Hans Tietneyer verandert
NOS-bestuur: praten
van rol en gaat doceren
niets beslissen
Billetikkertj
voor onze
jeugdige,
stoere
knapen
tal
1
Lief optreden
van Sibirsk
Haar modejournaal
PeterVos en de man die
gebakken aardappelen
p0°tte-
VERGADERING OPENBAAR
AFSCHEID VAN DE PLANKEN
b
Laserprojekties
in Sted. Museum
Vondelprijs voor
prof. H. Gerson
6
1
ZATERDAG 28 OKTOBER 1972
Repertoire
Theorie
Beladen
DE GROTE verscheidenheid aan
en
Begrenzing
CONTACTUELE EIGENSCHAPPEN
de keus of dat kleertjes van xuiver
wol, katoen of kunstvezel zullen
gaan worden. In het modejournaal
van vandaag een losse greep uit
deze drie categorieën om het u, bij
het bepalen van uw keus, enigszins
gemakkelijker te maken.
VERHOOG UW INKOMEN
VERSTERK UW MACHT
Boekhandel H. DE VRIES
JACOBIJNESTRAAT 3 - GED. OUDE GRACHT 27
(Van onze correspondent)
OOSTERBEEK „Waarheen?
Waar vandaan?”. De eerste zin, die
Hans Tiemeijer zegt in „Het woud”
van de negentiende-eeuwse Russische
schrijver Ostrovski. Het stuk, waarin
Tiemeijer afscheid neemt van het to
neel. Het gaat op 4 november in de
Arnhemse Stadsschouwburg in pre
mière. De laatste zin van de rol van
Tiemeijer in „Het woud”: „Ik heb
hier niets meer te zoeken. Zeg maar
dat de heren te voet gaan”. Op de
acteur zelf geprojecteerd zit het eer
ste gedeelte van die laatste zin er
naast. Bovendien zegt Hans Tie
meijer: „Het is twijfelachtig of Os
trovski die laatste zin zelf geschre
ven heeft, maar het stond wel in de
oorspronkelijke vertaling”.
gezellige en kwalitatief goede
kinderkleding garandeert dat onze
robbedoezen de vochtige herfst- en
gure wintertijd onbekommerd
kunnen trotseren. Aan u evenwel
Met 120 tekeningen
illustreerde Peter Vos 97
onbekende sprookjes uit
het Nederlands taalgebied,
door Eelke de Jong en
Hans Sleutelaar bijeengebracht in „Sprookjes van de
Lage Landen”, ’n Majestueuze uitgave van
DeiBezige Bij voor de ongehoorde prijs van 18,75.
Na 5 december 29,50. „Sprookjes van de Lage Landen”
kunt u nu al bewonderen en aanschaffen bij:
-
f
1
3
1.
a
op
door verbetering van uw leidinggevende kwaliteiten
COMMUNICATIE
:md:
i
-» w -.z -A,
i
se
er
er
il-
„En het gebrek aan achtergrond, waar
mee een repertoire wordt opgebouwd. Een
repertoire kan alleen maar opgebouwd
worden uit wat er aan spelersmateriaal
aanwezig is. Je hebt die en die spelers en
daar breng je die en die stukken mee. Als
zoiets nu nog gebeurt is het een toevalse-
lement. Het meest bewust gericht is nu de
Haagse Comedie.”
Hans Tiemeijer gaat de Bühne verlaten.
In feite verandert hij echter alleen maai
van rol. Hij gaat zijn ideeën en dan in
de eerste plaats die over de maatschappij
uitwerken en op schrift zetten. Hij
gaat erover praten op scholen en zomaar
met mensen. Vandaar: geen afscheid.
Vlotte overgooier en stoer pak van
geruwde katoen in heldere ruiten.
Ontwerp Barbara Farber.
mijn
irge-
wor-
rschijnt
n 12.000
aan ons
jetaling
ing per
t,
I.
DALE CARNEGIE
(stichter)
end,
nens
Wet
lid
men
ïem-
ten
rceel
ente
2;
rage
<end
e B.
ok-
tese-
n 1,
n
e.
e
e-.
et
’i-
es
n-
n.
tó’
Kl
im
;en
en
de
le-
te
ste
ïm
an
ot-
an
en
en
lat
ze
rel
de
en
e-
in.
at
ar
en
tje
De
ste
en
en
bij
»ze
s.
SO
Van tweed in twee kleuren is dU
leuke meisjesjasje met insteekzak-
ken voorzien van klepgarnering.
Het jasje wordt hooggesloten met
een twee-rij knoopsluiting.
■ItT. “lULUl
Neem nu zo’n plan als waarmee AVRO-
voorzitter M. J. Keyzer onlangs de kran
ten haalde: de NOS moet efficiënter en
minder kostbaar worden en daarom van
waarvan
ging. In feite werd er in 3,5 uur
debatteren helemaal niets besloten.
BIJ DEZE korte opsomming zal he
u zeker niet zijn ontgaan, dat d(
mogelijkheden in de sector kinderkle
ling legio zijn. Voeg daarbij dan nog d<
vrijwel niet meer weg te denken in
spraak van uw lievelingen en ik ben ei
van overtuigd, dat u niet met lege
handen huiswaarts keert.
BÉ TER MAAT.
In het toneel kwamen er doorbrekingen
van de begrenzing in de vorm van het
piste- en arenatoneel. „Ik heb aan dat
alles ook meegedaan. Maar uiteindelijk
blijven we onze eigen begrenzing vasthou
den, namelijk de voorstelling en de pre
mière.”
een toneelkunst toegaan die gezamenlijker
beleefd wordt dan die van nu. Uiteindelijk
zal het z’n oeropgave veel intenser ver
vullen: een spel tussen mensen, voor men
sen, door mensen teneinde deze mensen
met elkander te bevrijden uit de nauwe
cirkel van hun eigen „ik” en op te nemen
tn ruimte en tijd; hè, want in wezen is
tijd oneindig in de toneelwereld”.
Tiemeijer noemt progressieve toneel
groepen uit binnen- en buitenland op. „Ze
brengen allemaal slechts facetten van de
(Van onze correspondent)
HILVERSUM. De journalisten, die
zolang geijverd hebben voor openbaarma
king van de vergaderingen van het NOS-
bestuur, zullen na vrijdag wel niet meer
zo enthousiast zijn: de allereerste verga
dering die haar deuren niet meer voor pers
en publiek gesloten hield, viel bar tegen.
Tiemeijer wil zijn afscheid niet koppe
len aan de uitdrukking: „Oud en der
totale omwenteling. Al die groepen heb
ben echter één ding gemeen: het zijn
zuivere collectieven met een enorm brede
democratische basis.”
„En dan moet je op een gegeven mo
ment voor jezelf de innerlijke moed heb
ben om te zeggen: zou ik in zo’n collectief
kunnen meedoen?” Voor Tiemeijer is het
antwoord negatief, omdat hij de bekende
acteur is en: „Omdat ik een typisch pro-
dukt ben van een maatschappijvorm die
gericht is op de prestatie, op de grens, op
de handhaving van het „ik” en niet op het
laten opgaan van het „ik” in een collec
tief, waardoor een sterkere „ik” te voor
schijn komt.”
De acteur vindt dat hij in een collectief
nooit een actief deel kan hebben. „Wat ik
kan doen, is mijn ervaring meedelen als
erom gevraagd wordt en aan de vrager
overlaten wat hij met die ervaring wil
doen; of hij het gebruiken wil of dat hij
er z’n billen aan af wil vegen.”
Dit toekomstbeeld is er de oorzaak van
dat het normale toneelspelen voor Hans
Tiemeijer weinig perspectieven meer te
bieden heeft. Daarbij vindt hij „de bio-
scoopmentaliteit” in het toneelbeleid on
juist: Zoveel stukken per jaar en aan het
eind van het jaar... ffsst.weg.” De
acteur kan niet meer z’n ontwikkeling in
zijn tijd in één rol gestalte geven.
AMSTERDAM. In de aula van het
Stedelijk Museum in Amsterdam wordt
vrijdagavond 3 november een voorstelling
gegeven door Ulrike en Dieter Trüdstedt
onder de naam „Cultural noise en laser
projekties”.
Het spel bestaat uit een combinatie van
elektronische klanken met laser-licht-pro-
jecties, die een drie-dimensionaal beeld in
de ruimte laten zien. Ulrike en Dieter
Trüstedt begonnen hun experiment in
1969 gedurende workshops in het Mecha
nische Theater in München.
dagen zat”. Hij zegt: „Afscheid is een te
beladen woord. Er is natuurlijk een mo
ment van afscheid. Ik stel me zo voor dat
er twee momenten van afscheid zijn: dat
je daar staat tegenover het publiek, dat
houdt op te bestaan en er is een afscheid
van het totaal als ik na de laatste voor
stelling van „Het woud” over het toneel
loop en het decor en al die dingen zo zie.
Ik weet dan dat ik dat niet meer beleef.
Maar daar staan een heleboel andere
dingen tegenover, die ik wel beleef.”
Blijft wel de vraag, waarom weg van
het toneel? „Dat is een vrij eenvoudige
zaak. Ik ben aan de ene kant zo intensief
bezig met een omwenteling, die zich in de
maatschappij op het ogenblik aan het
voltrekken is; waarin ook het toneel een
hele nieuwe plaats heeft, een totaal eigen
plaats die niets te maken heeft met deze
vorm van toneel. En aan de andere kant
is de huidige vorm van toneel om ver
schillende redenen voor mij niet dermate
boeiend dat ik daar die andere dingen,
die ik kan gaan doen, voor opzij zou wil
len zetten.”
Wat gaat Hans Tiemeijer dan in de
toekomst doen? „Ja, toneel en de tijd
waarin het bestaat, dat heeft me altijd
reuze geboeid; dat is er altijd geweest. En
dan zie je zich nu merkwaardige dingen
ontwikkelen. Je ziet een totale omwente
ling, een loskomen van alle mogelijke
bestaande vormen op elk gebied van de
samenleving.”
Het merkwaardige is volgens Tiemeijer
dat die totale omwenteling zich afspeelt
zonder een voorafgaande theorie. Er is
geen Marx, er zijn geen encyclopedisten;
Rousseau en het contrat social ontbreken.
Wat is dan de stroom die achter de
huidige omwenteling zit? „Je tast volko
men in het duister, terwijl er geen terrein
onberoerd blijft.”
OMDAT WOL er nou eenmaal zo
warm en behaaglijk uitziet, wordt nog
al eens vergeten dat katoen, zeker voor
kinderen, in de winter evenzeer een
uitstekende bescherming biedt. Gewat
teerde dubbelzijdige- en ruwe katoen
of velours, moleskin, corduroy en sue-
dine zijn ongetwijfeld voortreffelijke
materialen en nog makkelijk wasbaar
bovendien. Voor vele moeders een uit
komst. Voorts zag ik voor u fijne
pakken, zowel voor jongens als meis
jes, vervaardigd van moleskin. De
blousons met gewatteerde voering wa
ren voorzien van een borgkraag en
InDE HUIDIGE kindermode worden
de leukste wollen stoffen in de vrolijk
ste uni-kleuren verwerkt, doch u ziet
er ook ruiten bij eh wel van zeer klein
tot heel groot. De stoftypen die we k^ij
de mode voor volwassenen aantreffeh,
vinden we eveneens in de kinderkle
ding terug, met name wollen Shetland,
flannel, jersey eh verschillende geruw
de en harige stoffen.
AMSTERDAM. Om het Sovjet-Rus-
sische ensemble Sibirsk naar waarde te
kunnen beoordelen, is het nodig op de
hoogte te zijn van de gebruiken bij het
geven van namen in de Sovjet Unie. Het
heet namelijk niet „staats-ensemble” en
dat betekent, dat het geen beroepsgroep is.
In het programma staat vermeld, dat dit
ensemble in 1967 een gouden medaille
ontving op het concours voor folkloristi
sche ensembles te Moskou en dat is dan
een concours voor amateurs. Dit wetend,
kan men onbelemmerd genieten van deze
Russische groep uit Novosibirsk.
De voorstelling, donderdagavond in de
vrijwel uitverkochte RAI in Amsterdam
was uitstekend verzorgd. De kostuums
zijn kleurig. Er wordt fraai gezongen. De
dansen zijn perfect gerepeteerd en de
begeleiding is bij de drie bajan-spelers
(een Rusische accordeon) in goede han
den. Er wordt veel met zakdoekjes' ge
danst. Er zijn veel kirrende kreetjes van
de dames erf geklap op de binnenkant van
de laarzen door de mannen.
Het vrouwenkoor zong ook een, voor
mij onbekend Nederlands volksliedje
„Holland is een heerlijk land, maken wij
het nooit te schand”, waarvan de uit
spraak nog eens te meer pleitte voor de
goede verzorging, er was niets op aan te
merken.
Twee dingen zijn jammer, het uitge
voerde programma had vrijwel niets te
maken met de in het programmaboekje
aangegeven volgorde en het geheel was
wel wat erg aan de lieve kant.
Sibirsk geeft 14 voorstellingen in ons
land. De groep komt op 31 oktober in
Hoorn, op 7 november in Zaandam en op
8 november in Amstelveen.
CONRAD VAN DE WEETERING
VORMING
UITNODIGING: de Dale Carnegie Cursus heeft 60 jaar ervaring. Is
door zijn werkwijze steeds actueel, 1 x per week van 19-23 uur. De
eerste les is op dinsdag 31 oktober 19 uur in de aula van de
Kennemer Scholen Gemeenschap, Adr. Stoopplein 7, Overveen.
Geïnteresseerden Zijn deze avond welkom en kunnen als gast vrij
blijvend deelnemen.
AloserU-Instituut, Driebergen.
Inl.: D. M. Schoen, Santpoort, telefoon 23—377924.
Rechtsbijstand. De mogelijkheden voor
vreemdelingen in Nederland om rechts
bijstand te krijgen en te procederen wor
den verruimd. De ministerraad heeft hier-
w hoclnd-pn nn voorstel van minister Van
Een zuiver scheerwollen geruite
Shetland werd verwerkt in dit
korte jongensjasje (billetikkertje)
Stoer pak van katoenen moleskin
voor jongens en meisjes. De blou
son met de schuin ingezette ritsen
en borgkraag heeft een gewatteer
de voering.
Tiemeijerss’ vrouw, Tine de Vries, zeg:t
„Maar dat gaat voor jou ook op!” Als
haar man één van de gesjeesde acteurs
(destijds door de grote Nicolai Rubakov
zelf gespeeld) citeert: „Laatst speelde ik
Belisarius. En toen zat in de zaal Ruba
kov, de grote toneelspeler. Ik ga af naar de
laatste scene (Tiemeijer vult aan: „Ook
zo ondubbelzinnig”) en wie staat daar?
Nicolai Rubakov! Hij slaat z’n hand op
mijn schouder en zegt: „Nou ja, wij zullen
allen sterven.”
Voor Tiemeijer zelf is de zin: „Zeg
maar dat de heren te voet verder gaan”
het belangrijkste. „Dat betekent: naar het
toneel van de armoede toe, wat het toneel
van de toekomst zal zijn.” Tine de Vries:
„Dus het is zo gek nog niet.”
Het had wel te gek kunnen zijn. Voor
Hans Tiemeijer is „Het woud” namelijk
helemaal geen vaarwel. „Afscheid? Dit is
geen afscheid. Dit hebben ze gemaakt tot
een afscheid. Het is gewoon: ik hou met
het ene op en ga met het andere begin
nen.”
En dat andere is? „Schrijven, op de
achtergrond jonge mensen helpen,
scholen lesgeven in maatschappijleer. Dat
is dus een enorme hoeveelheid werk.”
Waarom stoppen met het ene en begin
nen met het andere? „Ten eerste omdat ik
er doodgewoon zin in heb... Mag ik doen
waar ik zin in heb? Ik bedoel, „afscheid”,
dat bindt me zo vast aan jarenlang af
scheid en herhalingen en trillende handen
en moeilijke rollen en oude successen.
Nou, daar is helemaal geen kwestie van.
Ik speel gewoon een rol, die ik normaal
ook gespeeld zou hebben. Die is helemaal
niet uitgezocht om het afscheid. Dat stuk
stond al op het repertoire. Het is een
keuze van de leiding; waar ik wel hele
maal achter sta. hoor. Het is gewoon m’n
opgave om mijn best te doen er een goede
rol van te maken.”
De theorie van een jonge cultuurfilo
soof („Hij is nog onbekend. Z’n boek zal
binnenkort verschijnen”) spreekt Tiemeijer
erg aan. Er is een periode geweest waarin
de mens de vrijheid van de ruimte los
begon te laten. In de tijd van het Oude
Testament gaan de nomaden steden vor
men.
„Het hele Oude Testament is doortrok
ken van een soort op niets berustende,
intense haat tegen deze steden. Sodom en
Gomorra, noem maar op. Net zo onbere
deneerd is nu de omgekeerde haat van de
burger ten opzichte van de langharige en
ten opzichte van de Damslaper, die totale,
onberedeneerde sidderende haat.”
De steden zijn er toch gekcftnen en
hiermee ook de begrenzingen. De begren
zing van een land en van de wereld, die
plat was. Door die begrenzing is er een
enorme spanning ontstaan, waardoor de
cultuur tot een grote hoogte is gekomen.
Het hoogtepunt, waarmee zich tevens de
eerste tekenen van de decadentie be
gonnen af te tekenen ligt zo omstreeks
15001600. Sindsdien is er wat gaan ver
anderen in het denken van de mensen.
Erasmus, humanisme, Luther, Calvijn,
breking in de kerk; de wereld bleek rond
te zijn. De mensheid raakte hoe langer hoe
meer de grenzen kwijt.
Dit proces is de laatste tien jaar, vol
gens de door Tiemeijer geciteerde cul
tuurfilosoof, in een enorme stroomver
snelling gekomen. De wereldoorlogen, de
atoombom en de ruimtevaart zijn facto
ren die vreemd genoeg allemaal tegeljk
komen en aan die stroomversnellingen
meewerken.
hadden schuin ingezette ritsen als slui
ting, evenals in de zakken.
Ook Barbara Farber deed een flinke
duit in het katoenen zakje. Zij ont
wierp van helder geruit en geruwd
katoen pakken en overgooiers te com
bineren met polohemden.
DRALON IS één van de syntheti
sche textielvezels die onder andere
voor gebreide kinderkleding veel wordt
gebruikt. Het Duitse Bayer-concern
werkt hiermee op uitgebreide schaal.
Zo is het voor mij niet zo verwonder
lijk dat de van dralon gefabriceerde
jurkjes met ingebreide felle strepen
onze kleine vrouwtjes over het alge
meen erg aanspreken, terwijl onze
mannelijke bloem der natie bijzonder
trots kan zijn op gestreepte of ander
szins gedessineerde truien.
DE KREET „Zo gewassen, zo droog”
zal alle moeders als muziek in de oren
klinken, want met al dat „grotere ge-
groei” zullen de kleerkasten meestal
niet boordevol hangen. Een snelle rei
niging, waarbij het kleurecht en
krimpvrij niet minder van belang is, is
voor een ieder dan wel even meegeno
men in dé krappe tijd die de meesten
van ons is toegemeten.
Ook de Franse couturier Jacques Es-
terel ontwierp leuke en kleurige kin
derkleding die in dralon werd uitge
voerd.
structuur veranderen. De heer Keyzer had
zijn plan nu in een voorstel verpakt en
aan het NOS-bestuur voorgelegd. Helaas
zat er één vitaal zwak punt in: in het
voorstel stond niet omschreven hoeveel
minder kostbaar het plan was om de NOS
in drie stukken (faciliteitenfabriek, pro-
grammamaatschappij en bestuurslichaam)
te hakken in vergelijking met wat nu
werd uitgegeven.
De heer Keyzer kon er desgevraagd ook
geen antwoord op geven en dus bleef er
als enig succes over het instellen van de
zoveelste omroepwerkgroep, die nu het
vraagstuk van de organisatiestructuur van
de NOS „inventariseert en de probleem
stelling formuleert”.
In de volgende vergadering komt de
raad van beheer met de namen van de
werkgroep op de proppen.
Een al even weinigzeggend, maar des
ondanks veelbesproken agendapunt was
het overleg plegen met het ANP (en
eventueel de NDP) over de nieuwsgaring
en nieuwsverwerking in de radio. Er
werd lang gepraat of men over het meest
belangrijke punt in dit probleem (het
redigeren van radionieuws door een pers
bureau) nu wél of niet met de dagblad
pers moest praten.
Uiteindelijk werd het hele agendapunt
maar weer naar de volgende vergadering
verdaagd en een interessant voorstel van
cultureel lid J. J. Dumont om de journa
listen via de NVJ mee te laten praten,
werd op een zijspoor gezet, bevreesd als
de dagelijkse leiding van de NOS leek te
zijn dat deze uitspraak de door de onder
nemingsraad straks te regelen inspraak en
medezeggenschap (ook van de ómroep-
journalisten) zou frustreren.
MUNSTER (DPA). De Nederlandse,
65-jarige kunsthistoricus professor H.
Gerson uit Groningen heeft vrijdag in
ünster uit handen van de rector-magni-
ficus van de plaatselijke universiteit, pro
fessor Werner Knopp, de Joost van den
Vondelprijs voor 1972 ontvangen.
Zo zijn er gezellige en bijzonder
„aantrekkelijke” meisjesjassen van
tweed en wollen melton, al of niet met
capuchon, maar tevens jasjes met vrij
forse ruiten in fijne herfsttinten, zoals
roestbruin, oker en geel.
Korte jasjes, ik zou ze graag willen
omschrijven als billetikkertjes, in leu
ke geruite Shetland zag ik voor onze
jeugdige stoere knapen. Jacks van de
wolligste stoffen, voorzien van veel
zakken, ritsen en drukknopen, zag ik
in allerlei lengten en uitvoeringen.
Veel nieuws of zelfs maar amuse
mentswaarde zat er niet in. Het NOS-
bestuur bleek een praatcollege te zijn,
weinig besluitvaardigheid uit-
van
Agt van Justitie.
jr
