Fontainebleau-schilders
onderkoelde erotiek
met
Tennissen om
voor Duitse
verkiezingen
Openbaar kunstbezit anders
ARMAN EN ILVA
PANDA
FERDINANDS BELEVENISSEN
RTV-aandacht
10.000 dollar
iS
Polle,
Pelle
en
Pingo
RADIO EN TELEVISIE
i
J
MONSTER-EXPOSITIE IN GRAND PALAIS
SERIE VRIJDAGAVOND LAAT OP TELEVISIE
erfgenaam
en de
WOENSDAG 15 NOVEMBER
9
1972
(■■■■■Qmnnn
innnnunic
TV VANAVOND
RADIO DONDERDAG
TV DINSDAG
TV WOENSDAG
>]es
de
GOEIE GENADE!
meester*
Voetbal nog onzeker
we vriend
DE FAKIR IS
ZIJN SABEL
KWIJT!
0, DIT 15 KIN-
DERPAPVOOR
-1 MIJ!
Kunstpolitiek
(Van onze correspondent
Frank Onnen)
PARIJS. In de lange reeks van
picturale monstershows in het Pa-
rijse Louvre en het Grand Palais is
dan nu de beurt aan de school van
Fontainebleau gekomen.
En opnieuw zijn de Franse conser
vatoren en organisatoren niet klein
zielig uit de hoek getreden door nu
voor het eerst in de geschiedenis,
en ruim vier eeuwen na dato, de zo
geheten schildersschool van Fon
tainebleau eens volledig te be- en
door te lichten èn te inventariseren.
OP'
'.O
354171
.S:
'TT
r
:n
HILVERSUM m.
BRUSSEL.
[a-
19.25
20.30
(Van onze correspondent)
©P1B
4o6S-D
Gabrielle d’Estrée en haar zuster, her
togin De Villars in het bad.
d
Ie
HU MAG ER ZOLANG WEL
EEN VAN ONS LENEN!
EN DE STRUISVOGEL EET EROOKALEEN
OP! KAN HIJ DAAR WEL
TEGEN? y—
De NOS is voornemens, mits de kwali
teit daartoe aanleiding geeft, in de zo
mermaanden een aaneengesloten samen
vatting van de tv-series uit te zenden.
De in lichtblauw uitgevoerde ringband
zal bondiger en in een grotere letter
gezette toelichtingen en aanzienlijk meer
aanvullende beeld-informatie bevatten,
11.55
13.00
Beursber.
Nws.
18.35
18.40
18.55
19.05
20.00
20.20
21.10
21.40
22.20
22.45
22.50
18.45
18.55
19.05
19.30
20.00
20.21
21.10
22.00
22.40
22.45
22.55
23.05
19.50
20.00
20.20
20.26
21.40
22.55
23.05
17.00
18.35
18.40
18.55
19.05
18.45
20.20
22.05
22.50
23.00
23.05
en
ill,
an
el.
in
s»>
«n
72,
30
les
in
;r-
r-
r,
!-
:e
o.
e.
e-
2S.
I.j.
50
Ss
16
idt
tr
ier
10-
HILVERSUM. De NOS-radio zal in
vijf samenvattende reportages de Duitse
Bondsdagverkiezingen verslaan, die aan
staande zondag worden gehouden. Deze
reportages, die via Hilversum I worden
uitgezonden, duren steeds 10 minuten en
beginnen om 19.50 uur, 20.30 uur, 22.40
uur en 23.45 uur.
Op de uitkomsten van een enquête is
de ingrijpend gewijzigde opzet voor het
nieuwe seizoen gebaseerd. Naar BBC-
voorbeeld zullen in 1973 vier thema’s
worden behandeld in blokken van e Ik
tien opeenvolgende programma’s. De
veertig maal vijf minuten tv zijn onder
gebracht in de NOS-rubriek „Uit 'de
kunst” op de vrijdagavond laat. Open
baar Kunstbezit zet hierdoor noodge
dwongen een groot aantal jeugdige kij
kers irr de kou.
De veertig radio-uitzendingen van elk
tien minuten zijn op de woensdagavond
om 19.00 uur geprogrammeerd op de
Nederland I
KRO Kinderprogr.
NOS (K) Ti-ta-tovenaar.
Verkiezingszendtijd: P.S.P.
NOS (K) Journaal.
AVRO- Proftennis Lamar Hunt,
Rotterdam.
Socutera.
NOS (K) Journaal.
NOS Openbaar Kunstbezit.
AVRO: (K) Columbo (film).
Proftennis.
NOS' Den Haag vandaag.
(KI Journaal.
Nederland II
NOS (K) Journaal.
KRO (K) Studio Vrij.
IKOR: (K) Het Leerhuis.
Verkiezingszendtijd K.P.N.
NOS (K) Journaal.
TELE AC: Hoe word ik de compu-
tei de baas? (les 9).
door de beroemdste Italiaanse kunste
naars naar Fontainebleau, te inviteren.
Hij nodigt zo Michel Angelo uit - die
evenwel weigert - Leonardo da Vinei -
die als emigrant al spoedig sterft -
Andrea del Sarto - die zijn honoraria
toucheert om vervolgens weer fluks
naar het vaderland terug te keren - en
later nog Rosso, Benvenuto Cellini -
door wie Berlioz zich eens liet inspireren
- en bovenal wel Primatice, die de
centrale hoofd figuur van de Fontaine-
bleau-school zou worden en blijven.
De tentoonstelling in het Grand Palais
is meer door kwantiteit dan door kwali
teit vooral overdadig. Als de bezoeker,
na uren met de tong op de knieën, de
expositie eindelijk verlaten kan, neemt
hij de indruk mee naar huis van een
verblindende technische bedrevenheid, di
zich openbaarde in een kunst van hoofd
zakelijk decoratief karakter, die ieder
econtact me t de buitenwereld en in
Frankrijk woedde in die dagen dan toch
maar een bloederige godsdienststrijd, die
haar bestiale apotheose in de Bartholo-
meus-nacht zou vinden - had verloren.
Het universum van de Fontainebleau-
schilders werd vrijwel uitsluitend be
volkt door mythologische figuren, en
geltjes, satyrs, duivels en nymfen, die
hun tijd hoofdzakelijk aan het spel der
liefde wijdden, doch zonder zo te zien,
aan dat tijdverdrijf nu zo heel erg véél
plezier, laat staan, opwinding te beleven.
Want al deze honderden fabelachtig-
knap, maar ook zeldzaam glad geschil
derde doeken, ademen bovenal een gren
zeloze verveling uit. Voorts spelen ook
het bad en de pastorale vijver natuurlijk
een zeer voorname rol in de taferelen,
en als voyeurs hebben deze Italiaanse
meesters hun mannetje dan zeker óók
nog wel gestaan. In het hart van het
paleis had vrolijke Frans trouwens een
collectieve badzaal laten installeren, die
met toepasselijke doeken was volgehan
gen (maar later zou worden verwoest).
De dames-hovelingèn leken hun tijd die
dagen dan ook alleen maar dood te
kunnen krijgen door van de ene was-
kuip in de andere vijver te wippen,
maar via de ogen en de penselen van de
Fontainebleau-schilders wordt de toe
schouwer van al dat vrouwelijke bloot
koud noch warm meer.
De erotiek was het opium voor de
adel, heeft een kunsthistoricus later eens
vastgesteld, maar de Eros van Fontaine-
bleu vertoont achteraf toch wel veel
gelijkenis met een ijspilaar. De Ecole de
Fontainebleau was typisch een import-
stijl, die zich hermetisch besloten in de
serre - of de badkamers - van Fontaine
bleau cultiveerde. Maar die zich niette
min toch ook weer niet tot Frankrijk,
laat staan tot Fontainebleau zou beper
ken. Want de gesteriliseerde en aristo
cratische geest, die van de kunst een
object op zichzelf ten behoeve van, een
adellijke elite maakte, wist zich niette-
werk, clownerie, een springummer en
polsstok-acrobatiek.
Om vijf over tien neemt IKOR bezit
van de zender voor het programma
Leerhuis op zoek naar vrijheid. In dit
derde Leerhuisgesprek wordt de vraag
van de verhouding tussen gebod en vrij
heid aan de orde gesteld.
min nog gedurende ettelijke eeuwen in
en buiten Frankrijk te handhaven en
voort te zetten.
Zo loopt er een duidelijk-herkenbare
lijn van beïnvloeding vanuit Fontaine
bleau naar latere meesters als Ingres,
David of zelfs Poussin, zodat Francois’
Italiaanse gasten toch nog wel een nage
slacht hebben verwekt. Maar Fontaine
bleau zélf was, met enkele uitzonderin
gen natuurlijk als Jean Clouet’s weel
derige portret van zijn heer Frans I dat
al zijn geslepenheid en sensualiteit ver
blindend bloot geeft, of het even beroem
de anonieme dubbeldoek van Gabrielle
d’Estrée en de hertogin de Villars, die
zich samen weer eens, wat dacht u, in
het bad verpozen, toch wel in de eerste
en ook de laatste plaats de triomf van
de onnatuur, het precieuze maniersisme
en het briljante doch onpersoonlijke
handwerk, waarin de huidige bezoeker
maar weinig ziel, hart of innerlijke
noordzaak meer herkent.
35. Panda was een klein wande
lingetje gaan maken, en daar zat hij
nu van uit te rusten. „Joris is weer
eens met lelijke streken bezig,’
peinsde hij. „Net doen alsof hij de
enige erfgenaam i van meneer
Schraap is - bah! Hij heeft niet
eens een familie-ring om dat te
Pauze.; gesprek met solist. 22.05 (S)
Elektronische muz. 22.35 Korte ludieke-
culturele happening. 22.55 Internat
kleinkunst. 23.20 (S) Essay; kunst door
gepraat. 23.50 Radiojourn. 23.55 Nws.
De collectie bestaat uit niet minder
dan zevenhonderd „nummers” - waaron
der hele monumenten, zo goed als me
dailles, boekversieringen, zilveren lepels,
maar natuurlijk toch wel schilderijen -
en de catalogus waarvoor de welwillen
de bezoeker dan ook liefst tachtig fran
ken (ongeveer 55) verzocht wordt neer
te tellen, omvat op meer dan vijfhon
derd pagina’s, zóveel boeiende, histori
sche, geleerde, leerzame en soms ook
wel eens wat drogere informatie, dat je
je wel af vraagt wie in de toekomst ooit
nog eens iets nieuws over het onderwerp
te berde zou willen, kunnen of durven
brengen. Ofschoon kunsthistorici de
moed niet zo gauw in de schoenen zakt.
De Ecole de Fontainebleu dankt haar
naam uiteraard aan het kasteel, dat in
deze stad, zestig kilometers ten zuiden
van Parijs, gelegen is, en waar, in 1527,
koning Franïois I zijn persoonlijke resi
dentie vestigde. De vorst had toen juist
twee verpletterende nederlagen geleden
tegen Hendrik VIII en Karel V (van
Habsburg) en na, op de knieën te zi;n
teruggekeerd uit zijn krijgsgevangen
schap, wilde hij de wonden van die
persoonlijke vernedering genezen met
de balsem van de kunst.
En omdat hij Italië niet had kunnen
veroveren, poogde hij dat land nu van
zijn wezenlijkste substantie te ontdoen
HILVERSUM. vermetel vertrou
wend op het afsnoeren van de inflatie-
spiraal zal Riek Schagen (Saar van Swie-
bertje, maar ook kunstschilderes) woens
dagavond de 17e jaargang van Openbaar
Kunstbezit via radio en televisie intro
duceren voor de oude prijs van f 18,90.
Een met passen, meten, angst en beven
genomen beslissing, omdat de laatste
prijsverhoging van een rijksdaalder
Openbaar Kunstbezit duizenden cursis
ten kostte.
Nederland 2 Bij de KRO is het weer
tijd voor het vierwekelljkse programma
Studio Vrij, dat van tien voor half
negen tot vijf over tien duurt. In die
zeven kwartier wordt weer een brede
scala van onderwerpen behandeld, waar
mee de doe-het-zelver en de vrijetijdsbe-
steder zijn vorodeel kan doen. Om een
paar van die onderwerpen te noemen:
kinderspeelgoed, met name interessant
nu de Sinterklaastijd is aangebroken, het
maken van borduurpatronen, het pro
bleem van de start van de auto bij vorst
en vocht. De indeling van een planten
bak. Kees Schilperoort is in de studio
aanwezig voor het spelletje Raden Maar.
Vóór het journaal zit Piste, het circus
programma. Er valt te kijken naar ca
priolen op de fiets, jongleren, trapeze-
waarvoor op de keerzijde van de kleu-
renreprodukties plaats is gevonden.
Bij wijze van nroef zullen de series,
bijeengebracht in eenvoudige banden
voor f 7,50 per deel, ter beschikking van
het onderwijs worden gesteld. Ook ko
pieën van de geluidsbanden van de radi
oseries zijn voor het onderwijs beschik
baar. Samenwerking met radio- en
schooltelevisie of Teleac blijft nog toe
komstmuziek en -beeld.
Op aandrang van emigranten en naar
aanleiding van opmerkelijke vooral
Amerikaanse belangstelling is van de
jaargang 1970 van Openbaar Kunstbezit
een Engelstalige editie gemaakt. Het
jaarlijkse kunstboek kan er deze reis
niet af, omdat de kleine staf de handen
vol had aan de gewijzigde programma-
opzet.
Dat ook Openbaar Kunstbezit met
vergrijzing wordt geconfronteerd blijkt
uit een groot aantal opzeggingen van
cursisten van het eerste uur. Die catego
rie bereikte of nadert de pensioenge
rechtigde leeftijd en constateert daarbij
dat in de kleiner bemeten ruimte van
het bejaardenhuis geen plaats is voor de
inmiddels zestien banden tellende uitga
ven van Openbaar Kunstbezit.
HILVERSUM I.
AVRO: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymn.
7.20 (S) Dag met een gaatje. 8.00 Nws.
8.11 Radiojourn. 8.50 Morgenwijding. 9.00
Toppers van toen. 9.35 Waterstanden.
9.40 Schoolradio. 10.00 (S) Voor kleuters.
10.10 Arbeidsvitaminen. 11.00 Nws. 11.03
Radiojourn. 11.30 (S) Rondom twaalf.
12.30 Sportrevue.
13.11 Radiojournaal. 13.21
Alert muz. en mij. 13.40 De wereld
van de opera. 15.00 (S) Voor z»eken. 16.00
Nws. 16.03 Radiojourn. 16.05 (S) Aspec
ten: kunst. 17.00 (S) Mobiel. 17.55 Meded.
18.00 Nws. 18.11 Radiojourn. 18.20 (S)
Licht orgelspel. IKOR: 18.30 Kleur:
schrift en samenleving. NCRV: 19.00 Rij
de tijd. Verkiezingsuitz. 19.20 A.R.P
NCRV: 19.30 De kerk vandaag. 19.55
Kunst- en vliegwerk. 20.00 Gewijde muz
20.40 (S) De laars op de nek, (serie). 21.00
(S) Regio-Rechtstreeks (II). 22.20 Avond-
overdenking. 22.30 (Nws.). 22.40 Hier en
Nu. 22-46 Wereldpanorama. 22 55 Po;
interview. 23.25 (S) Pre ienade Orkest
23.55 Nws.
HILVERSUM II.
NCRV: 7.00 Nws. 7.02 Het levende
woord. 7.08 (S) Preludium. 7.30 Nws. 7.41
Hier en Nu. 7.55 Aangestipt. 8.00 Te
Deum Laudamus. 8.24 Op de man af.
8.30 Nws. 8.36 Gymn. voor de vrouw.
8.45 (S) Klass, muz. 10.00 Schoolradio.
10.20 Idem. 10.30 Nws. 10.33 (S) Podium
voor de vrouw: maatschappij-informa-
ties. 11.05 Voor zieken. 11.40 Vrouw en
maatschappij (III). 11-55 Meded. 12.00
Ons volkslied. 12.20 (S) Kinderkoor. 12.26
Meded. tb.v. land- en tuinbouw. 12.30
Nws. 12.41 Hier en Nu. 12.50 Pauze. 13.10
(S) Lichte koorzang. 13.20 Licht ensem
ble. 13.45 Brandt of Barzel (doe.). 14.05
Schoolradio. 14.25 (S) In kleine bezetting.
15.15 De Bijbel maakt nieuwsgierig. 15.30
Nws. 15.33 Middagmagazine. 16.30 Hier
en Nu. 16.32 (S) Regio-Rechtstreeks (1).
17.25 Kom over de Brug-Journ. 17.30
Nws. 17.32 Hier en Nu. 18.00 (S) Muz. in
vrije tijd. 18.19 Verkiezingsuitz. G.P.V.
18.30 Nws. 18.41 (S) Leger des Heilsmuz.
18.55 Boekbespreking. AVRO: 19.00 (S) C:
jongeren. 19.30 Trefpunt. NOS: 19.50 Den
Haag vandaag. AVRO: 20.00 Nws. 20.05
Radiojourn. 20.10 (S) Residentie orkest.
fm-zenders. Hiermee verspeelt Openbaar
Kunstbezit de aanharrg onder toestelbe-
zitters die geen fm-band hebben. Door
een nauwsluitende co-produktie met
België is het voor die categorie echter
tóch mogelijk de programma’s te volgen
als afgestemd wordt op de BRT, die op
de middengolf elke maandagavond om
kwart voor acht een aflevering brengt.
Wat de tv betreft zitten de zuiderbu
ren óók veel gunstiger dan Openbaar
Kunstbezit bij de NOS, want de BRT
brengt het kunstprogramma zondaga
vond (19.38 uur) voorafgaande aan het
nieuws. Dit tijdstip garandeert een grote
kijkdichtheid. De vier blokprogramma’s
voor het nieuwe seizoen behandelen de
thema’s „stedelijk leven in de 17e eeuw”,
„kunst als kritiek”, „rondom huis en
haard” en „Jeroen Bosch en de fantasti
sche schilderkunst”.
schelm vol streken? Waarom zoudt
gij geloven dat ik eerlijk poog om
een nieuw leven te beginnen? Wat
deert het dat ik even mijn afstam
ming van de Schrapen niet kan
bewijzen? Acht - ik zal het er wel
naar gemaakt hebben dat in uw
hartje geen plaats is voor een
vriend in nood!
bewijzen." Op dat moment kreeg hij
Joris Goedbloed in het oog, die
naderde terwijl hij haastig de
bouwtekening wegborg. „Hebt ge
weer akelige woorden? Welja - toe
dan maar; beschimp mij maar; gij
zult uw redenen wel hebben! Wat
ben ik tenslotte anders dan een
De zender Hilversum I zal zondag na
middernacht zo lang in de lucht blijven
al snoodzakelijk is om de volledige uit
slag van de verkiezingen te kunnen ge
ven.
Ook de televisie zal zondagavond aan
dacht besteden aan de Duitse verkiezin
gen en wel via Nederland 1 De moge
lijkheid bestaat nog Steeds, dat op het
zelfde net dan de voetbalwedstrijd Bel-
gië-Nederland rechtstreeks wordt uitge
zonden. Dinsdagavond had de Belgische
Voetbalbond zijn toestemming hiervoor
echter nog niet verleend. Indien de re
portage (waarvoor de KNVB toestem
ming heeft gegeven) wel wordt uitge
zonden, zullen tijdens de wedstrijd de
belangrijkste verkiezingsuitslagen op
daarvoor geschikte momenten in het
beeld worden geprojecteerd.
De voetbalwedstrijd zal in ieder geval
wel rechtstreeks door de NOS-radio
worden uitgezonden. De reportage is te
horen van 18.57 tot 21.00 uur via Hilver
sum III.
12.00 Nws., meded., SOS-ber. 12.08
Lichte muz. 12.50 Buitenl. persoverz.
13.00 Nws.. weerber., toneelagenda. 13.20
Lichte muz. 13.55 Beursber. 14.00 Nws.
14.03 Schoolradio. 15.00 Nws. 15.25 Caba
retliedjes. 16.00 Nws. 16.10 Promenade
concert. 17.00 Nws. 17.10 Voor oudere
luisteraars. 17.55 Weegschaal. 18.00 Nws.
18.05 Voor soldaten. 18.28 Paardesport-
ber. 18.30 Wegwijs wezen. 18.45 Sport-
magazine. 18.55 Taalwenken. 18.57 Amu-
sementsmuz. 19.00 Nws. 19.30 Lichte
muz. 19.45 Vakbondskroniek. 19.55 Inter
mezzo. 20.00 Operetteconcert. 22.00 Nws.
De zeven kunsten. 22.15 Jazz. 23.00 Nws.
23.10 Gevar. muz. 23.40 Nws.
Nederland I
NOS (K) Ti-ta-tovenaar.
Verkiezingszendtijd’ N.M.P.
NOS (K) Journaal.
VARA: (K) De Stratemakerop-
zeeshow.
Daai komen de schutters (se
rie)
NOS (K) Journaal.
VARA. (K) De Onedin lijn.
(K Koning Klant.
(Ki 2 voor 12 (quiz).
(K' Wijk 62, Postjesbuurt Am
sterdam.
(K) Journaal.
TELEAC: (K) Nascholing huisart
sen (les 4).
Nederland II
NOS' (K) Ti-ta-tovenaar.
NOS (K) Journaal.
NCRV: (K) Tweekamp.
Beter Samen.
(K) Journaal.
NCRV: (K) Gesprek H.K.H. Prin
ses Beatrix Nat. Jeugd Fonds.
(K) Het meisje met de blauwe
hoed (dl. 5). vv -
(K, Hendrik VII (dl. 9).
(K, Hier en Nu.
(Ki Dagsluiting.
Den Haag vandaag.
Verkiezingszendtijd: C.H.U
NOS (K) Journaal.
TROS: 7.00 Nws. 7.02 Hugo van Gel-
deren Show. 8.00 Nws. KRO: 9.00 Nws.
9.03 Discjockeyshow. 10.00 en 11.00 Nws.
12.00 Nws. 12.03 Van twaalf tot twee.
13.00 Nws. 12.03 Van twaalf tot twee.
13.00 Nws. 13.03 Raden maar.14.00
Nws. 14.02 Discjockeyshow. 15.00 Nws.
NOS’ 16.00 Nws. 16.03 Daverende dertig.
17.00 Nws. 18.00 Nws. 18.02 Joost de
Draayer Show. TROS: 19.00 Nws. 19.02
Club Tropicana. 19 30 Sentimental Jour
ney. 20.00 Nws. 20.02 Poster. 21.00 Nws.
21.02 Apollo XXI (vervolg). 21.30 Kaba-
retteketet. 22.00 Nws. 22.02 Hugo van
Gelderen Show. 22.55 Meded. 23.00 Nws.
23.02 T..S..T.Tros-Sport-Tijd. 24.00
Nws. 0.02 Actualiteiten. 0.12 Jazz-Sit.
0.55-1.00 Nws.
Nederland 1 Tweemaal op deze woens-
dagavon dbesteedt de AVRO aandacht
aan het tenniscircus dat zich afspeelt
in het Rotterdamse sportpaleis Ahoy,
pjeom zeven uur en om tien over
half tien. In het sportpaleis zijn
32 toptennissers van de profgroep
van de Amerikaan Lamar Hunt aan het
werk te zien. Onder hen bevindt zich
ook de Nederlander Tom Okker. De
tennissers treden tegen ejkaar in het
strijdperk voor de prijs van 10.000 Ame
rikaanse dollars die voor de winnaar
klaarligt
Veel valt er van het overige dat
vanavond op het scherm komt, niet te
vertellen. Even voor acht uur een film
pje van de Stichting Socutera (over het
Nationaal Jeugdfonds) en na het jour
naal Openbaar Kunstbezit en vervolgens
een aflevering van de Amerikaanse serie
Colombo. Inspecteur Colombo wordt ge
confronteerd met een opzettelijke auto-
explosie, waarbij een succesvol zaken
man om het leven komt.
Na de tweede samenvatting van het
tennisgebeuren in Rotterdam besteedt
Den Haag vandaag aandacht aan het
gebeuren op het politieke vlak. Voor het
kinderprogramma om vijf uur tekent de
KRO. „Nogal wiedus” is met name voor de
allerkleinsten bedoeld. Die kunnen een
optreden van twee clowns zien, in een
verhaal over twee matrozen die een
baantje hebben waarbij nogal met wat
water gesmeten wordt.
MOCÖ)
x. 1HwKm
I
-1 1 n
BEWUSTELOOS
M WILDE JUIST
.IETS ZEGGEN
11238
&PI»
COrtKMH»
SCHETAJOUOP
/LWOEÊFD/E
GSOËNÊ PIL.
NOU! A
AFt-MAN.IK-MOET
erS...B£-LANe-K!KS
VERTEL...LEN..UJI5TER
r IK ZIE GEEN''
GROENE PILL.EN I
ARMAN, IK ZIE
ZENIET! j
