Advocaten
Oude Nederlandse gebouwen
contra paus
in
Djakarta worden opgeknapt
Knelpunten
TOENEMENDE SPAANS-FRANSE
MILITAIRE SAMENWERKING
Voorlopig geen
treinen zonder
conducteur
STERRENHEMEL IN NOVEMBER
Citroën wil
scheiden van
Fiat
wri
op wegen
graan-
ïïS.’.'Sï i
sier]
INVENTUM
IVÏRHOEVEN
GROOTSCHEEPSE PLANNEN VOOR BENEDENSTAD
échte
graan-genever
X’
c
Mogelijk einde „Atlantische strategie”
Het
verwondert ons!
DONDERDAG
NOVEMBER
2
1972
21
VIJF MILJOEN
BASISPLAN
a
(Van onze medewerker in Barcelona)
HALF WOORD
N
5E
'A
ES
J zuiver
F natuur-
1 produkt
7
SUBSIDIE
(Van onze medewerker in Djakarta)
DJAKARTA Het gemeentebestuur van de Indonesische hoofdstad
Djakarta heeft grootscheepse plannen om historische zeventiende-eeuwse
gebouwen die nog stammen uit de tijd van de Verenigde Oostindische
Compagnie volledig te restaureren. De benedenstad, of Kota zoals hij nu
heet, waar de huizen staan, zal worden omgetoverd in een centrum dat een
grote trekpleister moet worden voor toeristen; onder hen treft men jaar
lijks steeds meer Nederlanders.
pov^
VEELZEGGEND
MADRID De plaats die generaal
Franco’s regime in de Westerse we
reld inneemt, berust van oudsher
meer op strategische feiten dan op
politieke banden, en gezien de hou
ding die zijn „erfgenamen van de
macht” de laatste tijd aannemen, kan
men daar voor de nabije toekomst
niet eel verandering in verwachten.
Dit is de reden waarom het huidige
bezoek aan Madrid van topmilitairen
uit Frankrijk en de Verenigde Staten,
om de defensie-overeenkomsten van
Spanje met beide landen te bespre
ken, belangwekkend is.
Jazeker. De Inventum citruspers perst &f. Laat geen
druppel sap verloren gaan. Bij het persen niet en ook
bij het schenken niet. Dankzij het opvangbakje
met handige schenktuit. Ij
Zoveel vruchtensap als u maar wilt voor f 49,50 y
BAKKER’S^BEHANG
f/
«SP»
Ja, het verwondert ons altijd
als wij niet hebben wat u
J zoekt I
Europa's grootste stalenboek
J 700 dessins geplakt op J
750 m2.
KlB
POOL-^
'45 STER
ADVERTENTIE
(Van onze medewerker in Rome)
ADVERTENTIE
waar men
De naam Jacatra komt oorspronkelijk
U kunt er op rekenen.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
anno 1'
op
l
militaire geschiedenis van Indonesië van
het rijk van Madjapahit (1293-1520) tot
heden.
van Djajacarta. Dat betekent zoiets als
„geweldige overwinning”.
2.21
6.01
Wie denkt dat onze manne-
quin-sierlijke japonnen voor
u niet zijn weggelegd, die
vergist zich. Want ze wer
den ontworpen met het oog
i op u. Een succescollectie
I met plezierige allure.
I Endie voor u betaal-
>Dbaar zijn. Wij selecteerden
voor u alléén het mooiste.
De belangrijkste belemmeringen op de
Nederlandse wegen:
■M51Ï» “-CSV
Grote. Houtstraat 26-30 Haarlem
Kt DUBBELE GRAAN-GENEVER IS VOLGENS 03
KIPT UIT GESELECTEERDE GRANEN GESTOOKT»
■CttT DOOR ONS ALS HOOGSTE KWALITBT CE-
WWOEERO
KV OMHeenierlj «n Likeurstoktn)
loh.« Verhoeven
MSrav»l«nd Hilversum - Hoftwl
Gouverneur Ali Sadikin van Djakarta
rekent wel een beetje op een subsidie van
de Nederlandse regering. Tenslotte is er
zoiets als een Nederlands-Indonesisch cul
tureel akkoord.
Ook de Wereldbank is zeer geïnteres
seerd. Dit speciaal met het oog op de
buitenlandse deviezen, die deze toeristen
attractie kan opbrengen en zeker ook
vanwege de werkgelegenheid die gescha
pen wordt. Ongever 10.000 arbeiders
kunnen voor een periode van twee tot
drie jaar hier werk vinden. Maar ook
daarna komen er nog tal van arbeids
plaatsen beschikbaar in de musea en de
toeristenwinkeltjes en -stalletjes.
ten worden, definitief een einde te maken
aan de „Atlantische strategie” ten gunste
van een „meer-coherente, regionale” sa
menwerking met de Fransen.
Er komen in de Kota verschillende
oudheidkundige musea, eethuisjes en win
keltjes in 17e-eeuwse stijl. Het Djakarta
van nu heeft weinig aantrekkelijks voor
de buitenlandse bezoeker. De meeste toe
risten reizen dan ook na één of twee
dagen door naar de Boroboedoer-tempel
In Midden-Java of het eiland Ball.
De proef zou vanaf 21 november wor
den genomen op het baanvak Gouda-
Alphen aan de Rijn. Tegen de proef is fel
geprotesteerd door de vakorganisaties
van spoorwegpersoneel en ook door de
personeelsraad van NS.
De ondernemingsraad zal aan de na
dere studie deelnemen, zo is nog van
NS-zijde meegedeeld.
De 17de- en 18de-eeuwse Amsterdamse
gevelhuizen langs de „gracht” Kali Besar
zullen eveneens in hun oude glorie her
steld worden. Nieuwere gebouwen, veelal
banken, krijgen nieuwe „oude” gevels. De
activiteiten van de financiële en zakenwe
reld, die zich van oudsher in de Kota
af spelen, zullen niet te lijden krijgen van
de restauratieplannen.
Het is niet alles oud-Nederlands wat zal
worden opgeknapt. Ook een 240 jaar oude
moskee die binnen het te restaureren
gebied valt, zal verbeterd worden en
krijgt een museum van Indonesische isla
mitische geschiedenis. Hetzelfde geldt voor
een aantal 16e-eeuwse Chinese gebouwen
in de wijk Glodok. Hier zal de geschiede
nis worden getoond van de eerste Chine
zen die in de 16e eeuw voet aan wal
zetten in de buurt van het toenmalige
Jacatra.
Om bijgaande kaart te richten moet men
ze boven het hoofd houden en het noor
den (N) laten samenvallen met de noorde
lijke horizon. De stand van de hemel is die
op 15 november om 20 uur. Voor vroegere
tijdstippen de kaart draaien in de rich-
Ook in november kan Mercurius niet worden opgespoord.
Zij staat nog steeds te dicht bij de zon.
Venus daarentegen schittert met weergaloze helderheid
aan de ochtendhemel en het zal geen moeite kosten haar te
onderscheiden.
Venus is de helderste „ster” aan het firmament en dat al
leen al maakt het mogelijk haar zonder gevaar voor vergis
sing te herkennen. Men moet dus kijken voor zonsopkomst,
boven de oostelijke horizon.
Mars is weer aan de morgenhemel waarneembaar. Minder
spectaculair dan Venus en minder zeldzaam dan Mercurius
is zij toch het opsporen waard. Zij staat aan de ochtend
hemel boven de oostzuidoostelijke horizon. De „rode planeet”
is thans nogal moeilijk waarneembaar. Op 4 november be
vindt ze zich iets „boven” de ster Spica. Deze ster is iets hel
derder dan Mars.
Jupiter is 's avonds nog te zien in het sterrenbeeld Schut
ter, in het zuidwesten. Deze planeet nadert langzamerhand
de zon zodat haar zichtbaarheid meer en meer afneemt. Op
het einde van deze maand gaat Jupiter twee uur na de zon
onder.
Satumus daarentegen is goed waar te nemen gedurende
heel de nacht als een tamelijk helder hemellichaam in het
sterrenbeeld Stier.
Op 22 november om acht uur bevindt de maan zich in
conjunctie (samenstand) met deze planeet.
Efemeriden: Van 31 oktober tot 30 november korten de
dagen met één uur en 22 minuten. Voor de dag neemt men
de periode die begint bij de aanvang der schemering voor
zonsopkomst en eindigt bij het einde der schemering na zons
ondergang.
Maan:
Nieuwe Maan
Eerste Kwartier
Volle Maan
Laatste Kwartier
latere tijdstippen
richting. De plaats
De besprekingen die generaal Maurin
en generaal Goodpaster, vergezeld van
hun naaste medewerkers, met Spaanse
militairen en kabinetsministers hielden
over de ontwikkeling van de respectieve
lijke samenwerkingsvormen, verliepen vol
gens de officiële communiqués van giste
ren natuurlijk in „volledige eensgezind
heid en wederzijds begrip”.
Het is echter wel interessant dat de
enige details die uit de verder nietszeg
gende communiqués naar voren springen,
van geheel verschillende aard zijn. De
Franse generaal en zijn medewerkers
werden in Spanjes hoogste militaire in
stelling vergast op een lezing onder de
titel „De politiek-militaire positie van
Spanje”. De vergadering van de Ameri
kaanse militaire met hun Spaanse gast
heren hield het bij de materialistische
bespreking van aflevering van wapentuig.
Het is veelzeggend dat men de laatste
tijd in Madrid openlijk het blikveld van
Washington naar Parijs verschuift, en er
gaan al stemmen op die aanraden om in
1975, wanneer de militaire overeenkom
sten met beide hoofdsteden verlengd moe-
UTRECHT. De proef die de Neder
landse Spoorwegen wilde gaan nemen
met een conducteurloze trein, is uitge
steld. Eerst wil de bedrijfsleiding, die
daarover met een commissie uit de on
dernemingsraad heeft gesproken, „een
aantal interne en externe aspecten, met
name ook in het psychologisch vlak,
verder bestuderen, alvorens met de
proef kan worden gestarv’, zo zegt NS.
AMSTERDAM: Om de Haarlemmer
dijk en de Haarlemmerstraat zoveel mo
gelijk te ontlasten van vrachtauto’s van
af en naar de havens worden binnenkort
duidelijke borden, geplaatst, die verwij
zen naar de route langs de havens en
het IJ.
De borden voor het verkeer uit de
richting Haarlem komen bij de kruising
Coentunnelweg, die voor het verkeer uit
de richting ’t Gooi en Utrecht bij de
kruising Sarphatistraat-Oostenburger-
gracht-Czaar Peterstraat Via de Oosten-
burgergracht en de Grote Kattenburger-
straat wordt het verkeer daar verder
verwezen naar de Piet Heinkade. Deze
omleiding zal gelden tot de route Haar
lemmerhouttuinen volgend voorjaar in
gebruik kan worden genomen.
Djakarta heeft in de loop van zijn
geschiedenis allerlei namen gehad. Nog
voor de Hollanders er in de 16de eeuw
kwamen, lag op de plek van het huidige
Djakarta-Kota het plaatsje Soenda Kela-
pa. Het lag aan de baai waar de Tjiliwoeng
in zee uitmondt en fungeerde als uitvoer-
haven van het koninkrijk Padjadjarah,
dat het tegenwoordige Bogor (in de’ kolo
niale periode Buitenzorg geheten) als
hoofdstad had.
Geen wonder dat een recent hoofdarti
kel in een van Spanje’s voornaamste dag
bladen, na de verschillende argumenten te
hebben opgesomd aldus besloot: „Kortom,
de wegen van Frankrijk en Spanje leiden
heel dikwijls in dezelfde richting. Het
perspectief van het huidige militaire ak
koord is dan ook van bijzonder belang,
niet alleen voor onze strijdkrachten, maar
ook voor onze buitenlandse politiek” Een
goed (Amerikaans) verstaander zou aan
een half woord genoeg moeten heb
ben
De stippellijn die door de Zwaan gaat,
duidt de hartlijn van de Melkweg aan. De
andere gestippelde lijn is de ekliptika
(dierenriem of Zodiak). De zon, de maan
en de belangrijkste planeten bevinden zich
steeds in de nabijheid van deze lijn.
daarbij dertig Mirage-vliegtuigen en 200
AMX-30-tanks, en de Spaanse wapenin
dustrie ging een overeenkomst aan met de
Franse over de produktie van dit en
soortgelijk materieel. Ten slotte kwam het
tot een nauwere samenwerking van de
strijdkrachten, hetgeen onder meer in ge
zamenlijke manoeuvres tot uitnig kwam.
Dit alles sloeg in als een bom op het
Amerikaanse ministerie van Defensie,
tot dan toe het been stijf had
gehouden in de onderhandelingen met
Madrid over de verlenging van de Spaans-
Amerikaanse defensie-overeenkomst van
1953, hetgeen nogal spanningen en zelfs
een zekere anti-Amerikaanse stemming in
Spanje had veroorzaakt. Twee maanden
nadien werd ook die overeenkomst weer
verlengd tot september 1975, en kreeg
Spanje onder meer toezegging van Ameri
kaanse steun voor de modernisering van
zijn oorlogsvloot.
Veel oud-Nederlandse gebouwen zijn
ingestort of in zeer slechte staat. Het
enige dat er een beetje uitspringt is het
Kota-museum, een 17-eeuwse „Amster
damse” gevelwoning aan het voormalige
Stadhuysplein, waar relikwieën uit de ko
loniale periode liggen uitgestald en waar
ook de veroveraar van Jacatra, Jan Pie
terszoon Coen, ligt begraven.
Het in 1710 ^erbouwde stadhuis van het
voormalige Batavia (de naam die de Ne
derlanders aan Jacatra gaven) is al sinds
de Tweede Wereldoorlog in gebruik als
kazerne. Na de restauratie zal het als
museum worden ingericht en de naam
krijgen Museum van Jaya-Katra en Bata
via. Er zullen speciale kamers komen
voor belangrijke historische personen. Eén
kamer wordt in zijn geheel gewijd aan de
ADVERTENTIE
cAfperser
Voor het basisplan dat uitsluitend
voorziet in het herstel van de Nederlandse
gebouwen heeft men de kosten ge
raamd op één miljoen Amerikaanse dol
lars. Een groter plan, inclusief de eerder
genoemde Chinese huizen en de herbouw
van een 18e-eeuws scheepsdok op het in
de baai van Djakarta liggende eiland
Onrust, annex scheepvaartmuseum, zal
naar schatting 2,5 miljoen dollar kosten.
De financiën zijn nog steeds niet "helemaal
rond, maar er zijn al wel verschillende
toezeggingen gedaan, onder meer van een
aantal Nederlandse bedrijven met vesti
gingen in Indonesië
Islamietische troepen gaven Soenda Ke-
lapa die naam, nadat ze er een veldslag
tegen Portugese zeevaarders hadden ge
wonnen. De mannen onder aanvoering
van Jan Pieterszoon Coen, afstammende
van de Batavieren, noemden het later
Batavia. Sinds Indonesië’s onafhankelijk
heid (1945) heet de intussen tot vijf mil
joen zielen uitgegroeide hoofdstad Djakar
ta. Deze naam wordt in verband met de
invoering van de nieuwe zogeheten Malin-
do-spelling nu als Jakarta geschreven.
Gen. Cronjéstraat 135, tele-
foon 023-255432, Herensingel 5
Hoek Amsterdamstraat, tele-
foon 023-322377 J
Er is altijd wel parkeerruimte
in een straal van 100 m.
ROME. Nadat paus Paulus dinsdag
bepaalde dat de advocaten van het hoger
gerechtshof van de kerk een aanmerke
lijk lager honorarium moeten eisen voor
het behandelen van echtscheidingszaken,
kwam gisteren een felle reactie van de
rechtsgeleerden. Zij verklaarden in een
schrijven aan de paus dat zij een derge
lijke verlaging in hun inkomsten niet
zouden accepteren en kondigden een sta
king aan Tot nu toe bedroeg hun reke
ning vooi het voeren van een pleidooi
tussen de 8.000 en 10.000 gulden. De paus
besliste dat bij een eerste pleidooi de
kosten vooi de cliënt niet hoger meer
mogen zijn dan tussen de 750 en 1500
gulden.
Door deze verklaring van de paus zijn
de tarieven openbaar geworden De ad
vocaten zijn nu minder makkelijk in
staat hun cliënten extra sommen af te
persen o 1 het overgrote deel van hun
honoraria onder de tafel te laten uitbe
talen. De 50 advocaten toonden zich
vooral verontwaardigd omdat dit besluit
is uitgevaardigd zonder voorafgaand
overleg. Zij eisen dat de paus de nieuwe
voorschriften intrekt.
Het betreft hier een groep van Rome’s
meest vooraanstaande advocaten die
vrijwel allen tot de oude Romeinse ge
slachten behoren en traditioneel grote
macht en aanzien genieten. Omdat de
paus al eerder aaiidrong op een snellere
afwikkeling van echtscheidingsprocedu
res binnei, de Katholieke Kerk, ver
moedt mer> in Rome dat het Vaticaan
door deze nieuwe besluiten een poging
doet om de nog prille Italiaanse echt-
scheidingswet weer te laten afschaffen
en zo de greep van de kerk op de staat
te behouden.
AMSTERDAM-HOEVELAKEN: Op
het gehele trajekt worden werkzaamhe
den uitgevoerd om de weg uit te bou
wen tot een volwaardige autosnelweg.
Op verscheidene plaatsen op dit traject
moet het verkeer rekening houden met
rijkstrookverlegging, waarbij snelheids
beperkingen en inhaalverboden zijn in
gesteld. De beperking is ook in het
weekend van kracht.
Het zal niet verbazingwekkend zijn als
generaal Franco’s ondergeschikten, die
hem ook politiek denken te overleven, de
hoop hebben opgegeven dat Washington
hun een vaste en gerespecteerde plaats in
de westerse wereld kan bezorgen. De
pogingen van het Witte Huis, praktisch
uitsluitend onder Eesenhower en Nixon,
om Spanje in de NAVO te krijgen, leden
steeds weer schipbreuk op de vastbesloten
weigerng van de Noordeuropese lidstaten,
zoals verleden jaar weer bleek.
President Pompidou daarentegen gooide
in zijn laatste persconferentie zijn volle
gewicht achter Spanje’s „spoedige toetre
den” tot de EEG. En men mag niet
vergeten dat het eerste staatsbezoek van
politeke betekenis, dat prins Juan Carlos
als toekomstig koning van Spanje aflegde,
zich in Parijs af speelde. Frankrijk en
Spanje maken geen van beide deel uit
van de militaire structuur van de NAVO,
maar verlenen beide een praktische mede
werking.
DIEMEN-SCHIPHOL: In verband met
herstelwerkzaamheden aan de hooggele
gen noodbrug over de Amstel in de
Provinciale Weg Diemen-Schiphol te
Ouderkerk, wordt deze brug ’s nachts
gedurende enkele uren voor het verkeer
in beide richtingen afgesloten. Er moet
dan gebruik worden gemaakt van de ter
plaatse lager gelegen brug, welke ge
woonlijk voor het plaatselijk verkeer is
bestemd.
Deze afsluiting vindt gedurende de peri
ode 19 oktober t.m. 21 november 1972, 3
nachten per week plaats en wel van
20.00 uur tot 06.00 uur. De weekeinden
zijn hiervan uitgesloten.
Er wordt in het algemeen geen file
verwacht, maar vertraging kan optreden
bij een hoog verkeersaanbod dan wel bij
een eventueel ongeval.
DEN HAAG-GOUDA: Het verkeer
richting Gouda moet er rekening mee
houden dat tussen Nootdorp en Zoeter-
meer reconstructiewerkzaamheden aan
de gang zijn, waarbij overdag veelal een
algemeen inhaalverbod en een snelheids
beperking tot 70 kilometer per uur zijn
ingesteld. Tijdens de avondspits zijn
twee rijstroken beschikbaar.
(Van onze medewerker in Parijs)
PARIJS. De directie van de Franse
Citroënfabrieken, waarvan Fiat vier jaar
geleden meer dan 25 percent van het
kapitaal verwierf, heeft te kennen gege
ven de banden met de machtige Itali
aanse auto-industrie weer te willen ver
breken. Een ander kwart van de Citroën-
aandelen bevond zich toen al in han
den van de Franse bandenkoning Miche
lin, die ook de daadwerkeltfke directie
voert.
Sedert de samenwerking met Fiat
heeft Citroën zijn produktie verdubbeld
en zijn export bijna verdrievoudigd.Voor
het eerst sedert vele jare zal de balans
(over 1972) dan ook een winstpost verto
nen. Om die stijgende lijn echter voort
te kunnen zetten, zal het stamkapitaal
van Citroën volgend jaar opnieuw moe
ten worden verhoogd. De Fiat-directeur,
Giovanni Agnelli, die ruim 90.000 arbei
ders in dienst heeft, is wel bereid nog
maals bij te springen, maar hij wenst
dat de verloving met Citroën in dat
geval in een formeel huwelijk zal worden
omgezet. MichelinCitroën daarentegen
voelt weinig of niets voor een totale
fusie.
6 november om
op 14 november om
op 20 november om 00.11
op 27 november om 18.45
ting van de wijzers van het uurwerk, voor
in tegenovergestelde
van de maan is voor
enkele tijdstippen aangegeven. Ook' de po
sitie van Saturnus (S) is aangeduid. De
getallen duiden de dag van de maand aan.
Het feit dat generaal Francois Maurin,
chef van de opperste staf van de Franse
strijdkrachten, juist op hetzelfde moment
in de Spaanse hoofdstad verblijft als ge
neraal Andrew Goodpaster, opperbevel
hebber van alle Amerikaanse strijdkrach
ten in Europa, is zuiver toeval, maar
daarom niet minder symbolisch.
Spanje ondertekende op 22 juni 1970 na
een verrassend bliksembezoek van minis
ter Michiel Debré een vijfjarig militair
akkoord met Frankrijk. Madrid kocht
1'
13