3
Schaken
bridgevraag
Dammen
Filatelie
Oplossing
bridgevraag
I
8
O
Sint staaft
(TK
mite
3
23
my
10
11
'..it
o
toe
10
o
o
o
-r
Erbij
lQP/jJ
I
I
h'
TWEEZET
Db2:! 2)
Driezet
DRIEZET
C) 1) Tb2: 2) Dh4 mat
TOOODG^’?OOOOOOÖOOOOOC
MR. E. SPANJAARD
achtergrond.
K. J. HEYMANS
Sint zag nog net de decemberzon
achter de hoge bomen zakken,
terwijl Piet na de avondboterham
de kado’s stond in te pakken.
MONACO. Ter herdenking van de
100e geboortedag van de aviateur
jOuis Blériot (18721936) verschijnt
n december een zegel van 0,30 F.
met zijn portret en het vliegtuig
waarmee hij in 1909 als eerste het
Kanaal overvloog.
POLEN. Ter herinnering aan de
geboorte van de beroemde astro-
De schimmel stapte vrolijk voort
door de straten en over de daken.
Hij vindt het altijd reuze fijn,
om kinderen blij te maken.
B
C.
D.
2) Dh4 mat. Maar C) 1)
geen mat.
De harmonische samenhang tussen de
3x3 thematische varianten is van een klas
sieke schoonheid, dat dan ook de eerste
prijs Probleemblad 1968 verwierf.
en kon ook haast niet slapen.
Daarom stond hij natuurlijk nu
op de daken zo erg te gapen.
Die arme Sint had het vreselijk druk
gehad
2)
2)
2)
Kd5!
Kf5!
Ke6!
niet
niet
niet
van
van
van
CHRISTMAS-EILAND. Twee ie<
fraai uitgevoerde kerstzegel-paren
van 3 c. en 7 c. kwamen in omloop.
Beide paren hebben dezelfde af
beeldingen, de linker zegel een en-
WAT IS DIT?
Trek een lijn van 1 naar 2, en zo
verder tot 30. Het wordt natuurlijk iets
van Sint Nicolaas. Je stuurt de oplos
sing natuurlijk niet in. Dat doen we de
volgende week weer!
Wit: 21, 26, 28, 29, 32 33, 35, 36, 37, 40,
43. 49. Ik elf stukken.
Wit speelt en wint..
Zuid gever, allen kwetsbaar. Parenwed
strijd. Zuid heeft:
AV3 <2 V B 8 7 5 4 O AB7 6
Zuid één harten west past noord
past oost één schoppen wat moet
zuid doen? Antwoord elders op deze pa
gina.
j
i'.j
Dus:
Kd5.
Ke4.
Ke6.
Kf5,
TSJECHO-SLOWAKIJE. Met re
producties van verschillende ruiter-
figuren ontleend aan kunstvoor
werpen, zag een serie van zes waar
den het licht: 30 h. Huzaar (ont
leend aan een siertegel), 60 h. Janit-
saar (naar een geëmailleerd glas), 80
h. de Heilige Martinus (glasschilde
ring), 1,60 Kcs. de Heilige George
(glasschildering), 1,80 Kcs. Edelgar-
dist (geëmailleerd glas) en 2,20 Kcs.
Ruiter (siertegel). De zegels werden
door Bedrich Housa gegraveerd.
Het tussenspelen van het paard 1)
Pf5 laat de dreiging Lh4 mat intact.
Deze varianten begrijpen betekent nog
niet het doorzien van de essentie der com
positie.
Wat zuid niét moet doen, is twee harten
bieden. Hij heeft weliswaar een goed spel,
maar niet goed genoeg om op 8 slagen te
avonturen tegenover een partner die heeft
gepast! Zuid moet dus passen en de les
die de praktijk gaf was, dat zuid toch twee
harten bood en gedoubleerd werd. De
noordspeler bracht mee: S/9752. Hz93. R/852
K/HB85. Nog niet eens zo’n slecht spel,
maar NZ gingen mooi 500 down, terwijl de
tegenstanders geen manche hadden kun
nen winnen. Een lesje in beheersing!
Pouter had na de slag bij Nieuw-
>rt wel weer genoeg gezien van
oorlog. Hij nam een pil van oom
belande zo ongeveer op de helft
i de zeventiende eeuw in het
s van de beroemde schilder Jan
en. Jan was net bezig, een mooi
ilderij te maken over de Sinter-
as-avond, zoals die in die tijd
ierd werd. Het was er erg gezel-
bij de familie Steen en Woute»
cht nog een poosje blijven.
6-11. 16) 36-31 5-10. Wit ruilt het stuk op
22 weg om houvast te vinden in 29. 17)
22-17 12x21. 18) 27-16 8-12. 19) 32-28 3-8.
Nu komen, door spelbeperking, de opge
drongen moeilijkheden voor zwart. 20) 37-
32 12-17. 21) 42-37 dwingt tot 17-22. 22)
28x17 7-11. 23) 16x7 2x22. 24) 47-41 1-7.
25) 39-33 8-12. 26) 41-36 24-30. Wil graag
van veld 29 terug. Maar Ton gaat nu actie
op het stuk 22 ondernemen wat op ver
nuftige wijze slaagt. 27) 35x24 29 x20. 28)
44-39 20-24. 29) 40-34 15-20?
Stand na de 29ste zet van zwart.
noom Nicolaus Cobemicus (Mikolaj
Kopernik, 14731543) 500 jaar gele
den, kwamen vier zegels en een
miniatuurvelletje tot uitgifte: 40 gr.
portret van Copernicus, naar een
tekening van Jacob van Meurs uit
1654, en het heliocentrische systeem:
60 gr. portret naar een aquaforte
uit de 16e eeuw, en een Pruisische
munt uit 1530; 2,50 Zl. portret naar
een tekening uit ca. 1645, en het
wapen van Prusy Królewskie in
Gdansk (Dantzig); 3.40 Zl. portret
van Copernicus met lelietje van da
len, en een fragment uit de „Brie
ven over de Zeden” van Theophilus
Simocatta uit 1509. Het miniatuur
velletje, in de waarde 10 plus 5 Zl
geeft een voorstelling van het stel
sel van Ptolomeus en van Coperni
cus, ontleend aan „L’Harmonica Mi-
crocosmtca" van Cellarius uit 1600.
Dit velletje verschijnt tevens als
propaganda voor de in 1973 te hou
den grote internationale postzegel
tentoonstelling „Polska 73” te Po
nen. (afbeelding).
USA. Ter herinnering aan de eer
ste toepassing van de osteopathie in
de geneeskunde door Dr. Andrew
Still 75 jaar geleden verscheen een
zegel van 8 c. Getoond worden twee
elkaar overlappende silhouetten van
menselijke figuren.
Wie is Visserman? In het dagelijks leven
een 50-jarige ambtenaar, als componist
een genie. Hij publiceerde 714 problemen
(365 tweezetten, 225 driezetten, 23 meer-
zetten, 101 diversen) en behaalde er 377
toernooi-onderscheidingen mee.
A) 1) Ke72) Lc5 mat. Al evenmin
baat het pennen van Lf2. Zie:
B) 1) Db2: 2) De6: mat.
Het grote wonder is n.l. dat Visserman
niet één, doch zelfs twéé thematische ver-
leidingscomplexen in de stelling heeft we
ten te verweven. Het kunststuk om er één
in te verwerken gelukt een vakman van
formaat een enkele maal wel eens. Maar
twee? Dat lijkt op de quadratuur van de
cirkel!
Goede oplossingen van: W. Schoute, H.
J. Out, J. C. de Vlugt, J. Gorter, F. Lowie.
Nieuwe opgave deze week.
-Ring’, zei de wekker van Sinterklaas.
-Ring’, zei de wekker van zwarte Piet,
en opstaan moesten ze allebei
want uitslapen kan in deze maanden
niet.
In de onderlinge D C IJ-competitie de
volgende stand.
Zwart B. Donselaar: 2, 3, 6, 10, 11, 12,
13, 14. 17, 20, 24, 29. twaalf stukken.
Zwart: 2, 9, 10, 12. 13, 15, 16. 17, 19,
22.
Als je dat zelf a] ontdekt had, is
dat knap. Voor de foutieve oplossin
gen kan je nog een verbetering
inzenden tot dinsdag 5 december.
Zie de twee andere manieren om door
het slaan van f2 een batterij te vormen:
I. 1) Pd3xf2? dreigt 2) Pg4 mat. A)
1) Ke5. 2) Pd3 mat. B) 1) Db2:
2) De6: mat. Maar C) 1) Tb2:! 2)
geen mat.
II. 1) Ph3xf2? dreigt 2) Pe4 mat. A)
1) Kg5. 2) Ph3 mat. B) 1) Tb2:
i’.
GHANA. Inheemse dieren en
planten worden voorgesteld op een
serie van vier zegels: 5 p. Hypoxis
urceolata (plant), 15 p. Mona-Meer-
kat (Cerceo ith ecus mona), 30 p.
Crinum ornatum (plant) en 1 C.
Gestreepte Eekhoorn (Funisciurus
substriatus). (afbeelding)
Wij kunnen ons niet herinneren ooit zo
een schitterend probleem (le prijs Schach-
Echo 1965) te hebben gezien. De FIDE
kende dit jaar voor het eerst de titel
„Int. grootmeester voor de probleem-
compositie” toe. Is het vreemd dat Visser
man één van de vier titelhouders ter we
reld werd? Visserman? Lekker man!
TAIWAN. Activiteiten van het
„Chinese Jeugd-Corps" (C.Y.C.) zijn
te zien op vier zegels, op 31 oktober
uitgegeven: NT 1.00 bergbeklim
men, NT 2,50 oefenen voor het
skiën, NT 4.00 zwemmen en NT
8.00 parachutespringen, (afb.).
EGYPTE. De ontcijfering van het
hiërogliefenschrift door de Frans
man Jean-Frangois Champollion 150
jaar geleden gaf aanleiding tot de
uitgifte van een zegel van 110 m.
De zegel toont links het portret
de geleerde en rechts de steen
Rosette, tegen een ondergrond
hiërogliefen. (afbeelding).
RHODESIA. Met voorstelling van
de Drie Koningen, naar ontwerp
van Rose Martin, verschenen drie
kerstzegels in de waarden 2, 5 en 13
cents.
OOST-DVITSLAND. Het 50-jarige
bestaan van de Sovjet-Vnie wordt
gevierd door de uitgifte van een
zegel van 20 Pf. op 5 december;
hierop is het staatswapen van de
USSR afgebeeld. De zegel werd
door Lothar Grünewald te Halle
rntworpen. (afbeelding)
Het Residentie Damgenootschap heeft
de nationale clubtite] 1971, in de voorlaat
ste ronde van de competitie 1972, weten te
prolongeren. De laatste twee jaar heeft
wereldkampioen Ton Sijbrands het Haag
se tiental als speler-trainer versterkt en
een leeuweaandeel geleverd aan dit ne
gende clubtitelsucces.
In de ontmoeting tegen Groningen won
Ton (met wit) op de volgende zeer krach
tige wijze van P. Germain. 1) 32-28 18-23.
2) 38-32 12-18. 3) 31-27 7-12. 4) 43-38 17-
21. 5) 37-31 23-29. 6) 34-23 18-29. 7) 33-24
20-29. 8( 49-43 19-24. 9( 28-22.
Een nieuwtje in dit openingsspel. Het
beste voor zwart is 12-18. Op 31-26 volgt
verrassend dam met 29-33. 38-20 15-24 26-
17. 16-21. 27x7 18-49 met gewonnen spel
voor zwart. Ook 39-34 is verhinderd door
stuk winst na 15-20. 34x12 en 8x26. Op
39-33 kan wit gunstig 21-26 vervolgen.
Dus is de enige mogelijkheid 41-37 en dan
is het een onderzoek waard of 14-19. 39-
33 gedw. enig nieuw openingsresultaat op
levert. 9) 21-26. 10) 32-28 26x37. 11) 41x32
15-20. 12) 46-41 11-17. 13)22x11 16x7. 14)
28-22 20-25. Om de partij een boeiend
karakter te geven speelde Sijbrands op
nieuw naar 22. 15) 41-37 10-15. Sterker is
gel met „Peace” (Vrede) op de ach
tergrond en de rechter zegel een
engel met „Joy” (Vreugde) op de
Zwart: 4, 6, 7, 9, 10, 12, 13, 14, 20, 22, 24,
25. Wit: 31, 32, 33, 34 36 37, 38, 39, 43, 45,
48, 50. i.p.v. 15-20 had zwart als 29ste 24-
30 moeten spelen. Wit kon winst forceren
door 30) 32-28 22-27. Offert een stuk. Op
12-17 volgt 28-23 en zwart staat ineens
verloren. In de partij won wit door. 31)
31x22 7-11. 32) 22-17 moet 12x21. 33) 33-29
24x31. 34) 36-7 en zwart gaf zich gewon
nen.
Het schaakspel is momenteel zó popu
lair dat hier te lande borden en stukken
uitverkocht zijn en dat we zelfs geen
stempeldiagrammen konden bemachtigen.
Iedereen weet wie Fischer is en dat Ne
derland één actieve grootmeester (Donner)
en één niet-actieve oud-wereldkampioen
(Euwe) bezit.
Maar wist u ook dat de Nederlandse
schaakgemeenschap sinds kort een nieuwe
grootmeester rijk is? Wij wedden van niet
en dat is ook geen wonder, want onze
vaderlandse aanwinst is geen strijder die
de wereld afreist om toernooien te win
nen, maar een probleemcomponist, E. Vis
serman uit Dep Haag, die zijn creativiteit
uitleeft in de eenzaamheid van zijn stu
deercel. Eigenlijk is het een merkwaar
dige zaak: de schaakenthousiast die een
beleefd-geïnteresseerd-doende niet-schaker
ontmoet krijgt steevast te horen: „hoe gaat
't met je schaakproblemen?” En dat, ter
wijl hij zich met „problemen” in het geheel
niet ophoudt, doch alleen met de schaak-
strjjd, met partijspel. Problematiek en
partijspel hebben eigenlijk nauwelijks iets
met elkander uitstaande, heel wat minder
dan b.v. beat- en klassieke muziek. De
over „schaakproblemen” sprekende leek
bedoelt het partijspel en weet niet eens
af van het bestóan van de problematiek,
terwijl de actieve schaakspeler dat won
derlijke gebied meestal links laat liggen.
Hij zoekt de strijd, niet de aesthetica.
Leek en speler, jullie hebben ongelijk!
Trek er eens een avond voor uit om de
volgende composities van Visserman te
doorgronden en u hebt uw leven wezen
lijk verrijkt.
X200Ö0000CO3OC0000000O
Driezetten zijn voor de oplosser gewoon
lijk de moeilijkste. Meerzetten vallen vaak
mee. De onderhavige driezet lijkt op het
eerste gezicht een uitzondering, want men
ziet al gauw dat als Ke5 wordt ver
wijderd vernietigend 2) Le5 mat dreigt.
Dus, alzo verder denkend, behoeven we
„slechts” uit te zoeken, welke van de zeven
mogelijke koningszetten de juiste is. De
velden d6, f4 en f6 vallen om begrijpelijke
redenen uit. Resteren de vier witte en dan
begint de ellende.
A. 1) Kd5? en nu niet Td3xd4+? 2) Ke6!
en 3) Le5 mat is onpareerbaar, daar Td4
gepend staat en bovendien een paard-
schaak op d4 onmogelijk maakt, doch
1) Tc4xd4t! en na 2) Ke6 volgt een
aftrekschaak van Pb3. Mutatis mutandis:
B. 1) Ke4? Tdd4:t! en niet Tcd4:t? 2) Kf5!
C 1) Ke6? Pbd4:t!, niet Pcd4:t? 2) Kd5!
D. 1) Kf5? Pcd4:t!, niet Pbd4:f? 2) Ke4!
Wat nu? Het kostte ons een uurtje zoeken
vóór we het geheim vonden. Wit begint
met 1) Le8-h5! dat 2) Td8t Kg7 3) Pf5
mat dreigt. Deze dreiging wordt slechts
gepareerd door slaan op d4 met torens of
paarden. Maar dan obstrueren torens en
paarden elkaar, waarna de witte koning
de penning op d4 voltooit. Daarbij kiest de
koning telkens het juiste veld, nadat een
zwart stuk op d4 sloeg, en wel zodanig dat
hij niet in een aftrekschaak komt.
A 1) Pbd4: 2) Ke4! en niet 2)
1) Pcd4:
1) Tcd4:
1) Tdd4:
telkens gevolgd door 3) Le5 mat.
Wit, S. Duke): 22, 27. 32, 35. 37. 42.
43, 44 45 47, 48, twaalf stukken.
Wit aan zet vervolgde fout met 30) 44-
39 12-18. Dreigt met winst door 17-21. Wit
had een diepe weerlegging 31) 42-38 29-33.
32) 38x29 24x44. 33) 43-39 44x33. 34) 28x39
17x38. 35) 32x12 Nu kan zwart de voor
post door 2-8 niet aanvallen wegens 35)
45-40. 36) 27-22. 37) 39-33. 38) 40-34. 39)
35x4. Maar na 11-17. 39) 4x11 6x17 staat
het eindspel drie om drie remise. In de
partij vervolgde Bert met 10-15 en won
later de partij positioneel.
In de rubriek van 18 nov. het volgend
probleem H. C. de Waard.
Zwart: 4, 5, 7, 9, 13, 14, 19, 21, 22, 27, 28,
29. 32, 33, 34 36. zestien stukken.
Wit: 15 16. 25, 30, 31, 35, 38, 39, 42, 43,
44. 45, 47, 48, 49. 50 zestien stukken. Opl.
1) 44-40. 2) 30x39. 3) 25-20. 4)35-30. 5) 43-
39. 6) 50-44 7) 48x30. 8)47-41. 9) 49-43. 10)
45x3. 11) 16x9. 12) 15x10 wint. De heer
Schoute geeft bijopl. aan met. 1) 44-40. 2)
30x39. 3) 25-20. 4) 47-41 5)50-44. 6) 16x18.
7) 38x18. 8) 43x3. en na 36-41 wint 9) 48-
42. 47? 10) 35-30. 11) 18-13. 12) 13-9. 13)
15-10.
ISRAEL. Vier definitieve fran
keerzegels met voorstellingen van
landschappen werden op 7 novem
ber uitgegeven: IL 0.03 de heuvels
in de woestijn van Judea, IL 0.05
Gan Ha-Shlosha (Tuin van de Drie)
aan de voet van de Mt. Gilboa, IL
0.30 bronnen van En Avedat in de
Negeb-Woestijn en IL 3.00 gezicht
op de stad Haifa, (afbeelding).
Ad tweezet. Met een beetje geluk ziet
een enigszins ervaren oplosser de sleutel-
zet haast in één oogopslag. 1) Lc5xf2!
dreigt het dubbelschaak 2) Lh4 mat.
Vluchten helpt niet. Zie:
En op de avond van vijf december
was Sinterklaas weer helemaal fit.
Hij maakte héél veel kinderen blij
op zijn pakjes-geef-weg-rit!
ESTHER
is
Elk pakje kwam toch in een schoen.
Daar zorgden Piet en het paard voor.
die, nu het avond was geworden,
schoenen ging vullen van ieder kind.
Het maantje lachte met een knipoog
naar de slaperige Sint,
Maar op het allerhoogste dak
bleef hij plotseling stilstaan:
Sinterklaas zat bijna te slapen.
Zo konden ze toch niet verder gaan?
Sinterklaas wist van geen pakjes:
Hij sliep rustig door.
De schimmel en Piet dachten even na
en brachten vlug de Sint naar huls.
Op hun tenen gingen ze de deur uit en
deden zo stil als een suikermuis.
In de prijspuzzel uit de Kinder
krant van 25 november heeft de
tekenaar fouten gemaakt. Bij de kin
moet de K weg. Achter de letters
IN komen dan nog de letters TER.