Jasperina's Grote Egotrip
PvdA wenst
Schierbeek’s proza
minder duur
als toneelcollage
kijkgeld
Gelderland in
Peter Eros bij
oude kaarten
Gelders Orkest
Amati-kwartet uitstekend in
Bartók en Haydn-cyclus
peiri interieur
Ruimtelijk beleid
een mislukking
S-jes”
op de flesjes
van bottelvers
Keüerbier
Rotterdams Toneel schrapt
spel van Merijn Trip
r
GESLOTEN
f
folder en spaarkaart
alléén bij uwslijter!
Ifi®
NEDERLANDSE STUKKEN MAKEN WEINIG KANS
Artistiek jeugdsentiment
Kunstenaarsfederatie
heeft voorkeur voor
progressieve partijen
Franse eer voor
Concert met een bijzondere muzikale spanning
Massale koorzang bij
Mening dr. E. J. Prins
jubileum zangbond
Eeuw krantefoto’s in
Stedelijk Museum
Sociëteit Koinonia
Pablo Picasso
Verkoop kleuren-TV
in Europa stijgt
1
gS*
’n Minister
z’n eegastrijl
^viledan
Tafelkleed
r geeft
ijk-vrijl
Mm
11
WOENSDAG 15 NOVEMBER
1972
10
STAPELSTE1GERS
r
3
WEGENS VERBOUWING EN HEROPENING
VAN ONZE ZAAK, ZIJN WIJ
A.S. DONDERDAG EN VRIJDAG
dan komt u voordelig
aan prachtige artikelen
ver beneden de
Met waarden gesmeten
(Van onze correspondent)
HILVERSUM „De sinistere
winst die geboekt is, is dat mijn
naam en het door mij geschreven
toneelstuk de voorpagina’s van de
kranten hebben gehaald”. Zonder
merkbare gevoelens van rancunes
trekt Merijn Trip, pseudoniem voor
Henriëtte Stuiveling-Van Viersen
Trip, deze conclusie van de merk
waardige beslissing van het Rotter
dams Toneel haar toneelstuk De
oudej aarswens van het repertoire
te schrappen.
Typisch woordgebruik
Mysterieuze realiteit
'J
Ontwapenende Haydn
A 0$
O»
1
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
«T HEIJER.
heeft
ADVERTENTIE
(Van onze stadsredactie)
IK
zijlweg 36-38 haarlem - tel. 023 - 31 63 99
P. ZWAANSWIJK.
4.
Verhuur
Montage
Demontage
„Voor meneer Stemeberg kwam het
besluit als een bom. Hij was er helemaal
kapot van. Wat het Rotterdams Toneel
heeft uitgehaald is ook gewoon grof.
Ze hebben met waarden gesmeten.
„Nederlandse toneelgezelschappen heb
ben nog te weinig door, dat het schouw
burgpubliek een grotere betrokkenheid
heeft bij Nederlandse situaties. De men
taliteit die ons vanuit buitenlandse stuk
ken overkomt is ons vaak vreemd. Er
STAPELSTEIGERBOUW
JAN HARINGSTRAAT 60 - HAARLEM
Telefoon 0 23 - 25 34 56, b.g.g. 33 88 01
een
de
tiek jeugdsentiment van de jaren vijftig
met COBRA-schilderijen, poëzie der Vijf
tigers en abstracte keramiek, waarvan ik
ook toen al niets begreep.
artistieke element van de muziek wel
aanvaarden wil, maar die zich veel meer
nog wil uitspreken met de oerkrachten
der ritmiek en met de ongekunstelde
taal der volksmuziek met al haar re
flexen van drift en bezetenheid, felheid,
vormvervagingen en zelfs vormloosheid.
Als in zovele van zijn werken is dit
tweede kwartet een mysterieuze reali
teit van muzikale gedachten, die nauwe
lijks duidelijkheid van contouren verto
nen, maar die nochtans van zeer positie
ve werking zijn.
Zij zijn de reflex van een vaak ver
bijsterende gespannenheid, van een psy-
Snij heel gemakkelijk de
"S-jes” uit het etiket en
spaar 12 tot max. 72
zegels. U komt dan
voordelig aan prachtige
artikelen: o.a. fondueset,
ovengrill, pannenset etc.
Vraag onze
conc. offerte
WETERING’S
SEMI AUTOMATIC
HAARLEM,
cert van de
dinsdagavond
Gemeentelijk
Als de reden is opgegeven, dat door
Jasperina de Jongs overwinning in de
zaak „Een oogje op Amélie” emsig be
zuinigd moest worden. Zouden er meer
redenen aanwezig zijn, dan zullen we
die niet uit de mond van Merijn Trip
toch een direct slachtoffer horen.
Tevoren heeft zij er bij ons op aange
drongen geen roddel te houden over de
oorzaken van het besluit. Over de gevol
gen echter des te meer.
Het steekt Merijn Trip namelijk, dat
ARNHEM. De Vereniging tot beoe
fening van Gelderse geschiedenis, oud
heidkunde en recht „Gelre” gaat ter
gelegenheid van het 74-jarig bestaan een
kostbaar boekwerk uitgeven.
Het wordt een geïllustreerde beschrij
ving van gedrukte kaarten van Gelder
land en zijn kwartieren uit de zestiende
tot de negentiende eeuw. De bewerking
is opgedragen aan mevr. drs. J. J. Vre-
denburg-AHnk.
Om de uitgave een novum te
kunnen bekostigen, is een comité ge
vormd onder voorzitterschap van jhr. dr.
C. G. C. Quarles van Ufford, oud-com-
missaris der koningin in Gelderland.
het in Nederland bestaanbaar is dat een
willekeurig groepje mensen een Neder
lands stuk van tafel kan vegen. Het spijt
me zo, dat deze mensen niet inzien dat
ze hun eigen cultuur door dergelijke
daden overboord gooien. Het is een min
achting van onze eigen Nederlandse
cultuur”.
Een Nederlands gezelschap dat subsi
die ontvangt, heeft de verplichting elk
seizoen een stuk van een Nederlands
sèhrjjver op het repertoire te nemen.
Daaraan zal ook het Rotterdams Toneel
moeten voldoen”.
AMSTERDAM. Door bij de verkie
zingen te stemmen op een van de vijf
progressieve partijen kan men de kam
vergroten, dat er in ons land een cul
tuurbeleid tot stand komt, dat die naam
ook werkelijk verdient. Daarvoor zijn
voldoende aanwijzingen te vinden in de
programma’s van die partijen en in hun
opstelling in de Tweede Kamer geduren
de de afgelopen regeringsperiode.
Jasperina de Jong tijdens de repetitie
voor haar nieuwe show „Jasperina’s
Grote Egotrip", die op 21 december a.t.
in Carré in première zal gaan. De regie
is in handen van Eric Herfst.
DEN HAAG De PvdA-fractie in de
Tweede Kamer is niet erg geporteerd
voor de door de regering voorgestelde
verhoging van de omroepbijdrage van
f 75 tot f 108 epr jaar. Er wordt een
geringere verhoging van de bijdrage ge
wenst
De twee langere stukken zijn van
Chris Wilkinson. Het eerste is een ver
nuftig geconstrueerd stripverhaal over
een James Bond-achtige superman, die
hetzelfde soort sado-masochistische
avonturen beleeft of hij nu Nazi’s, Tu-
■pamaros of Amerikanen in Vietnam
helpt of bestrijdt. Het tweede is een
parodie op zo’n brave Amerikaanse fa-
milie-serie van de televisie: pa is politie
man, ma is gezagstrouw, zij „genezen”
hun dochter en haar verloofde van hun
sympathie voor rokende en demonstre
rende hippies. Het stripkarakter van bei
de stukken komt uitstekend over in de
regie van Griffiths en de parodiërende
manier van spelen. Zonder parodie is de
speeltrant van een opmerkelijke ouder--
wetsheid.
De oudejaarswens is geschreven, zoêgs
Merijn Trip het uitdrukt, in huiskamer-
taal. Willekeurige zinnen die zij ooit
eens in haar leven heeft opgevangen en
in haar geheugen heeft opgeborgen.
„Het doodgewone Nederlands bevat de
meest vreemde kronkelingen en combi
naties. Te pas en te onpas worden ze
gemaakt en gebruikt. Dit typisch Neder
lands woordgebruik heb ik verwerkt in
een stuk over een gezin op oudejaarsa
vond. En als het dan twaalf uur is
geweest dan is er een episode afgesloten
en is er een werkelijk nieuw begin".
Dat stuk heeft ze opgestuurd naar het
Centrum voor Nederlandse Dramaturgie,
waarin Luisa Treves (de echtgenote van
Karl Guttmann, dit jaar de aanvoerder
van het Rotterdams Toneel) een belang
rijke stem heeft. In de kringen van het
centrum werd het goed ontvangen en
uitgegeven bü de toneelcentrale in Bus-
sum. Via Luisa zou Guttmann aan het
stuk gekomen zijn.
Het Rotterdams Toneel vroeg Ferd.
Stemeberg, de regie op zich te nemen.
Merijn Trip nam met Stemeberg de
porté van het stuk door. „Hij begreep
uit onze gesprekken uitstekend mijn be
doelingen”.
Bartoks kwartet stond in dit program
ma ten opzichte van de twee kwartetten
in een volstrekt isolement als de uiting
van een geniaal kunstenaar, die het
PARIJS (Reuter). De in Spanje ge
boren kunstenaar Pablo Picasso is door
de Parijse Sorbonne-universiteit tot ere
doctor benoemd, zo is gisteren meege-
deed.
Het is niet bekend of Picasso de
benoemingsplechtigheid op 24 november
zal bijwonen.
Volautomatische uitvoering
Tevens garagekachels (olie)
idem olie en/of afgewerkte olie
Industrieverwarmers
Volautomatische ver warmingsme tails ties op olie of
aardgas 60.000 tot 150.000 KCal.
METAALWARENFABRIEKEN R. GROOT GriferiMiritr. 81
lidmlrlt terrein Hoofddorp Tti. 02503-8074
GERUISLOOS HETELUCHTKANON (Olie) 40.000 KCil
55.000 KCal f 850,-
35.000 KCal f 560.-
t 700.-
36.000 KCal f 90,—
AMSTERDAM. „De verkopen van
kleuren-TV in West-Europa lagen in het
derde kwartaal van dit jaar boven de
verwachtingen. In totaal werden in deze
periode een miljoen kleuren-ontvangajjs
verkocht, wat een stijging van 40 per
cent t.o.v. dezelfde periode vorig jaar
betekent. Ook voor het vierde kwartaal
wordt een stijging van circa 40 percent
verwacht. In geheel 1972 zullen circa 4
miljoen kleuren-ontvangers in Europa
zijn verkocht”, aldus de heer D. van der
Putten, vice-president van de raad van
bestuur van Philips. De voorraden van
kleurenontvangers liggen momenteel
wat aan de lage kant. Voornamelijk in
de directe sector neemt Philips op het
ogenblik weer enig personeel aan.
Voor het tweede con-
Bartok-Haydncyclus, dat
in de tuinzaal van
ARNHEM. Na afwezigheid van ze
ven jaar keert Peter Eros terug als
dirigent bij het Gelders Orkest Van 1960
tot 1965 was Peter Eros tweede dirigent
van het Concertgebouw-Orkest en in
deze periode leidde hij ook regelmatig
andere Nederlandse orkesten.
De afgelopen jaren is Eros voorname
lijk werkzaam geweest in de Verenigde
Staten.
Tijdens het HGO-concert van 23 no
vember in Musis Sacrum te Arnhem zal
hij werken dirigeren van Anatol Ljadow,
Frans Liszt en Anton Bruckner.
AMSTERDAM. Het boek Ik van
Bert Schierbeek baarde zo’n vijftien jaar
geleden opzien in de Nederlandse lette
ren, wegens de experimentele vorm van
het proza (uiterlijk kenteken: geen
hoofdletters, geen leestekens). Een colla
ge uit dat boek is tijdens zes nachtvoor-
stellingen in het Mickerytheater te zien,
onder de titel „Laat iedereen heel steil
liggen er vallen soms mensen dood".
Het proza van Schierbeek is een ab
stract schilderij in woorden, een verbale
gedachtenstroom zonder begin of einde,
waarin het individu de eigen identiteit
verkent door middel van een „irratione
le” associatie van begrippen en woorden.
Het „ik” ontmoet de ander („jij”) en de
samenleving („wij”) in liefde en erotiek,
dan wel in conformisme of vernietiging.
De collage wordt gespeeld door een
groepje van drie spelers en drie technici,
die zorgen voor het uitgekiend ge-
luids- en lichtdecor. De spelers (leid
ster Jana Beranova, Ank van Rutten en
Piet Romein) zijn met oprechte toewij
ding in de weer de tekst een theater
vorm te geven. Soms wordt via een
illustratie een stuk tekst er wel duidelij
ker! op. Maar Beranova’s toneelbeeld
helpt de rationalist onder de toeschou
wers nergens dit proza zonder reserve te
aanvaarden. Hij blijft zich voortdurend
afvragen wat het toch allemaal moet
betekenen.
Iets Irrationeels kan alleen overtuigen
als het een dwingende vorm heeft. Zon
der dat is het oncontroleerbaar en te
vrijblijvend voor degenen, die toevallig
niet op dezelfde golflengte zitten. Voor
mij blijft het hoogstens een brokje artis-
7/
SIUTBS-
lkINMJTHL
UTRECHT. „Wij zijn er tot nu toe
niet in geslaagd in ons land een gericht
ruimtelijk beleid te voeren. Met name
het handhaven van een voro de mens
aantrekkelijk leefmilieu in de grote ste
den, het tegengaan van de snelle groei
van de voorsteden en van de aantasting
van het zogenoemde „randstedelijk open
middengebied” zijn mislukt.”
Dit is de mening van dr. E. J. Prins,
directeur van de Stichting Projectont-
wikkelingsbureau AMRO-Westland-
Utrecht, geuit in een rede tijdens de
jaarvergadering van de Raad voor het
Grootwinkelbedrijf in Utrecht.
„Het omgekeerde van wat wij willen,
gebeurt”, aldus dr. Prins. „In de grote
steden neemt de bevolking af, de voor
steden groeien buiten proporties en het
groene hart van de Randstad kunnen we
ook wel zo ongeveer afschrijven. Het
nederzettingspatroon, dat zo in Neder
land is ontstaan en ontstaat, is veel
meer het resultaat van een min of meer
vrij spel van krachten dan van een
gericht ruimtelijk beleid. Iedereen doet
mee, ook de gemeenten, die elkaar be
concurreren en alle een groeicomplex
hebben."
Deze ontwikkeling vindt dr. Prins zeer
verontrustend. Zij zal op langere termijn
leiden tot vele problemen.
onstaat een dubbelbeeld, het stuk en de
manier waarop het publiek het onder
gaat: dat niet bij de Nederlandse tekst
past. Niet omdat het mijn stuk is ik
heb al klaarheid gekregen toen ik er
bepaalde ideeën in kon spuien maar
omdat er wéér een Nederlands stuk
minder op de planken komt”.
IN DE GEWONE avondvoorstelling
van Mickery is de komende twee weken
de workshop te zien van het Portable
Theatre uit London. Deze workshop
dient kennelijk vooral om jonge schrij
vers een kans te geven hun stukken
gespeeld te zien. De volijverige groep
spelers brengt vijf korte werkjes en
twee langere stukken. Weinig opmerke
lijk, vaak vervelend werk. Inhoudelijk
blijft het meestal bij een voor de hand
liggende schets, in huis-tuin en keuken-
psychologie (Micheline Wander) of in
absurdisme (Snoo Wilson). De vormge
ving van regisseur Malcolm Griffiths
doet soms meer vermoeden dan er in zit.
Het aardigste vond ik „Road to Ha
noi", een satire op de Amerikaanse
politiek in Vietnam, maar dan in de
vorm van een parodie op de „Rodad
to..’’-films van Bob Hope en Bing
Crosby. Al is de anti-oorlogsmoraal van
dit soort stukken veelvoudig in het thea
ter gehoord, het zit leuk in elkaar en
wordt grappig gebracht.
Ook op het tweede concert werd het
bij de voordracht van twee kwartetten
van Haydn weer duidelijk hoe deze
meester zich ongecompliceerd en vrij, zo
gul en hartelijk, zo innemend en ver
fijnd van geest in zijn muziek heeft
uitgesproken en hoe voortreffeliik hij
het eigen klankkarakter van de viool, de
alt-viool en de violoncel daarvoor heeft
benut
(Van onze streekredactie)
LEIDEN. Koren uit Haarlemmer
meer, de Bollenstreek, Boskoop, Alphen
en Katwijk gaan op 13 januari
massale zangavond verzorgen in
Groenoordhal in Leiden. Aanleiding tot
deze manifestatie is het vijftigjarig be
staan van de afdeling Leiden van de
Koninklijke Bond van Christelijke
Zang- en Oratoriumverenigingen. In to
taal nemen meer dan twaalfhonderd le
den van aangesloten koren deel.
Verder verlenen medewerking aan de
zangavond de solisten Marco Bakker,
Patricia Madden en Lize Schoo, het
Byzantijns Koor uit Utrecht en het Ge-
westelijijk Zuidhollands Orkest uit Delft
Aan de voorbereiding van de zanga
vond is ruim een jaar gewerkt door een
comité dat onder voorzitterschap stond
van de heer D. van der Blom uit Bur-
gerveen.
St.Nicolaaskado:
ZJfc een strijkvrij, vlekvrij r.~i
Vlledan tafelkleed, (j
Lk-ZJ Daarbij gratis
VOJJgfx^feestelijke kaarsen, j
F. Van de drogist.
Het mooiste
St-Nkolaaskado.
Tot deze conclusie is de Federatie van
Kunstenaarsverenigingen gekomen. De
raad had hiervoor de antwoorden van
politieke partijen besproken die waren
binnengekomen op vijf concrete cul
tuurpolitieke vragen.
Bij haar beoordeling heeft de federatie
zwaar laten wegen, welke partijen het
Kabinet-Biesheuvel hebben gesteund. De
federatie meent namelijk dat het beleid
van dit kabinet voor de cultuurpolitiek
een dieptepunt betekent.
In de federatie heeft men de indruk,
dat sommige Kamerleden van de confes
sionele partijen eveneens pijn voelen
van dit beleid en bereid zijn tot ombui
ging ervan. De raad meent echter, dat
er niet voldoende garanties zijn, dat eer)
nieuwe regeringscombinatie, waarvan de
confessionelen deel uitmaken, zo’n alter
natieve politiek in praktijk zal brengen.
Volstrekt afwijzend staat de federatie
ten opzichte van de cultuur en welzijns-
politiek, zoals die wordt voorgestaan
door V.V.D. en DS’70. Hierin wordt het
beleid volgens de federatie ondergeschikt
gemaakt aan financieel-economische
motieven, het marktmechanisme en aan
toepassing van het profijtbeginsel.
HAARLEM. Donderdag 16 oktober
zal de heer P. Jongens, hoofd van het
bureau Monumentenzorg in Haarlem, in
sociëteit Koinonia een lezing met dia’s
houden over het restauratiewerk in
Haarlem. De bijeenkomst begint om
20.30 uur.
het
Concertgebouw door het
Amati-kwartet gegeven werd, waren de
strijkkwartetten in G (opus 54 no. 1) en
d kleine terts (opus 76 no. 2) van Joseph
Haydn er het tweede Strijkkwartet (opus
17) van Bela Bartók gekozen.
Dit is volgens de fractie van de PvdA
mogelijk, als de regering er toe overgaat
om:
De wereldomroep niet meer uit de
opbrengst van de omroepbijdrage, maar
uit de algemene middelen te financieren,
De geringere opbrengst, veroorzaakt
door allerlei vrijstellingen voor bejaar
den en gehandicapten, niet meer ten
laste te brengen van de totale opbrengst
van de omroepbijdragen, maar van de
algemene middelen,
De kleuren televisietoestellen extra
belasten.
Uit de inbreng van de PvdA-fractie
voor het schriftelijk voorlopig verslag
over het regeringsvoorstel de schrif
telijke opmerkingen van de kamer met
betrekking tot de voorgestelde verhoging
blijkt dat deze fractie denkt aan een
extra heffing van 25 percent voor kleu
ren televisietoestellen.
In die inbreng wordt ook herinnerd
aan de bezwaren van onder meer de
consumentenbond tegen de Ster-reclame.
Aan minister Engels (CRM) is gevraagd
wat de afschaffing van die reclame in
de huidige omvang per 1 januari 1974 of
per 1 januari 1976 betekent voor de
hoogte van de omroepbijdrage. De
PvdA-tweede-Kamerfractie is in elk ge
val tegen uitbreiding van de Ster-recla
me en tegen het invoeren van zwevende
blokkenreclame.
werkelijk geluk. Ook in dit deel ic
Bartoks wezen en zijn muziek identiek;
zij zijn verbonden in een niet te schei
den eenheid.
Het Amati-kwartet heeft Bartoks
kwartet uitnemend vertolkt met een
voortreffelijke beheersing van de uitzon
derlijke speeltechniek, die voor deze
muziek noodzakelijk is. Zo werd deze
uitvoering ook als een psychoanalyse
voor de mens en de kunstenaar Bartók
beide.
Bijde bespreking van het eerste con
cert van de Bartok-Haydn-cyclus heb ik
reeds gewezen op het grote verschil van
karakter der twee componisten.
AMSTERDAM. - In het Stedelijk
Museum in Amsterdam wordt van 25
november tot 14 januari een tentoonstel
ling gehouden onder de titel „Ons lieve
leven” - 100 jaar Nederlandse krantefo
to’s”. De tentoonstelling is ter gelegen
heid van het 40-jarig jubileum van de
Nederlandse Vereniging van Fotojourna
listen. Bij de keuze is geput uit collec
ties van persfotografen, uit rijks- en
gemeente-archieven en uit documentatie
kranter er neriodieken.
chische gesteldheid, die geen uitzicht
lijkt te kunnen geven op een innerlijk
evenwicht.
Het deerniswekkende .aangrijpende
lento, het derde deel, klinkt als een
verzuchting om het uitblijven van enig
