voor prins
BOUW KERNINSTALLATIE
Vissers bij Ijsland spannen
Leider van
staaldraad rond het dek
Zelfstandig Limburgs
Dagblad niet mogelijk
B
McGovern is nog niet ontmoedigd
3
T upamaros
gewond bij
arrestatie
„WORDT BESTUDEERD”
„Grote dierenatlas"
Amerikaans-Japanse overeenstemming:
Tweede „kabeljauw-oorlog” begonnen
Aandeelhouderscommissie:
arbeiders
gevraagd
gevangenissen
achtergrond
Terugkeer van
Joegoslavische
Geld afperser
Lufthansa
Protesten op
daken Britse
Nederlandse
schooljeugd
zeer gezond
Drees jr. lid
Tweede Kamer
gegrepen
Onderhandelingen
Japan-China
begonnen
„Kracht VS
wereldvrede”
bedreiging voor
2
3
ZATERDAG 2 SEPTEMBER 1972
Salvo s
A larmerend
„Groentje
Sadat in toespraak:
t
s
L
41 oktober
amsterdam
-Aoriade
(Van onze redacteur in Washington)
WASHINGTON. Als senator George McGovern ontmoedigd is door
zijn achterstand bij president Nixon met 34 percentegepunten in het
laatste opinie-onderzoek (64 tegen 30), dan is het niet aan zijn campagne
te merken. Integendeel ,voor het eerst sinds de blunders van de afge
lopen weken schijnt hij zijn politieke postuur gevonden te hebben en
staat, zoals de Amerikanen het zeggen, zijn campagne weer op de rails.
trein/entree
IC.
1
1
L
t
„Kleine landen kunnen niet op eigen
benen staan wanneer de sterkte van de
Verenigde Staten zo groot is, dat de vrede
erdoor wordt bedreigd en zij terecht of
ten onrechte hun wil opleggen,” aldus de
Egyptische president.
door vermindering van de
en andere handelsbelemmeringen” op
temationaal en multilateraal gebied.
jaar een belangrijke stap vormden op de
weg naar vrede.
Nixon hoopt dat Tanaka’s komende be
zoek -aan China zal bijdragen tot het ver
minderen van de spanning in Azië.
Staatssecretaris van Landbouw, Dieter
Griesau, zei in antwoord op vragen van
de oppositie, dat de visserijzone uitgebreid
Daley, een van de laatste Pasja’s van
de partij, was niet tot het congres in
Miami toegelaten en liet McGovern en
kele dagen antichambreren, voordat hij
hem ontving om vrede te sluiten. Maar
in zijn verzoeningstoespraak vermeed
Daley tot het laatst toe om McGovern
persoonlijk te steunen.
McGovern, met andere woorden, werd
door zijn eigen partijbonzen behandeld
alsof hij een „groentje” was die, hoewel
hij de aandacht op zich had gevestigd,
nog de nodige lesjes te leren heeft. Deze
oefeningen in nederigheid om de oude
garde van de Democraten (die het in de
partij nog altijd voor het zeggen hebben)
het hof te maken, hebben McGovern
veel tijd gekost - de tijd die hij anders
had kunnen besteden om de kwesties te
definiëren die hem van president Nixon
onderscheiden.
De eerste stap daartoe nam McGovern
deze week met zjjn belangrijke toe
spraak in het hol van de leeuw: voor
de makelaars van Wall Street, waar hjj
een overzicht gaf van zijn herziene eco
nomische voorstellen. Zijn eerste voor
stellen, vooral dat voor een gegaran
deerd minimum-inkomen van duizend
In zijn nieuwe voorstellen wil Mc
Govern „geld dat met geld verdiend
wordt” even zwaar belasten als inko
mens; belasting heffen op ka pi taais ver
meerdering door verkoop van onroe
rende goederen; geen afschrijvingen
meer toestaan aan de olie-industrie voor
de vermindering van de olievoorraad in
de aangeboorde bronnen; de sociale
voorzieningen uitbreiden, maar alléén
een gegarandeerd inkomen toekennen
aan hen die niet in staat zijn om te
werken.
Dr. Drees, die onlangs aftrad als minis
ter van Verkeer en Waterstaat, kwam
vorig jaar bij de verkiezingen in de Twee
de Kamer. Na de kabinetsformatie-1971
legde hij het lidmaatschap neer in ver
band met zijn benoeming tot minister.
DEN HAAG. Oud-minister W. Drees
jr. is weer benoemd tot lid van de Twee
de Kamer. Hij volgt, in de fractie van
DS’70, de heer W. J. Schuitemaker op, die
om gezondheidsredenen voor het Kamer
lidmaatschap bedankte.
Japan zal onder meer passagiersvlieg
tuigen en landbouwprodukten van de Ver
enigde Staten kopen.
Aangezien dit bedrag niet toereikend is
om het verschil op te heffen, zullen des
kundigen van de twee landen trachten een
duurzame oplossing te vinden.
Japan en de Verenigde Staten zijn van
plan het Japans-Amerikaanse veiligheids-
verdrag in stand te houden.
zal worden overeenkomstig het visserij-
verdrag van 1964. De maatregel wordt
niet voor volgend jaar verwacht.
De V.S. en Japan zullen de mogelijkhe
den bestuderen voor de gezamenlijke bouw
in de Verenigde Staten van een installatie
voor de verrijking van uranium voor vre
desdoeleinden. Japan zal daartoe over een
periode van verscheidene jaren waar
schijnlijk ruim drie miljard gulden inves
teren.
MONTEVIDEO, Uruguay (AP). Raul
Sendic. de leider van de Tupamaro guer
rillastrijders, is gisteren gewond gevangen
genomen door een peloton politie en mili
tairen na een vuurgevecht in een buiten
wijk van Montevideo. Het is de -derde
maal, dat Sendic is gearresteerd. Beide
vorige malen wist hij te ontsnappen. Vol
gens een officieel communiqué was hij
ondergedoken in een huis bij de haven
wijk van Montevideo, waar het leger zijn
schuilplaats ontdekte.
Maar ook minder partijdige Ameri
kanen hielden van die eerste weken van
McGoverns campagne de indruk over,
dat iemand die zulke blunders maakte,
niet in staat was zijn eigen campagne-
organisatie in de hand te houden en dus
onmogelijk het landsbelang toever
trouwd kon worden (een gevolgtrekking
die Amerikanen al snel in de mond
ligt). Hoe dan ook, amateurisme, dat
was het beste dat men voor McGoverns
campagne over had.
Sendic en een aantal andere guerrilla
strijders werden door het peloton Voor
ondervraging aangehouden, waarop Sendic
een pistool te voorschijn haalde en begon
te schieten. Het peloton schoot terug en
raakte Sendic. De overige guerrillastrij
ders ontsnapten.
De 45-jarige voormalige student in de
rechten en vakbondsleider heeft in het
begin van de zestiger jaren de Tupamaro
organisatie helpen opbouwen waarna hij
leider van de organisatie werd. In augus
tus 1970 werd hij samen met acht van
zijn naaste medewerkers gearresteerd in
een flat waarin de politie het paspoort
van Daniel Mitrione aantrof. Mitrione, een
Amerikaanse adviseur van de politie van
Uruguay, werd ontvoerd en daarop ver
moord.
In september van het vorig jaar zijn
Sendic en 105 andere guerrillastrijders uit
een gevangenis in Montevideo ontsnapt
via een tunnel die zij hadden gegraven.
Drie visserij-bewakingsschepen hebben
zich gisteren bij de Westduitse vissers
vloot gevoegd die voor de kust van Ijsland
aan het vissen is.
Niet alleen ging hij op zijn tenen
staan om de vakbonden onder de kin te
strelen, wier trouw aan de Democra
tische partij voor het eerst in het ge
ding was gekomen door de weigering
van George Meany, de conservatieve
president van de grote AFL-CIO-bond,
om met McGovern in zee te gaan; maar
McGovern liet zich ook nog koeieneren
door Chicago’s burgemeester Richard
Daley.
De zitting begon op hetzelfde ogenblik
waarop president Nixon en premier Tana
ka in Honoloeloe op Hawaii over hun
betrekkingen en de relaties met China
van gedachten wisselden.
Nixon en Tanaka zijn het voorts eens
dat „een fundamentele hervorming" van
het internationale monetaire stelsel nood
zakelijk is”. Zij achten het ook een nood
zaak dat de „handelsexpansie toeneemt
invoerrechten
in-
MAASTRICHT. Een commissie van
aandeelhouders van het Limburgs Dag
blad in Heerlen is tot de conclusie geko
men dat een zelfstandig voortbestaan van
het Limburgs Dagblad „niet wel mogelijk
is Dit verklaarde de raadsman van de
directie mr. Van Breukelen vrijdag in
Maastricht bij de behandeling van een
kort geding van oud-directeur drs. J. van
Neerven tegen het bestuur van het dag
blad.
BELGRADO (DPA) Door betere ar
beidsvoorwaarden in eigen land te schep
pen wil Joegoslavië zijn arbeiders, die in
het buitenland werken, de terugkeer ge
makkelijker maken.
AMSTERDAM. De Nederlandse
schooljeugd in de leeftijd van 5 tot 14
jaar blijkt een zeer gezonde leeftijdsgroep
te zijn. Het aantal kinderen in deze groep,
dat jaarlijks aan een ziekte overlijdt is zo
gering geworden in 1970 bedroeg dit
aantal 220 dat bij bestendiging van
deze toestand een niet gering aantal huis
artsen tijdens een bijv. 30-jarige loop
baan geen enkel kind uit deze leeftijds
klasse zal zien sterven aan een ziekte.
De McGovern-strategie, vlak nadat
hij op het Democratische partijcongres
gekozen werd, was de „establishment-
Democraten”, die tijdens het congres
nauwelijks aan hun trekken waren ge
komen en diep waren beledigd, zo snel
mogelijk gerust te stellen. Daartoe
maakte Mc Govern een aantal manoeu
vres die de puristen van zijn campagne
tegen de borst stuitten.
Zij zijn het eens dat Nixons bezoeken
aan China en de Sovjet-Unie van dit
dollar voor iedere Amerikaan, waren
hevig aangevallen als „onverantwoor
delijk, lachwekkend en catastrofaal”.
geen beslissingen mogen vallen over de
toekomst van het blad. Hij stelde dat de
vergadering onwettig is bijeengeroepen
omdat jaarstukken en toelichting daarop
niet tijdig aan aandeelhouders zijn ver
strekt. Zij kunnen zich daardoor geen
oordeel vormen, aldus drs. Van Neerven.
De uitspraak volgt woensd?/ de dag
van de vergadering om tien uur.
West-Duitsland wil binnen afzienbare
tijd de visserijgrens aan de Westduitse
Noordzeekust uitbreiden van de huidige
drie zeemijlen tot twaalf zeemijlen.
diplomaat, die alleen maar schade kon
aanrichten in de diplomatieke porse
leinwinkel en Clark was niet meer dan
een landverrader.
LONDEN (AP). Het protesteren door
op het dak te gaan zitten heeft zich over
nog meer Britse gevangenissen verspreid.
In een strafinrichting hebben zich 353
gevangenen bij de demonstratie aangeslo
ten door te weigeren werk te verrichten.
PEKING (Reuter). De eerste Japanse
regeringsdelegatie, die de Chinese Volks
republiek bezoekt is gisteren in Peking
aan de onderhandelingen begonnen, die de
weg moet bereiden voor het bezoek van
premier Kakoeei Tanaka van Japan aan
China.
De reactie van de geldmakelaars was
voorspelbaar: Lauw. Maar economen,
al of niet pro-McGovêrn, waren het er
over eens dat het programma goed in
elkaar zat en ernstig genomen diende te
worden. Hoe ernstig bleek binnen 24
uur, toen de Republikeinen uit alle hoe
ken van de regering salvo’s begonnen te
lossen. Elliot Richardson, de minister
van Gezondheid, Onderwijs en Sociale
Zaken, die blijkbaar de belangrijkste
taak was toebedacht om McGovern in
de grond te boren, noemde de voor
stellen „kostbaar en ondoordacht”.
Salingers bezoek wekte bovendien de
indruk dat McGovern het eigenhandig
met Hanoi op een akkoordje zou pro
beren te gooien, een indruk die daarna
nog werd versterkt door uitspraken van
de voormalige Democratische minister
van justitie, Ramsey Clark, na diens
terugkeer van een bezoek aan Noord-
Vietnam, In een ongelukkige formule
ring zei Clark dat een functionaris in
Hanoi hem had gezegd dat wanneer
McGovern gekozen zou worden, de
Amerikaanse krijgsgevangenen binnen
drie maanden na diens inauguratie zou
den worden vrijgelaten. (De functiona
ris was geen politicus, maar de hoofd
redacteur van Hanoi’s partijblad en
diens mening was een privé-opvatting.)
De Republikeinen besprongen McGo
vern, Salinger en Clark. McGovern pro
beerde volgens hen het effectieve Viet-
nam-beleid van de president te onder
mijnen; Salinger was een amateur-
WASHINGTON (AFP en DPA) De
Japans-Amerikaanse topconferentie op
Hawaï is gisteren geëindigd met vriend
schappelijke verklaringen inzake overeen
stemming op het gebied van de politiek
ten opzichte van China en het Amerikaan
se tekort op de handelsbalans.
President Nixon en premier Tanaka zeg
gen in een gezamenlijk communiqué dat
Japan van nu tot maart volgend jaar zijn
aankopen in de Verenigde Staten met
ruim 3,5 miljard gulden zal verhogen om
het Amerikaanse tekort op de handelsba
lans met Japan van ongeveer 12 miljard
gulden te helpen verminderen.
Erger nog, in de ogen van de puristen,
was McGoverns bezoek aan oud-presi-
dent Johnson op diens ranch in Texas
en vooral McGoverns verklaring daar
na, dat het bezoek het grootste evene
ment in zijn leven was geweest. Een
zegsman voor Johnson zei daarentegen,
in de stijl van het Witte Huis, dat de
ex-president een „vriendschappelijk
onderhoud’ met de leider van de De
mocratische Partij had gehad.
CAIRO (UPI, Reuter). President An
war Sadat van Egypte heeft gisteren
verklaard, dat de Verenigde Staten zo
sterk zijn, dat ze een bedreiging voor de
wereldvrede vormen.
Ook op andere plaatsen binnen de nieu
we visserijgrens zijn vooral Britse, maar
ook Westduitse en Belgische treilers gesig
naleerd. de IJslandse minister van Justitie
Baldus Moller heeft aangekondigd dat
alle schepen die in overtreding zijn, ver
volgd zullen worden als ze een IJslandse
Dit wordt opgemerkt in een mededeling
van de Stichting Medische Registratie in
het Nederlands Tijdschrift voor Genees
kunde.
De opnamefrequentie van de school
jeugd in de ziekenhuizen, namelijk 40 per
100, is de laagste die men in ons land
kent. In 1970 overleden in Nederland 417
kinderen van 10 tot 14 jaar, van wie bijna
de helft, namelijk 197, door uitwendig
geweld (verkeers- en andere ongevallen).
In dichte mist zijn de vier kannoneer-
boten van de IJslandse kustwacht gisteren
begonnen met fotograferen van buiten
landse vissersboten die in de verboden
zone van vijftig zeemijl vissen. Gisteren
werd de uitbreiding van de visserij grenzen
van twaalf tot vijftig mijl van kracht.
Engeland en West-Duitsland hebben laten
weten dat ze deze eenzijdige IJslandse
maatregel niet erkennen en het Internati
onale Gerechtshof in Den Haag heeft
beslist dat uitvoering van de maatregel
opgeschort moet worden in afwachting
van een uitspraak van het Hof.
De Eagleton-affaire, die meer kwaad
bloed heeft gezet dan eerst werd voor
zien, was de eerste van de blunders die
McGovern duur zijn komen te staan. De
ernstigste daarvan was zijn ontkenning
dat Pierre Salinger in overleg met hem
was gaan praten met de Noordvietna-
mezen in Parijs, terwijl Salinger (de
voormalige perschef van president Ken
nedy) zei, dat McGovern en hij daar
over al op het partijcongres in Miami
hadden gesproken.
De grootste IJslandse kannoneerboot, de
900 ton metende „Aegir,” voer tussen een
groep Britse trawlers, terwijl de beman
ning druk bezig was met fotograferen.
Aan het hoofd van de dertien man
sterke delegatie in Peking staat de chef
van de afdeling China van het Japanse
ministerie van Buitenlandse Zaken Akira
Hasjimoto. Tanaka’s bezoek aan Peking
heeft waarschijnlijk nog deze of anders
begin volgende maand plaats.
Een regeringswoordvoerder in Bonn
heeft gisteren bevestigd dat de Westduitse
marine zich niet in de kabeljauw oorlog
zal mengen.
Niettemin voelde de regering zich zo
danig in het defensief gedreven, dat
spoed werd gemaakt met de voorstel
len voor een belastinghervorming, die
men liever tot na de verkiezingen in
november had willen laten liggen.
Of senator McGovern in de resterende
tien weken van de verkiezingscampagne
zijn achterstand op president Nixon zal
kunnen inlopen, lijkt ook voor sommi
gen van zijn eigen staf onwaarschijn
lijk, Maar, zeggen zij dan tegelijker
tijd: wie had gedacht dat hij, met zes
percentagepunten in de voorverkiezin-
gen, de Democratische kandidatuur zoi|
kunnen winnen? Dat is dan ook de enige
reden waarom politici en journalisten
hier nog altijd een slag om de arm
houden, wanneer zij zeggen dat de her
verkiezing van president Nixon „prak
tisch” een voldongen feit is.
De staking vond plaats in de Gartree
gevangenis, in Leicestershire, waar slechts
20 gevangenen aan het werk gingen. De
rest zei tot maandagmiddag te zullen
staken. Dit protest volgde op de bestraf
fing van een van de gevangenen in de
Gartree gevangenis wegens een aanval op
een bewaker.
In andere gevangenissen werden de
protesten op de daken voortgezet, terwijl
een groep van vier demonstrante nin
een groep van vier demonstranten in de
Stafford gevangenis besloot een week lang
geen voedsel te gebruiken, geen water te
drinken en niet te roken.
De demonstraties zijn een protest tegen
de slechte toestanden in de gevangenissen
in Engeland en zij steunen tevens de
officiële „vakbond van gevangenen.
In zijn funktie van internationaal
voorziter van het Wereld Natuur
Fonds kreeg prins Bernhard gisteren
in Paleis’ Soestdijk het eerste exem
plaar van de „Grote Geïllustreerde
dierenatlas’’ aangeboden. Rechts F.
den Ouden, die de atlas samenstelde,
links directeur Fels van de uitgeverij.
haven aandoen. Voorlopig zal de kust
wacht, om botsingen te vermijden, geen
trawlers opbrengen. Veel trawlers hadden
hun registratietekens onleesbaar gemaakt
en sommigen hebben een hek van netten
en staaldraad rond het dek gemaakt om
het enteren te bemoeilijken. Andere vis
sersboten deden daarentegen geen moeite
om hun identiteit te verhullen.
McGoverns versie van zijn afspraak
met Salinger was weinig overtuigend
(Salinger zou op eigen initiatief naar de
Noordvietnamezen zijn gegaan en
McGovern zou daar geen bezwaar tegen
hebben gemaakt) en schaadde de image
van openheid en eerlijkheid, die hij zich
in de voorverkiezingscampagne verwor
ven had. Kijk, zeiden de teleurgestelden,
McGovern is een even onbetrouwbare
politicus als alle anderen.
In een gisteren gepubliceerd vraagge
sprek met het in Belgrado verschijnende
blad „Borba” heeft de voorzitter van de
Zuidslavische regeringscommissie voor
emigratie Ivojeltic erop gewezen, dat de
industrie in Joegoslavië zelf steeds meer
geschoolde arbeiders nodig heeft.
Naar schatting werken er op het ogen
blik 1 miljoen Joegoslaven in het buiten
land en wel circa 800.000 in Westeuropese
landen en de rest elders.
De commissie is ingesteld in de aan
deelhoudersvergadering op 9 augustus.
Aandeelhouders moeten zich in de toe
komst uitspreken over overname-biedin-
gen van De Telegraaf en N.V. Audet. Dit
zal nog niet gebeuren in de aandeelhou
dersvergadering op 6 september. Waarne
mend directeur Drehmanns zei tijdens het
kort geding: het is niet de bedoeling
tijdens die vergadering besluiten uit te
lokken. Er zal alleen informatie worden
gegeven.”
Oud-directeur drs.' J. van Neerven heeft
als aandeelhouder in het vrijdag dienende
kort geding geëist, dat in de vergadering
REYKJAVIK, (Reuter, DPA en AP). Ijsland is zjjn tweede „kabeljauw-oorlog”
tegen Engeland vol vertrouwen op de overwinning ingegaan. Het eiland heeft geen
leger, geen marine en geen luchtmacht en een vijfde deel van de kustwacht-vloot
is in Denemarken in reparatie maar de IJslanders maken zich over deze feiten
helemaal niet ongerust. Veertien jaar geleden hebben zij de eerste kabeljauw oorlog
ook gewonnen.
GENEVE (DPA/UPI). —De Zwitserse
politie heeft in de buurt van Genève de
34-jarige Colin Henley uit Australië gear
resteerd. De man probeerde een half mil
joen dollar van de Duitse Lufthansa af te
persen.
Henley handelde vermoedelijk in op
dracht van derden. Op 9 augustus schreef
hij naar het Lufthansakantoor in Keulen
dat als men hem hgeen half miljoen
dollar gaf, een van de lijntoestellen van
de maatschappij zou worden opgeblazen.
De Australiër werd gegrepen toen hij
donderdag het in drie zakken gestopte
geld ging ophalen op de plaats die hij
Lufthansa had opgegeven.
In een rede naar aanleiding van de
eerste verjaardag van de totstandkoming
van de federatie van Egypte, Syrië en
Libië, zei Sadat verder dat de Arabieren
vastbesloten zijn koste wat kost de door
Israël bezette Arabische gebieden te hero
veren.
In die dagen viel McGovern in de
opiniepeilingen terug met zes percen
tagepunten: vlak na het Democratische
partijcongres was zijn achterstand bij
Nixon 56 tegen 37, een maand later 57
tegen 31. Het alarmerende van het al
lerlaatste onderzoek van het afgelopen
weekeinde (64 tegen 30) is minder de
nog grotere achterstand, dan wel het
van 12 tot 6 percent teruggelopen aan
tal ondervraagden die „gen mening”
hadden. Dat betekent dat 6 percent van
deze groep, die een maand geleden po
tentieel ook voor McGovern had kun
nen stemmen, nu besloot president
Nixon te steunen.
o'"”#
NS-stations
