Patiënten durven vaak niet naar de dokter
Toeneming aantal geslachtsziekten
Dick Bartels
maakt extra maatregelen nodig
Gentlemens
cement
Autoverkopen
toegenomen
HOE IS HET ONTSTAAN
Nieuwe modellen
SHOW
HEEREMANS VAN LEUVEN B.V
1
‘rfrke
MODE eens binnen!
Zo
heet uw baby?
/mm h
i Abc
r JÉ
VIVA GRAND LUXE
ALFETTA
VIVA STANDAARD
AUTOMAAT
MEUWSEN
J'T
EDEGO <S5>
Vragen over lood
in auto-benzine
Groningen wil
schadevergoeding
voor bodemdaling
IF
Europees centrum
voor meteorologie
Jt
fj- k
TW1
«pF
DONDERDAG 12 OKTOBER 1972
11
BONTMODEHUIS
Speciaalzaak in Pelterijen
T oerisme
L. Nertsdelenmantels
9
V-
Contacten
Dit woord: NEEFJE
NIEUWE GRACHT 78
HAARLEM TEL. 023-319245
SHOWROOM: PARKLAAN 20
Koopt uw bont in een speciaal
zaak, waar u door deskundige
verkopers geholpen wordt. Ons
lidmaatschap bij de Nederland
se Bond van Bontwerkerijen ga
randeert dat u uw bont ver
trouwd koopt.
Dit woord:
BESTERVEN
Dit woord:
JALOEZIE
de rappe reisregelaars
Barteljorisstraat 6
NERTSHOEDEN
reeds v.a. 150.—
Wagenweg 146 HaarlemTel. 31 65 29
1
L. Persianer Pattesmantels 795.—
1095.-
Zentrasport
Garantie voor een
rfPW
9
de Gentlemen Look.
Rustige dessins in soepele
stoffen. Stijlvol en toch
sportief. En gekombineerd
met een slanke panta-
F, A^lon en een Byford
pullover ziet elke
RBtUk heer er ook uit
als een heer.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG Het aantal geslachtsziekten neemt onrustbarend toe. De
stijging van het aantal gonorroe-gevallen is zo sterk dat zelfs gesproken
kan worden van een epidemie. Dit verklaart dr. Henk Bijkerk (45), hoofd
Afdeling Besmettelijke Ziekten van de Geneeskundige Hoofdinspectie van
de Volksgezondheid.
Burberrys'
Dit woord: SOM
Ui
Schroom
Met heren, die staan op
stijl, heeft Meuwsen een
gentlemen’s agreement.
Een stilzwijgende afspraak,
dat wij altijd blazers en
kolberts van Burberry in
huis hebben. Want s
Burberry voert al jaren
.1^^
ADVERTENTIE
1
ADVERTENTIE
KRUISSTRAAT 25- 27- 29 - TEL. 320813
fWVVVVVVVVVVVI/WWWWWWWWVWWWWWW*O/WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW
V
VRIJDAG
GM
ZONDAG
O
I!
I
Kruisstraat 25-27-29 - Haarlem - Tel. 023 - 320B13
GRONINGEN. De Provinciale Staten
van Groningen hebben gisteren in een
motie speciale maatregelen van de rege
ring gevraagd voor de bodemdaling in de
provincie als gevolg van de aardgaswin
ning- Schadevergoeding op basis van het
burgerlijk recht is ontoereikend, onder
meer omdat de Gasunie dan niet verplicht
is een zekerheid te stellen, aldus deze
motie.
Deze is een ondersteuning van de acties
van Gedeputeerde Staten voor een goede
schadevergoedingsregeling.
^ZENTRASPORT
Dr. Bijkerk wijst erop dat geslachts
ziekte niet vergelijkbaar is met een lichte
verkoudheid. „Er zijn aan het oplopen van
gonorroe en syfilis min of meer ernstige
risico’s verbonden. Alleen gonorroe kan al
leiden tot onder meer steriliteit door een
eilelder-ontsteking bjj de vrouw en pros-
taatontsteking bij de man. Bjj syfilis zijn
de gevolgen vaak ernstiger.”
Bij elke bontmantel hebben wij
voor u een passende hoed.
Proef. Bij wijze van experiment zullen
verslaafden aan verdovende middelen
in New York die kleine overtredingen
begaan om aan narcotica te komen niet
automatisch worden vervolgd. Zij zul
len de keuze hebben tussen vervolging
of een ontwenningskuur. De proef zal
een jaar duren.
Haarlem, Grote Houtstraat 32
Amsterdam, Damrak 87 de Qercqstraat 46 - donderdag koopavond
AMSTERDAM, ARNHEM, BREDA, GRONINGEN, DEN HAAG, HAARLEM,
1 HILVERSUM, NIJMEGEN, ROTTERDAM, TILBURG. J
1 *nr« mi
In de memorie van toelichting bij de
Volksgezondheidsbegroting 1973 wordt een
fikse alinea gewijd aan de bestrijding van
geslachtsziekten. Voor het eerst sinds 1970
is de Post „Gesiachtsziektenbestrijding”
met meer dan vier ton verhoogd tot
1.337.800. Een vrij aanzienlijke stijging
derhalve, waartoe terecht lijkt te zijn
besloten.
„We zouden al een heel eind op weg
zijn als het besef er tenminste was dat er
kans is geslachtsziek te worden als men
promiscue leeft. Maar dat besef ontbreekt
juist zoveel. Veelvuldig met verschillende
meisjes naar bed gaan, vindt men een
zeer normale zaak, maar geslachtsziekte
een heel vieze aangelegenheid, die gekop
peld wordt aan een onjuiste levenswan
del.”
Parkeergelegenheid in omliggende straten.
13 okt. 10.00-22.00 uur
ZATERDAG 14 okt. 10.00-21.00 uur
15 okt. 10.00-18.00 uur
MAANDAG 16 okt. 10.00 - 18.00 uur
In juli liet de commissie^ weten dat zij
een dergelijk voorstel zou doen, maar de
circa 500 geleerden die de vorige week in
Amsterdam, onder auspiciën van de Euro
pese Commissie, hebben gesproken over
milieuverontreiniging door lood zijn er
niet in geslaagd de normen te bepalen
waarboven verontreiniging van de lucht
dcor lood voornamelijk ten gevolge
van het toevoegen van loodhoudend anti-
Tunesië, zijn negentien personen om het
voor de menselijke gezondheid.
Wintersport-specialist
Edego en reisbureau
Arke organiseren een
wervelende wintershow. De laat
ste mode op het gebied van
ski- en après-skikleding wordt u
gepresenteerd, terwijl een film u
informeert over reizen naar de
diverse wintersport centra’s. In de
pauze kunt u kennis nemen van de
laatste (technische) ski-ontwikke-
lingen. Al met al een interessante
informatie voor wintersportlief-
hebbers. Kaarten a f 3,50 (incL
koffie complét) zijn verkrijgbaar
bij de onderstaande adressen.
Het woord neefje heeft twee beteke
nissen: Men verstaat er zowel onder:
de zoon van een broer of zuster of van
een oom als: een soort kleine mug. Het
zou natuurlijk kunnen zijn dat de
beide woorden niets met elkaar te
maken zouden hebben, evenmin als
bijvoorbeeld vertrek: kamer en ver
trek: afreis. Maar het Frans kent het
woord cousin ook in beide betekenissen
en dat moet ons voorzichtig maken.
Het lijkt anderzijds ook weer onwaar
schijnlijk dat het Nederlands in dit
geval het Frans zou hebben gevolgd.
Mogelijk is dat men het woord neefje
eens een keer schertsend heeft ge
bruikt voor de stekende mug, omdat
een neef een bloedverwant is en de
mug ook op bloed belust is.
Naast de meest edele bontsoorten zoals:
Swakara, Naturel grijs en Goulikash Persianer Nertsmantels
in alle kleuren
treft u bij ons ook voordelige mantels aan van goede kwa
liteit en vergezeld van garantiecertificaat.
STRAATSBURG. Het Tweede-Ka-
merlid dr. ir. S. P. Oele (P.v.d.A.) heeft,
als lid van het Europese Parlement, de
Europese Commissie gevraagd of zij in
derdaad nog van plan is spoedig voor te
stellen het loodgehalte van benzine te
beperken tot 0,4 gram per liter.
S 1 s
k 1'7;' J
Eigenlijk is besterven precies het
zelfde als sterven. Men zegt immers
dikwijls: Ik bestierf het van het la
chen. Nog niet geheel verouderd is ook
de betekenis: hevig schrikken en
doodsbleek worden van ontsteltenis. In
de Camera Obscura wordt verteld dat
het Diakenhuismannetje „besturf as
een doek” toen Klein Klaasje zijn ge
heim ontdekte. En in hetzelfde boek
zegt Van der Hoogen: Je moet me
eerst wat laten besterven, bedoelend:
tot mezelf laten komen. Eigenlijk zegt
men dat van vlees dat iets minder vers
en daardoor voor de consumptie beter
geschikt wordt, als men het korte tijd
laat liggen. En Van der Hoogen
kwam net uit zijn bed. Heel gewoon is
het voltooide deelwoord bestorven in:
dat ligt hem in de mond bestorven
voor: dat brengt hij steeds weer te pas.
En we kennen een onbestorven we
duwnaar voor een man wiens vrouw
tijdelijk afwezig is.
AMSTERDAM. De verkopen van
nieuwe personenauto’s in ons land zijn in
de eerste negen maanden van dit jaar met
bijna 3 percent gestegen in vergelijking
met dezelfde periode van 1971, namelijk
333.620 tegen 324.182 stuks. Dat is een
toeneming van 9438 voertuigen. Deze ge
gevens zijn van de RAI in Amsterdam,
waar men evenwel niet gelooft in een
autokoopgolf als direct gevolg van de per
1 januari 1973 aangekondigde fiscale
maatregelen.
Het is een methode extra, waarvan dr.
Bijkerk geen wonderen verwacht, maar
die kan bijdragen tot het opsporingswerk.
„Ik zou al tevreden zijn als met dit
systeem per jaar 400 gevallen kunnen
worden opgespoord”, zegt dr. Bijkerk, die
nog eens met nadruk verzekerd dat de
anonimiteit van de patiënt volledig ge
waarborgd is.
Dr. Bijkerk wil het gesprek niet beslui
ten zonder het volgende advies: „Als men
risico gelopen heeft, moet men zo spoedig
mogelijk naar een arts gaan voor onder
zoek c.q. behandeling en zich van ge
slachtsgemeenschap onthouden.”
Wat betreft syfilis is de situatie anders:
de kenmerken van de ziekte zijn veel
duidelijker, waardoor men zich eerder
gedwongen voelt een arts te raadplegen
en de gevoeligheid van de ziekteverwek
ker voor penicilline is nog altijd even
groot als vroeger. De risicofactor bij veel
vuldig verschillend seksueel contact is
vanzelfsprekend even groot als bij gonor
roe.
Spaar met Ardita voor baddoeken
met ingeweven de naam van uw baby
(broertje of zusje mag ook).
Let op het pak met de kuikentjes.
Ardita wegwerpluiers
De betere luier HVCIl
bij uw kruidenier. vA/l
unicura nv. amsterdam p _stbus 1384
Het Griekse woord zèlos betekent:
ijver. Daarvan is het Latijnse zelosus:
ijverig afgeleid en dit is in het Frans
jaloux en in het Engels jealous gewor
den. Ons woord jaloezie is uit het
Frans overgenomen Het woord heeft
twee eigenaardigheden. In de eerste
plaats heeft alleen in het Nederlands
het bijvoeglijke naamwoord een r ge
kregen. Wij zeggen jaloers en niet
jaloes. In de tweede plaats wordt ja
loezie gebruikt voor twee begrippen die
niets met elkaar gemeen schijnen te
hebben: naijver en: zonnescherm. Toch
is er sprake van hetzelfde woord. Men
moet er van uitgaan dat een zonne
scherm het inkijken belet en het uit
kijken toch mogelijk maakt. Wie bui
ten staat kan dus jaloers zijn op dege
ne die binnen is, want hij wordt gezien
zonder te zien wie hem ziet.
Als één van de oorzaken van het toene
mende aantal geslachtsziektegevallen
noemt dr. Bijkerk ook het zich krachtig
uitbreidende internationale toerisme. „Als
men over de grens is, vergeet men vaak
de normen waar men zich thuis aan
hield.”
In de jaren vijftig, toen het aantal
gevallen sterk daalde, werden vele bu
reaus voor gesiachtsziektenbestrijding ge
sloten, doordat ze geen subsidie meer
ontvingen.
In de nieuwe opzet van „Volksgezond
heid” wil men de sociaal-hygiënische ge
siachtsziektenbestrijding krachtig uitbou
wen, waarbij de nodige aandacht aan de
voorlichting zal worden gegeven.
In de vorm somme of summe in de
betekenis: het geheel, de menigte
kwam het woord som reeds in het
Middelnederlands voor. De definitie van
het woord in zijn eigenlijke betekenis
is: het geheel dat ontstaat door de
optelling van getallen. De Latijnse
grondvorm waarvan som is afgeleid,
luidt: summa, dat eigenlijk betekent:
bovenste. De Romeinen telden name
lijk niet zoals wij van boven naar
beneden, maar van beneden naar bo
ven op, zodat de uitkomst, de som,
boven de reeks kwam te staan. Begrij
pelijk is dat som daarna gaat beteke
nen: vraagstuk. Het bijvoeglijke naam
woord summier betekent: alleen het
bovenste, de oppervlakte rakend, dus:
oppervlakkig of bondig. De somme al
ler leere is Godt te eer en ende sijn
geboden te houden, zegt de Prediker.
Daar betekent som: de kern, de hoofd
zaak.
„De moeilijkheid is dat er eigenlijk
geen officiële gegevens zijn,” zegt dr.
Bijkerk, die in 1967 promoveerde op het
proefschrift „Het voorkomen van ge
slachtsziekten in Nederland,” „omdat er
volgens de huidige Besmettelijke Ziekten
wet geen aangifteplicht bestaat voor ge
vallen van geslachtsziekten.”
Een herziening van deze wet ligt in het
nabije verschiet. Hierbij gaan de gedach
ten uit naar de invoering van een zgn
restgroep van infectieziekten. Ten aanzien
van de infectieziekten, waartoe bijvoor
beeld ook geslachtsziekten kunnen worden
gerekend, blijft de aangifte dan volledig
„Die toeneming is te wijten aan ver
schillende oorzaken. Om te beginnen
neemt de promiscuïteit, het hebben van
seksuele relaties met verschillende per
sonen, zonder onderscheid en vluchtig ge
kozen, sterk toe, waardoor de kans op
besmetting groter wordt. Ten tweede is er
schroom om naar een arts te gaan, omdat
het hebben van een geslachtsziekte nog
door taboes is omgeven. En bovendien
heeft de ziekte soms weinig uiterlijke
kenmerken, vooral bij vrouwen. Men
loopt dan met een infectie rond, zonder
het te weten en besmet weer andere
personen.”
„De nieuwe organisatie zal zo flexibel
zijn, dat die ook blijft bestaan wanneer
het probleem van de geslachtsziekten ge
ringer wordt.” Aldus dr. Bijkerk, die er
voorts op wijst dat de provinciale dien
sten in eerste instantie voor contactonder-
zoek en bronopsporing zijn bestemd en niet
voor behandeling. „Die moet nog altijd
geschieden door de particuliere arts.”
Deze artsen krijgen binnenkort van het
ministerie van volksgezondheid zogenaam
de „contact-slips” toegestuurd, een soort
„giroboekjes.” De patiënt, die de arts
raadpleegt indien onverhoopt de dienst
voor de geslachtsziekenbestrijding niet
kan worden ingeschakeld, krijgt van de
arts een aantal van deze „slips,” met de
vraag of hij deze wil doorgeven aan de
personen met wie hij seksueel contact
onderhield.
anoniem.
Toch komt er via de diensten voor de
gesiachtsziektenbestrijding in Neder
land wel enig cijfermateriaal vrijin
1970 bereikte het aantal gonorroe-geval
len, dat door de diensten werd gesigna
leerd, een bijna na-oorlogse hoogte, name
lijk 3459. Ook het aantal syfilis-gevallen
neemt toe, maar in veel mindere mate: in
1970 werden 248 gevallen „genoteerd.”
Dr. Bijkerk: „We zitten wat betreft de
gonorroe met een groot probleem. We
weten er eigenlijk alles van af, we kun
nen de ziekte zij het vaak na herhaal
de onderzoekingen diagnosticeren, we
weten hoe we haar moeten bestrijden,
hoewel gebleken is dat er steeds grotere
hoeveelheden penicilline voor nodig zijn,
en toch neemt de ziekte hand over hand
toe, zodat men kan spreken van een
duidelijke epidemie.”
I l
Deze „slip” vermeldt niet de naam en
het adres van de patiënt en van zijn
contactpersoon. De geslachtsziekte, waar
aan de patiënt lijdt, is in code gegeven.
Deze contactpersoon wordt verzocht zich
met de „slip” naar een arts te begeven,
die zo nodig behandelt of naar elders ver
wijst.
Medio september werden stijgende au
toverkopen verwacht, nadat in de Miljoe
nennota een verhoging van zowel de bij
zondere verbruiksbelasting op personenau
to’s (met 3,6 percent) als van de BTW was
aangekondigd. Begin oktober besloot het
kabinet de benzineaccijns per 1 januari
a.s. met 3,25 cent per liter te verhogen,
waardoor de aanvankelijk voorgestelde
bijzondere verbruiksbelasting enigszins
kon worden „teruggedraaid”.
BRUSSEL. Wellicht nog deze maand
zal er een besluit vallen over de oprich
ting in de EEG van het centrum voor
meteorologische vooruitzichten op middel
lange termijn. Dat besluit kan vallen in
de eerstkomende vergadering van hoge
ambtenaren voor wetenschappelijk en
technisch onderzoek in de EEG, die op 17
en 18 oktober wordt gehouden.
Nederland meent dat het instituut in de
buurt van Heerlen-Maastricht gevestigd
moet worden. België geeft de voorkeur
aan Brussel. In Denemarken is Horsholm
en in West-Duitsland Wiesbaden aange
merkt als plaats van vestiging, het Vere
nigd Koninkrijk vindt dat het in Reading
moet komen en de Europese commissie
heeft voorgesteld het nieuwe instituut in
Ispra in Italië te vestigen.
L',
