TOEKOMSTVERVOER
Reddingspoging van kaderleden bij Veneco
op straat
Concernleiding:
Bezetting van Enka Breda
vanmorgen opgeheven
Wall
Street
DE BEURS DEZE WEEK
Emissie van
Lyons en Co
Lagere winst
bij Proost en
Brandt
KvanVEELEN
„Geen fabrieken dicht”
Personeel door „wanbeleid”
RRRH
-J
Een bank in voor-en tegenspoed
is een
Nieuwe wet voor
uitkering aan
slachtoffers
BANQUE DE PARIS ET DES PAYS-BAS NV
Kruisweg 70-Haarlem
vervolging
Wasserij DUYN
JUIST OORDEEL
NIET OPGEVALLEN
AAN DE KAAK
SLEUTELEN
LOKAAL
w
9
ZATERDAG 23 SEPTEMBER 1972
VOOR GEZINSWAS en BEDRIJFS
KLEDING in drie dagen retour.
De Banque schrikt niet gauw terug voor de problemen
van een gespannen konjunktuur. Daarom blijft de service
van de Banque ook niet beperkt tot voordelige
transakties in het zonnige klimaat van een bloeiende
economie.
De Banque heeft ervaren specialisten die de problemen
van uw financieel management van alle kanten kennen.
Samen met u kunnen ze snel en slagvaardig werken
aan oplossingen waaraan u misschien nog niet eens
had gedacht.
Zo geeft de Banque kreatief krediet: geld dat vergezeld
gaat van een waardevol pakket ideeën en adviezen.
Op elk kantoor van de Banque staan die bekwame
bankiers voor u klaar. U kunt ze persoonlijk spreken,
ook al bent u geen kliënt
Dan zal u blijken dat zo'n gesprek voor uw bedrijf
van vitaal belang kan zijn.
In Haarlem nodigt Drs.AJ.van Dijk u gaarne uit.
Zijn telefoonnummer is 310174 of 310850.
EERSTE IJMUIDER
MARKIEZENFABRIEK
MA?<I£ZEN/ZONNESCHERMEN.
«y.Luii<ew/i.uxAPLg( jalouzieen
M
t
-•*
(Van onze redactie economie)
(Van onze redactie economie)
(Van onze beursredactie)
Minister Boersma zei dat een bezetting
ADVERTENTIE
wenselijk acht.
Een bank bij uitstek voor handel en industrie
PARIBAS
AMSTERDAM DEN HAAG ROTTERDAM - UTRECHT-HAARLEM «MAASTRICHT-HEERLEN
man) wordt ook gestopt als het niet gauw
verkocht kan worden. Tel dat eens bij de
andere zuidelijke bedrijven van Veneco
die vorig jaar of het jaar daarvoor stop
gezet zijn.”
„Wat zie je dan? Van de ongeveer 1300
man zijn nu alleen die 250 in Rijssen nog
maar over. Iedereen heeft het nu over en
is nu bezig met de 1300 a 1400 man bij de
Enka, maar omdat het bij meneer Van
Heek steeds met hooguit een paar hon
derd man tegelijk gaat schijnt dat niet zo
op te vallen. Dat de bonden of de over
heid daar niet ingesprongen zijn is ons
een raadsel.”. De sluiting vinden de ka
derleden „verrekte rot gespeeld”. Zij zeg
gen: „Onlangs heeft de heer Van Heek in
een landelijk dagblad nog gezegd dat het
bedrijf in Oudenbosch gezond was, dat
het er wel n iet zo prettig voor stond,
maar dat het daar met een zuinig beleid
DEN HAAG. Vanmorgen zou de En-
ka-fabriek in Breda weer draaien na ruim
vijf dagen stilstand wegens bezetting van
mensen
den ze
twaalf in de snijhal geroepen werd. Di
recteur P. Willemars moest toch het zegje
doen”, zo vertellen de zeven kaderleden.
Gisteravond maakte premier Biesheuvel
na afloop van het wekelijkse kabinetsbe
raad de beslissing van de regering bekend.
De uitvoering van de wet wordt niet in
handen gegeven van een Rijksdienst, zoals
eerst het plan was, maar met inschakeling
van de Stichting 1940-1945 en de Stichting
Administratie Indonesische Pensioenen.
Zoals bekend heeft het Tweede-Kamer-
lid drs. Voogd (PvdA) vele jaren lang
geijverd voor het uit de sfeer van de
Algemene Bijstandswet halen van de uit
keringen.
AMSTERDAM. J. Lyons en Compa
ny Ltd deelt mee over te zullen gaan tot
de uitgifte van 2.250.000 7 pet converteer
bare aflosbare cumulatief preferente aan
delen. De emissie zal worden verzorgd
door een Internationa a1 syndicaat waar
van ondermeer Pierson. Heldring en Pier
son deel uitmaakt. De uitgifte zal geschie
den in de vorm van Continental Deposita
ry Receipts.
andere combinatie van tien personen
maakten samen de „Caterpillar”, een
katachtig ontwerp dat twee personen
kan vervoeren met een snelheid van
12 km per uur.
AMSTERDAM. Proost en Brandt
verwacht dat de winst vóór afschrijvin
gen, voorzieningen en belasting over 1972
ten hoogste 10 percent lager zal uitkomen
dan in 1971. De directie meldt in een tus
sentijds bericht dat zij nauwelijks meent
te mogen aannemen dat in het bijzonder
in de kunststoffenindustrie, de ongunstigs
situatie zich dit jaar nog zal herstellen.
De bestaande achterstand zal niet geheel
kunnen worden ingelopen, zo zegt zij ver
der.
Het waren feestelijke momenten, vrij
dag omstreeks het middaguur, toen de
bezetters van de Bredase Enka-fabriek in
de kantine besloten hun actie te beëindi
gen. De uiteenzetting van de bondsbe-
stuurders over het de vorige avond in
Arnhem gevoerde overleg met de AKZO-
leiding en de ministers Boersma en Lang-
man gaf daartoe voldoende aanleiding.
Applaus en gezang klonk, sommigen huil
den, de spanning was gebroken.
30%
15%
31%
3%
42%
28%
29%
50
18'%
47%
40%
17%
28%
22%
29%
65%
24%
33%
173%
132%
64%
74%
28%
8%
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. De uitvoering via de
Algemene Bijstandswet van de uitkerin
gen aan vervolgingsslachtoffers 1940-1945
(veelal joodse en Indische landgenoten)
zal worden vervangen door toepassing van
een vrijdag ingediende weitelijke regeling
door een „Uitkeringsraad” van vijf leden.
Daaronder zullen mensen uit kringen van
vervolgden zijn.
als deze voor Nederland nieuw is. For
meel zal hij misschien „onwettig” zijn.
Maar er groeien nieuwe opvattingen, over
stakingsrecht en over lokaalvredebreuk,
zoals hier misschien het geval is geweest.
Hij sloot niet uit dat de wet op dit punt
achterloopt. Bepaalde artikelen, die hierop
betrekking hebben, zijn wel al 100 jaar
oud.
Het medeleven was enorm groot. Vooral
de kaderleden kregen veel morele steun
van de meisjes. Een van de kaderleden
zegt: „Er kwamen een paar meisjes naar
me toe die zeiden: voor jullie is het
helemaal rot. Wij vinden nog wel wat”.
De zeven produktiekaderleden, de heren
F. Berhout, G. Taky, D. Hofman, M. van
Trier, M. Kostense, Th. Bosma en A.
Bakker vertelden ons hun relaas nadat zij
de hele avond vergaderd hadden. „Wij
kunnen zeggen dat wij kans zien de
fabriek rendabel te draaien omdat wij
gezien onze leeftijden en ervaring een
juist oordeel kunnen geven. Wij werken
hier gemiddeld meer dan t ien jaar. We
willen serieus nagaan of de werkgelegen
heid hier nog gerekt kan worden”.
AMSTERDAM. Het is altijd moeiijjk
voor de beurs in de week waarin de
miljoenennota openbaar wordt gemaakt
zijn houding te bepalen. Op de bewuste
dinsdag neemt men haar voor kennisge
ving aan en pas daarna gaat men zich
realiseren wat een en ander zou kunnen
betekenen. Daarbij komt dat ook de reac
ties in de Kamer wel eens aanleiding
kunnen geven tot het opstellen van een
definitief standpunt. Ditmaal werd van dit
patroon niet afgeweken, met uitzondering
dan misschien van de obligatiesector die
vrijwel de gehele week in haussestem-
ming verkeerde.
wel bovenop kwam. En naar aanleiding
van enkele recente ontslagen in de admi
nistratieve sector van ons bedrijf heeft de
heer Van Heek aan de bond meegedeeld
dat dit noodzakelijk was in verband met
de overplaatsing van het hoofdkantoor
naar Rijssen, maar hij liet duidelijk uit
komen dat er voor de rest van het
personeel geen consequenties waren”. „Wij
voelen ons belazerd en bedonderd. Ook de
bekendmaking van het personeel is rot
gespeeld. Er was hier zo half en half een
fabriekscommissie en de mensen die daar
zitting in hadden werden woensdagmor
gen in de hal bij de directie geroepen.
Commissieleden die er niet meer waren
moesten door andere willekeurige mensen
vervangen worden. Blijkbaar om bij de
bond de indruk te geven dat er toch een
ondernemingsraad was. Wel, de medede
ling dat het bedrijf zou sluiten en dat er
geen afv’oeiingsregeling was moesten die
r doorvertellen. Dat weiger-
?a al het personeel om half
IBM
Int. Harv.
Int. Nickel
Int. T. a. T.
Kennecott
Radio Corp.
Republic St.
Royal Dutch
Sears Roeb
SheU Oil
Soc. Vacuni
Stand. Br.
Stand. Old N
Studebaker
Texaco
Un. Aircraft
Un. Corp.
Un. Brands
Un. Incorp.
Us. Steel
Westingh.
Woolworth
Ford
K.L.M.
De verwachtingen van de resultaten van
de werkafdelingen in Nederland zijn niet
geheel bewaarheid. Als oorzaken noemt
Proost en Brandt dat de produktie van
de kunststoffenindustrie weliswaar hoger
was, maar dat de verkoopprijzen lager wa
ren en de orderbezetting nog niet in over
eenstemming is met de vergrote capaci
teit.
Daarnaast houdt men, overenkomstig de
verwachtingen, rekening met lagere bij
zondere baten dan in 1971. De deelne
mingen daarentegen zullen een beter re
sultaat geven, voornamelijk doordat het
voorgaande jaar door twee zware inci
dentele verliesposten werd beïnvloed.
De lokale markt was wat positiever in
de benadering van de miljoenennota.
Daarbij werd steun ondervonden van tus
sentijds bedrijfsnieuws dat zich bewoog
tussen ongeveer dezelfde winstverwach
tingen als in 1971 geboekt en zeer gunsti
ge resultaten bij een aantal gelukkige.
Zo boekte de MENEBA een winststijging
van 48 percent, maar zelfs dit fraaie
succes bleek al in de koers verdisconteerd.
Nutricia zag de winst met ruim een derde
verhoogd en kon daarop wel een koers
stijging behalen van circa 5. Stevin ver
wachtte de gunstige resultaten van 1970
weer te kunnen bereiken na de inzinking
in 1971 hetgeen het aandeel een stijging
van 10 of 50 punten op oude basis
opleverde. Bols liet daarentegen een te
leurstellende indruk na door de inhoud
van het tot dusver In 1972 bereikte resul
taat, wat aandeelhouders op een verlies
van ƒ7 of 70 punten op oude basis kwam
te staan. Voorts was de teneur op de
lokale markt overwegend wat beter hoe
wel de omzetten gering bleven en de
handel vrij kleurloos. Toch bestond de
indruk dat het publiek eerder tot bij ko
pen bereid was. Uitschieters met winsten
van 10 waren Elsevier en Norit, terwijl
Hagemeijer 5 aantrok. De belangstelling
bleef ook deze week voor Hatéma, Kemo
en Holec bestaan met winsten tot 25
punten of meer. De belangrijkste verliezer
was de VNU die bijna 10 prijs gaf.
399%
35%
34%
51%
22%
33%
23
39
107%
48%
65
49
78%
49%
34%
41
8%
11%
16%
28%
39%
36
63%
34
OUDENBOSCH. Zeven kaderleden
van de produktieafdeling van Veneco in
Oudenbosch zijn er van overtuigd dat
deze confectiefabriek rendabel te maken
is. „Wij als produktieteam zien daar kans
toe als we gesteund zouden kunnen wor
den door de overheid en mits het maar
niet onder dezelfde directie is. Er is een
enorme markt voor jongenskleding die
wij maken en aan orders ontbreekt het
dan ook niet”, aldus het produktiekader,
dat zegt er van overtuigd te zijn dat
nagenoeg de hele fabriek achter hen staat
om op deze manier te proberen de werk
gelegenheid van de 225 met ontslag be
dreigde mensen te redden.
Santa Fé Ind
Can Pacific
Illinois Cent.
Penns Centr
South Pac.
Allied Chem.
Am. Can.
A.C.F. Ind.
Am. Smelting
Am. T. a. T.
Am. Branda
Anaconda
Beth. Steel
Boeing
Chrysler
City Bank
Cons. Edison
Dougl. Alrcr
Dup de Nem
East. Kodak
Gen. Electr.
Gen. Motors
Goodyear T.
Am. Motors
ANISTERDAMSEVAAfiT, 20
HAARLEM - TEL. 322462
de werknemers. Alle hinderpalen om het
overleg tussen de leiding van het Akzo-
concern, de centrale ondernemingsraad
van Enka en de vakbonden te hervatten,
zijn nu weggenomen. Er zullen geen fa
brieken worden gesloten, zodat de 5000
werknemers in Nederland, België en
West-Duitsland, die door de plannen wer
den bedreigd met ontslag, opgelucht kun
nen ademhalen. De regering zal de nodige
stappen ondernemen om het probleem
van de overcapaciteit in de chemische
vezelsector te onderzoeken.
Industriebond NKV-voorzitter Brussel
betoogde dat een harde ingreep als de
bezetting nodig was omdat langs de weg
van overleg geen oplossing in zicht was
gekomen. Hij hoopte dat nu de gedachten
van de vakbeweging bij het AKZO-be-
stuur meer weerklank zouden vinden.
De onzekerheid waaraan werknemers
in Breda, Emmercompascuum, de Duitse
Enka-vestiging in Wuppertal (waar ge
staakt werd, maar die nu we§>draait) en
in het Belgische Zwijnaarde ten prooi
waren, duurde sedert begin april. De con
cernleiding heeft nu duidelijk te verstaan
„Wij willen voorkomen dat dit bedrijf
dicht gaat. Het is toch te gek dat het hele
personeel door wanbeleid van één man
klakkeloos op straat gezet kan worden.”
Dit laatste bleek een gevolg te zijn van
het nogal optimistische standpunt van de
regering de beurs tot 1974 niet meer nodig
te hebben voor het dichtmaken van het
begrotingsgat. De steeds zwellende bedra
gen die uit de ambtenarensfeer in de
vorm van pensioenbijdragen binnenvloei
en beginnen langzamerhand de jaarlijkse
begrotingstekorten te evenaren. Midden
van de zestiger jaren was dat bedrag in
totaal nog rond anderhalf miljard gulden.
In 1973 zal het de tweeënhalf miljard
gulden naderen. Zo ongeveer het bedrag
dat de regering op haar begroting over
dat jaar te kort komt. Indien tenminste
alle andere dekkingsmiddelen als belas
tingopbrengsten en dergelijke lopen zoals
de regering dat hoopt en wenselijk acht.
Direct na het indienen van de begroting
begonnen al stemmen op te gaan die aan
Avondverkeer van gisteren
AKZO 68.30 68.40 (67.90), Hoog
ovens (74.20). Kon. Olie
121.80 - 122.20 (122.10), Philips
53.20 gb - 53.30 (53.30), Unilever
140.40 (139.70). KLM (110.50).
De omzet ir Wall Street was
12.570.000 aandelen. Dow Jones-
cijfers: Industrie 943.03 (plus
3.54), Sporen 219.05 (min 0.81),
Nutsbedrijven 109.44 (plus 0.42).
■grote kapitaalvraag van de zijde van de
ondernemingen nu de investeringen vrij
wel overal op een laag pitje zijn gezet.
Wel, dat maakt de bestaande leningen
aantrekkelijke koopwaar. En zo gebeurde
het ook dat verschillende obligatielenin
gen soms opwaartse sprongen maakten
van meer dan één procent per dag.
De hypotheekbanken, die eind vorige
week 7 procent pandbrieven tegen 100
percent hadden aangeboden, zagen zich
met een eveneens overstelpende vraag ge
confronteerd, zodat verwacht mag worden
dat op korte termijn zelfs de verkoop van
pandbrieven tegen dit al behoorlijk ver
laagde percentage zal worden gestopt.
Kenmerkend voor de gehele situatie was
de forse daling van de obligatiegulden die
buitenlanders moeten kopen willen zij
Nederlands obligatiebezit aanschaffen. Nu
de koersen van dit bezit zo fors gaan
stijgen wordt het minder aantrekkelijk
dergelijke obligaties met nog eens extra
dure guldens te betalen. Was in de voor
zomer de prijs van de obligatiegulden nog
bijna 1,10, deze week daalde de prijs tot
1,02.
De aandelenmarkt was heel wat rusti
ger en aanzienlijk minder opgewekt. De
afbrokkelende koersbeweging in Wall
Street zette mede een domper op de
internationale sector waar Unilever ver
liezen leed tot 4 en Heineken tot 7.
AKZO verloor terrein door de strubbelin
gen over het structuurplan dat onder
meer fabrieken in Breda wil sluiten maar
dat deze week werd ingetrokken. De
scheepvaart behield zijn grillige houding
en dobberde op en neer.
Felle kritiek leverden de kaderleden op
het beleid van gedelegeerd commissaris
H.J. van Heek, met wie zij „die ene man”
bedoelen. „Die kritiek willen wij niet
leveren uit haatgevoelens, maar wij me
nen dat het beleid van deze man duidelijk
aan de kaak gesteld moet worden”, aldus
de kaderleden.
Volgens de produktiekaderleden was de
werksfeer al geruime tijd zeer slecht bij
Veneco in Oudenbosch. „Dat kwam”, zo
zeggen zij, „door het beleid van de lei
ding”.
Zij zeggen:
„Een wettelijk verplichte onderne
mingsraad was er niet. Pogingen om die
raad op te richten zijn op alle mogelijke
manieren door de heer Van Heek getorpe
deerd, met sancties en dreigementen aan
het personeel”.
„Een wettelijk verplichte duurtetoeslag
van 3% heeft het kaderpersoneel niet
gekregen. De bond is daar achteraan ge
gaan, maar het is nog steeds niet betaald.”
De sfeer op het bedrijf is volkomen
verpest sinds het oorspronkelijke bedrijf
Joweco in 1969 samen met andere zuide
lijke bedrijven met de Heka in Rijssen
samenging. Een dreigende sfeer heerste er
lange tijd. „Hou je bek of ik schop je
eruit”, is meer dan eens gezegd, er was
veel ziekte vooral bij de kaderleden.
Verbaasd zijn de produktiekaderleden
dat er „maar” van 200 ontslagen sprake is
in de landelijke pers. „Dat zijn er véél
meer. Het bedrijf in Langemark (België)
met ook ongeveer 200 man staat er net zo
voor, en het bedrijf in Aardenburg (50
gegeven dat er geen fabrieken dicht zul
len gaan. Akzo-president jhr. G. Kraijen-
hoff kon zich de opluchting, van de werk
nemers voorstellen, zo zei hij gisteravond,
„maar de problemen zijn nog niet alle
maal opgelost”, voegde hij eraan toe.
Jhr. Kraijenhoff werd geïnterviewd in
Brandpunt, evenals voorzitter Piet Brussel
van de Industriebond-NKV en minister
Boersma van Sociale Zaken, die de afge
lopen dagen met zijn collega Langman
heeft bemiddeld om de partijen' tot elkaar
te brengen. Dat leverde hun overigens een
pluimpje op van premier Biesheuvel, die
met waardering sprak over het werk van
zijn collega’s. Mr. Biesheuvel zei op zijn
persconferentie gisteravond ook, dat deze
week meer ministers zijdelings bij het
overleg betrokken zijn geweest.
Bij het zoeken naar nieuwe alternatie
ven zullen oplossingen uit de bus komen
die economisch niet optimaal zijn. Er
moet worden opgepast dat andere delen
van het grote Akzo-geheel niet worden
geschaad door de problemen van de En-
ka-tak. Want de overcapaciteit blijft be
staan, wordt zelfs eerder groter door con
currentie uit andere werelddelen. Er mag
geen blijvende schade onstaan voor de
samenhang van de Akzo-groep, zodat
sommige' onderdelen in hun ontplooiing
worden belemmerd door de gang van
zaken bij Enka.
Slotkoersen
Eer
gisteren Gisteren
30%
16
31%
3%
43
28%
30
550
i 18%
47%
40%
17%
28%
22%
29%
65%
24%
33%
174%
132%
65
74%
28%
8%
Slotkoersen
Eer
gisteren Gisteren
398%
34%
51
22%
33%
23
38%
110
48%
65
.47%
78%
49%
35
42%
9
11%
16%
29
39
36%
63%
de belastingvoorstellen Wensten te gaan
sleutelen, waardoor de gaten groter kun
nen worden dan het bedrag dat de rege
ring in 1973 bij haar ambtenaren kan
lenen. Ook mag er achter een aantal
regeringsvoorstellen, ingediend bij de
Tweede Kamer, rustig een vraagteken
worden gezet, want de tijd om ze voor de
verkiezingen nog behandeld te krijgen
lijkt onhaalbaar. De extra inkomsten die
verschillende van dergelijke wetsvoorstel
len beogen zullen dan ook moeten worden
gemist, hetgeen de begrotingsgaten even
eens zal doen verwijden.
Kortom: de kans dat de regering alsnog
naar de beurs zal moeten gaan om te
lenen mag zeker niet uitgesloten worden
geacht. Desniettemin was de obligatiesec
tor deze week in wilde haussestemming
gehuld. Grote staatsleningen zijn niet te
verwachten, althans niet uit hoofde van
begrotingspolitiek en voorlopig ook geen
x
De Japanse fabriek Honda organi
seerde een wedstrijd voor zijn perso
neelsleden, waarbij voertuigen voor
de toekomst naar eigen idee moesten
worden geproduceerd. Een groepje
Ss