Bridge
Dammen
Schaken
Filatelie
Oplossing
bridgevraag
é- H 9
o s o
s!
«as
y
i
IK IB BI B
iM
L
21
Prijspuzzel
1 M
7
Erbij
i
Oplossing prijspuzzel
Cl 1
I
H.
j
Ge
Als je weer mee wil doen met de
won
van
H. W. FILARSKI
^<xxxxx>cc^occoo<^ccc<xxxxx
<XXXXXXXOOOOOOOOÖCCOCOOOOOO
ÖOOOOOOOCO
W //'///j. '’'/nasi
REDACTIE „ERBIJ’’
4
passen
©ooooooooooooooooooooooooooocx
0000000000000000<XX)000000000000000000
■OOOOOOOOOOO
een
MR. E. SPANJAARD
iO*
lOOOOOOOXXXtXXXXXODOOOOOOOOOCOTOOCXXXXXX'OOOOOCO
W. DE JONG
Berberoetje had de vlieger
stevig in zijn ene hand,
maar de wind was heel wat sterker.
Zo vloog hij toen over ’t land.
Berberoetje was niet bang hoor,
’t Was een hele flinke vent,
want na twee minuten zweven
was hij er al aan gewend.
Door ziekte van de heer H. W. Filarski
zal tot onze grote spijt de bridgerubriek
van vandaag de laatste moeten zijn, die
w(j voorlopig publiceren. Wij hopen dat de
onderbreking van niet te lange duur zal
zijn en wij wensen de heer Filarski van
harte beterschap toe.
,Goed," zei hij. „Hij staat al klaar.
Berberoetje kreeg een vlieger,
ging ermee een bergtop op.
Maar de vlieger was een grote
en dat bleek een flinke strop.
In een land, ver in het zuiden
woonde kalief Berberat.
Er was niemand in dat land,
die zó rijk was, zóveel had.
Kalief Berberat had huizen
en kastelen bij de vleet.
En een zoontje, ’t was zijn trots,
die Berberoetje heet.
naar het laatste bod van de partner en
vergeten wat er zich daarvoor heeft afge
speeld.
Zwart: 7, 13, 17, 23, 25, 26, 28, 29. Wit:
31, 34, 35, 38, 39, 40, 41, 42, 49. Wit speelt
en wint, geldt voor beide vraagstukken.
Oplossingen uiterlijk één week na het
verschijnen van deze rubriek te zenden
aan het adres van de damredakteur: B.
Dukel, Wijk aan Zeeërweg 125, IJmuiden.
B. Dukel
„Ik vlieg je weer naar huis toe.
Hou je vast, want ik ga waaien”.
Daar vloog onze Berberoetje, want
de wind was gaan draaien,
thuis vertelde Berberoetje,
hoe fijn het was geweest.
Kalief Berberat was heel erg boos.
Snap jij 't als jij ’t hier leest?
De auteur begint met een historische
beschouwing over de hoogst vreemde be
weging van de rochadezet, welke volgens
hem pas sinds de 18e eeuw in z’n huidige
vorm wordt toegepast. Daarna komt hij
tot zijn eigenlijke onderwerp: het ont
leden van de in talloze kenmerken uiteen
vallende finesses van de rochade-aanval.
Een enkel voorbeeld om de stof te ver
duidelijken. Iedere ervaren schaker kent
de mogelijkheid van het loperoffer op h7
in de volgende soort stelling.
FRANKRIJK. In de reeks „Fran
se geschiedenis" worden op 13 no
vember twee zegels uitgegeven, bei
de betrekking hebbende op Napole
on: 0.60 F. Bonaparte bij de brug
over de Alpone te Arcole (1796) en
0.65 F. de expeditie naar Egypte
(1798-1801).
JAMAICA. Naar aanleiding van
de 10-jarige onafhankelijkheid van
dit voormalige Britse eiland zagen
drie zegels het licht. De koerserende
J. GOUDT
COOCO^rz..-?.>7SCO<X)CCCOOOOO^
WOk W//
«XXXXXJCOOOOOOOOOOOO^OCOOOOOOCXX'OOOOOOOOOOOOOOOJ
Filips van Bourgondië had het
portret van Wouter en Wouter vond
het toen maar tijd, om weer eens te
verdwijnen. Hij nam maar weer
eens een pil uit het doosje van oom
en kwam terecht boven op een
torenomgang. Daar waren Filips de
tweede, de zoon van keizer Karei de
vijfde, en Willem van Oranje met
een balspelletje bezig. Wouter vond
Antwoord op bridgevraag: In principe
gebiedt de hoffelijkheid, dat men de part
ner de kans moet geven om de doubleren.
Tenslotte kan hij onbeperkt sterk zijn. In
dit geval echter, waarbij de kwetsbare te
genstanders hun hoofden niet in een wes-
penest gestoken zullen hebben, is het zin
nig om twee harten te bieden. Het is zeker
niet denkbeeldig, dat zuid bij tegenspel
niet meer dan twéé slagen opbrengl en dat
is misschien te weinig om twee ruiten
down te spelen. Een extra sterk argument
is, dat zuid bepaald niet de enige zal zijn
die de hartens ten tonele gevoerd heeft.
Hetgeen in een pa ren wed strijd in elk geval
een normale score belooft Ik kan mij voor
stellen dat zuid op het doublet past, wan
neer NZ slecht op de ranglijst staan. Nu
helpen uitsluitend grove maatregelen!
A 10
9 A B 5 4
O V 8 7
H 10 7 J
De zgn. Fischer-injectie heeft een ware
schaakrage ontketend, waarmede natuur
lijk het verschijnen van een stroom van
boeken gepaard is gegaan. Vandaag een
kort bericht over enkele van die nieuwe
uitgaven.
Allereerst een werk van the big man
zelf: „Bobby Fischer, schaaklessen, gepro
grammeerde cursus voor beginners en ge
vorderden” (uitgave Elsevier, vertaling J.
ten Have). Kan een persoonlijkheid als
Fischer, bij wie intermenselijk contact niet
de sterkste eigenschap lijkt, zich wel zo
danig verplaatsen in de positie van zijn
antipode de niets van het schaakspel
afwetende dat hij die nietsweter iets
kan bijbrengen? Het is ons 100 percent
meegevallen. Er zijn alleen al in de Neder
landse taal vele voortreffelijke leerboeken
voor beginners, maar dat van Fischer
neemt een geheel eigen plaats in. Aller
eerst kan men het geheel doorwerken
zonder een bord. Alles gaat met diagram
men, voorzien van pijlen en andere tekens.
WEST-BERLIJN. Ter herinnering
aan de sterfdag van Kart August
Fürst von Hardenberg (1750-1822)
komt op 10 november een zegel van
40 Pf. tot uitgifte. Getoond wordt
het portret van de Pruisische
staatsman, naar een schilderij van
Johann Tischbein (afbeelding).
GROOT-BRITTANNIË. Ter gele
genheid van het zilveren huwelijks
feest van koningin Elizabeth II en
Prins Philip, hertog van Edinburgh
worden op 20 november twee zegels
verkrijgbaar gesteld. Hierop is een
dubbelportret in profiel van het
vorstenpaar afgebeeld. De waarden
zijn 3 p. (blauw, zwart en zilver) en
20 p. (violet, zwart en zilver).
Zwart: 2, 6 tot en met 13, 15, 16,
17, 18, 20, 22, 23, 25. Wit: 24, 26, 27, 29,
31, 33 t.e.m. 39, 41, 43, 44, 47, 49. Volgens
Sybrands, speelt Goudt (aan zet) met 10-
14 fout. Er moet door zwart worden
gespeeld. 16-21. 22-27. 17x28. 18x27. 20x40.
scheen op 12 oktober een serie van
vier zegels, gewijd aan de vroegere
Spaanse kolonie Puerto Rico: 1 Pta
Brigadier M. A. de Vstariz, 2 Ptas.
gezicht op San Juan de Puerto Rico
in 1870, 5 Ptas. gezicht op San Juan
in 1625 en 8 Ptas. oude kaart van
Puerto Rico uit 1792.
IERLAND. Drie kerstzegels in de
waarden 21/t, 4 en 12 p. zagen op 16
oktober het licht. Hierop wordt een
„Madonna met Kind" gereprodu
ceerd, ontleend aan het „Book oj
Kells”, een manuscript uit de 9e
eeuw met de vier evangeliën in het
latijn, thans aanwezig in de biblio
theek van het Trinity College te
Dublin.
HONGARIJE. In verband met de
heropening van het Hongaarse Post
museum en het Filatelistische Mu
seum verschenen twee zegels, ieder
in de waarde 4 2 Ft. De zegel
voor het Postmuseum toont een
brievenbus, een Bell-telefoon en de
telecommunicatiesatelliet „Molnia"
De zegel voor het Filatelistische
Museum reproduceert verschillende
Hongaarse postzegels, waarvoor een
posthoorn (afbeelding).
K. J. HEYMANS
EGYPTE. Met een gezicht op Cai
ro zag een frankeerzegel van 100 m.
het licht. Op een gelijktijdig ver
schenen frankeerzegel van 200 m. is
een kopbeeld van Farao Userkaf, de
eerste koning van de Vijfde Dynas
tie (ca. 2500 v.o.j.), opgenomen, (af
beelding).
TURKIJE. Als propaganda voor
de kankerbestrijding werd een zegel
van 100 k. in omloop gebracht.
Voorgesteld wordt een compositie:
kanker is te genezen, wanneer vroeg
tijdig de diagnose kan worden ge
steld. De zegel werd door Sümer
Mumvu ontworpen.
THAILAND. In verband met het
Internationale Jaar van het Boek
1972 wordt op 8 december een zegel
van 75 st. uitgegeven. Hierop is
Watphrajetubon Vimolmanklaram
Rajvaramahaviharn voorgesteld, dat
als een van de opvoedkundige cen
tra van het verleden wordt be
schouwd.
Zelfs een topspeler slaagt er niet altijd
in z’n tegenstander te doorzien. Dit onder
vond de ex-jeugdkampioen Jeroen Goudt
in zijn partij tegen de grootmeester Wim
de Jong (voorwedstrijd K v N 1972). Wim
toverde niet een, maar twee damzetten
tegelijk uit de stand, met een afwikkeling
waarin 19 stukken van het bord verdwe-
nen..Wereldkampioen Sybrands schreef
over deze problematische winst, dat deze
slechts één keer eerder was voorgekomen
in een partij van de Zwitserse meester
A. Kuyken.
Het was in de volgende stelling.
frankeerzegels van 3, 10 en 50 c.
werden hiertoe overdrukt met
„Tenth Anniversary Independence
1962-1972".
OOST-DUITSLAND. Met afbeel
dingen van oude aard- en hemelglo
bes werd een serie van zes zegels
uitgegeven, zeer fraai uitgevoerd
naar ontwerpen van Dietrich Dorf-
stecher te Berlijn: 5 Pf. Arabische
hemelglobe (1279), 10 Pf. aardglobe
van Johannes Praetorius (1568), 15
Pf. globe-klok van Georg Roll en
Johannes Reinhold (1590), 20 Pf.
globe-klok van Jost Bürgi (ca.
1590), 25 Pf. armillairsfeer van Jo
hann Moeller (1687) en 35 Pf. heral
dische hemelglobe van Erhard Wei
gel (1690). (afbeelding).
MONGOLIË. „Red Venetië!" is
het motto van een serie van 7
zegels plus een miniatuurvelletje:
10, 20, 30, 50, 60, 80 m„ 1 T. en
3 1 T. (velletje). Op de zegels
zijn verschillende schilderijen van
de Italiaanse kunstenaars Bellini en
Carpaccio gereproduceerd, (afbeel
ding).
SPANJE. Ter gelegenheid van de
Dag van de „Hispanidad” 1972 ver-
Bridgevraag dezer week: Zuid gever, OW
kwetsbaar, pa ren wedstrijd. De zuidspeler
heeft:
B 9 8 7 6 5 «7AHV4 <4 V 2
Zuid één schoppen west één Sansa-
tout noord doublet oost twee ruiten
wat moet zuid doen? Antwoord elders
op deze pagina.
•fiSh
Vervolgens behoeft de studiosus de in
den beginne frustrerende schaaknotatie
niet te beheersen. Alle zetten worden be
schreven zoals in antieke werken ge
schiedde: „de pion des konings van wit
schrijdt twee velden voorwaarts; die van
den zwarten Majesteit doet insgelijks”
Wij noemen dat 1) e2-e4 e7-e5 of nog
korter 1) e4 e5. Fischer richt alle aan
dacht van de lezer op de functie van de
stukken bij het verrichten van de aller
eenvoudigste combinaties. Daarbij geeft
hij de hoogste prioriteit aan ’t zelfstandig
denken. Altijd moet de student zelf het
antwoord vinden, dat steeds pas op de
volgende bladzijde vermeld wordt. Om
„spieken” onmogelijk te maken loopt de
tekst van oneven naar oneven blz. Zodra
men is gevorderd tot het laatste blad,
moet men het boek omdraaien en verder
lezen tot wat normaliter blz. 2 zou zijn
geweest. Een aantrekkelijke bijkomstig
heid is dat de schrijver stellingen uit zijn
eigen partijen gebruikt ter illustratie. Alle
combinaties zijn zó simpel dat iedere er
varen schaker de oplossing in een paar
seconden ziet, behalve de laatste.
BENKÖ
o
«/.O
B. Megens
Zwart: tien stukken op 3, 6, 8, 9, 10, 13,
16, 19, 26, 30.
Wit: tien stukken op 17, 25, 28, 32, 34,
36, 38, 39. 44, 48.
Zwart aan zet doorzag de damcombina-
tie welke na 13-18? mogelijk is. Na 13-18
wint wit geestig door 28-22. 32x21. 38-32.
48-43. 25x5. Om dit te voorkomen, ver
volgde zwart met 1) 10-15. 2) 32-27 13-
18? 3) 27-21 16x27. 4) 39-33 30x50. 5) 28-22
50x28. 6) 22x2 28x11 en toch nog de slag
na 2x5.
In de rubriek van 21 oktober staat het
volgend probleem van Harry de Waard.
Zwart: 5, 8, 16, 18, 22, 28, 29. Wit: 26, 27,
30, 37, 39, 42, 47, 48. Wit wint door: 1) 30-
25. 2) 37-32. 3) 26-21. 4) 48-43. 5) 39-34 6)
25-3. 7) 27-32 of 3-21. 8) 31-37 21-26, 9)
5-10 47-41.
Goede oplossingen zijn ontvangen van
J. C. de Vlugt, J. J. Gorter, H. de Groot,
F. B. Rademaker en C. Maliepaard.
Twee problemen ter oplossing, van Har
ry de Waard, die voorlopig Zeist als
woonplaats heeft gekozen. Onder de goede
inzenders wordt een damboek van J. B.
M. J. Wekhoudt „De invloed van de
openingstheorie op het damspel” verloot.
Dit boek is beschikbaar gesteld door de
heer G. Elsing.
I Zwart: elf stukken op 7, 12, 13, 15, 21,
22, 25, 26, 28, 32, 40. Wit: elf stukken op
24, 29, 33, 34, 36, 37, 39. 42, 43, 45, 47.
H. C. de Waard (Zeist).
V 4 2
Q H87 I
<92
A 8 6 2
WANNEER u de bridgemeesters in hun
vakjargon bezig hoort zult u wellicht ook
het begrip „tillen” tegen komen. Daarmee
bedoelen ze dan dat men de tegenstanders
nog één bod hoger opdrijft, in de hoop
dat zij dat net niet meer kunnen maken.
Vooral in paren-wedstrijdbridge is dat een
subtiele kunst: zo subtiel, dat er ook
nogal eens fouten bij gemaakt worden
door een onjuiste beoordeling der situatie.
B 9 7 3
V V
H B 6 5 3
B 9 4
N
W O
z
O H 8 6 5
<2 10 9 6 3
A 10 4
V5
Met zuid als gever en niemand kwets
baar begonnen zuid, west en noord te
passen oost opende met één harten,
zuid paste, west verhoogde tot twee har
ten, noord en oost pasten.
Tot zover was alles normaal en OW
zaten in een goed contract dat zij ver
moedelijk net kunnen maken. De zuidspe-
ker echter wenste zich niet zomaar naar
een slechte score te laten voeren. Uit het
bieden waren twee zaken duidelijk geble
ken: ten eerste dat noord ongetwijfeld
enige kracht moest hebben, ten tweede
dat noord vermoedelijk kort in harten
was. Deze wetenschap was voor zuid vol
doende om nu het bod twee schoppen
te wagen. Dat was een doeltreffend
schot, want bij de bestaande kaartverde-
ling wordt dat contract vermoedelijk pre
cies gemaakt of gaat het ten hoogste één
down. West was met zuids actie minder
ingenomen en besloot toch nog maar het
bod van drie harten te doen. Had hij dat
overigens niet gedaan, dan zou oost wel
licht met een voortzetting tot drie harten
zijn gekomen. Zuid was er dus in ge
slaagd zijn tegenpartij ééntje hoger te
„tillen,” tot een misschien onmaakbaar
contract.
NU moet u eens opletten op de fout die
noord maakte: noord zei over drie
harten van west nog drie schoppen en
dat betekende dat nu NZ inplaats van
OW down gingen. Noord verdedigde zich
met de mededeling: maar je hebt toch
twee schoppen geboden?! Noord vergat
erbij te vertellen, dat de zuidspeler eerst
twee malen had gepast, zodat het twee-
schoppenbod duidelijk gebaseerd was op
de spelkracht die, afgeleid uit het bied-
verloop, de noordspeler moest bezitten.
Kortom, noords „kracht” was al in zuids
bod ingeteld en noord had moeten zwij
gen. Deze techniek is daarom zo moeilijk,
omdat vele spelers alléén maar luisteren
Wit aan zet
Na 1) Lh7:+ Kh7: 2) Pg5t splitst
het spel zich in drie varianten:
A. 2) Kg8. Hierna is de winst een
voudig. 3) Dh5 Te8. 4) Df7:t Kh8. 5) Dh5t
Kg8. 6) Dh7t Kf8. 7) Dh8t Ke7. 8) Dg7:
mat.
Een goede speler moet deze afwikke
ling in één oogopslag zien. Hij heeft zijn
tijd veel te hard nodig!
B. Nog eenvoudiger is de situatie na
2) Kh6. Dan wint wit n.l. op z’n
minst de dame met het aftrekschaak 3)
Pf7:t en 4) Pd8: enz.
C. De minst eenvoudige variant ont
staat na 2) Kg6. Hier moet wel even
gerekend worden, maar het blijft
routinekwestie. 3) h4! Th8. 4) h5f Th5:
5) Dd3t f5. 6) ef6:t e.p. Kf6: 7) Df3T Ke7.
8) Df7t Kd6. 9) Dh5: en wint.
Dit is een simpel voorbeeld, maar in
de toernooipraktijk komt men herhaal
delijk voor een situatie te staan, in welke
het uiterst moeilijk te beoordelen valt of
het loperoffer correct is. Vukovic ont
leedt vervolgens diepgaand welke facto
ren daarbij een rol spelen. Het is duidelijk
dat de serieuze speler zijn aanvalskracht
ten zeerste kan versterken door het bestu
deren van een dergelijke verhandeling.
(Wordt vervolgd).
met winst voor zwart. Op 35-30 volgt
12x23. 44x35. 25x34, 39x30 en daarachter
de combinatie 27-31 7-12. 13x33 met
winst voor zwart.
Toen Goudt 10-14 had gespeeld,
Wim door:
1) 24-19 13x24. 2) 26-21 17x26. 3) 37-32
26x46. 4) 47-42 46x28. 5) 42-37 22x42. 6)
33x4 24x33. 7) 39x10 42x33. 8) 10-5 en
zwart gaf zich gewonnen na 8-13 4x39.
11-17. 6x17.
Uit het bevrijdingstoernooi van dam
club Philips in Eindhoven (september
1972) is het volgende fragment.
J. Schellekens
FISCHER (aan zet)
Dit was de slotstelling van Fischers
partij tegen Benkö in 1965. Ziet u hoe wit
direct won?
Oplossing
1) Dg6-e8t Een geweldig dame-
offer, dat de toren onttrekt aan de dek
king van d5. 1) Td8xe8. 2) Le4-d5+
Te8-e6. 3) Ld5xe6t Dc8xe6: 4) f5xe6 en
wint.
Vervolgens een boek, dat nu juist
typisch voor gevorderden bestemd is:
„Der Rochade-Angriff” van de bejaarde
Joegoslavische meester Vladimir Vukovic
(uitgever Siegfried Engelhardt).
Berberoetje kwam in Holland.
Daar zette de wind hem af.
Hij zag koelen, bootjes, molens
en on school een kind voor straf.
Over bergen, over steden
zweefde hij recht naar de zee.
En daarboven zei de wind hem:
„Ik neem jou nu lekker mee
naar een land, waar niet een kalief,
maar een koningin regeert.
Onderweg ga jij dan kijken,
of je zwevend nog iets leert”.
Berberoetje ging uit wand’len
en kwam bij een tovenaar.
Hij vroeg hem een mooie vlieger.
Hij at erwtensoep met spekjes,
worteltjes, kool en andijvie.
En toen hij alles had gezien,
zei de wind: „Eén, twee, drie!”
uit de zwarte rand boven de tekening
knippen en in de tekening plakken. Dat
moet je natuurlijk op de goede witte
plekken doen, dan win je misschien een
prijs. Lijm je tekening op een brief
kaart, of doe hem in een enveloppe en
stuur het op naar onze krant. Op z’n
laatst dinsdag inzenden!
De prijswinnaars zijn deze keer: René
Brongers, Rutger Goldschmeding en
Marjolein Butter.
"Sfca.
eens gooien.
