de KVP
Geen wonder
voor
Aftellen
begonnen
Brandt zegt bezoek
aan Oost-Berlijn af
verdwenen
Booreiland in
Leger moet „nieuwe boodschap” van het regime-Thieu brengen
Wantrouwen in Mekong - delta
Diplomaat in
Stockholm
Oproer tijdens
toespraak van
Bhoetto
Jaarkaart
65*
NS-Minitrips
in eigen land
veiligheid
siaag'
ra
Regeerakkoord progressieve drie moet worden uitgevoerd"
DEN UYL WIL SNEL AAN DE SLAG
r
Basisverdrag wordt op 21 december ondertekend
Weer verkeer tussen
Syrië en Jordanië
:t
3
ZATERDAG 2
DECEMBER
1972
I
r 1
(Van onze speciale verslaggever)
MY THO. Overal tanks tussen de rijstvelden. De loop gericht op
kleine smalle dijkjes waar de vrouwen op hun blote voeten balanceren om
hun zware werk te doen: het uitzetten van de rijst in de zuigende modder.
Grote colonnes komen met snelle vaart door de kleine dorpen. Kippen en
kinderen stuiven opzij. Het leger wordt vanuit Saigon bevoorraad en daar
voor moet alles wijken.
3 dagen
Zuid-Limburg
Twente
Drente
Montferland
Bergen (N.H.)
Zeeland
Friesland
Brabant
Giethoorn
5 dagen
Terschelling
Bezwaren
Parijs
2 dagen
Amsterdam
ips
Halve waarheid
Uit ziekenhuis
voordelig uit met NS
voordelig uit met NS
J
Argwaan
Wie is de baas
O®
(Van onze medewerker in Bonn)
ADVERTENTIE
een
zeer
ADVERTENTIE
Ameland
Hen
4
de
tot
een
f 50.-
f75.-
STOCKHOLM (AFP). De persatta
ché van de Australische ambassade in
Stockholm is op geheimzinnige wijze
verdwenen: de ambassade heeft de poli
tie om opsporing verzocht.
Tienduizenden mensen sloegen op de
vlucht toen de schoten klonken, achter
volgd door schietende mannen. Of er
slachtoffers zijn gevallen, is niet bekend.
rig uitstel, omdat daarmee ook bepaalde
verbeteringen in de menselijke contacten
later tot stand zouden komen.
Termijn van Indiening T-biljet
voor teruggaaf loon- en/of
dividendbelasting over 1971
sluit op 31 december a.s.
ral
igt
tte
en
lO-
v.a. f 97.-
Schiermonnikoog
v.a. f 102.-
v.a.flOS.-
Den Uyl uitte vrijdagmiddag grote
bezwaren tegen een regering zonder bin
ding met de Kamer (eerr zogenoemd
zakenkabinet). „Wij wijzen een dergelijk
kabinet volstrekt van de hand. Als dit
zou gaan optreden, zullen we niet aarze
len er kindermoord op te plegen”. De
Als de individuele bezoeken zjjn afge
legd trommelt het dorpshoofd alle vol
wassenen bijeen om dicht bij de rivier
nog eens te horen waar het om gaat.
Kleine snelle boten met lawaaierige mo
toren schieten voorbij, niemand weet met
wie de stuurlieden sympathiseren.
er-
een
jke
ent
het
be-
v.a. f 55.-
v.a. f 56.-
v.a. f 59.-
v.a. f 61.-
v.a. f 62.-
v.a. f 64.-
v.a. f 71.-
v.a.f 73.-
vju f 78.-
al-
ing
zan
bij
ro-
oep
Volledig verzorgd, dus
incl. reis van ieder
station, logies en
maaltijden.
Vertrek dagelijks.
5F-
'g-
de
len
ili-
an
ig-
iet
he
de
LS-
d-
de
m-
an
li-
or
ds -
19
;n-
len
ds-
ing
in
3e-
Drs. Den Uyl wil het regeerakkoord
van de progressieve drie zo snel moge
lijk gaan uitvoeren. Hij kondigde aan
dat zijn kabinet niet meteen zal opstap
pen als er erg ver gaande voorstellen
worden verworpen. „Als we echter vin
den dat de grenzen van de redelijkhedi
worden overschreden, dan zullen we na
tuurlijk wél aftreden. We moeten ten
minste twee jaar de gelegenheid hebben
om er wat van te maken”, zei hij.
jes. Tegen de met parelmoer ingelegde
kast zetten ze hun geweer neer. Hun
helm gaat af en ze praten over de
dingen die komen gaan. Soms krijgen ze
wat thee. In andere huisjes moeten ze in
de deur blijven staan. De argwaan blijft
groot.
In Bonn heerst intussen de opvatting
dat met die redenen maar de halve
waarheid is gezegd. De regering van de
DDR zou lelijk in de maag hebben
gezeten met het bezoek, dat Brandt in
zijn verkiezingscampagne aankondigde.
De toejuichingen in Erfurt zouden al
gauw worden overtroffen bij een intocht
van de in de DDR vereerde bondskanse
lier in de hoofdstad Oost-Berlijn.
Brandt had het initiatief genomen en
21 december als datum voor de onderte
kening voorgesteld. Dat schikte de Oost-
duitsers niet vanwege internationale
verplichtingen, waarover in Bonn niets
naders bekend is .Uit Oost-Berlijn kwam
als tegenvoorstel: 15 of 19 december.
Voor de eerste datum staat echter beëdi
ging van het nieuwe kabinet op de
Westduitse agenda, voor de tweede een
begrotingsdebat in de Bondsdag.
HAMBURG (DPA).
BONN. Het aangekondigde bezoek
van bondskanselier Willy Brandt aan
Oost-Berlijn is van de baan. Niet Brandt
en premier Willi Stoph van de DDR
zullen het basisverdrag, waarin de be
trekkingen tussen beide Duitse staten
worden geregeld, ondertekenen, maar de
onderhandelaars Bahr voor West-Duita-
land en Kohl voor de DDR. In een
verklaring van de twee regeringen is
gistermiddag bekend gemaakt dat dit op
21 december gebeurt.
Aangezien de KVP de enige partij in
Nederland is wier naam direct ontleend
is aan een kerkgenootschap, al is de
„R” van rooms er in de loop van de
jaren afgevallen, staan de bestuursleden
van de KVP ten opzichte van het ver
schijnsel der deconfessionalisatie voor de
vraag of het die „K” is, die deze keer
zoveel schade heeft veroorzaakt. Er is al
eens eerder sprake geweest van naams
verandering, evenals bijvoorbeeld bij de
KRO, maar in de partij heeft de meer
derheid toch liever het etiket „katho
liek” dan „christelijk”. Wel is er enige
bereidheid bespeurbaar geweest om de
mogelijkheid van samensmelting der
drie confessionele partijen onder de titel
„CVP” of „CDU” te overwegen, maar
het is zowel met de formulering van een
eenheidsprogramma als met de coördi
natie van beleidspunten niet vlot gegaan
in de kring der confessionelen.
De PPR heeft indertijd geprobeerd de
KVP te doen ontploffen door het ge
praat over een evangelische politiek in
een radicale daad om te zetten, maar er
bleek slechts een geringe belangstelling
voor practische humanistische denkbeel
den bij de meeste katholieken en de
PPR leidde tot voor kort een wat ar-
Nu de verkiezingen achter de rug zijn,
is het bestuur van de KVP niet meer
blij met de algemene belangstelling die
op deze partij gericht is. De KVP be
vindt zich in de grootste verlegenheid en
zij ervaart de aandacht van geheel poli
tiek Nederland als een gestruikelde
wandelaar die een grote groep mensen
om zich heen ziet.
Vandaag is de KVP aan een gevoelige
operatie toe, waarbij geen narcose zal
worden gebruikt. De partijraad verricht
een evaluatie van het bestuursbeleid en
de verkiezingscampagne, om zo mogelijk
te komen tot een duidelijke aanwijzing
van de gemaakte fouten.
Er zijn natuurlijk grove fouten ge
maakt, anders kan een partij als de
KVP niet op deze manier aan lager wal
raken terwijl zij nog altijd pretendeert
de partij van het „r.k. volksdeel” te zijn.
Het is echter de grote vraag of die
fouten inderdaad aanwijsbaar zijn en of
ze aan figuren in de top kunnen worden
verweten waarna dan nog het moei-
lijkste vraagstuk overblijft, namelijk
hoe ze zouden kunnen worden hersteld.
v.a. f 45.-
Den Haag/Scheveningen
v.a. f 46.-
Gisteravond laat werd de uitslag be
kend van de medische keuring van
de drie astronauten. Zij bleken allen
gezond genoeg om aan hun ruimte-
avontuur te beginnen. Alleen de
dreigende staking kan nu nog de
vlucht in gevaar brengen.
De regeringswoordvoerder in Bonn
werd gistermiddag nauwelijks geloofd
met zijn verklaring dat het eind januari
had moeten worden als men de onderte
kening aan de regeringsleiders had wil
len overlaten.
Dit onder meer omdat voor de giste
ren uit het ziekenhuis ontslagen Brandt
(Ontsteking aan de stembanden) tussen
Kerstmis en Nieuwjaar een vakantie be
gint die op advies van zijn artsen tot
half januari duurt.
De kans bestaat dat in laatste Instan
tie ook Brandt zelf weinig zin meer
heeft gehad om naar een geschikte da
tum te zoeken. Als de regering in Oost-
Berlijn hem met een minimum aan
publiciteit heeft willen ontvangen (bij
voorbeeld door een helicoptervlucht, re
gelrecht naar het huis van de minister
raad, waar de ondertekening plaats
heeft), kan het bezoek voor de bonds
kanselier nauwelijks meer interessant
zijn geweest. Brandt komt nu echter een
belofte niet na waarmee hij in zijn
verkiezingscampagne veel opzien baarde.
Gisteren is op Kaap Kennedy het
aftellen begonnen voor de lancering
van de Apollo-17 woensdagavond
voor een reis naar de maan. Gezag
voerder op deze voorlopig laatste
Amerikaanse maanreis is marinekapi-
tein Eugene A. Cernan (onder). Met
hem reizen de geoloog dr. Harrison
(Jack) Schmitt (boven links) en kapi-
tein-luitenant bij de marine Ronald
E. Evans (boven rechts).
r-
BEIROET (Reuter). Het verkeer
over land en door de lucht tussen Syrië
en Jordanië is gisteren op gang geko
men. Syrië maakte donderdag bekend
dat het de grens met Jordanië, die bijna
16 maanden gesloten is geweest, zou
openstellen.
De grens werd in juli 1971 gesloten,
nadat koning Hoessein van Jordanië de
Palestijnse guerrilla-beweging in zijn
land in een bloedige strijd had uitge
schakeld. In Amman en Beiroet is het
Syrische besluit verheugd ontvangen.
De schaduwpremier denkt drie weken
tijd nodig te hebben om zijn deelkabinet
compleet te makerr. Voor het invullen
van de nog openstaande posten (de helft
van de 30 plaatsen) denkt Den Uyl ook
aan niet-leden van PvdA, PPR err D’66.
Volgens Den Uyl zal de PvdA ongeveer
twintig posten moeten hebben in het
kabinet, PPR en D’66 ieder vijf.
Haagse politieke kringen verwachten
dat men uiteindelijk toch zal moeten
komen tot een kabinet dat minder ster
ke banden heeft met het parlemen,
omdat de spraakverwarring die nu be
staat nauwelijks uitzicht op een succes
volle kabinetsformatie geeft. Mr. An-
driessen (KVP) hield een dergelijke mo
gelijkheid nog open. Het partijbestuur
van de PvdA: „Wij wijzen het denkbeeld
van een regering zonder binding met
fracties in het parlement af”. De uit
spraak van de kiezer wordt volgens deze
verklaring anders genegeerd.
Alle informatie in de
brochure,.ToerenmetNS”
op het station.
Geeft recht op onbeperkt
reizen voor de helft van de
enkele reis-prijs.
Verkrijgbaar voor ieder®
65+er. Uw vrouw mag
jonger zijn.
Legitimatie en pasfoto
vereist.
Eén persoon
Echtpaar
RAWALPINDI (Reuter). Op een
massabijeenkomst in de Pakistaanse stad
Rawalpindi is gisteren een oproer uitge
broken waarbij schoten werden gelost,
toen president Bhoetto erkenning van
Bangladesj ter sprake bracht.
Het is druk in de Mekong-delta, het
rijkste gedeelte van heel Zuid-Vietnam.
In de laatste jaren werd de rjjstopbrengst
bijna verdubbeld door de nieuwe, in de
Philippijnen ontwikkelde, zaden. Drie
oogsten levert de bodem nu per jaar op
en toch moet Zuid-Vietnam nog steeds
rijst importeren terwijl het vroeger een
groot exporteur was.
Het Britse
booreiland Ocean Tide dat eerder deze
week ter hoogte van de Deense kust
tijdens storm aan lager wal dreigde te
geraken nadat de motoren waren uitge
vallen, is voorlopig in veiligheid.
Ze lopen in zwarte uniformen, een
soort pyama’s met te grote geweren
waar ze zelf soms van schrikken. Als ze
op patrouille gaan en contact willen
houden met de groep die in een ander
gehucht aan de overkant van de rivier
opereert, schieten ze wat in het wilde
weg. Dat is om contact te houden en
indruk te maken. De bevolking luistert
al niet meer. Als er maar recht omhoog
wordt geschoten en niet in de bananeh-
trossen of de kokosnoten in de kruinen
van de palmen, vragen ze beleefd.
Hoe moet een bestand hier ooit gecon
troleerd worden? Aan wie moet men
een schending rapporteren en welke
Hongaar, Pool, Canadees of Indonesiër
zal in staat zijn om in de kleine gehuch
ten hier uit te vinden welke partij een
overtreding heeft begaan? Goed, er zul
len zo’n 5000 man komen om het be
stand te controleren en als er grote
militaire incidenten zijn, valt dat waar
te nemen. Maar de infiltratie van guer
rilla’s is nauweljks te controleren.
De boeren hier zijn dat nu al jaren
gewend. Voor hen maakt het niet zoveel
uit aan wie ze nu belasting betalen. Aan
het Bevrijdingsfront of aan de vertegen
woordigers van Saigon. Er wordt trou
wens hier na al die jaren oorlog niet
meer gedacht op lange termijn,. Het gaat
Twee redenen noemde een regerings
woordvoerder in Bonn voor het veran
deren van de plannen. Bonn en Oost-
Berlijn waren er niet in geslaagd om
vóór Kerstmis een datum te vinden die
beide landen goed uitkwam. De West-
duitsers voelden niets voor een langdu-.
(Vervolg van pagina 1)
DEN HAAG. PvdA-leider Den Uyl, die gisteren als eerste fractielei
der bij de koningin advies ging uitbrengen, is nog steeds van mening dat
zijn deelkabinet meteen aan de slag moet kunnen gaan. PPR en D *66, die
in het weekeinde nog advies aan de koningin moeten uitbrengen, willen,
evenals Den Uyl, afzien van de benoeming van een informateur. Als
Den Uyl de formatieopdracht zou krijgen dan moet daarin, volgens hem.
omschreven worden dat de formateur moet aftasten of zijn regering in het
parlement op een constructieve en zakelijke benadering van de meerder
heid kan rekenen.
De jonge officier neemt verlegen het
woord, zegt een geschiedenislesje op en
geeft nog eens aan waarom president
Ngoeyen Van Thieu gelijk heeft om in
Parijs nog meer garanties te vragen.
Parijs, zo denken de ouderen, woonde
daar vroeger niet de man die de bana
nenplantages bezat? Parijs, daar waren
liedjes over. Parijs, daar kwamen de
vorige blanken vandaan.
Na vijftien minuten vraagt de jonge
luitenant om medewerking en iedereen
krijgt een bindende opdracht: „Luister
nooit meer naar de Vietcong. Laat je
niet langer intimideren. Ze zijn alleen
uit op je geld. Ze moorden en oefenen
terreur uit. Saigon zorgt voor vrede en
rust”.
Op de teakhouten gezichten ligt onge
loof. Er is hier al zo vee] verteld. Wat
kan je na al die jaren nog vertrouwen?
In Saigon geeft de minister van Infor
matie toe dat het een taktiek is die al
veel eerder door de Vietcong werd toe
gepast. Maar wat moeten we anders
doen, zo vraagt hij vertwijfeld, er moet
toch e*n manier gevonden worden om
het hele volk mee te krijgen.
Het ministerie van Financiën
vestigt er de aandacht op dat
de T-biljetten ter verkrijging
van teruggaaf loon- en/of
dividendbelasting over 1971,
vóór 1 januari a.s. dienen te
zijn ingeleverd bij de Inspec
teur der directe belastingen
van de plaats waar belang
hebbenden op 31 december
1971 woonden.
telands beschermingsleger”,
magere BB.
OM DIE APATHIE wat weg te nemen
heeft de regering in Saigon, het ministe
rie van Informatie samen met het de
partement voor psychologische oorlog
voering, iets nieuws bedacht. Pas afge
studeerde officieren zouden in de ver
schillende oorlogszones van Vietnam de
„nieuwe boodschap” moeten gaan bren
gen. „Een bestand met eer". Zo hoopt
men de bevolking uit te leggen wat er
op het ogenblik gebeurt, waarom een
bestand op zich laat wachten en wat de
gevolgen zijn van een eventueel bestand.
Men wil ook zien wat er wordt gedacht
en kijken of men nog kan spioneren.
Ze trekken onwennig langs de rivier.
De reserve-offiecieren komen meestal uit
de stad en ze zijn niet gewend om door
de vette modder te lopen. Te balanceren
op kleine boomstammen die midden
door een sloot gelegd zijn om de oever
te blijven volgen. Soms vallen ze met
hun kraakheldere nieuwe uniformen en
ze proberen met weinig succes hun ge
weren droog te houden.
Het is een lange tocht. In de verste
gehuchten is hun boodschap het meest
noodzakelijk. Aangekomen halen ze
eerst hun radio uit een rugzak. Radio-
Saigon speelt een deuntje om de ver
schrikte jnwoners wat op hun gemak te
stellen. Daarna wordt er een cassette-
apparaat aangesloten. Over de luidspre
kers wordt het doel van hun bezoek
aangekondigd. De vrouwen gaan door
met het schillen van het fruit en het in
reepjes snijden van kleine vissen. Dan
gaan de militairen naar de kleine huis-
Attaché Faragher verliet donderdag
omstreeks 10 uur zijn woning in een
buitenwijk v an de Zweedse hoofdstad.
Hij belde de ambassade dat hij later zou
komen, omdat hij in een andere wijk
een afspraak met iemand had. Deze
afspraak is hij niet nagekomen. Nie
mand heeft meer van hem gehoord.
Faragher was pas enkele maanden
geleden naar Stockholm gekomen.
Er is voldoende vis in de rivieren en
kanalen, in de kleine slootjes en de
meertjes. Er worden eenden vetgemest
en in sommige dorpen teelt men groen
ten voor export naar de stad.
Overdag is het leger hier sterk. Hier
en daar een incident, ’s Avonds keert
men terug naar de dorpen die met grote
rollen prikkeldraad worden afgesloten.
Bij de bruggen in de rivieren liggen
mijnen om de vijand tegen te houden.
Sterke lampen zwaaien over het water.
Bierblikjes bengelen in de avondwind
aan de versperringen. Als ze veel geluid
maken zou het een teken moeten zijn
voor naderende guerrilla’s van het Be
vrijdingsfront.
Maar in de gehuchten langs de rivie
ren weet, na al die jaren oorlog, nog
niemand wie er eigenlijk de baas is.
Vaak komt de Vietcong er terug, soms is
er een vertegenwoordiger van „het plat-
om het leven van vandaag en als dat
rustig is en het gaat goed met de rijst
en de handel dan komt het er voor
velen niet op aan wie regeert
moedig bestaan. Men zou nu kunnen
vaststellen dat binnen de KVP de be
langstelling voor radicaal evangelische
daden groter is geworden en wel zeker
is dat de uit r.k. milieus voortkomende
jongeren dat radicalisme sterk aan
spreekt. De PPR heeft een forse aan
hang gekregen en werkt ongetwijfeld nu
veel sterker op de linker vleugel van de
KVP, die weliswaar de progressieve kant
op wilde maar lieden van de PPR toch
wat al te practische christenen vond.
Het is moeilijk aan te nemen dat de
KVP nu nog in een soort politieke
oecumene met de twee andere confessio
nele partijen opnieuw de voortschrijden
de deconfessionalisering wil trotseren.
Zij staat voor het dreigende gevaar dat
haar gehele grondslag verdwijnt en zij is
in geen enkel opzicht toe aan de vor
ming van een nieuwe.
In deze situatie is de deelneming van
de KVP aan een rechts kabinet levens
gevaarlijk, vooral met het oog op de
volgende verkiezingen die mogelijk al
eerder dan over vier jaar zullen volgen.
Een verzoening met de PvdA-groep, zo
die al veronderstelbaar is, zou haar nog
overgebleven aanhang eveneens sterk
reduceren. En toch is haar positie op het
ogenblik zodanig dat als het ware ieder
een haar vraagt: wat willen jullie nu?
Het is tekenend voor de denkwijze
van vele katholieken dat de RKPN als
verzameling van rotsvaste en traditione
le confessionelen zo weinig aanhang
heeft gekregen. Tekend vooral voor de
mentaliteit van die katholieken die nog
op de KVP zijn blijven stemmen. Zij
immers lijken gemakkelijker los te we
ken door het humanitaire radicalisme
van de PPR dan door het protesterende
traditionalisme van de RKPN, als het
tot een nieuwe ontploffing van de KVP
zou komen. De houding van Rome en
van sommige Nederlandse bisschoppen
tegenover de vernieuwingsdrang in de
rangen der gelovigen zal ongetwijfeld de
KVP geen goed hebben gedaan, maar
heeft de RKPN al evenmin enig volume
geschonken.
Nog zelden is in Nederland een grote
politieke partij zo evident en drastisch
voor een tweesprong geplaatst. Het is
bijna tragisch dat deze situatie niet eer
der tot de r.k. leiders is doorgedrongen.
Of geloven zij ook in politieke wonde
ren?
mening van het PvdA-bestuur is door
voorzitter Van der Louw vrijdagochtend
telefonisch aan zijn collega De Zeeuw
van de KVP doorgegeven. De Zeeuw:
„Ik heb alleen maar geluisterd”. De
PvdA-verklaring echter: „Een gesprek
met De Zeeuw, waarom Van der Louw
gevraagd had, is op verzoek van De
Zeeuw afgelast”.
De VVD en DS’70 zijn evenals de
confessionele drie van mening dat er
eerst een informateur moet komen.
VVD-leider Wiegel bracht gisteren al
advies uit aan de koningin, DS’70 zal
dat in het weekeinde doen als ook de
kleinere fracties aan de beurt komen.
Ook maandag zal de kohingin nog enke
le fractieleiders ontvangen. Zij zal dan
waarschijnlijk midden volgende week
een informateur aanwijzen. Daarna
wordt een zeer langdurige informatiepe-
riode verwacht.
Vier sleepboten twee Duitse, het
Nederlandse bergingsvaartuig Holland en
een Zweedse sleepboot zijn erin ge
slaagd de Ocean Tide 20 mijl naar
dieper water te slepen, ondanks de nog
altijd zeer krachtige wind. De slepers
hopen zaterdag ter hoogte van Skagen te
komen, waarna het booreiland voor de
Deense oostkust aan de eigenaars zal
worden overgedragen, zo heeft de Duitse
bergingsrederij in Hamburg gisteren
meegedeeld.
