Frans talk-schandaal
Volgens rapport Senaatscommissie
in de Verenigde Staten:
Madagascar
Minister Joseph Godber voor
Noordzee meer
overleg naar Waldheim
radio-actief
Engeland blokkeert
lening aan Oeganda
Wolkbreuk zet
straten blank
Staat van
beleg op
Bomaanslag
bij haven
van Belfast
T erugtrekken
van troepen
uitgesteld
vloermi
Bomschade aan
Amerikaanse
ambassade
in Athene
BUMS
vloermik
HONDERDDUIZENDEN”
„LEGER BESPIONEERDE
van Rome
„In de gevangenissen der kolonels”
Door Frankrijk
BUMS
Nederlanders
betrapt op
smokkel van
narcotica
Britse prins wordt
zaterdag begraven
CHU wil afspraken
voor verkiezingen
WOENSDAG 30 AUGUSTUS 1972
3
„Proces”
(oud
l
Akkoord tussen India
en Pakistan
WASHINGTON (Reuter) Het Amerikaanse leger heeft gespioneerd
in het leven van meer dan honderdduizend Amerikaanse burgers en in
verenigingen van burgers. Het hield dossiers bij over de financiële positie
en het seksuele leven van Amerikanen, aldus een studie van de Senaat
gedurende één jaar verricht, waarvan het resultaat gisteren werd bekend
gemaakt.
Verborgen
Zwijgen
Mangakis
(Van onze redactie buitenland)
Drie jaar geleden werd de Franse verslaggever Jean Starakis door de
Griekse geheime politie gearresteerd. Hij werd ervan verdacht contacten
te onderhouden met de ondergrondse beweging Democratische Defensie.
Na acht maanden gevangenis, martelingen en vernederingen volgde
zijn „proces”, een onderdeel van het monsterproces tegen de „34”. Be
kende figuren uit dit moderne Griekse drama waren professor Manga
kis, professor Karageorgas en generaal lordanidis. Jean Starakis, zoon
van een Griekse vader en een Franse moeder zijn nationaliteit is
Fransman kreeg een gevangenisstraf opgelegd van achttien jaar,
maar na een intensieve campagne volgde zijn gratie, waarna hij werd
uitgewezen.
ADVERTENTIE
die het land uit
M
1
1
1
LONDEN (AP). Prins William van
Gloucester, neef v an koningin Elisabeth
II, die maandag om het leven kwam bij
een vliegtuigongeluk, zal zaterdag worden
begraven op het koninklijke kerkhof in
Frogmore.
i
i
De uitvaartdienst zal in de St. Georges
Kapel van Windsor worden gehouden. De
begrafenis zal een besloten karakter dra
gen.
In wit en in bruin...
alle twee even fijn!'
Starakis valt met de deur in huis.
Vertelt beknopt waar het in zijn geval
t>m gaat: ,.De kotter is nog steeds niet
klaar maar we zijn vol goede moed:
over een week of drie, vier kunnen we
Het oude ambacht
I herleeft in onvolprezen,
I oven-heerlijk
Het zeer kritische rapport van de stu
diegroep die haar werk aanving nadat
vorig jaar berichten hadden gecirculeerd
over spionage van het leger in privézaken
van burgers komt tot de conclusie dat
het eerste wat aan de dossiers opvalt
„hun totale nutteloosheid” is.
BELFAST (Reuter). —Het havengebied
van Belfast is gisteren opgeschrikt door
een bomontploffing in een gsetolen bestel
auto. Een osplagplaats van sigaretten en
tabak werd beschadigd.
Nog geen kwartier voor de ontploffing
was de opslagplaats ontruimd waardoor
geen persoonlijke ongevallen zijn voorge
vallen.
STOCKHOLM -(AP). —Vier Nederland
se smokkelaars van narcotica zijn de
afgelopen dagen in Stockholm gearres
teerd, aldus berichtte „Svenska Dagbladet”
gisteren. Zij opereerden in paren. Een van
de smokkelaars bleek in het bezit van een
geladen pistool.
De eerste twee hadden, toen zij werden
gepakt, nog 2000 capsules in hun bezit.
Aan geld bezaten zij 40 tot 50 duizend
kronen, ongeveer 9 duizend dollar. Bij het
tweede paar vond de politie 16.000 capsu
les maar geen groot bedrag aan geld.
STARAKIS BOEK werd door Ineke
de Boer in het Nederlands vertaald en
uitgegeven door Paris-Manteau Am
sterdam-Brussel). Het resultaat is een
kleine pocket, met een militair-groene
omslag en witte letters. Vier blauwe
streepjes suggereren de tralies van een
gevangenis een makabere vondst van
ontwerper Alex Jagtenberg.
zaken en bedrijven van de duizenden Azi
aten die op last van president Amin het
land moeten verlaten op te kopen en aan
Afrikaanse ingezetenen te verkopen. Dit
heeft de minister van Handel en Industrie,
Wilson Lutara, op een bijeenkomst in
Kampala meegedeeld.
De uit te wijzen Aziaten moeten opge
ven wat zij aan activa, onroerende goede
ren, handelswaren en al bestelde goederen
bezitten. De Afrikaanse adspirant-koperg
die de bezittingen va® de Aziaten willen
overnemen, moeten opgeven wat voor
soort zaak zij wiljen kopen en wat hun
geldmiddelen, hun opleiding en hun zaken
ervaring zijn.
Jean Starakis noemt namen van zijn
beulen, loannidis, commandant van de
ESA en Theophiloyannakos. een van
zijn ondervragers. Ze bekommeren zich
niet om de koloneis-„ideologie”: „Als
het regime valt, worden wij tegen de
muur gezet. Wij doen het vuile werk,
je moet dus voor eens en voor al
begrijpen dat wij niets meer hebben te
verliezen. Wij gaan tot het eind.”
ATHENE (AP). Gisteren is een bom
ontploft in het gebouw van de Ameri
kaanse ambassade te Athene. De materiële
schade was groot maar er waren geen
slachtoffers.
Onbekenden hadden kort tevoren Asso
ciated Press gebeld en gezegd wat er ging
gebeuren. De AP kon dus de ambassade
daardoor bijtijds waarschuwen. Er zijn de
laatste tijd al meer aanslagen op de
ambassade gepleegd. Volgens de politie is
dit het werk van lieden die tegen de
regering zijn en vinden, dat de Verenigde
Staten het Griekse regime steunt.
De democratische voorzitter van de se-
naatssubcommissie voor de grondwettelij
ke rechten die de studie heeft uitge
voerd zei dat men het leger niet op
zijn woord kan geloven als het zegt dat
het met de spionage opgehouden is.
DAN KOMT TENSLOTTE het pro
ces tegen de „34”. Een schijnvertoning:
„de grote lijnen van de uitspraak zijn
al getrokken nog vóór het proces ge
opend was”, desondanks vallen de von
nissen mee, in zoverre dat geen dood
straf wordt uitgesproken Maar het is
bijvoorbeeld voor een man als prof.
Karageorgas, de „leider van de groep”
de vraag of hij niet beter af was met
de dood dan levenslang in handen van
de beulen der kolonels te blijven.
Mensen die Griekenland op hun va
kantie zo „ordelijk en netjes” vonden
kan men het boekje van Jean Starakis
vooral aanbevelen in de hoop dat zij
de keerzijde van de medaille ontdek
ken van een land onder een dictatori
aal bewind. Of, om te besluiten met
het motto van Starakisboek een
citaat van Pericles): „Wij zijn de eni
gen die vinden dat iemand die zich
niet met politiek bezighoudt verdient
om niet voor een vreedzaam maar voor
een nutteloos burger door te gaan”.
TANANARIVE (AFP). Op Madagas
car is de staat van beleg afgekondigd,
aldus een communiqué, dat gisteren in
Tananarive is uitgegeven na een vergade
ring van de ministerraad.
JÖNKÖPING (DPA) Al circa twee
jaar komt er radio-actief afvalwater, dat
uit Frankrijk afkomstig is, via he.t Kanaal
in de Noordzee, zo heeft Günter Wei-
chart van het hydrografisch instituut in
Hamburg gisteren meegedeeld op de vak
beurs van materiaal voor de zuivering van
water, die te Jönköping in Zweden wordt
gehouden.
In het zuidoostelijk deel van de Noord
zee is de radio-activiteit bijgevolg toege
nomen, aldus Weichart die waarschuwde
dat het aan Noorwegen behorende
olieveld „Ekofisk” dat in het midden van
de Noordzee ligt, ook een belangrijke bron
voor watervervuiling kan worden. De
olievoorraad daar wordt op één miljard
ton geschat. Rond 1 miljoen ton zou in
het water terecht kunnenkomen. Deze
hoeveelheid is tien tot twintig keer zoveel
als die welke de schepen in de Noordzee
lozen. De vervuiling van het water door
het in zee storten van afvalstoffen be
draagt volgens Weichart maar tien tot
twintig pet. vao de totale verontreiniging.
Weichart meent, dat de Noordzee een
van de meest vervuilde zeeën van de we
reld is. Het zuidelijke deel van de Noord
zee is veel sterker verontreinigd dan het
noordelijke.
NA DE ASPHALIA volgt de ESA-
gevangenis, het ondervragir^/'centrum
van de Griekse militaire politie, in het
hart van Athene, vlak bij het ultra
moderne ambassadegebouw van de
Verenigde Staten en het Hilton hotel.
Het martelen wordt nog smeriger en
Starakis raakt in een delirium. Daarna
keert alles weer terug „de vermoeid
heid, die ik niet meer voelde, nestelt
zich in mijn nek, vreet aan mijn
lendenen, mijn kuiten, mijn enkels.
Zou ik bezig zijn gek te worden? Ik
voel me terneergeslagen, hoop nergens
meer op, geloof nergens meer in.”
LONDEN (Reuter en AFP). Enge
land heeft een lening van 80 miljoen
gulden’ aan Oeganda geblokkeerd na het
besluit van president Amin de Aziaten in
het Afrikaanse land, die een Brits pas
poort hebben uit te wijzen. Dit heeft het
ministerie van Buitenlandse Zaken in
Londen bekendgemaakt.
Filatelistisch nieuws. In de stempelmachi-
ne van het postkantoor Leiden zal van
1-28 september de bijzondere stempel-
vlag „3 oktober-feesten Leiden” worden
gebruikt. „Herfsttooi ’72-15 oktober
Rijksmuseum Twenthe Enschede” is de
tekst van een bijzonder stempel die van
7 september-5 oktober in Enschede in
gebruik zal zijn. De stemplemachines
van de postkantoren Arnhem, Haarlem,
Maastricht en Middelburg gebruiken
van 11 september-10 oktober de bijzon
dere stempelvlag „9 oktober-dag van de
Wereldpostvereniging” met het UPU-
embleem.
Over de lening was vorig jaar in princi
pe een overeenkomst bereikt, maar over
de besteding van het bedrag moest nog
onderhandeld worden. Die besprekingen
zijn opgeschort na het uitwijzingsbesluit
van Amin.
De Britse minister Joseph Godber reist
vandaag naar Wenen om de kwestie-
Oeganda te bespreken met de secretaris
generaal van de Verenigde Naties, Kurt
Waldheim.
De Oegandese regering is van plan de
NEW DELHI (Reuter en DPA). Het
vrijdag in New Delhi begonnen overleg
tussen Pakistaanse en Indiase functiona
rissen over de moeilijkheden die de uit
voering van een vredesovereenkomst in de
weg staan, is gisteren afgesloten. India en
Pakistan hebben „het vaste voornemen
het akkoord van Simla dat de basis legde
voor duurzame vrede tussen beide lan
den, na te komen”.
Beide partijen hebben volgens het com
muniqué besloten de tijdslimiet waarbin
nen ze hun troepen uit de gebieden die in
de oorlog bezet werden zullen terugtrek-
den, te verlengen tot 15 september. Aan
vankelijk zouden aanstaande zondag de
troepen worden teruggetrokken.
Van Indiase zowel als Pakistaanse zij
de is tevredenheid over de overeenstem
ming uitgesproken.
De jonge staat Bangladesj stevent
rechtstreeks op een nieuwe crisis af. De
zeventig miljoen inwoners zullen zich
moeten voorbereiden op een radicale ver
slechtering van de economische situatie,
op sociale onrust en op politieke twisten.
Dit meldt de correspondent van het West-
duitse persbureau DPA uit Dacca.
Stijgende prijzen, een gevoelig tekort
aan essentiële voedingsmiddelen alsmede
een groeiende werkloosheid hebben voor
een geprikkelde stemming gezorgd.
pas nadat de commissie had gedreigd met
wettelijke inschakeling van het ministerie
van Defensie.
De dossiers over burgers, dikwijls han
delend over hun financiële situatie, psy
chiatrische verleden en sexuele leven, wa
ren ondergebracht in 350 vestigingen van
het leger in alle delen van de Verenigde
Staten aldus de commissie. Meer dan
honderdduizend mensen en verenigingen
van mensen werden volgens Commissie
voorzitter Ervin op deze wijze gescha
duwd omdat hun enige vergrijp was dat
ze van hun recht op vrije vergadering en
meningsuiting gebruikmaakten.
Tussen alle martelingen door om
Starakis bekentenissen af te dwingen,
wordt hem het voorstel gedaan Andre
as Papandreou in Stockholm te ver
moorden. De Fransman moet een au-
:o-ongeluk in elkaar zetten om de voor
malige Griekse minister, tegenstander
van de kolonels, op te ruimen.
DAN VOLGT de episode in de Nea
lonia-gevangenis, waar het regime
minder streng is, maar de ondervragin
gen doorgaan. De gevangenen „praten”
hier met elkaar door middel van zang,
zoals de acteurs van de Franse film
,Les Parapluies de Cherbourg”.
Starakis vertelt in het kort de lotge
vallen van zijn medegevangenen, zoals
prof. Mangakis, die eerst van de uni-
DEN HAAG. Het dagelijks bestuur
van de Christelijk-Historische Unie is er
voor, dat voor de komende Tweede Ka*
merverkiezingen afspraken gemaakt wor
den over samenwerking in de nieuw*
regering. Besloten i s een desbetreffende
uitspraak, welke de Unieraad voor de
verkiezingen van vorig jaar deed, opnieuw
aan deze raad voor te leggen.
Die uitspraak, gedaan op 12 december
1970, luidt: „De drie christelijke partijen
K.V.P., A.R.P. en C.H.U. willen gezamen
lijk onderzoeken of het mogelijk is voor
de verkiezingen op basis van program-
vergelijking en beoordeling van de onder
linge vertrouwenssfeer en op voorwaarde
van wederkerigheid tot een uitspraak
te komen ten aanzien van de samenwer
king met een of meer partijen in een
nieuwe regering. Tijdig voor de verkiezin
gen zullen de drie samenwerkende chris
telijke partijen hun conclusie trekken en
deze hoe die ook zal luiden publieke
lijk motiveren”.
ROME (Reuter/DPA). —Het zwaarste
onweer in negentien jaar, vergezeld van
regen en hagel, heeft gisteren delen van
Rome onder water gezet, stroomonderbre-
kingen veroorzaakt, bomen uit de grond
gerukt en achtduizend toeristen doen
stranden in de Sint Pieter en het Vati-
caan.
versiteit was verwijderd omdat zijn
„instelling niet met die van het regiem
overeenstemde”. Hij werd vanaf de
eerste dag van zijn arrestatie gemar
teld; hij werd door zijn vrouw verde
digd, die uit moed of onnadenkendhied,
een aanklacht tegen de politie indien
de. Ze werd vervolgd wegens smaad en
de politie stelde de professor een han
deltje voor: hij zou verklaren dat hij
nooit gemarteld was en zij zouden
onmiddellijk de vervolging tegen zijn
vrouw stopzetten.
Met het doel zijn vrouw te redden
aanvaardde prof. Mangakis het voor
stel, maar de politie bleef ondanks
haar belofte mevrouw Mangakis ver
volgen. Ze werd tot vier jaar gevange
nisstraf veroordeeld.
Het besluit, aldus de regering, is geno
men vanwege de staat waarin zich de
economie bevindt. De maatregel zal het
klimaat scheppen om de problemen „in een
sfeer van rust” op te lossen.
In Tananarive doen hardnekkige ge
ruchten de ronde, dat bepaalde personen
het landelijk congres van „KIM”, de op
positie beweging van 13 mei, dat van 4 tot
19 september in Tananarive wordt gehou
den, zouden willen verstoren.
Generaal Ramanantsoa heeft thans
blanco volmacht voor de handhaving van
de orde op Madagascar. Gisteren ontbood
hij met spoed luitenant-kolonel Richard
Ratsimandrava, minister van Binnenland
se Zaken en hoofd van de politie.
Het was da tweede zware ontploffing in
het havengebied in een week. De winke
liers in het door bomaanslagen geteisterde
centrum van Belfast hebben een beroep
gedaan op de Britse regering om de vei
ligheidsmaatregelen tegen de bomaansla
gen te verscherpen.
Bij Dungannon op 65 km ten westen
van Belfast is een gepantserd voertuig
voor troepenvervoer op een elektrisch tot
ontploffing gebrachte mijn gereden. De
acht inzittende Britse soldaten bleven on
gedeerd.
Op zijn akker op enkele meters van de
Ierse grens werd een boer door een mijn
ontploffing gedood. De mijn was ver
moedelijk bedoeld voor Britse soldaten.
hem voor mensen
willen gebruiken.
Dan volgt meteen de overval van de
griekse veiligheidsdienst» „Er zijn nu
wel een man of vijf, zes bezig de flat
te doorzoekep. Twee politiemannen zit
ten op de divan, terwijl Babalis me bij
mijn haren vasthoudt, me tegen mijn
schenen schopt en me in mijn gezicht
stompt; ik voel niets, ik heb geen
gevoel, ik heb het alleen koud.”
In deze staccato-vorm vertelt Stara
kis verder, over zijn verblijf in de As-
phalia-gevangenis: „De eerste keer dat
ik water ben gaan drinken liep ik met
mijn voeten in een twee centimeter
diepe stroom. Eerst dacht ik dat de
douche verstopt was, maar toen ik
naar het urinoir ging zag ik dat er
geen afvoer was.” Over de verschillen
de methoden van martelen zoals de
falanga afranseling van de voetzolen
met een knuppfel), over zijn medege
vangenen: „Niet ver van mij vandaan
beukt een zwaarlijvige man huilend en
brullend op de geblindeerde deur van
zijn cel. Hij kan de angst om zonder
licht en lucht opgesloten te zitten dit
gevoel van levend begraven te zijn)
niet verdragen”.
Op zeker ogenblik namen de dienst
doende leden van de Zwitserse garde een
nimmer tevoren genomen besluit en open
den zij de reusachtige bronzen deuren
naar het pauselijk paleis om honderden
aan weer en wind blootgestelde toeristen
onderdak te bieden.
De koepel van de Sint Pieter werd twee
keer door de bliksem getroffen, maar
bliksemafleiders verhinderden, dat schade
werd aangericht.
Terug in Frankrijk greep Starakis
naar het enige wapen, waarmee hij
terug kon vechten tegen het regime
van de kolonels, het wapen van de
taal. Opnieuw beleefde hij de ver
schrikkingen van de Asphalia Griekse
Algemene Veiligheidsdienst), de ESA
(Militaire Politie), de Nea lonia-gevan
genis en de beruchte Averoff-gevange-
nis. Ztfn oorlogskreet, bitter en ver
vaarijk, kreeg als titel „In de gevan
genissen der kolonels”.
Het Franse ministerie van Binnen
landse Zaken heeft de namen van
acht baby’s gepubliceerd die gestor
ven zijn aan het giftige talkpoeder.
Bovendien zijn nog veertien niet ge
ïdentificeerde baby’s hierdoor over
leden. In het Franse merk talkpoeder
„Bébé” komt het ontsmettingsmiddel
„hexachlorofeen” voor, dat ook als
insektendodend middel wordt ge
bruikt. De fabrikant van het middel,
Paul Berty, heeft tegen verslag
gevers gezegd dat, wanneer het gif
in het poeder wordt aangetroffen, dat
er zonder medeweten van zijn firma,
„Morhange”, in is gedaan. Op de
foto de Franse mevrouw Hocquet uit
Sens met haar jongste kind Angéli-
que, dat een maand oud is. Vier
maanden geleden stierven twee kin
deren van haar, twee en drie jaar
oud, op onverklaarbare wijze. Hun
dood wordt in verband gebracht met
de levensgevaarlijke babypoeder.
Niemand weet volgens hem hoeveel
Amerikanen over impopulaire zaken ge
zwegen hebben omdat ze bang waren voor
vergeldingsmaatregelen.
De commissie trekt het motief van het
leger, dat men de dossiers aanlegde om
het doen en laten te controleren van
mensen van wie men verwachte dat ze
aan burgeropstanden zouden meedoen, in
twijfel.
„Het overgrote deel van de dossiers
slaat op de vreedzame activiteit van
vreedzame burgers die op legale wijze van
hun grondwettelijke rechten van vrije
meningsuiting, drukpers, godsdienst, ver
gadering en petitie gebruikmaken”, aldus
het studierapport.
■jj^^^'puur handwerk, gebakken
ra cpdavloervaneenoriginele
ra stenen inschietoven...
H ‘t Resultaat is er naar: een
lekker stevig brood met een
H fijne volle, rijpe smaak.
ra Proef en ontdek dat we
niets teveel hebben ge-
ra zegd:
Voorzitter Ervin pleitte voor goedkeu
ring door het Congres van maatregelen
om aan dergelijke verborgen activiteit
van het leger een einde te maken en te
verzekeren dat iedereen het volste recht
heeft zich in te laten met wie hem
goeddunkt en zich uit te spreken over
zaken die niet populair zijn.
Het leger gaf volgens de commissie
de dossiers met tegenzin aan haar af en
