Communistische leiding
in delicate positie
BRANDT IS IN
DE DDR
KROESJTSJEV TARTTE KENNEDY
Tien jaar geleden crisis om Cuba
Winter in VS
twee maanden
Wereldvrede
stond op
het spel
Modehuis
i
te vroeg
EXPOSITIE
WK
international
„ELEGANT”
I
special sizes
zelfs langer dan
2.18 meter
lammerts
Kennemerlaan 36,
IJmuiden 02550 - 1 44 53
G-G
lange
mannen
maten
„AANBEDEN” POLITICUS
terstal interieurs
Ph. JANSEN
s
Assemblee Raad
van Europa
GERARD DE LANGE
Onderzoek huur
MEUBELFABRIEK
OISTERWIJK
toonzaal Leidsekade 102
Vrije toegang
woningen van
burgemeesters
stemt tegen
vrijere abortus
afval
Industrie wil
nationaal beleid
over chemisch
11
BIJVAL
VERBROKEN
Eksklusieve stoffen
3
a
VRIJDAG 20 OKTOBER 19 7k
(Van een medewerker)
WK 479 het rulmte-wonder
J
Blokkade
Oisterwijkse dekenkisten
0 23 -3217 61
BERLIJN De Duitsers die het
meeste te winnen hebben bij de ko
mende verkiezingen in de Bonds
republiek, hebben geen directe in
vloed op de uitslag. Het zijn de
17 miljoen DDR-burgers, die gespan
nen afwachten hoe zwaar de Bonds-
burgers straks de Ost-Politik van
Willy Brandt zullen wegen.
S
T“
INDESIT
Wagenweg 1, 3 en 15, Haarlem.
Tel. 023 - 31 2172 Hoek Wagenweg-Houtplein.
Spanning steeg
Een opwindend wandmeubel-systeem dat in
elke kamer, groot of klein, toegepast kan
worden. Dit geweldige bouwsysteem is op te
bouwen in étappes, van één enkele plank tot
een volledige woonwand, met ruimte genoeg
voor al uw boeken, apparatuur en hobby’s.
Terstal helpt u graag met ideeënrijke suggesties!
Kom eens kijken bij Terstal, er is elke keer
weer nieuws.
GERARD DE LANGE
F t
ADVERTENTIE
(Door AP-correspondent W. L. Ryan)
ADVERTENTIE
ZIJLSTRAAT 95, t.o STADHUIS
F/l
Massief eikehouten deken
kisten, maar ook wandkas
ten, tafels, tv-kasten, hoek-
kasten,broodkasten,stoelen,
bankstellen, bijzettafels, e.d.
ziet u in de gezellige sfeer
van onze toonzaal Leidse-
kade 102, Amsterdam.
Oostduitse
die vorige
Onder deze leden zit een aantal oppor
tunisten omdat het lidmaatschap van de
C.D.U. iemands carrière- en studiemoge
lijkheden verhoogt. Maar er zijn in deze
partij zeer veel simpele gelovige mensen
te vinden die er vóór zijn dat christenen
meewerken aan de opbouw van een socia
listische staat.
Een aanbeveling die beoogt gezinsplan
ning te bevorderen verkreeg wel de ver
eiste meerderheid.
AMSTERDAM-ROTTERDAM
DEN HAAG-UTRECHT-HAARLEM
HILVERSUM-BREDA
Grote Houtstraat 167
Haarlem
Telefoon 023 - 316502
WASHINGTON (DPA). Twee maan
den te vroeg heeft de winter gisteren in
de Verenigde Staten zijn intrede gedaan.
Voor het eerst in 103 jaar tijd viel in
New York op 19 oktober sneeuw.
EUROPA
Amsterdam (naast Lido,
dus vlakbij Leidseplein).
tel. 020-233917 Maandag t/m zaterdag
9-18 uur. donderdag van 9-21.30 uur.
Opleiding Coupeuse
Ontwerpster
en naaien en knippen voor eigen
gebruik, ook voor gehuwde dames
Grote Houtstr. 3 rd
Ing. Spekstr. H’lem
Verenigde Staten een luchtvloot samenge
trokken. 5000 mariniers scheepten zich in
en ongeveer 40 Amerikaanse oorlogssche
pen stoomden onder het mom van een
oefening op naar het Caraïbische gebied.
De spanning steeg. De Amerikanen ver
hoogden de druk door een Russisch schip
aan te houden en te onderzoeken alvorens
het toestemming te geven door te varen.
De Verenigde Staten waren van zins in
het uiterst geval over te gaan tot een
bombardement op de bases, maar nooit
werd serieus een invasie overwogen. Dat
kon het Kremlin toen niet weten.
De ene boodschap na de andere werd
gewisseld tussen Washington en Moskou
maar pas op 27 oktober gaf Chroestsjov
te verstaan, dat hij de raketten zou terug
trekken als Kennedy de blokkade ophief.
In Washington kon men wat ruimer
adem halen. Toen kwam op zaterdag een
nieuwe boodschap: Chroesjtjov eiste in
ruil voor de terugtrekking van de raket
ten ontmanteling van NAVO-raketbases
in Turkije. Weer moest hij zwichten voor
zijn militaire apparaat.
Prinsengracht 458, I
(naast de Uitkijk), I
A’dam 020-226339 J
WASHINGTON Zondag is het tien jaar geleden dat president John F. Kennedy
voor de televisie de aanwezigheid van Sovjetrussische raketbases op Cuba onthulde
en een blokkade van het eiland aankondigde. Het was het begin van de Cubaanse
raketcrisis, welke de wereld zeven dagen lang in benauwende spanning hield. His
torici zullen deze crisis waarschijnlijk ook eens bestempelen als een keerpunt in de
verhoudingen tussen Moskou en Washington. Voor de Amerikanen begon deze angst
aanjagende gebeurtenis op maandagavond 22 oktober 1962, toen de president plotse
ling voor de televisie verscheen en zjjn landgenoten deelachtig maakte van hetgeen
hem en zijn adviseurs reeds vanaf september bezig hield.
De C.D.U. staat onder leiding van Ger
hard Gotting, de belangrijkste niet-com-
munistische politicus in de D.D.R. Vorige
week is hij herkozen. Tegelijkertijd wer
den enkele nieuwe leden, die meer libera
le opvattingen hebben, het bos in ge
stuurd.
internationale recht en verontwaardigd
tegensprak, dat offensieve wapens op Cuba
in stelling waren gebracht. Toch klonk In
de verklaring zenuwachtigheid door welke
consternatie verraadde over betrapping op
heterdaad.
WAT U ALS CONSUMENT
WEL EVEN MOET WETEN
Gerard de Lange verkoopt
al 20 jaar alle merken
wasautomaten tegen de
laagste prijzen in Europa.
verkoopt uitsluitend met
100% service en Ned.
garantiebewijzen.
bezorgt uw wasautomaat
gratis thuis.
De speelruimte van de C.D.U. is gering
en daarom viel het vorige week op dat
Gotting in zijn officiële toespraak verder
ging dan de S.E.D.-mensen gewoonlijk
doen. Gotting pleitte niet slechts voor
vreedzame coëxistentie met de Bondsre
publiek doch riep op tot vreedzame sa
menwerking, al hield hij nog wel staande
dat hij de Bondsrepubliek beschouwde als
een imperialistische staat. Met deze voor
D.D.R.-begrippen vrij vergaande vriende
lijkheid jegerv Bonn oogste Gotting onge
twijfeld bijval. Ook buiten de kring van
de C.D.U.
In talrijke steden, zoals Minneapolis,
Kansas City en Rochester, werden d«
laagste temperaturen sedert mensenheuge
nis gemeten. In Duluth in Minnesota
vroor het tien graden. Dé meteorologen
deelden mee: het wordt nog kouder.
Van 598,-
voor
378.
Per week f4,65 (p.l.)
Geschatte gemiddelde
levensduur 6 jaar.
•Tijdelijke aanbieding
Sinds Hitler is geen politicus zo aanbe
den in Erfurt, Leipzig, Dresden en Berlijn
als de huidige Bondskanselier in Bonn. In
Erfurt waar Bondskanselier Brandt en
premier Stoph elkaar vorig jaar voor het
eerst hebben ontmoet onder het gejuich
van de duizenden, wordt nog steeds met
een echt Duits soort heimwee aan die dag
teruggedacht. De bevolking van de D.D.R.
hoopt dan ook dat haar leiders aan Mi
chael Kohl, wanneer die 24 oktober zijn
Westduitse gesprekspartner Egon Bahr
weer ziet, een „Verkiezingscadeautje” voor
kanselier Brandt zullen meegeven in de
vorm van een basisverdrag dat de verhou
ding tussen de beide Duitse staten regelt.
Nadat de Oostduitse Volkskamer het
verkeersverdrag met de Bondsrepubliek 16
oktober heeft geratificeerd is het in wer
king getreden en het voorziet in een
aanzienlijk verbeterde reismogelijkheid
voor D.D.R.-burgers naar het Westen. De
reismogelijkheid naar de D.D.R. wordt
voor Westduitsers en Berlijners eveneens
zeer verruimd.
In deze aanbeveling wordt het comité
van ministers gevraagd de verkoop van
contraceptiva vrij te geven wat in alle
landen van de Raad van Europa thans nog
geenszins het geval is met uitzondering
van de pil, die slechts op doktersrecept
verkrijgbaar behoort te zijn.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG. Minister Geertsem»
van Binnenlandse Zaken zal laten onder
zoeken of burgemeesters niet te goedkoop
wonen. Op dit moment betalen burge
meesters maximaal 12 percent van hun
inkomen aan huur voor hun ambtswo
ning. Volgens een aantal Tweede-Kamer-
leden is dat veel te weinig, vooral als men
de huurkosten vergelijkt met de kwaliteit
van de woningen die de burgemeesters
over het algemeen ter beschikking staan.
Binnenkort zal volgens minister Geert-
sema een enquête worden gehouden onder
alle gemeenten. Daarbij zal men vragen
naar de kostprijs van de woning, de
huurwaarde, de betaalde huurprijs en de
onderhoudskosten. De enquête zal volgens
de minister ook een antwoord moeten
geven op de vraag, of e r wel behoefte
bestaat aan een ambtswoning voor de
burgemeester.
Volgens sommige Tweede Kamerleden
moet een burgemeester net als alle andere
burgers zelf een huis zoeken in de ge
meente waar hij wordt aangesteld.
De bevolking verlangt zeer intens naar
een opening naar het Westen en heeft
daarvoor verschillende redenen. Er zijn in
de volksdemocratie nog steeds grote groe
pen die liever in het Westen zouden
willen wonen. Zelfs de politieke leiders
van de D.D.F. tasten in het duister en
manoeuvreren uiterst voorzichtig om te
verhinderen dat het land zijn waardevolle
krachten naar het Westen zal zien vertrek
ken, zoals vóór de bouw van de muur.
Andere delen van de D.D.R.-bevolking
vinden dat de Oostduitse welvaart iets is
om eigenlijk trots op te zijn. „Wij hebben
genoeg van de laatdunkende Westduitse
houding van „de rijke oom uit het Wes
ten”. Laten zij maar eens komen kijken
hoe groot wij geworden zijn”, hoort men
in de D.D.R. zeggen.
En dan is er tenslotte een groep - meest
jongeren - die werkelijk gelooft in het
systeem en ook meent de ideologische
confrontatie aan te kunnen.
Op de partijdag van de
Christen-Democratische Unie,
week in Erfuhrt werd gehouden, viel uit
de mond van de C.D.U.-voorzitter Ger
hard Gotting, Vice-President van de staat
en tevens voorzitter van de Volkskamer,
een woord als revanchisme of oorlogshit-
serij niet te beluisteren toen hij het over
Bonn had.
ADVERTENTIE
ERKAMA
De C.D.U. is niet een politieke partij
zoals die in het Westen gebruikelijk is. De
hoogste macht in de D.D.R. is in feite de
(communisticsche) Socialistsche Eenheds-
partij Duitsland. Maar in het nationale
front is ook een rol toebedeeld aan partij
en, die yanuit een andere wereldbeschou
wing toch de politiek van de S.E.D. on
dersteunen. Deze partijden zijn evenwel
meer dan alleen maar informatiekanalen
van de S.E.D. De C.D.U. heeft bijvoor
beeld tot ieders verbazing vorige maand
in de Volkskamer de gebruikelijke politie
ke eenheid verbroken, toen een aantal
C.D.U.-afgevaardigden niet voor een libe
ralere abortuswetgeving stemde.
STRAATSBURG J>e assemblee van
de Raad van Europa heeft een voorstel
van het Tweede-Kameriid P. Dankert
(PvdA) verworpen, de abortus-wetgeving
in de zeventien bij de Raad aangesloten
landen soepeler te maken.
DEN HAAG. De chemische industrie
hoopt, dat de overheid opschiet met het
scheppen van een wettelijk kader, waar
door een nationaal beleid voor chemische
afvalstoffen tot stand komt. Momenteel
worden er niet voldoende verwerkingsin
stallaties voor chemische afvallen ge
bouwd.
De Vereniging van de Nederlandse Che
mische industrie zegt dit in een commen
taar naar aanleiding van de recente vond
sten van chemische afvalstoffen in België.
De Nederlandse industrie, aldus de vereni
ging, wenst een wettelijke regeling voor
de chemische afvalstoffen.
Over het wettelijke kader heeft de
werkgroep een aparte interimwet geadvi
seerd. Een dergelijke interimwet zal een
vergunningenstelsel moeten bevatten voor
de verwerking van chemisch afval, waar
bij zaken als registreren, melden, infor
matie, inspectie en controle tevens gere
geld zullen worden.
Het Witte Huis antwoordde, dat het niet
kon ingaan op met elkaar in strijd zijnde
voorstellen en dat het ook niet wilde
onderhandelen zolang het werk aan de
Cubaanse bases werd voortgezet.
Een nieuw en zeer gevaarlijk element
dook op in de crisis. Een U2 vliegtuig
werd boven Cuba vermist. Luchtafweer
geschut had op nog een Amerikaans
verkenningsvliegtuig geschoten. De woe
dende Fidel Castro doorspekte zijn rede
voeringen met tal van dreigementen. Was
hington riep 14.000 reservisten van de
luchtmacht op.
Toen liet het Witte Huis Moskou weten,
dat het de blokkade zou opheffen als
Chroestsjov onder toezicht van de Ver
enigde Naties de wapens zou verwijderen.
In ruil zou Kennedy beloven dat de Ame
rikanen geen Inval op Cuba zouden doen.
Op een ogenblik, dat een nucleaire bot
sing in de lucht scheen te hangen, zond
Radio Moskou op zondagmorgen een
boodschap uit van Chroestsjov, waarin hij
aankondigde opdracht te hebben gegeven
het werk aan de bases stop te zetten. Hij
zou instemmen met toezicht van de Vere
nigde Naties op de verscheping van de
wapens uit Cuba. Hij accepteerde de be
lofte van geen invasie. Het was eindelijk
voorbij. Kennedy noemde het besluit van
Chroestsjov dat van een wijze staatsman,
en de wereld kon weer eens opgelucht
adem halen.
Vraag ook onze prijslijst met de
laagste prijzen in Europa: alle
merken koelkasten, diepvriezers,
fornuizen, droogtrommels,
afwasautomaten en centrifuges.
r
Op 18 oktober had Kennedy een onder
houd van 2"/« uur met Andrei A. Gromy
ko. De Russische minister van Buitenlandse
Zaken verzekerde hem, dat de militaire
hulp aan Cuba slechts van defensieve
aard was. De president wist wel beter en
twee dagen later gaf hij bevel voort te
gaan met de voorbereidingen voor de
blokkade. Deze zou 22 oktober om 19.00
uur worden bekend gemaakt. De Ameri
kaanse bondgenoten werden ingelicht en
de organisatie van Amerikaanse Staten
werd bijeengeroepen.
In zijn bekendmaking voor de t.v. ge
bruikte de president het woord quarantai
ne omdat volgens het internationale recht
blokkade een oorlogshandeling is.
Het duurde 13 uur voordat het Kremlin
in een briesende verklaring reageerde
over een ongekende schending van het
De blokkade begon officieel woensdag
24 oktober om 10.00 uur. Op dat tijdstip
waren 25 Russische koopvaardijschepen
op weg naar Cuba. Die avond vervolgden
zij nog steeds hun koers. Moskou stelde
dat de eisen van Kennedy onaanvaardbaar
waren, maar Chroestsjov stemde gredig in
met het voorstel van Oe Thant, toenter
tijd waarnemend secretaris-generaal der
Verenigde Naties, dat beide partijen zich
twee of drie weken van alle acties zouden
onthouden om besprekingen mogelijk te
maken.
Washington stond afwijzend tegenover
het voorstel. Het wilde niet wijken van
zijn standpunt, dat onderhandelingen geen
zin hadden zolang de Russen zich niet
bereid verklaarden de raketten te demon
teren en te verwijderen.
Donderdag kwam het nieuws, dat 12
van de 25 Russische koopvaardijschepen
rechtsomkeert hadden gemaakt. Intussen
meldde de Amerikaanse inlichtingen
dienst, dat koortsachtig verder werd ge
werkt aan de bases op Cuba, blijkbaar om
deze zo snel mogelijk operationeel te ma
ken.
Haute Couture
Kleding naar maat
Knippatronen naar maat pasklaar
FRANSE COUPE
Abortus had volgens dit voorstel moge
lijk moeten zijn, niet slechts voor thera
peutische en eugenetische doeleinden,
maar „in uitzonderingsgevallen ook op so
ciale gronden”. Voor het voorstel stemden
34 afgevaardigden, tegen 39 en drie ont
hielden zich van stemming.
Het was de tweede maal, dat de assem
blee zich met het abortusprobleem bezig
hield. Dankert trok vorig jaar zijn verder
gaande voorstel, volgens welke abortus
mogelijlk moet zijn voor therapeutische en
eugenetische doeleinden „evenals in ge
vallen dat sprake 1* van ernstige sociale
problemen”, terug nadat duidelijk was
geworden dat de aanbeveling aan het co
mité van ministers niet de vereiste twee
derde meerderheid zou behalen.
(De resolutie, waarin het voorstel thans
was vervat, behoefde slechts een enkel
voudige meerderheid en hield geen ver
zoek aan het ministerscomité in).
Nadat de Amerikaanse inlichtingendienst
melding had gemaakt van verdacht uit
ziende bases in Cuba, gaf de president
opdracht, dat hoogvliegende U2’s van het
gehele eiland foto’s moesten nemen. Zij
brachten bewijsmateriaal mee, dat op Cu
ba militaire bases werden aangelegd. Pas
begin oktober beschikte men echter over
de bewijzen, dat er op een vijandig eiland
dicht bij de Amerikaanse kust bases wa
ren aangelegd voor raketten van middel
groot bereik. Op 15 oktober werden de
ergste vermoedens van Washington beves
tigd en raadpleegde de president zijn
hoogste militaire adviseurs.
Afwachten zou kunnen worden uitge
legd als Amerikaanse zwakte en besluite
loosheid en zou de positie van premier
Kroesjtsjev versterken. De bases bombar
deren? Ook daar was veel tegen -veront
waardiging van de publieke opinie In de
gehele wereld en het gevaar, dat Russen
daarbij zouden omkomen.
Moesten de Verenigde Staten Cuba
blokkeren en Sowjet Russische schepen
aanhouden om deze te onderzoeken of ze
materiaal voor de bases aan boord had
den? Ook dat zou risico’s inhouden. Nie-
maod kon zeggen wat het Sowjet Russi
sche antwoord zou worden en de Russen
bijv, in het verdeelde Berlijn een grote
crisis zouden ontketenen.
Ondertussen werd in het zuidoosten der
Gotting wordt beschouwd als een ge
wiekst politicus, die achter de schermen
een enigszins humaniserende invloed
schijnt te hebben op de doctrinaire S.E.D.-
mensen, die echter van hem eisen dat hij
in ruil daarvoor de christenen in de
D.D.R. tracht te winnen voor de politiek
van de S.E.D. De C.D.U. heeft daartoe een
groot partij-apparaat opgebouwd. Er wor
den geen officiële ledencijfers bekend ge
maakt, maar officieuze schattingen liggen
tussen 150.000 en 200.000.
De communistische leiding van de
D-D.R. geen ontwikkeling a la Praag wil.
positie. Zij stelt voorop, dat zij in de
D.D.R. geen ontwikkeling d la Praag wil.
De huidige ontspanning gaat er dan ook
samen met een verhevigde ideologische
propaganda en agitatie, om te voorkomen
dat de bevolking zou kunnen menen dat
de internationale dooi ook de binnenland
se ontwikkeling zal versnellen.
Anderszijds heeft de D.D.R.-pers zich
genoodzaakt gezien haar woordgebruik als
het over Bonn gaat te veranderen. Vroe
ger werd verkondigd dat Brandtin som
mige opzichten zelfs nog gevaarlijker was
dan Kiesinger en Erhard. Nu de D.D.R.
echter met Bonn regelmatig onderhandelt,
kan men moeilijk volhouden dat men
slechts te doen heeft met wolven in
schaapskleren.
