook kerkelijke plechtigheden muzikaal
omlijst.
De heer Hommes nu 73 jaar
herinnert zich nog precies die allegori
sche optocht in het oprichtingsjaar. „De
heer F. R. C. Rijckens beeldde prins
Willem uit tijdens de landing in Scheven-
ingen. Bakker Bienefeld uit de Kerkstraat
presenteerde zich als Michiel Adrsz. de
Ruyter en Herman Sluiter verscheen als
vlootvoogd Maarten Harpensz. Tromp”, zo
vertelt de heer Hommes, die zich ook nog
best herinnert dat de harmonie geen vast
repetitielokaal had. Men repeteerde in
schoollokalen met van die grote zwarte
kachels en onder meer in Maison
Stroucken, gevestigd in wat nu het Ken-
nemer Theater is. Op de plaats van één
der scholen waarin men repeteerde, staat
nu het Luxor Theater. Ook oefende men
wel in de bloemenveiling.
BEVERWIJK. De jongste medewerk
sters van de Verenigde Openbare Biblio
theek Beverwijk-Heemskerk, Marja v.d.
Geest, heeft vrijdagmiddag officieel het
muurplastiek onthuld in het in aanbouw
zijnde nieuwe bibliotheekgebouw bij de
Wijkertoren.
Het plastiek is ontworpen en vervaar
digd door de heer P. H. Schoenmaker, die,
zo meldde de voorzitter van de biblio-
theekstichting, drs. L. A. Pennock, er zelf
van zegt: „Het stelt vooral niks voor. Het
is slechts een accentuering in het exte
rieur van het gebouw, bedoeld als versie
ring.”
De muurversiering van de biblio
theek, een betonplastiek van P. H.
Schoenmaker.
dium zetten het hele podium in gekleurd
licht. Een prachtig effect.”
De heren Davidson en Hommes worden
nog helemaal enthousiast als zij eraan
terugdenken.
De marktgraaf komt tenslotte in al zijn
ellende bij een klooster terecht en van
afstand hoort hij de monniken zingen.
Alle leden van de harmonie zaten dan te
neuriën om de zang van de monniken te
laten horen. Dat was een zeer bekende
melodie, waarop men in gedachten altijd
zong „Moeder onze kraai is dood”. Hfet
publiek zal daar wel braaf aan mee
hebben gedaan. Het hele spektakel werd
een vast verzoeknummer.
Het zou eigenlijk best leuk zijn om dit
spectaculaire nummer compleet met don
der en bliksem nog eens uit te voeren ter
gelegenheid van het zestigjarig bestaan
van de harmonie in september. Stellig zou
men er vele oudere Beverwijkers een
plezier mee doen.
De heren Davidson en Hommes kunnen
uren vertellen over die oude harmonie.
Zij hebben met enige zorg in de laatste
jaren de ontwikkelingen van het korps nu
gevolgd. Naar hun mening is de Bever
wijkse Harmonie Kapel nu wel weer over
een dieptepunt heen, maar het zestigjarig
bestaan viert men, zoals bekend, niet
- zonder zorgen.
Toch hebben de heren wel vertrouwen
in de toekomst. De oude kern is welis-
waar zo langzamerhand weggevallen,
maar jongeren, die hun opleiding via de
muziekschool krijgen, dienen zich aan. De
belangstelling voor de muziekbeoefening
is in het algemeen weer groeiende.
Financiële zorgen heeft men nu nog, zo
goed als in, de begintijd. Uniformen, in-
strumenten, lessen en muziek verslinden
handen vol geld. Daarom zal het jubileum
ook op zeer bescheiden wijze worden
gevierd. Er is een grote jubileumverloting,
i met een auto als hoofdprijs, gestart. De
opbrengst van de verloting heeft men
i eigenlijk ook nodig voor de normale uit
gaven.
i Om te stipuleren wat oude leden als de
heren Davidson en Hommes, nu nog kla
rinet en trombone spelend in het korps,
voor de vereniging betekenen: laatstge-
noemde verkocht in zijn eentje 420 loten
van een tientje. Die loten zijn nog ver-
krijgbaar, onder meer in winkels met een
daarop duidend affiche en natuurlijk bij
de leden van de Harmonie. Zo’n oude
vereniging verdient het om een beetje te
worden geholpen.
Het is gemaakt van beton, een materi
aal dat op grote schaal in het bouwwerk
is toegepast.
Voor dit ongeveer twee miljoen kosten
de bouwwerk is geen eerste paal geslagen,
omdat er niet kon worden geheid in
verband met gevaar van schade aan de
Wijkertoren. Er is ook geen eerste steen
gelegd. Daarom had men het moment van
de „vlag in top” op het hoogste punt,
waarmee de bouw tot halverwege is ge
vorderd, willen benutten voor een marke
ringspunt.
De plechtigheid werd onder meer bijge
woond door bestuursleden van de stich
ting, door de wethouders ir. J. Camffer-
man (Beverwijk) en A. F. M. van Herpen
(Heemskerk) namens de gemeentebestu
ren, door staf en personeel van de biblio
theek en ook door de nieuwe directeur
met zijn echtgenote, de heer A. Tiken ,die
per 1 januari 1973 is benoemd. De huidige
directrice, mevrouw M. J. M. van Groe-
nendael vertrekt volgend jaar en men
heeft de nieuwe directeur op zo’n vroeg
tijdstip benoemd, om hem in de gelegen
heid te stellen betrokken te zijn bij de
verdere bouw en inrichting van de nieuwe
bibliotheekcentrale. De heer Tiken beheert
thans in Amsterdam het documentatie- en
informatiecentrum van de Openbare Bi
bliotheek, gericht op de aktuele politieke
en sociale ontwikkelingen. Men vindt daar
ook stencils, pamfletten en dergelijke van
allerlei aktiegroepen.
De nieuwe bibliotheek wordt een zoge
noemd „doorbouwproject” en Smit’s
Bouwbedrijf, die het bouwprogramma al
twee maanden inkortte, hoopt in het
voorjaar klaar te zijn met de bouw.
De heer Pennock sprak de wens uit, dat
de bibliotheek straks geen „bolwerk” zal
zijn, maar een open huis, waar iedereen
midden) heeft tientallen jaren met
trots het vaandel gepresenteerd. Zijn
zoon behoort nu al tot de oudere le
den. Kleinzoon Wim Klein is de hui
dige dirigent van het korps.
■X.
