Vier gouden strafcorners
tegen de fanatieke Polen
TIES KRUIZE MEEST BESPROKEN
GOALTJESDIEF IN MÜNCHEN
Eva Bartha: „Het hoogst bereikbare voor ons
Nederlandse turnsters (9e) bleven m
adembenemende zeskamp overeind
Van Kruisdijk
last van
oorontsteking
Nieuwe
polsstok
toegestaan
olympische
spelen
Olympische
Spielerei
Kiel in schaduw
van München
15
frfNSDAG 29 AUGUSTUS 1972
Bezorgd
1
Blunders
99
Le
1
VA- T# A
I
Ties Kruize in duel met een Poolse tegenstander.
JOOP VAN DEN BERG
i
(Van onze sportredactie)
en
RMRMAlWUVVI/UVIAIVU'UWUWVVVVIAfVVWWVIMIVVUVV*
IrtfVtAfWWWWWWWVVWWWWWWWWWWWUWVUWWVWWWVWUWWlAfVtnAAfVWV'
WWWWWVWWWVWWWIAAfVWWWWWIfWWWVVVVWWUVWVlAArWWVVWVl/lAfVVWVWVVWl/WWUVWWWVVWiAAfVWVlA/WWlfVWVlA/WVVVWVVUVWVWlRAfWWVWWWWWWWWWWI
MA*
I
9.
4
e
3
e
0
De Nederlandse turnsters staken hun
vreugde over de negende plaats niet
onder stoelen of banken.
opheldering behoeven. Op de televisie
overzie je het strijdbeeld niet zo, om
dat je de oefeningen één voor één
getoond krijgt. Nu eens de balkenbrij
van Linda Toorop (de erbarmenswaar
dige, zoals Donner Spasski noemt, viel
er twee keer af), dan weer het geslin-
ger op de brug met ongelijke leggers.
Aanvankelijk denk je als leek dat
zo’n meisje, dat vrij oefent, bezig is de
spieren wat los te maken voordat zij
straks aan het echte werk op de brug
of de balk gaat beginnen, maar al gauw
merk je dat ze punten krijgt voor haar
warming-up, waar de pianist overigens
niet in mee deelt. Wat mij nu zo intri
geert is, dat zo’n pianist, die met zijn
instrument tussen de vrije oefening en
de balk zit, onvermijdelijk de prestaties
van de buikdanseres moet beïnvloeden.
Als je in een bepaald bewegingsrit-
me je oefeningen op de balk uitvoert
Die oefening aan de brug-ongelijk was
de absolute topper van het Nederlandse
optreden. Het uiterst deskundige publiek
in de turnhal (12.000 toeschouwers) keek
ademloos toe en overspoelde Ans tenslotte
met een donderend applaus. De jury had
er de hoge score van 9.45 voor over, het
had 9.55 kunnen zijn als Ans haar „lan
ding” niet met een miniem stapje terug
had moeten corrigeren. Met haar indruk-
wekeknde serie )sprong 9.30, brug 9.45,
balk 9.20 en vrije oefening 9.30) plaatste
Ans van Gerwen zich als enige Neder
landse bij de laatste 36 die door mogen
gaan voor de strijd om de individuele
medailles.
De Haarlemse Margot Hilders (21), die
als reserve niet in de strijd kwam (Bar
tha: „Na een blessure was ze net niet op
tijd in vorm”), stelde na het succes vast:
„Al heb ik niet meegedaan, hier was toch
veel te leren”. En Ikina Morsch uit Heiloo
wist: „Als we al niet zo veel internationa
le ervaring hadden, zouden we <eze ze
nuwslopende toestand niet zo goed door
staan hebben”. Ans Dekkers uit Bever
wijk: „Die Russische en Oostduitse meisjes
leven, wonen en turnen altijd bij elkaar”.
Daar voegde chef d’equipe mejuffrouw
Fentsahm graag aan toe: „Als je daaraan
denkt, zijn de opofferingen, maar ook de
prestaties en het resultaat van onze meis
jes groter geweest”.
Vermoedelijk het enige genre dat
direct aanslaat bij een toevallig pu
bliek, dat als passant toekijkt. Verschil
in ontvangst tussen München en Ne
derland? In zoverre, dat Werktheater
in München aangekondigd is en in een
aangepaste context zijn werk doet. In
Nederland plegen zij onaangekondigd
in stadjes en dorpen neer te strijken.
Brittannië beleefde een afgang (0-5) tegen
India. Van Grimbergen: „Als de grootste
rivalen beschouw ik nu nog Australië en
Nieuw-Zeeland”.
In poule-A ontmoetten de finalisten van
de wereldkampioenschappen, Pakistan en
Spanje, elkaar. Wereldkampioen Pakistan
kon Spanje ditmaal slechts met moeite in
bedwang houden: 1-1.
FRITS ABRAHAMS
steun
Aafa
5,
d
5.
16
15
-7
2
n
2.
i,
5
5,
:o
5.
d
2,
MÜNCHEN. Wereldrecordhouder
polsstokhoogspringen, de Amerikaan Bob
Seagren, en een aantal van zijn ook
Europese collega’s kunnen tevreden
zijn. Zij zullen op het olympisch toernooi
gebruik mogen maken van de nieuwe
Catapole, het nieuwste technische snufje
in de atletieksport.
van Gerwen (van onze ploeg met 1.58
meter de kleinste en met 53 kg. een
der lichtsten, maar toch nog van wel-
terklasse vergeleken met het Russin
netje Olga Korbut, dat 1.54 meter hoog
is en met 38 kg. ongeveer evenveel
weegt als een goedgevulde rugzak) met
voor de leek „tegenstrijdige” bewegin
gen en handgrepen op de brug klaar
speelt, doet je toch al gauw beseffen,
dat turnen als sport allerminst steriel,
maar eerder viriel is!
Tijdens de Olympische Spelen is on
der de rook van het Olympia Stadion
de zogeheten „speelstraat” ingericht,
waar ’s middags en ’s avonds theater
wordt gespeeld: „straattheater”. Groe
pen uit Buenos Aires, Parijs, Stock
holm, Rome, Berlijn, Tokio, Londen
(drie stuks zelfs) nemen eraan deel,
evenals het Amsterdamse „Werkthea
ter". Het Werktheater had op zondag
avond opvallend veel succes met een
parodieënshow in het trefzekere genre:
tv-parodie, water gooien, in ondergoed
rondhollen, ballonnetjes stuktrappen,
dat genre.
Mijn waarneming klopte uitstekend,
de zeven turnsters wegen respectieve
lijk 50, 59, 56, 53, 57, 53 en 55 kg. (Ans
Dekker is de lichtste, Margot Hilders
de zwaarste), maar als je ze eenmaal
aan de brug met ongelijke leggers
bezig ziet, maken ze allang niet meer
de indruk kinderen te zijn. Wat Ans
Coach Ab van Grimbergen: „Het was
niet voor niets dat wij nogal bezorgd
waren over deze wedstrijd. De jongens
waren van tevoren zeer gespannen”. In de
zesde minuut kon Ties Kruize de zorgen
van zijn ploegmakkers al enigszins ver
lichten. Het was slechts een mild voor
proefje van wat de Polen te wachten
stond: een zacht rollertje uit een straf cor
ner verraste de Poolse verdedigers totaal
graag in Nederland blijven, maar haar
contract loopt volgend jaar april af: „Dan
roept de Hongaarse regering me misschien
terug. Maar er is een kansje dat ik kan
blijven, want in Hongarije gaan sportlera-
ressen met 55 jaar met pensioen en ik ben
54”. Inderdaad: voor de Nederlandse turn
sters zou het aardig zijn als Eva kon
blijven
(Van onze sportredactie)
MÜNCHEN. Met zjjn ziel onder de
arm loopt Francois van Kruisdijk door
het olympische dorp. De Eindhovense wis-
selslagspecialist heeft de opening van het
olympische zwemfeest, maandagmorgen,
niet meegemaakt. Hij was naar een West-
duitse oorspecialist geweest, die hem weer
enige hoop had gegeven, dat hij zondag op
het startblok mocht stappen. Het is nog
maar een sprankje licht, dat de 20-jarige
student is geboden, maar na het uiterst
sombere weekeinde bij Francois wel bij
zonder welkom.
„Ik had last van een middenoorontste
king en die is spontaan open gesprongen.
Zondag was ik bij de specialist en bij het
schoonmaken van het oor kwam er bloed
uit. Die dokter raadde me direct af nog te
zwemmen. Maar toen hoorde Eddy van
Breukelen, de coach van de vijfkampers,
van mijn problemen en hij zei dat hij wel
een oplossing wist. Eén van zijn jongens,
Jan Bekkenk, heeft er al jaren last van
en Van Breukelen plakt het oor altijd
voor hem dicht. Dat gaat hij nu ook bij
mij doen”.
De specialist toonde tot grote vreugde
van Van Kruisdijk begrip voor de situa
tie. „Ik mocht het proberen, maar ik
moest wel heel voorzichtig zijn. Het blijft
gevaarlijk, vooral omdat nu het trommel
vlies open ligt. Dokter Kessel zal het nu
wel in de gaten houden en dan beslissen
of ik kan zwemmen”.
(en zo’n kreng is maar 10 cm. breed, je
zou dat als tv-kijker beter beseffen als
de camera de balk in zijn verlengde
opnam, nu van opzij lijkt het net alsof
lichtgewicht-meisjes op een wat hoog
gelegen vloer wat wankel o pde been
tjes staan), moet het, dunkt me, toch
storend zijn als vlak naast je iemand
in een geheel ander ritme zo hard
mogelijk piano zit te spelen. Eigenlijk*
heeft Jan Olie, de pianist van de
Hollandse meisjes, een dubbele taak:
MÜNCHEN In West-Duitsland,
vooral in Kiel, zijn de televlsie-kijkers
woedend op degenen die verantwoordelijk
zijn voor de samenstelling van de olympi
sche programma’s. De Westduitse televisie
besteedde namelijk nauwelijks alleen
in het journaal aandacht aan het ont
steken van het olympische vuur, maan
dagmorgen in Kiel.
Volvo BmbH München, ook de „Nie-
derlandische Regierung”. Als enige re
gering. kan ik melden.
(1-0). Voor de rust aanbrak, deed Kruize
nog tweemaal van zich spreken: met twee
verschrikkelijk harde schoten tilde hij
Nederland naar een riante 3-0-voor-
sprong.
Wat vooral verbaasde, om niet te zeggen
verbijsterde, was dat de Nederlandse
meisjes Ans van Gerwen (21), Linda Toor
op (10), Ans Dekker (17), Ikina Morsch
(16), Nel van der Voort (20) en Margo
Velema (16) in deze fascinerende, adembe
nemende strijd met Polen, Italië, Zwitser
land, Frankrijk en Bulgarije, mentaal
overeind bleven, al moeten ze voortdurend
hebben gedanst op de hoogste pieken van
hun zenuwen.
Terwijl de Poolse, Bulgaarse en Zwit
serse meisjes, schoolkinderen nog, maar
toch de gevaarlijkste rivalen van Neder
land. onder de spanning bezweken en als
aangeschoten vogeltjes van balk en brug
fladderden, schenen de Nederlandse meis
jes onkwetsbaar. Alleen Linda Toorop
(„Ik was hypernerveus”) kreeg het even te
kwaad, struikelde tot tweemaal toe van
de evenwichtsbalk, maar herstelde zich
fantastisch na een sterkend woord van
Eva Bartha („De anderen vangen je nu
op, maak jij nu maar fouten van anderen
gepresenteerd werd, liep ik lichtelijk
verbijsterd rond. „Mijn god”, dacht ik,
„wij sturen kinderen naar de Olympi
sche Spelen!’’. Ben Pon en Wim Ruska
even uitgezonderd, vond ik verreweg
de meesten, zowel meisjes als jongens,
er zo jong en niet „onvolwassen”, maar
„volwassenloos” uitzien. Vooral één
groepje meisjes leek mij te teer om
zonder een degelijke houtwolverpak-
king de grens over te sturen en dat
bleek onze turngroep te zijn.
In vergelijking met het duel tegen India
was de Nederlandse ploeg op drie plaatsen
gewijzigd: verdediger Taminiau, schakel-
speler Zweerts en linksbuiten Thole wa
ren vervangen door respectievelijk Van
Lidt de Jeude, Leefers en Litjens. Van dat
drietal kon alleen Leefers volledig over
tuigen in een ploeg, die tegen het zwakke
re Polen aanzienlijk beter speelde dan een
dag tevoren tegen India. Frans Spits: „Zo
zie je maar weer: je speelt net zo goed als
je tegenstander toelaat”.
Voor de Nederlandse hockeyers was het
maandag tevens een gunstige dag, omdat
twee gevaarlijke concurrenten voor de
tweede plaats in poule-B zware verliezen
leden. Kenia moest tegen Australië zijn
tweede nederlaag incasseren en Groot-
Zondag besloot het congres van de in
ternationale atletiekfederatie (IAAF) tij
dens de Olympische Spelen geen onder
scheid te maken tussen de diverse pols
stokken, omdat dit te moeilijk zou zijn. Er
waren nogal wat voorstanders van het
uitsluiten van de nieuwe „wonderstok”,
maar na een resolutie werd bekend dat
straks alles is toegestaan.
Een wat merkwaardig besluit, omdat de
IAAF al lang geleden bepaalde dat een
nieuw „ontwerp” tenminste een jaar in
gebruik moet zijn, alvorens in aanmerking
te komen voor een toernooi als de Olym
pische Spelen. Het vestigen van records is
al vanaf de eerste dag mogelijk.
De IAAF-congressisten onderstreepten
voor de toekomst die regel nog eens uit
drukkelijk, maar moesten toegeven dat ze
nu niet in staat waren op een afdoendé
wijze het verschil tussen de oude en
nieuwe aan te tonen.
Door de 3-0-voorsprong bleek de con
centratie van de Nederlanders in de twee
de helft volledig weggeëbd, zodat Polen
toch nog heel gevaarlijk nabij kwam.
Kazmierczak en Grotowsky profiteerden
van grote blunders in de Nederlandse
defensie (Van Grimbergen: „Ze waren
daar aan het jokeren”), zodat de strijd
tien minuten voor het einde weer geheel
open was (3-2). Terwijl de instorting van
de Nederlandse ploeg dreigde, zorgde
Kruize echter opnieuw voor opluchting
(4-2).
goed op de andere onderdelen”). Een
schitterende 9.15 realiseerde ze daarna op
de brug-ongelijk.
Die 9de plaats Het lijkt voor jagers op
goud, zilver en brons wellicht wat scha-
meltjes. Dan moet dit even gezegd wor
den: het is allang een onwrikbare zeker
heid dat de supersterren van Rusland en
Oost-Duitsland ongrijpbaar zijn voor alle
andere naties en dat voorts achter deze
supertop slechts zes landen kunnen reiken
naar het dan nog resterende olympische
brons: Amerika, Tsjecho-Slowakije, Hon
garije, Japan, Roemenië en West-Duits-
land.
Daarachter weer werd een zenuwslo
pend gevecht gestreden om de 9de plaats
en de onbeschrijfelijke vreugde in het
Nederlandse kamp om die plaats was al
leen verklaarbaar, omdat in feite op
„hooguit een 12de plaats” was gerekend
en omdat erkende turnnaties als Bulgarije,
Polen, Zwitserland, Italië, Frankrijk en
ook landen als Engeland, Joegoslavië, Ca
nada en Noorwegen achter het lichtvoeti
ge Nederlandse zestal bleven.
Een stormachtige opmars hebben de Ne
derlandse turnsters in de afgelopen twee
jaar gemaakt. In 1970 kon het nog gebeu
ren dat Nederland bij de wereldkampi
oenschappen in Ljubliana een enorm fias-
sco beleefde en slechts 17de werd (Ans
van Gerwen: „We smakten toen als rijpe
appelen van alle toestellen”). Maar die
zelfde Ans van Gerwen durfde nu aan de
brug-ongelijk wèl te beginnen met een
radochla, een uiterst gecompliceerde voor
waartse salto, die haar vorig jaar bij de
Europese kampioenschappen in Minsk nog
twee keer van dit toestel deed tuimelen.
Ans: „Nu voelen we ons veel sterker.
Daarom durfde ik dat onderdeel er weer
in te brengen”.
De bescheiden Kruize verklaarde later
met enige schuchterheid zijn opmerkelijke
produktiviteit: „Ik werk in dit toernooi
met een iets zwaardere stick, zodat ik
harder kan slaan. Op het eind van een
wedstrijd gaat zo’n stick natuurlijk wel
erg zwaar wegen, maar dat heb ik er wel
voor over. Zeker in dit soort toernooien
vallen veel beslissingen via trafcomers.
Dat is ook een van de oorzaken waarom
landen als Duitsland en Pakistan, die ook
strafcornerspecialisten hebben, altijd zo
hoog eindigen. Kijk maar naar deze wed
strijd: ik heb hier vier van de zes straf
corners benut. Daarom was ik niet hele
maal tevreden over de wedstrijd tegen
India: toen had me dat ook moeten luk
ken”.
Kruize wilde overigens de bewondering
gaarne delen met zijn ploegmakkers: „Het
belangrijkste van een straf corner is het
aangeven (Frans Spits) en het stoppen
(Coen Kranenberg). Als dat niet goed
gebeurt, houdt de strafcorner meteen op.
Als ik daarentegen een fout maak door
niet goed in te schieten, kan er toch nog
altijd een gevaarlijke situatie ont
staan”.
In de zaal echter zit je naar zo’n
vierkamp te kijken als naar de drie
pistes van het circus Barnum en Bai
ley, want alles speelt zich gelijktijdig
af. Ook dat zou op zichzelf nog niet zo
merkwaardig zijn, want het schiet dan
wel lekker op. Bovendien valt er altijd
wat te kijken, maar onbegrijpelijk
vind ik, dat in het midden van de zaal
iemand piano mag spelen ten behoeve
van de vrije oefening op een vierkant
vlak, dat diagonaalsgewijs tot in alle
uithoeken benut moet worden.
(Van onze sportredactie)
■■■RM MÜNCHEN. Met een
brok in haar keel en spre-
kend met een vreemde, ijle
K'vA” W® stem’ die voordurend dreig-
de over slaan van emotie,
bekende Eva Bartha: „Alleen
in mijn geheimste dromen heb ik dit dur
ven hopen”. Na de ondraagelijke spanning
In de olympische tumhal moest de Hon
gaarse trainster duidelijk het succes nog
even verwerken. „Haar meisjes” waren
op deze historische dag 9e geworden in de
olympische landen wedstrijd bij het dames-
tumen, „het absoluut hoogst bereikbare
voor Nederland op dit moment”, zoals
ehef d’equipe Rick Fentsalun, die ook
even ten prooi aan emoties was geweest,
hei formuleerde.
Voor trainster Eva Bartha waren het de
vierde Olympische Spelen die zij als
coach beleefde: in Rome, Mexico en Tokio
was zij reeds als trainster van de Hon
gaarse meisjes aanwezig en bereikte toen
achtereenvolgens de 7de, 5de en nogmaals
5de plaats. „Maar toch doet deze 9de
plaats me meer, omdat we dat eigenlijk
pionierend en bijna uit het niets bereikt
hebben”. Eva Bartha, Hongaarse, wil
Honderden telefoontjes aan het adres
van de televisieleiding waren het gevolg.
Het excuus van die zijde luidt: „We had
den er de technische middelen niet voor”.
Een moeilijk te verkopen zaak tijdens
Olympische Spelen, waar de techniek zo’n
vooraanstaande rol speelt. Ook op tv-
gebied.
(Van onze sportredactie
MÜNCHEN - Ties Krui
ze zou wel eens kunnen
uitgroeien tot de meest
besproken speler van het
Olympisch hockeytoer-
nooi. Na zijn belangrijke treffer
tegen India voegde de gedrongen
Hagenaar (19) maandag nog eens vier
goudgerande doelpunten aan zijn
totaal toe. Dat bleek voldoende om
het stugge Polen op afstand te hou
den: 42. Kruize scoorde steeds uit
strafcorners, die in het huidige
hockey nu eenmaal vaak de doorslag
moeten geven. Daarom is het zo be
langrijk dat Nederland thans beschikt
over een strafcorner-specialist, die
zelfs de Pakistaanse „beul” Tanvir
Dar tot op heden geblesseerd
naar de kroon lijkt te steken.
afweten, zoals in een kwartfinale tegen
datzelfde Polen, dat daardoor pas in de
verlenging tot capitulatie werd gedwongen
(1-0). Ook maandag zou Nederland het
zonder een „goaltjesdief” als Kruize weer
erg moeilijk hebben gekregen tegen de
Poolse vechtjassen.
Weliswaar domineerde de Nederlandse
ploeg gedurende het grootste gedeelte van
de wedstrijd, maar dat overwicht resul
teerde zelden in fraaie, „uitgespeelde”
kansen. Met de voortreffelijke ausputzer
Otulakowski aan het hoofd vormde de
Poolse defensie een tamelijk hecht bol
werk. Zelfs zorgden de Polen nog voor
enig gevaar voor het Nederlandse doel,
waar Frans Spits een strafslag riske
rend met zijn hand een bal uit het
doel moest tikken.
hij moet met zijn spel de vrije oefe
ning van de eigen turnster ondersteu
nen en tegelijkertijd proberen met
krek dezelfde muziek de prestatie van
de vijandelijke balkturnster te onder
mijnen
Toen de Nederlandse ploeg in
Utrecht aan de vaderlandse sportpers
„Ik heb tot mijn niet geringe schrik
gemerkt, dat ik turnen leuk begin te
vinden. Vroeger vond ik het een sterie
le sport: de voornaamste zorg van de
turners en turnsters leek te zijn, dat
zij zonder extra hupje afsprongen en
dan de armen spreidden, waarna zij de
kont achteruit tegen de krib gooiden,
alsof zij een veel te zware vracht
manna uit de hemel moesten opvan
gen.
Sommige onderdelen vond ik ook
sterk overgewaardeerd, met name de
paardsprong. Wie wel eens circus-ko-
zakken met aanloop en losse handen
op de rug van een hollend paard heeft
zien springen, raakt niet gauw onder
de indruk van iemand die via een
springplank over een stilstaand voor
werp springt, zijn handen daarbij dient
te gebruiken en er voor de rest alleen
maar voor hoeft te zorgen dat hij of
zij bij het neerkomen niet stuiterend
tot stilstand komt.
Voor een voetballer geeft die onder
verdeling bij turnen hetzelfde idee, als
of je olympisch kampioen zou kunnen
worden in corners nemen, koppen, in
gooien, bal stoppen en scheidsrechter
bedanken (als je dat maar sierlijk doet,
zonder extra hupje)
Maar maandagochtend, bij de vier
kamp tussen Nederland, Polen, Zwit
serland en Frankrijk, heb ik mij gaan
deweg gewonnen gegeven. Er blijven
natuurlijk merkwaardige zaken, die
op het plein hun spel te beginnen,
zodat zij bijna klaar zijn als de plaat
selijke politieagent wenkbrauwfron
send komt vragen of ze eigenlijk wel
vergunning hebben.
Geld ophalen doen ze overigens niet,
al wordt het door de toeschouwers
dikwijls aangeboden: „U hebt er via de
belastingen voor betaald”, is dan het
'’■nawoord. Vooral in Groningen en
Friesland wordt er soms vijandig gere
ageerd door de omstanders, waarbij het
bij gelijktijdige interviewtjes opvalt
dat de vijandigheid groter wordt naar
mate men verder van het toneel wen
staat in het publiek. Wie er vlak
omheen staat, is positiever gestemd dan
wie vijf rijen er vanaf staat.
Onder de toeschouwers in München
bevonden zich 20 rijen er vanaf ook
staatssecretaris Vonhoff en zijn vrouw.
Zij vonden het erg leuk. Dat deed de
jongens plezier. Want in januari moet
opnieuw beslist worden over subsidie.
Zij zullen nu wel hoven dat Vonhoff
de verkiezingen overleeft.
Toen ik de staatssecretaris vroeg of hij
het Werkthei-m- mei voldoende steun
mf. verwees hij meteen naar het pro
gramma van de Stmelstr'mse. En inder
daad. tussen alle ..personen en firma’s,
die bedankt worden „„o. hun
’••mindt zich te midden van
Twee jaar geleden, in de Europese titel
strijd te Brussel, had Nederland ook in
Nico Spits een verdienstelijke afronder
van strafcorners. Zonder enige aanwijsba
re reden kon hij het echter soms laten
