SITUATIE VAN
VLOOIENMARKT
s
MOEILIJKER
WATERLOOPLEIN: voorlopig
nog geen „Aju paraplu
GEMEENTE ZEGT
RAADSLID
DE HUUR OP
bed
van
zo m zee
AJAX-INDEPENDIENTE
ABORTUSKLINIEK
LIJN 11N OPMARS
RECORDER ALS GIDS
BROUWERSWAPEN DICHT
SUPER-WANDEL-BOEF
GOEDKOPE WONINGEN
EN DE TAXI'S DAN?
VON KARAJAN CADEAU
W
13
10
ONDER REDACTIE VAN ROLF STALLING/
Model Vietnam
Caransa
nl
ad
MET POLITIEK heeft het alle
maal niets te maken, maar toch
hebben de Waterloopleiners de
schurft aan KVP’ers. Zo noemen
ze tenminste de klanten die alleen
maar komen „Kijke, Voele en
daarna weer Pleite” gaan. De grie
ven van de 250 kooplieden in onge
regeld goed moeten met de nodige
korrels zout worden genomen,
want tenslotte prijkt de rommel-
of vlooienmarkt zeer hoog op de
hitparade van internationale be
zienswaardigheden en heeft zelfs
de meest verroeste schroef altijd
nog wel een eigenaar gevonden.
Moord en oorlog
A
nnHii 1
nflttig o
IBIlp
-
II
...A»
rink-
t 43
t 122
37
traat
108
tri
I
hop
>lad
ie
en
wijk
ih.
snoepje van de WEEK: La belle Simone
De markt op het Waterlooplein Is door de metro-
bouw flink in de (zwart omrande) hoek gedrongen.
Zeker is, dat de vlooienmarkt met wereldfaam ge.
durende enkele jaren naar een andere plaats moet
verhuizen als de bouw van het nieuwe stadhuis
(in 1975?) doorgaat. Voor de andere platen zorgde
fotograaf Hans Warnars.
ZIJN ER mensen rijk van deze han
del geworden? Van Ast: „Ik heb horen
vertellen dat Maup Caransa ooit tegen
het plein heeft aangehangen, maar het
zijn toch wel uitzonderingen. De mees
ten leven met de dag en in de winter
komen er nogal wat bij Sociale Zaken
aankloppen”.
De geruchten in het prille verleden
praalbed gebouwd. En omdat het ten
slotte erg vervelend is steeds over de
reling te moeten klimmen liet de ste
debouwer nog enkele scharnieren aan
brengen, waardoor door een druk op
een knop de scheepswand aan bak
boord wegzakt. De aardigheid hiervan
is dat de Amerikaan zo vanuit zijn bed
in zee kan springen.
De slaapzaal met het praalbed van
waaruit stedebouwer Levitt na een
druk op een knop zo in zee kan
springen.
4«T
van de nadelen van het openbaar
vervoer kunnen we wel weg
nemen", aldus zegt het GVB be
scheiden.
onaliteiten en voor radio-officier Frans
Dunnebier moet het een hele eer zijn
ons land te mogen vertegenwoordigen.
De bezoeker komt al gauw tot de
ontdekking, dat bij de inrichting van
het schip niet op een cent is gekeken.
Zo is de stuurhut bijvoorbeeld vermoe
delijk als enige ter wereld geheel met
kalfsleer bekleed en dat is nog eens
een ander record dan 24 uur paalzitten.
Er zijn ook twee supersnelle motor
bootjes aan boord en een zwembad
met marmeren randen en ingelegd met
mozaïek. Trouwens ook de badkamers
CAFÉ-RESTAURANT Het Brouwerswapen op het Rembrandtsplein gaat op
1 oktober dicht. Na de gedwongen sloop van het NZH-koffiehuis op het Stations
plein in verband met de metro is dit de tweede zaak, die Smits’ restauranten in de
hoofdstad moet sluiten. Voor de veertig personeelsleden is dat geen ramp omdat
ze in de RAI (ook Smits) aan de slag kunnen. Als reden voor de sluiting wordt een
onrendabele exploitatie genoemd. Reeds in 1954 stond het voor de directie vast
dat er nieuwe impulsen voor het Brouwerswapen moesten komen en daarom kwam
zjj met een hotelplan op de proppen. De gemeente leek daar aanvankeiyk wel ver
guld mee, maar toen in januari de beslissing viel dat de Bakkerstraat niet ver
breed zou worden, konden de hotelplannen wel worden vergeten. Wat er nu met
het pand gaat gebeuren, is nog niet duidelijk.
MET EEN BANDRECORDER kan men nu een wandeling door Amsterdam ma
ken, waarbij een Amerikaanse gids-op-de-band de toerist allerlei bijzonderheden
vertelt. De cassette moet men voor 16,90 kopen, maar er wordt wel tegen een
borgsom van 100 gulden een leen-recorder bij geleverd. De van een kaartje voor
ziene cassette is goed voor twee trips door de hoofdstad en een wandeling door
Delft alsmede algemene informatie over ons land. Deze co-produktie van de WV’s
van Amsterdam en Delft is nieuw, hoewel er bij musea en Artis ook mechanische
verhaaltjes worden verteld, maar daar kun je het apparaat niet om je nek hangen.
Als het goed loopt, zijn de WV’s van plan de bandjes ook in andere talen op de
markt te brengen. Overigens is het idee afkomstig van de Delftenaar A. M. van
Roermund, die zo’n bandje maakte voor een bevriende Canadees die in 1945 de
bevrijding van Delft meemaakte en er bij het feest 25 jaar later nog eens bij wilde
zijn.
OOK AMSTERDAM heeft nu zijn officiële abortuskliniek „Oosterpark” en wel
in de panden Oosterpark 59 en 60 van de stichting voor geneeskundige zwanger
schapsonderbreking. Jazzmusicus dr. Boy Edgar, die als arts aan de polikliniek is
verbonden, zal deze vrijdagavond openen, waarna Jasperina de Jong een toepasse
lijk lied zingt. De al een maand draaiende kliniek is een voortzetting van de prak
tijk van dr. Wong Lun Hing, die de „zuigercurettage” in ons land invoerde op een
moment dat er nog geen abortusklinieken bestonden. De kosten bedragen 400,
maar voor mindervermogenden is er een fonds gevormd, waaruit het honorarium
van de medische staf kan worden voldaan.
mensen weer op hun centen gaan let
ten. Je moet niet vergeten, dat ze
enorm kwetsbaar zijn. De handel ligt
er praktisch open en bloot en als er
een bui valt, is de markt voor die dag
dood.”
dat de markt ten dode is opgeschreven,
hebben bij de kooplieden veel kwaad
bloed gezet. Ze stonden met hele dele
gaties op de stoep van het Marktwezen
en belden om de haverklap wethouder
Kuijpers op met h«t verzoek: „Jan,
kom eens even”
In zekere zin is de heer Van Ast
gerustgesteld door de belofte van B. en
W. dat het Waterlooplein na de bouw
van het nieuwe stadhuis weer gewoon
het Waterlooplein zal zijn „Je kunt
zoiets”, zegt hij, „ook niet wegdenken.
Het behoort gewoon bij het stadsbeeld.
Je mag deze mensen ook niet loslaten
en gelukkig is de stemming bij de
gemeente niet zo van: Waterlooplein,
aju paraplu..”
EEN VRIJMARKT, waar bij zonnig
weer de humor van de straatstenen
kan worden geplukt maar de stemming
bij regen even gemakkelijk onder het
vriespunt zakt. Volgens de kenners ook
de sportiefste van de twaalf hoofdste
delijke marktplaatsen, waar veel koop
lieden tenminste één ding van de hip
pies hebben geleerd: Engels. Het was
ook in deze taal dat we poncho’s
hoorden aanprijzen, die een groepje
Afrikanen stond te passen. „Dit is het
exclusieve model Vietnam. De vliegen
de non”.
De bedoelingen liggen ook wel eens
anders, zoals bij het Duitse schoolklas
je dat een kraampje te opdringerig
belegerde. De man achter het hout, een
zestiger met een stuk touw om dat zijn
broek voor afzakkeh moest behoeden
en een geruite pet met verfvlekken,
maakte hen in onvervalst Mokums
duidelijk dat ze, wat hem betrof, maar
heel snel moesten inpakken. Dat deden
ze dan ook. „Wat krijgen we nou”,
gromde hij tegen zijn buurman, „moet
ik er soms ook nog een winkeljuf
frouw bij halen?”
Dit soort tafereeltjes is schering en
Inslag op het Waterlooplein, dat in
1886 als verlengstuk van de al eeuwen
DE GEMEENTE hoopt een bevestigend antwoord te kunnen geven op de be
klemmende vraag: kan men in saneringsbuurten „goedkope” nieuwe woningen
bouwen? Er is een ambitieus plan voor de bouw van een kleine honderd woning
wetwoningen in de „gaten” van negentiende.eeuwse wijken. Een voorwaarde is,
dat daar geen totale vernieuwing plaats vindt. De Pjjp, Jordaan, Kinker- en
Staatsliedenbuurt komen hiervoor in aanmerking de Dapperbuurt daarentegen
niet. De woningen met cv gaan maandelijks aan „kale” huur ongeveer tweehonderd
gulden kosten. Stookkosten en water zjjn niet in deze prijs inbegrepen. Belangrijk
is wel dat het rjjk geld voor deze bouwplannen geeft en B. en W. zien dat wel
zitten.
Peters fungeerde officieel als contact
man maar in werkelijkheid reikte zijn
macht ”in huis” veel verder. Er kwa
men klachten van bewoners, dié zeiden
dat het raadslid zich als een dictator
gedroeg waarmee niet was samen te
werken. Ook als boekhouder ging het
hem niet zo best af, want er ontstond
een huurachterstand van een paar dui
zend gulden.
Directeur drs. I. Heldring van Hulp
voor Onbehuisden liet de gemeente
weten, dat zijn instelling dolgraag van
het experiment afwilde en voor de
gemeente was dit het sein Peters bui
ten de deur te werken. Blij was men
aan het Prinsenhof met deze affaire
overigens allerminst.
DE (ON)GELUKKIGEN die de zoveelste match van de eeuw, AjaxIndepen-
diente, op donderdag 28 september kunnen bijwonen, doen er uiterst verstandig
aan hun auto op grote afstand van het Olympisch Stadion achter te laten en ge
bruik te maken van het gratis vervoer (het zit in de wereldcup-prijs) van bus en
tram. De Amsterdamse politie, die buiten het stadion 300 man inzet, voorziet na
melijk een verkeerschaos. Vanaf het Koningin Wilhelminaplein, waar 1.500 par
keerplaatsen zijn, wordt een frequente pendeldienst met de voetbalarena onder
houden. Ook bij de spoorstations worden extra bussen en trams ingezet. Men moet
er rekening mee houden dat de Amstelveenseweg gedeeltelijk wordt afgesloten.
Volgens hoofdinspecteur Berndsen wordt er streng tegen parkeerexcessen opge
treden. Kraanwagens worden achter de hand gehouden. „Dat moet ook wel”, aldus
Berndsen, „want het gebeurt vaak dat automobilisten hun wagen op de tramrails
achterlaten”. In het stadion wordt het sportieve duel bijgewoond door meer dan
honderd manschappen van het orde-detachement. Het is nog niet helemaal duide
lijk wat er gaat gebeuren als Ajax ook de Wereldcup binnenhaalt. Opnieuw een
rijtoer? Gemeentevoorlichter Mastenbroek: „De club is door de successen aan veel
gewend geraakt en tenslotte moet je ook voetballers tegenwoordig inspraak geven”.
DE AMSTERDAMMER Anton Burlage, die vorige week op deze plaats nog als
super-wandelaar stond afgebeeld, is per abuis met zijn neus in de prijzenkast van
de Belgische rijkswacht gevallen. De 53-jarige PTT’er, die bezig is aan een
1100 kilometer lange tippeltocht langs de provincie-hoofdsteden teneinde daar een
poststempel te veroveren, werd namelijk gearresteerd door een kennelijk nog snel
lere rijkswacht toen hij op weg van Vlissingen naar Maastricht een „doorsteek”
door België maakte. De politie in Borner zag hem voor een boef aan en het duurde
een half uur voordat Burlage het misverstand kon oplossen.
ZIJN EERSTE cadeautjes heeft Amsterdam binnen voor het zevenhonderdjarig
bestaan in 1975. Wethouder Jan Bootsma kreeg alvast een compositie in glas bjj de
opening van een nieuwe glashandel en burgemeester dr. Ivo Samkalden nam het
eerste buitenlandse geschenk in ontvangst: een concert onder leiding van Herbert
von Karajan in november 1975 te geven door de Berliner Philharmoniker. De gever
was een belegger, die juist het kantorencomplex Rembrandtpark heeft voltooid.
WETHOUDER BRAUTIGAM, die vooral het openbaar vervoer in zijn porte
feuille heeft, vindt het optimistische gepruttel rond Luud Schimmelpenninks Wit-
kar aan de overdreven kant Zeker, de gemeente neemt het project uiterst serieus
op wat volgens hem blijkt uit de technische begeleiding, maar het moet allemaal
ook nog maar in te passen zijn in het openbaar vervoer. De wethouder verwacht
ook dat er bij het doorgaan van de plannen (volgens oud-provo Luud in december
al) een conflictsituatie ontstaat, omdat de taxichauffeurs de witkar waarschijn
lijk niet zullen lusten.
Het GVB kraait zijn victorie nu is
gebleken, dat lijn 1 ondanks de
blokkade op het traject Konings
plein en C.S. 40 tot 50 percent in
het eerste jaar meer passagiers
heeft gekregen. Zestig werkstu
denten telden in april alle passa
giers die bij de halten van de vrije
tram in- en uitstapten. Over de
hele linie leverde dat een winst
van 6.000 passagiers per dag op en
dat bewijst, dat de breekpartijen
niet voor niets zijn geweest. Vol
gens het GVB bewijst het ook dat
een goed openbaar vervoer nieuwe
groepen passagiers kan aantrekken
en men toch wel bereid is de auto
te laten staan als een goed alter
natief wordt geboden. „De service
win een eigen auto kunnen wij na
tuurlijk nooit geven, maar veel
HET RAADSLID Joop Peters, eerst
kabouter maar na de breuk in het
voorjaar van 1971 onafhankelijk, is de
huur opgezegd van het pand Singel 52
dat de gemeente twee jaar geleden
beschikbaar stelde voor een woon-
experiment. Dat gebeurde in het roeri
ge jaar, dat de Amsterdamse politie
handen en voeten te kort kwam om
alle kraakacties van leegstaande pan
den te kunnen volgen. Peters ontpopte
zich daarbij als de engelbewaarder van
al degenen, die op deze manier de
aanval op de woningnood openden.
Van het woonexperiment aan de
Singel, waar Hulp voor Onbehuisden
als hoofdverhuurder optrad, maakten
de laatste tijd 24 mensen gebruik. Joop
z
Het Is nog altijd de plek waar je
met enige kans op succes naar de
Friese doorlopers varr de eerste Elfste-
dentochtwinnaar of de bretels van
Mussolini kunt speuren en waar je
temidden van curiosa uit oma’s tijd en
matrassen van weinig recentere datum
eigentijdse parkietjes en sexbladen zult
aantreffen.
HET SNOEPJE van de week ligt op
het ogenblik te pronken op de werf
van Verschure in de Amsterdamse ha
ven. Het is het sprookjesjacht „La
belle Simone” van de Amerikaanse ste
debouwer F. W. Levitt, die tot *s we
relds rijkste miljonairs mag worden
gerekend en op het water de andere
rijkaard Onassis de loef probeert af te
steken.
Het jacht werd voor veertig miljoen
gulden in Italië gebouwd, maar tijdens
de proefvaart in het afgelopen voor
jaar traden er enkele schoonheidsfout
jes aan het licht die de stedebouwer en
zijn belle Simone (wie anders dan zijn
gade) ontevreden stemden. Daarom ligt
de boot, die 1400 ton meet, 74 meter
lang is en 12 meter breed, nu in
Amsterdam waar erkende jachtbou
wers als W. de Vries Lentsch en A. J.
van Kempen onder meer de schoor
steen en air-conditioning wat mogen
oplappen. De uit 27 koppen bestaande
bemanning telt tien verschillende nati-
bestaarrde markt op de Houtgracht tot
leven kwam en vooral door de be
roemde Jodenhoek in de voor-oorlogse
jaren bloeide als nooit te voren. Die
Jodenhoek is er na de bevrijding niet
meer gekomen en dat heeft de markt
toch wel iets van haar charme beroofd
zonder dat het karakter in de jaren
daarna nu zoveel zou zijn veranderd.
TOCH ZIET een aantal kooplieden
de toekomst van het Waterlooplein niet
meer zo rooskleurig in. Ze wijzen op
de troep om hen heen, de caissons van
de metro die nu hun staanplaatsen
innemen en de afgebroken gebouwen.
Ze praten over het Holzbauer-stadhuis,
waardoor ze voor jaren van het plein
zouden worden verbannen en vragen
zich af: waar moet je in de binnenstad
in godsnaam naar toe?
We praten over deze problemen met
adjunct-inspecteur D. C. van Ast van
het Amsterdamse Marktwezen, het ty
pe kapitein van voor de mast, die het
plein en de pleiners door en door ke.nt
en er als marktmeester nooit de amb
tenaar heeft willen uithangen.
„Als je dat doet”, zegt hij, „ben je
snel vertrokken. Je moet altijd beden
ken dat je met de mensen hun brood
bezig bent, maar aan de andere kant
kun je ook niet voor Sinterklaas spe
len. Als ze fout zijn geweest, zeg je:
neem maar een weekje vrij. Kijk zo
iets wordt, ook al zit het juridisch
misschien rriet altijd goed, makkelijk
geregeld. Ik ken de mensen daar met al
hun gebreken en daar hou je rekening
mee. Er zijn steekspelletjes, waarvan
de buitenstaander zal zeggen: het is
moord en oorlog, maar vijf minuten
later zijn ze het alweer vergeten”.
Varr Ast is ervan overtuigd dat de
kooplieden het er niet gemakkelijker
op hebben gekregen. „Als bestaansmo
gelijkheid wordt het moeilijker of de
tijd moet weer terugkomen dat de
en toiletten zijn uit marmer opgetrok
ken. Het drinkwaterprobleem is uit de
wereld geholpen doordat het zeewater
kan worden ontzout en de dieselmotor
wordt door een computer gecontro
leerd. Teneinde het achteruit meren
wat eenvoudiger te maken is er aan
boord ook nog een intercom-televisie-
installatie.
Het mag wat vreemd klinken,
maar ook multi-miljonairs hebben op
gezette tijden enige rust nodig en daar
om heeft Levitt voor zichzelf en zijn
Simone een spiegelslaapzaal met een
^44*
■V'
zz/Z«t.
■X. X