Marowitz is Frankenstein
en
zijn monster heet Hamlet
T.I.O.L.I.
sociëteit
met variatie
The Francis Boys
BEVERWIJK-
Soosagenda
VIETNAM
Moulin Rouge op
Joegoslavisch toneel
Nederlandse jeugd
de „live”-toer
voor
Kans voor Böll
en Grass
p
Top de pop pop dertien
■W
BOSKO BUHA UIT BELGRADO
Kunstraad bepleit
steun Geestelijk
Orkest
Recordprijzen voor
romantische kunst
panty
short
bij Mak van Waay
de panty
met het korte broekje
en de lange benen
(in de blauwe verpakking)
13
DONDERDAG 19 OKTOBER 1972
SHAKESPEARES DRAMA DRASTISCHBEWERKT
Onder redactie van
Ferry Tromp
n.
s.
b.v.
Nobelprijs-1972
voor letteren
»le
Is.
„De Stoeterij
Auberge van ouds
„de Uilenboom”
Brandstoffenhandel „De Spaarnestad
UI
1
black-and-white-minstrel
een
J. HEIJER
ADVERTENTIE
«47
FE
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
>0
Royal Flush, wijkcentrum Bernadot-
telaan, zaterdag: disco Lion en Djengis
Khan.
Disco Dubois, Berlagelaan 45, zon
dagmiddag: disco-dansen.
HJC, Sanderzaal, Elisabeth Gasthuis-,
vrijdag: Green River Jass Band; dins
dag. concert van de Stichting Cat Jazz
Haarlem met de Amerikaanse klarinet-
’ist/sopraan- en tenorsaxofonist Bobby
■Tones.
Voom-Voom, Spaamwouderstraat 61
vrijdag, zaterdag en zondag: drive-in-
show.
Soos de Piek, Spaarndam, zaterdag:
disco Flash Point 7.
Santpoort
Gezellig Frans getint eethuis waar
■jpecialité’s uit de Provence in open
:euken worden bereid.
Overschot bondsspaarbanken. In septem-
ber is bij de bondsspaarbanken 934,5
mln ingelegd en 885,3 mln opgenomen,
waarmee een spaaroverschot optrad van
49,2 MLN. In vergelijking met sep
tember 1971 werd ruim 200 mln meer
omgezet en werd 16,3 mln meer gesp
aard.
I
Can-Can, Stoofsteeg 1, iedere avond:
bar-dancing-disco.
S!
PEN-centrale, Kanaalstraat 257, IJ-
muiden, zaterdag: de country-rock-
groep Chestnut Mare; zondag „Tagrag”
waarvan onlangs bij Ariola de single
..She’s on her way back home” uit
kwam.
Box Eighteen. Bintangs, Super Sister,
Long Tall Ernie and the Shakers, John
the Revelator, Relesion, Thower, Uni
ted Kildom en de VARA drive-in-show
zijn daar gratis maar duidelijk hoor
baar aanwezig. Gratis voor Vietnam,
maar niet voor jou uiteraard. Jij be
taalt f 7,50 voor een hele dag (11.30-2
uur) „bewuste ontspanning”. Kaarten
zijn nu al verkrijgbaar bij de PEN in
TJmuiden, Donkey Shot in Heemskerk,
boekhandel v.d. Velde en de „Slof” in
Beverwijk.
De voornaamste strijd, die Hamlet heeft
te strijden, is echter die met zichzelf. Dat
wil zeggen met zijn betere ik, hier ten
tonele gevoerd in de persoon van Fortin
bras (Sterke-arm). In het echte stuk komt
deze figuur pas tegen het eind op; hij is
de Noorse prins die het geheel uitgemoor
de Deense koningshuis komt vervangen
Bij Marowitz is hij echter voortdurend
aanwezig, een stoere blonde bink in stra
lend harnas, de enige speler die niet als
karikatuur geschminkt is; (Ophelia is een
Pippi Langkous-achtige Colombine en de
hovelingen Rosenkrantz en Guildenstern
worden tapdansend opgevoerd als komisch
1. Sugar me Lynsey de Paul; 2. Mexico Les Humphries Singers; 3. Ich
hab’ die Liebe gesehen Vickey Leandros; 4. I’ll never drink again Alexander
Curly; 5. Mouldy old dough Lnt. Pigeon; 6. Bottoms up Middle of the Road;
7. I put a spell on you Creedence Clearwater Revival; 8. Wig warn Bam
Sweet; 9.1 think I love you Partridge Family; 10. Veronica 538 Vader Abra
ham en de Goede Zonen, Jacques Herb en De Makkers; 11. I’m swimming into
deep water Don Rosenbaum; 12. Oei, oei Jan Boezeroen; 13. Vaya con Dios
Cats.
Donderdag 2 november komt de
Arnhemse groep Sympathy; 9 novem
ber is het de beurt aan de Haarlemse
formatie John the Revelator en de rij
wordt op 16 november voorlopig geslo
ten met de Bintangs. Voorlopig, want
als het experiment een succes blijkt
zal de donderdagavond in de Moulin
Rouge een vaste „live”-avond worden.
Prachtig koetshuis waar op klassieke
wijze diners - recepties en feesten
van uiteenlopende aard verzorgd
worden.
Toneelspelen voor jonge kinderen in
een taal, die zij niet verstaan, moet een
bijzonder moeilijke taak zijn, maar deze
Joegoslaven slagen er uitstekend in, zij
het dan met de hulp van de radio-actrice
Christel Adelaar, die min of meer als tolk
fungeert door handeling en dialoog tijdens
de voorstelling van minuut tot minuut in
eenvoudig Nederlands te verklaren. Maar
dit hulpmiddel, dat Christel Adelaar sober
en kundig hanteerde, zou waarschijnlijk
toch niet zo goed hebben gewerkt als er
op het toneel niet zulke serieus-werkende
Voor wie van goede popmuziek
houdt en tevens daadwerkelijk steun
wil verlenen aan de oorlogsslachtoffers
in Vietnam, herinneren we nog even
aan het popgebeuren dat het comité
..Beverwijk voor Vietnam” zaterdag 4
november in de Beverwijkse „Slof”,
Raamveld 2, houdt.
AMSTERDAM. Bij Mak van Waay
in Amsterdam is woensdag een aantal
schilderijen van bekende meesters voor
recordprijzen geveild. Zo bracht een werk
van Weissenbruch „Figuren op de markt
te Woudrichem” 96.000 gulden op. Het
werd gekocht door een Nederlandse parti
culier. Een Leickert, voorstellend schaat
senrijders op een rivier, ging naar Enge
land voor 58.000 gulden. Een werk van
B.C. Koekkoek „figuren op een landweg
in het Kleefse land” kocht een Neder
landse kunsthandelaar voor 52.000 gulden
lm Nederland bleef eveneens een werk
van Klinkenberg „Gezicht op de Aster-
damse Oude Zijds Achterburgwal” Het
bracht 33.000 gulden op. Voor twee hele
kleine Leickerts van 14 bij 12 cm werd
7400 en 6200 betaald. „Koeien in een
weide” van Willem Maris bracht 26.000
gulden op, twee landschappen van Manve
resp. 10.000 en 10.500 gulden. „Figuren op
een bevroren rivier” van Van de Sande
Bakhuyzen 29.500 gulden, „Schaatsen
rijders op een bevroren rivier” van
Schelfhout 23.000 gulden, „Figuren in een
vlet op een rivier” van H. Koekkoek
17.500 en „Figuren op een bosweg” van M.
A. Koekkoek 22.500 gulden.
Waar zijn ze gebleven? Die gouwe
ouwe sociëteiten uit de zestiger jaren
waar je iedere zaterdagavond of min
stens eens in de veertien dagen je
vrienden en vriendinnen zag, waar je
behalve aan „hangen” ook nog aan
praten deed, waar midden op de avond
de dominee of „jeugdkapelaan” kwam
binnenvallen, waar de eerste ouders
om 11 uur al achter het matglas ver-
«■chenen en stiekum om de hoek gluur
den, waar het woord discotheek een
vloek was en waar soms alleen de
band pils mocht drinken. Er waren ei
tientallen in het Haarlem van zo’n zes
jaar geleden, maar ze zijn allemaal
verdwenen.
Riverside, Spaarne 91, woensdag,
vrijdag en zaterdag: bar en soos.
STOCKHOLM (AP) Er is een kans,
dat de vooraanstaande Duitse na-oorlogse
schrijvers Heinrich Böll en Günther
Grass de Nobelprijs-1972 voor letterkunde
zullen delen. Welingelichte woordvoerders
hebben dit verklaard aan de vooravond
van de bekendmaking van de prijswin
naars.
Indien de 55 jaar oude Böll, voorzitter
van de Internationale Penclub, of zijn
tien jaar jongere en politiek sterk geënga
geerde collega Grass geëerd worden - of
indien de Zweedse Akademie er de voor
keur aan geeft de prijs van 480.000 kro
nen tussen hen te delen - zal de letter
kundeprijs voor de eerste maal sinds de
oorlog naar Duitsland gaan.
De laatste schrijver, die zich van de
Duitse taal bediende en die met de Nobel
prijs voor de letterkunde werd onder
scheiden, was Hermann Hesse in 1946. Hij
woonde toen in ballingschap in Zwitser
land en was een Zwitserse staatsburger
Er zijn echter ook andere kandidaten
voor de prijs, zoals de 57-jarige Patrick
White (Australië), de Brits-Amerikaanse
dichter W H. Auden, de Brit Graham
Greene, de Amerikaan Norman Mailer en
de Fransman Claude Simon.
Voorlopig gaat de eigenaar een
maand proefdraaien om de belangstel
ling te testen. Volgende week donder
dag kun je gratis naar binnen (en dat
geldt ook voor de volgende avonden)
om te genieten van de „Happy Fami
ly”, een uiterst succesvol „poppakket”
van het Haarlemse bureau Europop
met Robert Long, Bonnie St. Claire
Unit Gloria en Alexander Curly, nog
altijd goed voor een Top-2 notering
met zijn „1’11 never drink again”.
Meer dan welk land ook heeft Italië in Nederland de naam op religieus ge
bied uiterst conservatief te zijn. Aan deze foto te zien lijkt dat buiten het
Vaticaan echter nogal mee te vallen. Deze onvervalste popgroep bestaat ge
heel uit broeders en van verkleedpartijen is geen sprake. Het is de pijdragen-
de heren Giovanni, Sergio, Appio, Maurizio, Bruno en Marino heilige ernst
met de muziek. Via deze veelbeluisterde uitingsvorm hopen zij allereerst in
Italië en misschien ook wel daarbuiten meer bekendheid te geven aan de
liefdesboodschap van de Heilige Franciscüs van Assisi.
beroepsacteurs hadden gestaan, die hun
jeugdig publiek voortdurend wisten te
boeien.
Hoewel de gemiddelde leeftijd van de
toeschouwertjes in Arnhem zeker niet bo
ven de tien lag, reageerden zij precies
naar wens en volgden ze het spel met een
aandacht, die men als een compliment
voor de spelers kan beschouwen.
Een aardige attentie van de Joegoslaven
was, dat zij hun voorstellingen in Neder
land begonnen met een Nederlands stuk:
„Twee emmertjes water halen” van Aad
Greidanus, dat hier te lande in 1959 door
de toneelgroep Arena is opgevoerd. In het
Joegoslavisch heet het „Hodl de Bodl”,
naar de komische hoofdfiguur, een rond
trekkende voddenkoopman, die in een
dorp komt en daar zo handig de nodige
verwarring sticht, dat alle ontevreden
mensen tevreden worden, alle onbeant
woorde liefdes worden beantwoord en het
stuk kan eindigen met twee gelukkige
paren en een gelukkige veldwachter.
Het stuk staat al sedert januari 1965 op
het repertoire van het gezelschap Bosko
Buha dat er intussen honderdvijftien
voorstellingen van heeft gegeven. Het is
een van de 102 produkties die het gezel
schap in de 22 jaar van zijn bestaan heeft
verzorgd en waarvan in die tijd bij elkaar
vijfduizend voorstellingen zijn gegeven
voor in totaal 1.700.000 toeschouwers.
Het langdurige succes van het gezel
schap is ongetwijfeld daaraan te danken
dat het uit toegewijde acteurs en actrices
bestaat die weten hoe zij met mimische,
plastische en vocale middelen kinderen
kunnen boeien zonder met afgezaagde,
goedkope trucjes op de jeugdige lachspie
ren te werken. De regisseur van „Hodl de
Bodl”, Minja Dedic, is blijkbaar ook niet
iemand die zulke trucjes zou toelaten. De
hele opvoering was, binnen de grenzen
van het blijspel voor kinderen, artistiek
verantwoord.
De Uilenspiegelachtige rol van de vod
denman werd uitstekend gespeeld door de
komiek Bozidar Pavicevic-Longa, de luie
veldwachter Joris niet minder vermake
lijk door Slobodan Kolakovic. Ook de
rollen van de twee paren die elkaar pas na
een vreemde metamorfose vinden, waren
in goede handen. Het smaakvolle decor en
de aardige kostuums van Dusan Ristic
vertoonden zelfs enkele Hollandse toets
jes.
Het gezelschap blijft tot en met zater
dag In Nederland en geeft nog voorstel
lingen in Amsterdam. Scheveningen en
Eindhoven. Behalve „Hodl de Bodl” staat
ook een nieuwe Joegoslavische bewerking
van „Assepoester”, onder de titel „Pepel-
joga”, op het repertoire van de tournee.
SIMON KOSTER
DEN HAAG. Aaht jaar geladen ging
de Amerikaans-Engelse toneelmaker
Charles Marowitz Shakespeare* Hamlet te
lijf met een chirurgenmes. Het resultaat
is na vele voorstellingen in Engeland en
elders thans tot 24 november te zien in
ons land, waar WIKOR en Mickery een
tournee organiseren, die vooral op scholie
ren gericht is.
Discodancing „Moulin Rouge” In de
Haarlemse Kleine Houtstraat waar het
vooral in het weekeind een eivolle
bedoening is, gaat met ingang van
donderdag 26 oktober op de live-toer.
Een lofwaardig initiatief want met uit
zondering van een enkel concert is
Haarlem zelfs voor Nederlandse groe
pen zo langzamerhand dood gebied.
duo uit
show).
Door deze aanpak krijgt Shakespeares
tekst een ironische dubbelzinnigheid, die
soms erg nadrukkelijk gepresenteerd
wordt. Als Fortinbras het beroemde
„What a piece of work is man” (welk een
meesterwerk is de mens) zegt over het
hoofd van een armzalig hoopje Pierrot-
Hamlet heen, wordt de sarcastische opvat
ting van Marowitz zeer duidelijk. En als
we die al konden missen, dan wordt er
nog een schepje bovenop gedaan wanneer
Hamlet „to be or not to be” zegt. De
kring van circusfiguren begint dan heel
hard en overdreven te lachen.
Ik heb niets tegen ingrijpende bewer
kingen van eeuwenoude stukken. Deze
Hamlet van Marowitz is zeker de moeite
van het zien waard, in ieder geval wan
neer men tevoren de voor een tientje
verkrijgbare, zeer uitvoerige documenta
tiemap (al dan niet klassikaal) heeft door
gewerkt. Er zit o.a. een vrijwel complete
tekst in: op de rechtse pagina’s de Engelse
en links een modernisering van de Bur-
gersdijk vertaling door C. Buddingh; be-
DEN HAAG. De Raad voor de Kunst
heeft aan minister Engels (CR) gevraagd
om rijkssteun te geven aan het Tn finan
ciële moeilijkheden verkerende Geweste
lijk Orkest voor Zuidholland. De minister
heeft onlangs de functie van het orkest
erkend en de Raad voor de Kunst stelt nu
dat de minister financiële consequenties
van deze erkenning moet aanvaarden.
De raad noemt het ongewenst in een
periode waarin het hele orkestenbestel ter
discussie staat ingrijpende wijzigingen in
de bestaande situatie aan te brengen.
„Opheffing van het gewestelijk orkest zou
wél een dergelijke inbreuk betekenen en
een bestaand behoeftepatroon doorbre
ken’aldus de raad.
In afwachting van een binnen afzienba
re tijd te verwachten advies over de
relatie tussen de orkesten en de amateu
ristische muziekbeoefening in het alge
meen pleit de raad voor het verlenen van
een garantie mede van de kant van de
rijksoverheid, om het functioneren van
het gewestelijk orkest in de overgangspe
riode te verzekeren.
Dancings, discotheken, café’s, tv en
het vervroegde huwelijk hebben hun
rol grotendeels overgenomen, maar ge
lukkig is het fenomeen sociëteit nog
niet helemaal verdwenen. Op de Zuid-
Schalkwijkerweg 93 in Haarlem, aan
de oevers van het Spaarne en op
luttele meters van de Buitenrustbrug-
gen, zetelt in het Njord-gebouwtje al
daar „T.I.O.L.L” (Take it or leave it).
De sociëteit is onderdeel van de Stich
ting Protestants-Christelijk Jeugdwerk
Schalkwijk, de dominee zal er ook wel
eens binnenvallen, maar daarmee
houdt de vergelijking met de zestiger-
jaren-sociëteiten wel op. „T.I.O.L.L” is
met zijn tijd meegegaan.
Afwisseling is het parool van deze
vriendenclub die nu bijna twee jaar
oud is en waar iedereen welkom is.
Variatie en actualiteit. Voorbeelden?
Het seizoen werd geopend met de pop
groep Have Mercy die aanstaande za
terdagavond wegens doorslaand succes
opnieuw zal optreden. Daarna was er
een gespreksavond met de zusters
Franciscanessen, een discotheekavond
dramatische expressie en op 7 oktober
een discussie in het kader van de Vre-
desweek.
Vorige week werden slapsticks ge
draaid en was er discomuziek. Het
maandblad „Whim” houdt alle leden
op de hoogte en biedt ruimschoots
gelegenheid voor kritiek en suggesties.
T.I.O.L.L, take it or leave it. Take it,
zou ik zeggen.
Een scène uit Hamlet. De geest van
Hamlets vader getuigt voor de „recht
bank”, die Hamlet veroordeelt.
nevens een Penguin-boekje met essays
over moderne Shakespeare-opvattingen.
Mijn persoonlijke bezwaar is echter, dat
de Marowitz-Hamlet zo’n cerebraal be
denksel blijft. Het is geen organisch ge
groeid geheel, zoals bijvoorbeeld de Ham-
let-bewerking, die Ateljé 212 enige maan
den geleden in Mickery heeft laten zien.
Misschien komt het mede, doordat de
oorspronkelijke, 17de-eeuwse tekst is ge
handhaafd. Deze Hamlet doet mij sterk
denken aan een clownesk monster van
Frankenstein.
OLIESTOKERS
PRIJZEN OKTOBER 1972
(vrijblijvend)
HAARDOLIE 0,18% per liter bij kontante betaling
H.B.O. I (c. verw.) 11,70 per °/o liter incl. b.t.w. partikulier
H.B.O. I (c. verw.) v.a. 13,55 per liter excl b.t.w. niet partikulie:
H.B.O. II (c. verw.) v.a. 13,25 per liter excl. b.t.w. niet partikulic
ARNHEM. Het Joegoslavische kin-
dertoneelgezelschap Bosko Buha uit Bel
grado is door het Nederlands Centrum
van het Internationale Theater Instituut
uitgenodigd, in ons land een vijftal voor
stellingen te komen geven, al* onderdeel
van de culturele uitwisseling tussen beide
landen. De eerste van die voorstellingen
was woensdagmiddag in de Arnhemse
stadsschouwburg te zien.
Friese Varkenmarkt 2-10 HAARLEM
023-31 04 40*
Arnoidushoeve, Hoofdweg 574.
Hoofddorp, zaterdag: de Hoofddorpse
nonsroep Peddock.
Marowitz heeft uit het oorspronkelijke
stuk zinnen en situaties gesneden, die hij
opnieuw tot een geheel naaide om het
beeld te scheppen van een moderne jon
geman, die veel schreeuwt maar weinig
doet om zijn wereld te veranderen. Zijn
Hamlet is een lafaard op basketbalschoe-
nen met het gezicht van een zielige Pier
rot: wit geschminkt met een zwart gete
kende traan onder het linkeroog. Het
verhaal op zich doet niet meer ter zake.
Marowitz doet nóg meer dan Shakespea
re. Gebruikmakend van diens tekst, die
soms heel andere personages in de mond
gelegd wordt dan in het oorspronkelijke
stuk, wil de bewerker met grote nadruk
aantonen, waaróm Hamlet zo’n treurige
zak is, die de mond vol heeft van actie
maar niet verder dan tot schijngevechten
komt. Die verklaring is ontleend aan
Freuds opvattingen van het Oidipouscom-
plex (de vader doden om de moeder te
trouwen) en doet in zijn simpliciteit erg
Amerikaans aan.
Dat neemt niet weg dat Marowitz Ham
lets psychologische strijd met het vader
beeld, bijzonder ingenieus op het toneel
heeft gebracht. De geest van de vermoor
de vader en Hamlets stiefvader Claudius
wisselen voortdurend van plaats, zowel
tegenover de hoerige moeder als tegeno
ver Hamlet. En als Hamlet dan toch tot
de daad komt, doodt hij geen van beide
vaderfiguren, maar de vader van zijn
verloofde Ophelia. Deze Polonius is ook al
een kletskous en een clown, maar dan een
vrolijke. En de moord is eveneens ont
leend aan het circus: hij wordt gepleegd
met een bont geschilderd speelgoed-
zwaardje. Eenzelfde spel van rolverwisse
ling speelt Marowitz met de moederfiguur
en Ophelia, tot wie Hamlet in een haat-
liefde-verhouding staat, met de nadruk op
haat.
ft
k r
