Toneelleiders
in de slag om
de schouwburg
Ook tils deposito
PANDA
I-
SOLLICITATIES IN
AMSTERDAM
Mies praat met
Jan de Hartog
dak makkelijk!
Arman
en
Hva
k
en de
wierlozen
RADIO EN TELEVISIE
BOB DE LANGE
HANS CROISET
PAUL MELTON
GUUS OSTER
w i
en de
verdorster
DINSDAG 12 SEPTEMBER 1972
9
TV VANDAAG
TV DINSDAG
Bill
RADIO WOENSDAG
TV WOENSDAG
DE GEMEENTE AMSTERDAM heeft begin dit jaar een punt
gezet achter het eindeloze geharrewar rond de Stadsschouwburg
dat volgde op de tomatenregen van eind 1969. Nu ook het Amster
dams Toneel de Olympische toneellimiet niet heeft kunnen halen,
wil men in Amsterdam zekerheid hebben. En daarom is er een
soort „afkoelingsperiode” ingesteld.
Dat houdt in dat er voor het komende seizoen van 1973-1974
geen vaste bespeler meer in de Stadsschouwburg zal zijn. De be
speling voor volgend jaar is daarom opengesteld voor iedereen die
met zijn plannen genade kan vinden in de ogen van de Amster
damse Kunstraad, die het volgend seizoen ziet als „een overgangs
fase naar een andere, meer stabiele toneelsituatie in de hoofd
stad”.
Sluitingsdatum voor de kandidaten voor het volgende seizoen
is 15 september aanstaande. Plannenmakers voor het seizoen 1974-
1975 moeten hun ideeën voor 15 november aanstaande ingeleverd
hebben. De Amsterdamse Kunstraad brengt dan advies uit aan
B. en W. en de gemeenteraad neemt dan de uiteindelijke beslis
sing.
ii
ie
De Postgiro dak makkelijk!
is voor en van ons allemaal. I
(Van een medewerker)
AMSTERDAM Terwijl het stervende Amsterdamse Toneel dit seizoen
haar laatste premières voorbereidt, zijn in Amsterdam al de eerste voor-
hoedegevechten uitgebroken om de opvolging. Inzet van die schermutse
lingen: de bespeling van de Amsterdamse Stadsschouwburg, voor vele ac
teurs en actrices het meest begeerde toneelheiligdom. Vier kandidaten
hebben zich al aangediend met plannen voor het volgend jaar; het seizoen
van de „open bespeling”. Die vier plannenmakers zijn: Hans Croiset, Bob
de Lange, Paul D. Melton en Guus Oster.
om
r veeV HULP HOEVEN
WE VAN HEM NIET
TE VERWACHTEN! J
NOU, ALS HET REGENT HOEF IK ZE NIET
TE BESPROEIEN. MAAR IK KAN NOG WEL
IETS ANDERS DOEN!
3»' rtP.
'we KUNNEN DE GEVAVp^
LEN BLADEREN OPRUI'S/ cC
MEN. PINGO. ZEEROBKWY^MPW^
ONS MOOI HELPEN METVJ
OE KRUIWAGEN^J/ jWO
cel”
HANS CROISET
BOB DE LANGE
GUUS OSTER
een
woont in
tenweg op ging. „Dit is het bergpad
waar ik al eerder ben geweest!”
dacht hij verrast. „Verderop zijn
allerlei gevaren. Maar Gurk schijnt
daar niet bang voor te zijn. Mis
schien komt dat omdat hij zélf niet
pluis is. Ik ben erg benieuwd wat
hij in de bergen zoekt
Doet u voor 1974-’75 ook mee?
„Dat weet ik nog niet, maar ik heb
bepaald in generlei vorm gesolliciteerd
omdat ik vind dat het seizoen ’73-’74
waarin ik die vijf produkties hoop te
gaan uitbrengen als een soort proef
jaar moet gaan dienen voor verdere plan
nen. Eenzelfde situatie hebben we nu in
Rotterdam.”
en
de
10.45
17.00
18.45
18.55
19.05
19.50
20.00
20.20
20.30
21.05
22.15
22.30
22.10
22.35
22.40
18.45
18.55
19.05
20.00
18.45
18.55
19.05
19.50
20.00
20.20
20.50
21.20
Was nog in 1970 lid van de artistieke
leiding van de inmiddels overleden Ne
derlandse Comedie. Op het ogenblik is
21.45
22.25
Nederland II
NOS; (K) Brigadier Dog.
NOS: (K) Journaal.
VARA: (K) De Liftster
(K) Tekenfilmpje.
NOS: (K) Journaal.
VARA: Daar komen de schutters.
(K) De Ombudsman.
(K) Luisteren naar Jan de Har
tog.
(K) Het pproer kraait.
NOS' (K) Journaal.
HILVERSUM III.
AVRO: 7.00 Nws. 7.02 Steevast. 8.00
Nws. 8.02 Radiojourn. 9.00 Nws. 9.03 De
negen-uur-show. 10.00 Nws. 10.03 Arbeids
vitaminen. 11.00 Nws. 12.00 Nws. 12.03
Radiojourn. 12.06 Zet ’m op. 13.00 Nws.
14.00 Nws. 14.03 Superclean Dreammachi-
ne. 15.00 Nws. 15.03 Cees van Zijtveld.
16.00 Nws. 17.00 Nws. 17.03 Radiojourn.
17.06 Postbus 700.
toch zal hij me niet ontsnappen
Met die woorden nam hij een forse
sprong en greep de bovenrand van
de laadbak beet. Met een beetje
spartelen wist hij zich achterop de
auto te werken, en daar bleef hij
verborgen zitten, terwijl het voer
tuig door, de stad reed en een bui-
10.45-11.10
14.00-14.25
18.45
18.55
19.05
19.30
20.00
20.21
Gaat u voor 15 november aanstaande
niet alsnog een plan indienen voor 1974-
’75?
„Nee, geen sprake van. Die sluitingsda
tum lijkt me trouwens onhaalbaar, want
niemand kan nu tóch weten wie je voor
’74-’75 van de acteurs bij elkaar kunt
harken Om zo’n plan nu in te dienen,
lijkt me nogal onrealistisch. Kijk,
plan op papier kan ik nu ook maken,
maar het gaat om de realiteit en die ligt
in de toekomst en is dus onzeker.”
Weet u wie er nog meer gesolliciteerd
hebben?
„Nee, geen idee. Alle sollicitanten zijn
individueel gehoord door de Kunstraad
van Amsterdam en die brengt advies uit
aan B. en W. En dan beslist de gemeente.”
U gaat dus niet het volgend seizoen
het stervende Amsterdamse Toneel red
den?
20.45
22.00
22.40
22.50-22.55
Nederland II
NOS: (K jBrigadier Dog.
NOS; (K) Journaal.
VARA: (K) Coronation Street.
NOS: (K) Journaal.
20.20 VARA: (K) Vluchtelingengesprek
ken.
21.30 (K) Achter het nieuws.
IKOR-RKK: Kenmerk.
NOS: (K) Journaal.
TELE AC: (K) Hoe word ik de
computer de baas (D).
Nederland I
NOS-NOT: Schooltelevisie.
VARA: (K) Kinderprogr.
NOS: (K) Brigadier Dog.
NOS: (K) Journaal.
NOS: Van gewest tot gewest.
Nat. Bureau voor Toerisme.
OS: (K) Journaal.
Pol. Partijen: A.R,P.
NOS: (K) Mensenkinderen.
(K) Spel zonder grenzen.
(K) Stichting Socutera.
NOS: (K) Journaal.
hij wacht op de beslissing van de Am
sterdamse gemeenteraad kan en wil hij
nog niet nader op zijn plannen ingaan.
Melton heeft al een schitterende carriè
re achter de rug in Amerika, Engeland,
België en Nederland. In ons land deed hij
van zich spreken door zijn regies van
stukken als „De Sprakelozen” (NRT),
„Twee is te veel” (ongesubsidieerde pro-
duktie) en „Kortsluiting” (Globe). Boven
dien regisseerde hij de Engelstalige one-
manshow van Toon Hermans.
HILVERSUM II.
VARA: 7.00 Nws. 7.11 Gymn. 7.20 (S)
Dag woensdag. 7.25 Van de voorpag.
BRUSSEL.
12.00 Nws, meded, SOS-ber. 12.08 Muz.
12.50 Buitenl. persoverz. 13.00 Nws, weer-
ber., toneelagenda. 13.20 Muz. 13.55 Beurs-
ber. 14.00 Nws. 14.03 Kindermusical. 14.40
Volksliedjes. 14.50 Schoolkoren. 15.00 Nws.
15.15 Voor de kinderen. 16.00 Nws, beurs-
ber. 16.10 Operafragmenten. 17.00 Nws,
meded. 17.10 Amusementsmuz. 17.55
Weegschaal. 18.00 Nws. 18.05 Voor de
soldaten. 18.15 Lekenmoraal en filosofie.
18.45 Sportmagazine. 18.55 Taalwenken.
18.57 Amusementsmuz. 19.00 Nws, actuali
teiten. 19.30 Voetbal. 22.00 Nws, De Zeven
kunsten. 22.20 Dansmuz. 23.40 Nws.
van het
werkt
42. Kappie sprong overeind en
holde driftig achter de beide voet
gangers aan, die hem omver hadden
gelopen. „Wacht eens even!” riep hij
dreigend. „Blijf staan, jullie twee!
Heb je nooit geleerd dat je pardon
moet zeggen, als je iemand onder de
voet loopt?” De aangeroepenen hiel-
Was directeur van Toneelgroep Thea
ter van 1964 tot 1971, daarna een sei
zoen lid van de artistieke leiding van de
Haagse Comedie. Is nu als regisseur
verbonden aan het Amsterdamse To
neel.
„Ik heb nog niet officieel gesolliciteerd
naar de bespeling van de Amsterdamse
Stadsschouwburg voor het volgend sei
zoen. Er is wel een gesprek geweest met
de Amsterdamse Kunstraad. Ik ben een
voorzichtig mens: ik ga me tot 15 septem
ber uitvoerig oriënteren over de Amster
damse situatie. Valt dat negatief uit, dan
solliciteer ik niet.”
„Ik ben echter wel met een aantal
mensen in onderhandeling om te komen
tot voorlopige afspraken. Nee, ik noem
liever geen namen, omdat ik liever de
groep als geheel wil bekendmaken en niet
een paar namen. Dat lijkt me een stuk
duidelijker. Bovendien is het voor het
komende seizoen beter om niet te spreken
van een gezelschap, maar van het aan
trekken van een groep spelers per stuk;
per produktie. We zitten immers met die
„open bespeling”. En die gaat op basis van
projecten.”
„Voor het komende seizoen J73-’74 ga ik
uit van drie stukken metw een kleine
bezetting van gemiddeld zo’n 15 man. En
ik hoop dat de mensen dan aan die drie
stukken kunnen zien wat voor soort to
neel ik in gedachten heb. Om misverstan
den te vporkomen noem ik die drie nu
niet bij naam, omdat ik wil dat men die
drie stukken als één geheel ziet. Mijn
stukkeuze zal namelijk slechts een facet
van het gehele toneel belichamen. Ande
ren kunnen die facetten dan wel belich
ten Ik denk voor mijn soort toneel
aan een soort volkstoneel in de klassieke
richting. Bepaalde werken van Shakespea
re, Gogol, Goldoni, Molière en Heyer-
mans.”
Gaat u ook solliciteren voor het sei
zoen 1974-’75?
„Ja, waarschijnlijk wel, omdat dat sei
zoen natuurlijk meer kansen biedt voor
het op poten zetten van een gezelschap. Ik
bekijk nu de mogelijkheden voor dat
seizoen, alhoewel dat heel moeilijk is,
want de toneelsituatie verandert nu al
bijna elke drie maanden! Ik wil dan geen
mammoetgezelschap meer dat alles speelt
en waarin de spelers alle soorten toneel
moeten beheersen van experimenteel tot
blijspel en politiek toneel.”
„De ideale grootte voor dat gezelschap
lijkt me ongeveer 20 man, geen doublures,
een kleine staf en slechts vier tot vijf
produkties per jaar. Daardoor zal er onge
twijfeld meer schouwburgruimte, subsi
diegeld en repertoirekeuze overblijven
voor andere gesubsidieerde of ongesubsi
dieerde produkties. Bovendien kun je, als
je minder in Amsterdam wilt spelen,
meer buiten de stad spelen en zo meer
mensen bereiken die ons facet van het
toneel willen zien.”
„Nee, bepaald niet. Die geruchten zijn
volkomen uit de lucht gegrepen.”
„Daarom ben ik ook van plan om lange
series achtereen te gaan spelen. En na
tuurlijk gaan we ook buiten Amsterdam
spelen. Ik wil hooguit zo’n twee tot drie
stukken per jaar uitbrenneg, zodat we in
alle rust kunnen repeteren en kunnen
streven naar perfectie. En ik geloof dat
onder vele acteurs in ons land die wens
leeft”.
Nederland 2: Het VARA-programma
ziet er veelbelovend uit. Van Francis Dur-
bridge begint om zeven uur een nieuwe
thrillerserie. Het is De liftster, een ver
haal dat zich in Londen afspeelt. De
liftster is in dit geval het meisje Judy
Clayton, die vermoord gevonden wordt. In
eerste instantie valt de verdenking op de
rijke zakenman David Walker die het
meisje in zijn auto meenam. Uit het
verloop van de drie delen waaruit de serie
bestaat, zal blijken of hij inderdaad de
moordenaar is. Na deze kennismaking een
kort filmpje, Chrystal Tipps en Alistair.
Na het journaal wordt de serie „Daar
komen de schutters” voortgezet. Er wordt
een inval van de nazi’s verwacht. Daarom
wordt het huis van de zusters Godfrey
gevorderd, van waaruit de militairen pre
cies uitzicht hebben op een kruising van
belangrijke wegen.
De Ombudsman is vanavond weer terug
op de televisie. Opnieuw zal hij ingaan op
problemen die kijkers hem hebben voor
gelegd.
Mies Bouwman, die we weldra weer in
Een van de acht zullen zien, praatte met
een van Nederlands vermaardste schrij
vers, namelijk Jan de Hartog. auteur van
bestsellers als Het hemelbed, De ark, Gods
geuzen en Schipper naast God. Uit het
gesprek met Den Hartog werd een pro
gramma van 25 minuten gedestilleerd,
waarin de „verteller” onder de schrijvers
een boekje open doet over zichzelf en zijn
visie op de wereld.
Voor een rebels programma tekent Jaap
van der Merwe, samensteller van „Het
oproer kraait”, dat deze avond besluit. De
titel die aan deze aflevering meegegeven
is, luidt Ons belazerde volk in de jaren
dertig.
41. De heer Gurk had de vocht-
zuiger in de laadbak van een vracht
auto gereden en bracht zijn voer
tuig op gang. „Hij wil er vandoor
gaan met dat apparaat!” mompelde
Panda die juist hijgend de straat
hoek om kwam. „En ik ben te laat
cm hem. tegen te houdenMaar
uit, maar toen de getroffenen onbe
wogen bleven staan gaf hij het op.
„Maak dat je wegkomt!” riep hij
vol afkeer. „Vooruit! Laat ik je niet
meer zien!” De twee heren gehoor
zaamden en draafden in de richting
die hen gewezen werd.
HILVERSUM I.
TROS: 7.00 Nws. 7.02 (S) Ontbijt zo’s
7.30 Nws. 7.41 Aktualiteiten. 8.30 Nws. 8.41
Aktualiteiten. 10.00 (S) Sphinx. 10.30 Nws.
11.55 Meded. KRO: 12.00 (S) Van twaalf
tot twee. 12.26 Meded. t.b.v. land- en
tuinbouw. 12.30 Nws. 12.31 Echo. 13.00
Raden maar... NOS: 14.10 Van Ta-ta tot
totale taal. 14.20 (S) Kamermuz. Mod.
Muz. 14.50 Onder de groene linde. 15.10
Meer over minder. 15.30 Nws. NCRV:
16.45 (S) Kom met je boek. 17.00 (S)
NCRV-Vocaal ensemble. Overheidsvoorl.
17.20 Samenwerking met ontwikkelingsl.
NCRV: 17.30 Nws. 17.32 Hier en Nu. 18.00
(S) Aperitief. 18.30 Nws. 18.41 Gevraagde
gewijde muz. 19.00 De kerk vandaag.
NOS: 19.10 Progr. voor blinden en slecht
zienden. 19.20 Openbaar Kunstbezit. 19.30
(S) Woensdagavond Muz.magazine. 22.25
Uitz. van de Bond zonder Naam. NOS:
22.30 Nws. 22.40 Den Haag vandaag. 22.50
Zin Tuig. 23.20 (S) Horizon. 23.55 Nws.
VPRO: 7.54 Deze dag. VARA: 8.00 Nws.
8.11 Actualiteiten. 8.23 (S) Dag woensdag.
8.35 Van alle markten thuis. 9.00 (S)
Radioweekblad. 9.15 Koning Klant. 9.35
Waterstanden. 9.40 Schoolradio. 10.45 Voor
de kleuters. 11.00 Nws. 12.00 (S) Orkest
met zangsolisten. 12.25 Openluchtconcert
door A’damse Politiekapel. 13.00 Nws.
13.11 Actualiteiten. 13.25 Muz. van giste
ren. 14.00 (S) Speelruimte. 16.00 Nws. 17.00
(S) Geef me de vijf. 17.55 Meded. 18.00
Nws. 18.11 Actualiteiten. 18.20 Uitz. NMP.
18.30 (S) Klink Klaar, zonder nonsens.
19.30 (S) VARA-Dansorkest. 20.00 Nws.
20.05 Promenade orkest. 20.55 (S) Frag
menten uit Thoroughly modern Millie.
21.15 (S) Popsmuk. 21.45 (S) Koloriet. 22.30
Internat. Beiaardconcours. 22.55 Meded.
23.00 Nws. 23.10 Actualiteiten. 23.20 (S)
Radio Jazz Magazine. 23.55 Nws.
Melton is Amerikaan en
Nederland. Ook Melton heeft al officieel
gesolliciteerd voor het komende sei
zoen van de „open bespeling”. Omdat
Nederland 1
NOS-NOT: Schooltelevisie.
NOS-NOT: Schooltelevisie.
NOS: (K) Brigadier Dog.
NOS: (K) Journaal.
NCRV(K) De Flaxton Boys.
(K) Dier en Vriend.
NOS: (K) Journaal.
NCRV(K) De vrouw in het wit
(4).
De Cel (film).
Hier en Nu.
(K) Koorzang.
NOS: (K) Journaal.
Nederland 1: De speelfilm „De
drukt haar stempel op h et NCRV-pro-
gramma. Deze Duitse film van Horst Bie-
nek, onderscheiden met de Bundesfilm
Preis en door het Evangelisch Filmgilde in
Duitsland uitgeroepen tot de beste film
van de maand, beschrijft op een aangrij
pende manier het trieste lot van een mens
die in een gevangenis van de bewoonde
wereld wordt geïsoleerd, omdat de macht
hebbers zijn politieke en religieuze over
tuiging niet kunnen waarderen. Bieneke
zelf heeft als gevolg van zijn politieke
overtuiging enkele jaren in een kamp
moeten doorbrengen.
De Flaxton Boys openen om zeven uur
de NCRV-avond. Vervolgens „Dier en
vriend”, dat allereerst de schijnwerper
richt op‘de zeevogels en vervolgens met
de dierenarts de boer opgaat. Na het
journaal volgt de vierde aflevering an De
vrouw in het wit. Actualiteiten komen
van het Hier en nu-team, na de vertoning
van de film De cel. Het jeugdkoor The
Relations uit Apeldoorn mag de avond
zingend besluiten.
hij als free-lanceregisseur-acteur werk
zaam in de ongesubsidieerde sector. Bob
de Lange heeft zich al officieel aange
meld voor het komende seizoen, maar
met dien verstande dat hij voor een
periode vah drie jaar heeft gesollici
teerd en dat hij niet specifiek sollici
teert naar de bespeling van de Amster
damse Stadsschouwburg.
Wat voor soort stukken wilt u gaan
spelen?
„Ik zou me voornamelijk willen richten
op de bespeling van kleine theaters met
klein bezette stukken van hoge kwaliteit.
Je kunt het een beetje vergelijken met
wat men in de internationale toneelwe
reld het „Kammerspiel” noemt. Ik denk
daarbij aan min of meer klassieke en ook
eigentijdse stukken van schrijvers als Ib
sen, Strindberg, Schnitzler, Shaw, Fey
deau, Albee, Heyermans, Tsjechov, O’Neill
etc. Stukken met zo’n vijf tot tien spelers,
die je uitstekend kunt spelen in theaters
als het Nieuwe de la Mar, De Kleine
Komedie, Frascati, Rozengrachttheater
etc.
Met wat voor soort spelers?
„Voor mij is de mentaliteit het belang
rijkste. Ik wil met mensen werken die
toneel zien als een vak. Acteurs en actri
ces die in stukken van hoge kwaliteit
willen staan. Kortom, eersteklas spelers
qua mentaliteit en vakmanschap. En ik
geloof dat daar behoefte aan is bij het
publiek om echte goede en vooral goed
bezette stukken te zien.”
ten hun pas in en keken om met
zulke onbenullige gezichten, dat de
gezagvoerder zijn geduld helemaal
verloor. „Zo - dus jullie hebben
geen manieren, huh?” schreeuwde
hij. „Die zal ik jullie dan even als
de sakker bijbrengen!” Met die
woorden deelde hij enkele tikken
Was jarenlang zakelijk leider van de
Nederlandse Comedie, is nu directeur
Ned. Theater Centrum
als free lance-regisseur in
ongesubsidieerde sector.
Oster vertelt: „Ik heb de gemeente
Amsterdam een aanbieding gedaan een
aantal voorstellingen te verzorgen in het
komende seizoen. En dat zijn vijf stukken,
te weten twee klassieke stukken in de
Stadsschouwburg, twee vrije produkties in
het Nieuwe de la Martheater en de Kleine
Komedie en één musical in Carré.”
„Ik heb die vijf stukken met opzet niet
genoemd, omdat wanneer het niet door
gaat, niemand er verder iets mee te ma
ken heeft. Men moet het in grote lijnen
met mijn plan eens zijn. De details werk
ik dan later wel uit.”
PIEP
4008-8
KoWaEr
